[CPD Classification 2.5.10]
[PTS Vol J - 2] [\z J /] [\f II /]
[PTS Page 275] [\q 275/]
[BJT Vol J - 1] [\z J /] [\w I /]
[BJT Page 124. [\x 124/]     ]
Suttantapiñake - khuddakanikàye
Jàtakapàëi
(Pañhamo bhàgo)

Namotassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa.

Tikanipàtà

1. Saïkappavaggo

358. Saïkapparàgadhotena vitakkanisitena ca,
Nàlaïkatena bhaddena na usukàrakatena ca.

359. Na kaõõàyatamutetana napi moråpasevinà,
Tenambhi bhadaye viddho sabbaïgaparidàhinà.

[PTS Page 276] [\q 276/]
360. âvedha¤ca na passàmi yato ruhiramassave,
Yàva ayoniso cittaü sayaü dukkhamàhata'nti.
1. Saïkappajàtakaü.

[PTS Page 280] [\q 280/]
361. Ajjàpi me taü manasi 1- yaü maü tvaü tilamuññhiyà,
Khàhàya maü gahetvàna laññhiyà anutàëayi.

362. Nanu jivite na ramasi yenàsi bràhmaõàgato.
Yaü maü khàhaü gahetvàna tikkhattuü anutàëayã.

362. Ariyo anariyaü kubbànaü yo daõóena nisedhati,
Sàsanatthaü 2- na taü veraü iti naü paõóità viduti.
2. Tilamuññhijàtakaü.

[PTS Page 284] [\q 284/]
364. Mamantapànaü vipulaü uëàraü
Uppajjatimassa maõissa hetu,
Taü te na dassaü atiyàcakosi
Na càpi te asasmaü àgamissa.

365. Susu yathà sakkharadhotapàõi
Tàsesi maü selaü yàcamàno,
Taü te na dassaü atiyàcakosi
Na càpi te assamaü àgamissa.

1. Sarasi - machasaü 2. Sàsanaü taü - machasaü, syà.

[PTS Page 285] [\q 285/]
[BJT Page 126] [\x 126/]
366. Na taü yàce yassa piyaü jigiüse
Desso hoti atiyàcanàya,
Nàgo maõiü yàcito bràhmaõena
Adassanaüyeva tadajjhagamà'ti.
3. Maõikaõñhajàtakaü.

[PTS Page 289] [\q 289/]
367. Bhutvà tiõaparighàsaü bhutvà àvàmakuõóakaü,
Etaü te bhojanaü àsi kasmàdàni na bhu¤jasi.

368. Yattha posaü na jànanti jàtiyà vinayena và,
Pahu tattha mahàbrahme api àcàmakuõóakaü.

369. Tva¤ca kho maü pajànàsi yàdisàyaü hayuttamo,
Jànanto jànamàgamma na te bhakkhàmi kuõóakanti.
4. Kuõóakakucchisinadhavajàtakaü.

[PTS Page 293] [\q 293/]
370. Yàva so mattama¤¤àsi bhojanassamiü vibhaïgamo,
Tàva addhànamàpàdi màtara¤ca aposayi.

371. Yato ca kho bahutaraü bhojanaü ajjhupàhari
Tato tattheva saüsidi amatta¤¤u hi so ahu.

372. Tasmà matta¤¤utà sàdhu bhojanasmiü agiddhatà. 1-
Amatta¤¤u hi sidanti matta¤¤u va na sidareti.
5. Sukajàtakaü.

[PTS Page 296] [\q 296/]
373. Jaråpàhanaü khaõamànà vàõijà udakatthikà,
Ajjhàgaüsu ayo lohaü tipusisa¤ca vàõijà:
Rajataü jàtaråpa¤ca muttà veëuriyà bahu.

374. Te ca tena asantuññhà bhiyyo akhàõisuü,
Te tatthàsiviso ghoro tejasisi 2- tejasà hati.

1. "Pàëiyaü pana agiddhimàti likhitaü tato ayaü aññhakathàpàñhova sundarataro"
2. Tejasi - sãmu.

[BJT Page 128] [\x 128/]
375. Tasmà khaõe nàtikhaõe atikhàtaü hi pàpakaü,
Khàtena va dhanaü laddhaü atikhàtena nàsitanti.
6. Jarådapànajàtakaü.

[PTS Page 298] [\q 298/]
376. Nàyaü gharànaü kusalo lolo ayaü valãmukho,
Kataü kataü kho duseyya evaü dhammamidaü kulaü.

