Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà campàyaü viharati gaggaràya pokkharaõiyà tãre mahatà bhikkhusaïghena saddhiü. Atha kho pesso ca hatthàrohaputto kandarako ca paribbàjako yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà pesso hatthàrohaputto bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Kandarako pana paribbàjako bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõiyaü1 vãtisàretvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho kandarako paribbàjako tuõhãbhåtaü tuõhãbhåtaü bhikkhåsaïghaü anuviloketvà bhagavantaü etadavoca: acchariyaü bho gotama, abbhutaü bho gotama, yàva¤cidaü bhotà gotamena sammà bhikkhusaïgho pañipàdito: yepi te bho gotama ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, tepi bhagavanto etaparamaüyeva sammà bhikkhusaïghaü pañipàdesuü seyyathàpi etarahi bhotà gotamena sammà bhikkhusaïgho pañipàdito. Yepi te bho gotama bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, tepi bhagavanto etaparamaüyeva sammà bhikkhusaïghaü pañipàdessanti seyyathàpi etarahi bhotà gotamena sammà bhikkhusaïgho pañipàditoti.

Evametaü kandaraka, evametaü kandaraka, yepi te kandaraka ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, tepi bhagavanto etaparamaüyeva sammà bhikkhusaïghaü pañipàdesuü seyyathàpi etarahi mayà sammà bhikkhusaïgho pañipàdito. Yepi te kandaraka bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, tepi bhagavanto etaparamaüyeva sammà bhikkhusaïghaü pañipàdessanti seyyathàpi etarahi mayà sammà bhikkhusaïgho pañipàdito.

--------------------------

1. Sàraõãyaü - machasaü,

[BJT Page 004] [\x 4/]

Santi hi kandaraka bhikkhå imasmiü bhikkhusaïghe arahanto khãõàsavà vusitavanto katakaraõãyà ohitabhàrà anuppattasadatthà parikkhãõabhavasaüyojanà sammada¤¤à vimuttà. Santi pana1 kandaraka bhikkhå imasmiü bhikkhåsaïghe sekhà2 santatasãlà santatavuttino nipakà nipakavuttino. Te catusu satipaññhànesu såpaññhitacittà3 viharanti, katamesu catusu: idha kandaraka [PTS Page 340] [\q 340/] bhikkhå kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü, vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü,citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü, dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassa'nti.

Evaü vutte pesso hatthàrohaputto bhagavantaü etadavoca: acchariyaü bhante, abbhutaü bhante, yàva supa¤¤attàcime bhante bhagavatà cattàro satipaññhànà sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü4 samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthaïgamàya5 ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya. Mayampi hi bhante gihã odàtavasanà kàlena kàlaü imesu catusu satipaññhànesu såpaññhitacittà3 viharàma, idha mayaü bhante kàye kàyànupassino viharàma, àtàpino sampajànà satimanto vineyya loke abhijjhàdomanassaü, vedanàsu vedanànupassino viharàma àtàpino sampajànà satimanto vineyya loke abhijjhàdomanassaü, citte cittànupassino viharàma àtàpino sampajànà satimanto vineyya loke abhijjhàdomanassaü, dhammesu dhammànupassino viharàma àtàpino sampajànà satimanto vineyya loke abhijjhàdomanassaü.

Acchariyaü bhante, abbhutaü bhante, yàva¤cidaü bhante bhagavà evaü manussagahane evaümanussakasañe evaümanussasàñheyye vattamàne sattànaü hitàhitaü jànàti. Gahanaü hetaü bhante yadidaü manussà, uttànakaü hetaü bhante yadidaü pasavo. Ahaü hi bhante pahomi hatthidammaü sàretuü yàvatakena antarena campaü gatàgataü karissati sabbàni tàni sàñheyyàni kåñeyyàni vaïkeyyàni jimheyyàni pàtukarissati. Amhàkaü pana bhante dàsàti và pessàti và kammakaràti và a¤¤athà va kàyena samudàcaranti, a¤¤athà va vàcàya6 samudàcaranti, a¤¤athà va nesaü cittaü hoti. Acchariyaü bhante, abbhutaü bhante, yàva¤cidaü bhante bhagavà evaü manussagahane evaü manussakasañe evaü manussasàñheyye vattamàne sattànaü hitàhitaü jànàti. Gahanaü hetaü bhante yadidaü manussà, uttànakaü7 hetaü bhante yadidaü pasavo ti.

