[BJT Vol M - 2] [\z M /] [\w II /]
[PTS Vol M - 2] [\z M /] [\f II /]
[PTS Page 054] [\q 54/]
[BJT Page 420] [\x 420/]
Suttantapiñake
Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà kuråsu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü yena thullakoññhitaü1 nàma kurånaü nigamo tadavasari. Assosuü kho thullakoññhitakà2 bràhmaõagahapatikà: samaõo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito kuråsu [PTS Page 055] [\q 55/] càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü thullakoññhitaü anuppatto. Taü kho pana bhagavantaü gotamaü evaü kalyàõo kittisaddo abbhåggato: itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà'ti. So imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti, so dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü, kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti. Sàdhu kho pana tathàråpànaü arahataü dassanaü hotã"ti.
Atha kho thullakoññhitakà2 bràhmaõagahapatikà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà appekacce bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Appekacce bhagavatà saddhiü sammodiüsu, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü3 vãtisàretvà, ekamantaü nisidiüsu. Appekacce yena bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà ekamantaü nisãdiüsu appekacce bhagavato santike nàmagottaü sàvetvà ekamantaü nisãdiüsu. Appekacce tuõhãbhåtà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho thullakoññhitake4 bràhmaõagahapatike bhagavà dhammiyà kathàya sandassesi samàdapesi samuttejesi sampahaüsesi.
Tena kho pana samayena raññhapàlo nàma kulaputto tasmiüyeva thullakoññhite4 aggakulikassa5 putto tassaü parisàyaü nisinno hoti. Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa etadahosi : yathà yathà kho bhagavà dhammaü deseti6 nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü, yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyya'nti. Atha kho thullakoññhitakà2 bràhmaõagahapatikà bhagavatà dhammiyà kathàya sandassità samàdapità samuttejità sampahaüsità bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà [PTS Page 056] [\q 56/] bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkamiüsu. Atha kho raññhapàlo
--------------------------
1. Thullakoññhikaü- machasaü 2. Thullakoññhikà-macasaü 3. Sàraõãyaü -sãmu, machasaü 4. Thullakoññhitake-sãmu. 5. Aggakulassa-machasaü
Thullakoññhike-machasaü 6. Khvàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi-machasaü,syà, [PTS][BJT Page 422] [\x 422/]
Kulaputto acirapakkantesu thullakoññhitakesu bràhmaõagahapatikesu yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho raññhapàlo kulaputto bhagavantaü etadavoca: 'yathà yathàhaü bhante, bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi, nayidaü såkaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü,1 labheyyàhaü bhante bhagavato santike pabbajjaü, labheyyaü upasampada'nti.
Anu¤¤àtosi pana tvaü raññhapàla, màtàpituhi agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti?
Na kho ahaü bhante, anu¤¤àto màtàpituhi agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti.
Na kho raññhapàla, tathàgatà ananu¤¤àtaü màtàpituhi pabbàjentãti.
Svàhaü bhante tathà karissàmi yathà maü màtàpitaro anujànissanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti.
Atha kho raññhapàlo kulaputto uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà yena màtàpitaro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà màtàpitaro etadavoca: 'amma tàta,2 yathà yathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi, nayidaü såkaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü, icchàmahaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajituü, anujànàtha maü agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyà'ti.
Evaü vutte raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: 'tvaü khosi3 tàta raññhapàla, amhàkaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito4 sukhaparibhato5 na tvaü tàta raññhapàla, kassaci6 dukkhassa jànàsi. Ehi tvaü tàta raññhapàla, bhu¤ja [PTS Page 057] [\q 57/] ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni7 paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu. Na taü mayaü anujànàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te mayaü akàmakà vinà bhavissàma, kiü pana mayaü taü jivantaü anujànissàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti?
-------------------------
1. Icchàmahaü bhante, kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajituü(adhikaü) machasaü. [PTS] Syà, potthakesu
2. Ammatàtà-machasaü,[PTS] 3. Tvaü kho-[PTS] 4. Sukhe ñhito-[PTS] 5. Sukhaparihato-syà 6. Ki¤ci-syà 7. Kàme-machasaü, syà, [PTS][BJT Page 424] [\x 424/]
Dutiyampi kho raññhapàlo kulaputto màtàpitaro etadavoca: 'amma tàta, yathà yathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi. Nayidaü såkaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü. Icchàmahaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajituü, anujànàtha maü agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti.
Tatiyampi kho raññhapàlo kulaputto màtàpitaro etadavoca: 'amma tàta, yathà yathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi. Nayidaü såkaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü. Icchàmahaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajituü, anujànàtha maü agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti.
Tatiyampi kho raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro raññhapàlaü kulaputtaü
Etadavocuü:'tvaü khosi tàta raññhapàla, amhàkaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato na tvaü tàta raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Ehi tvaü tàta raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu na taü mayaü anujànàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya. Maraõenapi te mayà akàmakà vinà bhavissàma,kiü pana mayaü taü jivantaü anujànissàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyà'ti?
