[PTS Vol D - 3] [\z D /] [\f III /]
[BJT Vol D - 3] [\z D /] [\w III /]
[BJT Page 166] [\x 166/]
[PTS Page 099] [\q 99/]

Suttantapiñake
Dãghanikàyo
Tatiya bhàgo
Pàthikavaggo1

Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa

5. (28) Sampasàdaniya suttaü

Sàriputta - sihanàdo1

1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà nàëandàyaü2 viharati pàvàrikambavane. Atha kho àyasmà sàriputto yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà sàriputto bhagavantaü etadavoca: "evaü pasanno ahaü bhante bhagavati, na càhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati a¤¤o samaõovà bràhmaõo và bhagavatà bhiyyobhi¤¤ataro yadidaü sambodhiyanti".

"Uëàrà kho te ayaü sàriputta àsabhã vàcà bhàsità, ekaüso gahito, sãhanàdo nadito: 'evaü pasanno ahaü bhante bhagavati, na càhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro yadidaü samambodhiyanti', kiü te3 sàriputta ye te ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, sabbe te bhagavanto cetasà ceto paricca vidità, evaüsãlà te bhagavanto ahesuü iti pi, evaüdhammà te bhagavanto ahesuü itipi, [PTS Page 100] [\q 100/] evaüpa¤¤à te bhagavanto ahesuü iti pi, evaüvihàrã te bhagavanto ahesuü iti pi, evaüvimuttà te bhagavanto ahesuü itipã?Ti".

"No hetaü bhante".

"Kiü pana te sàriputta ye te bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, sabbe te bhagavanto cetasà ceto paricca vidità, ecaüsãlà te bhagavanto bhavissanti iti pi, evaüdhammà te bhagavanto ahesuü itipi, evaüpa¤¤à. Evaüvihàrã. Evaüvimuttà te bhagavanto bhavissanti itipã?Ti?.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Dutiyabhàge dãgha11 130 piñheña. 2. Nàlandàyaü - machasaü 3. Kiünu - [PTS] kiü nu kho te - syà.

[BJT Page 168] [\x 168/]

"No hetaü bhante".

" Kiü pana te sàriputta ahaü etarahi arahaü sammàsambuddho cetasà ceto paricca vidito evaü sãlo bhagavà iti pi evaüdhammo evaüpa¤¤o evaüvihàrã evaüvimutto bhagavà itipã"? Ti.

"No hetaü bhante".

"Ettha hi1 te sàriputta atãtànàgatapaccuppannesu arahantesu sammàsambuddhesu cetopariya¤àõaü natthi. Atha ki¤carahi te ayaü sàriputta uëàrà àsabhã vàcà bhàsità, ekaüso gahito, sãhanàdo nadito "evaü pasanno ahaü bhante bhagavati, na càhu naca bhavissati na cetarahi vijjati a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro yadidaü sambodhiyanti?".

" Na kho meü2 bhante atãtànàgatapaccuppannesu aharantesu sammàsambuddhesu cetopariya¤àõaü atthi. Api ca kho me bhante dhammanvayo vidito. Seyyathàpi [PTS Page 101] [\q 101/] bhante ra¤¤o paccantimaü nagaraü daëahuddàpaü3 daëhapàkàratoraõaü ekadvàraü, tatrassadovàriko paõóito byatto4 medhàvã a¤¤àtànaü nivàretà, ¤àtànaü pavesetà, so tassa nagarassa samantà5 anupariyàyapathaü anukkamamàno6 na passeyya pàkàrasandhiü và pàkàravivaraü và antamaso biëàranissakkanamattampi, tassa evamassa, ye keci oëàrikà pàõà imaü nagaraü pavisanti và nikkhamanti và, sabbe te iminà' dvàrena pavisanti và nikkhamanti và'ti, evameva kho me bhante dhammanvayo vidito. Ye te bhante ahesuü atãtamaddhànaü aharanto sammà sambuddhà, sabbe te bhagavanto pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu7 satipaññhànesu suppatiññhitacittà, sattasambojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhiüsu.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Ettha ca hi. Machasaü 2. Na kho panetaü. Sãmu. Syà. 3. Daëahuddhàpa. Machasaü, daëahaddhàlaü. Syà. 4. Vitto. Syà, [PTS] 5. Sàmantà. Sãmu. Syà. 6. Anukkamante. [PTS] 7. Catusuü [PTS]

[BJT Page 170] [\x 170/]

Ye pi te bhavissanti. Anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, sabbe te bhagavanto pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu satipaññhànesu suppatiññhitacittà satta sambojjhaïge1 yathàbhåtaü bhàvetvà, anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhissanni. Bhagavà pi bhante etarahi arahaü sammàsambuddho pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu satipaññhanesu suppatiññhitacitto satta sambojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà, anuttaraü sammàsabbodhiü abhisambuddho.

