[BJT Vol M - 1] [\z M /] [\w I /]
[PTS Vol M - 1] [\z M /] [\f I /]
[PTS Page 55] [\q 55/]
[BJT Page 134] [\x 134/]

Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Målapaõõàsako
1.Målapariyàyavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1.1.10
(10) Satipaññhànasuttaü

1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà kuråsu viharati kammàssadammaü nàma kurånaü nigamo. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

2. Ekàyano ayaü bhikkhave maggo sattànaü visuddhiyà [PTS Page 056] [\q 56/] sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthagamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya - yadidaü cattàro satipaññhànà. Katame cattàro?

Idha bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.

(Uddesavàro,)

(1.Kàyànupassanàsatipaññhànaü:)

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati?

1. Idha bhikkhave bhikkhu ara¤¤agato và rukkhamålagato và su¤¤àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. So satova assasati, sato passasati. Dãghaü và assasanto dãghaü assasàmãti pajànàti. Dãghaü và passasanto dãghaü passasàmãti pajànàti. Rassaü và assasanto rassaü assasàmãti pajànàti. Rassaü và passasanto rassaü passasàmãti pajànàti. Sabbakàyapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Sabbakàyapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati . Passambhayaü kàyasaïkhàraü assasissàmãti sikkhati. Passambhayaü kàyasaïkhàraü passasissàmãti sikkhati.

[BJT Page 136] [\x 136/]

Seyyathàpi bhikkhave dakkho bhamakàro và bhamakàrantevàsã và dãghaü và a¤chanto dãghaü a¤chàmãti pajànàti, rassaü và a¤chanto rassaü a¤chàmãti pajànàti, evameva kho bhikkhave bhikkhu dãghaü và assasanto dãghaü assasàmãti pajànàti. Dãghaü và passasanto dãghaü passasàmãti pajànàti. Rassaü và assasanto rassaü assasàmãti pajànàti. Rassaü và passasanto rassaü passasàmãti pajànàti. Sabbakàyapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Sabbakàyapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati. Passambhayaü kàyasaïkhàraü assasissàmãti sikkhati. Passambhayaü kàyasaïkhàraü passasissàmãti sikkhati. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.

(1. ânàpànapabbaü.)

2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu gacchanto và gacchàmãti pajànàti. òhito và ñhitomhãti pajànàti. Nisinno [PTS Page 057] [\q 57/] và nisinnomhãti pajànàti. Sayàno và sayànomhãti pajànàti. Yathà yathà và panassa kàyo paõihito hoti tathà tathà naü pajànàti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.

(2.Iriyàpathapabbaü)

3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti. âlokite vilokite sampajànakàrã hoti. Sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti. Saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti. Asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti. Uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti. Gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.

(3.Sampaja¤¤apabbaü)

[BJT Page 138] [\x 138/]

4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthi imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàru aññhi aññhimi¤jaü1 vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pãhakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghàõikà lasikà muttanti.

Seyyathàpi bhikkhave ubhatomukhà måtoëã2 pårà nànàvihitassa dha¤¤assa-seyyathãdaü: sàlãnaü vãhãnaü muggànaü màsànaü tilànaü taõóulànaü, tamenaü cakkhumà puriso mu¤citvà paccavekkheyya: ime sàlã ime vãhã ime muggà ime màsà ime tilà ime taõóulàti, evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthi imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàru aññhi aññhimi¤jaü vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pãhakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghàõikà lasikà muttanti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.

(4 Pañikkålamanasikàrapabbaü.)

5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü yathàñhitaü yathàpaõihitaü dhàtuso paccavekkhati: atthi imasmiü kàye pañhavãdhàtu àpodhàtu tejodhàtu vàyodhàtåti [PTS Page 058] [\q 58/] seyyathàpi bhikkhave dakkho goghàtako và goghàtakantevàsã và gàviü vadhitvà càtummahàpathe bilaso pañivibhajitvà nisinno assa, evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü yathàñhitaü yathàpaõihitaü dhàtuso paccavekkhati: atthi imasmiü kàye pañhavãdhàtu àpodhàtu tejodhàtu vàyodhàtåti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissati mattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.