377. Nayidaü cittavato lomaü nàyaü assàsiko migo,
Satthaü me janasandhena nàyaü ki¤ci vijànati.

[PTS Page 299] [\q 299/]
378. Na màtaraü và pitaraü bhàtaraü bhagiõaü sakhaü,
Bhareyya tàdiso poso siññhaü dasarathena meti,
7. Gàmaõicaõóajàtakaü. 1-

[PTS Page 313] [\q 313/]
379. Yàvatà candimasuriyà pariharanti disàbhanti virocanà,
Sabbeva dàsà mandhàtu ye pàõà pañhavinissità.

380. Na kahàpaõavassena titti kàmesu vijjati,
Appassàdà dukhà kàmà iti vi¤¤àya paõóato.

381. Api dibbesu kàmesu ratiü so nàdhigacchati,
Taõhàkkhayarato hoti sammàsambuddhasàvako'ti.
8. Mandhàtujàtakaü.

[PTS Page 316] [\q 316/]
382. Nayimassa vijjàmayamatthi ki¤ci
Na khandhavo no pana te sahàyo,
Atha kena vaõõena tiriñavaccho
Tedaõóiko bhu¤jati aggapiõóaü

1. Gàmaõicanda - machasaü, syà.

[PTS Page 317] [\q 317/]
[BJT Page 130] [\x 130/]
383. âpàsu me yuddhaparàjitassa
Ekassa katvà vivanasmi ghore,
Pasàrayã kicchagatassa pàõiü
Tenudatàriü dukhasampareto.

384. Etassa kiccena idhànupatto
Vesàyino visayà jivaloke,
Làbhàraho tàta tiriñavaccho 1-
Dethassa bhogaü yajata¤ca ya¤¤atti.
9. Tirãvavacchajàtakaü.

[PTS Page 320] [\q 320/]
385. Yassatthà duramàyanti amittamapi yàcituü,
Tassudarassahaü duto mà me kujjhi rathesabha.

386. Yassa divà ca retto ca vasamàyanti màõavà
Tassådarassahaü duto mà me kujjhi rathesabha.

387. Dadàmi te bràhmaõa rohiõinaü.
Gamaü sahassaü saha puïgavena,
Duto hi dutassa kathaü na dajjaü
Mayampi tasseva bhavàma dutà'ti.

10. Dutajàtakaü.

Saïkappavaggo pañhamo.

Tassuddànaü:
Usukàravaro tilamuññhimaõi
Bhayaràjavihaïgamaàsiviso,
Janasandhakahàpaõavassa puna
Tiriña puna dutavarena dasa
1. Tiriñi - machasaü, tiriñi - syà

[PTS Page 322] [\q 322/]
[BJT Page 132] [\x 132/]
2. Padumavaggo
388. Yathà kesà ca massu ca chinnaü channaü viråhati.
Evaü ruhatu te nàsà padumaü dehi yàcito.

389. Yathà sàradikaü khijaü khette vuttaü viråhati,
Evaü ehatu te nàsà padumaü dehi yàcito

390. Ubhopi palapantete api padumàni dassati,
Vajjraü và te na và vajjuü natthi nàsàya råhanà,
Dehi samma padumàni ahaü yàcàmi yàcito.
1. Padumajàtakaü.

[PTS Page 324] [\q 324/]
391. Pàõi ce mudako cassa nàgo cassa sukàrito,
Andhakàro ca vasseyya atha nåna tadà siyà.

[PTS Page 326] [\q 326/]
392. Analà mudusambhàsà duppurà tà 1- nadisamà,
Sidanti naü viditvà àrakà parivajjaye.

393. Yaü età upasevanti chandasà và dhanena và,
Jàtavedova saõñhànaü khippaü anudahanti natthi.
2. Mudupàõijàtakaü.

[PTS Page 330] [\q 330/]
394. Abhijjamàne vàrismiü sayaü àgamma iddhiyà,
Missibhàvitthiyà gantavà saüsidasi mahaõõave.

395. âvañañani mahàmàyà buhmacariyavikopanà,
Sidanti naü viditvà àrakà parivajjaye.

396. Yaü età upasevanti chandasà và dhanena và,
Jàtavedova saõñhànaü khippaü anudahantinti.
3. Cullapalobhanajàtakaü.

[PTS Page 334] [\q 334/]
397. Paõàdo nàma so ràjà yassa yupo suvaõõayo,
Tiràyaü soëasa pabbedho uccamànu sahassadhà.

1. Duppurattà - machasaü.

[BJT Page 134] [\x 134/]
398. Sahassakaõóaü sataheõóuü dhajàlu 1- haritàmayo,
Anaccuü tattha gandhabbà chasahassàni santadhà.

399. Evametaü tadà àsi yathà bhàsasi bhaddaji,
Sakko ahaü tadà àsiü veyyàvaccakàro tavanti.
4. Mahàpanàdajàtakaü.

[PTS Page 336] [\q 336/]
400. Disvà khurappe dhanuveganunne
Khagge gahite tikhiõe teladhote,
Tasmiü bhayasmiü maraõe viyuëhe
Kasmà nu te nàhu chambhitattanti.