Atha kho raññhapàlo kulaputto màtàpitusu pabbajjaü alabhamàno1 tattheva anantarahitàya bhumiyà nipajji, idheva me maraõaü bhavissati pabbajjà vàti2. [PTS Page 058] [\q 58/]
Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: 'tvaü khosi tàta raññhapàla, amhàkaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato,na tvaü tàta raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi, uññhehi tàta raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca parivàrehi ca bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu, na taü mayaü anujànàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te mayaü akàmakà vinà bhavissàma, kiü pana mayaü taü jivantaü anujànissàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti?
Evaü vutte raññhapàlo kulaputto tuõhã ahosi. Dutiyampi raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: 'tvaü khosi tàta raññhapàla, amhàkaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato. Na tvaü tàta raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Uññhehã tàta raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu. Na taü mayaü anujànàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te mayaü akàmakà vinà bhavissàma, kiü pana mayaü taü jivantaü anujànissàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti?
Evaü vutte raññhapàlo kulaputto tuõhã ahosi. Tatiyampi raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: 'tvaü khosi tàta raññhapàla, amhàkaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato. Na tvaü tàta raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Uññhehi tàta raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu. Na taü mayaü anujànàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te mayaü akàmakà vinà bhavissàma, kiü pana mayaü taü jivantaü anujànissàma agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti? Tatiyampi kho raññhapàlo kulaputto tuõahã ahosi.
--------------------------
1. Na maü màtàpitaro anujànanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti machasaü, syà.
2. 'Atha kho raññhapàlo kulaputto ekampi bhattaü na bhu¤ji - pe - sattapi bhattàni na bhu¤ji iti sudinnabhàõavàre viya - machasaü, syàma potthakesu disasati.[BJT Page 426] [\x 426/]
Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro yena raññhapàlassa kulaputtassa sahàyakà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà raññhapàlassa kulaputtassa sahàyake etadavocuü: 'eso tàtà, raññhapàlo kulaputto anantarahitàya bhumiyà nipanno: 'idheva me maraõaü bhavissati pabbajjà và'ti. Etha1 tàtà, yena raññhapàlo kulaputto tenupasaïkamatha, upasaïkamitvà raññhapàlaü kulaputtaü evaü vadetha: 'tvaü kho samma raññhapàla, màtàpitunnaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato, na tvaü samma raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Uññhehi samma raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu. Na taü màtàpitaro anujànanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te màtàpitaro akàmakà [PTS Page 059] [\q 59/] vinà bhavissanti, kiü pana te taü jivantaü anujànissanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyà'ti?2
Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa sahàyakà raññhapàlassa kulaputtassa matàpitunnaü pañissutvà3 yena raññhapàlo kulaputto tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: 'tvaü kho sammaraññhapàla, màtàpitunnaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato, na tvaü samma raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Uññhehi samma raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu. Na taü màtàpitaro anujànanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te màtàpitaro akàmakà vinà bhavissanti, kiü pana te jivantaü anujànissanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyàti?
Evaü vutte raññhapàlo kulaputto tuõhã ahosi. Dutiyampi kho raññhapàlassa kulaputtassa sahàyakà raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: tvaü kho samma raññhapàla, màtàpitunnaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato, na tvaü samma raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Uññhehi samma raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu, na taü màtàpitaro anujànanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te màtàpitaro akàmakà vinà bhavissanti, kiü pana te taü jivantaü anujànissanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyà'ti.
Evaü vutte raññhapàlo kulaputto tuõhã ahosi. Tatiyampi kho raññhapàlassa kulaputtassa sahàyakà raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: tvaü kho samma raññhapàla, màtàpitunnaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato, na tvaü samma raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi. Uññhehi samma raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca, bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu, na taü màtàpitaro anujànanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, maraõenapi te màtàpitaro akàmakà vinà bhavissanti, kiü pana te taü jivantaü anujànissanti agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyà'ti. Tatiyampi kho raññhapàlo kulaputto tuõahã ahosi.
Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa sahàyakà yena raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitaro etadavocuü: 'amma tàta, eso raññhapàlo kulaputto tattheva anantarahitàya bhåmiyà nipanno idheva me maraõaü [PTS Page 060] [\q 60/] bhavissati pabbajjà và'ti. Sace tumhe raññhapàlaü kulaputtaü
--------------------------
1. Ehã -[PTS]
2. Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa -pe- pabbajjàyàti. Ayaü pàñho machasaü, syàmapotthakesu na dissati. 3. 'Raññhapàlassa kulaputtassa màtàpitunnaü pañissutvà' iti machasaü, syàma potthakesu natthi.[BJT Page 428] [\x 428/]
Nànujànissatha agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, tatthevassa1 maraõaü àgamissati. Sace pana tumhe raññhapàlaü kulaputtaü anujànissatha agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, pabbajitampi naü dakkhissatha. Sace raññhapàlo kulaputto nàbhiramissati agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, kà cassa a¤¤à gati bhavissati, idheva paccàgamissati. Anujànàtha raññhapàlaü kulaputtaü agàrasmà anagàriyaü pabbajjàyà'ti.
