[PTS Page 104] [\q 104/]

Ekanipàto
1. Apaõõa kavaggo
1. Apaõõakaü ñhànameke dutiyaü àhu takkikà.
Etada¤¤àya medhàvi taü gaõhe yadapaõõakanti. 1-

[PTS Page 109] [\q 109/]

1. Apaõõakajàtakaü.
2. Akilàsuno vaõõupapathe 2- khaõantà
Udaïgaõe tattha papaü avinduü,
Evaü muni viriyabalupapanno 3-
Akilàsu vinde hadayassa santinti. 2. Vaõõupathajàtakaü. 4-

[PTS Page 113] [\q 113/]

3. Idha ce hi naü 5- varàdhesi saddhammassa niyàmataü, 6-
Ciraü tvaü anutapessasi 7- serivàyaüva vàõijoti.
3. Serivàvàõijajàtakaü. 8-

[PTS Page 122] [\q 122/]

4. Appakenapi medhaüvi pàhatena vicakkhaõo,
Samuññhàpeti attànaü aõuü aggiüva sandhamanti.

4. Cullaseññhijàtakaü 9-

1. Taü gaõheyya apaõõakaü - machasaü. 2. Vaõõapathe - machasaü 3. Muni viriya - machasaü, syà. 4. Vaõõapatha - machasaü. 5. Idhacenaü - machasaü, syà 6. Niyàmakaü - machasaü, syà 7. Anutappesi - machasaü syà 8. Seriva syà serivavàõija - machasaü 9. Cullaka - machasaü, syà.

[BJT Page 004] [\x   4/]

5. Kimagghati 1- taõóulanàëikàya
3107 - 3122Assàna mulàya vadehi ràja, 2-
Bàràõasiü santarabàhirantaü 3 ayamagghati taõóulanàëikàti. *
5. Taõóulanàëijàtakaü.

[PTS Page 129] [\q 129/]

6. Hiriottappasampannà sukkadhammasamàhità,
Santo sappurisà loke devadhammàti vuccareti.

6. Devadhammajàtakaü.

[PTS Page 135] [\q 135/]

7. Putto tyàhaü mahàràja tvaü maü posa janàdhipa,
A¤¤epi devo poseti ki¤ca devo sakaü pajanti.
7. Kaññhahàri 4- jàtakaü.

[PTS Page 136] [\q 136/]

8. Api ataramànànaü phalàsàva samijjhati,
Vipakkabrahmacariyosmi evaü jànàhi gàmaõiti.
8. Gàmaõijàtakaü.

[PTS Page 138] [\q 138/]

9. Untamaïgaruhà mayhaü ime jàtà vayoharà,
Pàtubhåtà devadutà pabbajjàsamayo mamàti.

9. Makhàdeva 5- jàtakaü.

[PTS Page 141] [\q 141/]

10. Ya¤ca a¤¤enurakkhanti yo ca a¤¤e na rakkhati,
Sa ce ràja sukhaü seti kàmesu anapekhavàti.

10. Sukhavihàrijàtakaü.
Apaõõakavaggo pañhamo.
Tassuddànaü:
Varàpaõõakavaõõupathaserivaro
Sucicakkhaõataõóulanàëikassaü,
Hiripuntavaruttagàmaõinà
Yo ca na rakkhati tena dasa.

1. Kiü agghati - machasaü. 2. Ràjà - machasaü 3. Bàràõasi santarabàhirako - machasaü 4. Kaññhavàhana - machasaü 5. Devadutaü syà, maghadeva - machasaü * syà kimagghati taõóulatàëikàva khàràõasi antarabàhiràni, assapa¤casatenàti ekà taõóulanàëikàti.

[BJT Page 006] [\x   6/]
[PTS Page 144] [\q 144/]

2. Sãlavaggo
11. Hoti silavataü attho pañisanthàra 1- vuttinaü,
Lakkhaõaü passa àyantaü ¤àtisaïghapurakkhataü
Atha passasimaü kàëaü suvihãnaüva ¤àtihiti.
1. Lakkhaõamigajàtakaü. 2-

[PTS Page 152] [\q 152/]

12. Nigrodhameva seveyya na sàkhamupasaüvase, 3-
Nigrodhasmiü mataü seyyo ya¤ce sàkhasmiü jãvitanti.
2. Nigrodhamigajàtakaü. 4-

[PTS Page 155] [\q 155/]

13. Dhiratthu kaõóinaü sallaü purisaü gàëhavedhinaü,
Dhiratthu taü janapadaü yatthitthi parinàyikà,
Te càpi 5- dhikkità sattà ye itthinaü vasaü gatàti.
3. Gaõóinajàtakaü. 6-

[PTS Page 158] [\q 158/]

14. Na kiratthi rasehi pàpiyo
âvasehi và santhavehi và,
Vàtamigaü gehanissitaü 7-
Vasamànesi rasehi sa¤jayoti.
4. Kharàdiyajàtakaü.

[PTS Page 160] [\q 160/]

15. Aññhakhuraü 8- kharàdiye migaü vaïkàtivaïkitaü, santahi
Làhatikkantaü 9- na taü ovaditusasaheti.
5. Kharidiyajàtakaü.

[PTS Page 163] [\q 163/]

16. Migatinti pallatthamanekamàyaü
Aññhakhuraü aóóharattàvapàyiü, 10-
Ekena sotena chamàssasanto
Chahi kalàhatibhoti bhàgineyyoti.

6. Tipallatthamigajàtakaü 11-

1. Pañisandhàra - machasaü 2. Lakkhaõajàtakaü - machasaü, syà 3. Nasàkhaü upasaüvase - syà 4. Nigodhajàtakaü - machasaü, syà, 5. Tevàpi - syà 6. Kaõóijàtakaü - machasaü 7. Gahananissitaü - machasaü syà, 8. Aññhakkhuraü - machasaü, syà, 9. Satatahi kàlàtikkantaü syà, sattakàlehatikkantaü - machasaü 10. Aññhakkhura aóóharattàpapàyi. - Machasaü, syà, 11. Tipallanthajàtakaü - machasaü.

