[BJT Vol M - 3] [\z M /] [\w III /]
[PTS Vol M - 3] [\z M /] [\f III /]
[PTS Page 071] [\q 71/]
[BJT Page 212] [\x 212/]

Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Uparipaõõàsako
2 Anupadavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
3.2.7
117 Mahàcattàrãsaka suttaü

Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü, bhagavà etadavoca:

Ariyaü vo bhikkhave, sammàsamàdhiü desissàmi saupanisaü saparikkhàraü. Taü suõàtha, sàdhukaü manasi karotha, bhàsissàmãti.

Evaü bhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

Katamo ca bhikkhave, ariyo sammàsamàdhi saupaniso saparikkhàro, seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati. Yà kho bhikkhave, imehi sattaha'ïgehi1 cittassa ekaggatà parikkhatà ayaü vuccati bhikkhave, ariyo sammàsamàdhi saupaniso itipi, saparikkhàro itipi.

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti: micchàdiññhiü micchàdiññhãti pajànàti. Sammàdiññhiü sammàdiññhãti pajànàti. Sàssa hoti sammàdiññhi.

Katamà ca bhikkhave, micchàdiññhi: natthi dinnaü, natthi yiññhaü, natthi hutaü, natthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi màtà, natthi pità, natthi sattà opapàtikà, [PTS Page 072] [\q 72/] natthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà, ye imaü ca lokaü paraü ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti. Ayaü bhikkhave, micchàdiññhi.

Katamà ca bhikkhave, sammàdiññhi: sammàdiññhimpahaü2 bhikkhave, dvayaü3 vadàmi: atthi bhikkhave, sammàdiññhi sàsavà pu¤¤àbhàgiyà upadhivepakkà atthi bhikkhave, sammàdiññhi ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà.

Katamà ca bhikkhave, sammàdiññhi sàsavà pu¤¤abhàgiyà upadhivepakkà: atthi dinnaü, atthi yiññhaü, atthi hutaü, atthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi màtà, atthi pità, atthi sattà opapàtikà, atthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà, ye imaü ca lokaü paraü ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti. Ayaü bhikkhave, sammàdiññhi sàsavà pu¤¤abhàgiyà upadhivepakkà.

--------------------------

1. Sattaïgehi- [PTS]  2. Sammàdiññhimpàhaü-sãmu.  3. Dvàyaü-majasaü.

[BJT Page 214] [\x 214/]

Katamà ca bhikkhave, sammàdiññhi ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgino ariyamaggaü bhàvayato pa¤¤à pa¤¤indriyaü pa¤¤àbalaü dhammavicayasambojjhaïgo sammàdiññhi maggaïgaü1 ayaü vuccati bhikkhave, sammàdiññhi ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà. So2 micchàdiññhiyà pahànàya vàyamati sammàdiññhiyà upasampadàya. Svàssa3 hoti sammàvàyàmo. So sato micchàdiññhiü pajahati. Sato sammàdiññhiü upasampajja viharati. Sàssa hoti sammàsati. Itissime4 tayo dhammà sammàdiññhiü anuparidhàvanti anuparivattanti. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàvàyàmo sammàsati.

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave sammàdiññhi pubbaïgamà hoti: micchàsaïkappaü micchàsaïkappoti pajànàti sammàsaïkappaü sammàsaïkappoti pajànàti. Sàssa [PTS Page 073] [\q 73/] hoti sammàdiññhi.

Katamo ca bhikkhave, micchàsaïkappo, vyàpàdasaïkappo, vihiüsàsaïkappo. Ayaü bhikkhave, micchàsaïkappo.

Katamo ca bhikkhave, sammàsaïkappo: sammàsaïkappampa'haü5 bhikkhave, dvayaü6 vadàmi. Atthi bhikkhave, sammàsaïkappo sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko, atthi bhikkhave, sammàsaïkappo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo.

Katamo ca bhikkhave, sammàsaïkappo sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko: nekkhammasaïkappo avyàpàdasaïkappo avihiüsà saïkappo ayaü bhikkhave, sammàsaïkappo sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko.

Katamo ca bhikkhave, sammàsaïkappo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo: yo kho bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgino ariyamaggaü bhàvayato takko vitakko saïkappo appaõà vyappaõà cetaso abhiniropanà vacãsaïkhàro. Ayaü bhikkhave, sammàsaïkappo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. So micchàsaïkappassa pahànàya vàyamati sammàsaïkappassa upasampadàya. Svàssa3 hoti sammàvàyàmo. So sato micchàsaïkappaü pajahati. Sato sammàsaïkappaü upasampajja viharati. Sà'ssa hoti sammàsati. Itissi'me4 tayo dhammà sammàsaïkappaü anuparidhàvanti. Anuparivattanti. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàvàyàmo sammàsati.

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti katha¤ca bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti: micchàvàcaü micchàvàcàti pajànàti. Sammàvàcaü sammàvàcàti pajànàti. Sà'ssa hoti sammàdiññhi.

