[PTS Vol S - 1] [\z S /] [\f I /]
[PTS Page 093] [\q 93/]
[BJT Vol S - 1] [\z S /] [\w I/]
[BJT Page 170] [\x 170/]

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

3. 3. 1

Puggalasuttaü

132. Sàvatthiyaü -

Atha kho ràjà pasenadã kosalo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho ràjànaü pasenadikosalaü bhagavà etadavoca: cattàro me mahàràja puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro? Tamotamaparàyaõo5 tamojotiparàyaõo jotitamaparàyaõo jotijotiparàyaõoti.

1. Mahàroruve -machasaü. 2. Càpi. - Sãmu. 3. Nikkhipagàminaü-syà. 4. Jañilà pa¤ca ràjàno doõapàkakurena ca

Saïgàmena dve vuttàni mallikà dve appamàdena ca

Aputtakena dve vuttà vaggo tena pavuccatãti. - Machasaü.

5. Paràyano - sabbattha.

[BJT Page 172] [\x 172/]

Katha¤ca mahàràja, puggalo tamotamaparàyaõo hoti? Idha mahàràja ekacco puggalo nãce kule paccàjàto hoti caõóàlakule và veõakule và nesàdakule và rathakàrakule và pukkusakule và daëidde appannapànabhojane kasiravuttike [PTS Page 094] [\q 94/] yattha kasirena ghàsacchàdo labbhati. So ca hoti dubbaõõo duddasiko okoñimako bavhàbàdho. Kàõo và hoti kuõãvà kha¤jo và pakkhahato và na làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena duccaritaü carati. Vàcàya duccaritaü carati. Manasà duccaritaü carati. So kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati.

Seyyathàpi mahàràja puriso andhakàrà và andhakàraü gaccheyya, tamà và tamaü gaccheyya, lohitamalà và lohitamalaü gaccheyya, tathåpamàhaü mahàràja imaü puggalaü vadàmi. Evaü kho mahàràja puggalo tamotamaparàyaõo hoti.

Katha¤ca mahàràja, puggalo tamojotiparàyaõo hoti? Idha mahàràja ekacco puggalo nãce kule paccàjàto hoti caõóàlakule và veõakule và nesàdakule và rathakàrakule và pukkusakule và daëidde appannapànabhojane kasiravuttike yattha kasirena ghàsacchàdo labbhati. So ca hoti dubbaõõo duddasiko okoñimako bavhàbàdho. Kàõo và hoti kuõãvà kha¤jo và pakkhahato và na làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena sucaritaü carati. Vàcàya sucaritaü carati. Manasà sucaritaü carati. So kàyena sucaritaü caritvà vàcàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati.

Seyyathàpi mahàràja puriso pañhaviyà và pallaïkaü àroheyya pallaïkà và assapiññhiü àroheyya assapiññhiyà và hattikkhandhaü àroheyya hatthikkhandhà và pàsàdaü àroheyya, tathåpamàhaü mahàràja imaü puggalaü vadàmi. Evaü kho mahàràja puggalo tamojotiparàyaõo hoti.

1. Venakule - machasaü. [PTS] 2. Bahvàbàdho. - Machasaü.

[BJT Page 174] [\x 174/]

Katha¤ca mahàràja, puggalo jotitamaparàyaõo hoti? Idha mahàràja ekacco puggalo ucce kule paccàjàto hoti khattiyamahàsàlakule và bràhmaõamahàsàlakule và gahapatimahàsàlakule và aóóhe mahaddhane mahàbhoge pahåtajàtaråparajate [PTS Page 095] [\q 95/] pahåtavittåpakaraõe pahåtadhanadha¤¤e. So ca hoti abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena duccaritaü carati. Vàcàya duccaritaü carati. Manasà duccaritaü carati. Kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinãpàtaü nirayaü upapajjati. Seyyathàpi mahàràja puriso pàsàdà và hatthikkhandhaü oroheyya, hattikkhandhà và assapiññhiü oroheyya 0, assapiññhiyà và pallaïkaü oroheyya, pallaïkà và pañhaviü oroheyya, pañhaviyà và andhakàraü paviseyya1, tathåpamàhaü mahàràja. Imaü puggalaü vadàmi. Evaü kho mahàràja puggalo jotitamaparàyaõo hoti,