[BJT Page 008] [\x   8/]
[PTS Page 165] [\q 165/]

7. Kàëe 1- và yadi và juõhe yadà vàyati màluto.
Vàtajàni hi sitàni ubhotthamaparàjitàni.
7. Màlutajàtakaü.

[PTS Page 168] [\q 168/]

18. Eva¤ca santà jàneyyuü dukkhàyaü dukkhàyaü jàtisambhavo.
Na paõo pàõinaü ha¤¤e pàõaghàti hi sovatiti.
8. Matakabhattajàtakaü.

[PTS Page 169] [\q 169/]

19. Sace mu¤ce pecca mu¤ce 2- muccamàno hi khajjhati,
Nahevaü dhãrà muccantã mutti khàlassa bandhana'nti.

9. âyàcitabhattajàtakaü.

[PTS Page 171] [\q 171/]

20. Disvà padamanuttiõõaü disvà notaritaü padaü,
Naëena vàriü pivisasàma 3- neva maü tvaü 4vadhissasi'ti.
10. Naëapànajàtakaü.

Sãlavaggo dutiyo.

Tassuddhànaü:
Athalakkhaõasàkhadhiratthupuna
Nakiratthirasehikharàdiyà,
Atibhotirasamàlutapàõa
Muccenanaëaavhayante bhavanti dasa.

1. Kàle - machasaü, syà. 2. Sace mucce pecca mucce, - machasaü 3. Pissàma. 4. Na ca maü tvaü - machasaü.

[PTS Page 174] [\q 174/]
[BJT Page 010] [\x  10/]

3. Kuruïgavaggo

21. ¥àtametaü kuruïgassa yaü tvaü sepaõaõi seyyasi,
A¤¤aü sepaõõiü 1- gacchàmi na me te ruccate phalanti.

[PTS Page 177] [\q 177/]

1. Kuruïgamigajàtakaü.

22. Ye kukkurà ràjakulambhi vaddhà 2-
Koleyyakà vaõõakhalupapannànnà,
Te'me na vajjhà mayamasma vajjhà
Nàyaü saghaccà 3- dubbalaghàtikàyanti.

2. Kukkurajàtakaü.

[PTS Page 180] [\q 180/]

23. Api passena semàno sallehi sallikato,
Seyyo va vaëavà bhojjo 4- yu¤ja ma¤¤eva sàrathi'ti.
3. Bhojàjàniyajàtakaü 5-

[PTS Page 181] [\q 181/]

24. Yadà yattha yadà yattha yattha yadà yadà,
âja¤¤o kurute vegaü hàyanti tattha vàëavà'ti.
4. âja¤¤ajàtakaü.

[PTS Page 185] [\q 185/]

25. A¤¤ama¤¤ehi titthehi assaü pàyehi sàrathi,
Accàsanassa puriso 6- pàyàsassapi tappatã'ti.

5. Titthajàtakaü.

[PTS Page 188] [\q 188/]

26. Puràõavoràna vàco nisamma
Mabhilàmukho pothayamànuvàri 7-+
Susa¤¤atànaü hi vaco nisamma.
Gajunnamo sabbaguõesu aññhàti.

6. Mahilàmukhajàtakaü.

1. Sepaõi - machasaü, syà 2. Ràjakulasmi vaóóhà - syà 3. Saghacchà - machasaü. 4. Gojo syà. Bhojjho - machasaü. 5. Bhojàniyajàtakaü - machasaü 6. Subhito - machasaü 7. Pothayamanavacàri - machasaü + anavadhàri ayameva và pàñhoti aññhakathà.

[PTS Page 190] [\q 190/]
[BJT Page 012] [\x  12/]

27. Nàlaü kakhalaü 1- padàtave
Na ca piõóaü na kuse na ghaüsituü,
Ma¤¤àmi abhiõhadassanà
Nàgo sinebhamakàsi 2- kukkureti.

7. Abhiõhàjàtakaü.

[PTS Page 193] [\q 193/]

28. Manu¤¤ameva bhàseyya nàmanu ¤¤aü tudàvanaü
Manu¤¤aü bhàsamànassa garubhàraü uddhari,
Dhana¤ca naü alabbhesi tenavattamano ahu'ti.

8. Nandrivisàlajàtakaü.

[PTS Page 196] [\q 196/]

29. Yato yato garudhuraü yato gambhiravantati,
Tadassu 3- kaõhaü yu¤janti svàssu taü vahate dhuranti.

9. Kaõhajàtakaü.

[PTS Page 197] [\q 197/]

30. Mà munikassa pihayi àturantàni bhu¤jati,
Appossu kko bhusaü khàdaü etaü dãghàyulakkhaõanti.
10. Munikajàtakaü.

Kuraïgavaggo tatiyo.

Tassuddànaü:
Kuruïgassakukkurabhojavaro
Puna vàëavassasirivayato,
Vamiëàmukhanàmanu ¤¤avaro
Vahatedhuramunikena dasa.

1. Kakhaëaü - machasaü. 2. Senaha - machasaü. 3. Tadàssu - machasaü syà.

[PTS Page 203] [\q 203/]
[BJT Page 014] [\x  14/]

4. Kulàvakavaggo

31. Kulàvakà màtali simbalismiü
äsàmukhena parivajjayassu,
Kàmaü cajàma asuresu pàõaü
Màyime dijà vikulàvà ahesu'nti. 1-

[PTS Page 207] [\q 207/]

1. Kulàvakajàtakaü.

32. Rudaü manu¤¤aü ruciyà 2- ca piññhi
Veëuriyaõõupanibhà ca 3- gãvà,
Vyàmamattàni ca pekhuõàni 4-
Naccena te dhitaraü no dadàmi'ti.

[PTS Page 209] [\q 209/]

2. Naccajàtakaü.
33. Sammodamànà gacchanti jàlamàdàya pakkhino,
Yadà te vivadissanti tadà ehinti me vasa'nti.

3. Sammodamànajàtakaü.

34. Na maü sãtaü na maü uõhaü na maü jàlasmiü bàdhanaü,
Ya¤ca maü ma¤¤ate macchi a¤¤aü so ratiyà gato'ti.

[PTS Page 214] [\q 214/]

4. Macchàjàtakaü.

35. Santi pakkhà apatanà santi pàdà ava¤canà,
Màtà pità ca nikkhantà jàtameda pañikkamà'ti.

5. Vaññakajàtakaü.

1. Màme dijà vikulavà ahesuü - machasaü 2. Rudhiyà - machasaü 3. Veëuriya vaõõasantihà ca - machasaü 4. Pekkhuõàni - syà.