(5. Dhàtumanasikàrapabbaü)

(Navasãvathikàpabbaü:)

6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü ekàhamataü và dvãhamataü và tãhamataü và uddhumàtakaü vinãlakaü vipubbakajàtaü, so imameva kàyaü upasaüharati: 'ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã evaü anatãto'ti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(1)

---------------------

1.Aññhimi¤jà, bahusu. 2. Mutoli, katthaci. Mutoëi, [PTS]

[BJT Page 140] [\x 140/]

7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü kàkehi và khajjamànaü kulalehi và khajjamànaü gijjhehi và khajjamànaü supàõehi và khajjamànaü sigàlehi và khajjamànaü vividhehi và pàõakajàtehi khajjamànaü, so imameva kàyaü upasaüharati: ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãtoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(2)

8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü aññhikasaïkhalikaü samaüsalohitaü nahàrusambandhaü, so imameva kàyaü upasaüharati: ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãtoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(3)

9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü aññhikasaïkhalikaü nimmaüsalohitamakkhittaü nahàrusambandhaü, so imameva kàyaü upasaüharati: ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãtoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(4)

10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü aññhikasaïkhalikaü apagatamaüsalohitaü nahàrusambandhaü, so imameva kàyaü upasaüharati: ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãtoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(5)

11. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü - aññhikàni apagatasambandhàni disà vidisàsu vikkhittàni a¤¤ena hatthaññhikaü a¤¤ena pàdaññhikaü a¤¤ena jaïghaññhikaü a¤¤ena åraññhikaü a¤¤ena kañaññhikaü a¤¤ena piññhikaõñakaü a¤¤ena sãsakañàhaü, so imameva kàyaü upasaüharati : ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãtoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(6)

12. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü aññhikàni setàni saïkhavaõõåpanibhàni, so imameva kàyaü upasaüharati: ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãtoti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(7)

[BJT Page 142] [\x 142/]

13. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü aññhikàni pu¤jakitàni terovassikàni , so imameva kàyaü upasaüharati: ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãto'ti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(8)

14. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàya chaóóitaü aññhikàni påtãni [PTS Page 059] [\q 59/] cuõõakajàtàni , so imameva kàyaü upasaüharati: 'ayampi kho kàyo evaü dhammo evambhàvã etaü anatãto'ti. Iti ajjhattaü và kàye kàyànupassã viharati. Bahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và kàye kàyànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Vayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Samudayavayadhammànupassã và kàyasmiü viharati. Atthi kàyoti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.(9)

Evaü kho bhikkhave bhikkhu kàye kàyànupassã viharati.

(Kàyànupassanà satipaññhànaü)

(2. Vedanànupassanàsatipaññhànaü:)

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu vedanàsu vedanànupassã viharati?

1. Idha bhikkhave bhikkhu sukhaü vedanaü vediyamàno 'sukhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Dukkhaü vedanaü vediyamàno 'dukkhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Adukkhamasukhaü vedanaü vediyamàno 'adukkhamasukhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Sàmisaü và sukhaü vedanaü vediyamàno 'sàmisaü sukhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Niràmisaü và sukhaü vedanaü vediyamàno 'niràmisaü sukhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Sàmisaü và dukkhaü vedanaü vediyamàno 'sàmisaü dukkhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Niràmisaü và dukkhaü vedanaü vediyamàno 'niràmisaü dukkhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Sàmisaü và adukkhamasukhaü vedanaü vediyamàno 'sàmãsaü adukkhamasukhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. Niràmisaü và adukkhamasukhaü vedanaü vediyamàno 'niràmisaü adukkhamasukhaü vedanaü vediyàmã'ti pajànàti. (1-9)

Iti ajjhattaü và vedanàsu vedanànupassã viharati. Bahiddhà và vedanàsu vedanànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và vedanàsu vedanànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và vedanàsu viharati. Vayadhammànupassã và vedanàsu viharati. Samudayavayadhammànupassã và vedanàsu viharati. Atthi vedanàti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati.

Evaü kho bhikkhave bhikkhu vedanàsu vedanànupassã viharati.

(Vedanànupassanàsatipaññhànaü.)

[BJT Page 144] [\x 144/]

(3. Cittànupassanàsatipaññhànaü:)

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu citte cittànupassã viharati?

