Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate såkarakhatàyaü1. Atha kho dãghanakho paribbàjako yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho dãghanakho paribbàjako bhagavantaü etadavoca:

Ahaü hi bho gotama evaü vàdã evaüdiññhã, sabbaü me na khamatãti. Yàpi kho te esà aggivessana diññhi sabbaü me na khamatãti, esàpi te diññhi na khamatãti. Esà ce me bho gotama diññhi khameyya tampassa tàdisameva, tampassa [PTS Page 498] [\q 498/] tàdisamevàti. Ato kho te aggivessana bahåhi bahutarà lokasmiü ye evamàhaüsu: tampassa tàdisameva, tampassa tàdisamevàti. Te ta¤ceva diññhiü nappajahanti, a¤¤a¤ca diññhiü upàdiyanti. Ato kho te aggivessana tanåhi tanutarà lokasmiü ye evamàhaüsu: tampassa tàdisameva, tampassa tàdisamevàti. Te ta¤ceva diññhiü pajahanti, a¤¤a¤ca diññhiü na upàdiyanti.

Santaggivessana eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaüdiññhino sabbaü me khamatã'ti. Santaggivessana eke samaõabràhmaõà evaü vàdino evaüdiññhino sabbaü me na khamatã'ti. Santaggivessana eke samaõabràhmaõà evaüvàdino evaüdiññhino ekaccaü me khamati, ekaccaü me na khamatãti.

Tatraggivessana ye te samaõabràhmaõà evaü vàdino evaüdiññhino sabbaü me khamatã'ti. Tesamayaü diññhi sàràgàya santike saüyogàya santike abhinandanàya santike ajjhosànàya santike upàdànàya santike.

Tatraggivessana ye te samaõabràhmaõà evaü vàdino evaüdiññhino sabbaü me na khamatã'ti. Tesamayaü diññhi asàràgàya santike asaüyogàya santike anabhinandanàya santike anajjhosànàya santike anupàdànàya santiketi.

Evaü vutte dãghanakho paribbàjako bhagavantaü etadavoca: ukkaüsati me bhavaü gotamo diññhigataü samukkaüsati me bhavaü gotamo diññhigata'nti.

-------------------------

1. Gijjhakåñe såkarakhatàyaü- [PTS]

[BJT Page 282] [\x 282/]

Tatraggivessana ye te samaõabràhmaõà evaüvàdino evaüdiññhino: ekaccaü me khamati, ekaccaü me na khamatã'ti. Yà hi kho nesaü khamati sàyaü diññhi sàràgàya santike saüyogàya santike abhinandanàya santike ajjhosànàya santike upàdànàya santike. Yàhi kho tesaü na khamati sàyaü diññhi asàràgàya santike asaüyogàya santike anabhinandanàya santike anajjhosànàya santike anupàdànàya santike.

Tatraggivessana ye te samaõabràhmaõà evaüvàdino evaüdiññhino sabbaü me khamatã'ti. Tattha vi¤¤å puriso iti pañisa¤cikkhati: yà kho me ayaü diññhi sabbaü me khamatã'ti. Ima¤ce ahaü diññhiü thàmasà paràmassa abhinivissa vohareyyaü: idameva saccaü, moghama¤¤a'nti. Dvãhi me assa viggaho. Yo càyaü samaõo và bràhmaõo và evaüvàdã [PTS Page 499] [\q 499/] evaüdiññhã: sabbaü me khamatãti. Yocàyaü samaõo và bràhmaõo và evaüvàdã evaüdiññhã: ekaccaü me khamati, ekaccaü me na khamatã'ti. Imehi me assa dvãhi viggaho, iti viggahe sati vivàdo, vivàde sati vighàto, vighàte sati vihesà. Iti so viggaha¤ca vivàda¤ca vighàta¤ca vihesa¤ca attani sampassamàno ta¤ceva diññhiü pajahati. A¤¤a¤ca diññhiü na upàdiyati. Evametàsaü diññhãnaü pahànaü hoti. Evametàsaü diññhãnaü pañinissaggo hoti.

Tatraggivessana ye te samaõabràhmaõà evaüvàdino evaüdiññhino sabbaü me na khamatã'ti. Tattha vi¤¤å puriso iti pañisa¤cikkhati: yà kho me ayaü diññhi sabbaü me na khamatã'ti. Ima¤ce ahaü diññhiü thàmasà paràmassa abhinivissa vohareyyaü: idameva saccaü, moghama¤¤a'nti. Dvãhi me assa viggaho. Yo càyaü samaõo và bràhmaõo và evaüvàdã evaüdiññhã: sabbaü me khamatã'ti. Yocàyaü samaõo và bràhmaõo và evaüvàdã evaüdiññhã: ekaccaü me khamati, ekaccaü me na khamatã'ti. Imehi me assa dvãhi viggaho, iti viggahe sati vivàdo, vivàde sati vighàto, vighàte sati vihesà. Iti so viggaha¤ca vivàda¤ca vighàta¤ca vihesa¤ca attani sampassamàno ta¤ceva diññhiü pajahati. A¤¤a¤ca diññhiü na upàdiyati. Evametàsaü diññhãnaü pahànaü hoti. Evametàsaü diññhãnaü pañinissaggo hoti.