2. Idàhaü2 bhante yena [PTS Page 102] [\q 102/] bhagavà tenupasaïkamiü dhammasavaõàya. 3 Tissa me bhante bhagavà dhammaü desesi. 4 Uttaruttaraü paõãtapaõãtaü kaõhasukkasappañibhàgaü. Yathà yathà me bhante bhagavà dhammaü desesi uttaruttaraü5 paõãtapaõãtaü kaõhasukkasappañibhàgaü, tathà tathàhaü tasmiü dhamme abhi¤¤à idhekaccaü dhammaü dhammesu niññhamagamaü, satthari pasãdiü, 'sammàsambuddho vata so bhagavà, svàkkhàto bhagavatà dhammo, supañipanno6 bhagavato sàvakasaïgho'ti.

Kusaladhammadesanà

3. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti kusalesu dhammesu. Tatrime kusalà dhammà: seyyathãdaü cattàro satipaññhànà, cattàro sammappadhànà, cattàro iddhipàdà, pa¤cindriyàni, pa¤cabalàni, satta bojjhaïgà, ariyo aññhaïgiko maggo. Idha bhante bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Etadànuttariyaü bhante kusalesu dhammesu taü bhagavà asesamabhijànàti taü bhagavato asesamabhijànato uttariü abhi¤¤eyyaü natthi, yadabhijànaü a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro assa yadidaü kusalesu dhammesu.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Bojjhaüpe. [PTS] 2. Idhàhaü. Machasaü 3. Dhammassavaõaya. Machasaü, dhamma savanàya. [PTS] 4. Deseti. Machasaü 5. Uttàruttariü syà. [PTS] 6. Suppañipanno sàvakasaügho machasaü

[BJT Page 172] [\x 172/]

âyatanapa¤¤atti 4. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammà deseti àyatanapaõõattãsu1. Chayimàni bhante ajjhattikabàhiràni àyatanàni: cakkhu¤ca2 råpàni ca sota¤ca3 saddàca, ghàõa¤ca4 gandhà ca jivhà ca5 rasà ca, kàyo ca6 phoññhabbà ca7 mano ca8 dhammà ca. Etadànuttariyaü bhante àyatanapaõõattãsu. Taü bhagavà asesamabhijànàti taü bhagavato asesamabhijànato uttariü abhi¤¤eyyaü natthi, [PTS Page 103] [\q 103/] yadabhijànaü a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo' bhi¤¤ataro assa yadidaü àyatanapaõõattãsu.

Gabbhàvakkantidesanà

5. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti gabbhàvakkantisu. Catasso imà bhante gabbhàvakkantiyo: idha bhante ekacco asampajàno màtukucchiü okkamati, asampajàno màtukucchismiü ñhàti, asampajàno màtukucchimhà nikkhamati. Ayaü pañhamà gabbhàvakkanti. Puna ca paraü bhante idhekacco sampajàne màtukucchiü okkamati, asampajàno màtukucchismiü ñhàti, asampajàno màtukucchãmhà nikkhamati. Ayaü dutiyà gabbhàvakkanti. Puna ca paraü bhante idhekacco sampajàno9 màtukucchiü okkamati, sampajàno màtukucchismiü ñhàti, asampajàno màtukucchimbhà 10 nikkhamati. Ayaü tatiyà gabbhàvakkanti. Puna ca paraü bhante idhekacco sampajàno màtukucchiü okkamati, sampajàno màtukucchismiü ñhàti, sampajàno màtukucchimhà nikkhamati. Ayaü catutthi11 gabbhàvakkanti. Etadànuttariyaü bhante gabbhàvakkantisu

âdesanavidhà desanà

6. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti àdesanavidhàsu. Catasso imà bhante àdesanavidhà. Idha bhante ekacco nimittena àdisati 'evampi te mano, itthampi te mano, iti pi te cittanti'. So bahuü cepi àdisati tatheva taü hoti, no a¤¤athà. Ayaü pañhamà àdesanavidhà.

