Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Dutiyo bhàgo
Catukkanipàto
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1. Pañhamo paõõàsako
[BJT Page 066] [\x 66/]
4. Cakkavaggo.
4. 1. 4. 1
( Cakkasuttaü )
( Sàvatthinidànaü:)
31. [PTS Page 032] [\q 32/] cattàrimàni bhikkhave cakkàni yehi samannàgatànaü devamanussànaü catucakkaü vattati, yehi samannàgatà devamanussà nacirasseva mahantattaü vepullattaü pàpuõanti bhogesu.
Katamàni cattàri? Patiråpadesavàso, sappurisupassayo, attasammàpaõidhi, pubbe ca katapu¤¤atà.
Imàni kho bhikkhave cattàri cakkàni, yehi samannàgatànaü devamanussànaü catucakkaü vattati, yehi samannàgatà devamanussà na cirasseva mahantattaü vepullattaü pàpuõanti bhogesåti.
72. Patiråpe (1) vase dese ariyacittakaro (2) siyà,
Sammàpaõidhisampanno pubbe pu¤¤akato naro,
Dha¤¤aü dhanaü yaso kitti sukhaü cetàdhivattatãti.(3)
4. 1. 4. 2
( Saïgahavatthusuttaü )
32. Cattàrimàni bhikkhave saïgahavatthåni.
Katamàni cattàri?
Dànaü, peyyavajjaü,(4) atthacariyà, samànattatà. (5)
Imàni kho bhikkhave cattàri saïgahavatthånãti.
73. Dànaü ca peyyavajja¤ca atthacariyà ca(6) yà idha,
Samànattatà ca dhammesu(7) tattha tattha yathàrahaü,
Ete kho saïgahà loke rathassàõãva(8) yàyato.
74. Ete ca saïgahà nàssu(9) na màtà puttakàraõà,
Labhetha mànaü påjaü và pità và puttakàraõà.
75. Yasmà ca saïgahà(10) ete samavekkhanti paõóità,
Tasmà mahattaü(11) papponti pàsaüsà ca bhavanti te'ti.
4. 1. 4. 3.
(Sãhasuttaü)
[PTS Page 33] [\q 33/]
33. sãho bhikkhave migaràjà sàyanhasamayaü àsayà nikkhamati. âsayà nikkhamitvà vijambhati. Vijambhitvà samantà catuddisà anuviloketi. Samantà catuddisà anuviloketvà tikkhattuü sãhanàdaü nadati. Tikkhattuü sãhanàdaü naditvà gocaràya pakkamati. Ye kho pana te bhikkhave tiracchànagatà pàõà sãhassa migara¤¤o nadato saddaü suõanti, te yebhuyyena bhayaü saüvegaü santàsaü àpajjanti. Bilaü
Bilàsayà pavisanti. Dakaü dakàsayà(12) pavisanti. Vanaü vanàsayà pavisanti. âkàsaü pakkhino(13) bhajanti.
[BJT Page 068] [\x 68/]
Yepi te bhikkhave ra¤¤o nàgà gàmanigamaràjadhànãsu daëhehi varattehi bandhanehi baddhà,(14) tepi tàni bandhanàni sa¤chinditvà(15) sampadàëetvà bhãtà muttakarãsaü cajamànà yena và tena và palàyanti. Evaü mahiddhiyo kho bhikkhave sãho migaràjà tiracchànagatànaü pàõànaü evaü mahesakkho evaü mahànubhàvo.
Evameva kho bhikkhave yadà tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So dhammaü deseti: 'iti sakkàyo, iti sakkàyasamudayo, iti sakkàya nirodho, iti sakkàyanirodhagàminã pañipadà'ti.
Yepi te bhikkhave devà dãghàyukà vaõõavanto sukhabahulà(16) uccesu vimànesu ciraññhitikà, tepi tathàgatassa dhammadesanaü sutvà yebhuyyena bhayaü saüvegaü santàsaü àpajjanti.
Aniccà vata kira bho mayaü samànà niccamhà'ti ama¤¤imha. Addhuvà vata kira(17) bho mayaü samànà dhuvamhà'ti ama¤¤imha. Asassatà vata kira bho mayaü samànà sassatamhà'ti ama¤¤imha.(18) Mayampi(19) kira bho aniccà addhuvà asassatà sakkàyapariyàpannà'ti.
