[BJT Vol M - 1] [\z M /] [\w I /]
[PTS Vol M - 1] [\z M /] [\f I /]
[BJT Page 164] [\x 164/]
[PTS Page 068] [\q 68/]
Suttantapiñake
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà vesàliyaü viharati bahi nagare avarapure 1 vanasaõóe, tena kho pana samayena sunakkhatto licchaviputto acirapakkanto hoti imasmà dhammavinayà. So vesàliyaü parisatiü2 evaü3 vàcaü bhàsati: " natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso. Takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhànaü. Yassa ca khvàssa atthàya dhammo desito, so niyyàti takkarassa sammà dukkhakkhayàyà"ti.
-----------------------
1. Aparapure, machasaü 2.Parisati, machasaü 3. Ekaü, [stp.]
[BJT Page 166] [\x 166/]
2. Atha kho àyasmà sàriputto pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya vesàliü piõóàya pàvisi. Assosi kho àyasmà sàriputto sunakkhattassa licchaviputtassa vesàliyaü parisatiü evaü vàcaü bhàsamànassa: " natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso. Takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhànaü. Yassa ca khvàssa atthàya dhammo desito, so niyyàti takkarassa sammà dukkhakkhayàyà"ti.
3. Atha kho àyasmà sàriputto vesàliyaü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà sàriputto bhagavantaü etadavoca: sunakkhatto bhante licchaviputto acirapakkanto imasmà dhammavinayà, so vesàliyaü parisatiü evaü vàcaü bhàsati:" natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso. Takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhànaü. Yassa ca khvàssa atthàya dhammo desito, so niyyàti takkarassa sammà dukkhakkhayàyà"ti.
4. Kodhano1 sàriputta sunakkhatto moghapuriso. Kodhà ca panassa esà vàcà bhàsità 'avaõõaü bhàsissàmã'ti. So sàriputta sunakkhatto moghapuriso vaõõaüyeva tathàgatassa [PTS Page 069] [\q 69/] bhàsati. Vaõõo heso sàriputta tathàgatassa, yo evaü vadeyya: 'yassa ca khvàssa atthàya 'dhammo desito, so niyyàti takkarassa sammà dukkhakkhayàyà'ti.
5. Ayampi hi nàma sàriputta, sunakkhattassa moghapurisassa mayi dhammanvayo na bhavissati: " itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà"ti.
6. Ayampi hi nàma sàriputta sunakkhattassa moghapurisassa mayi dhammanvayo na bhavissati: " itipi so bhagavà anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti: ekopi hutvà bahudhà hoti. Bahudhàpi hutvà eko hoti. âvãbhàvaü tirobhàvaü tirokuóóaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati. Seyyathàpi àkàse. Pañhaviyampi2 ummujjanimujjaü karoti. Seyyathàpi udake. Udakepi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü. âkàsepi pallaïkena kamati seyyathàpi pakkhãsakuõo. Imepi candimasuriye evaü mahiddhike evaü mahànubhàve pàõinà parimasati parimajjati. Yàva brahmalokàpi kàyena vasaü vattetã "ti.
--------------------
1. ' Kodhano heso' - machasaü, 'kodhano kho' - syà 2. Pañhaviyàpi, syà. Pañhaviyàpi, machasaü.
[BJT Page 168] [\x 168/]
7. Ayampi hi nàma sàriputta, sunakkhattassa moghapurisassa mayi dhammanvayo na bhavissati: " itipi so bhagavà dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre santike cà"ti.
8. Ayampi hi nàma sàriputta, sunakkhattassa moghapurisassa mayi dhammanvayo na bhavissati: "itipi so bhagavà parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti: saràgaü và cittaü saràgaü cittanti pajànàti. Vãtaràgaü và cittaü vãtaràgaü cittanti pajànàti. Sadosaü và cittaü sadosaü cittanti pajànàti. Vãtadosaü và cittaü vãtadosaü cittanti pajànàti. Samohaü và cittaü samohaü cittanti pajànàti. Vãtamohaü và cittaü vãtamohaü cittanti pajànàti. Saïkhittaü và cittaü saïkhittaü cittanti pajànàti. Vikkhittaü và cittaü vikkhittaü cittanti pajànàti. Mahaggataü và cittaü mahaggataü cittanti pajànàti. Amahaggataü và cittaü amahaggataü cittanti pajànàti. Sauttaraü và cittaü sauttaraü cittanti pajànàti. Anuttaraü và cittaü anuttaraü cittanti pajànàti. Samàhitaü và cittaü samàhitaü cittanti pajànàti. Asamàhitaü và cittaü asamàhitaü cittanti pajànàti. Vimuttaü và cittaü vimuttaü cittanti pajànàti. Avimuttaü và cittaü avimuttaü cittanti pajànàti."