- - - - - - - - - - - - - - -

1. âyatanapa¤¤attãsu - [PTS] 2. Cakkhu¤ceva - sãmu. Machasaü 3. So ta¤ceva - [PTS] 4. Ghàõa¤ceva - [PTS] 5. Jivhàceva - [PTS] 6] kàyoceva - [PTS] 7. Phoññhabba ceva. - Sãmu 8. Manoceva - [PTS] 9. Samapajàno pi - [PTS] 10. Màtutucchismà [PTS] 11. Catuttha - machasaü

[BJT Page 174] [\x 174/]

Puna ca paraü bhante idhekacco na heva kho nimittena àdisati, api ca kho manussànaü và amanussànaü và devatànaü và saddaü sutvà àdisati'. Evampi te mano, itthampã te mano, itipi te cittanti', so bahuü cepi àdisati, tatheva taü hoti, no a¤¤athà. Ayaü dutiyà àdasanavidhà. Puna ca paraü bhante idhekacco na heva kho nimittena àdisati, nàpi manussànaü và amanussànaü và devatànaü và saddaü sutvà àdisati, [PTS Page 104] [\q 104/] api ca kho vitakkayato vicàrayato vitakkavipphàrasaddaü sutvà àdisati ' evampi te mano, itthampi te mano, itipi te cittanti'. So bahuü ce pi àdisati tatheva taü hoti no a¤¤athà. Ayaü tatiyà àdesanavidhà. Puna ca paraü bhante idhekacco na heva kho nimittena àdisati, nàpi manussànaü và amanussànaü và devatànaü và saddaü sutvà àdisati, nàpi vitakkayato vicàrayato vitakkavipphàrasaddaü sutvà àdisati, api ca kho vitakkavicàrasamàdhisamàpannassa cetasà ceto paricca pajànàti - yathà imassa bhoto manosaïkhàrà paõihità, tathà imassa cittassa anantarà imaü nàma vitakkaü vitakkessatãti. So bahu¤cepi àdisati, tatheva taü hoti no a¤¤athàti. Ayaü catutthà àdesanavidhà. Etadànuttariyaü bhante àdesanavidhàsu.

Dassanasamàpatti - desanà

7. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti dassanasamàpattisu. Catasso imà bhante dassanasamàpattiyo: idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti. Ayaü pañhamà dassanasamàpattã.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Nahàru. Syà [PTS] 2. Aññhã. Syà [PTS] 3. Aññhãmi¤jaü machasaü

[BJT Page 176] [\x 176/]

Puna [PTS Page 105] [\q 105/] ca paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte ima¤ceva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti. Atikkamma ca purisassa chavimaüsa lohitaü aññhiü paccavekkhati. Ayaü dutiyàdassanasamàpatti.

Puna ca paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte ima¤ceva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti. Atikkamma ca purisassa chavimaüsa lohitaü aññhiü paccavekkhati. Purisassa ca vi¤¤àõasotaü pajànàti ubhayato abbocchinnaü idha loke patiññhitaü ca paraloke patiññhitaü ca. Ayaü tatiyà dassanasamàpatti.

Puna ca paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthako tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàya kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti. Atikkamma ca purisassa chavimaüsa lohitaü aññhiü paccavekkhati. Purisassa ca vi¤¤àõasotaü pajànàti ubhayato abbocchinnaü idha loke appatiññhita¤ca paraloke appatiññhita¤ca. Ayaü catutthà dassanasamàpatti. Etadànuttariyaü bhante dassanasamàpattisu.

Puggalapaõõatatidesanà

8. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti puggalapaõõattãsu.1 Sattime bhante puggalà: ubhatobhàgavimutto, pa¤¤àvimutto, kàyasakkhi, diññhippatto, saddhàvimutto, dhammànusàrã, saddhànusàrã. Etadànuttariyaü bhante puggalapa¤¤attãsu.

Padhànadesanà.

9. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà [PTS Page 106] [\q 106/] dhammaü deseti padhànesu. Sattime bhante sambojjhaïgà: satisambojjhaïgo, dhammavicayasambojjhaïgo, viriya2 sambojjhaïgo, pãtisambojjhaïgo passaddhisambojjhaïgo samàdhisambojjhaïgo, upekkhàsambojjhaïgo. Etadànuttariyaü bhante padhànesu.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1.. Puggalapa¤¤attisu - sãmu. 2. Viriyaü. - Machasaü

[BJT Page 178] [\x 178/]

Pañipadàdesanà

10. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti pañipadàsu. Catasso imà bhante pañipadà: dukkhà pañipadà dandhàbhi¤¤à, dukkhà pañipadà khippàbhi¤¤à, sukhà pañipadà dandhàbhi¤¤à, sukhà pañipadà khippàbhi¤¤à'ti. Tatra bhante yàyaü pañipadà dukkhà dandhàbhi¤¤à, ayaü bhante pañipadà ubhayeneva hãnà akkhàyati dukkhattà ca dandhattà ca. Tatra bhante yàyaü pañipadà dukkhà khippàbhi¤¤à, ayaü pana bhante pañipadà dukkhattà hãnà akkhàyati. Tatra bhante yàyaü pañipadà sukhà dandhàbhi¤¤à, ayaü pana bhante pañipadà dandhattà hãnà akkhàyati. Tatra bhante yàyaü pañipadà sukhà khippàbhi¤¤à, ayaü pana bhante pañipadà ubhayeneva paõãtà akkhàyati sukhattà ca khãppattà ca. Etadànuttariyaü bhante pañipadàsu.

Bhassasamàcàràdi - desanà

11. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti bhassasasamàcàre. Idha bhante ekacco na ceva musàvàdåpasaühitaü vàcaü bhàsati, na ca vebhåtiyaü na ca pesuõiyaü1 na ca sàrambhajaü jayàpekkho, mantà mantà vàcaü bhàsati nidhànavatiü kàlena, etadànuntariyaü bhante bhassasamàcàre.

12. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti purisasãlasamàcàre. Idha bhante ekacco cassa saddho ca. Na ca kuhako, na ca lapako, na ca nemittiko, na ca nippesiko, na ca [PTS Page 107] [\q 107/] làbhena làbhaü nijihisanako2 indriyesu guttadvàro, bhojane matta¤¤u, samakàrã, jàgariyànuyogamanuyutto, atandito, àraddhaviriyo, jhàyã, satimà, kalyàõapañibhàno, gatimà, dhitimà, matimà na ca kàmesu giddho, sato ca nipako ca.

Etadànuttariyaü bhante purisasãlasamàcàre.

- - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Pesuniyaü - machasaü 2. Nicigãüsanako, syà, nijigãnako machasaü.

[BJT Page 180] [\x 180/]

Anusàsanavidhàdesanà

13. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti anusàsanavidhàsu. Catasso imà bhante anusàsanavidhà. Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, 'ayaü puggalo yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno, tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà sotàpanto bhavissati avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo'ti. Jànàti bhante bhagavà paraü1 puggalaü paccattaü yonisomanasikàrà, - ayaü puggalo yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà ràgadosamohànaü tanuttà sakadàgàmã bhavissati, sakideva imaü lokaü àgantvà dukkhassantaü karissatãti.

Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, ayaü puggalo yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno, pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko bhavissati, tattha parinibbàyã anàvattidhammà tasmà lokàti.

Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, - ayaü puggaloyathànusiññhaü tathà pañipajjamàno àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissatãti.

Etadànuttariyaü bhante anusàsanavidhàsu.

Parapuggalavimutti¤àõadesanà

14. [PTS Page 108] [\q 108/] aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti parapuggalavimutti¤àõe. Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yonisomanasikàrà, ayaü puggalo tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà sotàpanno bhavissati avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo'ti. Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, ayaü puggalo tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà ràgadosamohànaü tanuttà sakàdàgimã bhavissati sakideva imaü lokaü àgantvà dukkhassantaü karissatã'ti.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Aparà '(majasaü) parapuggalaü - [PTS]

[BJT Page 182] [\x 182/]

Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, 'ayaü puggalo pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko bhavissati tattha parinibbàyã anàvattidhammà tasmà lokà'ti.

Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà 'ayaü puggalo àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissatã'ti. Etadànuttariyaü bhante parapuggalavimutti¤àõe.

Sassatavàdadesanà

15. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammàü deseti sassatavàdesu. Tayo me bhante sassatavàdà. Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamatvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammà manasikàramanvàya tathàråpaü cetosamàdhiü phusati, yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati seyyathãdaü: ekampi jàtiü dve pi jàtiyo tisso pi jàtiyo catasso pi jàtiyo pa¤ca pi jàtiyo dasa pi jàtiyo vãsampi1 jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàëãsampi2 jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi, anekànipi jàtisatàni anekàni pi jàtisahassàni anekàni pi jàtisatasahassàni, amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã [PTS Page 109] [\q 109/] evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü3. Tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno"ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. So evamàha. Atãtampàhaü4 addhànaü jànàmi 'saüvaññã5 pi loke vivaññi pi ' ti, anàgatampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññissati và loko vivaññissati và'ti. Sassato attà ca loko ca va¤jho kuñaññho6 esikaññhàyã ñhito te' va sattà sandhàvanti saüsaranti vacanti upapajjanti, atthitveva sassatisamanti. Ayaü pañhamo sassatavàdo.

- - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Vãsatimpi - [PTS] 2. Cattàlisampi. Syà cattàrisaü - [PTS] 3. Uppàdi - [PTS] 4. Atãtaü vàhaü, syà atãtampihaü - [PTS] 5. Saüvaññi và, . . . . Vivaññi và - sãmu 6. Kuñañño - syà

[BJT Page 184] [\x 184/]

Punaca paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappavanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü1 ekampi saüvaññavivaññaü dve pi saüvaññavivaññàni tãni pi saüvaññavivaññàni cattàrã pi saüvaññavivaññàni pa¤ca pi saüvaññavivaññàni dasa pi saüvaññavivaññàni amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü, tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto so tato cuto idhuppanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. So evamàha: atãtampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññi và loko vivaññã và loko, anàgata¤ca khvàhaü addhànaü [PTS Page 110] [\q 110/] jànàmi saüvaññissati và loko vivaññissati vàti. Sassato attà ca loko ca va¤jho kuñaññho esikaññhàyã ñhito te'va sattà sandhàvanti saüsaranti cavanti upapajjanti. Atthitveva sassatisamanti. Ayaü bhante dutiyo sassatavàdo.

Puna ca paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü1 ekampi saüvaññavivaññaü dve pi saüvaññavivaññàni tãni pi saüvaññavivaññàni cattàrã pi saüvaññavivaññàni pa¤ca pi saüvaññavivaññàni dasa pi saüvaññavivaññàni amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü, tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto idhuppanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. So evamàha: atãtampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññã pi loko vivaññã pã'ti. Anàgatampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññissati pi loko vivaññissati pã'ti. 'Sassato attà ca loko ca va¤jho kuñaññho esikaññhàyã ñhito, te'va sattà sandhàvanti saüsaranti cavanti upapajjanti. Atthitveva sassatisamanti'. Ayaü bhante tatiyo sassatavàdo, etadànuttariyaü bhante sassatavàdesu.

- - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Seyyathãdaü - machasaü

[BJT Page 186] [\x 186/]

Pubbenivàsànussati¤àõadesanà

13. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti pubbenivàsànussati¤àõe. Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàëãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo satampi jàtiyo sahassampi jàtiyo satasahassampi jàtiyo aneke pi saüvaññakappe aneke pi vivaññakappe aneke pi saüvaññavivaññakappe, 'amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdi. Tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. [PTS Page 111] [\q 111/] iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Santi bhante devà1 yesaü na sakkà gaõanàya và saïkhànena2 và àyuü saïkhàtuü, api ca yasmiü yasmiü attabhàve abhinivutthapubbo3 hoti yadi và råpãsu yadi và aråpãsu yadi và sa¤¤ãsu yadi và asa¤¤isu yadi và nevasa¤¤inàsa¤¤isu. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Etadànuttariyaü bhante pubbenivàsànussati ¤àõe.