Tatraggivessana ye te samaõabràhmaõà evaüvàdino evaüdiññhino 'ekaccaü me khamati. Ekaccaü me na khamatãti tattha vi¤¤å puriso iti pañisa¤cikkhati: yà kho me ayaü diññhi: ekaccaü me khamati, ekaccaü me na khamatãti. Ima¤ce ahaü diññhiü thàmasà paràmassa abhinivissa vohareyyaü: idameva saccaü, moghama¤¤a'nti. Dvãhi me assa viggaho. Yo càyaü samaõo và bràhmaõo và evaüvàdã evaüdiññhã: sabbaü me khamatã'ti. Yocàyaü samaõo và bràhmaõo và evaüvàdã evaüdiññhã: 'sabbaü me na khamatãti, imehi me assa dvãhi viggaho, iti viggahe sati vivàdo, vivàde sati vighàto, vighàte sati vihesà. Iti so viggaha¤ca vivàda¤ca vighàta¤ca vihesa¤ca attani sampassamàno ta¤ceva diññhiü pajahati. A¤¤a¤ca diññhiü na upàdiyati. Evametàsaü diññhãnaü pahànaü hoti. Evametàsaü diññhãnaü pañinissaggo hoti. [PTS Page 500] [\q 500/]

[BJT Page 284] [\x 284/]

Ayaü kho panaggivessana kàyo råpã càtummahàbhåtiko màtà pettikasambhavo odanakummàsåpacayo aniccucchàdanaparimaddanabhedana viddhaüsanadhammo aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su¤¤ato anattato samanupassitabbo. Tassimaü kàyaü aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato jalokato su¤¤ato anattato samanupassato yo kàyasmiü kàyacchando kàyasneho kàyanvayatà sà pahãyati.

Tisso kho imà aggivessana vedanà: sukhà vedanà dukkhà vedanà adukkhamasukhà vedanà. Yasmiü aggivessana samaye sukhaü vedanaü vedeti. Neva tasmiü samaye dukkhaü vedanaü vedeti. Na adukkhamasukhaü vedanaü vedeti. Sukhaüyeva tasmiü samaye vedanaü vedeti. Yasmiü aggivessana samaye dukkhaü vedanaü vedeti, neva tasmiü samaye sukhaü vedanaü vedeti, na adukkhamasukhaü vedanaü vedeti, dukkhaüyeva tasmiü samaye vedanaü vedeti. Yasmiü aggivessana samaye adukkhamasukhaü vedanaü vedeti, neva tasmiü samaye sukhaü vedanaü vedeti, na dukkhaü vedanaü vedeti. Adukkhamasukhaüyeva tasmiü samaye vedanaü vedeti.

Sukhàpi kho aggivessana vedanà aniccà saïkhatà pañiccasamuppannà khayadhammà vayadhammà viràgadhammà nirodhadhammà, dukkhàpi kho aggivessana vedanà aniccà saïkhatà pañiccasamuppannà khayadhammà vayadhammà viràgadhammà nirodhadhammà, adukkhamasukhàpi kho aggivessana vedanà aniccà saïkhatà pañiccasamuppannà khayadhammà vayadhammà viràgadhammà nirodhadhammà.

Evaü passaü aggivessana sutavà ariyasàvako sukhàyapi vedanàya nibbindati, dukkhàyapi vedanàya nibbindati, adukkhamasukhàyapi vedanàya nibbindati. Nibbindaü virajjati, viràgà vimuccati, vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti, khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti pajànàti. Evaü vimuttacitto kho aggivessana bhikkhu na kenaci saüvadati. Na kenaci vivadati. Ya¤ca loke vuttaü teneva voharati aparàmasanti.

Tena kho pana samayena àyasmà sàriputto bhagavato [PTS Page 501] [\q 501/] piññhito ñhito hoti bhagavantaü vãjayamàno.1 Atha kho àyasmato sàriputtassa etadahosi: tesaü tesaü kira no bhagavà dhammànaü abhi¤¤à pahàõamàha. Tesaü tesaü kira no sugato dhammànaü abhi¤¤à pañinissaggamàhàti. Iti'hidaü àyasmato sàriputtassa pañisa¤cikkhato anupàdàya àsavehi cittaü vimucci. Dãghanakhassa pana paribbàjakassa virajaü vãtamalaü dhammacakkhuü udapàdi: yaü ki¤ci samudaya dhammaü, sabbantaü nirodhadhammanti.

--------------------------

1. Vãjamàno- [PTS]

[BJT Page 286] [\x 286/]

Atha kho dãghanakho paribbàjako diññhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogàëhadhammo tiõõavicikiccho vigatakathaïkatho vesàrajjappatto aparappaccayo satthusàsane bhagavantaü etadavoca:

Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya' andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, 'cakkhumanto råpàni dakkhintã'ti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.

Dãghanakhasuttaü catutthaü.