Evaü me sutaü, ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veluvane kalandakanivàpe. Atha kho abhayo ràjakumàro yena nigaõñho nàtaputto1 tenupasaïkami. Upasaïkamitvà nigaõñhaü nàtaputtaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho abhayaü ràjakumàraü nigaõñho nàtaputto1 etadavoca: ehi tvaü ràjakumàra, samaõassa gotamassa vàdaü àropehi. Evaü te kalyàõo kittisaddo ababhuggacchati2 abhayena ràjakumàrena samaõassa gotamassa evaü mahiddhikassa evaü mahànubhàvassa vàdo àropitoti. Yathà kathaü panà'haü bhante samaõassa gotamassa evaü mahiddhikassa evaü mànubhàvassa vàdaü àropessàmãti.

Ehi tvaü ràjakumàra, yena samaõo gotamo tenupasaïkama, upasaïkamitvà samaõaü gotamaü evaü vadehi: bhàseyya nu kho bhante tathàgato taü vàcaü yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpàti. Sace te samaõo gotamo evaü puññho evaü byàkaroti: bhàseyya ràjakumàra, tathàgato taü vàcaü yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpàti. Tamenaü tvaü evaü vadeyyàsi: atha ki¤carahi te bhante puthujjanena nànàkaraõaü, puthujjanopi hi taü vàcaü bhàseyya, yà sà vàcà [PTS Page 393] [\q 393/] paresaü appiyà amanàpàti. Sace pana te samaõo gotamo evaü puññho evaü byàkaroti: na ràjakumàra tathàgato taü vàcaü bhàseyya yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpàti. Tamenaü tvaü evaü vadeyyàsi: atha ki¤carahi te bhante devadatto byàkato: àpàyiko devadatto, nerayiko devadatto, kappaññho devadatto, atekiccho devadattoti. Tàya ca pana te vàcàya devadatto kupito ahosi anattamanoti. Imaü kho te ràjakumàra, samaõo gotamo ubhato koñikaü pa¤haü puññho samàno neva sakkhiti uggilituü. Neva sakkhiti ogilituü3. Seyyathàpi nàma purisassa ayosiïghàñakaü4 kaõñhe vilaggaü, so neva sakkuõeyya uggilituü, neva sakuõeyya ogilituü. Evameva kho te ràjakumàra samaõo gotamo imaü ubhatokoñikaü pa¤haü puññho samàno neva sakkhiti uggilituü, neva sakkhiti ogilitunti.

Evaü bhanteti kho abhayo ràjakumàro nigaõñhassa nàtaputtassa pañissutvà uññhàyàsanà nigaõñhaü nàtaputtaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnassa kho abhayassa ràjakumàrassa suriyaü oloketvà5 etadahosi. Akàlo kho ajja bhagavato vàdaü àropetuü, svedànàhaü sake nivesane bhagavato vàdaü àropessàmãti bhagavantaü etadavoca: adhivàsetu me bhante

----------------------

1. Nàñaputto-machasaü 2. Abbhuggacchissati-machasaü 3. Oggilituü-syà 4. Ayasiïghàñakaü-syà 5. Suriyaü ulloketvà-machasaü.

[BJT Page 094] [\x 94/]

Bhagavà svàtanàya attacatuttho bhattanti. Adhivàsesi bhagavà tuõhãbhàvena. Atha kho abhayo ràjakumàro bhagavato adhivàsanaü viditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.

Atha kho bhagavà tassà rattiyà accayena pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya yena abhayassa ràjakumàrassa nivesanaü tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Atha kho abhayo ràjakumàro bhagavantaü paõãtena khàdanãyena bhojanãyena sahatthà santappesi. Sampavàresi. Atha kho abhayo ràjakumàro bhagavantaü bhuttàviü onãtapattapàõiü a¤¤ataraü nãcaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho abhayo ràjakumàro bhagavantaü etadavoca:

'Bhàseyya nu kho bhante tathàgato taü vàcaü yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpà'ti. Na kho'ttha1 ràjakumàra ekaüsenàti. Ettha bhante anassuü nigaõñhàti. Kimpana tvaü ràjakumàra evaü vadesi: [PTS Page 394 [\q 394/] ']ettha bhante anassuü nigaõñhà'ti. Idàhaü bhante yena nigaõñho nàtaputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà nigaõñhaü nàtaputtaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiü. Ekamantaü nisinnaü kho maü bhante nigaõñho nàtaputto etadavoca: ehi tvaü ràjakumàra, samaõassa gotamassa vàdaü àropehi evaü te kalyàõo kittisaddo abbhuggacchati " abhayena ràjakumàrena samaõassa gotamassa evaü mahiddhikassa evaü mahànubhàvassa vàdo àropito"ti. Evaü vutte ahaü bhante nigaõñhaü nàtaputtaü etadavocaü. Yathà kathampanàhaü bhante samaõassa gotamassa evaü mahiddhikassa evaü mahànubhàvassa vàdaü àropessàmãti. Ehi tvaü ràjakumàra, yena samaõo gotamo tenupasaïkama. Upasaïkamitvà samaõaü gotamaü evaü vadehi: 'bhàseyya nu kho bhante tathàgato taü vàcaü, yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpà'ti. Sace te samaõo gotamo evaü puññho evaü byàkaroti: bhàseyya ràjakumàra tathàgato taü vàcaü, yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpàti. Tamenaü tvaü evaü vadeyyàsi: atha ki¤carahi te bhante puthujjanena nànàkaraõaü, puthujjanopi hi taü vàcaü bhàseyya, yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpàti. Sace pana te samaõo gotamo evaü puññho evaü byàkaroti: 'na ràjakumàra tathàgato taü vàcaü bhàseyya, yà sà vàcà paresaü appiyà amanàpà'ti. Tamenaü tvaü evaü vadeyyàsi: atha ki¤carahi te bhante devadatto byàkato: àpàyiko devadatto, nerayiko devadatto, kappaññho devadatto atekiccho devadattoti. Tàya ca pana te vàcàya devadatto kupito ahosi anattamano'ti. Imaü kho te ràjakumàra samaõo gotamo ubhatokoñikaü pa¤haü puññho samàno neva sakkhiti uggilituü. Neva sakkhiti ogilituü. Seyyathàpi nàma purisassa ayosiïghàñakaü kaõñhe vilaggaü, so neva sakkuõeyya uggilituü, neva sakkuõeyya ogilituü evameva kho te ràjakumàra samaõo gotamo imaü ubhatokoñikaü pa¤haü puññho samàno neva sakkhiti uggilituü, neva sakkhiti ogilitunti.

