[BJT Vol M - 1] [\z M /] [\w I /]
[PTS Vol M - 1] [\z M /] [\f I /]
[BJT Page 214] [\x 214/]
[PTS Page 091] [\q 91/]
Suttantapiñake
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhàràme. Atha kho mahànàmo sakko yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho mahànàmo sakko bhagavantaü etadavoca:
2. Dãgharattàhaü bhante bhagavatà evaü dhammaü desitaü ajànàmi: lobho cittassa upakkileso, doso cittassa upakkileso, moho cittassa upakkileso'ti. Eva¤càhaü bhante bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi: lobho cittassa upakkileso, doso cittassa upakkileso, moho cittassa upakkilesoti. Atha ca pana me ekadà lobhadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti. Dosadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti. Mohadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti. Tassa mayhaü bhante evaü hoti: ko su nàma me dhammo ajjhattaü appahãno yena me ekadà lobhadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti, dosadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti, mohadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhantãti.
----------------------
1. Yà, katthaci, 2.Vedanaü, machasaü.
[BJT Page 216] [\x 216/]
3. So eva kho te mahànàma dhammo ajjhattaü appahãno yena te ekadà lobhadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti, dosadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti, mohadhammàpi cittaü pariyàdàya tiññhanti so ca hi te mahànàma dhammo ajjhattaü pahãno abhavissa, na tvaü agàraü ajjhàvaseyyàsi, na kàme paribhu¤jeyyàsi. Yasmà ca kho te mahànàma so eva dhammo ajjhattaü appahãno, tasmà tvaü agàraü ajjhàvasasi, kàme paribhu¤jasi.
4. Appassàdà kàmà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyoti iti cepi mahànàma ariyasàvakassa yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü hoti, so ca a¤¤atreva kàmehi a¤¤atra akusalehi dhammehi pãtisukhaü nàdhigacchati a¤¤aü và tato santataraü, atha kho so neva tàva anàvaññã kàmesu hoti.
5. Yato ca kho mahànàma ariyasàvakassa appassàdà kàmà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyoti evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü hoti, so ca a¤¤atreva kàmehi a¤¤atra akusalehi dhammehi pãtisukhaü adhigacchati a¤¤aü và tato santataraü, atha kho so anàvaññã kàmesu hoti.
6. Mayhampi [PTS Page 092] [\q 92/] kho mahànàma pubbeva sambodhà anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato: " appassàdà kàmà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyoti evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ahosi,1 so ca a¤¤atreva kàmehi a¤¤atra akusalehi dhammehi pãtisukhaü nàjjhagamaü a¤¤aü và tato santataraü, atha khvàhaü neva tàva anàvaññã. Kàmesu pacca¤¤àsiü.
----------------------
1.Hoti, machasaü. Syà
[BJT Page 218] [\x 218/]
7. Yato ca kho me mahànàma: " appassàdà kàmà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo" ti evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ahosi, so ca a¤¤atreva kàmehi a¤¤atra akusalehi dhammehi pãtisukhaü ajjhagamaü a¤¤a¤ca tato santataraü, athàhaü anàvaññã kàmesu pacca¤¤àsiü.
8. Ko ca mahànàma kàmànaü assàdo? Pa¤cime mahànàma kàmaguõà. Katame pa¤ca? Cakkhuvi¤¤eyyà råpà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà, sotavi¤¤eyyà saddà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà, ghànavi¤¤eyyà gandhà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà, jivhàvi¤¤eyyà rasà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà, kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. Ime kho mahànàma pa¤ca kàmaguõà. Yaü kho mahànàma ime pa¤ca kàmaguõe pañicca uppajjati sukhaü somanassaü, ayaü kàmànaü assàdo.