9. Dasa kho panimàni sàriputta tathàgatassa tathàgatabalàni yehi balehi samannàgato tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. Katamàni dasa? Idha sàriputta, tathàgato ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta, tathàgato ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü pajànàti, idampi sàriputta, tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
10. Puna ca paraü sàriputta tathàgato atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta, tathàgato atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü pajànàti, idampi sàriputta, [PTS Page 070] [\q 70/] tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
[BJT Page 170] [\x 170/]
11. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato sabbatthagàminiü pañipadaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta, tathàgato sabbatthagàminiü pañipadaü yathàbhåtaü pajànàti. Idampi sàriputta, tathàgatassa tathàgata balaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
12. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato anekadhàtunànàdhàtulokaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta, tathàgato anekadhàtu nànàdhàtulokaü yathàbhåtaü pajànàti, idampi sàriputta, tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
13. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato sattànaü nànàdhimuttikataü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta tathàgato sattànaü nànàdhimuttikataü yathàbhåtaü pajànàti, idampi sàriputta, tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
14. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato parasattànaü parapuggalànaü indriyaparopariyattaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta tathàgato parasattànaü parapuggalànaü indriyaparopariyattaü yathàbhåtaü pajànàti, idampi sàriputta, tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
15. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato jhànavimokkhasamàdhisamàpattãnaü saïkilesaü vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi sàriputta, tathàgato jhànavimokkhasamàdhisamàpattãnaü saükilesaü vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü pajànàti, idampi sàriputta, tathàgatassa tathàgatabalaü, hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
16. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi1 jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi, anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe, " amutràsiü evaü nàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto, so tato cuto amutra upapàdiü.
----------------------
1.Visampi, machasaü.
[BJT Page 172] [\x 172/]
Tatràpàsiü evaü nàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno"ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Yampi sàriputta, tathàgato anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi1 jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi, anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe, " amutràsiü evaü nàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto, so tato cuto amutra upapàdiü.Tatràpàsiü evaü nàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno"ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, idampi sàriputta tathàgatassa tathàgatabalaü hoti, yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
17. Puna ca paraü sàriputta, tathàgato dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati: cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate. Yathàkammåpage satte pajànàti: " ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa [PTS Page 071] [\q 71/] bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà, ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà"ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate. Yathàkammåpage satte pajànàti. Yampi sàriputta, tathàgato dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati: cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti: " ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà" ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate. Yathàkammåpage satte pajànàti, idampi sàriputta tathàgatassa tathàgatabalaü hoti. Yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati. Brahmacakkaü pavatteti.
18. Puna ca paraü sàriputta tathàgato àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Yampi sàriputta tathàgato àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati, idampi sàriputta tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
19. Imàni kho sàriputta dasa tathàgatassa tathàgatabalàni, yehi balehi samannàgato tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
[BJT Page 174] [\x 174/]
20. Yo kho maü sàriputta evaü jànantaü evaü passantaü evaü vadeyya:" natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso, takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhàna"nti. Taü sàriputta vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye. Seyyathàpi sàriputta bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, evaü sampadamidaü sàriputta vadàmi: taü vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye.
21. Cattàrimàni sàriputta tathàgatassa vesàrajjàni yehi vesàrajjehi samannàgato tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti, katamàni cattàri?
22. " Sammàsambuddhassa te pañijànato ime dhammà anabhisambuddhà "ti, tatra vata maü samaõo và bràhmaõo và devo và màro và brahmà và koci và lokasmiü [PTS Page 072] [\q 72/] sahadhammena pañicodessatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
23. " Khãõàsavassa te pañijànato ime àsavà aparikkhãõà" ti, tatra vata maü samaõo và bràhmaõo và devo và màro và brahmà và koci và lokasmiü sahadhammena pañicodessatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
24. " Ye kho pana te antaràyikà dhammà vuttà te pañisevato nàlaü antaràyàyà"ti, tatra vata maü samaõo và bràhmaõo và devo và màro và brahmà và koci và lokasmiü sahadhammena pañicodessatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
25. "Yassa kho pana te atthàya dhammo desito so na niyyàti takkarassa sammà dukkhakkhayàyà"ti, tatra vata maü samaõo và bràhmaõo và devo và màro và brahmà và koci và lokasmiü sahadhammena pañicodessatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
[BJT Page 176] [\x 176/]
26. Imàni kho sàriputta cattàri tathàgatassa vesàrajjàni yehi vesàrajjehi samannàgato tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
27. Yo kho maü sàriputta evaü jànantaü evaü passantaü evaü vadeyya:" natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso, takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhàna"nti. Taü sàriputta vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye. Seyyathàpi sàriputta bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, evaü sampadamidaü sàriputta vadàmi: taü vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye.
28. Aññha kho imà sàriputta parisà: katamà aññha? Khattiyaparisà bràhmaõaparisà gahapatiparisà samaõaparisà càtummahàràjikaparisà tàvatiüsaparisà màraparisà brahmaparisà. Imà kho sàriputta aññha parisà. Imehi kho sàriputta catåhi vesàrajjehi samannàgato tathàgato imà aññha parisà upasaïkamati ajjhogàhati.
29. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü khattiyaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
30. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü bràhmaõaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü gahapatiparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü samaõaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü càtummahàràjikaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü tàvatiüsaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü màraparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesàrajjappatto viharàmi.
Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta anekasataü brahmaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sàkacachà ca samàpajjitapubbà. Tatra vata maü bhayaü và sàrajjaü và okkamissatãti nimittametaü sàriputta na samanupassàmi. Etampahaü sàriputta nimittaü asamanupassanto khemappatto abhayappatto [PTS Page 073] [\q 73/] vesàrajjappatto viharàmi.
31. Yo kho maü sàriputta evaü jànantaü evaü passantaü evaü vadeyya:" natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso, takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhàna"nti. Taü sàriputta vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye. Seyyathàpi sàriputta bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, evaü sampadamidaü sàriputta vadàmi: taü vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye.
[BJT Page 178] [\x 178/]
32. Catasso kho imà sàriputta yoniyo. Katamà catasso? Aõóajà yoni, jalàbujà yoni, saüsedajà yoni, opapàtikà yoni, katamà ca sàriputta aõóajà yoni? Ye kho te sàriputta sattà aõóakosaü abhinibbhijja jàyanti, ayaü vuccati sàriputta aõóajà yoni. Katamà ca sàriputta jalàbujà yoni? Ye kho te sàriputta sattà vatthikosaü abhinibbhijja jàyanti, ayaü vuccati sàriputta jalàbujà yoni. Katamà ca sàriputta saüsedajà yoni? Ye kho te sàriputta sattà påtimacche và jàyanti påtikuõape và påtikummàse và candanikàya và oëigalle và jàyanti, ayaü vuccati sàriputta saüsedajà yoni. Katamà ca sàriputta opapàtikà yoni? Devà nerayikà ekacce ca manussà ekacce ca vinipàtikà. Ayaü vuccati sàriputta opapàtikà yoni. Imà kho sàriputta catasso yoniyo.
33. Yo kho maü sàriputta evaü jànantaü evaü passantaü evaü vadeyya: natthi samaõassa gotamassa uttari manussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso, takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhànanti. Taü sàriputta vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye. Seyyathàpi sàriputta bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, evaü sampadamidaü sàriputta vadàmi: taü vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye.
34. Pa¤ca kho imà sàriputta gatiyo. Katamà pa¤ca? Nirayo tiracchànayoni pettivisayo manussà devà. Niraya¤càhaü sàriputta pajànàmi, nirayagàmi¤ca maggaü, nirayagàmini¤ca pañipadaü. Yathàpañipanno ca kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, ta¤ca pajànàmi. Tiracchànayoni¤càhaü sàriputta pajànàmi tiracchànayonigàmi¤ca ca maggaü , tiracchànayonigàmini¤ca pañipadaü. Yathà pañipanno ca kàyassa bhedà parammaraõà tiracchànayoniü upapajjati, ta¤ca pajànàmi. Pettivisaya¤càhaü sàriputta pajànàmi pettivisayagàmi¤ca maggaü pettivisayagàmini¤ca pañipadaü. Yathàpañipanno ca kàyassa bhedà parammaraõà pettivisayaü upapajjati, ta¤ca pajànàmi. Manusse càhaü sàriputta pajànàmi, manussalokagàmi¤ca maggaü, manussalokagàmini¤ca pañipadaü, yathàpañipanno ca kàyassa bhedà parammaraõà manussesu upapajjati, ta¤ca pajànàmi. Deve càhaü sàriputta pajànàmi. Devalokagàmi¤ca maggaü, devalokagàmini¤ca pañipadaü. Yathàpañipanno ca kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati, ta¤ca pajànàmi-
[BJT Page 180] [\x 180/]
Nibbàna¤càhaü sàriputta pajànàmi nibbànagàmi¤ca maggaü [PTS Page 074] [\q 74/] nibbànagàmini¤ca pañipadaü. Yathàpañipanno ca àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati, ta¤ca pajànàmi.
35. Idàhaü sàriputta ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannaü ekantadukkhà tippà kañukà vedanà vediyamànaü. Seyyathàpi sàriputta aïgàrakàsu sàdhikaporisà påraïgàrànaü vãtaccikànaü vãtadhåmànaü, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito ekàyanena maggena tameva aïgàrakàsuü paõidhàya. Tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: tathàyaü bhavaü puriso pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà imaü yeva aïgàrakàsuü àgamissatãti. Tamenaü passeyya aparena samayena tassà aïgàrakàsuyà patitaü ekantadukkhà tippà kañukà vedanà vediyamànaü. Evameva kho ahaü sàriputta idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannaü ekantadukkhà tippà kañukà vedanà vediyamànaü.
36. Idha panàhaü sàriputta ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: 'tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà kàyassa bhedà parammaraõà tiracchànayoniü upapajjissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà tiracchànayoniü uppannaü dukkhà tippà kañukà vedanà vediyamànaü. Seyyathàpi sàriputta gåthakåpo sàdhikaporiso påro gåthassa, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito ekàyanena maggena tameva gåthakåpaü paõidhàya. Tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: tathàyaü bhavaü puriso pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà imaü yeva gåthakåpaü àgamissatãti. Tamenaü passeyya aparena samayena tasmiü gåthakåpe patitaü dukkhà tippà kañukà vedanà vediyamànaü -
[BJT Page 182] [\x 182/]
Evameva kho ahaü sàriputta idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati, ta¤ca maggaü samàråëho, yathà kàyassa bhedà parammaraõà tiracchànayoniü upapajajissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà tiracchànayoniü upapannaü dukkhà tippà kañukà vedanà vediyamànaü.
