Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena sakuludàyi paribbàjako moranivàpe paribbàjakàràme pañivasati mahatiyà paribbàjakaparisàya saddhiü. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya ràjagahaü piõóàya pàvisi. Atha kho bhagavato etadahosi: atippago kho tàva ràjagahaü piõóàya carituü. Yannånàhaü yena moranivàpo paribbàjakàràmo yena sakuludàyi paribbàjako tenupasaïkameyyanti. Atha kho bhagavà yena moranivàpo paribbàjakàràmo tenupasaïkami. Tena kho pana samayena sakuludàyi paribbàjako mahatiyà paribbàjaka parisàya saddhiü nisinno hoti unnàdiniyà uccàsaddamahàsaddàya1 [PTS Page 030] [\q 30/] anekavihitaü tiracchànakathaü kathentiyà, seyyathãdaü: ràjakathaü corakathaü mahàmattakathaü senàkathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pànakathaü vatthakathaü yànakathaü sayanakathaü màlàkathaü gandhakathaü ¤àtikathaü gàmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü sårakathaü visikhàkathaü kumbhaññhànakathaü pubbapetakathaü nànattakathaü lokakkhàyikaü samuddakkhàyikaü itibhavàbhavakathaü iti và. Addasà kho sakuludàyi paribbàjako bhagavantaü dåratoca àgacchantaü. Disvàna sakaü parisaü saõñhapesi: 'appasaddà honto hontu mà bhonto saddamakattha ayaü samaõo gotamo àgacchati, appasaddakàmo kho pana so àyasmà appasaddassa vaõõavàdi, appevanàma appasaddaü parisaü viditvà upasaïkamitabbaü ma¤¤eyyà'ti. Atha kho te paribbàjakà tuõhã ahesuü.

Atha kho bhagavà yena sakuludàyi paribbàjako tenupaïkami. Atha kho sakuludàyi paribbàjako bhagavantaü etadavoca: etu kho bhante bhagavà: 'svàgataü bhante bhagavato. Cirassaü kho bhante bhagavà imaü pariyàyamakàsi yadidaü idhàgamanàya. Nisãdatu bhante bhagavà, idamàsanaü pa¤¤atta'nti. Nisãdi bhagavà pa¤¤atte àsane. Sakuludàyãpi kho paribbàjako a¤¤ataraü nãcaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho sakuludàyi paribbàjakaü bhagavà etadavoca:

Kàyanuttha udàyi, etarahi kathàya sannisinnà? Kà ca pana vo antarà kathà vippakatàti? Tiññhatesà bhante kathà yàya mayaü etarahi kathàya sannisinnà. Nesà bhante kathà bhagavato dullabhà bhavissati pacchàpi savaõàya. Yadàhaü bhante imaü parisaü anupasaïkanto homi. Athàyaü parisà anekavihitaü tiracchànakathaü kathentã nisinnà

--------------------------

1. Uccàsaddàya mahàsaddàya-sãmu, [PTS]

[BJT Page 378] [\x 378/]

Hoti. Yadà ca kho ahaü bhante, imaü parisaü upasaïkanto homi. Athàyaü parisà mamaüyeva mukhaü ullokentã1 nisinnà hoti: yaü no samaõo udàyi dhammaü bhàsissati. Taü no sossàmàti. Yadà [PTS Page 031] [\q 31/] pana bhante bhagavà imaü parisaü upasaïkanto hoti, atha aha¤ceva aya¤ca parisà bhagavatova2 mukhaü ullokento1 nisinnà homa3: yaü no bhagavà dhammaü bhàsissati, taü sossàmà'ti.