Anujànàma tàtà, raññhapàlaü kulaputtaü agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, pabbajitena ca pana màtàpitaro uddassetabbàti.
Atha kho raññhapàlassa kulaputtassa sahàyakà yena raññhapàlo kulaputto tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà raññhapàlaü kulaputtaü etadavocuü: tvaü kho samma raññhapàla, màtàpitunnaü ekaputtako piyo manàpo sukhedhito sukhaparibhato, na tvaü samma raññhapàla, kassaci dukkhassa jànàsi, uññhehi samma raññhapàla, bhu¤ja ca piva ca paricàrehi ca. Bhu¤janto pivanto paricàrento kàmàni paribhu¤janto pu¤¤àni karonto abhiramassu, anu¤¤àtosi màtàpituhi agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya. Pabbajitena ca te màtàpitaro uddassetabbà'ti.
Atha kho raññhapàlo kulaputto uññhahitvà balaü gàhetvà yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho raññhapàlo kulaputto bhagavantaü etadavoca: 'anu¤¤àto ahaü bhante, matàpituhi agàrasmà anagàriyaü pabbajjàya, pabbàjetu maü bhagavà'ti. Alattha kho raññhapàlo kulaputto bhagavato santike pabbajjaü, alattha upasampadaü.
Atha kho bhagavà aciråpasampanne àyasmante raññhapàle addhamàsåpasampanne, thullakoññhite yathàbhirantaü viharitvà yena sàvatthi tena càrikaü pakkàmi, anupubbena càrikaü caramàno yena sàvatthi tadavasari. Tatra sudaü [PTS Page 061] [\q 61/] bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho àyasmà raññhapàlo eko våpakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi. Khiõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü,nàparaü itthattàyà'ti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro kho panàyasmà raññhapàlo arahataü ahosi.
Atha kho àyasmà raññhapàlo yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà raññhapàlo bhagavantaü etadavoca: 'icchàmahaü bhante, màtàpitaro uddassetuü, sace maü bhagavà anujànàtã'ti.
-------------------------
1. Tattheva maraõaü - machasaü, syà, [PTS]
[BJT Page 430] [\x 430/]
Atha kho bhagavà àyasmato raññhapàlassa cetasà ceto parivitakkaü1 manasàkàsi. Yadà bhagavà a¤¤àsi: 'abhabbo kho raññhapàlo kulaputto sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattitu'nti. Atha kho bhagavà àyasmantaü raññhapàlaü etadavoca: yassadàni tvaü raññhapàla, kàlaü ma¤¤asã'ti.
Atha kho àyasmà raññhapàlo uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà senàsanaü saüsàmetvà pattacãvaraü àdàya yena thullakoññhitaü tena càrikaü pakkàmi. Anupubbena càrikaü caramàno yena thullakoññhitaü tadavasari. Tatra sudaü àyasmà raññhapàlo thullakoññhite viharati ra¤¤o koravyassa migàcãre. Atha kho àyasmà raññhapàlo pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya thullakoññhitaü piõóàya pàvisi, thullakoññhite sapadànaü piõóàya caramàno yena sakapitunivesanaü tenupasaïkami. Tena kho pana samayena àyasmato raññhapàlassa pità majjhimàya dvàrasàlàya ullikhàpeti.2 Addasà kho àyasmato raññhapàlassa pità àyasmantaü raññhapàlaü dåratova àgacchantaü, disvàna etadavoca: 'imehi muõóakehi samaõakehi amhàkaü ekaputtako piyo manàpo [PTS Page 062] [\q 62/] pabbàjito'ti. Atha kho àyasmà raññhapàlo sakapitunivesane neva dànaü alattha, na paccakkhànaü, a¤¤adatthu akkosameva alattha.
Tena kho pana samayena àyasmato raññhapàlassa ¤àtidàsi àbhidosikaü kummàsaü chaóóetukàmà hoti. Atha kho àyasmà raññhapàlo taü ¤àtidàsiü etadavoca: 'sace taü bhagini, chaóóanãyadhammaü3 idha me patte àkirà'ti.
Atha kho àyasmato raññhapàlassa ¤àtidàsi taü àbhidosikaü kummàsaü àyasmato raññhapàlassa patte àkirantã hatthàna¤ca pàdàna¤ca sarassa ca nimittaü aggahesi. Atha kho àyasmato raññhapàlassa ¤àtidàsi yenàyasmato raññhapàlassa màtà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmato raññhapàlassa màtaraü etadavoca: 'yaggheyye4 jàneyyàsi. Ayyaputto raññhapàlo anuppatto'ti.
Sace je, saccaü vadasi, adàsã bhavasã'ti.5 Atha kho àyasmato raññhapàlassa màtà yenàyasmato raññhapàlassa pità tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmato raññhapàlassa pitaraü etadavoca: yagghe gahapati jàneyyàsi, raññhapàlo kira kalaputto anuppatto'ti.