37. Idha panàhaü sàriputta ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi:'tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà kàyassa bhedà parammaraõà pettivisayaü upapajjissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà pettivisayaü uppannaü dukkhabahulà vedanà vediyamànaü.Seyyathàpi sàriputta rukkho visame bhåmibhàge jàto tanupattapalàso kabaracchàyo, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto [PTS Page 075] [\q 75/] ghammapareto kilanto tasito pipàsito ekàyanena maggena tameva rukkhaü paõidhàya. Tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: tathàyaü bhavaü puriso pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà imaü yeva rukkhaü àgamissatãti. Tamenaü passeyya aparena samayena tassa rukkhassa chàyàya nisinnaü và nipannaü và dukkhabahulà vedanà vediyamànaü. Evameva kho ahaü sàriputta idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati, ta¤ca maggaü samàråëho, yathà kàyassa bhedà parammaraõà pettivisayaü upapajajissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà pettivisayaü upapannaü dukkhabahulà vedanà vediyamànaü.
38. Idha panàhaü sàriputta ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: 'tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà kàyassa bhedà parammaraõà manussesu upapajjissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà manussesu uppannaü sukhabahulà vedanà vediyamànaü. Seyyathàpi sàriputta rukkho same bhåmibhàge jàto bahalapattapalàso sandacchàyo, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito ekàyanena maggena tameva rukkhaü paõidhàya. Tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: tathàyaü bhavaü puriso pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà imaü yeva rukkhaü àgamissatãti. Tamenaü passeyya aparena samayena tassa rukkhassa chàyàya nisinnaü và nipannaü và sukhabahulà vedanà vediyamànaü.
[BJT Page 184] [\x 184/]
Evameva kho ahaü sàriputta idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati, ta¤ca maggaü samàråëho, yathà kàyassa bhedà parammaraõà manussesu upapajajissatãti. Tamenaü passàmi
Aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà manussesu upapannaü sukhabahulà vedanà vediyamànaü. [PTS Page 076] [\q 76/]
39. Idha panàhaü sàriputta ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: 'tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü uppannaü ekantasukhà vedanà vediyamànaü.
Seyyathàpi sàriputta pàsàdo tatrassa kåñàgàraü ullittàvalittaü nivàtaü phussitaggaëaü pihitavàtapànaü. Tatrassa pallaïko gonakatthato pañikatthato pañalikatthato kàdalimigapavarapaccattharaõo sauttaracchado ubhatolohita kåpadhàno. Atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito ekàyanena maggena tameva pàsàdaü paõidhàya. Tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: tathàyaü bhavaü puriso pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà imaü yeva pàsàdaü àgamissatãti.Tamenaü passeyya aparena samayena tasmiü pàsàde tasmiü kåñàgàre tasmiü pallaïke nisinnaü và nipannaü và ekantasukhà vedanà vediyamànaü. Evameva kho ahaü sàriputta idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati, ta¤ca maggaü samàråëho, yathà kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajajissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannaü ekantasukhà vedanà vediyamànaü.
40. Idha panàhaü sàriputta ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati ta¤ca maggaü samàråëho yathà àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharantaü ekantasukhà vedanà vediyamànaü.
[BJT Page 186] [\x 186/]
Seyyathàpi sàriputta pokkharaõã acchodikà sàtodikà sãtodikà setakà supatitthà ramaõãyà, avidåre cassà tãre vanasaõóo, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito ekàyanena maggena tameva pokkharaõiü paõidhàya. Tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: tathàyaü bhavaü puriso pañipanno tathà ca irãyati, ta¤ca maggaü samàråëho, yathà imaüyeva pokkharaõiü àgamissatãti. Tamenaü passeyya aparena samayena taü pokkharaõiü ogàhetvà nahàyitvà pãtvà ca sabbadarathakiëamathapariëàhaü pañippassamhetvà paccuttaritvà tasmiü vanasaõóe nisinnaü [PTS Page 077] [\q 77/] và nipannaü và ekantasukhà vedanà vediyamànaü. Evameva kho ahaü sàriputta idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: tathàyaü puggalo pañipanno tathà ca irãyati, ta¤ca maggaü samàråëho, yathà àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissatãti. Tamenaü passàmi aparena samayena àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharantaü ekantasukhà vedanà vediyamànaü. Imà kho sàriputta pa¤ca gatiyo.
41. Yo kho maü sàriputta evaü jànantaü evaü passantaü evaü vadeyya:" natthi samaõassa gotamassa uttarimanussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso. Takkapariyàhataü samaõo gotamo dhammaü deseti vãmaüsànucaritaü sayampañibhànanti." Taü sàriputta vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye. Seyyathàpi sàriputta bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, evaü sampadamidaü sàriputta vadàmi: taü vàcaü appahàya taü cittaü appahàya taü diññhiü appañinissajjitvà yathàbhataü nikkhitto evaü niraye
42. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta caturaïgasamannàgataü brahmacariyaü carità: tapassissudaü homi paramatapassã. Låkhassudaü homi paramalåkho. Jegucchã sudaü homi paramajegucchã. Pavivittassudaü homi paramapavivitto.