Tenahudàyi, ta¤¤evettha pañibhàtu, yathà maü pañibhàseyyàti. Purimàni bhante divasàni purimataràni sabba¤¤u sabbadassàvã aparisesaü ¤àõadassanaü pañijànamàno: 'carato ca me tiññhato ca suttassa ca jàgarassa ca satataü samitaü ¤àõadassanaü paccupaññhita'nti, so mayà pubbantaü àrabbha pa¤haü puññho samàno a¤¤ena¤¤aü pañicari. Bahiddhà kataü apanàmesi. Kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtvàkàsi. Tassa mayhaü bhante, bhagavantaüyeva àrabbha pãti udapàdi: 'aho nåna bhagavà, aho nåna sugato, yo imesaü dhammànaü kusalo'ti.

Ko paneso udàyi, sabba¤¤å sabbadassàvã aparisesaü ¤àõadassanaü pañijànamàno: 'carato ca me tiññhato ca suttassa ca jàgarassa ca satataü samitaü ¤àõadassanaü paccupaññhita'nti, yo tayà4 pubbantaü àrabbha pa¤haü puññho samàno a¤¤ena¤¤aü pañicari, bahiddhà kathaü apanàmesi. Kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtvàkàsã'ti? Nigaõñho bhante nàtaputto'ti.

Yo kho udàyi,anekavihitaü pubbenivàsaü anussareyya, seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü5 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanno. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussareyya. So và maü pubbantaü àrabbha pa¤haü puccheyya taü vàhaü pubbantaü àrabbha pa¤haü puccheyyaü. So và me pubbantaü àrabbha pa¤hassa veyyàkaraõena cittaü àràdheyya, tassa vàhaü pubbantaü àrabbha pa¤hassa veyyàkaraõena cittaü àràdheyyaü.

Yo kho5 udàyi, dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passeyya: cavamàne upapajjamàne, hine paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammupage satte pajànàti. Ime vata bhonte sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchadiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà, ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti, so và maü aparantaü àrabbha [PTS Page 032] [\q 32/] pa¤haü puccheyya. Taü vàhaü aparantaü àrabbha pa¤haü puccheyyaü. So và me aparantaü àrabbha pa¤hassa veyyàkaraõena cittaü àràdheyya. Tassa vàhaü aparantaü àrabbha pa¤hassa veyyàkaraõena cittaü àràdheyyaü. Apicudàyi, tiññhatu pubbanto tiññhatu aparanto, dhammaü te desessàmi: ' imasmiü sati idaü hoti, imassuppàdà idaü uppajjati, imasmiü asati idaü na hoti, imassa nirodhà imaü nirujjhatã'ti. Ahaü hi

--------------------------

1. Olokentã-syà. 2. Bhagavato-machasaü. 3. Hoti- sya 4. So tayà-syà 5. So kho-sãmu, [PTS]

[BJT Page 380] [\x 380/]

Bhante1 yàvatakampi me iminà attabhàvena paccanubhåtaü, tampi nappahomi sàkàraü2 sauddesaü anussarituü. Kuto panàhaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarissàmi, seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi dvepi jàtiyo ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü5 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarissàmi seyyathàpi bhagavà. Ahaü hi bhante etarahi paüsu pisàcakampi na passàmi, kuto panàhaü dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne, hine paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammupage satte pajànàti. Ime vata bhonte sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchadiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà, ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànissàmi. Seyyathàpi bhagavà. Yaü pana maü bhante bhagavà evamàha: api cudàyi tiññhatu pubbanto tiññhatu aparanto,dhammaü te desessàmi: 'imasmiü sati idaü hoti, imassuppàdà idaü upapajjati, imasmiü asati idaü na hoti, imassa nirodhà idaü nirujjhatã'ti. Ta¤ca pana me bhiyyosomattàya na pakkhàyati appevanàmàhaü bhante sake àcariyake bhagavato cittaü àràdheyyaü pa¤hassa veyyàkaraõenà'ti.

Kinti pana te udàyi, sake àcariyake hotãta?

Ambhàkaü bhante, sake àcariyake evaü hoti: 'ayaü paramo vaõõo, ayaü paramo vaõõo'ti.