Katha¤ca mahàràja, puggalo jotijotiparàyaõo hoti? Idha mahàràja ekacco puggalo ucce kule paccàjàto hoti khattiyamahàsàlakule và bràhmaõamahàsàlakule và gahapatimahàsàlakule và aóóhe mahaddhane mahàbhoge pahåtajàtaråparajate pahåtavittåpakaraõe pahåtadhanadha¤¤e. So ca hoti abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena sucaritaü carati. Vàcàya sucaritaü carati. Manasà sucaritaü carati. So kàyena sucaritaü caritvà vàcàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà. Kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Seyyathàpi mahàràja puriso pallaïkà và pallaïkaü saïkameyya, assapiññhiyà và assapiññhiü saïkameyya, hatthikkhandhà và hatthikkhandhaü saïkameyya pàsàdà và pàsàdaü saïkameyya. Tathåpamàhaü mahàràja imaü puggalaü vadàmi. Evaü kho mahàràja puggalo jotijotiparàyaõo hoti.

[PTS Page 096] [\q 96/] ime kho mahàràja cattàro puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü.

Daëiddo2 puriso ràja assaddho hoti maccharã,

Kadariyo pàpasaïkappo micchàdiññhi anàdaro.

Samaõo bràhmaõe vàpi a¤¤e vàpi vaõibbake3,

Akkosati paribhàsati natthiko hoti rosako,

Dadamànaü nivàreti yàcamànàna bhojanaü.

Tàdiso puriso ràja mãyamàno janàdhipa,

Upeti nirayaü 1 ghoraü tamotamaparàyaõo.

Daëiddo puriso ràja saddho hoti amaccharã,

Dadàti seññhasaïkappo abyaggamanaso4 naro.

1. Oroheyya-sãmu. [PTS] 2. Daliddo-machasaü, [PTS] 3. Vanibbake-machasaü. 4. Avyaggamanaso-sã 2.â. â.

[BJT Page 176] [\x 176/]

Samaõe bràhmaõe vàpi a¤¤e vàpi vaõibbake,

Uññhàya abhivàdeti samacariyàya sikkhati,

Dadamànaü na vàreti1 yàcamànàna bhojanaü.

Tàdiso puriso ràja mãyamàno2 janàdhipa,

Upeti tidivaü ñhànaü tamojotiparàyaõo.

Aóóho ce puriso ràja assaddho hoti macchari,

Kadariyo pàpasaïkappo micchàdiññhi anàdaro.

Samaõe bràhmaõe vàpi a¤¤e vàpi vaõibbake,

Akkosati paribhàsati natthiko hoti rosako,

Dadamànaü nivàreti yàcamànàna bhojanaü.

Tàdiso puriso ràja mãyamàno janàdhipa,

Upeti nirayaü ghoraü jotitamaparàyaõo.

Aóóho ve puriso ràja saddho hoti amaccharã,

Dadàti seññhasaïkappo abyaggamanaso naro.

Samaõo bràhmaõe vàpi a¤¤e vàpi vaõibbake,

Uññhàya abhivàdeti samacariyàya sikkhati,

Dadamànaü na vàreti yàcamànàna bhojanaü.

Tàdiso puriso ràja mãyamàno janàdhipa,

Upeti tidivaü ñhànaü jotijotiparàyaõoti.

3. 3. 2

Ayyakàsuttaü

133. Sàvatthiyaü -

Atha kho ràjà pasenadã kosalo divàdivassa yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho ràjànaü pasenadiü kosalaü [PTS Page 097] [\q 97/] bhagavà etadavàca: handa kuto nu tvaü mahàràja, àgacchasi divàdivassàti?