1. Idha bhikkhave bhikkhu saràgaü và cittaü saràgaü cittanti pajànàti. Vãtaràgaü và cittaü vãtaràgaü cittanti pajànàti. Sadosaü và cittaü sadosaü cittanti pajànàti. Vãtadosaü và cittaü vãtadosaü cittanti pajànàti samohaü và cittaü samohaü cittanti pajànàti. Vãtamohaü và cittaü vãtamohaü cittanti pajànàti. Saïkhittaü và cittaü saïkhittaü cittanti pajànàti. Vikkhittaü và cittaü vikkhittaü cittanti pajànàti. Mahaggataü và cittaü mahaggataü cittanti pajànàti. Amahaggataü và cittaü amahaggataü cittanti pajànàti. Sauttaraü và cittaü sauttaraü cittanti pajànàti. Anuttaraü và cittaü anuttaraü cittanti pajànàti. Samàhitaü và cittaü samàhitaü cittanti pajànàti. Asamàhitaü và cittaü asamàhitaü cittanti pajànàti. Vimuttaü và cittaü vimuttaü cittanti pajànàti. Avimuttaü và cittaü avimuttaü cittanti pajànàti. (1-16)

Iti ajjhattaü và citte cittànupassã viharati. Bahiddhà và citte cittànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và citte cittànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và cittasmiü viharati. Vayadhammànupassã và cittasmiü viharati [PTS Page 060] [\q 60/] samudayavayadhammànupassã và cittasmiü viharati. Atthi cittanti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati.

Evaü kho bhikkhave bhikkhu citte cittànupassã viharati.

(Cittànupassanàsatipaññhànaü)

(4. Dhammànupassanàsatipaññhànaü:)

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati?

1. Idha bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati pa¤casu nãvaraõesu. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati pa¤casu nãvaraõesu?

Idha bhikkhave bhikkhu santaü và ajjhattaü kàmacchandaü 'atthi me ajjhattaü kàmacchando'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü kàmacchandaü 'natthi me ajjhattaü kàmacchando'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa kàmacchandassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa kàmacchandassa pahànaü hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa kàmacchandassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti.(1)

Santaü và ajjhattaü byàpàdaü 'atthi me ajjhattaü byàpàdo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü byàpàdaü 'natthi me ajjhattaü byàpàdo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa byàpàdassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa byàpàdassa pahànaü hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa byàpàdassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti,(2)

[BJT Page 146] [\x 146/]

Santaü và ajjhattaü thãnamiddhaü'atthi me ajjhattaü thãnamiddhanti' pajànàti. Asantaü và ajjhattaü thãnamiddhaü 'natthi me ajjhattaü thãnamiddhanti, pajànàti. Yathà ca anuppannassa thãnamiddhassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa thãnamiddhassa pahànaü hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa thãnamiddhassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti.(3)

Santaü và ajjhattaü uddhaccakukkuccaü 'atthi me ajjhattaü uddhaccakukkucca'nti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü uddhaccakukkuccaü'natthi me ajjhattaü uddhaccakukkucca'nti pajànàti. Yathà ca anuppannassa uddhaccakukkuccassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa uddhaccakukkuccassa pahànaü hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa uddhaccakukkuccassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti,(4)

Santaü và ajjhattaü vicikicchaü 'atthi me ajjhattaü vicikicchà'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü vicikicchaü'natthi me ajjhattaü vicikicchà'ti pajànàti. Yathà ca anuppannàya vicikicchàya uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannàya vicikicchàya pahànaü hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnàya vicikicchàya àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti.(5)

Iti ajjhattaü và dhammesu dhammànupassã viharati. Bahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và dhammesu viharati. Vayadhammànupassã và dhammesu viharati. Samudayavayadhammànupassã và dhammesu viharati. Atthi dhammàti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati pa¤casu nãvaraõesu.

(Nãvaraõa pabbaü.)

2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammesu [PTS Page 061] [\q 61/] dhammànupassã viharati pa¤casupàdànakkhandhesu. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati pa¤casupàdànakkhandhesu.?

Idha bhikkhave bhikkhu " iti råpaü, iti råpassa samudayo, iti råpassa atthagamo. Iti vedanà, iti vedanàya samudayo, iti vedanàya atthagamo. Itisa¤¤à, iti sa¤¤àya samudayo, iti sa¤¤àya atthagamo. Iti saïkhàrà, iti saïkhàrànaü samudayo, iti saïkhàrànaü. Atthagamo. Iti vi¤¤àõaü, iti vi¤¤àõassa samudayo, iti vi¤¤àõassa atthagamo"ti.(1-5).

Iti ajjhattaü và dhammesu dhammànupassã viharati. Bahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. -

[BJT Page 148] [\x 148/]

Ajjhattabahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và dhammesu viharati. Vayadhammànupassã và dhammesu viharati. Samudaya -vayadhammànupassã và dhammesu viharati. Atthi dhammàti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati pa¤casupàdànakkhandhesu.

(Khandhapabbaü)

3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati chasu ajjhattikabàhiresu àyatanesu. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati chasu ajjhattikabàhiresu àyatanesu?