Tena kho pana samayena àyasmà raññhapàlo taü àbhidosikaü kummàsaü a¤¤ataraü kuóóaü6 nissàya paribhu¤jati. Atha kho àyasmato raññhapàlassa pità yenàyasmà raññhapàlo tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmantaü raññhapàlaü etadavoca: atthi nàma tàta raññhapàla, àbhidosikaü kummàsaü paribhu¤jissasi, nanu tàta raññhapàla, sakaü gehaü gantabbanti.
--------------------------
1. Paricca-machasaü,syà 2. Ullikkhàpeti-syà 3. âbhidosikaü kummàsaü chaóóetakàmàsi-sãmu. 4. Yagaghayye-syà 5. Bhaõasi adàsiü taü karomãti-sãmu, machasaü,syà 6. Kuññamålaü-machasaü.
[BJT Page 432] [\x 432/]
Kuto no gahapati, ambhàkaü gehaü agàrasmà anagàriyaü pabbajitànaü,anagàrà mayaü gahapati, agamamhà [PTS Page 063] [\q 63/] kho te gahapati gehaü, tattha neva dànaü alatthambha ,na paccakkhànaü a¤¤adatthu1 akkosameva alatthamhà'ti.
'Ehi tàta raññhapàla, gharaü gamissàmà'ti.
'Alaü gahapati, kataü me ajja bhattakicca'nti.
'Tena hi tàta raññhapàla, adhivàsehi svàtanàya bhatta'nti.
Adhivàsesi kho àyasmà raññhapàlo tuõhãbhàvena. Atha kho àyasmato raññhapàlassa pità àyasmato raññhapàlassa adhivàsanaü viditvà yena sakaü nivesanaü tenupasaïkami, upasaïkamitvà2 mahantaü hira¤¤asuvaõõassa pu¤jaü kàràpetvà kila¤jehi pañicchàdàpetvà àyasmato raññhapàlassa puràõadutiyikà3 àmantesi: etha tamhe vadhuyo4 yena alaïkàrena alaïkataü pubbe raññhapàlassa kulaputtassa piyà hotha manàpà, tena alaïkàrena alaïkarothà'ti.
Atha kho àyasmato raññhapàlassa pità tassà rattiyà accayena sake nivesane paõãtaü khàdanãyaü bhojanãyaü pañiyàdàpetvà àyasmato raññhapàlassa kàlaü àrocesi: 'kàlo tàta raññhapàla, niññhitaü bhatta'nti atha kho àyasmà raññhapàlo pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya yena sakapitunivesanaü tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Atha kho àyasmato raññhapàlassa pità taü hira¤¤asuvaõõassa pu¤jaü vivaràpetvà àyasmantaü raññhapàlaü etadavoca: 'idaü te tàta raññhapàla, mattikaü dhanaü, a¤¤aü pettikaü, a¤¤aü pitàmahaü. Sakkà tàta raññhapàla, bhoge ca bhu¤jituü, pu¤¤àni ca kàtuü, ehi tvaü tàta [PTS Page 064] [\q 64/] raññhapàla, sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattitvà bhoge ca bhu¤jassu, pu¤¤àni ca karohãti.
Sace kho me tvaü gahapati vacanaü kareyyàsi, imaü hira¤¤asuvaõõassa pu¤jaü sakañesu àropetvà nibbàhàpetvà majjhegaïgàya nadiyà sote osãdàpeyyàsi.5 Taü kissa hetu: 'uppajjissanti hi te gahapati, tato nidànaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà'ti.
-------------------------
1. A¤¤adattuü-syà
2. Haritena gomayena pañhaviyà upalimpetvà mahantaü hãra¤¤asuvaõõassa pu¤jaü kàràpetvà, dve pu¤je kàràpetvà ekaü hira¤¤assa ekaü suvaõõassa, mahantà pu¤jà ahesuü orato ñhito puriso pàrato ñhitaü purisaü na passati, tathà pàrato ñhito puriso orato ñhitaü. Te pu¤je kila¤jehi pañicchàdàpetvà majjhe àsanaü pa¤¤àpetvà tirokaraõãyaü parikkhipitvà àyasmato raññhapàlassa puràõadutiyike àmantesi - syàmapotthake dissate. 3. Puràõadutiyike-syà,[PTS] 4. Vadhuke-syà.[PTS] 5. Opilàpeyyàsi-sãmu.[BJT Page 434] [\x 434/]
Atha kho àyasmato raññhapàlassa puràõadutiyikàyo paccekaü pàdesu1 gahetvà àyasmantaü raññhapàlaü etadavocuü: 'kãdisà nàma tà2 ayyaputtaka, accharàyo, yàsaü tvaü hetu brahmacariyaü carasã'ti?
'Na kho mayaü bhaginã,accharànaü hetu brahmacariyaü caràmà'ti.
Bhaginãvàdena no ayyaputto raññhapàlo samudàcaratã'ti tattheva mucchità papatiüsu.
Atha kho àyasmà raññhapàlo pitaraü etadavoca: sace gahapati, bhojanaü dàtabbaü detha, mà no viheñhathà'ti.