401. Disvà khurappe dhanuveganunte
Khagge gahite tikhaõe teladhote,
Tasmiü bhayasmiü maraõe vihuëhe
Vedaü alatthaü vipulaü uëàraü.

402. So vedajàto ajjhabhaviü aviteta
Pubbeva me jãvitamàsi cattaü.
Na hi jivite àlayaü kubbamàno
Suro kayirà surakiccaü kadàciti.
5. Khurappajàtakaü.

[PTS Page 340] [\q 340/]
403. Yenàsi kisiyà paõóu yena bhattaü na råccati,
Ayaü so àgato tàto2- kasmàdàni palàyasi.

404. Sace panàdikeneva santhavo nàma jàyati,
Yaso hàyati itthinaü tasmà tàta palàyahaü.

405. Yasassinaü kule jàtaü àgataü yà na icchiti,
Sovati cirarattàya vàtaggamiva kundaliti.
6. Vàtaggajàtakaü.

[PTS Page 343] [\q 343/]
406. Siïgi migo àyatacakkhunetto
Aññhittaco vàrisayo alomo,
Tenàbhibhuto kapaõaü rudàmi
Màheva maü pàõasamaü jaheyya.

407. Ayya 3- taü na jahissàmi ku¤jara saññhihàyana, 4-
Pathavyà càturannàya suppiyo hosi me tuvaü,

[PTS Page 344] [\q 344/]
408. Ye kuëirà samuddasmiü gaïgàya nammadàya ca,
Tesaü tvaü vàrijo seññho mu¤ca rodantiyà patinti.
7. Kakakañakajàtakaü. 5-

1. "Aññhakathàya pana jhàsàluharitàmayoti pàñho haritamaõimayehi vàrakavàñavàtapàtehisamannàgatoti attho jhasati kira vàrakavàña vàtapànànaü nàmaü" aññhakathà. 2. Bhattà - machasaü 3. Asya na taü syà, 4. Ku¤ajaraü sañhihàyanaü - machasaü, syà 5. Kuëirajàtakaü - machasaü, suvaõõakakakañaka - syà.

[PTS Page 346] [\q 346/]
[BJT Page 136. [\x 136/]     ]
409. Yo ce sabbasametànaü ahuvà seññhasammato
Tassàyaü edisi pa¤¤à kimeva itarà pajà.

410. Evameva tuvaü brahme ana¤¤àya vinindasi
Kathaü mulaü adisvàna rukkhaü ja¤¤à patiññhitaü.

411. Nàhaü tumbhe vinandàmi ye ca¤¤e vànarà vane,
Visasasenova gàrayho yassatthà rukkharopakà'ti
8. âràmadusakajàkataü

[PTS Page 350] [\q 350/]
412. Na hi vaõõena sampannà ma¤jukà piyadasasnà
Kharavàcà piyà honti asmiü loke parambi ca.

413. Nanu passasimaü kàëiü dubbaõõaü tilakàhataü,
Kokilaü saõhabhàõena bahunnaü pàõinaü piyaü.

414. Tasmà sakhilavàcassa mattabhàõi anuddhato,
Atthaü dhamma¤ca dipeti madhuraü tassa bhàsitti.
9. Sujàtajàtakaü.

[PTS Page 353] [\q 353/]
415. Sabbhi kira ¤àtihi kosiyo issaro kato,
Sace ¤àtihanu¤¤àto bhaõeyyàhaü ekavàciyaü.

416. Bhaõa samma anu¤¤àto atthaü dhamma¤ca kevalaü,
Santi hi daharà pakkhã pa¤¤àvanto jutindharà.

417. Na me ruccati bhaddaü vo ulukassàbhisevanaü,
Akuddhassa mukhaü passa kathaü kuddho karissatiti.
10. 1- Padumavaggo dutiyo
Tassuddànaü:
Padumuttamanàgasirivhayano
Samahaõõavayupakhurappavaro,
Atha kundaliku¤jararukkha puna
Kharavàcaulukavarena dasà'ti.