Yaü pana te etaü udàyi, sake àcariyake evaü hoti: 'ayaü paramo vaõõo, ayaü paramo vaõõo'ti. Katamo so paramo vaõõo'ti?

Yasmà bhante, vaõõà a¤¤o vaõõo uttaritaro và paõãtataro và natthi, so paramo vaõõoti.

Katamo pana so udàyi vaõõo,3 yasmà vaõõà a¤¤o vaõõo uttaritaro và paõãtataro và natthiti? [PTS Page 033] [\q 33/]

Yasmà bhante vaõõà a¤¤o vaõõo uttaritaro và paõãtataro và natthi, so paramo vaõõoti.

Dãghàpi kho te esà udàyi, phareyya. Yasmà bhante, vaõõà a¤¤o vaõõo uttaritaro và paõãtataro và natti, so paramo vaõõoti vadesi, ta¤ca vaõõaü na pa¤¤àpesi. Seyyathàpi udàyi puriso evaü vadeyya: ahaü yà imasmiü janapade janapadakalyàõã taü icchàmi taü kàmemã'ti. Tamenaü evaü vadeyyuü: ambho purisa, yaü tvaü janapadakalyàõãü icchasi kàmesi. Jànàsi tvaü janapadakalyàõiü khattiyã và bràhmaõã và vessã và suddãvàti? Iti puññho, noti vadeyya. Tamenaü evaü vadeyyuü: ambho purisa, yaü tvaü janapadakalyàõiü icchasi kàmesi jànàsi tvaü janapadakalyàõiü evannàmà evaïgottà iti vàti tamenaü evaü vadeyyuü: ambho purisa, yaü tvaü janapadakalyàõiü icchasi kàmesi jànàsi tvaü janapadakalyàõiü evannàmà evaïgottà itivàti dãghà và rassà và majjhimà vàti iti puññho, noti vadeyya. Tamenaü evaü vadeyyuü: ambho purisa, yaü tvaü janapadakalyàõiü icchasi kàmesi jànàsi tvaü janapadakalyàõiü evannàmà evaïgottà iti vàti kàëã và sàmà và maïguracchavã vàti iti puññho, noti vadeyya. Amukasmiü gàme và nigame và nagare vàti iti påññho, noti vadeyya. Tamenaü evaü vadeyyuü: ambho purisa, yaü tvaü na jànàsi na passasi, taü tvaü icchasi kàmesiti iti puññho àmàti vadeyya. Taü kiü ma¤¤asi udàyi, nanu evaü sante tassa purisassa appàñihãrakaü4 bhàsitaü sampajjatãti?

-----------------------

1. Ahaü bhante-sãmu, [PTS] 2. Iti sàkàraü -sãmu, [PTS] 3. So paramo vaõõo- machasaü 4. Appàñihirãkataü-machasaü, [PTS] appàñihirikataü-syà.

[BJT Page 382] [\x 382/]

Addhà kho bhante, evaü sante tassa purisassa appàñihãrakaü bhàsitaü sampajjatãti.

Evameva kho udàyi, yasmà bhante, vaõõà a¤¤o vaõõo uttarãtaro và paõãtataro và natthi, so paramo vaõõoti vadesi, ta¤ca vaõõaü na pa¤¤àpesãti.

Seyyathàpi bhante, maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato paõóukambale nikkhitto bhàsati ca tapati ca virocati ca1. Evaü vaõõo attà hoti arogo parammaraõàti.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato paõóukambale nikkhitto [PTS Page 034] [\q 34/] bhàsati ca tapati ca virocati ca1 yo và rattandhakàratimisàyaü kimi khajjopaõako, imesaü ubhinnaü vaõõànaü katamo vaõõo abhikkantataro ca paõãtataro càti?