Bhu¤ja tàta raññhapàla, niññhitaü bhattanti. Atha kho àyasmato raññhapàlassa pità àyasmantaü raññhapàlaü paõãtena khàdanãyena bhojanãyena sahatthà santappesi sampavàresi. Atha kho àyasmà raññhapàlo bhåttàvã onãtapattapàõã ñhitakova imà gàthà abhàsi:
"Passa cittakataü bimbaü arukàyaü samussitaü,
Atha kho àyasmà raññhapàlo ñhitakova imà gàthà bhàsitvà yena ra¤¤o korabyassa migàciraü tenupasaïkami, upasaïkamitvà a¤¤atarasmiü rukkhamåle divàvihàraü nisãdi.
-------------------------
1. Puràõadutiyikà paccekapàdesu-[PTS] 2. Tàta-sya. 3. Aññhitacena-machasaü,syà ,aññhita¤cena- [PTS] 4. Gacchàmi-sãmu,machasaü.
[BJT Page 436] [\x 436/]
Atha kho ràjà korabyo migavaü àmantesi: sodhehi samma migava, migàcãraü, uyyànabhåmiü gacchàma subhumiü dassanàyà'ti. Evaü devàti kho migavo ra¤¤o korabyassa pañissutvà migàcãraü sodhento addasa àyasmantaü raññhapàlaü a¤¤atarasmiü rukkhamåle divàvihàraü nisinnaü,disvàna yena ràjà korabyo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü korabyaü etadavoca: 'suddhaü kho deva migàcãraü, atthi ca tattha raññhapàlo nàma kulaputto imasmiüyeva thullakoññite aggakulikassa putto, yassa tvaü abhiõhaü kittayamàno ahosi, so a¤¤atarasmiü rukkhamåle divàvihàraü nisinnoti. Tena hi samma migava,alaü dànajja uyyànabhåmiyà, tamevadàni mayaü bhavantaü raññhapàlaü payirupàsissàmà'ti.
Atha kho ràjà korabyo 'yaü tattha khàdanãyaü bhojanãyaü pañiyattaü taü sabbaü vissajjethà'ti vatvà bhadràni bhadràni yànàni yojàpetvà bhadraü yànaü abhiruhitvà bhadrehi bhadrehi yànehi thullakoññhitamhà niyyàsi mahacca ràjànubhàvena1 àyasmantaü raññhapàlaü dassanàya. Yàvatikà yànassa bhåmi yànena gantvà yànà paccorohitvà pattikova ussañàya ussañàya parisàya yenàyasmà raññhapàlo tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmatà raññhapàlena [PTS Page 066] [\q 66/] saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü aññhàsi, ekamantaü ñhito kho ràjà korabyo àyasmantaü raññhapàlaü etadavoca:
'Idha bhavaü raññhapàlo vatthatthare nisãdatu'ti.
'Alaü mahàràja, nisãda tvaü, nisinno ahaü sake àsane'ti.
Nisidi kho ràjà korabyo pa¤¤atte àsane. Nisajja kho ràjà korabyo àyasmantaü raññhapàlaü etadavoca: 'cattàrimàni bho raññhapàla, pàriju¤¤àni yehi pàriju¤¤ehi samannàgatà idhekacce kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajanti. Katamàni cattàri: jaràpàriju¤¤aü byàdhipàriju¤¤aü bhogapàriju¤¤aü ¤àtipàriju¤¤aü.
Katama¤ca pana bho raññhapàla, jaràpàriju¤¤aü: idha bho raññhapàla, ekacco jiõõo hoti vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto. So iti pañisa¤cikkhati: 'ahaü khomhi etarahi jiõõo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto, na kho pana mayà sukaraü anadhigataü và bhogaü 2 adhigantuü, adigataü và bhogaü phàtikattuü, yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajjeyya'nti. So tena jaràpàriju¤¤ena samannàgato kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. Idaü vuccati bho raññhapàla, jaràpàripu¤¤aü. Bhavaü kho pana raññhapàlo etarahi daharo yuvà susukàlakeso bhadrena yobbanena samannàgato pañhamena vayasà, taü bhoto raññhapàlassa jaràpàriju¤¤aü natthi. Kiü bhavaü raññhapàlo ¤atvà và disvà và sutvà và agàrasmà anagàriyaü pabbajito?
--------------------------
1. Mahaccà ràjànubhàvena-sãmu, machasaü 2. Anadhigatà và bhogà-sãmu,[PTS]
[BJT Page 438] [\x 438/]
Katama¤ca pana bho raññhapàla, byàdhipàriju¤¤aü: idha bho raññhapàla ekacco àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. So iti pañisa¤cikkhati: ahaü khomhi etarahi àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno na kho pana mayà sukaraü anadhigataü và bhogaü1 adhigantuü adhigataü và bhogaü phàtikattuü. [PTS Page 067] [\q 67/] yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyya'nti. So tena byàdhipàriju¤¤ena samannàgato kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. Idaü vuccati bho raññhapàla, byàdhipàriju¤¤aü. Bhavaü kho pana raññhapàlo etarahi appàbàdho appàtaïko samavepàkiniyà gahaõiyà samannàgato nàtisãtàya nàccuõhàya. Taü bhoto raññhapàlassa byàdhipàriju¤¤aü natthi. Kiü bhavaü raññhapàlo ¤atvà và disvà và sutvà và agàrasmà anagàriyaü pabbajito?
