[BJT Vol M - 2] [\z M /] [\w II /]
[PTS Vol M - 1] [\z M /] [\f I /]
[PTS Page 432] [\q 432/]
[BJT Page 164] [\x 164/]
Suttantapiñake
Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme, tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi bhikkhavoti, bhadanteti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca: dhàretha no tumhe bhikkhave mayà desitàni pa勺orambhàgiyàni saüyojanànãti.
Evaü vutte àyasmà màluïkyaputto bhagavantaü etadavoca: 'ahaü kho bhante dhàremi bhagavatà desitàni pa勺orambhàgiyàni saüyojanànã'ti, yathà kathaü pana tvaü màluïkyaputta dhàresi mayà desitàni pa勺orambhàgiyàni saüyojanànã'ti. Sakkàyadiññhiü kho ahaü bhante bhagavatà orambhàgiyaü saüyojanaü desitaü dhàremi. Vicikicchaü kho ahaü bhante bhagavatà orambhàgiyaü saüyojanaü desitaü dhàremi. Sãlabbataparàmàsaü kho ahaü bhante bhagavatà orambhàgiyaü saüyojanaü desitaü dhàremi, kàmacchandaü kho ahaü bhante bhagavatà orambhàgiyaü saüyojanaü desitaü dhàremi, byàpadaü kho ahaü bhante bhagavatà orambhàgiyaü saüyojanaü desitaü dhàremi. Evaü kho ahaü bhante dhàremi bhagavatà desitàni pa勺orambhàgiyàni saüyojanànãti.
Kassa kho nàma tvaü màluïkyaputta mayà evaü pa勺orambhàgiyàni saüyojanàni desitàni dhàresi. Nanu màluïkyaputta a中atitthiyà paribbàjakà iminà taruõåpamena upàrambhena upàrambhissanti. Daharassa hi màluïkyaputta kumàrassa mandassa uttànaseyyakassa sakkàyotipi na hoti [PTS Page 433] [\q 433/] kuto panassa uppajjissati sakkàyadiññhi. Anusetitvevassa sakkàyadiññhànusayo,
Daharassa hi màluïkyaputta kumàrassa mandassa uttànaseyyakassa dhammàtipi na hoti. Kuto panassa uppajjissati dhammesu vicikicchà, anusetitvevassa vicikicchànusayo,
Daharassa hi màluïkyaputta kumàrassa mandassa uttànaseyyakassa sãlàtipi na hoti. Kuto panassa uppajjissati silesu sãlabbataparàmàso. Anusetitvevassa sãlabbataparàmàsànusayo.
Daharassa hi màluïkyaputta kumàrassa mandassa uttànaseyyakassa kàmàtipi na hoti. Kuto panassa uppajjissati kàmesu kàmacchando, anusetitvevassa kàmaràgànusayo.
Daharassa hi màluïkyaputta kumàrassa mandassa uttànaseyyakassa sattàtipi na hoti, kuto panassa uppajjissati sattesu byàpàdo, anusetitvevassa byàpàdànusayo. Nanu màluïkyaputta a中atitthiyà paribbàjakà iminà taruõåpamena upàrambhena upàrambhissantãti.
[BJT Page 166] [\x 166/]
Evaü vutte àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca: etassa bhagavà kàlo, etassa sugata kàlo, yaü bhagavà pa勺orambhàgiyàni saüyojanàni deseyya. Bhagavato sutvà bhikkhå dhàressantãti, tena hànanda suõàhi sàdhukaü manasi karohi bhàsissàmãti. Evaü bhanteti. Kho àyasmà ànando bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca:
Idhànanda assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto sakkàyadiññhipariyuññhitena, cetasà viharati sakkàyadiññhiparetena, uppannàya ca sakkàyadiññhiyà nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Tassa sà sakkàyadiññhi thàmagatà appañivinãtà orambhàgiyaü saüyojanaü, vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati vicikicchàparetena, uppannàya ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti, tassa sà vicikicchà thàmagatà appañivinãtà orambhàgiyaü sa中ojanaü. Sãlabbataparàmàsapariyuññhitena cetasà viharati sãlabbataparàmàsaparetena, uppannassa ca sãlabbataparàmàsassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Tassa so sãlabbataparàmàso thàmagato appañivinãto orambhàgiyaü saüyojanaü. Kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati kàmaràgaparetena, [PTS Page 434] [\q 434/] uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti, tassa so kàmaràgo thàmagato appañivinãto orambhàgiyaü saüyojanaü. Byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati byàpàdaparetena, uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti, tassa so byàpàdo thàmagato appañivinãto orambhàgiyaü saüyojanaü.