[PTS Page 219] [\q 219/]
[PTS Page 216] [\q 216/]
[BJT Page 016] [\x  16/]

36. Yaü nissità jagatiruhaü vibhaïgamà
Svàyaü aggiü pamu¤cati,
Disà bhajatha vakkaïgà 1-
Jàtaü saraõato bhayanti.

6. Sakuõajàtakaü

37. Ye vaddhamapacàyanti narà dhammassa kovidà,
Diññheva dhamme 2- pàsaüsà samparàye ca suggati'ti.

[PTS Page 223] [\q 223/]

7. Tittirajàtakaü.

38. Nàccannaü nikatippa¤¤o nikatyà sukhamedhati,
âràdheti nikatippa¤¤o khako kakkañakàmivà'ti.

[PTS Page 226] [\q 226/]

8. Bakajàtakaü.

39. Ma¤¤e sovaõõayo ràsi sovaõõamàlà ca nandako,
Yattha dàso àmajàto ñhito thullàni gajjati'ti.

[PTS Page 233] [\q 233/]

9. Nandajàtakaü.

40. Kàmaü patàmi nirayaü uddhapàdo avaüsiro,
Nànariyaü karissàmi handa piõaóaü pañiggahà'ti.

10. Khadiraïgàrajàtakaü.

Kulàvakavaggo catuttho.

Tassuddànaü:
Sirimàtalidhitarapakkhivaro
Ratiraràgatomàtàpità ca puna,
Jagatirubhavuddhasukakkañako
Tathà nandakapiõóavarena dasa.

1. Vaïkaïgà - syà 2. Diññhedhamme ca - syà.

[PTS Page 241] [\q 241/]
[BJT Page 018] [\x  18/]

5. Atthakàmavaggo

41. Yo atthakàmassa hitànukampino
Ovajjamàno na kàroti sàsanaü.
Ajiyà pàdamolubbha 1-
Mittako viya sovatãti.

[PTS Page 244] [\q 244/]

1. Losakajàtakaü.

42. Yo atthakàmassa hitànukampino
Ovajjamàno na kàroti sàsanaü,
Kapotakassa vacanaü akatvà
Amintahatthatthagatova setã'ti.

[PTS Page 246] [\q 246/]

2. Kapotakajàtakaü.

43. Yo atthakàmassa hitànukampino
Ovajjamàno na kàroti sàsanaü,
Evaü so nihato seti
Veëukasasa yathà pità'ti.

[PTS Page 247] [\q 247/]

3. Veëukajàtaka.

44. Seyyo amitto matiyà upette
Nattheva mitto mativippahãno. ,
Makasaü vadhissanti hi eëamugo
Putto pitu abbhidà uttamaïganti.

[PTS Page 249] [\q 249/]

4. Makasajàtakaü.

45. Seyyo amitto medhàvi ya¤ce bàlànukampako,
Passa rohiõikaü jammiü màtaraü hantvàna sovati'ti.

[PTS Page 251] [\q 251/]

5. Rohiõijàtakaü.

46. Na ve anatthakusalena atthacariyà sukhàvahà,
Hàpeti atthaü dummedho kapi àràmiko yathà'ti.

6. âràmadusakajàtakaü.

1. Ajàya pàdamolambà - machasaü

[PTS Page 252] [\q 252/]
[BJT Page 020] [\x  20/]

47. Na ce anatthakusalena atthacariyà sukhàvahà,
Hàpeti atthaü dummedho koõóa¤¤o vàruõiü yathàti.

7. Vàruõidusakajàtakaü

[PTS Page 256] [\q 256/]

48. Anupàyena yo atthaü icchati so viha¤¤ati,
Cetà haniüsu vedabbhaü 1- sabbe te vyasanamajjhaguti

8. Vedabbhajàtatakaü. 2-

[PTS Page 258] [\q 258/]

49. Nakkhantaü patimànennaü attho bàlaü upaccagà,
Attho atthassa nakkhantaü kiü karissanti tàrakà'ti

9. Nakkhattajàtakaü.

[PTS Page 260] [\q 260/]

50. Dummedhànaü sahassena ya¤¤o me upayàvito,
Idàni khohaü yajissàmi bahu adhammiko jano'ti.

10. Dummedhajàtakaü.

Atthakàmavaggo pa¤camo.
Pañhamo paõõasako.

Tassuddànaü:
Athamittakamàtukapotavaro
Tathàveëukaeëamugorohiõi,
Kapivàruõicetacarà ca puna
Kathà tàrakaya¤¤avarena dasa

1. Vedabbaü - machasaü, syà 2. Vedabba - machasaü, syà

[PTS Page 267] [\q 267/]
[BJT Page 022] [\x  22/]

6. âsiüsamaggo

51. âsiüseñheva 1- puriso na nibbindeyya paõóito,
Passàmi vohaü antànaü yathà icchiü tathà ahuti
1. Mahàsilavajàtakaü.

[PTS Page 268] [\q 268/]

52. Vàyametheva puriso na nibbindeyya paõóito,
Passàmi vohaü antànaü udakà thalamubbhata'nti

2. Cuëajanakajàtakaü.

[PTS Page 269] [\q 269/]

53. Tatheva puõõà pàtiyo a¤¤àyaü vattate kathà,
âkarakena jànàmi na càyaü bhaddikà 2- suràti.

3. Puõõapàtijàtakaü.

[PTS Page 272] [\q 272/]

54. Nàyaü rukkho duràråho napi gàmato àrakà,
âkàrakena jànàmi nàyaü sàduphalo dumoti.

4. Kiüphalajàtakaü. 3-

[PTS Page 275] [\q 275/]

55. Yo alinena cintena alinamanaso naro,
Bhàveti kusalaü dhammaü yogakkhemassa pattiyà
Pàpuõe anupubbena sabbasa¤¤ojanakkhayanti.

5. Pa¤càvudhajàtakaü.

[PTS Page 278] [\q 278/]

56. Yo pahaññhena cittena pahaññhamanaso naro
Bhàveti kusalaü dhammaü yogakkhemassa pattiyà
Pàpuõe anupubbena sabbasaüyojanakkhayanti.