Yvàyambhante, rattandhakàratimisàyaü kimi khajjopaõako, ayaü imesaü ubhinnaü vaõõànaü abhikkantataro ca paõãtataro càti.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yo và rattandhakàratimisàyaü2 kimi khajjopaõako. Yo và rattandhakàratimisàyaü telappadipo, imesaü ubhinnaü vaõõànaü katamo vaõõo abhikkantataroca paõãtataro càti?

Yvàyaü bhante, rattandhakàratimisàyaü telappadãpo, ayaü imesaü ubhinnaü vaõõànaü abhikkantataro ca paõãtataro càti.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yo và rattandhakàratimisàyaü telappadipo yo và rattandhakàratimisàyaü mahàaggikkhandho, imesaü ubhinnaü vaõõànaü katamo vaõõo abhikkantataro ca paõãtataro càti?

Yvàyaü bhante, rattandhakàratimisàyaü mahàaggikkhandho, ayaü imesaü ubhinnaü vaõõànaü abhikkantataro ca paõãtataro càti.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yo và rattandhakàratimisàyaü mahàaggikkhandho, yà và rattiyà paccusasamayaü viddhe vigatavalàhake deve osadhãtàrakà, imesaü ubhinnaü vaõõànaü katamo vaõõo abhikkantataro ca paõãtataro càti.?

Yàyaü bhante, rattiyà paccusasamayaü viddhe vigatavalàhake deve osadhãtàrakà, ayaü imesaü ubhinnaü vaõõànaü abhikkantataro ca paõãtataro càti.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yà và rattiyà paccusasamayaü viddhe vigatavalàhake deve osadãtàrakà, yo và tadahuposathe paõõarase viddhe vigatavalàhake deve abhido3 aóóharattasamayaü cando, imesaü ubhinnaü vaõõànaü katamo vaõõo abhikkantataro ca paõãtataro càti

-----------

1. Bhàsate ca tapate ca-sãmu, machasaü virocate ca sãmu bhàsateva tapateva virocateca-syà 2. Rattandhakàratimisàya-machasaü,[PTS] syà 3. Abhide-sãmu.

Yvàyaü bhante, tadahuposathe paõõarase viddhe vigatavalàhake deve abhido1 aóóharattasamayaü cando, ayaü imesaü ubhinnaü vaõõànaü abhikkantataro ca paõãtataro càti. [PTS Page 035] [\q 35/]

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yo và tadahuposathe paõõarase viddhe vigatavalàhake deve abhido aóóharattasamayaü cando. Yo và vassànaü pacchime màse saradasamaye viddhe vigatavalàhake deve abhido majjhantikaü samayaü suriyo, imesaü ubhinnaü vaõõànaü katamo ca vaõõo abhikkantataro ca paõãtataro càti.

Yvàyaü bhante, vassànaü pacchime màse saradasamaye viddhe vigatavalàhake deve abhido majjhantikaü samayaü suriyo, ayaü imesaü ubhinnaü vaõõànaü abhikkantataro ca paõãtataro càti.

Ato2 kho te udàyi, bahå hi bahutarà devà ye imesaü candimasuriyànaü àbhà3 nànubhonti, tyàhaü pajànàmi. Atha ca panàhaü na vadàmi: yasmà vaõõà a¤¤o vaõõo uttaritaro và paõãtataro và natthi'ti. Atha ca pana tvaü udàyi: yvàyaü vaõõo kiminà khajjopaõakena hãnataro4ca patikiññhataro ca, so paramo vaõõoti vadesi, ta¤ca vaõõaü na pa¤¤àpesiti.

Acchidaü bhagavà kathaü, acchidaü sugato kathanti.

Kiü pana tvaü udàyi, evaü vadesi: acchidaü bhagavà kathaü, acchidaü sugato kathanti

Ambhàkaü bhante, sake àcariyake evaü hoti: 'ayaü paramo vaõõo ayaü paramo vaõõo'ti. Te mayaü bhante, bhagavatà sake àcariyake samanuyu¤jiyamànà samanugàhiyamànà samanubhàsiyamànà rittà tucchà aparaddhà'ti.