Sutavà ca kho ànanda ariyasàvako ariyànaü dassàvã ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinãto, sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinãto, na sakkàyadiññhipariyuññhitena cetasà viharati na sakkàyadiññhiparetena, uppannàya ca sakkàyadiññhiyà nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti, tassa sà sakkàyadiññhi sànusayà pahãyati.1.
Na vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati na vicikicchàparetena. Uppannàya ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Tassa sà vicikicchà sànusayà pahãyati1.
Na sãlabbataparàmàsapariyuññhitena cetasà viharati na sãlabbataparàmàsaparetena, uppannassa ca sãlabbataparàmàsassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti, tassa so sãlabbataparàmàso sànusayo pahãyati.
Na kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati na kàmaràgaparetena, uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti, tassa so kàmaràgo sànusayo pahãyati1.
Na byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati na byàpàdaparetena, uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti, tassa so byàpàdo sànusayo pahãyati1.
-------------------------
1. Pahãyissati- sãmu.
[BJT Page 168] [\x 168/]
Yo ànanda maggo yà pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya, taü maggaü taü pañipadaü anàgamma pa勺orambhàgiyàni sa中ojanàni 兀ssati và dakkhiti1,và pajahissati2 vàti netaü ñhànaü vijjati. Seyyathàpi ànanda mahato rukkhassa tiññhato sàravato tacaü acchetvà phegguü acchetvà sàracchedo bhavissatãti netaü ñhànaü vijjati. Evameva kho ànanda yo maggo yà pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya taü maggaü taü pañipadaü anàgamma pa勺orambhàgiyàni sa中ojanàni 兀ssati và dakkhiti1 và pajahissati vàti netaü ñhànaü vijjati. Yo ca kho ànanda maggo yà pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü saüyojanànaü pahànàya [PTS Page 435] [\q 435/] taü maggaü taü pañipadaü àgamma pa勺orambhàgiyàni sa中ojanàni 兀ssati và dakkhiti1 và pajahissati vàti ñhànametaü vijjati. Seyyathàpi ànanda mahato rukkhassa tiññhato sàravato tacaü chetvà phegguü chetvà sàracchedo bhavissatãti ñhànametaü vijjati. Evameva kho ànanda yo maggo yà pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya taü maggaü taü pañipadaü àgamma pa勺orambhàgiyàni saüyojanàni 兀ssati và dakkhiti và pajahissati vàti ñhànametaü vijjati.
Seyyathàpi ànanda gaïgà nadã pårà udakassa samatittikà kàkapeyyo, atha dubbalako puriso àgaccheyya ahaü imissà gaïgàya nadiyà tiriyaü bàhàya sotaü chetvà sotthinà pàraü gacchàmã'ti3. So na sakkuõeyya gaïgàya nadiyà tiriyaü bàhàya sotaü chetvà sotthinà pàraü gantuü. Evameva kho ànanda yassa kassaci sakkàya nirodhàya dhamme desiyamàne cittaü na pakkhandati, nappasãdati, na santiññhati, na vimuccati. Seyyathàpi so dubbalako puriso evamete daññhabbà.
Seyyathàpi ànanda gaïgà nadã pårà udakassa samatittikà kàkapeyyo. Atha balavà puriso àgaccheyya ahaü imissà gaïgàya nadiyà tiriyaü bàhàya sotaü chetvà sotthinà pàraü gacchàmã'ti.3 So sakkuõeyya gaïgàya nadiyà tiriyaü bàhàya sotaü chetvà sotthinà pàraü gantuü. Evameva kho ànanda yassa kassaci sakkàya nirodhàya dhamme desiyamàne cittaü pakkhandati, pasãdati, santiññhati, vimuccati. Seyyathàpi so balavà puriso evamete daññhabbà.