Idha bhikkhave bhikkhu cakkhu¤ca pajànàti. Råpe ca pajànàti. Ya¤ca tadubhayaü pañicca uppajjati saüyojanaü, ta¤ca pajànàti. Yathà ca anuppannassa saüyojanassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa saüyojanassa pahànaü hoti. Ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa saüyojanassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Sota¤ca pajànàti. Sadde ca pajànàti ya¤ca tadubhayaü pañicca uppajjati saüyojanaü, ta¤ca pajànàti. Yathà ca anuppannassa saüyojanassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa saüyojanassa pahànaü hoti. Ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa saüyojanassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Ghàõa¤ca pajànàti. Gandhe ca pajànàti ya¤ca tadubhayaü pañicca uppajjati saüyojanaü, ta¤ca pajànàti. Yathà ca anuppannassa saüyojanassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa saüyojanassa pahànaü hoti. Ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa saüyojanassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Jivha¤ca pajànàti. Rase ca pajànàti ya¤ca tadubhayaü pañicca uppajjati saüyojanaü, ta¤ca pajànàti. Yathà ca anuppannassa saüyojanassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa saüyojanassa pahànaü hoti. Ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa saüyojanassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Kàya¤ca pajànàti. Phoññhabbe ca pajànàti ya¤ca tadubhayaü pañicca uppajjati saüyojanaü, ta¤ca pajànàti. Yathà ca anuppannassa saüyojanassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa saüyojanassa pahànaü hoti. Ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa saüyojanassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Mana¤ca pajànàti. Dhamme ca pajànàti ya¤ca tadubhayaü pañicca uppajjati saüyojanaü, ta¤ca pajànàti. Yathà ca anuppannassa saüyojanassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa saüyojanassa pahànaü hoti. Ta¤ca pajànàti. Yathà ca pahãnassa saüyojanassa àyatiü anuppàdo hoti, ta¤ca pajànàti.

(1-6)

Iti ajjhattaü và dhammesu dhammànupassã viharati. Bahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và dhammesu viharati. Vayadhammànupassã và dhammesu viharati. Samudayavayadhammànupassã và dhammesu viharati. Atthi dhammàti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati chasu ajjhattikabàhiresu àyatanesu.

(âyatanapabbaü)

4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati sattasu bojjhaïgesu. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati sattasu bojjhaïgesu?

Idha bhikkhave bhikkhu santaü và ajjhattaü satisambojjhaïgaü atthi me ajjhattaü satisambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü satisambojjhaïgaü [PTS Page 062] [\q 62/] 'natthi me ajjhattaü satisambojjhaïgo'ti pajànàti -

[BJT Page 150] [\x 150/]

Yathà ca anuppannassa satisambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa satisambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti, ta¤ca pajànàti.(1)

Santaü và ajjhattaü dhammavicayasambojjhaïgaü 'atthi me ajjhattaü dhammavicayasambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü dhammavicayasambojjhaïgaü 'natthi me ajjhattaü dhammavicayasambojjhaïgo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa dhammavicayasambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti, ta¤ca pajànàti.(2)

Santaü và ajjhattaü viriyasambojjhaïgaü atthi me 'ajjhattaü viriyasambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü viriyasambojjhaïgaü 'natthi me ajjhattaü viriyasambojjhaïgo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa viriyasambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa viriyasambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti ta¤ca pajànàti.(3)

Santaü và ajjhattaü pãtisambojjhaïgaü atthi me 'ajjhattaü pãtisambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü pãtisambojjhaïgaü 'natthi me ajjhattaü pãtisambojjhaïgo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa pãtisambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa pãtisambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti ta¤ca pajànàti.(4)

Santaü và ajjhattaü passaddhisambojjhaïgaü atthi me' ajjhattaü passaddhisambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü passaddhisambojjhaïgaü 'natthi me ajjhattaü passaddhisambojjhaïgo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa passaddhisambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti ta¤ca pajànàti.(5)

Santaü và ajjhattaü samàdhisambojjhaïgaü atthi me ajjhattaü samàdhisambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü samàdhisambojjhaïgaü 'natthi me ajjhattaü samàdhisambojjhaïgo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa samàdhisambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti ta¤ca pajànàti.(6)

Santaü và ajjhattaü upekkhàsambojjhaïgaü atthi me' ajjhattaü upekkhàsambojjhaïgo'ti pajànàti. Asantaü và ajjhattaü upekkhàsambojjhaïgaü 'natthi me ajjhattaü upekkhàsambojjhaïgo'ti pajànàti. Yathà ca anuppannassa upekkhàsambojjhaïgassa uppàdo hoti, ta¤ca pajànàti. Yathà ca uppannassa upekkhàsambojjhaïgassa bhàvanàpàripårã hoti ta¤ca pajànàti.(7)

Iti ajjhattaü và dhammesu dhammànupassã viharati. Bahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và dhammesu viharati. Vayadhammànupassã và dhammesu viharati. Samudayavayadhammànupassã và dhammesu viharati. Atthi dhammàti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati sattasu bojjhaïgesu.

