[CPD Classification 2.5.14]
[PTS Vol Bu - ] [\z Bv /] [\f I /]
[BJT Vol Bu - ] [\z Bv /] [\w I /]
[BJT Page 184] [\x 184/]
[PTS Page 052] [\q  52/]  
 
Suttantapiñake khuddakanikàye
Buddhavaüsapàëi

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa
19. Vipassã buddhavaüso

1. Phussassa ca aparena sambuddho dipaduttamo
Vipassã nàma nàmena loke uppajji cakkhumà1.
2. Avijjaü sabbaü padàletvà patto sambodhimuttamaü
Dhammacakkaü pavattetuü pakkàmi bandhumatiü puraü.

3. Dhammacakkaü pavattetvà ubho bodhesi nàyako
Gaõanàya na vattabbo pañhamà'bhisamayo ahu.

4. Punàparaü amitayaso tattha saccaü pakàsayi
Caturàsãti sahassànaü dutiyà'bhãsamayo ahå.

5. Caturàsãti sahassàni sambuddhaü anupabbajuü
Tesamàràmapattànaü dhammaü desesi cakkhumà.

6. Sabbàkàrena bhàsato sutvà upanisàdino2
Te'pi dhammaü varaü gantvà tatiyà'bhisamayo ahå.

7. Sannipàtà tayo àsuü vipassissa mahesino
Khãõàsavànaü vimalànaü santacittànatàdinaü.

8. Aññhasaññhisatasahassànaü3 pañhamo àsi samàgamo
Bhikkhusatasahassànaü dutiyo àsi samàgamo.

9. Asãtibhikkhusahassànaü tatiyo àsi samàgamo
Tattha bhikkhugaõamajjhe sambuddho atirocati.

10. Ahaü tena samayena nàgaràjà mahiddhiko
Atulo nàma nàmena pu中avanto jutindharo.

11. Nekànaü nàgakoñãnaü parivàretvàna'haü tadà
Vajjento' dibbaturiyehi lokajeññhaü upàgamiü.

1. Nàyako-sãmu. 2. Bhàsate sutvà upanissa jine-sãmu. 3. Aññhasaññhisahassànaü-sãmu.
 

[BJT Page 186] [\x 186/]

12. Upasaïkamitvà sambuddhaü vipassiü lokanàyakaü
Maõimuttaratanakhacitaü sabbàbharaõabhåsitaü
Nimantetvà dhammaràjassa suvaõõapãñha' madàsahaü.

13. So'pi maü buddho vyàkàsi saïghamajjhe nisãdiya
Ekanavute ito kappe ayaü buddho bhavissati.
14. Ahå kapilavhayà rammà nikkhamitvà tathàgato
Padhànaü padahitvàna katvà dukkarakàrikaü.
[PTS Page 053] [\q  53/]
15. Ajapàlarukkhamålamhi nisãditvà tathàgato
Tattha pàyàsamaggayha nera大ara'mupehiti.

16. Nera大arànadãtãre pàyàsaü asati jino,
Pañiyattavaramaggena bodhimåla'mupehiti.

17. Tato padakkhiõaü katvà bodhimaõóamanuttaraü
Assatthamåle sambodhiü bujjhissati mahàyaso.

18. Imassa janikà màtà màyà nàma bhavissati
Pità suddhodano nàma ayaü hessati gotamo.

19. Anàsavà vãtaràgà1 santacittà samàhità
Kolito upatisso ca aggà hessanti sàvakà
ânandonà'mupaññhàko2 upaññhissati taü jinaü.

20. Khemà uppalavaõõà ca aggà hessanti sàvikà
Bodhi tassa bhagavato assatthoti pavuccati.

21. Citto ca hatthàëavako aggà hessantu'paññhakà
Uttarà nandamàtà ca aggà hessantu'paññhikà
âyu vassasataü tassa gotamassa yasassino.

22. Idaü sutvàna vacanaü asamassa mahesino
âmodità naramarå buddhabãjaïkuro ayaü.

1. Vãtamalà-sãmu. 2. ânando nàma nàmena - mavi.
 

[BJT Page 188] [\x 188/]

23. Ukkuññhi saddaü vattenti apphoñhenti hasanti ca
Kata大alã namassanti dasasahassã sadevakà.

24. Yadi'massa lokanàthassa virajjhissàma sàsanaü
Anàgatamhi addhàne hessàma sammukhà imaü.

25. Yathà manussà nadiü tarantà pañititthaü virajjhiya
Heññhà titthe gahetvàna uttaranti mahànadiü.

26. Eva'meva mayaü sabbe yadi mu勺àmimaü jinaü
Anàgatamhi addhàne hessàma sammukhà imaü.

27. Tassà'haü vacanaü sutvà bhiyyo cittaü pasàdayiü
Uttariü vatamadhiññhàsiü dasa pàramã puriyà.
28. Nagaraü bandhumatã nàma bandhumà nàma khattiyo
Màtà bandhumatã nàma vipassissa mahesino.

29. Aññhavassasahassàni agàramajjhaso vasã
Nando sunando sirimà tayo pàsàdamuttavà.

30. Tivattàrãsa sahassàni nàriyo samalaïkatà
Sutanà nàma sà nàri samavattakkhandho nàma atrajo.

31. Nimatte caturo disvà rathayànena nikkhamã
Anånaaññhamàsàni padhànaü padahã jino.

32. Brahmunà yàvito santo vipassã lokanàyako
Vatti cakkaü mahàvãro migadàyo naruttamo.

33. Khaõóo1 ca tissanàmo ca ahesuü aggasàvakà
Asoko nàmu'paññhàko vipassissa mahesino.

34. Candà ca candamittà ca ahesuü aggasàvikà
Bodhi tassa bhagavato pàñalã'ti pavuccati.

1. Khandho - sãmu.
 

[BJT Page 190] [\x 190/]

35. Punabbasumitto nàgo ca ahesuü aggu'paññhakà
Sirimà uttarà ceva ahesuü aggu'paññhikà.

36. Asãti hatthamubbedho1 vipassã lokanàyako
Pabhà niddhàvati tassa samantà satta yojane.

37. Asãti vassasahassàni àyu buddhassa tàvade
Tàvatà tiññhamàno so tàresi janataü bahuü.

38. Bahå deve manusse ca bandhanà parimocayã
Maggà' magga勺a àcikkhi avasesaputhujjane.
[PTS Page 054] [\q  54/]
39. âlokaü dassayitvàna desetvà2 amataü padaü
Jalitvà aggikkhandho'va nibbuto so sasàvako.

40. Iddhivaraü pu中avaraü lakkhaõaü ca kusumitaü
Sabbaü samantarahitaü nanu rittà sabbasaïkhàrà.

41. Vipassãjinavaro buddho3 sumittàràmamhi nibbuto
Tatthe'va tassa thåpavaro sattayojana mussito'ti.

Vipassã buddhavaüso ekånavãsatimo.

1. Asãtihatthubbedho-mavi.
2. Desitvà-sãmu. 3. Dhãro-sãmu.