Katamo cànanda maggo katamà pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya: idhànanda bhikkhu upadhivivekà akusalànaü dhammànaü pahànà sabbaso kàyaduññhullànaü pañipassaddhiyà vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü.
-------------------------
1. Dakkhãti. 2. Pahãyissati-sãmu. 3. Gacchissàmãti - machasaü, syà.
[BJT Page 170] [\x 170/]
Te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati, so tehi dhammehi cittaü pañivàpeti.1. So tehi dhammehi cittaü pañivàpetvà2 amatàya dhàtuyà cittaü upasaüharati. Etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti. So tatthaññhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà ayampi kho ànanda maggo ayaü pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya.
Puna ca paraü ànanda bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati, so tehi dhammehi cittaü pañivàpeti.1. So tehi dhammehi cittaü pañivàpetvà2 amatàya [PTS Page 436] [\q 436/] dhàtuyà cittaü upasaüharati. Etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhi pañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti. So tatthaññhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà ayampi kho ànanda maggo ayaü pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya.
Puna ca paraü ànanda bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü tatiyajhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati, so tehi dhammehi cittaü pañivàpeti.1. So tehi dhammehi cittaü pañivàpetvà2 amatàya dhàtuyà cittaü upasaüharati. Etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti. So tatthaññhito àsavànaü khayaü pàpuõàti. No ce àsavànaü khayaü pàpuõàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà ayampi kho ànanda maggo ayaü pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya.
Punaca paraü ànanda bhikkhu sabbaso råpasa中ànaü samatikkamà pañighasa中ànaü atthaïgamà nànattasa中ànaü amanasikàrà ananto àkàsoti àkàsàna勺àyatanaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati, so tehi dhammehi cittaü pañivàpeti.1. So tehi dhammehi cittaü pañivàpetvà2 amatàya dhàtuyà cittaü upasaüharati. Etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti. So tatthaññhito àsavànaü khayaü pàpuõàti. No ce àsavànaü khayaü pàpuõàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà ayampi kho ànanda maggo ayaü pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya.
Punaca paraü ànanda bhikkhu sabbaso àkàsàna勺àyatanaü samatikkamma anantaü vi中àõanti vi中àõa勺àyatanaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati, so tehi dhammehi cittaü pañivàpeti.1. So tehi dhammehi cittaü pañivàpetvà2 amatàya dhàtuyà cittaü upasaüharati. Etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhi pañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti. So tatthaññhito àsavànaü khayaü pàpuõàti. No ce àsavànaü khayaü pàpuõàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà. Ayampi kho ànanda maggo ayaü pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya.
Puna ca paraü ànanda bhikkhu sabbaso vi中àna勺àyatanaü samatikkamma natthi ki勺ãti àki勺a中àyatanaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati, so tehi dhammehi cittaü pañivàpeti.1. So tehi dhammehi cittaü pañivàpetvà2 amatàya dhàtuyà cittaü upasaüharati. Etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti. So tatthaññhito [PTS Page 437] [\q 437/] àsavànaü khayaü pàpuõàti. No ce àsavànaü khayaü pàpuõàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà ayampi kho ànanda maggo ayaü pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàyàti.
-------------------------
1. Pañipàpeti-syà. 2. Pañipàpetvà-syà.
[BJT Page 172] [\x 172/]
Eso ce bhante maggo esà pañipadà pa勺annaü orambhàgiyànaü sa中ojanànaü pahànàya atha ki勺arahi idhekacce bhikkhå cetovimuttino ekacce bhikkhå pa中àvimuttinoti. Ettha kho tesàhaü1 ànanda indriyavemattataü vadàmãti.
Idamavoca bhagavà. Attamano àyasmà ànando bhagavato bhàsitaü abhinandãti.
Mahàmàluïkyasuttaü catutthaü.
-------------------------
1. Panesàhaü-machasaü.