1. Kosiyavaggo aññhakathà.

[PTS Page 354] [\q 354/]
[BJT Page 138] [\x 138/]
3. Ara¤¤avaggo
418. âra¤¤akassa 1- isino cirarattanapasasino, 2-
Kiccà kataü udapànaü kathaü smama avàhasi 3-

419. Esadhammo sigàlànaü yampitvà mabhadàmase,
Pitupitàmahaü dhammo na naü ujjhàtumarahasi.

420. Yesaü vo ediso dhammo adhammo pana kidiso,
Mà vo dhammaü adhammaü và addasàma kudàcananti.
1. Udapànadusakajàtakaü.

[PTS Page 357] [\q 357/]
421. Yena mittena saüsaggà 4- yoyagakkhemo 5- vibisaüti,
Pubbevajjhàbhavantassa rakkhe akkhiva paõóito,

422. Yena mittena saüsaggà yogakkhemo pavaóóhati,
Kareyyattasamaü vuttiü sabbakiccesu paõóito

[PTS Page 358] [\q 358/]
423. Etha vyagghà nivattavho paccametha 6- mahàvanaü,
Mà vanaü 7- chandi nivyagghaü vyagghà màhesu nibbanà'ti.
2. Vyagghajàtakaü.

[PTS Page 360] [\q 360/]
424. Ko nu udditabhatteva 8- purahatthova buhmaõo,
Kahannu bhikkhaü acari kaü saddhaü upasaïkami.

425. Ahaü kapismi 9- dummedho anàmàsàni anàmàsàni àmasiü,
Tvaü maü movaya bhaddante mutto gaccheyya pabbataü

426. Kacchapà kassapà honti koõóa¤¤à honti makkañà,
Mu¤ca kassapa koõóa¤¤aü kataü methunakaü tayà'ti.
3. Kacchapajàtakaü.

1. âra¤¤ikassa - machasaü. 2. Cirarattaü - machasaü 3. Avàhasi - simu
4. Saüsaggo - sã 5. Yogakkhemà - si 6. Paccupetha - machasaü, syà
7. Mà no vanaü - syà 8. Vaóóhita - syà, uóita - machasaü 9. Kapismi - syà

[PTS Page 363] [\q 363/]
[BJT Page 140] [\x 140/]
427. Kàyaü balàkà sikhini cori laïghipitàmhà,
Oraü balàke àgaccha caõóo me vàyaso sakhà,

428. Nàhaü balàkà sikhini ahaü lolosmiü vàyaso,
Akatvà vacanaü tuyhaü passa lunosmi àgato.

429. Puna pàpajjasi samma sãlaü hi tava tàdisaü,
Na hi vànusakà bhogà subhu¤jà honti pakkhità'ti.
4. Lolajàtakaü

[PTS Page 365] [\q 365/]
430. Kàyaü balàkà rucirà kàkaniëasmiü 1- acchati, 2-
Caõóo kàko sakhà mayhaü tassa cetaü kulàvakaü.

431. Nanu maü samma jànàsi dija sàmàkabhojana,
Akatvà vacanaü tuyhaü passa lunosmi àgato.

432. Punapàpajjasi samma sãlaü hi tava tàdisaü,
Na hi mànusakà 3- bhogà subhu¤ajà honti pakkhità'ti.
5. Rucirajàtakaü.

[PTS Page 369] [\q 369/]
433. Tava saddha¤ca sila¤ca viditvàna jànàdhipa
Vaõõaü a¤ajanavaõõena kàliïgasmiü 1- nimimbhase. 5-

434. Annabhaccà ca bhaccà ca yodha uddissa gacchati,
Sabbe te appañikkhippà 6- pubbàcariyavaco idaü.

1. Niõóasmi - syà 2. Macchati - syà 3. Mànusikà - machasaü 4. Kaliïgasmiü - machasaü 5. Vanamahase - machasaü. 6. Apañikkhippà - machasaü.

[PTS Page 370] [\q 370/]
[BJT Page 142. [\x 142/]     ]
435. Dadàmi vo buràhmaõà nàgametaü
Ràjàrahaü ràja bhogagaü 1- yasassinaü,
Alaïkataü hemajàlàbhichannaü
Sasàrathiü gacchatha yena kàma'nti
6. Kurudhammajàtakaü.

[PTS Page 383] [\q 383/]
436. Vassàni pa¤¤àsa samàdhikàni
Vasimbha selassa guhàya romaka,
Asaïkamànà abhinibbutattà 2-
Hatthattamàyatti mamaõóajà pure

437. Tedàni vakkaïga kimatthamusasukà
Bhajanti a¤¤aü girikandaraü dijà,
Na nåna ma¤¤anti mamaü yathà pure
Cirappavuttà 3- athavà na te ime.

[PTS Page 384] [\q 384/]
438. Jànàma taü na mayamsma muëhà4-
Soyeva 5- tvante mayamasma nतo,
Citta¤ca te asmiü jane paduññhaü
âjivaka tena taü uttasàmàti.
7. Romakajàtakaü.

[PTS Page 386] [\q 386/]
439. Kamatthamabhisandhàya 6- lahucittassa dubhino, 7-
Sabbakàmadubhasseva 8- idaü dukkhaü titikkhasi.