1. Nivàreti, sãmu1, 2. Miyyamàna, syà, sãmu1, [PTS]

[BJT Page 178] [\x 178/]

Ayyakà me bhante, kàlakatà1 jiõõà vuddhà2 mahallika addhagatà vayoanuppattà vãsaüvassasatikà jàtiyà. Ayyaka kho pana me bhante, piyà ahosi3 manàpà. Hatthiratanena cepahaü4 bhante, labheyyaü mà me ayyakà kàlamakàsãti, hattiratanampa5haü dadeyyaü mà me ayyakà kàlamakàsãti. Assaratanena cepahaü bhante, labheyyaü, mà me ayyakà kàlamakàsãti, assaratanampahaü dadeyyaü mà me ayakyà kàlamakàsãti. Gàmavarena cepahaü bhante, labheyyaü mà me ayyakà kàlamakàsãti, gàmavarampahaü dadeyyaü mà me ayyakà kàlamakàsãti. Janapadena6 cepahaü bhante, labheyyaü mà me ayyakà kàlamakàsãti, janapadampahaü dadeyyaü mà me ayyakà kàlamakàsãti.

Sabbe sattà mahàràja, maraõadhammà maraõapariyosànà maraõaü anatãtàti.

Acchariyaü bhante abbhåtaü bhante, yàva subhàsitamidaü bhante, bhagavatà sabbe sattà maraõadhammà maraõapariyosànà maraõaü anatãtàti.

Evametaü mahàràja, evametaü mahàràja, sabbe sattà maraõadhammà maraõapariyosànà maraõaü anatãtàti. Seyyathàpi mahàràja, yàni kàni ci kumbhakàrabhàjanàni7 àmakàni ceva pakkàni ca, sabbàni tàni bhedanadhammàni bhedanapariyosànàni bhedanaü anatãtàni. Evameva kho mahàràja sabbe sattà maraõadhammà maraõapariyosànà maraõaü anatãtàti.

Sabbe sattà marissanti maraõantaü hi jivitaü,

Yathàkammaü gamissanti pu¤¤apàpaphalåpagà,

Nirayaü pàpakammantà pu¤¤akammà ca suggatiü. 8

Tasmà kareyya kalyàõaü nicayaü samparàyikaü,

Pu¤¤àni paralokasmiü patiññhà honti pàõinanti.

3. 3. 3.

Lokasuttaü

134. [PTS Page 098] [\q 98/] sàvatthiyaü Ý

Ekamantaü nisinno kho ràjà pasenadi kosalo bhagavantaü etadavoca: kati nu kho bhante lokassa dhammà uppajjamànà uppajjanti ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràyàti?

1. Kàlaïkatà - machasaü. Syà. [PTS] 2. Vuóóhà-machasaü. Syà. 3. Piyà hoti-machasaü. 4. Cepàhaü si2, machasaü, [PTS] 5. Hatthiratanaü pahaü-machasaü[PTS] 6. Janapadapadesena-machasaü 7. Kumbhakàrakabhàjanàni. -Sãmu. 2 [PTS] 8. Sugatiü-syà.

[BJT Page 180] [\x 180/]

Tayo kho mahàràja lokassa dhammà uppajjamànà uppajjanti ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Katame tayo? Lobho kho mahàràja lokassa dhammo uppajjamàno uppajjati ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Doso kho mahàràja lokassa dhammo uppajjamàno uppajjati ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Moho kho mahàràja lokassa dhammo uppajjamàno uppajjati ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Ime kho mahàràja tayo lokassa dhammà uppajjamànà uppajjanti ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràyàti.

Lobho doso ca moho ca purisaü pàpacetasa,

Hiüsanti attasambhåtà tacasàraü va samphalanti1.

3. 3. 4.

Issatthasuttaü

135. Sàvatthiyaü Ý

Ekamantaü nisinno kho ràjà pasenadã kosalo bhagavantaü etadavoca: kattha nu kho bhante dànaü dàtabbanti? Yattha kho mahàràja, cittaü pasãdatãti. Kattha pana bhante dinnaü mahapphalanti. A¤¤aü kho etaü mahàràja kattha dànaü dàtabbaü. A¤¤aü panetaü kattha dinnaü mahapphalanti. Sãlavato kho mahàràja dinnaü mahapphalaü no tathà dussãle. Tena hi mahàràja ta¤¤evettha pañipucchissàmi yathà te khameyya tathà naü byàkareyyàsi.

Taü kimma¤¤asi mahàràja, idha tyàssa yuddhaü paccupaññhitaü saïgàmo samåpabbuëho2, atha àgaccheyya khattiyakumàro asikkhito akatahattho akatayoggo akatupàsano3 [PTS Page 099] [\q 99/] bhãrucchambhã utràsã palàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti. Nàhaü bhante bhareyyaü taü purisaü. Na ca me attho tàdisena purisenàti.