9. Ko ca mahànàma kàmànaü àdãnavo? Idha mahànàma kulaputto yena sippaññhànena jãvikaü kappeti: yadi muddàya yadi gaõanàya yadi saüïkhàtena yadi kasiyà yadi vaõijjàya yadi gorakkhena yadi issatthena yadi ràjaporisena yadi sippa¤¤atarena, sãtassa purakkhato uõhassa purakkhato, óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassehi rissamàno, khuppipàsàya mãyamàno. Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
10. Tassa ce mahànàma kulaputtassa evaü uññhahato ghañato vàyamato te bhogà nàbhinipphajjanti, so socati kilamati paridevati, urattàëiü kandati, sammohaü àpajjati: " moghaü vata me uññhànaü. Aphalo vata me vàyàmoti". Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
11. Tassa ce mahànàma kulaputtassa evaü uññhahato ghañato vàyamato te bhogà abhinipphajjanti, so tesaü bhogànaü àrakkhàdhikaraõaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti: " kinti me bhoge neva ràjàno hareyyuü, na corà hareyyuü, na aggi óaheyya, na udakaü vaheyya, na appiyà dàyàdà hareyyunti."
[BJT Page 220] [\x 220/]
12. Tassa evaü àrakkhato gopayato te bhoge ràjàno và haranti. Corà và haranti. Aggi và óahati. Udakaü và vahati. Appiyà và dàyàdà haranti. So socati kilamati paridevati urattàëiü kandati sammohaü àpajjati: yampi me ahosi tampi no natthãti. Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo.Sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
13. Puna ca paraü mahànàma kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu ràjànopi ràjåhi vivadanti. Khattiyàpi khattiyehi vivadanti. Bràhmaõàpi bràhmaõehi vivadanti. Gahapatãpi gahapatãhi vivadanti. Màtàpi puttena vivadati. Puttopi màtarà vivadati. Pitàpi puttena vivadati. Puttopi pitarà vivadati. Bhàtàpi bhàtarà vivadati. Bhàtàpi bhaginiyà vivadati. Bhaginãpi bhàtarà vivadati. Sahàyopi sahàyena vivadati. Te tattha kalahaviggahavivàdàpannà a¤¤ama¤¤aü pàõãhipi upakkamanti. Leóóåhipi upakkamanti. Daõóehipi upakkamanti. Satthehipi upakkamanti. Te tattha maraõampi nigacchanti maraõamattampi dukkhaü. Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
14. Puna ca paraü mahànàma kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà ubhato viyåëhaü saïgàmaü pakkhandanti usåsupi khippamànesu sattãsupi khippamànàsu asãsupi vijjotalantesu. Te tattha usåhipi vijjhanti, sattiyàpi vijjhanti, asinàpi sãsaü chindanti. Te tattha maraõampi nigacchanti maraõamattampi dukkhaü. Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
15. Puna ca paraü mahànàma kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà addàvalepanà1 upakàriyo pakkhandanti usåsupi khippamànesu sattãsupi khippamànàsu asãsupi vijjotalantesu. Te tattha usåhipi vijjhanti, sattiyàpi vijjhanti, pakkaññhiyàpi2 osi¤canti, abhivaggenapi omaddanti, asinàpi sãsaü chindanti. Te tattha maraõampi nigacchanti maraõamattampi dukkhaü. Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
----------------------
1.Aññàvalepatà, syà 2. Chakaõakàyapi, machasaü.
[BJT Page 222] [\x 222/]
16. Puna ca paraü mahànàma kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu sandhimpi chindanti, nillopampi haranti, ekàgàrikampi karonti, paripanthepi tiññhanti, paradàrampi gacchanti. Tamenaü ràjàno gahetvà vividhà1 kammakàraõà2 kàrenti. Kasàhipi tàëenti, vettehipi tàëenti, addhadaõóakehipi tàëenti, hatthampi chindanti, pàdampi chindanti, hatthapàdampi chindanti. Kaõõampi chindanti, nàsampi chindanti, kaõõanàsampi chindanti, biëaïgathàlikampi karonti, ràhumukhampi karonti, jotimàlikampi karonti, hatthapajjotikampi karonti, erakavattikampi karonti, cãrakavàsikampi karonti, khàràpatacchikampi karonti, palighaparivattikampi karonti, palàlapãñhakampi karonti, tattenapi telena osi¤canti, sunakhehipi khàdàpenti, jãvantampi såle uttàsenti, asinàpi sãsaü chindanti. Te tattha maraõampi nigacchanti maraõamattampi dukkhaü. Ayampi mahànàma kàmànaü àdãnavo sandiññhiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
17. Puna ca paraü mahànàma kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu kàyena duccaritaü caranti, vàcàya duccaritaü caranti, manasà duccaritaü caranti. Te kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjanti. Ayaü mahànàma kàmànaü àdãnavo samparàyiko dukkhakkhandho kàmahetu kàmanidànaü kàmàdhikaraõaü kàmànameva hetu.