6. Ka¤canakkhandhajàtakaü.

1. Asisetheva - machasaü 2. Nevàsaü bhaddakà - syà 3. Phalajàtakaü - sãmu, syà.

[PTS Page 280] [\q 280/]
[BJT Page 024] [\x  24/]

57. Yassete caturo dhammà vànarinda yathà tava,
Yaccaü dhammo ñhiti càgo diññhaü so ativattati'ti.

7. Vanarinda jàtakaü.

[PTS Page 282] [\q 282/]

58. Yassa ete tayo 1- dhammà vànarinda yathà tava.
Dakkhiyaü suriyaü pa¤¤à diññhaü so ativattatã'ti.

8. Tayodhammajàtakaü.

59. Dhame dhame nàtidhame atidhannaü hi pàpakaü,
Dhannena 2- sataü laddhaü atidhannena nàsita'nti.

9. Bherivàdajàtakaü.

[PTS Page 283] [\q 283/]

60. Dhame dhame nàtidhame atidhannaü pàpakaü,
Dhannenàdhigatà bhegà te tàto vidhami dhamanti.

10. âsiüsavaggo chaññho. 4-

Tassuddànaü:
Yathaicchiü tathàhudakàthalà
Surasàduphalovaalinamano,
Sampahaññhamano caturo ca tayo
Sataladdhakabhogadhanenadasa.

1. Yassete ca. - Machasaü, syà 2. Dhamatte aü dhattena - syà. 3. Saïkhadhamma - machasaü. 4. âsisavaggo - machasaü.

[PTS Page 288] [\q 288/]
[BJT Page 026] [\x  26/]

7. Itthivaggo

61. Asà 1- lokitthiyo nàma velà tàsaü na vijjati,
Sàrantà ca pagabbhà 2- ca sikhi sabbaghaso yathà;
Tà hiratvà pabbajissàmi vivekamanubruhayanti.

1. Asàtamantajàtakaü.

62. Yaü bràhmaõo avàdesi viõaü sammukhaveñhito,
Andhabhåtà hatà hariyà tàsu ko jàtu vissase'ti.

Andhabhåtajàtakaü. 3-

[PTS Page 298] [\q 298/]

63. Kodhanà akata¤¤u ca pisunà ca vibhedikà, 4-
Brahmacariyaü cara bhikkhu so sukhaü na hohisiti. +

3. Takkajàtakaü. 5-

[PTS Page 300] [\q 300/]

64. Mà su nanandi icchati maü màsu sovi na icchati, 6-
Thinaü bhàvo duràjàno macchassevodake gatanti.

4. Duràjànajàtakaü.

[PTS Page 302] [\q 302/]

65. Yathà nadi ca pantho ca pànàgàraü sabhà papà,
Evaü lokitthiyo nàma nàsaü kujjhanti paõóitàni.

5. Anabhiratijàtakaü.

1. âsà - syà 2. Pagabbàma - machasaü 3. Aõóabhåtà bhatajàtakaü - machasaü. 4. Jàtakavatthu pisuõàmittadubhikà. Machasaü pisuõà mittabhedikà. + Na paribhàhisitipi pàñho ayamevattho aññhakatà. 5. Takakapaõóitajàtakaü - machasaü. 6. Namicchati - machasaü.
 

[PTS Page 306] [\q 306/]
[BJT Page 028] [\x  28/]

66. Ekà icchà pure àsi aladdhà mudulakkhaõaü,
Yato laddhà aëàrakkhi icchi icchaü vijàyathàti.

6. Mudulakkhaõapàtakaü.

[PTS Page 308] [\q 308/]

67. Ucchaïge deva me punto pathe dhàvantiyà pati,
Ta¤ca desaü na pasasàmi yato sodariyamànayeti, 1-

7. Ucchaïgajàtakaü.

[PTS Page 309] [\q 309/]

68. Yasmaü mano nivisati cittaü vàpi 2- pasidati,
Adiññhapubbake pose kàmaü tasmimpi vissase'ti

8. Sàketajàtakaü.

[PTS Page 311] [\q 311/]

69. Dhiratthu taü visaü vantaü yamahaü jãvitakàraõà,
Vantaü paccàvamissami 3- mataü me jãvità varanti.

9. Visavantajàtakaü.

[PTS Page 313] [\q 313/]

70. Na taü jitaü sàdhu jitaü yaü jitaü avajiyati,
Taü kho jitaü sàdhu jitaü yaü jitaü nàvajiyatãti.

10. Kuddàlajàtakaü.

Itthivaggo sattamo.

Tassuddànaü:
Sikhi sabbaghasopi ca viõavaro
Pisunamittabhedikànaddinadi,
Mudulakkhaõasodariyàcamano
Visasàdhujitena bhavanti dasa.

1. Sodariyaünayo - machasaü 2. Citta¤càpi - machasaü, syà. 3. Pabbàharissàmi - machasaü.

[PTS Page 319] [\q 319/]
[BJT Page 030] [\x  30/]

8. Varaõavaggo

71. Yo pubbe karaõiyàni pacchà so kàtumicchati,
Varaõa 1- kaññhabha¤jova sa pacchàmanutappatiti.

1. Varaõajàtakaü. 2

[PTS Page 322] [\q 322/]

72. Akata¤¤assa posassa niccaü vivaradassino,
Sabba¤ce pañhaviü dajjà neva naü abhiràdhayeti.

2. Sãlavanàgaràja 3- jàtakaü.

[PTS Page 326] [\q 326/]

73. Saccaü kirevamàhaüsu narà ekacciyà idha,
Kaññhaü viplàvitaü 4- seyyo natthevekacciyo naroti.

3. Saccaükirajàtakaü.

[PTS Page 329] [\q 329/]

74. Sàdhu sambahulà ¤àti api rukkhà ara¤¤ajà,
Vàto vahati ekaññhaü buhantampi vanaspatinti. 5-

4. Rukkhadhammajàtakaü.

[PTS Page 332] [\q 332/]
75. Abhitthanaya pajjunna nidhiü kàkassa nàsaya,
Kàkaü sokàya randhehi ma¤ca sokà pamocayà'ti.
5. Macchajàtakaü.