-------------------------

1. Maggaïgà-sãmu, [PTS] 5. ]Sammàsaïkappampàhaü-sãmu.  2. Yo- [PTS] 6. ]Dvàyaü-majasaü  3. Sàssa-sãmu. 7. Sàssa-sãmu, [PTS]  4. Itiyime-majasaü.  Itime-sãmu.

[BJT Page 216] [\x 216/]

Katamà ca bhikkhave, micchàvàcà: musàvàdo pisunàvàcà pharusàvàcà samphappalàpo. Ayaü bhikkhave micchàvàcà.

Katamà ca bhikkhave sammàvàcà: sammàvàcampa'haü bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi bhikkhave, sammàvàcà sàsavà pu¤¤abhàgiyà upadhivepakkà, atthi [PTS Page 074] [\q 74/] bhikkhave, sammàvàcà ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà.

Katamà ca bhikkhave, sammàvàcà sàsavà pu¤¤abhàgiyà upadhivepakkà: musàvàdà veramaõã, pisunàya vàcàya veramaõã. Pharusàya vàcàya veramaõã, samphappalàpà veramaõã. Ayaü bhikkhave, sammàvàcà sàsavà pu¤¤abhàgiyà upadhivepakkà.

Katamà ca bhikkhave, sammàvàcà ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgãno ariyamaggaü bhàvayato catuhipi vacãduccaritehi àrati virati pañivirati veramaõã. Ayaü bhikkhave, sammàvàcà ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà. So micchàvàcàya pahànàya vàyamatã, sammà vàcàya upasampadàya. Svàssa1 hoti sammàvàyàmo. So sato micchàvàcaü pajahati. Sato sammàvàcaü upasammajja viharati. Sàssa hoti sammàsati. Itissime2 tayo dhammà sammàvàcaü anuparidhàvanti anuparivattanti. Seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàvàyàmo, sammàsati.

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti: micchàkammantaü micchàkammantoti pajànàti sammàkammantaü sammàkammantoti pajànàti. Sàssa hoti sammàdiññhi.

Katamo ca bhikkhave, micchàkammanto: pàõàtipàto, adinnàdànaü, kàmesu micchàcàro. Ayaü bhikkhave, micchàkammanto.

Katamo ca bhikkhave, sammàkammanto: sammàkammantampahaü bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi bhikkhave, sammàkammanto sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko. Atthi bhikkhave sammàkammanto ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo.

Katamo ca bhikkhave, sammàkammanto sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko: pàõàtipàtà veramaõã, adinnàdànà veramaõã, kàmesu micchàcàrà veramaõã. Ayaü bhikkhave, sammàkammanto sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko.

Katamo ca bhikkhave, sammàkammanto ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgãno ariyamaggaü bhàvayato tãhipi kàyaduccaritehi àrati virati pañivirati veramaõã. Ayaü bhikkhave, sammàkammanto [PTS Page 075] [\q 75/] ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. So micchàkammantassa pahànàya vàyamati, sammàkammantassa upasampadàya. Svà'ssa hoti sammàvàyàmo. So sato micchàkammantaü pajahati. Sato sammàkammantaü upasampajja viharati. Sà'ssa hoti sammàsati. Iti'ssi me1 tayo dhammà sammàkammantaü anuparidhàvanti anuparivattanti. Seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàvàyàmo sammàsati.

-------------------------

1. Sàssa-sãmu.  2. Itiyime-majasaü.

[BJT Page 218] [\x 218/]

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti: micchààjãvaü micchààjãvoti pajànàti. Sammààjãvaü sammààjãvoti pajànàti. Sàssa hoti sammàdiññhi.

Katamo ca bhikkhave, micchààjãvo: kuhanà lapanà nemittikatà nippesikatà làbhena làbhaü nijigiüsanàtà1 ayaü bhikkhave, micchààjãvo.

Katamo ca bhikkhave, sammààjãvo: sammààjãvampahaü bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi bhikkhave, sammààjãvo sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko, atthi bhikkhave, sammààjãvo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo.

Katamo ca bhikkhave, sammààjãvo sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko: idha bhikkhave, ariyasàvako micchààjãvaü pahàya sammà àjãvena jãvakaü kappeti. Ayaü bhikkhave, sammà àjãvo sàsavo pu¤¤abhàgiyo upadhivepakko.

Katamo ca bhikkhave, sammà àjãvo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgino ariyamaggaü bhàvayato micchààjãvà àrati virati pañivirati veramaõã. Ayaü bhikkhave, sammààjãvo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. So micchàajãvassa pahànàya vàyamati. Sammà àjãvassa upasampadàya. Svàssa2 hoti sammàvàyàmo. So sato micchààjãvaü pajahati. Sato sammààjãvaü upasampajja viharati . Sà'ssa hoti sammàsati. Tassime tayo dhammà sammààjãvaü anuparidhàvanti anuparivattanti. Seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàvàyàmo, sammàsati.