Katama¤ca pana bho raññhapàla, bhogapàriju¤¤aü: idha bho raññhapàla, ekacco aóóho hoti mahaddhano mahàbhogo. Tassa te bhogà anupubbena parikkhayaü gacchanti. So iti pañisa¤cikkhati: ahaü kho pubbe aóóho ahosiü mahaddhano mahàbhogo tassa me te bhogà anupubbena parikkhayaü gatà, na kho pana mayà sukaraü anadhigataü và bhogaü2 adhigantuü adhigataü và bhogaü phàtikattuü. Yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyya'nti. So tena bhogapàriju¤¤ena samannàgato kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. Idaü vuccati bho raññhapàla bhogapàriju¤¤aü. Bhavaü kho pana raññhapàlo imasmiüyeva thullakoññhite aggakulikassa putto. Taü bhoto raññhapàlassa bhogapàriju¤¤aü natthi. Kiü bhavaü raññhapàlo ¤atvà và disvà và sutvà agàrasmà anagàriyaü pabbajito?
Katama¤ca pana bho raññhapàla, ¤àtipàriju¤¤aü: idha bho raññhapàla, ekaccassa bahå honti mittàmaccà ¤àtisàëohità. Tassa te ¤àtakà anupubbena parikkhayaü gacchanti. So iti pañisa¤cikkhati: mamaü kho pubbe bahå ahesuü mittàmaccà ¤àtisàëohità, tassa me te ¤àtakà anupubbena parikkhayaü gatà, na kho pana mayà sukaraü anadhigataü và bhogaü adhigantuü, adhigataü và bhogaü phàtikattuü. Yannånàhaü [PTS Page 068] [\q 68/] kesamassu ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyya'nti. So tena ¤àtipàriju¤¤ena samannàgato kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. Idaü vuccati bho raññhapàla,¤àtipàriju¤¤aü. Bhoto kho pana raññhapàlassa imasmiüyeva thullakoññhite bahå mittàmaccà ¤àtisàëohità taü bhoto raññhapàlassa ¤àtipàriju¤¤aü natthi. Kiü bhavaü raññhapàlo ¤atvà và disvà và sutvà và agàrasmà anagàriyaü pabbajito?.
--------------------------
1. Anadhigatà và bhogà-sãmu,[PTS]
2. Anadhigatà và bhogà-simu, [PTS] anadhigate và bhoge-syà.[BJT Page 440] [\x 440/]
Imàni kho bho raññhapàla, cattàri pàriju¤¤àni yehi pàriju¤¤ehi samannàgatà idhekacce kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajanti. Tàni bhoto raññhapàlassa natthi. Kiü bhavaü raññhapàlo ¤atvà và disvà sutvà và agàrasmà anagàriyaü pabbajitoti?
Atthi kho mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena cattàro dhammuddesà uddiññhà ye'haü1 ¤atvà ca disvà ca sutvà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajito. Katame cattàro:
'Upanãyati loko addhuvo'ti kho mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena pañhamo dhammuddeso uddiññho, yaü ahaü ¤atvà ca disvà ca sutà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajito.
'Attàõo loko anabhissaro'ti kho mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena dutiyo dhammuddeso uddiññho, yaü ahaü ¤atvà ca disvà ca sutà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajito.
'Assako loko sabbaü pahàya gamanãya'nati kho mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena tatiyo dhammuddeso uddiññho, yaü ahaü ¤atvà ca disvà ca sutà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajito.
'æno loko atitto taõhàdàso'ti kho mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena catuttho dhammuddeso uddiññho, yaü ahaü ¤atvà ca disvà ca sutà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajito.
Ime kho mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena [PTS Page 069] [\q 69/] cattàro dhammuddesà uddiññhà, ye'haü1 ¤atvà ca disà ca sutvà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajitoti.
'Upanãyati loko addhuvo'ti bhavaü raññhapàlo àha. Idha pana bho raññhapàla, bhàsitassa kathaü attho daññhabboti? Taü kimma¤¤asi mahàràja, ahosi tvaü vãsati vassuddesikopi pa¤cavãsati2 vassuddesikopi hatthismimpi katàvã assasmimpikatàvã rathasmimpi katàvã dhanusmimpi katàvã tharusmimpi katàvã årubalã bàhubalã alamatto saïgàmàvacaroti?
Ahosiü ahaü bho raññhapàla, vãsativassuddesikopi pa¤cavisativassuddesikopi hatthismimpi katàvã assasmimpi katàvã rathasmimpi katàvã dhanusmimpi katàvã tharusmimpi katàvã årubalã bàhubalã alamatto saïgàmàvacaro, appekadàhaü bho raññhapàla,iddhimà va ma¤¤e3 na attano balena samasamaü4 samanupassàmãti.
--------------------------
1. Yamaü-sayyà, ye ahaü-[PTS] machasaü, 2. Paõõavãsati-macasaü,syà paõõuvãsati-[PTS] 3. Iddhimà ca ma¤¤e-sãmu. Iddhimà ma¤¤e-syà. 4. Attano balena samaü-sãmu.