440. Siïgena nihanàhetaü padasà ca adhiññhaha,
Bhiyo khàlà paka;jjheyyuü no cassa pañisedhako.

441. Mamevàyaü ma¤¤amàno a¤¤ampevaü karissati,
Te taü tattha vidhissanti sà me mutti bhavissatã'ti.
8. Mahisajàtakaü.

1. Bhogaü machasaü 2. Abhinibbutacittà - machasaü, syà 3. Cirampavuóóhà - syà cirappavuññhà - machasaü 4. Sammuëhà - syà mayaü sampumuëhà - machasaü 5. Sveva - machasaü, syà 6. Kimattha mabhisandhàya - machasaü syà 7. Dubahino - machasaü syà 8. Sabbakàma rahasseva - machasaü.

[PTS Page 389] [\q 389/]
[BJT Page 144] [\x 144/]
442. Yathà màõavako patthe sigàliü vanagocariü,
Atthakàmaü pavedentiü 1- anatthakàmàti ma¤¤ati
Anatthakàmaü satapattaü atthakàmoti ma¤¤ati.

443. Evameva idhekacco puggalo hoti tàdiso,
Hitehi vacanaü vutto patigaõhàti 2- vamato.

[PTS Page 390] [\q 390/]
444. Ye ca kho taü pasaüsanti bhayà ukkaüsayanti ca 3-
Ta¤hi so ma¤¤ate mittaü satapattaüva màõavo'ti
9. Satapattajàtakaü.

[PTS Page 391] [\q 391/]
445. Addhà hi nåna migaràjà puñakammassa kovido,
Tathàhi puñaü duseti a¤¤aü nåna karissati.

446. Na me pità và màtà và puñakammassa kovido,
Kataü kataü kho dusema evaü dhammamidaü kulaü.

447. Yesaü vo ediso dhammo adhammo pana kidiso, 5-
Mà vo dhammaü adhammaü và addasàma kudàcana'nti.
10. Puñadusakajàtakaü.
Ara¤¤avaggo 6- tatiyo

Tassuddànaü:
Udapànavaraü vanabyagghakapi
Sikhini ca balàkaruciravaro,
Sujanàdhiparomakadusa puna
Satapattavaro puñakamma dasà'ti.

1. Pavedenti - machasaü syà, 2. Pañigaõhàti - machasaü, syà
3. Và - machasaü, syà 4. Kovidà - syà 5. Kiü diso - machasaü 6. Udapànavaggo - syà.

[BJT Page 146] [\x 146/]
4. Abbhantaravaggo
448. Abbhantaraü 1- nàma dumo yassa dibbamidaü phalaü,
Bhutvà dohaëini nàrã cakkavattaü vijàyati.

449. Ta¤ca 2- bhadde mahesisi sà cà 3- si patino siyà,
âharissati te ràjà idaü abbhantaraü phaëaü.

[PTS Page 398] [\q 398/]
450. Bhatturatthe parakkanto yaü ñhànamadhigacchati,
Suro attapariccàgi labamàno bhavàmahanti.
1. Abbhantarajàtakaü.

[PTS Page 402] [\q 402/]
451. Seyyaüso seyyaso hoti yo seyyamupasevati,
Ekena sandiü natvàna sataü vajjhe amocayiü.

452. Tasmà sabbena 4- lokena sandhiü katvàna ekako,
Pecca saggaü nigaccheyya idaü suõotha suõotha kàsayo. 5-

253. Idaü vatvà mahàràjà 6- kaüso bàràõasiggaho,
Dhanuü tuõi¤ca 7- nikkhippa saüyamaü ajjhupàgamã'ti.
2. Seyyaüsajàtakaü. 8-

[PTS Page 407] [\q 407/]
454. Varaü varaü tvaü nihanaü pure cari 9-
Asmiü padese abibhuyya sukare,
Sodàni eko vyapagamma 10- jhàyasi
Balannu te vyaggha na cajja vijjati.

455. Ime 11- sudaü yanti disodisaü pure
Bhayaññità leõagavesino puthu,
Te dàni saügamma rasanti ekato
Yattha ñhità duppasahajja, me mayà.

1. Ambhannaro - syà 2. Tvaühi - machasaü tvamipi - syà 3. Càpi - syà, machasaü. 4. Lokekana sabbena - machasaü 5. Kàsiyà - machasaü, syà 6. Idaü vatvà so ràjà - machasaü, si. 7. Dhanuü tuõói¤ca - syà, dhanukaõõa¤ca - machasaü. 8. Seyyajàtakaü - machasaü, syà 9. Caraü - sã. 10. Byagghàpagamma - machasaü, byagghapagamma - syà 11. Imassutàyanti - machasaü, syà.