Evaü mahiddhiyo kho bhikkhave tathàgato sadevakassa lokassa. Evaü mahesakkho evaü mahànubhàvoti.
[PTS Page 034] [\q 34/]
76. yadà buddho abhi¤¤àya dhammacakkaü pavattayi,
Sadevakassa lokassa satthà appañipuggalo.
77. Sakkàya¤ca nirodha¤ca sakkàyassa ca sambhavaü,
Ariyaü caññhaïgikaü maggaü dukkhåpasamagàminaü.
78. Yepi dãghàyukà devà vaõõavanto yasassino,
Bhãtà santàsamàpàduü sãhassevitare migà.
79. Avãtivattà sakkàyaü(20) aniccà kira bho mayaü,
Sutvà arahato vàkyaü vippamuttassa tàdino'ti. (21)
[BJT Page 070] [\x 70/]
4. 1. 4. 4
( Aggappasàdasuttaü )
34. Cattàro'me bhikkhave aggappasàdà. Katame cattàro?
Yàvatà bhikkhave sattà apadà và dipadà và catuppadà và bahuppadà và råpino và aråpino và sa¤¤ino và asa¤¤ino và nevasa¤¤ãnàsa¤¤ino(22) và, tathàgato tesaü aggamakkhàyati arahaü sammàsambuddho. Ye bhikkhave buddhe pasannà, agge te pasannà, agge kho pana pasannànaü aggo vipàko hoti.
Yàvatà bhikkhave dhammà saïkhatà, (23) ariyo aññhaïgiko maggo tesaü aggamakkhàyati. Ye bhikkhave ariye aññhaïgike magge pasannà, agge te pasannà. Agge kho pana pasannànaü aggo vipàko hoti.
Yàvatà bhikkhave dhammà saïkhatà và asaïkhatà và, viràgo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati. Yadidaü madanimmadano pipàsavinayo àlayasamugghàto vaññupacchedo(24) taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànaü. Ye bhikkhave dhamme pasannà, agge te pasannà. Agge kho pana pasannànaü aggo vipàko hoti.
Yàvatà bhikkhave saïghà và gaõà và, tathàgatasàvakasaïgho tesaü aggamakkhàyati. Yadidaü cattàri purisayugàni aññhapurisapuggalà esa bhagavato sàvakasaïgho àhuneyyo pàhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa.
[PTS Page 035] [\q 35/] ye bhikkhave saïghe pasannà, agge te pasannà. Agge kho pana pasannànaü aggo vipàko hoti.
Ime kho bhikkhave cattàro aggappasàdàti.
80. Aggato ve pasannànaü aggaü(25) dhammaü vijànataü,
Agge buddhe(26) pasannànaü dakkhiõeyye anuttare.
81. Agge dhamme pasannànaü viràgåpasame sukhe,
Agge saïghe pasannànaü pu¤¤akkhette anuttare.
82. Aggasmiü dànaü dadataü aggaü pu¤¤aü pavaóóhati,
Aggaü àyuü(27) ca vaõõo ca yaso kitti sukhaü balaü.
83. Aggassa dàtà medhàvã aggadhammasamàhito,
Devabhåto manusso và aggappatto pamodatãti.
[BJT Page 072] [\x 72/]
4. 1. 4. 5
( Vassakàrasuttaü )
35. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe.(28) Atha kho vassakàro bràhmaõo magadhamahàmatto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho vassakàro bràhmaõo magadhamahàmatto bhagavantaü etadavoca:
Catåhi kho mayaü bho gotama dhammehi samannàgataü mahàpa¤¤aü mahàpurisaü pa¤¤apema. Katamehi catåhi?
Idha bho gotama bahussuto hoti tassa tasseva sutajàtassa. Tassa tasseva kho pana bhàsitassa atthaü jànàti 'ayaü imassa bhàsitassa attho, ayaü imassa bhàsitassa attho'ti. Satimà kho pana hoti cirakatampi cirabhàsitampi sarità anussarità. Yàni kho pana tàni gahaññhakàni kiïkaraõãyàni, tattha dakkho hoti, analaso tatråpàyavãmaüsàya samannàgato alaü kàtuü alaü saüvidhàtuü. Imehi kho mayaü bho gotama catåhi dhammehi samannàgataü mahàpa¤¤aü mahàpurisaü pa¤¤apema. Sace pana me bho gotama anumoditabbaü, anumodatu me bhavaü gotamo. Sace pana me bho gotama pañikkositabbaü, pañikkosatu(29) me bhavaü gotamoti.