[BJT Page 188] [\x 188/]
43. Tatrassu me idaü sàriputta tapassitàya hoti: acelako homi muttàcàro hatthàpalekhano, na ehibhadantiko na tiññhabhadantiko. Na abhihañaü na uddissakañaü na nimantanaü sàdiyàmi. So na kumbhimukhà patigaõhàmi, na kaëopimukhà patigaõhàmi, na eëakamantaraü na daõóamantaraü na musalamantaraü, na dvinnaü bhu¤jamànànaü, na gabbhiniyà, na pàyamànàya, na purisantaragatàya, na saïkittãsu, na yattha sà upaññhito hoti, na yattha makkhikà saõóasaõóacàrinã, na macchaü na maüsaü. Na suraü na merayaü na thusodakaü pivàmi.
So ekàgàriko và homi ekàlopiko, [PTS Page 078] [\q 78/] dvàgàriko và homi dvàlopiko, sattàgàriko và homi sattàlopiko. Ekissàpi dattiyà yàpemi. Dvãhipi dattãhi yàpemi. Sattahipi dattãhi yàpemi. Ekàhikampi àhàraü àhàremi. Dvãhikampi àhàraü àhàremi sattàhikampi àhàraü àhàremi. Iti evaråpaü addhamàsikampi pariyàyabhattabhojanànuyogamanuyutto viharàmi.
So sàkabhakkho và homi, sàmàkabhakkho và homi, nãvàrabhakkho và homi, daddulabhakkho và homi, hañabhakkho và homi, kaõabhakkho và homi, àcàmabhakkho và homi, pi¤¤àkabhakkho và homi, tiõabhakkho và homi, gomayabhakkho và homi. Vanamålaphalàhàro và yàpemi pavattaphalabhojã.
So sàõànipi dhàremi, masàõànipi dhàremi, tirãñànipi dhàremi, ajinampi dhàremi, ajinakkhipampi dhàremi, kusacãrampi dhàremi, vàkacãrampi dhàremi. Phalakacãrampi dhàremi, kesakambalampi dhàremi, vàlakambalampi dhàremi, ulåkapakkhampi dhàremi.
So kesamassulocakopi homi, kesamassulocanànuyogamanuyutto. Ubbhaññhakopi1 homi àsanapañikkhitto. Ukkuñikopi homi ukkuñikappadhànamanuyutto. Kaõñakàpassayiko pi homi kaõñakàpassaye seyyaü kappemi. Sàyatatiyakampi udakorohanànuyogamanuyutto viharàmi.
Iti evaråpaü anekavihitaü kàyassa àtàpanaparitàpanànuyogamanuyutto viharàmi. Idaü su me sàriputta tapassitàya hoti.
------------------------
1.Ubbhañañhiko pi, katthaci.
[BJT Page 190] [\x 190/]
44. Tatrassu me idaü sàriputta låkhasmiü hoti: nekavassagaõikaü rajojallaü kàye sannicitaü hoti papañikajàtaü. Seyyathàpi sàriputta tindukakhàõu nekavassagaõiko sannicito hoti papañikajàto, evamevassu me sàriputta nekavassagaõikaü rajojallaü kàye sannicitaü hoti papañikajàtaü. Tassa mayhaü sàriputta na evaü hoti: ahovatàhaü imaü rajojallaü pàõinà parimajjeyyaü, a¤¤e và pana me imaü rajojallaü pàõinà parimajjeyyunti. Evampi me sàriputta na hoti. Idaü su me sàriputta låkhasmiü hoti.
45. Tatrassu me idaü sàriputta jegucchismiü hoti: so kho ahaü sàriputta satova abhikkamàmi sato pañikkamàmi. Yàva udabindumhipi me dayà paccupaññhità hoti: màhaü khuddake pàõe visamagate saïghàtaü àpàdessanti idaü su me sàriputta jegucchismiü hoti.
46. Tatrassu me idaü sàriputta pavivittasmiü hoti: [PTS Page 079] [\q 79/] so kho ahaü sàriputta a¤¤ataraü ara¤¤àyatanaü ajjhogahetvà viharàmi, yadà passàmi gopàlakaü và pasupàlakaü và tiõahàrakaü và kaññhahàrakaü và vanakammikaü và, vanena vanaü gahane na gahanaü ninnena ninnaü thalena thalaü papatàmi. Taü kissa hetu: mà maü te addasaüsu, aha¤ca và ne addasanti. Seyyathàpi sàriputta àra¤¤ako migo manusse disvà vanena vanaü gahanena gahanaü ninnena ninnaü thalena thalaü papatati, evameva kho ahaü sàriputta yadà passàmi gopàlakaü và pasupàlakaü và tiõahàrakaü và kaññhahàrakaü và vanakammikaü và, vanena vanaü gahanena gahanaü ninnena ninnaü thalena thalaü papatàmi. Taü kissa hetu: mà maü te addasaüsu, aha¤ca và ne addasanti. Idaü su me sàriputta pavivittasmiü hoti.