[PTS Page 409] [\q 409/]
[BJT Page 148] [\x 148/]
456. Namanthu saïghànaü samàgatànaü
Disvà sayaü sabyaü vadàmi abbhutaü,
Vyagghaü migà yattha jiniüsu dàñhino
Sàmaggiyà dàñhabalesu muccareti.
3. Vaóóhakisukarajàtakaü.

[PTS Page 413] [\q 413/]
457. Yaü usasukà saïgharatti alakkhikà bahuü dhanaü,
Sippavanto asippà ca lakkhivà tàni bhu¤jati.

458. Sabbattha katapu¤¤assa aticca¤¤eva 1- pàõino,
Uppajjanti bahu bogà appanàyatanesupi, 2-

459. Kukkuñamaõayo 3- daõóà thiyo ca pu¤¤alakkhaõà,
Uppajjanti apàpassa katapu¤¤assa janatuno'ti.
4. Sirijàtakaü.

[PTS Page 418] [\q 418/]
460. Dariyà 4- santavassàni tiüsamattà vasàmase,
Ha¤jema 5- maõino àhaü iti no mattitaü ahu.

461. Yàva 6- nighaüsàma bhiyyo vodàyate maõi,
Ida¤cadàni 7- pucchàma kiü kiccaü idha ma¤¤asi.

462. Ayaü maõi veëuriyo akàco vimalo subho, 8-
Nàssa sakkà siriü gantuü apakkamatha sukarà'ti.
5. Maõisukarajàtakaü. 9-

1. Atima¤¤eva atica¤¤e ca - si 2. Apitàyatanesupi - machasaü
3. Kukkuño - machasaü, syà 4. Darayà - machasaü. 5. Bha¤¤àma - machasaü, syà 6. Yàvatà maõiü ghaüsàma - machasaü, yàvatà maõi ghaüma - syà
7. Bràhmaõatveva pucchàma - si 8. Akàvo vipulo subho - machasaü 9. Maõighaüsajàtakaü - machasaü.

[PTS Page 420] [\q 420/]
[BJT Page 150] [\x 150/]
463. Mà sàlukassa pihayi 1- àturanta 2- bhu¤jati,
Apposasukko bhusaü khàda etaü dãghàyulakkhaõaü.

464. Idàni so idhàgantvà atithi yuttasevako,
Atha dakkhisi sàlukaü sayantaü musaluttaraü.

465. Vikantaü 3- sukaraü disvà sayantaü musaluttaraü.
Jaraggavà 4- vicinnesuü varambhàkaü bhusàmivà'ti.
6. Sàlukajàtakaü.

[PTS Page 421] [\q 421/]
466. Nànummanto nàpisuno nànaño 5- nàkutuhalo,
Muëhesu labhate làbhaü esà te anusàsanã.

[PTS Page 422] [\q 422/]
467. Dhiratthu taü yasalàbhaü dhanalàbha¤ca buhmaõa,
Yà vutti vinipàtena adhammacariyàya và. 6-

468. Api ce pattamàdàya anàgàro paribbaje,
Phasàva jivikà seyyo yà vàdhammena phasanà'ti.
7. Làbhagarahajàtakaü. 7-

[PTS Page 425] [\q 425/]
469. Agghanti macchà adhikaü sahassaü
Na so atthi yo imaü saddaheyya,
Mayha¤ca assu idha satta màsà
Ahampi taü macchuddànaü 8- kiõeyyanti.

470. Macchànaü bhojanaü datvà mama dakkhiõamàdisi, : -
Taü dakkhiõaü parantiyà kataü apacitiü tayà.

1. Pihasi - simu 2. âturantàni - si, machasaü 3. Vikanataü - si syà 4. Jaraggavà và cinetasuü - si jaraggavà avittesuü - syà
5. Nato - machasaü 6. Adhammacaraõena và - si machasaü 7. Làbhagarahita - syà 8. Macchadànaü - machasaü 9. Madàsi - machasaü.

[PTS Page 426] [\q 426/]
[BJT Page 152] [\x 152/]
471. Paduñhacintassa na phàni hoti
Na càpi naü devatà pujayanti,
Yo bhàtaraü pettikaü sàpateyyaü
Ava¤cayi dukkatakammakàrã'ti. 1-
8. Macchuddànajàtakaü. 2-

[PTS Page 428] [\q 428/]
472. Nànàcchandà 3- mahàràja ekàgàre vasàmase,
Ahaü gàmacaraü icche bràhmaõi ca gàvaü sataü.