-------------------------

1.Santi hi-machasaü, 2. Sekkhà-machasaü, 3. Suppatiññhita città-machasaü. Supatiññhita... Syà. 4. Soka paridevànaü-machasaü, syà, 5. Atthagamàya-[PTS] 6. A¤¤athà va vàcàya-a¤¤athà va nesaü-[PTS] 7. uttànaka¤hetaü9 machasaü.

[BJT Page 006] [\x 6/]

Evametaü pessa, evametaü pessa, [PTS Page 341] [\q 341/] gahanaü hetaü pessa yadidaü manussà, uttànakaü hetaü pessa yadidaü pasavo. Cattàrome pessa puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü,katame cattàro: idha pessa ekacco puggalo attantapo hoti attaparitàpanànuyogamanuyutto. Idha pana pessa ekacco puggalo parantapo hoti paraparitàpanànuyogamanuyutto. Idha pana pessa ekacco puggalo attantapo ca hoti attaparitàpanànuyogamanuyutto, parantapo na ca paraparitàpanànuyogamanuyutto. Idha pana pessa ekacco puggalo nevattantapo hoti nàttaparitàpanànuyogamanuyutto, na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññheva dhamme nicchàto nibbuto sãtibhåto sukhapañisaüvedã brahmabhåtena attanà viharati. Imesaü pessa catunnaü puggalànaü katamo te puggalo cittaü àràdhetã'ti.

Yvàyaü bhante puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto, ayaü me puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bhante puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto, ayampi me puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bhante puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto, ayampi me puggalo cittaü nàràdheti. Yo ca kho ayaü puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññheva dhamme nicchàto nibbuto sãtãbhåto sukhapañisaüvedi1 brahmabhåtena attanà viharati. Ayaü me2 puggalo cittaü àràdhetã'ti.

Kasmà pana te pessa ime tayo puggalà cittaü nàràdhentã'ti.

Yvàyaü bhante puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto, so attànaü sukhakàmaü dukkhapañikkålaü àtàpeti, paritàpeti. Iminà me ayaü puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bhante puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto, so paraü sukhakàmaü dukkhapañikkålaü àtàpeti, paritàpeti. Iminà me ayaü puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bhante puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto, so attàna¤ca para¤ca sukhakàmaü dukkha pañikkålaü3 àtàpeti, paritàpeti. Iminà me ayaü puggalo cittaü nàràdheti. Yo [PTS Page 342] [\q 342/] ca kho ayaü bhante puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññheva dhamme nicchàto nibbuto sitãbhåto sukhapañisaüvedã brahmabhåtena attanà viharati. So attànaü ca para¤ca sukhakàmaü dukkhapañikkålaü neva àtàpeti, na paritàpeti. Iminà me ayaü puggalo cittaü àràdheti. Handa ca dàni mayaü bhante gacchàma bahukiccà mayaü bahu karaõãyà'ti.

Yassa dàni tvaü pessa kàlaü ma¤¤asã'ti. Atha kho pesso hatthàrohaputto bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.

------------------------

1. Sukhappañisaüvedã-machasaü. 2. Ayameva me -machasaü 3. Sukhakàme dukkhapañikkåle-sãmu, [PTS]

[BJT Page 008] [\x 8/]

Atha kho bhagavà acirapakkante pesse hatthàrohaputte bhikkhå àmantesi. Paõóito bhikkhave pesso hatthàrohaputto mahà pa¤¤o bhikkhave pesso hatthàrohaputto, sace bhikkhave pesso hatthàrohaputto muhuttaü nisãdeyya yàvassàhaü ime cattàro puggale vitthàrena vibhajàmi. Mahatà atthena sa¤¤utto1 agamissa. Api ca bhikkhave ettàvatàpi pesso hatthàrohaputto mahatà atthena sa¤¤utto'ti.

Etassa bhagavà kàlo, etassa sugata kàlo, yaü bhagavà ime cattàro puggale vitthàrena vibhajeyya, bhagavato sutvà bhikkhu dhàressantã'ti. Tena hi bhikkhave suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmã'ti. Evaü bhante'ti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

Katamo ca bhikkhave puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto: idha bhikkhave ekacco puggalo acelako hoti muttàcàro, hatthàpalekhano2, na ehibhadantiko, na tiññhabhadantiko, nàbhihañaü,na uddissa kañaü3, na nimantanaü sàdiyati. So na kumbhimukhà patigaõhàti. Na khaëopimukhà4 patigaõhàti5. Na eëakamantaraü na daõóamantaraü na musalamantaraü, na dvinnaü bhu¤jamànànaü, na gabbhiniyà, na pàyamànàya, na purisantaragatàya, na saïkittãsu, na yattha sà upaññhito hoti, na yattha makkhikà saõóasaõóacàrinã, na macchaü, na maüsaü,na suraü,na merayaü,na thusodakaü pibati6.