18. Ekamidàhaü mahànàma samayaü ràjagahe viharàmi gijjhakåñe pabbate. Tena kho pana samayena sambahulà nigaõñhà isigilipasse kàëasilàyaü ubbhaññhakà honti àsanapañikkhittà. Opakkamikà dukkhà tippà kañukà vedanà vediyanti. Atha khohaü mahànàma sàyanhasamayaü pañisallànà vuññhito yena isigili passe kàëasilà yena te nigaõñhà tenupasaïkamiü. Upasaïkamitvà te nigaõñhe etadavocaü: kinnu tumhe àvuso nigaõñhà, ubbhaññhakà àsanapañikkhittà opakkamikà tippà kañukà vedanà vediyathàti? Evaü vutte mahànàma te nigaõñhà maü etadavocuü: nigaõñho àvuso nàtaputto sabba¤¤å sabbadassàvã aparisesaü ¤àõadassanaü pañijànàti: carato ca me tiññhato ca suttassa [PTS Page 093] [\q 93/] ca jàgarassa ca satataü samitaü ¤àõadassanaü paccupaññhitanti -
---------------------
1. Vividhàni. 2. Kammakaràõàni, syà.
[BJT Page 224] [\x 224/]
So evamàha: "atthi vo nigaõñhà, pubbe pàpaü kammaü kataü taü imàya kañukàya dukkarakàrikàya nijjaretha. Yaü panettha etarahi kàyena saüvutà vàcàya saüvutà manasà saüvutà taü àyatiü pàpassa kammassa akaraõaü. Iti puràõànaü kammànaü tapasà vyantãbhàvà, navànaü kammànaü akaraõà àyatiü anavassavo. âyatiü anavassavà kammakkhayo. Kammakkhayà dukkhakkhayo. Dukkhakkhayà vedanàkkhayo. Vedanàkkhayà sabbaü dukkhaü nijjiõõaü bhavissatã"ti. Ta¤ca panamhàkaü ruccati ceva khamati ca tena camhà attamanàti.
19. Evaü vutte ahaü mahànàma te nigaõñhe etadavocuü: kimpana tumhe àvuso nigaõñhà jànàtha: 'ahuvamheva mayaü pubbe na nàhuvamhàti ? No hidaü àvuso. Kimpana tumhe àvuso nigaõñhà jànàtha: akaramheva mayaü pubbe pàpaü kammaü. Nàkaramhàti? No hidaü àvuso. Kimpana tumhe àvuso nigaõñhà jànàtha: evaråpaü và pàpaü kammaü akaramhàti? No hidaü àvuso. Kimpana tumhe àvuso nigaõñhà jànàtha: ettakaü và dukkhaü nijjiõõaü, ettakaü và dukkhaü nijjaretabbaü, ettakamhi và dukkhe nijjiõõe sabbaü dukkhaü nijjiõõaü bhavissatãti? No hidaü àvuso. Kimpana tumhe àvuso nigaõñhà jànàtha: diññheva dhamme akusalànaü dhammànaü pahànaü, kusalànaü dhammànaü upasampadanti? No hidaü àvuso. Iti kira tumhe àvuso nigaõñhà na jànàtha: ahuvamheva mayaü pubbe na nàhuvamhàti. Na jànàtha: akaramheva mayaü pubbe pàpaü kammaü na nàkaramhàti. Na jànàtha: evaråpaü và evaråpaü và pàpaü kammaü akaramhàti. Na jànàtha: ettakaü và dukkhaü nijjiõõaü, ettakaü và dukkhaü nijjaretabbaü, ettakamhi và dukkhe nijjiõõe sabbaü dukkhaü nijjiõõaü bhavissatãti. Na jànàtha: diññheva dhamme akusalànaü dhammànaü pahànaü kusalànaü dhammànaü upasampadaü. Evaü sante àvuso nigaõñhà ye loke luddà lohitapàõino kurårakammantà manussesu paccàjàtà, te nigaõñhesu pabbajantãti.