Kiü panudàyi, atthi ekantasukho loko, atthi àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti?

Ambhàkaü bhante, sake àcariyake evaü hoti: atthi ekantasukho loko, atthi àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyà'ti.

Katamà pana sà udàyi, àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti?

Idha bhante, ekacco pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesu micchàcàraü pahàya kàmesu micchàcàrà pañivirato [PTS Page 036] [\q 36/] hoti, musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti, a¤¤ataraü và pana tapoguõaü samàdàya vattati, ayaü kho sà bhante, àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti.

---------------------------

1. Ahide-sãmu 2. Tato-syà 3. âbhà te-sãmu 4. Nihãnataro-machasaü,syà.

[BJT Page 386] [\x 386/]

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yasmi samaye pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, ekantasukhã và tasmiü samaye attà hoti sukhadukkhã càti?

Sukhadukkhã bhante.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yasmiü samaye adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti, ekantasukhã và tasmiü samaye attà hoti sukhadukkhã vàti?

Sukhadukkhã bhante.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yasmiü samaye kàmesu micchàcàraü pahàya kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, ekantasukhã và tasmiü samaye attà hoti sukhadukkhã vàti?

Sukhadukkhã bhante

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yasmiü samaye musàvàdàü pahàya musàvàdà pañivirato hoti, ekantasukhi và tasmiü samaye attà hoti sukhadukkhã vàti?

Sukhadukkhã bhante.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, yasmiü samaye a¤¤ataraü tapoguõaü samàdàya vattati, ekantasukhã và tasmiü samaye attà hoti sukhadukkhã vàti?

Sukhadukkhã bhante.

Taü kiü ma¤¤asi udàyi, api nu kho vokiõõasukhadukkhaü pañipadaü àgamma ekantasukhassa lokassa sacchikiriyà hotãti?

Acchidaü bhagavà kathaü, acchidaü sugato kathanti.

Kiü pana tvaü udàyi, evaü vadesi: 'acchidaü bhagavà kathaü, acchidaü sugato katha'nti.

Amhàkaü bhante, sake àcariyake evaü hoti: 'atthi ekantasukho loko, atthi àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyà'ti. Te mayaü bhante, bhagavatà sake àcariyake samanuyu¤jiyamànà samanugàhiyamànà samanubhàsiyamànà rittà tucchà aparaddhàti.

Kiü pana bhante, atthi ekantasukho loko atthi àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti? [PTS Page 037] [\q 37/]

Atthi kho udàyi, ekantasukho loko, atthi àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti.

Katamà pana sà bhante,àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti?

--------------------------

1. Aparaddhàpi-syà,[PTS]

[BJT Page 388] [\x 388/]

Vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaüjhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati. Sato ca sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti:upekkhako satimà sukhavihàrãti taü tatiyaüjhànaü upasampajja viharati. Ayaü kho sà udàyi, àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti

Na kho1 sà bhante, àkàravatã pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàya. Sacchikato hissa bhante, ettàvatà ekantasukho loko hotãti.

Nakhvàssa udàyi,ettàvatà ekantasukho loko sacchikato hoti, àkàravatãtveva sà pañipadà ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàyàti.

Evaü vutte sakuludàyissa paribbàjakassa parisà unnàdinã uccàsadda mahàsaddà2 ahosi: ettha mayaü anassàma sàcariyakà, ettha mayaü panassàma3 sàcariyakà, na mayaü ito bhiyyo utatritaraü pajànàmàti.

Atha kho sakuludàyissa paribbàjakassa parisà unnàdinã uccàsadda mahàsaddà2 ahosi: ettha mayaü anassàma sàcariyakà , ettha mayaü panassàma3 sàcariyakà, na mayaü ito bhiyyo uttarãtaraü pajànàmàti.

Atha kho sakuludàyi paribbàjako te paribbàjake appasadde katvà bhagantaü etadavoca: ' kittàvatà panassa bhante ekantasukho loko sacchikato hotã'ti.