So ekàgàriko và hoti ekàlopiko, dvàgàriko và hoti dvàlopiko sattàgàriko và hoti sattàlopiko. Ekissàpi dattiyà yàpeti, dvãhipi dattãhi yàpeti, sattahipi dattãhi yàpeti, ekàhikampi àhàraü àhàreti, [PTS Page 343] [\q 343/] dvãhikampi7 àhàraü àhàreti sattàhikampi àhàraü àhàreti. Iti evaråpaü addhamàsikampi pariyàyabhattabhojanànuyogamanuyutto viharati so sàkabhakkho và hoti, sàmàkabhakkho và hoti. Nãvàrabhakkho và hoti. Daddulabhakkho và hoti. Hañabhakkho và hoti, kaõabhakkho và hoti. âcàmabhakkho và hoti. Pi¤¤àkabhakkho và hoti. Tiõabhakkho và hoti. Gomayabhakkho và hoti. Vanamålaphalàhàro yàpeti pavattaphalabhoji.

So sàõànipi dhàreti. Masàõànipi dhàreti. Chavadussànipi dhàreti. Paüsukålànipi dhàreti. Tirãñànipi dhàreti. Ajinànipi dhàreti. Ajinakkhipampi dhàreti. Kusacãrampi dhàreti. Vàkacãrampi dhàreti. Phalakacãrampi dhàreti. Kesakambalampi dhàreti. Vàëakambalampi dhàreti. Ulåkapakkhampi dhàreti. Kesamassulocakopi hoti kesamassulocanànuyogamanuyutto. Ubbaññakopi8 hoti àsanapañikkhitto. Ukkuñikopi hoti ukkuñikappadhànamanuyutto. Kaõñakàpassayikopi hoti kaõñakàpassaye seyyaü kappeti. Sàyatatiyakampi udakorohaõànuyogamanuyutto viharati. Iti evaråpaü anekavihitaü kàyassa àtàpanaparitàpanànuyogamanuyutto viharati. Ayaü vuccati bhikkhave puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto.

--------------------------

1. Saüyutto machasaü 2. Hatthàvalekhano-syà. 3. Kataü -machasaü 4. Khalopimukhà-sãmu. 5. Pañigaõhàti-machasaü 6. Pivati machasaü 7. Dvàhikaü-sãmu 8. Ubbhaññhakopi- sãmu ubbhaññhakopi - machasaü

Ubbhatthakopi - syà

[BJT Page 010] [\x 10/]

Katamo ca bhikkhave puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto: idha bhikkhave ekacco puggalo orabbhiko hoti, såkariko sàkuntiko1 màgaviko ëuddo macchaghàtako coro coraghàtako2 bandhanàgàriko, ye và pana¤¤epi keci kurårakammantà, ayaü vuccati bhikkhave puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto.

Katamo ca bhikkhave puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto: idha bhikkhave ekacco puggalo ràjà và hoti khattiyo muddhàbhisitto3, bràhmaõo và mahàsàëo ,so puratthimena nagarassa navaü santhàgàraü kàràpetvà kesamassuü ohàretvà kharàjinaü nivàsetvà sappitelena kàyaü abbha¤jitvà migavisàõena4 piññhiü kaõóåvamàno santhàgàraü pavisati saddhiü mahesiyà bràhmaõena ca purohitena. So tattha anantarahitàya bhumiyà haritupattàya5 seyyaü kappeti, ekissà gàviyà saråpavacchàya yaü ekasmiü thane khãraü [PTS Page 344] [\q 344/] hoti, tena ràjà yàpeti. Yaü dutiyasmiü thane khãraü hoti, tena mahesã yàpeti. Yaü tatiyasmiü thane khãraü hoti tena bràhmaõo purohito yàpeti. Yaü catutthasmiü thane khãraü hoti, tena aggiü juhanti. Avasesena vacchako yàpeti, so evamàha: ettakà usabhà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà vacchatarà ha¤¤antu ya¤¤atthàya,6 ettikà vacchatariyo ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà ajà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà urabbhà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà rukkhà chijjantu yåpatthàya, ettakà dabbà låyantu barihisatthàyàti.7 Yepassa te honti dàsàti và pessàti và kammakaràti và, tepi daõóatajjità bhayatajjità assumukhà rudamànà parikammàni karonti. Ayaü vuccati bhikkhave puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto.

Katamo ca bhikkhave puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññheva dhamme nicchàto nibbuto sitãbhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati: idha bhikkhave tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà, so imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti, so dhammaü deseti: àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti. Taü dhammaü suõàti.