Atha àgaccheyya bràhmaõakumàro asikkhito akatahattho akatayoggo akatupàsano3 bhãrucchambhã utràsã palàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti. Nàhaü bhante bhareyyaü taü purisaü. Na ca me attho tàdisena purisenàti.

Atha àgaccheyya vessakumàro asikkhito akatahattho akatayoggo akatupàsano3 bhãrucchambhã utràsã palàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti. Nàhaü bhante bhareyyaü taü purisaü. Na ca me attho tàdisena purisenàti.

Atha àgaccheyya suddakumàro asikkhito akatahattho akatayoggo akatupàsano3 bhãrucchambhã utràsã palàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti. ? Nàhaü bhante bhareyyaü taü purisaü. Na ca me attho tàdisena purisenàti.

1. Sapphalaü-syà. 2. Samupacepåëho-syà 3. Akatupàsano .Sãmu. 2 Syà. [PTS]

[BJT Page 182] [\x 182/]

Taü kimma¤¤asi mahàràja, idha tyàssa yuddhaü paccupaññhitaü saïgàmo samupabbuëho1. Atha àgacchayya khattiyakumàro susikkhito2. Katahattho katayoggo katåpàsano abhãru acchambhã anusitràsã apalàyã. Bhareyyàsi taü purisaü attho ca te tàdisena purisenàti? Bhareyyàhaü bhante taü purisaü attho ca me tàdisena purisenàti.

Atha àgacchayya bràhmaõakumàro susikkhito2 katahattho katayoggo katåpàsano abhãru acchambhã anutràsã apalàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti? Bhareyyàhaü bhante taü purisaü attho ca me tàdisena purisenàti. Atha àgacchayya vessakumàro susikkhito2 katahattho katayoggo katåpàsano abhãru acchambhã anutràsã apalàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti? Bhareyyàhaü bhante taü purisaü attho ca me tàdisena purisenàti. Atha àgacchayya suddakumàro susikkhito2 katahattho katayoggo katåpàsano abhãru acchambhã anusitràsã apalàyã. Bhareyyàsi taü purisaü? Attho ca te tàdisena purisenàti? Bhareyyàhaü bhante taü purisaü attho ca me tàdisena purisenàti.

Evameva kho mahàràja, yasmà kasmà3 cepi kulà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti: so ca hoti pa¤caïgavippahãno pa¤caïgasamannàgato, tasmiü dinne mahapphalaü hoti.

Katamàni pa¤ca aïgàni pahãnàni5 honti? Kàmacchando pahãno hoti, byàpàdo pahãno hoti, thãnamiddhaü pahãnaü hoti, uddhaccakukkuccaü pahãnaü hoti, vicikicchà pahãnà hoti. Imàni pa¤ca aïgàni pahãnàni honti.

Katamehi pa¤cahaïgehi samannàgato hoti? Asekhena6 silakkhandhena samannàgato hoti, asekhena6 samàdhikkhandhena samannàgato hoti, asekhena6 pa¤¤àkkhandhena [PTS Page 100] [\q 100/] samannàgato hoti, asekhena6 vimuttikkhandhena samannàgato hoti, asekhena6 vimutti¤àõadassanakkhandhena samannàgato hoti. Imehi pa¤cahaïgehi samannàgato hoti.

Iti pa¤caïgavippahine pa¤caïgasamannàgate dinnaü mahapphalanti.

Idamavoca bhagavà. Idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà:

Issatthaü7 balaviriya¤ca yasmiü vijjetha màõave,

Taü yuddhattho bhare ràjà nàsåraü jàtipaccayà.

Tatheva khanti soraccaü dhammà yasmiü patiññhità,

Tamariyavuttiü8 medhàviü hãnajaccampi påjaye.

Kàraye assame ramme vàsayettha bahussute,

Papa¤ca vivane kayirà dugge saïkamanàni ca.

Annaü pànaü khàdanãyaü vatthasenàsanàni ca,

Dadeyya ujubhåtesu vippasannena cetasà.