(Bojjhaïgapabbaü.)

[BJT Page 152] [\x 152/]

5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati catusu ariyasaccesu. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati catusu ariyasaccesu?

Idha bhikkhave bhikkhu 'idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti' ayaü dukkhasamudayo'ti yathàbhåtaü pajànàti. 'Ayaü dukkhanirodho'ti yathàbhåtaü pajànàti. 'Ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadà'ti yathàbhåtaü pajànàti.

Iti ajjhattaü và dhammesu dhammànupassã viharati. Bahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Ajjhattabahiddhà và dhammesu dhammànupassã viharati. Samudayadhammànupassã và dhammesu viharati, vayadhammànupassã và dhammesu viharati. Samudayavayadhammànupassã và dhammesu viharati. Atthi dhammàti và panassa sati paccupaññhità hoti yàvadeva ¤àõamattàya patissatimattàya. Anissito ca viharati. Na ca ki¤ci loke upàdiyati. Evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati catusu ariyasaccesu.

(Saccapabbaü)

1. Yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya satta vassàni, tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave satta vassàni, yo hi [PTS Page 063] [\q 63/] ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya chabbassàni1 tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave chabbassàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya pa¤cavassàni1 tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave pa¤cavassàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya cattàri vassàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave cattàri vassàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya tãõi vassàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave tãõi vassàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya dve vassàni1 tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave dve vassàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya ekaü vassaü tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave ekaü vassaü, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya satta màsàni, tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave satta màsàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññhàne evaü bhàveyya cha màsàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave cha màsàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññhàne evaü bhàveyya' pa¤ca màsàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave pa¤ca màsàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññ ;hàne evaü bhàveyya' cattàri màsàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave cattàri màsàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññhàne evaü bhàveyya' tãõi màsàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave tãõi màsàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññhàne evaü bhàveyya' dve màsàni tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhantu bhikkhave dve màsàni, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññhàne evaü bhàveyya' màsaü2 tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à sati và upàdisese anàgàmità. Tiññhatu bhikkhave màsaü , yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro sati satipaññhàne evaü bhàveyya' addhamàsaü , tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità, tiññhatu bhikkhave addhamàso, yo hi ko ci bhikkhave ime cattàro satipaññhàne evaü bhàveyya sattàhaü, tassa dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü: diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmità.

"Ekàyano ayaü bhikkhave maggo sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthagamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya yadidaü cattàro satipaññhànà"ti, iti yantaü vuttaü idametaü pañicca vuttanti.

Idamavoca bhagavà. Attamanà te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinandunti.

Satipaññhànasuttaü3 dasamaü.

1.Chavassàni,[PTS] Machasaü. 2, Ekaü màsaü,machasaü 3. Mahàsatipaññhànasuttaü,machasaü

[BJT Page 154] [\x 154/]

(Tassavaggassa1 uddànaü:)

1. Ajaraü amaraü amatàdhigamaü phalamagganidassana dukkhanudaü,
Sahitatthamahàrahabhassakarabbhutapãtikaraü thavato suõatha.

2. Taëakàva supåritaghammapathe tividhaggipalepitanibbapanà,
Bhavabyàdhipanodanaosadhiyo dhuva majjhimasuttavaraññhapità.

3. Madhavãva mandarasà amarànaü khióóaratãjananaü samarånaü,
Tà sutaveyyakaraññhapitàsuü sakyasutànamabhãramaõatthà

4. Pa¤¤asatyàdi sata¤ca diyaóóhaü veyyakaràna duve apare ca,
Tesamahaü anupubba bravãmi ekamanà nisametha mudaggà.

5. Pabhavàsavadàyadapubbagamo agatãgatiaïgaõasabbhayako,
Piyagàravapaõóarasallikhano tathadiññhi satã dasamo pañhamo.*