------------------------

[BJT Page 012] [\x 12/]

Gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiü và kule paccàjàto. So taü dhammaü sutvà tathàgate saddhaü pañilabhati. So tena saddhàpañilàbhena samannàgato itipañisa¤cikkhati: sambàdho gharàvàso rajàpatho, abbhokàso pabbajjà, nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü, yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyanti. So aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya [PTS Page 345] [\q 345/] appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati.

So evaü pabbajito samàno bhikkhånaü sikkhàsàjãvasamàpanno pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti, dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã athenena sucibhåtena attanà viharati. Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã hoti, àràcàrã virato methunà gàmadhammà. Musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti, saccavàdã saccasandho theto paccayiko avisaüvàdako lokassa. Pisunaü vàcaü pahàya pisunàya vàcàya pañivirato hoti, ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya,amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya, iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà, samaggàràmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti, yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpaü vàcaü bhàsità hoti. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti, kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü.

So bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà pañivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattåparato virato vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà pañivirato hoti. Màlàgandhavilepanadhàraõamaõóanavibhåsanaññhànà pañivirato hoti. Uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Jàtaråparajatapañiggahanà pañivirato hoti àmakadha¤¤apañiggahanà pañivirato hoti. âmakamaüsapañiggahanà pañivirato hoti. Itthikumàrikapañiggahanà pañivirato hoti. Dàsidàsapañiggahanà pañivirato hoti. Ajeëakapañiggahanà pañivirato hoti. Kukkuñasåkarapañiggahanà pañivirato hoti. Hatthigavàssavaëavàpañiggahanà pañivirato hoti. Khettavatthupañiggahanà pañivirato hoti. Dåteyyapahãnagamanànuyogà pañivirato hoti. Kayavikkayà pañivirato hoti. Tulàkåñakaüsakuñamànakåñà [PTS Page 346] [\q 346/] pañivirato hoti. Ukkoñanava¤cananikatisàciyogà pañivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparàmosaàlopasahasàkàrà pañivirato hoti.

[BJT Page 014] [\x 14/]

So santuññho hoti kàyaparihàrikena cãvarena, kucchiparihàrikena piõóapàtena, so yena yeneva pakkamati, samàdàyeva pakkamati. Seyyathàpi nàma pakkhãsakuõo yena yeneva óeti, sapattabhàrova óeti. Evamevaü bhikkhu santuññho hoti kàyaparihàrikena cãvarena, kucchiparihàrikena piõóapàtena. Yena yeneva pakkamati samàdàyeva pakkamati. So iminà ariyena sãlakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedeti.

So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjati.

Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjati.

Ghànena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü ghànindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati ghànindriyaü ghànindriye saüvaraü àpajjati.

Jivhàya rasaü ghàyitvà sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü àpajjati.

Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõametaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati kàyindriyaü, kàyindriye saüvaraü àpajjati.

Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati manindriyaü, manindriye saüvaraü àpajjati. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedeti.

So abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti, àlokite vilokite sampajànakàrã hoti, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti, saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti.

So iminà ca ariyena sãlakkhandhena samannàgato iminà ca ariyena indriyasaüvarena samannàgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannàgato vivittaü senàsanaü bhajati. Ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü.

So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü panidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà. [PTS Page 347] [\q 347/] so abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Byàpàdapadosà cittaü parisodheti, thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno. Thãnamiddhà cittaü parisodheti, uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaïkathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.

[BJT Page 016] [\x 16/]

So ime pa¤ca nãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati. Sato ca sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti:upekkhako satimà sukhavihàrãti taü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà, pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà1 adukkhaü asukhaü2 upekkhàsati pàrisuddhiü catutthaü jhànaü3 upasampajja viharati.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte4 pubbe nivàsànussati¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã [PTS Page 348] [\q 348/] evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü5 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte4 sattànaü cutåpapàta¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne, hine paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. Ime vata bhonte sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà, ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti,

---------------

[BJT Page 018] [\x 18/]

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti, ime àsavàti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavà pi cittaü vimuccati. Bhavàsavàpi cittaü vimuccati. Avijjàsavà pi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü,kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàti.

Ayaü vuccati bhikkhave puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto, na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, [PTS Page 349] [\q 349/] so anattantapo aparantapo diññheva dhamme nicchàto nibbuto sãtãbhuto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharatã'ti.

Idamavoca bhagavà. Attamanà te bhikkhu bhagavato bhàsitaü abhinandunti.

Kandaraka suttaü pañhamaü.