1. Samupyabuyaëho - syà. 2. Sikkhito -sãmu2, 3. Yasmà cepi. Sãmu, syà 4. Mahapphalà-sãmu. 5. Vappahãnàti-sãmu. 6 Asekkhena-machasaü, syà[PTS] 7. Issattaü-machasaü, [PTS] 8. Ariyavuntiü-machasaü.

[BJT Page 184] [\x 184/]

Yathà hi megho thanayaü vijjumàlã satakkaku1,

Thalaü ninna¤ca påreti abhivassaü vasundharaü.

Tatheva saddho sutavà2 abhisaïkhacca bhojanaü,

Vaõibbake tappayati annapànena paõóito,

âmodamàno3 pakireti detha dethàti bhàsati.

Taü hissa gajjitaü hoti devasseva pavassato,

Sà pu¤¤adhàrà vipulà dàtàraü abhivassatãti.

3: 3: 5

Pabbatåpamasuttaü

136. Sàvatthiyaü -

Ekamantaü nisinnaü kho ràjànaü pasenadiü kosalaü bhagavà etadavoca: handa kuto nu tvaü mahàràja àgacchasi divàdivassàti?

Yàni tàni bhante ra¤¤aü khattiyànaü muddhàvasittànaü issariyamadamattànaü kàmagedhapariyuññhitànaü janapadatthàcariyappattànaü mahantaü pañhavimaõóalaü abhivijiya ajjhàvasantànaü ràjakaraõãyàni santi4, tesvàhaü5 etarahi ussukkaü àpannoti.

Taü kimma¤¤asi mahàràja, idha te puriso [PTS Page 100] [\q 100/] àgaccheyya puratthimàya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja jàneyyàsi: ahaü àgacchàmi puratthimàya disàya. Tatthaddasaü mahantaü pabbataü abbhasamaü. Sabbe pàõe nippoñhento6 àgacchati. Yaü te mahàràja karaõãyaü taü karohãti. Atha dutiyo puriso àgaccheyya dakkhiõàya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja jàneyyàsi: ahaü àgacchàmi dakkhiõàya disàya. Tatthaddasaü mahantaü pabbataü abbhasamaü. Sabbe pàõe nippoñhento6 àgacchati. Yaü te mahàràja karaõãyaü taü karohãti. Atha tatiyo puriso àgaccheyya pacchimàya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja jàneyyàsi: ahaü àgacchàmi pacchimàya disàya. Tatthaddasaü mahantaü pabbataü abbhasamaü. Sabbe pàõe nippoñhento6 àgacchati. Yaü te mahàràja karaõãyaü taü karohãti. Atha catuttho puriso àgaccheyya uttaràya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja jàneyyàsi: ahaü àgacchàmi uttaràya disàya. Tatthaddasaü mahantaü pabbataü abbhasamaü. Sabbe pàõe nippoñhento6 àgacchati. Yaü te mahàràja karaõãyaü taü karohãti. Evaråpe te mahàràja mahati mahabbhaye samuppanne dàruõe manussakkhaye dullabhe manussatte kimassa karaõiyanti?

Evaråpe me bhante mahati mahabbhaye samuppanne dàruõe manussakkhaye dullabhe manussatte kimassa karaõãyaü a¤¤atra dhammacariyàya samacariyàya kusalakiriyàya pu¤¤akiriyàyàti. 7.

ârocemi kho te mahàràja, pativedayàmi8 kho te mahàràja, adhivattati kho taü mahàràja jaràmaraõaü. Adhivattamàne ca te mahàràja, jaràmaraõe kimassa karaõãyanti?

1. Satakkatu-[PTS] 2. Sutvà-syà. 3. Anumodamàno-syà 4. Bhavanti, syà. Machasaü 5. Tesubbàhaü- machasaü. 6. Nippoñhento-sãmu, 2. Nippothento-machasaü. Syà 7. A¤¤atra samacariyàya a¤¤atra kusalakiriyàya a¤¤atra pu¤¤akiriyàyàti -machasaü. Syà 8. Pañivedemi-machasaü. Syà. [PTS] Sã1. 2.

[BJT Page 186] [\x 186/]

Adhivattamàne ca me bhante jaràmaraõe kimassa karaõãyaü a¤¤atra dhammacariyàya samacariyàya kusalakiriyàya pu¤¤akiriyàya.