Idhådàyi, bhikkhå sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà, pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà1 adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. Yàvatà devatà ekantasukhaü lokaü upapannà tàhi devatàhi saddhiü santiññhati sallapati sàkacchaü samàpajjati, ettàvatà khvàssa udàya, ekantasukho loko sacchikato hotã'ti.

Etassa nåna bhante, ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàhetu bhikkhå bhagavati brahmacariyaü carantãti?

Na kho udàyi, etassa4 ekantasukhassa lokassa sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü caranti. Atthi kho udàyi, a¤¤e ca5 dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca, yesaü sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü carantãti. [PTS Page 038] [\q 38/]

Katame pana te bhante, dhammà uttarãtarà ca paõãtatarà ca, yesaü sacchikiriyàhetu bhikkhå bhagavati brahmacariyaü carantãti?

Idhudàyi, tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà so imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti,so dhammaü deseti:àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti.Taü dhammaü suõàti.

Gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiü và kule paccàjàto. So taü dhammaü sutvà tathàgate saddhaü pañilabhati. So tena saddhàpañilàbhena samannàgato itipañisa¤cikkhati: sambàdho gharàvàso rajàpatho, abbhokàso pabbajjà, nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü, yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyanti. So aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati.

So evaü pabbajito samàno bhikkhånaü sikkhàsàjivasamàpanno pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihitadaõóo nihitasattho lajji dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti, dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã athenena sucibhåtena attanà viharati. Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã hoti, àràcàrã virato methunà gàmadhammà. Musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti, saccavàdã saccasandho theto paccayiko avisaüvàdako lokassa. Pisunaü vàcaü pahàya pisunàya vàcàya pañivirato hoti, ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya,amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya, iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà, samaggàràmo samaggarato samagganandi samaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti, yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpaü vàcaü bhàsità hoti. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti, kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü.

So bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà pañivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattuparato virato vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà pañivirato hoti. Màlàgandhavilepanadhàraõamaõóanavibhåsanaññhànà pañivirato hoti. Uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Jàtaråparajatapañiggahanà pañivirato hoti àmakadha¤¤apañiggahanà pañivirato hoti. âmakamaüsapañiggahanà pañivirato hoti. Itthikumàrikapañiggahanà pañivirato hoti. Dàsidàsapañiggahanà pañivirato hoti. Ajeëakapañiggahanà pañivirato hoti. Kukkuñasåkarapañiggahanà pañivirato hoti. Hatthigavàssavaëavàpañiggahanà pañivirato hoti. Khettavatthupañiggahanà pañivirato hoti. Dåteyyapahãnagamanànuyogà pañivirato hoti. Kayavikkayà pañivirato hoti. Tulàkåñakaüsakuñamànakåñà pañivirato hoti. Ukkoñanava¤cananikatisàciyogà pañivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparàmosaàlopasahasàkàrà pañivirato hoti.

So santuññho hoti kàyaparihàrikena cãvarena, kucchiparihàrikena piõóapàtena, so yena yeneva pakkamati, samàdàyeva pakkamati. Seyyathàpi nàma pakkhi sakuõo yena yeneva óeti, sapattabhàrova óeti. Evamevaü bhikkhu santuññho hoti kàyaparihàrikena cãvarena, kucchiparihàrikena piõóapàtena. Yena yeneva pakkamati samàdàyeva pakkamati. So iminà ariyena sãlakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedeti.

So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati cakkhundriyaü,cakkhundriyesaüvaraü àpajjati.

So sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã,yatvàdhikaraõamenaü sotendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati sotendriyaü, sotendri yesaüvaraü àpajjati.

So ghànena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã,yatvàdhikaraõamenaü ghànendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati ghànendriyaü,ghànendri yesaüvaraü àpajjati.

So jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã,yatvàdhikaraõamenaü jivhendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati jivhendriyaü,jivhendriye saüvaraü àpajjati.

So kàyena phoññhabbaü phåsitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü kàyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati kàyendriyaü,kàyendriye saüvaraü àpajjati.

So manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã,yatvàdhikaraõamenaü manendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaraü pañipajjati,rakkhati manendriyaü,manendriye saüvaraü àpajjati. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedeti

So abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti, àlokite vilokite sampajànakàrã hoti, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti, saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti.

So iminà ca ariyena sãlakkhandhena samannàgato iminà ca ariyena indriyasaüvarena samannàgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannàgato vivittaü senàsanaü bhajati. Ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapattaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü.

So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü panidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Byàpàdapadosà cittaü parisodheti, thãnamiddaü pahàya vigatatãnamiddo viharati àlokasa¤¤i sato sampajàno. Thãnamiddà cittaü parisodheti, uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaïkathi kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti. So ime pa¤ca nãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Ayampi kho udàyi, dhammo uttarãtaro ca paõãtataro ca yassa sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü caranti.

--------------------------

[BJT Page 390] [\x 390/]

Puna ca paraü udàyi, bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati. Sato ca sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihàrãti taü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà, pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà1 adukkhaü asukhaü2 upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü3 upasampajja viharati.Ayampi kho udàyi,dhammo uttaritaro ca paõãtataro ca yassa sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü caranti.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte pubbe nivàsànussati¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evannàmo evaïgotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü5 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, ayampi kho udàyi dhammo uttarãtaro ca paõãtataro ca, yassa sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü caranti.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte sattànaü cåtupapàta¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati: cavamàne upapajjamàne, hine paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammupage satte pajànàti. Ime vata bhonte sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchadiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà, ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti,ayampi kho udàyi, dhammo uttaritaro ca paõãtataro ca, yassa sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü caranti.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhasamudayoti yatàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhoti yatàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàmiõãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti, ime àsavàti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavasamudayoti [PTS Page 039] [\q 39/] yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa eva¤jànato evampassato kàmàsavà pi cittaü vimuccati. Bhavàsavàpi cittaü vimuccati. Avijjàsavà pi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü,kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàti. Ayaü kho udàyi, dhammo uttaritaro ca paõãtataro ca, yassa sacchikiriyàhetu bhikkhå mayi brahmacariyaü caranti. Ime kho udàyi, dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca yesaü sacchikiriyà hetu bhikkhå mayi brahmacariyaü carantãti.

Evaü vutte sakuludàyi paribbàjako bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bhante, abhikkantaü bhante. Seyyathàpi bhante, nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañiccannaü và vicareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti. Evamevaü bhagavatà anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhante, bhagavantaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Labheyyàhaü bhante, bhagavato santike pabbajjaü,labheyyaü upasampadanti.

[BJT Page 392] [\x 392/]

Evaü vutte sakuludàyissa paribbàjakassa parisà sakuludàyiü paribbàjakaü etadavoca: mà bhavaü udàyi, samaõe gotame brahmacariyaü cari, mà bhavaü udàyi, àcariyo hutvà antevàsãvàsaü vasi. Seyyathàpi nàma udakamaõãko1 hutvà uda¤caniko2 assa. Evaü sampadamidaü3 bhoto udàyissa bhavissati. Mà bhavaü udàyi samaõe gotame brahmacariyaü cari. Mà bhavaü udàyi àcariyo hutvà antevàsãvàsaü vasãti. Iti hidaü sakuludàyissa paribbàjakassa parisà sakuludàyiü paribrabàjakaü antaràyamakàsi bhagavati brahmacariyeti. [PTS Page 040] [\q 40/]

Culasakuludàyisuttaü navamaü.

-------------------------

1. Maõiko-[PTS] 2. Uddekaniko-syà, [PTS] 3. Sampadamekaü - [PTS]