473. Chatto ca 4- àja¤¤arathaü ka¤¤à ca maõikuõaóalaü
Yà cesà puõaõikà jammi 5- udukkhalaü 6-

[PTS Page 429] [\q 429/]
474. Brahmaõassa gàmavaraü detha bràhmamaõiyà gamaü sataü,
Puttassa àja¤¤arathaü ka¤¤àya maõikuõóalaü
Ya¤cetaü puõõikaü jammitaü pañiyàdetha udukkhala'nti.
9. Nànàcchandajàtakaü.

475. Sãlaü kireva kalyàõaü sãlaü loke anuttaraü,
Passa ghoraviso nàgo silavàti na ha¤¤ati.

[PTS Page 430] [\q 430/]
476. Sohaü sãlaü samàdissaü loke anumataü sivaü,
Ariyavutti 7- samàcàro yena vuccati silavà.

477. ¥àtina¤ca piyo hoti mittesu ca virocati,
Kàyassa bhedà sugatiü upapajjati 8- sãlavàti.
10. Sãlavãmaüsajàtakaü.

Abbhantaravaggo catuttho.

Tassuddànaü:
Dumakaüsavaruttama byagghamigà
Maõiyo maõi sàlukamavhayano,
Anusàsaniyopi ca macchavaro
Maõikuõóalakenakirena dasàti

1. Dukkaña kammakàriti - machasaü syà 2. Macchadàna jàtakaü - machasaü syà 3. Nànàchandà, nànacchanda - machasaü 4. Putetà - machasaü syà 5. Puõõikajammiü - machasaü puõaõakà jammi - syà 6. Udukkhalabhi kaïkhati. 7. Ariyavatta - syà 8. Uppajajati - syà

[PTS Page 432] [\q 432/]
[BJT Page 154] [\x 154/]
5. Tumbhavaggo
478. Sabbakàmaddaü kumbhaü kuñaü 1- laddhàna dhuttako,
Yàva so 2- anupàleti tàva so sukhamedhati.

479. Yadà matto ca ditto ca pamàdà kumbhamabbhidà,
Tato naggo ca pottho ca pacchà bàlo viba¤¤ati

480. Evameva yo dhanaü laddhà amattà paribhu¤jati,
Pacchà tapati dummedho kåñaü hintova dhuttako'ti.
1. Bhadraëañajàtakaü 3-

[PTS Page 435] [\q 435/]
481. Bàràõassaü 4- mahàràja kàkaràjà nivàsiko, 5-
Asitiyà sahassehi supatto parivàrito.

482. Tasasa dohaëini bhariyà suphassà macchamicachati, 6-
Ra¤¤o mahànase pakkaü paccagaghaü ràjabhojanaü.

483. Tesàhaü pahito duto ra¤¤o cambhi idhàgato,
Bhattu apavitiü kummi nàsàyamakaraü vaõanti.
2. Supattajàtakaü.

[PTS Page 437] [\q 437/]
484. Phuññhassa me a¤¤atarena vyàdhinà
Rogena khàëhaü dukhitassa ruppato,
Parisussati khippamidaü kaëekharaü
Pupphaü yathà saüsuni àtape kataü.

485. Aja¤¤aü ja¤¤asaïkhàtaü asuciü sucisammataü,
Nànàkuõapaparipuraü ja¤¤aråpaü apassato

486. Dhiratthu taü àturaü putikàyaü
Jegucchiyaü asuciü byàdhidhammaü,
Yatthappamantà adhimucchità pajà
Hàpenti maggaü sugatupapattiyà'ti
3. Kàyavicchandajàtakaü.

1. Kåña - si syà 2. Naü - machasaü 3. Suràghañajàtakaü - machasaü bhadraghañabhedaka jàtakaü - syà 4. Khàràõasyaü - machasaü, syà 5. Nivàsako - machasaü, syà 6. Suphassà bhakkhatu micchati - machaü, syà.

[PTS Page 439] [\q 439/]
[BJT Page 156] [\x 156/]
487. Koyaü bindussaro maggu pavadantànamuttamo,
Accuto jambusàkhàya mojacchàpova kujati.

488. Kulaputtova jànàti kulaputte pasaüsituü,
Vyagghacchàpasarivaõõo 1- bhu¤ja samma dadàmi te.

489. Cirassaü vata passàmi musàvàdi samàgate,
Vannàdaü kuõapàda¤ca a¤¤ama¤¤aü pasaüsake'ti.
4. Jambukhàdakajàtakaü.

[PTS Page 440] [\q 440/]
490. Usabhasseva te khandho sihasseva vijamhitaü,
Migaràja namotyatthu api ki¤ci labhàmase.