20. Na kho àvuso gotama sukhena sukhaü adhigantabbaü, dukkhena kho sukhaü adhigantabbaü. Sukhena [PTS Page 094] [\q 94/] ca hàvuso gotama sukhaü adhigantabbaü abhavissa, ràjà màgadho seniyo bimbisàro sukhaü adhigaccheyya. Ràjà màgadho seniyo bimbisàro sukhavihàritaro àyasmatà gotamenàti.
[BJT Page 226] [\x 226/]
21. Addhàyasmantehi nigaõñhehi sahasà appañisaïkhà vàcà bhàsità: " na kho àvuso gotama, sukhena sukhaü adhigantabbaü. Dukkhena kho sukhaü adhigantabbaü. Sukhena ca hàvuso gotama, sukhaü adhigantabbaü abhavissa, ràjà màgadho seniyo bimbisàro sukhaü adhigaccheyya. Ràjà màgadho seniyo bimbisàro sukhavihàritaro àyasmatà gotamenà"ti.
22. Api ca ahameva tattha pañipucchitabbo: ko nu kho àyasmantànaü sukhavihàritaro ràjà và màgadho seniyo bimbisàro àyasmà và gotamoti?
23. Addhàvuso gotama amhehi sahasà appañisaïkhà vàcà bhàsità: "na kho àvuso gotama sukhena sukhaü adhigantabbaü. Dukkhena kho sukhaü adhigantabbaü sukhena ca hàvuso gotama, sukhaü adhigantabbaü abhavissa, ràjà màgadho seniyo bimbisàro sukhaü adhigaccheyya. Ràjà màgadho seniyo bimbisàro sukhavihàritaro àyasmatà gotamenà"ti. Api ca tiññhatetaü, idànipi mayaü àyasmantaü gotamaü pucchàma: ko nu kho àyasmantànaü sukhavihàritaro ràjà và màgadho seniyo bimbisàro àyasmà và gotamoti?
24. Tena hàvuso nigaõñhà tumheva tattha pañipucchissàmi. Yathà vo khameyya, tathà naü byàkareyyàtha: taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro. Ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü satta rattindivàni ekantasukhapañisaüvedi1 viharitunti? No hidaü àvuso. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü charattindivàni ekantasukhapañisaüvedã1 viharitunti? No hidaü àvuso. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü pa¤ca rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã1 viharitunti? No hidaü àvuso. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü cattàri rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã1 viharitunti? No hidaü àvuso. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü tãõi rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã1 viharitunti? No hidaü àvuso. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü dve rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã1 viharitunti? No hidaü àvuso. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, pahoti ràjà màgadho seniyo bimbisàro ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü ekaü rattindivaü ekantasukhapañisaüvedã viharitunti? No hidaü àvuso.
25. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü ekaü rattindivaü ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü dve rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü tãõi rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü cattàri rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü pa¤ca rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü cha rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Ahaü kho àvuso nigaõñhà, pahomi ani¤jamàno kàyena abhàsamàno vàcaü satta rattindivàni ekantasukhapañisaüvedã viharituü. Taü kiü ma¤¤athàvuso nigaõñhà, evaü sante ko sukhavihàritaro ràjà và màgadho seniyo bimbisàro ahaü vàti? Evaü sante àyasmàva [PTS Page 095] [\q 95/] gotamo sukhavihàritaro ra¤¤à màgadhena seniyena bimbisàrenàti.
Idamavoca bhagavà. Attamano mahànàmo sakko bhagavato bhàsitaü abhinandãti.
Cåëadukkhakkhandhasuttaü catutthaü.
---------------------
1. Ekantasukhaü pañisaüvedi, machasaü.