47. (Tatrassu me idaü sàriputta mahàvikaña bhojanasmiü hoti:) so kho ahaü sàriputta ye te goññhà paññhitagàvo apagatagopàlà tattha catukuõóiko upasaïkamitvà yàni tàni vacchakànaü taruõakànaü dhenupakànaü gomayàni, tàni sudaü àhàremi yàvakãva¤ca me sàriputta sakaü muttakarãsaü apariyàdiõõaü hoti, sakaü yeva sudaü muttakarãsaü àhàremi. Idaü su me sàriputta mahàvikañabhojanasmiü hoti.
[BJT Page 192] [\x 192/]
48. So kho ahaü sàriputta a¤¤ataraü bhiüsanakaü vanasaõóaü ajjhogàhetvà viharàmi. Tatra sudaü sàriputta bhiüsanakassa vanasaõóassa bhiüsanakatasmiü hoti: yo ko ci avãtaràgo taü vanasaõóaü pavisati yebhuyyena lomàni haüsanti. So kho ahaü sàriputta yà tà rattiyo sãtà hemantikà antaraññhake himapàtasamaye, tathàråpàsu rattisu rattiü abbhokàse viharàmi divà vanasaõóe. Gimhànaü pacchime màse divà abbhokàse viharàmi rattiü vanasaõóe. Apissu maü sàriputta ayaü anacchariyà gàthà pañibhàsi pubbe assutapubbà:
Sotatto sosãno eko bhiüsanake vane.
48. So kho ahaü sàriputta, susàne seyyaü kappemi chavaññhikàni upadhàya. Apissu maü sàriputta gomaõóalà upasaïkamitvà oññhubhantipi, omuttentipi, paüsukenapi okiranti. Kaõõasotesu'pi salàkaü pavesenti. Na kho panàhaü sàriputta abhijànàmi tesu pàpakaü cittaü uppàdetà. Idaü su me sàriputta upekkhàvihàrasmiü hoti.
[PTS Page 080] [\q 80/]
50. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: àhàrena suddhãti. Te evamàhaüsu: kolehi yàpemàti. Te kolampi khàdanti, kolacuõõampi khàdanti, kolodakampi pivanti, anekavihitampi kolavikatiü paribhu¤janti. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta ekaüyeva kolaü àhàraü àharità. Siyà kho pana te sàriputta evamassa: mahà nåna tena samayena kolo ahosãti. Na kho panetaü sàriputta evaü daññhabbaü. Tadàpi eta paramoyeva kolo ahosi, seyyathàpi etarahi. Tassa mayhaü sàriputta ekaüyeva kolaü àhàraü àhàrayato adhimattakasimànaü patto kàyo hoti: seyyathàpi nàma àsãtikapabbàni và kàëapabbàni và, evamevassu me aïgapaccaïgàni bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma oññhapadaü, evamevassu me ànisadaü hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma vaññanàvaëã, evamevassu me piññhikaõñako uõõatàvanato hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma jarasàlàya gopànasiyo oluggaviluggà bhavanti, evamevassu me phàsuëiyo oluggaviluggà bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma gambhãre udapàne udakatàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti, evamevassu me akkhikåpesu akkhitàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma tittakàlàbu àmakacchinno vàtàtapena samphuñito hoti sammilàto, evamevassu me sãsacchavi samaphuñãtà hoti sammilàtà, tàyevappàhàratàya.
[BJT Page 194] [\x 194/]
51. So kho ahaü sàriputta udaracchaviü parimasissàmãti piññhikaõñakaü yeva parigaõhàmi. Piññhikaõñakaü parimasissàmiti udaracchaviüyeva parigaõhàmi. Yàvassu me sàriputta udaracchavi piññhikaõñakaü allãnà hoti tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta, vaccaü và muttaü và karissàmãti tattheva avakujjo papatàmi. Tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta tameva kàyaü assàsento pàõinà gattàni anomajjàmi. Tassa mayhaü sàriputta pàõinà gattàni anomajjato påtimålàni lomàni kàyasmà papatanti tàyevappàhàratàya.
52. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: àhàrena suddhãti. Te evamàhaüsu: muggehi yàpemàti. Te muggampi khàdanti, [PTS Page 081] [\q 81/] muggacuõõampi khàdanti, muggodakampi pivanti, anekavihitampi muggavikatiü paribhu¤janti. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta ekaüyeva muggaü àhàraü àharità. Siyà kho pana te sàriputta evamassa: mahà nåna tena samayena muggo ahosãti. Na kho panetaü sàriputta evaü daññhabbaü.Tadàpi eta paramoyeva muggo ahosi, seyyathàpi etarahi. Tassa mayhaü sàriputta ekaüyeva muggaü àhàraü àhàrayato adhimattakasimànaü patto kàyo hoti: seyyathàpi nàma àsãtikapabbàni và kàëapabbàni và, evamevassu me aïgapaccaïgàni bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma oññhapadaü, evamevassu me ànisadaü hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma vaññanàvaëã, evamevassu me piññhikaõñako uõõatàvanato hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma jarasàlàya gopànasiyo oluggaviluggà bhavanti, evamevassu me phàsuëiyo oluggaviluggà bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma gambhãre udapàne udakatàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti, evamevassu me akkhikåpesu akkhitàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma tittakàlàbu àmakacchinno vàtàtapena samphuñito hoti sammilàto, evamevassu me sãsacchavi samphuñità hoti sammilàtà, tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta, udaracchaviü parimasissàmãti piññhikaõñakaü yeva parigaõhàmi. Piññhikaõñakaü parimasissàmãti udaracchaviü yeva parigaõhàmi. Yàvassu me sàriputta udaracchavi piññhikaõñakaü allãnà hoti tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta vaccaü và muttaü và karissàmãti tattheva avakujjo papatàmi tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta , tameva kàyaü assàsento pàõinà gattàni anomajjàmi. Tassa mayhaü sàriputta pàõinà gattàni anomajjato påtimålàni lomàni kàyasmà papatanti tàyevappàhàratàya.
Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: àhàrena suddhãti. Te evamàhaüsu: tilehi yàpemàti. Te tilampi khàdanti, tilacuõõampi khàdanti, tilokampi pivanti, anekavihitampi tilehivikatiü paribhu¤janti. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta ekaüyeva tilaü àhàraü àharità. Siyà kho pana te sàriputta evamassa: mahà nåna tena samayena tilo ahosãti. Na kho panetaü sàriputta evaü daññhabbaü. Tadàpi eta paramoyeva tilo ahosi, seyyathàpi etarahi.
Tassa mayhaü sàriputta ekaüyeva tilaü àhàraü àhàrayato adhimattakasimànaü patto kàyo hoti: seyyathàpi nàma àsãtikapabbàni và kàëapabbàni và, evamevassu me aïgapaccaïgàni bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma oññhapadaü, evamevassu me ànisadaü hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma vaññanàvaëã, evamevassu me piññhikaõñako uõõatàvanato hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma jarasàlàya gopànasiyo oluggaviluggà bhavanti,evamevassu me phàsuëiyo oluggaviluggà bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma gambhãre udapàne udakatàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti, evamevassu me akkhikåpesu akkhitàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma tittakàlàbu àmakacchinno vàtàtapena samphuñito hoti sammilàto, evamevassu me sãsacchavi samphuñità hoti sammilàtà, tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta, udaracchaviü parimasissàmãti piññhikaõñakaüyeva parigaõhàmi. Piññhikaõñakaü parimasissàmãti udaracchaviü yeva parigaõhàmi. Yàvassu me sàriputta udaracchavi piññhikaõñakaü allãnà hoti tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta, vaccaü và muttaü và karissàmãti tattheva avakujjo papatàmi tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta, tameva kàyaü assàsento pàõinà gattàni anomajjàmi. Tassa mayhaü sàriputta pàõinà gattàni anomajjato påtimålàni lomàni kàyasmà papatanti tàyevappàhàratàya.
Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: àhàrena suddhãti. Te evamàhaüsu: taõóulehi yàpemàti. Te taõóulampi khàdanti, taõóulacuõõampikhàdanti, taõóulodakampi pivanti, anekavihitampi taõóulavikatiü paribhu¤janti. Abhijànàmi kho panàhaü sàriputta ekaüyeva taõóulaü àhàraü àharità. Siyà kho pana te sàriputta evamassa: mahà nåna tena samayena taõóulo ahosãti. Na kho panetaü sàriputta evaü daññhabbaü.Tadàpi eta paramoyeva taõóulo ahosi, seyyathàpi etarahi.
53. Tassa mayhaü sàriputta ekaüyeva taõóulaü àhàraü àhàrayato adhimattakasãmànaü patto kàyo hoti: seyyathàpi nàma àsãtikapabbàni và kàëapabbàni và, evamevassu me aïgapaccaïgàni bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma oññhapadaü, evamevassu me ànisadaü hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma vaññanàvaëã, evamevassu me piññhikaõñako uõõatàvanato hoti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma jarasàlàya gopànasiyo oluggaviluggà bhavanti, evamevassu me phàsuëiyo oluggaviluggà bhavanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma gambhãre udapàne udakatàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti, evamevassu me akkhikåpesu akkhitàrakà gambhãragatà okkhàyikà dissanti tàyevappàhàratàya. Seyyathàpi nàma tittakàlàbu àmakacchinno vàtàtapena samphuñito hoti sammilàto, evamevassu me sãsacchavi samphuñità hoti sammilàtà, tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta udaracchaviü parimasissàmãti piññhikaõñakaü yeva parigaõhàmi. Piññhikaõñakaü parimasissàmiti udaracchaviüyeva parigaõhàmi. Yàvassu me sàriputta udaracchavi piññhikaõñakaü allãnà hoti tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta, vaccaü và muttaü và karissàmãti tattheva avakujjo papatàmi tàyevappàhàratàya. So kho ahaü sàriputta tameva kàyaü assàsento pàõinà gattàni anomajjàmi. Tassa mayhaü sàriputta pàõinà gattàni anomajjato påtimålàni lomàni kàyasmà papatanti tàyevappàhàratàya.
[BJT Page 196] [\x 196/]
54. Tàyapi kho ahaü sàriputta iriyàya tàya pañipadàya tàya dukkarakàrikàya na ajjhagamaü uttarimanussadhammà alamariya¤àõadassanavisesaü. Taükissahetu: imissàyeva ariyàya pa¤¤àya anadhigamà yàyaü ariyà pa¤¤à adhigatà ariyà niyyànikà niyyàti takkarassa sammà dukkhakkhayàya.
55. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: saüsàrena suddhãti. Na kho paneso sàriputta saüsàro sulabharåpo yo mayà [PTS Page 082] [\q 82/] asaüsaritapubbo iminà dãghena addhunà, a¤¤atra suddhàvàsehi devehi. Suddhàvàse càhaü sàriputta deve saüsareyyaü, nayimaü lokaü punaràgaccheyyaü.
56. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: upapattiyà suddhãti. Na kho panesà sàriputta upapatti sulabharåpà yà mayà anupapannapubbà iminà dãghena addhunà, a¤¤atra suddhàvàsehi devehi. Suddhàvàse càhaü sàriputta deve upapajjeyyaü, nayimaü lokaü punaràgaccheyyaü.
57. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: àvàsena suddhãti. Na kho paneso sàriputta àvàso sulabharåpo yo mayà anàvutthapubbo iminà dãghena addhunà, a¤¤atra suddhàvàsehi devehi. Suddhàvàse càhaü sàriputta deve vaseyyaü, nayimaü lokaü punaràgaccheyyaü.
58. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: ya¤¤ena suddhãti. Na kho paneso sàriputta ya¤¤o sulabharåpo yo mayà ayiññhapubbo iminà dãghena addhunà, ta¤ca kho ra¤¤àva satà khattiyena muddhàvasittena, bràhmaõena và mahàsàlena.
59. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: aggiparicariyàya suddhãti.Na kho paneso sàriputta aggi sulabharåpo yo mayà apariciõõapubbo iminà dãghena addhunà, ta¤ca kho ra¤¤àva satà khattiyena muddhàvasittena, bràhmaõena và mahàsàlena.
60. Santi kho pana sàriputta eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaü diññhino: yàvadevàyaü bhavaü puriso daharo hoti yuvà susukàëakeso bhadrena yobbanena samannàgato pañhamena vayasà, tàvadeva paramena pa¤¤àveyyattiyena samannàgato hoti. Yato ca kho ayaü bhavaü puriso jiõõo hoti vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto: àsãtiko và nàvutiko và vassasatiko và jàtiyà, atha tamhà pa¤¤àveyyattiyà parihàyatã ti. Na kho panetaü sàriputta evaü daññhabbaü. Ahaü kho pana sàriputta etarahi jiõõo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto, àsãtiko me vayo vattati.
[BJT Page 198] [\x 198/]
61. Idha me assu sàriputta cattàro sàvakà vassasatàyukà vassasatajãvino paramàya gatiyà satiyà ca dhitiyà ca samannàgatà paramena ca pa¤¤àveyyattiyena. Seyyathàpi sàriputta daëhadhammo dhanuggàho sikkhito katahattho katupàsano lahukena asanena appakasireneva tiriyaü tàlacchàyaü atipàteyya, evaü adhimattasatimanto evaü adhimattagatimanto [PTS Page 083] [\q 83/] evaü adhimattadhitimanto evaü paramena pa¤¤àveyyattiyena samannàgatà. Te maü catunnaü satipaññhànànaü upàdàyupàdàya pa¤haü puccheyyuü, puññho puññho càhaü tesaü vyàkareyyaü. Vyàkata¤ca me vyàtato dhàreyyuü. Na ca maü dutiyakaü uttariü pañipuccheyyuü a¤¤atra asitapãtakhàyitasàyità, a¤¤atra uccàrapassàvakammà, a¤¤atra niddàkiëamathapañivinodanà, apariyàdiõõà yevassa sàriputta tathàgatassa dhammadesanà. Apariyàdiõõaü yevassa tathàgatassa dhammapada bya¤janaü. Apariyàdiõõaü yevassa tathàgatassa pa¤hapañibhànaü. Atha me te cattàro sàvakà vassasatàyukà vassasatajãvino vassasatassa accayena kàlaü kareyyuü. Ma¤cakena cepi maü sàriputta pariharissatha nevatthi tathàgatassa pa¤¤àveyyattiyassa a¤¤athattaü.
62. Yaü kho panetaü sàriputta sammà vadamàno vadeyya: asammohadhammo satto loke upapanno bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampakàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti, mameva taü sammà vadamàno vadeyya: asammohadhammo satto loke upapanno bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampakàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti.
63. Tena kho pana samayena àyasmà nàgasamàlo bhagavato piññhito ñhito hoti bhagavantaü vãjayamàno. Atha kho àyasmà nàgasamàlo bhagavantaü etadavoca: " acchariyaü bhante, abbhutaü bhante. Api ca me bhante imaü dhammapariyàyaü sutvà lomàni haññhàni. Ko nàmo ayaü bhante dhammapariyàyo"ti. Tasmàtiha tvaü nàgasamàla imaü dhammapariyàyaü lomahaüsanapariyàyo tveva naü dhàrehãti.
Idamavoca bhagavà. Attamano àyasmà nàgasamàlo bhagavato bhàsitaü abhinandãti.
Mahàsãhanàdasuttaü dutiyaü.