Cutupapàta¤àõadesanà

14. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti sattànaü cåtupapàta¤àõe. Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathàråpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti; ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà [PTS Page 112] [\q 112/] parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati vacamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. Etadànuttariyaü bhante sattànaü cutupapàta¤àõe.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Sattà - syà. 2. Saükhàto - [PTS] 3. Abhinivuññhapubebà - machasaü

[BJT Page 188] [\x 188/]

Iddhividhadesanà

15. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti iddhividhàsu. Dve'mà bhante iddhividhàyo.1 Atthi bhante iddhi yà sàsavà saupadhikà no ariyà'ti vuccati. Atthi bhante iddhi yà anàsavà anupadhikà ariyà'ti. Katamà ca bhante iddhi yà sàsavà2 saupadhikà no ariyà'ti vuccati? Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathàråpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte anekavihitaü iddhividhaü paccanuhoti: eko pi hutvà bahudhà hoti, bahudhà pi hutvà eko hoti, àvibhàvaü tirobhavaü tirokuóóaü3 tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno4 gacchati seyyathàpi àkàse. Pañhaviyà pi ummujjanimujjaü karoti seyyathàpi udake, udake pi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü, àkàse pi pallaïkena kamati seyyathàpi pakkhi sakuõo. Ime pi candima suriye5 evaü mahiddhike evaü mahànubhàve pàõinà parimasati6 parimajjati. Yàva brahmalokà pi kàyena vasaü vatteti. Ayaü bhante iddhi yà sàsavà saupadhikà no ariyà ti vuccati.

Katamà pana bhante iddhi yà anàsavà anupadhikà ariyà ti vuccati? Idha bhante bhikkhu sace àkaïkhati pañikule appañikålasa¤¤i vihareyyanti, appañikålasa¤¤i tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikåle [PTS Page 113] [\q 113/] pañikålasa¤¤i vihareyyanti, pañikålasa¤¤i tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikåle ca appañikåle ca appañikålasa¤¤i vihareyyanti appañikålasa¤¤i tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikåle ca appañikåle ca pañikålasa¤¤i vihareyyanti, pañikålasa¤¤i tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikåla¤ca appañikåla¤ca tadubhayaü abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaü sato sampajàno'ti, upekkhako tattha viharati sato sampajàno. Ayaü pana bhante iddhi anàsavà anupadhikà ariyà ti vuccati. Etadànuttariyaü bhante iddhividhàsu. Taü bhagavà asesamabhijànàti. Taü bhagavato asesamabhijànato uttariü abhi¤¤eyyaü natthi, yadabhijànaü a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro assa yadidaü iddhividhàsu.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Iddhiye - [PTS] 2. Iddhisàsavà - machasaü 3. Tirokaññaü - machasaü 4. Abhijjamàno - [PTS] 5. Måriye - machasaü 6. Paràmasati - (sãmu)

[BJT Page 190] [\x 190/]

16. Yantaü bhante saddhena kulaputtena pattabbaü àraddhaviriyena thàmavatà purisathàmena purisaviriyena purisaparakkamena purisadhorayhena, anuppattaü taü bhagavatà. Na ca bhante bhagavà kàmesu kàmasukhallikànuyogamanuyutto hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, na ca attakilamathànuyogamanuyutto dukkhaü anariyaü anatthasaühitaü, catunnaü ca bhagavà jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã akicchalàbhã akasiralàbhã.

Anuyogadànappakàro

Sace maü bhante evaü puccheyya 'kinnu kho àvuso sàriputta, ahesuü atãtamaddhànaü a¤¤e samaõo và bràhmaõà và bhagavatà bhiyyo' bhi¤¤atarà sambodhiyanti? Evaü puññho ahaü bhante no'ti vadeyyaü. 'Kiü panàvuso sàriputta bhavissanti anàgatamaddhànaü a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤atarà sabbodhiyanti?' Evaü puññho ahaü bhante 'no'ti [PTS Page 114] [\q 114/] vadeyyaü. 'Kiü panàvuso sàriputta atthetarahi a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro sambodhiyanti?" Evaü puññho ahaü bhante 'no'ti vadeyyaü. Sace pana maü bhante evaü puccheyya "kinnu kho àvuso sàriputta ahesuü atãtamaddhànaü a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà samasamà sambodhiyanti?' Evaü puññho ahaü bhante 'evanti' vadeyyaü. 'Kiü panàvuso sàriputta, bhavissanti anàgatamaddhànaü a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà samasamà sambodhiyanti?' Evaü puññho ahaü bhante 'evanti' vadeyyaü. 'Kaü panàvuso sàriputta atthetarahi a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà samasamà sambodhiyanti?' Evaü puññho ahaü bhante'no'ti vadeyyaü. Sace pana maü bhante evaü puccheyya, 'kiü panàyasmà sàriputto ekaccaü abbhanujànàti ekaccaü nàbbhanujànàtã?'Ti evaü puññho ahaü bhante evaü byàkareyyaü 'sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü, sammukhà pañiggahitaü.' Ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà mayà samasamà sambodhiyanti. Sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü, sammukhà pañiggahitaü: bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà mayà samasamà sambodhiyanti. Sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü sammukhà pañiggahitaü:

[BJT Page 192] [\x 192/]

"Aññhànametaü anavakàso yaü ekissà lokadhàtuyà dve arahanto sammàsambuddhà apubbaü acarimaü uppajeyyuü. Netaü ñhànaü vijjatã"ti. Ekaccàhaü bhante [PTS Page 115] [\q 115/] evaü puññho evaü byàkaramàno vuttavàdã ceva bhagavato homi. Na ca bhagavantaü abhutena abbhàcikkhàmi, dhammassa cànudhammaü byàkaromi, na ca koci sahadhammiko. Vàdànupàto1 gàrayhaü ñhànaü àgacchatã?Ti".

17. "Tagagha tvaü sàriputta evaü puññho evaü byàkaramàno vuttavàdi ceva me hoti na ca maü abhutena abbhàcikkhasi, dhammassa cànudhammaü byàkarosi, na ca koci sahadhammiko vàdànupàto gàrayhaü ñhànaü àgacchati"ti.

Acchariyabbhåtàni

18. Evaü vutte àyasmà udàyã bhagavantaü etadavoca: "acchariyaü bhante abbhåtaü bhante tathàgatassa apapicchatà santuññhità sallekhatà yatra hã nàma tathàgato evaümahiddhiko evaümahànubhàvo, atha ca pana nevattànaü pàtukarissati. Ekamekaü cepi ito bhante dhammaü a¤¤atitthiyà paribbàjakà attani samanupasseyyuü, te tàvatakeneva pañàkaü parihareyyuü. Acchariyaü bhante abbhåtaü bhante tathàgatassa appicchatà santuññhità sallekhatà, yatra hi nàma tathàgato evaümahiddhiko evaümahànubhavo, atha ca pana nevattànaü pàtukarissatã"ti.

19. "Passa kho tvaü udàyi: tathàgatassa appicchatà santuññhità sallekhatà, yatra hi nàma tathàgato evaü mahiddhiko evaümahànubhàvo, atha ca pana nevattànaü pàtukarissati. Ekamekaü cepi ito udàyi dhammaü a¤¤atitthiyà paribbàjakà attani samanupasseyyuü, te tàvatakeneva pañàkaü parihareyyuü. Passa kho tvaü udàyi: tathàgatassa apapicchatà santuññhità sallekhatà, yatra hi nàma tathàgato evaümahiddhiko evaümahànubhàvo, atha ca pana nevattànaü pàtukarissatã"ti.

20, [PTS Page 116] [\q 116/] atha kho bhagavà àyasmantaü, sàriputtaü àmantesi: "tasmàtiha2 tvaü sàriputta imaü dhammapariyàyaü abhikkhaõaü bhàseyyàsi bhikkhunaü bhikkhunãnaü upàsakànaü upàsikànaü. Yesampi hi sàriputta moghapurisànaü bhavissati tathàgate kaïkhà và vimati và tesamimaü3 dhammapariyàyaü sutvà yà tathàgate kaïkhà và vimati và sà pahãyissatã"ti. Itihidaü àyasmà sàriputto bhagavato sammukhà sampasàdaü pavedesi. Tasmà imassa veyyàkaraõassa sampasàdaniyantveva adhivacananti.

Sampasàdaniyasuttaünãññhitaü pa¤camaü.

1. Vàdànuvàde - machasaü 2. Yasmà - syà. 3. Tesampi imaü - [PTS] tesampi maü - syà.