[PTS Page 334] [\q 334/]
76. Asaïkiyombhi gàmambhi ara¤¤e natthi me bhayaü,
Ujumaggaü samàråëho mettàya karuõàya càti.
6. Asaïkiyajàtakaü.

1. 1. Varåõaü syà varåõakaññha - machasaü 2. Varåõajàtakaü - machasaü, syà 3. Silavahatthi syà silavanàga - machasaü 4. Nillavitaü syà nipphavitaü - machasaü 5. Vanappatiü - machasaü, syà

[PTS Page 336] [\q 336/]
[BJT Page 032] [\x  32/]
77. Usabhà rukkhà gàmiyo gàvà ca,
Asso kaüso sigàli ca tumbho,
Pokkharaõi ca apàkacandanaü

Làpuni sidanti silà plavanti.
Maõóukiyo kaõhasappe gilanti.
Kàkaü suvaõõà parivàrayanti.
Tasàvakà phaëakànaü bhayà hi
Vipariyàso 1- vattati na idhamatthiti.
7. Mahàsupinajàtakaü.

[PTS Page 353] [\q 353/]
78. Ubho kha¤jà ubho kuõi ubho visamacakkhukà,
Ubhinnaü piëakà jàtà nàhaü pasasàmi illisanti.
8. Illãsajàtakaü.

[PTS Page 355] [\q 355/]
79. Yato vilunnà ca hatà ca gàvo
Daóóhàni gehàni jano ca nito,
Athàgamà punnahatàya putto
Kharassaraü deõóimaü 2- vàdayantoti.
9. Kharassarajàtakaü.

[PTS Page 359] [\q 359/]
80. Yante pavikatthitaü 3- pure
Atha te putigharà saranti pacchà.
Ubhayaü na sameti bhimasena 4-
Yuddhakathà ca idaü ca te viha¤¤anti.
10. Bhãmasenajàtakaü. 5-

Varaõa 6- vaggo aññhamo.

Tassuddànaü:
Varaõà akata¤¤uvaresusaccavaraü savanappatinà ca abhitthanaya,
Karuõàyasilàppavaitthisato puna deõóimaputisarena dasa.

1. Vipariyàyo - machasaü, syà 2. Dindimaü - machasaü. 3. Cikkatthitaü - machasaü 4. Bhimmasena - machasaü 5. Bhimmasenajàtakaü - machasaü 6. Varuõa - machasaü, syà.

[PTS Page 362] [\q 362/]
[BJT Page 034] [\x  34/]
9. Apàdhimbhavaggo

81. Apàyimbha anavacimbha agàyimbha rudimbha ca,
Visa¤¤akaraniü 1- pitvà 2- diññhà nàhumbha vànarà'ti.
1. Suràpànajàtakaü.

[PTS Page 363] [\q 363/]
82. Atikkamma ramaõakaü sadàmanta¤ca dubhakaü, 3-
Svàyi pàsàõamàsino yasmà jãvaü na mokàkhasi'ti.
2. Mittavindajàtakaü.

[PTS Page 365] [\q 365/]
83. Minto bhave santapadena 4- hoti
Sahàyo pana dvàdasakena hoti,
Màsaddhamàsena ca ¤àti hoti
Tatuttariü antasamopi hoti.
Sohaü kathaü antasukhassa hetu 5-
Cirasanthutaü 6- kàlakaõõiü jaheyyanti.
3. Kàlakaõõijàtakaü.

[PTS Page 366] [\q 366/]
84. ârogyamicche parama¤ca làbhaü
Sila¤ca vuddhànumataü suta¤ca,
Dhammànuvatti ca alinatà ca 7-
Atthassa dvàrà pamukhà chaëete'ti.
4. Atthassadvàrajàtakaü.

[PTS Page 368] [\q 368/]
85. âyatidosaü nतàya yo kàme patisevati,
Vipàkante hananti naü kiüpakkamiva bhakkhitanti.
5. Kimpakkajàtakaü.

1. Visa¤¤ikaraõaü - machasaü, syà 2. Pitvà - machasaü, 3. Dusakaü - machasaü 4. Satapadena - machasaü 5. Atthasukhassa - machasaü 6. Virasandhacaü - machasaü. 7. Dhammànuvatti¤ca alinata¤ca - machasaü.

[PTS Page 371] [\q 371/]
[BJT Page 036] [\x  36/]
86. Sãlaü kireva kalyàõaü sãlaü loke anuttaraü,
Passa ghoraviso nàgo silavàtina ha¤¤ati'ti.
6. Silavimaüsajàtakaü.

[PTS Page 374] [\q 374/]
87. Yassa maïgalà samuhatà
Uppàtà supinà ca lakkhaõà ca,
Samaïgadosavitivatto 1-
Yugayogàdhigato na jàtumetiti.
7. Maïgalajàtakaü.

[PTS Page 375] [\q 375/]
88. Kalyàõimeva mu¤ceyya nahi mu¤ceyya pàpikaü,
Mokkho kalyàõiyà sàdhu mutvà tapati 2- pàpikanti.
8. Sàrambhajàtakaü.

[PTS Page 376] [\q 376/]
89. Vàcàva kira te àsi saõhà sakhilabhàõino,
Tiõamatte asajjittho no ca nikkhasataü haranti.
9. Kuhakajàtakaü

[PTS Page 378] [\q 378/]
90. Yo pubbe katakalyàõo katattho nàvakhujjhati,
Pacchà kicce samuppanne kattàraü nàdhigacchati.
10. Akata¤¤ajàtakaü.
Apàyimbhavaggo navamo.

Tassuddànaü:
Apàyimbha ca dubhakasantapadaü
Chaëadvàra ca àyatinà ca puna,
Abhisilavamaïgalipàpikassà
Satanikkhakatatthavarena dasa.

1. Somaïgala - syà 2. Kappati - machasaü, syà.

[PTS Page 380] [\q 380/]
[BJT Page 038] [\x  38/]
10. Littavaggo

91. Lintaü paramena tejasà
Gilamakkhaü puriso na khujjhati,
Gila re gila pàpadhuntaka
Pacchà te kañukaü bhavissatãti.
1. Litta jàtakaü

[PTS Page 387] [\q 387/]
92. Ukkaññhe sasuramicchanti mantisu akutuhalaü,
Piya¤ca annapànambhi atthe jàte ca paõóitanti.
2. Mahàsàrajàtakaü.