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti: [PTS Page 076] [\q 76/] sammàdiññhissa bhikkhave, sammàsaïkappo pahoti sammàsaïkappassa sammàvàcà pahoti. Sammàvàcassa sammàkammanto pahoti. Sammàkammantassa sammààjãvo pahoti. Sammààjãvassa sammàvàyàmo pahoti. Sammàvàyamassa sammàsati pahoti. Sammàsatissa sammàsamàdhi pahoti. Sammàsamàdhissa sammà¤àõaü pahoti. Sammà¤àõassa sammàvimutti pahoti. Iti kho bhikkhave, aññhaïgasamannàgato sekho3 dasaïgasamannàgato arahà hoti.

Tatra bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Sammàdiññhissa bhikkhave,micchàdiññhi nijjiõõà hoti. Ye ca micchàdiññhipaccayà aneka pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàdiññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàrãpåriü gacchanti.

Sammàsaïkappassa bhikkhave, micchàsaïkappo nijjiõõo hoti, ye ca micchàsaïkappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàsaïkappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

-------------------------

1. Nijigisanatà-majasaü. 2. Sossa-sãmu, [PTS]  3. Sekkho-majasaü.  Sekho pañipado- [PTS]

[BJT Page 220] [\x 220/]

Sammàvàcassa bhikkhave, micchàvàcà nijjiõõà hoti. Ye ca micchàvàcàpaccayà aneke [PTS Page 077] [\q 77/] pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa nijjiõõà honti. Sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Sammàkammantassa bhikkhave, micchàkammanto nijjiõõo hoti. Ye ca micchàkammantapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàkammantapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Sammààjãvassa bhikkhave, micchààjãvo nijjiõõo hoti. Ye ca micchààjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiõõà honti. Sammààjãvapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Sammàvàyàmassa bhikkhave, micchàvàyàmo nijjiõõo hoti. Ye ca micchàvàyàmapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàvàyàmapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàrãpåriü gacchanti.

Sammàsatissa bhikkhave, micchàsati nijjiõõà hoti. Ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti; te cassa nijjiõõà honti. Sammàsatipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Sammàsamàdhissa bhikkhave, micchàsamàdhi nijjiõõo hoti. Ye ca micchàsamàdhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiõõà honti. Sammàsamàdhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Sammà¤àõassa bhikkhave, micchà¤àõaü nijjiõõaü hoti. Ye ca micchà¤àõapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà samabhavanti te cassa nijjiõõà honti. Sammà¤àõapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Sammàvimuttassa bhikkhave, micchàvimutti nijjiõõà hoti. Ye ca micchàvimuttipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàvimuttipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.

Iti kho bhikkhave, vãsati kusalapakkhà vãsati akusalapakkhà, mahàcattàrisako dhammapariyàyo pavattito appativattiyo samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasminti.

[BJT Page 222] [\x 222/]

Yo hi koci bhikkhave, samaõo và bràhmaõo và imaü mahàcattàrãsakaü dhammapariyàyaü garahitabbaü pañikkositabbaü ma¤¤eyya, tassa diññheva dhamme dasa sahadhammikà vàdànuvàdà gàrayhaü ñhànaü àgacchanti. Samamàdiññhiü ce bhavaü garahati. Ye ca micchàdiññhi samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà. Te bhoto pàsaüsà. Sammàsaïkappaü ce bhavaü [PTS Page 078] [\q 78/] garahati. Ye ca micchàsaïkappà samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà, te bhoto pàsaüsà. Sammàvàcaü ce bhavaü garahati, ye ca micchàvàcà samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàkammantaü ce bhavaü garahati. Ye ca micchàkammantà samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàajãvaü ce bhavaü garahati. Ye ca micchààjãvà samaõabràhmaõà. Te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàvàyàmaü ce bhavaü garahati. Ye ca micchàvàyàmà samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàsatiü ce bhavaü garahati. Ye ca micchàsatã samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàsamàdhi¤ce bhavaü garahati. Ye ca micchàsamàdhã samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammà¤àõaü ce bhavaü garahati. Ye ca micchà¤àõã samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàvimuttiü ce bhavaü garahati. Ye ca micchàvimuttã samaõabràhmaõà, te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà.

Yo hi koci bhikkhave samaõo và bràhmaõo và imaü mahàcattàrãsakaü dhammapariyàyaü garahitabbaü pañikkositabbaü ma¤¤eyya. Tassa diññheva dhamme ime dasa sahadhammikà vàdànuvàdà gàrayhaü ñhànaü àgacchanti.

Yepi te bhikkhave, ahesuü ukkalà vassabha¤¤à1 ahetuvàdà akiriyavàdà natthivàdà, tepi mahàcattàrãsakaü dhammapariyàyaü na garahitabbaü, na pañikkositabbaü2 ma¤¤iüsu.3 Taü kissa hetu: nindàbyàrosaupàrambhabhayàti.

Idamoca bhagavà. Attamanà te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinandunti.

Mahàcattàrãsaka suttaü sattamaü.

--------------------------

1. Okkalà(vayabhi¤¤à =majasaü.  2. Nappañikkositabbaü=majasaü.  3. Ma¤¤eyyuü majasaü-siya- [PTS]  =Majasaü-siya- [PTS]