------------------------

1. Nakhvettha-machasaü. Syà.

[BJT Page 096] [\x 96/]

Tena kho pana samayena daharo kumàro mando uttànaseyyako abhayassa ràjakumàrassa aïke nisinno hoti. Atha kho bhagavà abhayaü ràjakumàraü etadavoca: taü kiü [PTS Page 395] [\q 395/] ma¤¤asi ràjakumàra, svà'yaü kumàro tuyhaü và pamàdamanvàya dhàtiyà và pamàdamanvàya kaññhaü và kañhalaü và mukhe àhareyya, kinti naü kareyyàsãti. âhareyyassàhaü bhante. Sace ahaü bhante na sakkuõeyyaü àdikeneva àhattuü vàmena hatthena sãsaü paggahetvà1 dakkhiõena hatthena vaïkaïguliü karitvà salohitampi àhareyyaü. Taü kissa hetu: atthi me bhante kumàre anukampàti. Evameva kho ràjakumàra, yaü tathàgato vàcaü jànàti abhåtaü atacchaü anatthasaühitaü, sà ca paresaü appiyà amanàpà, na taü tathàgato vàcaü bhàsati. Yampi tathàgato vàcaü jànàti bhåtaü tacchaü anatthasaühitaü. Sà ca paresaü appiyà amanàpà, tampi tathàgato vàcaü na bhàsati. Ya¤ca kho tathàgato vàcaü jànàti bhåtaü tacchaü atthasaühitaü sà ca paresaü appiyà amanàpà, tatra kàla¤¤å tathàgato hoti tassà vàcàya veyyàkaraõàya. Yaü tathàgato vàcaü jànàti abhåtaü atacchaü anatthasaühitaü sà ca paresaü piyà manàpà, na taü tathàgato vàcaü bhàsati. Yampi tathàgato vàcaü jànàti bhåtaü tacchaü anatthasaühitaü. Sà ca paresaü piyà manàpà, tampi tathàgato vàcaü na bhàsati. Ya¤ca kho tathàgato vàcaü jànàti bhåtaü tacchaü atthasaühitaü. Sà ca paresaü piyà manàpà, tatra kàla¤¤å tathàgato hoti tassà vàcàya veyyàkaraõàya. Taü kissa hetu: atthi ràjakumàra tathàgatassa sattesu anukampàti.

Yeme bhante khattiyapaõóitàpi bràhmaõapaõóitàpi gahapatipaõóitàpi samaõapaõóitàpi pa¤haü abhisaïkharitvà tathàgataü upasaïkamitvà pucchanti. Pubbeva nu kho etaü bhante bhagavato cetaso parivitakkitaü hoti: 'ye maü upasaïkamitvà evaü pucchissanti. Tesàhaü evaü puññho evaü byàkarissàmã'ti udàhu ñhànaso etaü tathàgataü pañibhàtãti. Tena hi ràjakumàra ta¤¤evettha pañipucchissàmi. Yathà te khameyya. Tathà naü byàkareyyàsi. Taü kiü ma¤¤asi ràjakumàra: kusalo tvaü rathassa aïgapaccaïgànanti. Evaü bhante, kusalo ahaü rathassa aïgapaccaïgànanti, taü kimma¤¤asi ràjakumàra: ye taü upasaïkamitvà evaü puccheyyuü: kiü nàmidaü rathassa aïgapaccaïganti, pubbe nu kho te etaü cetaso parivitakkitaü [PTS Page 396] [\q 396/] assa: ye maü upasaïkamitvà evaü pucchissanti tesàhaü evaü puññho evaü byàkarissàmãti. Udàhu ñhànasovetaü taü pañibhàseyyàti. Ahaü hi bhante rathiko sa¤¤ato kusalo rathassa aïgapaccaïgànaü, sabbàni me rathassa aïgapaccaïgàni suviditàni, ñhànasovetaü maü pañibhàseyyàti.

------------------------

1. Pariggahetvà-[PTS]

[BJT Page 098] [\x 98/]

Evameva kho ràjakumàra ye te khattiyapaõóitàpi bràhmaõapaõóitàpi gahapatipaõóitàpi samaõapaõóitàpi pa¤haü abhisaïkharitvà tathàgataü upasaïkamitvà pucchanti. òhànasovetaü tathàgataü pañibhàti. Taü kissa hetu: sàhi ràjakumàra tathàgatassa dhammadhàtu suppañividdhà yassà dhammadhàtuyà suppañividdhattà ñhànasovetaü tathàgataü pañibhàtãti.

Evaü vutte abhayo ràjakumàro bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bhante abhikkantaü bhante abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, 'cakkhumanto råpàni dakkhintã'ti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.

Abhayaràjakumàrasuttaü aññhamaü.