[PTS Page 389] [\q 389/]
93. Na vissase avisasatthe vissatthepi na vissase,
Vissàsà bhayamatveti sihaüva migamàtukà'ti.
3. Vissàsabhojanajàtakaü.

[PTS Page 390] [\q 390/]
94. So tatto sosino eko hiüsanake vane
Naggo na caggimàsino phasanà pasuto munã'ti.
4. Lomahaüsajàtakaü.

[PTS Page 392] [\q 392/]
95. Aniccà vata saïkhàrà uppàdavayadhammino,
Uppajjitvà nirujjhanti tesaü vupasamo sukhoti.
5. Mahàsudassanajàtakaü.

[PTS Page 400] [\q 400/]
[BJT Page 040] [\x  40/]
96. Samatittikaü anavasesakaü 1-
Telapanhaü yathà parihareyya,
Evaü sacinnamanurakkhe
Patthayàno disaü agatapubbanti.
6. Telapattajàtakaü

[PTS Page 403] [\q 403/]
97. Jivaka¤ca mataü disvà dhanapàli¤ca duggataü, 2 panthaka¤ca vane muëhaü pàpako punaràgato'ti.
7. Nàmasiddhijàtakaü.

98. Sàdhu kho paõóito nàma natteva atipaõóito.
Atipaõóitena puttena manambhi 3- upakulito'ti,
8. Kuñavàõijajàtakaü.

[PTS Page 407] [\q 407/]
99. Parosabhassampi samàgatànaü
Kandeyyuü 4- te vassasataü apa¤¤à,
Ekova seyyo puraso sapa¤¤o
Yo bhàsitassa vijànàti attha'nti.
9. Parosahassajàtakaü.

[PTS Page 410] [\q 410/]
100. Asàtaü sàtaråpena piyaråpena appiyaü
Dukkhaü sukhassa råpena pamattamativattatã'ti.
10. âtaråpajàtakaü.

Litatavaggo dasamo.
Tassuddànaü:
Gilamakkhatutuhalamàtukassà muninà ca aniccatapatthavaraü, dhanapàlivaro atipaõóitako
Saparosahassa asàta dasa.
Majjhimapaõõà sako.
1. Anavasekaü - machasaü, syà 2. Duggatiü - machasaü. 3. Dhanambhi upakuñito - syà. Manambhi upakuñhito - machasaü.
4. Kandeyyuko - syà.

[BJT Page 042] [\x  42/]
11. Parosatavaggo

101. Parosata¤cepi samàgatànaü
Jhàyeyyuü te vassasataü apa¤¤à,
Ekova seyyo puriso sapa¤¤o
Yo bhàsitassa vijànàti attha'nti.
1. Parosatajàtakaü.

[PTS Page 412] [\q 412/]
102. Yo dukkhaphuññhàya bhaveyya tàõaü
So me pità dubhi 1- vane karoti,
Sà kassa kandàmi vanassa majjhe
Yo tàyità so sahasà karotãti.
2. Paõõikajàtakaü.

[PTS Page 413] [\q 413/]
103. Yattha veri nivasati na vase tattha vase tattha paõóito,
Ekarantaü dirantaü và dukkhaü vasati verisuti.
3. Verãjàtakaü.

[PTS Page 414] [\q 414/]
104. Catubbhiaññhajjhagamà aññhàhi - pi ca soëasa,
Soëasàhi ca khattiüsa atricchaü cakkamàsado.
Icchàhatassa posassa cakkaü bhamati matthaketi.
4. Mittavindajàtakaü.

[PTS Page 415] [\q 415/]
105. Bahuü petaü mane kaññhaü vàto bha¤jati dubbalaü;
Tassa ce bhàyasi nàga kiso nåna bhavissasiti.
5. Dubbalalakaññhajàtakaü.

1. Dubbhi - machasaü, syà.

[PTS Page 417] [\q 417/]
[BJT Page 044] [\x  44/]
106. Susukhaü vata maü jãvannaü1 pacamànà uda¤canã
Corã jàyappavàdena telaü loõa¤ca yàcatãti.
6. Uda¤canãjàtakaü.

[PTS Page 420] [\q 420/]
107. Sàdhu kho sippakaü nàma api yàdisakãdisaü,
Passa kha¤jappahàrena2 laddhà gàmà catuddimàti.
7. Sàlittakajàtanaü.

[PTS Page 421] [\q 421/]
108. Sikkheyya sikkhitabbàni santi sacchandino janà, bàhiyà hi subhantena3 ejànamabhiràdhayãti4.
8. Bàhiyajàtakaü5.

[PTS Page 423] [\q 423/]
109. òathanto puriso hoti tathannà tassa devatà,
âharetaü kaõaü påvaü6 mà me bhàgaü vinàsayàti
9. Kuõóapåvajàtakaü.

110. Sabbasaühàrako natthi suddhaü kaïgu pavàyati.
Alikaü bhàsata yaü dhuttã saccamàha mahallikàti.
10. Sabbasaühàrakapa¤ho.

Parosatavaggo ekàdasamo.

Tassuddànaü:

Saparosatatàyitaverã puna
Bhavacakkatha nàgasirivhavano,
Sukhaka¤cavatasippakabàhiyà
Kuõóapåvamahallikakà ca dasa.

1. Sukhataü vata maü jãvà - machasaü. 2. Khajjappahàrena - machasaü. 3. Bàhirà hi suhadena - machasaü. 4. Ràjànaü abhiràdhayi - syà. 5. Bàhira - machasaü. 6. Kuõóapåvaü - machasaü, syà.

[BJT Page 046] [\x  46/]
12. Haüsivaggo

111. Haüsi tvaü 1- evamaü¤¤asi
Seyyo puttena pitàti ràjaseññha,
Handassatarassa te ayaü
Assatarassa hi gadrabho pità'ti.
1. Gadrabhapa¤ho.

112. Yena sattukhilaïgà ca diguõa palàso ca pupphito,
Yenàdàmi tena vadàmi yena nàdàmi na tena vadàmi
Esa maggo yava majjhakasasa etaü channapathaü vijànàhiti.
2. Amaràdevipa¤ho.