Yàni tàni bhante ra¤¤aü khattiyànaü muddhàvasittànaü issariyamadamattànaü kàmagedhapariyuññhitànaü janapadatthàcariyappattànaü mahantaü pañhavimaõóalaü abhivijiya ajjhàvasantànaü hatthiyuddhàni bhavanti. Tesampi bhante hatthiyuddhànaü natthi gati natthi visayo adhivattamàne jaràmaraõe.

Yànipi tàni bhante ra¤¤aü khattiyànaü muddhàvasittànaü issariya madamattànaü kàmagedhapariyuññhitànaü janapadatthàcariyappattànaü mahantaü pañhavimaõóalaü abhivijiya ajjhàvasantànaü assayuddhàni bhavanti. Tesampi bhante assayuddhànaü natthi gati natthi visayo adhivattamàne jaràmaraõe.

Yànipi tàni bhante ra¤¤aü khattiyànaü muddhàvasittànaü issariya madamattànaü kàmagedhapariyuññhitànaü janapadatthàcariyappattànaü mahantaü pañhavimaõóalaü abhivijiya ajjhàvasantànaü rathayuddhàni bhavanti. Tesampi bhante rathayuddhànaü natthi gati natthi visayo adhivattamàne jaràmaraõe.

Yànipi tàni bhante ra¤¤aü khattiyànaü muddhàvasittànaü issariya madamattànaü kàmagedhapariyuññhitànaü janapadatthàcariyappattànaü mahantaü pañhavimaõóalaü abhivijiya ajjhàvasantànaü pattiyuddhàni bhavanti. Tesampi [PTS Page 102] [\q 102/] bhante pattiyuddhànaü natthi gati natthi visayo adhivattamàne jaràmaraõe.

Santi kho pana bhante imasmiü ràjakule mantino mahàmattà ye pahonti àgate paccatthike mantehi bhedayituü. Tesampi bhante mantayuddhànaü natthi gati natthi visayo adhivattamàne jaràmaraõe.

Saüvijjati kho pana bhante imasmiü ràjakule pahåtaü hira¤¤asuvaõõaü bhåmigata¤ceva vehàsaññha¤ca. Yena mayaü pahoma àgate paccatthike dhanena upalàpetuü. Tesampi bhante dhanayuddhànaü natthi gati natthi visayo adhivattamàne jaràmaraõe.

Adhivattamàne ca me bhante jaràmaraõe kimassa karaõãyaü a¤¤atra dhammacariyàya samacariyàya kusalakiriyàya pu¤¤akiriyàyàti.

Evametaü maharàja, evametaü mahàràja, adhivattamàne ca te jaràmaraõe kimassa karaõãyaü a¤¤atra dhammacariyàya samacariyàya kusalakiriyàya pu¤¤akiriyàyàti.

Idamavoca bhagavà. Idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà:

Yathàpi selà vipulà nabhaü àhacca pabbatà,

Samantà anupariyeyyuü1 nippoñhentà2 catuddisà.

Evaü jarà ca maccu3 ca adhivattanti pàõino4,

Khattiye bràhmaõe vesse sudde caõóàlapukkuse,

Na ki¤ci parivajjeti sabbamevàbhimaddati.

Na tattha hatthinaü5 bhåmi na rathànaü na pattiyà,

Na càpi mantayuddhena sakkà jetuü dhanena và.

Tasmà hi paõóito poso sampassaü atthamattano,

Buddhe dhamme ca saïghe ca dhãro saddhaü nivesaye.

1. Samantànupariyàpeyyuü - machasaü. 2. Nippothento - machasaü. 3. Maraõaü-sã1 4. Pàõine-machasaü. 5. Hatthinaü - machasaü, syà, [PTS]

[BJT Page 188] [\x 188/]

Yo dhammacàrã1 kàyena vàcàya uda cetasà,

Idheva naü pasaüsanti pecca sagge pamodatãti.

Kosalavaggo tatiyo.

Tatruddànaü:

Puggalo ayyakà loko issatthaü pabbatåpamaü,

Desitaü buddhaseññhena imaü kosalapa¤cakanti.

Kosalasaüyuttaü samattaü.