[BJT Page 442] [\x 442/]
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, evameva tvaü etarahi årubalã bàhubalã alamatto saïgàmàvacaroti.?
Nohidaü bho raññhapàla, etarahi jiõõo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto, àsãtiko me vayo vattati. Appekadàhaü bho raññhapàla, idha pàdaü karissàmãti a¤¤eneva pàdaü kàromãti.
Idaü kho taü mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sandhàya bhàsitaü 'upanãyati loko addhuvo'ti. Yamahaü ¤atvà ca disvà ca sutvà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajitoti.
Acchariyaü bho raññhapàla, abbhåtaü bho raññhapàla, yàvasubhàsitamidaü tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena upanãyati loko addhuvoti. Upanãyati hi bho raññhapàla, loko addhuvo.
Saüvijjante kho bho raññhapàla, imasmiü ràjakule hatthikàyàpi assakàyàpi rathakàyàpi pattikàyàpi, ye amhàkaü àpadàsu pariyodhàya [PTS Page 070] [\q 70/] vattissanti. 'Attàõo1 loko anabhissaro'ti bhavaü raññhapàlo àha. Imassa pana bho raññhapàla ,bhàsitassa kathaü attho daññhabboti?.
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, atthi te koci anusàyiko àbàdhoti?
Atthi me bho raññhapàla, anusàyiko àbàdho. Appekadà maü bho raññhapàla, mittàmaccà ¤àtisàëohità parivàretvà ñhità honti idàni ràjà korabyo kàlaü karissati, idàni ràjà korabeyyà kàlaü karissatã'ti.
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, labhasi tvaü te mittàmacce ¤àtisàëohite 'àyantu me bhonto mittàmaccà ¤àtisàëohità, sabbeva santà imaü vedanaü saüvibhajatha, yathàhaü lahukatarikaü vedanaü vediyeyya'nti, udàhu tvaüyeva taü vedanaü vediyasãti?
Nàhaü bho raññhapàla, labhàmi te mittàmacce ¤àtisàlohite àyantu me bhonto mittàmaccà ¤àtisàëohità, sabbeva santà imaü vedanaü saüvibhajatha, yathàhaü lahukatarikaü vedanaü vediyeyyanti. Atha kho ahameva taü vedanaü vediyàmãti.
Idaü kho taü mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sandhàya bhàsitaü'attàõo1 loko anabhissaro'ti yamahaü ¤atvà ca disvà ca sutvà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajitoti.
Acchariyaü bho raññhapàla, abbhåtaü bho raññhapàla, yàvasubhàsitamidaü tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena 'attàõo loko anabhissaro'ti. Attàõo hi bho raññhapàla, loko anabhissaro.
--------------------------
1. Atàõe-sãmu, machasaü,sya.
[BJT Page 444] [\x 444/]
Saüvijjati kho bho raññhapàla, imasmiü ràjakule pahåtaü hira¤¤asuvaõaõaü bhåmigata¤ceva vehàsagata¤ca, 'assako loko sabbaü pahàya gamanãya'ntã, bhavaü raññhapàlo àha. Imassa pana bho raññhapàla, bhàsitassa kathaü attho daññhabboti?.
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, yathà tvaü etarahi pa¤cahi [PTS Page 071] [\q 71/] kàmaguõehi samappito samaïgãbhåto paricàresi. Lacchasi tvaü paratthàpi, evamevàhaü imeheva pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgãbhåto paricàremãti. Udàhå a¤¤e imaü bhogaü pañipajjissanti, tvaü pana yathàkammaü gamissasãti.?
Yathàhaü bho raññhapàla, etarahi pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgãbhåto paricàremi. Nàhaü lacchàmi paratthàpi evamevàhaü imeheva pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgãbhåto paricàremiti. Atha kho a¤¤e imaü bhogaü pañipajjissanti. Ahaü pana yathàkammaü gamissàmãti.
Idaü kho taü mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sandhàya bhàsitaü: 'assako loko sabbaü pahàya gamaõãya'nti. Yamahaü ¤àtvà ca disvà ca sutvà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajitoti.
Acchariyaü bho raññhapàla, abbhåtaü bho raññhapàla, yàva subhàsitamidaü tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena 'assako loko, sabbaü pahàya gamanãya'nti, assako hi bho raññhapàla, loko sabbaü pahàya gamanãyaü.
'æno loko atitto taõhà dàso'ti bhavaü raññhapàlo àha. Imassa pana bho raññhapàla, bhàsitassa kathaü attho daññhabboti?
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, phãtaü kuruü ajjhàvasasãti?
Evaü bho raññhapàla, phãtaü kuruü ajjhàvasàmãti.