[PTS Page 426] [\q 426/]
113. Saddahàsi sigàlassa 2- suràpitassa bràhmaõa,
Sippikànaü sataü natthi kuto kaüsasatà duveti.
3. Sigàlajàtakaü. 3-

[PTS Page 428] [\q 428/]
114. Bahucinti appacinti ca ubho jàle akhajjhare,
Mitacinti amocesi 4- ubho tattha samàgatà'ti.
4. Mitacinatijàtakaü.

[PTS Page 429] [\q 429/]
115. Yàya¤¤amanusàsati 5- loluppacàriõi,
Sàyaü vipakkhikà seti hatà cakkena sàëikàti. 6-
5. Anusàsika jàtakaü. 7-

1. Ha¤cituvaü - machasaü. 2. Siïgàlassa - machasaü. 3. Siïgàla - machasaü. 4. Pamoci - machasaü. 5. Yàya¤¤e - machasaü. 6. Sàyikà - machasaü.
7. Lolasàsika - machasaü.

[PTS Page 431] [\q 431/]
[BJT Page 048] [\x  48/]
116. Atikaramakaràcariya mayhampetaü na ruccati,
Catutthe laïghayitvàna pa¤camiyasmiü 1- àvutoti. 2-
6. Dubbacajàtakaü.

[PTS Page 432] [\q 432/]
117. Accuggatà 3- atibalatà ativelaü pahàsità,
Vàcà bhanti dummedhaü tittiraüvàtivassata'nti.
7. Tittirajàtakaü.

[PTS Page 435] [\q 435/]
118. Nàcintayanto puriso visesamadhigacchati,
Cintitassa phalaü passa munnosmi vadhabandhanà'ti.
8. Vaññakajàtakaü.

[PTS Page 436] [\q 436/]
119. Amàtàpitari 4- saüvadedhà anàcariyatule 5- vasaü,
Nàyaü kàlaü 6- akàlaü và abhijànàti kukkuño'ti.
9. Akàlaràvãjàtakaü.

[PTS Page 440] [\q 440/]
120. Abaddhà 7- khajjhanti yattha khàlà pabhàsare,
Baddhàpi tattha muccanti yattha dhãrà pahàsare'ti.
10. Bandhanamokkhajàtakaü.
Bhaüghavaggo dvàdasamo.

Tassuddànaü:
Athagadrabhasattu cakaüsasataü
Bahucintisàsikàyàtikara,
Ativelavisesamanàcariyo ca
Dhiràpabhàsaratena dasa.

1. Pa¤camàyasi - machasaü, syà, 2. âdhuko - machasaü.
3. Accuggatàtilapanà - machasaü. 4. Amàtàpitara - syà, machasaü.
5. Anàvera - machasaü. 6. Kàlamakàlaü và - syà
7. Akhandhà - machasaü.

[PTS Page 443] [\q 443/]
[BJT Page 050] [\x  50/]
13. Kusanàëivaggo

121. Kare sarikkho athavàpi seññho
Nihãnako cà'pi kareyya eko,
Kareyyuü 1- te vyasane untamatthaü
Yathà ahaü kusanàëi rucàya'nti.
1. Kusanàëijàtakaü.

[PTS Page 445] [\q 445/]
122. Yasaü laddhàna dummedho anatthaü carati attano,
Antano ca paresa¤ca hiüsàya pañipajja'ti.
2. Dummedha jàtakaü.

[PTS Page 449] [\q 449/]
123. Asabbatthagàminaü vàcaü khàlo sabbattha bhàsati,
Nàyaü dadhiü vedi na naïgalisaü dadhimpayaü 2- ma¤¤ati naïgalisanti.
3. Naïgalisajàtakaü.

[PTS Page 450] [\q 450/]
124. Vàyametheva puraso na nibbindeyya paõóito,
Vàyàmassa phalaü passa bhuttà ambà anitihanti.
4. Ambajàtakaü.

[PTS Page 454] [\q 454/]
125. Bahumpi so vikattheyya a¤¤aü janapadaü gato,
Anavàgantvàna duseyya bhu¤ja bhoge kañàhakàti.
5. Kañàhakajàtakaü.

1. Kareyyu- machasaü, syà. 2. Dadhippayaü (mete) - machasaü, syà.

[PTS Page 458] [\q 458/]
[BJT Page 052] [\x  52/]
126. Tathevekassa 1- kalyàõaü tathevekassa pàpakaü,
Tasmà sabbaü na kalyàõaü sabbaü vàpi na pàpakanti.
6. Asilakkhaõajàtakaü

[PTS Page 459] [\q 459/]
127. Te desà tàni vatthuni aha¤ca vanagocaro,
Anuvicca kho taü gaõheyyuü pikha 2- khiraü kalaõóukàti.
7. Kalaõóukajàtakaü.

[PTS Page 461] [\q 461/]
128. Yo ce dhammaü dhajaü katvà niguëho pàpamàcare,
Vissàsayitvà bhåtàni khiëàraü nàma taü vatanti.
8. Khiëàravatajàtakaü.

[PTS Page 462] [\q 462/]
129. Nàyaü sikhà pu¤¤ahetu ghàsahetu ayaü sikhà,
Na'ïguññhagaõanaü yàti alante hotu aggikàti.
9. Aggika 4- jàtakaü.

[PTS Page 464] [\q 464/]
130. Yathà vàcà ca bhu¤jassu yathàbhutta¤ca vyàhara,
Ubhayaü te na sameti vàcàbhutta¤ca kosiyeti.
10. Kosiyajàtakaü.
Kusanàëivaggo 5- terasamo.

Tassuddànaü:
Kusanàëisirivhayano ca yasaü
Adhimambakañàhakapa¤camako,
Atha pàpaka khirakhiëàravataü
Sikhikosiyasavabhayanena dasa.

1. Tadevakasasa - "ayameva và pàñho. Dutiyadepi esevanayo" aññhakatà.
2. Piva machasaü - syà. 3. Musikajàtakaü - syà 4. Agigikabhàravàja - machasaü
5. Sarikkhavaggo - machasaü

[PTS Page 467] [\q 467/]
[BJT Page 054] [\x  54/]

14. Asampadànavaggo.

131. Asampadànetitaritarassa
Khàlassa mintàni kalibhavanti,
Tasmà haràmi bhusaü aóóhamànaü
Mà me mitti jiyittha 1- yassatàyanti.
1. Asampadànajàtakaü.