491. Kulaputtova 2- jànàti kulaputte pasaüsituü,
Mayuragivasaïkàsa ito pariyàhi vàyasa.

492. Migànaü kotthuko 3- anto pakkhinaü pana vàyaso,
Eraõóo anto rukkhànaü tayo antà samàgatà'ti.
5. Antajàtakaü.

[PTS Page 442] [\q 442/]
493. Konàyaü 4- loõatoyasmiü samantà paridhàvati,
Macche makare ca vàreti åmisu 5- ca viha¤¤ati.

494. Anantapàyi sakuõo atittoti disàsuto,
Samuddaü pàtumicchàmi sàgaraü saritaü patiü.

495. Svàyaü hàyati ceva purate ca mahodadhi,
Nàssa nàyati pitanto 6- apeyyo kira sàgaro'ti.
6. Samuddajàtakaü.

1. Byasghacchàpi sariravaõaõà machasaü. Vyagghacchàpa sadisavaõaõa - syà 2. Kulaputto pajànàti - machasaü, syà 3. Siïgàlo - machasaü koññhuko - syà 4. Konavàyaü - syà 5. Ummisu - machasaü åmisu - si 6. Pivatto - machasaü

[PTS Page 443] [\q 443/]
[BJT Page 158] [\x 158/]
496. Ucce sakuõa óemàna 1- pattayàna vihaïgama,
Vajjàsi kho tvaü vàmuruü ciraü kho sà karissati.

497. Idaü kho sà na jànàti asiü satti¤ca oóóitaü,
Sà caõói kàhati kodhaü taü me tapati no idha. 2-

498. Esa uppalasannàho nikkhamussisake 3- kataü,
Kàsika¤ca muduü vatthaü tappatu 4- dhanakàmikà'ti. 5-
5. Kàmavilàpajàtakaü.

[PTS Page 445] [\q 445/]
499. Udumbarà cime pakkà nigrodhà ca kapitthanà,
Ehi nikkhama 6- bhu¤jassu kiü jighacchàya miyasi.

500. Evaü so suhito hoti yo vaddamapacàyati, 7-
Yathàhamajja suhito dumapakkànimàsito.

501. Yaü vanejo vanejassa va¤ceyya kapino kapi,
Daharopi 80 taü na saddheyya na hi jiõeõà jaràkapi'ti.
8. Udumabarajàtakaü.

[PTS Page 448] [\q 448/]
502. Pure tuvaü sãlavataü sakàse
Okkandikaü 9- kiëasi assamambhi,
Karohare makkañiyàni makkaña
Na taü mayaü sãlavataü ramàma.

503. Sutà hi mayhaü paramà visuddhi
Komàyaputtassa 10- bahussutassa,
Màdàni maü ma¤¤i tuvaü yathà pure
Jhànànuyuttà 11- viharàma àvuso.

1. ôehana - machasaü. 2. Idaü - machasaü 3. Nikkha¤cussisako hitaü - machasaü nikkha¤cussisake - syà 4. Tappetu - si machasaü syà 5. Dhanikà piyà - machasaü 6. Nikkhamma - machasaü 7. Yo vuddhamapacàyati - machasaü syà 8. Daharo kapi saóeyya - machasaü 9. Okkantikaü - machasaü 10. Komàriya puttassa - syà komàraputtassaü - machasaü 11. Jhànà niyuttà - si.

[PTS Page 449] [\q 449/]
[BJT Page 160] [\x 160/]
504. Sacepi selasmiü vapeyya khijaü
Devo ca vasse neva hi taü ruheyya,
Sutà hi te sà paramà visuddhi
ârà tuvaü makkaña jhànabhumiyàti.
9. Komàputtajàtakaü. 1

[PTS Page 450] [\q 450/]
505. Parapàõarodhà 2- jivanto maüsa lohitabhojano, 3-
Vako vataü samàdàya 4- upapajji uposathaü.

506. Tassa sakko vata¤¤àya ajaråpenupàgami,
Vitatapo 5- ajjhappatto 6- bha¤ji lohitapo tapaü.

[PTS Page 451] [\q 451/]
507. Evavemavaü idhekacce samàdànasmiü dubabalà,
Lahuü karonti attànaü vakova ajakàraõà'ti.

10. Vakajàtakaü.

Kumbhavaggo pa¤camo.
Tassuddànaü:
varakumbhasuttasirivabhayano suvisammatabinduvaro cusabho, saritapaticaõóijaràkapinà atha makkañiyà vakakena dasàti.
Tikanipàto niññhito.
Vagguddànaü:
saïkappo padumo ceva udapànena tatiyaü,
Abbhantaraü ghañabhedaü tikanipàtembi laïkatanti.

1. Komàraputtajàtakaü - machasaü 2. Parapàõaghàte - syà 3. Lohità - machasaü 4. Samàdiyi - si 5. Vitalitapo -machasaü si 6. Ajjhapatto - machasaü, syà