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, idha te puriso àgaccheyya puratthimàya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja, jàneyyàsi, ahaü àgacchàmi puratthimàya disàya, tatthaddasaü mahantaü janapadaü iddha¤ceva phãta¤ca bahujanaü àkiõõamanussaü, bahå tattha hatthikàyà assakàyà rathakàyà pattikàyà, bahuü tattha dhanadha¤¤aü1, bahuü tattha hira¤¤a suvaõõaü akata¤ceva kata¤ca, bahu tattha itthipariggaho. Sakkà ca tàvatakena balamattena2 abhivijinituü, abhivijina mahàràjà'ti. Kinti naü kareyyàsãti? [PTS Page 072] [\q 72/]
Tampi mayaü bho raññhapàla, abhivijiya3 ajjhàvaseyyàmàti.
-------------------------
1. Bahu tattha dantàjinaü-syà, [PTS] 2. Balatthena-[PTS] tàvattakena balatthena syà. 3. Abhivijjiya-syà.
[BJT Page 446] [\x 446/]
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, idha te puriso àgaccheyya pacchimàya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja, jàneyyàsi, ahaü àgacchàmi pacchimàya disàya, tatthaddasaü mahantaü janapadaü iddha¤ceva phãta¤ca bahujanaü àkiõõamanussaü, bahå tattha hatthikàyà assakàyà rathakàyà pattikàyà, bahuü tattha dhanadha¤¤aü, bahuü tattha hira¤¤a suvaõõaü akata¤ceva kata¤ca, bahu tattha itthipariggaho. Sakkà ca tàvatakena balamattena abhivijinituü, abhivijina mahàràjà'ti. Kinti naü kareyyàsãti?
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, idha te puriso àgacchayye uttaràya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja, jàneyyàsi, ahaü àgacchàmi uttaràya disàya, tatthaddasaü mahantaü janapadaü iddha¤ceva phãta¤ca bahujanaü àkiõõamanussaü, bahå tattha hatthikàyà assakàyà rathakàyà pattikàyà, bahuü tattha dhanadha¤¤aü, bahuü tattha hira¤¤a suvaõõaü akata¤ceva kata¤ca, bahu tattha itthipariggaho. Sakkà ca tàvatakena balamattena abhivijinituü, abhivijina mahàràjà'ti. Kinti naü kareyyàsãti?
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, idha te puriso àgaccheyya dakkhiõàya disàya saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja, jàneyyàsi, ahaü àgacchàmi dakkhiõàya disàya, tatthaddasaü mahantaü janapadaü iddha¤ceva phãta¤ca bahujanaü àkiõõamanussaü, bahå tattha hatthikàyà assakàyà rathakàyà pattikàyà, bahuü tattha dhanadha¤¤aü, bahuü tattha hira¤¤a suvaõõaü akata¤ceva kata¤ca, bahu tattha itthipariggaho. Sakkà ca tàvatakena balamattena abhivijinituü, abhivijina mahàràjà'ti. Kinti naü kareyyàsãti?
Taü kiü ma¤¤asi mahàràja, idha te puriso àgaccheyya parasamuddato saddhàyiko paccayiko. So taü upasaïkamitvà evaü vadeyya: yagghe mahàràja, jàneyyàsi, ahaü àgacchàmi parasamuddato disàya, tatthaddasaü mahantaü janapadaü iddha¤ceva phãta¤ca bahujanaü àkiõõamanussaü, bahå tattha hatthikàyà assakàyà rathakàyà pattikàyà, bahuü tattha dhanadha¤¤aü, bahuü tattha hira¤¤a suvaõõaü akata¤ceva kata¤ca, bahu tattha itthipariggaho. Sakkà ca tàvatakena balamattena abhivijinituü, abhivijina mahàràjà'ti. Kinti naü kareyyàsãti?
Tampi mayaü bho raññhapàla, abhivijiya ajjhàvaseyyàmàti.
Idaü kho taü mahàràja, tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sandhàya bhàsitaü: 'åno loko atitto taõhàdàso'ti. Yamahaü ¤atvà ca disvà ca sutvà ca agàrasmà anagàriyaü pabbajitoti.
Accariyaü bho raññhapàla, abbhåtaü bho raññhapàla, yàva subhàsitamidaü tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena 'åno loko atitto taõhàdàso'ti. æno hi bho raññhapàla loko atitto taõhàdàsoti.
Idamavocàyasmà raññhapàlo, idaü vatvà athàparaü etadavoca:
Passàmi loke sadhane manusse
--------------------------
1. Bhiyyo ca-syà 2. Pasayhà-sãmu, machasaü,[PTS] 3. Jinitvà-sãmu. 4. Mahiü àvasanto-[PTS] mahiyàvasanto-sãmu. 5. Atittataõhà-machasaü.
[BJT Page 448] [\x 448/]
Kandanti naü ¤àtã1 pakiriya kese
-------------------------
1. Taü ¤àti-sãmu. 2. Ne-[PTS] 3. Appaka¤cidaü- syà. 4. Assassataü-syà. 5. Asositattà-sãmu, [PTS] 6. Sakammunà-machasaü,syà 7. Pàpadhammà-syà.
[BJT Page 450] [\x 450/]
Kàmà hi citrà madhurà manoramà
Raññhapàlasuttaü dutiyaü.
-------------------------
1. Dåmapphalàneva-sãmu, machasaü,syà. 2. Etaü viditvà-syà evampi disvà-sãmu.