[PTS Page 470] [\q 470/]
132. Kusalupadese dhitisà daëhàya ca
Avatthitatantà 2- bhayahãrutàya ca,
Na rakkhasinaü vasamàgamimbha 3-
Sa sotthibhàvo mahatà bhayena meti,
2. Pa¤cagarukajàtakaü. 4-

[PTS Page 472] [\q 472/]
133. Khemaü yahiü tattha arã udãrito
Udakasasa 5- majjhe jalate ghatàsano,
Na ajja vàso mahiyà mahãruhe
Disà bhajavho saraõajja no bhayanti.
3. Ghatàsanajàtakaü.

[PTS Page 473] [\q 473/]
134. Ye sa¤¤ino tepi duggatà
Yepi asa¤¤ino tepi duggatà, etaü ubhayaü vivajjaya
Taü samàpattisukhaü anaïgaõa'nti.
4. Jhànasodhanajàtakaü.

[PTS Page 474] [\q 474/]
135. Candàbhaü suriyàha¤ca yo'dha pa¤¤àya gàdhati,
Avitakkena jhànena hoti àhassaråpagoti.
5. Candàbhajàtakaü.

1. Bhijjittha - machasaü, syà. 2. Anivattitatto - machasaü. 3. Vasamàgamimbhase - machasaü. 4. Hiråkajàtakaü - machasaü, syà. (Pa¤cabhirukajàtaü) 5. Dakassa - machasaü, syà

[PTS Page 476] [\q 476/]
[BJT Page 056] [\x  56/]
136. Yaü laddhaü tuññhabbaü atilobho hi pàpako,
Haüsaràjaü gahetvàna suvaõõà parihàyathàti.
6. Suvaõõahaüsajàtakaü.

[PTS Page 480] [\q 480/]
137. Yattheko labhate babbu dutiyo tattha jàyati,
Tatiyo ca catuttho ca idaü babakhukà khilanti.
7. Babbukajàtakaü.

[PTS Page 481] [\q 481/]
138. Kinte jañàhi dummedha kinte ajinasàñiyà,
Abbhantaraü te gahanaü bàhiraü parimajjasãtita
8. Godhajàtakaü.

[PTS Page 483] [\q 483/]
139. Akkhi hintà paño naññho sakhi gehe ca bhaõóanaü,
Ubhato paduññhakammanto udakambhi thalambhi càti.
9. Ubhatobhaññhajàtakaü.

[PTS Page 486] [\q 486/]
140. Niccaü ubbiggahadayà sabbalokavihesakà,
Kasmà tesaü vasà natthi kàkànasmàka ¤àtãna'nti.
10. Kàkajàtakaü.
Asampadànavaggo cuddasamo.

Tassuddànaü:
Itaritararakkhasikhemiyo ca
Parosatapa¤hena àhassaro puna,
Atha haüsavaråttamababbujañaü
Pañanaññhakakàkavarena dasa.

[PTS Page 488] [\q 488/]
[BJT Page 058] [\x  58/]
15. Kakaõañakavaggo.

141. Na pàpajanasaüsevi accantasukhamedhati,
Godhàkulaü kakaõño'va *kaliü papeti antànanti.
1. Godhajàtakaü.

142. Etaü hi te duràjànaü yaü sesi matasàyikaü,
Yassa te kaóóhamànassa hatthà daõóo na muccatã'ti.
2. Sigàlajàtakaü.

[PTS Page 493] [\q 493/]
143. Lasi ca te nipphalità matthako ca vidàëito,
Sabbà te phàsukà bhaggà ajja kho tvaü virocasã'ti.
3. Virocanajàtakaü.

[PTS Page 494] [\q 494/]
144. Bahumpetaü asaïgi jàtaveda
Yaü taü vàladhinà hi pujayàma,
Maüsàrahassa natthajja maüsaü
Naïguññhampi bhavaü pañiggahàtu'ti.
4. Naïguññhajàtakaü.

[PTS Page 496] [\q 496/]
145. Na tvaü ràdha vijànàsi aóóharatte anàgate,
Avyàyataü vilapasi virattà kosiyàyane'ti.
5. Ràdhajàtakaü.

[PTS Page 498] [\q 498/]
146. Api nu hanukà santà mukha¤ca parisussati,
Dharamàma na pàrema purateva mahodadhi'ti.
6. Kàkajàtakaü. 1-

+ Pàëiyaü sana phaëaü pàpetiti likhanti, taü vya¤janaü aññhakathàya natthi atthe pissa na yujjati. Tasmà yathàvuttameva gahetabbaü, aññhakathà. 1. Samuddakàkajàtakaü.

[PTS Page 500] [\q 500/]
[BJT Page 060] [\x  60/]
147. Na idaü dukkhaü aduü dukkhaü yaü maü tudati vàyaso
Yaü sàmà puppharattena kattikaü nànubhossatiti.
7. Puppharatajàtakaü.

[PTS Page 503] [\q 503/]
148. Nàhaü punaü na ca punaü na càpi apunappunaü.
Hatthikhonduü pavekkhàmi. Tathà hi bhayatajjito'ti.
[PTS Page 507] [\q 507/]

8. Silàlajàtakaü.
149. Ekapaõõe ayaü rukkho na bhumyà caturaïgulo,
Phalena visakappena mahàyaü kiü bhavissatiti.
9. Ekapaõõajàtakaü.

[PTS Page 511] [\q 511/]
150. Asantaü yo pagaõhàti asanta¤cupasevati,
Tameva ghàsaü kurute vyaggho sa¤jivako yathàti.

10. Sa¤jivajàtakaü.
Kakaõañakavaggo 1- paõõarasamo.

Tassuddànaü:
Sukhamedhatidaõóavaro ca puna
Lasivàladhipa¤camaràdhavaro,
Samahodadhikattikakhondi puna
Caturaïgulabyagghavarena dasa.

Tatra vagguddànaü:
Apaõõakaü sãlavaggakuruïga
Kulàvakaü atthakàmenapa¤camaü,
âsiüsoitthivaruõaü apàyi.
Lintavaggena terasa,
Parosataü haüsisarikkhaü
Asampadaükakaõñavaggo.
1. Pàpasevanavaggo- machasaü.