Neva kho tyàhaü bràhmaõa anumodàmi. Na pana pañikkosàmi.
[PTS Page 036] [\q 36/] catåhi kho ahaü bràhmaõa dhammehi samannàgataü mahàpa¤¤aü mahàpurisaü pa¤¤apemi. Katamehi catåhi?
Idha bràhmaõa bahujanahitàya pañipanno hoti bahujanasukhàya bahu'ssa janatà ariye ¤àye patiññhàpità, yadidaü kalyàõadhammatà kusaladhammatà.(30)
So(31) yaü vitakkaü àkaïkhati vitakketuü. Taü vitakkaü vitakketi. Yaü vitakkaü nàkaïkhati vitakketuü, na taü vitakkaü vitakketi. Yaü saïkappaü àkaïkhati saïkappetuü, taü(32) saïkappaü saïkappeti. Yaü saïkappaü nàkaïkhati saïkappetuü, na taü saïkappaü saïkappeti. Iti cetovasippatto hoti vitakkapathesu.
Catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã.
âsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
[BJT Page 074] [\x 74/]
Neva kho tyàhaü bràhmaõa anumodàmi. Na pana pañikkosàmi. Imehi kho ahaü bràhmaõa catåhi dhammehi samannàgataü mahàpa¤¤aü mahàpurisaü pa¤¤apemãti.
Acchariyaü bho gotama. Abbhutaü bho gotama. Yàvasubhàsitaü cidaü(33) bhotà gotamena. Imehi ca mayaü catåhi dhammehi samannàgataü bhavantaü gotamaü dhàrema.
Bhavaü hi gotamo bahujanahitàya pañipanno bahujanasukhàya, bahu te janatà ariye ¤àye patiññhàpità yadidaü kalyàõadhammatà kusaladhammatà.(34)
Bhavaü hi gotamo yaü vitakkaü àkaïkhati vitakketuü, taü vitakkaü vitakketi. Yaü vitakkaü nàkaïkhati vitakketuü, na taü vitakkaü vitakketi. Yaü saïkappaü àkaïkhati saïkappetuü, taü saïkappaü saïkappeti. Yaü saïkappaü nàkaïkhati saïkappetuü, na taü saïkappaü saïkappeti. Bhavaü hi gotamo cetovasippatto vitakkapathesu.
Bhavaü hi gotamo catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã akicchalàbhã akasiralàbhã.
Bhavaü hi gotamo àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharatãti.
[PTS Page 037] [\q 37/]
5. addhà kho te bràhmaõa àsajja upanãyavàcà(35) bhàsità. Api ca tyàhaü vyàkarissàmi:
Ahaü hi bràhmaõa bahujanahitàya pañipanno bahujanasukhàya, bahu me janatà ariye ¤àye patiññhàpità yadidaü kalyàõadhammatà kusaladhammatà.
Ahaü hi bràhmaõa yaü vitakkaü àkaïkhàmi vitakketuü, taü vitakkaü vitakkemi. Yaü vitakkaü nàkaïkhàmi vitakketuü, na taü vitakkaü vitakkemi. Yaü saïkappaü àkaïkhàmi saïkappetuü, taü saïkappaü saïkappemi. Yaü saïkappaü nàkaïkhàmi saïkappetuü, na taü saïkappaü saïkappemi.
Ahaü hi bràhmaõa cetovasippatto vitakkapathesu. Ahaü hi bràhmaõa catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã akicchalàbhã akasiralàbhã.
Ahaü hi bràhmaõa àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharàmãti.
[BJT Page 076] [\x 76/]
84. Yo vedi sabbasattànaü maccupàsà pamocanaü,(36)
Hitaü devamanussànaü(37) ¤àyaü dhammaü pakàsayã,
Yaü ve(38) disvà ca sutvà ca pasãdati bahujjano.
85. Maggàmaggassa kusalo katakicco anàsavo,
Buddho antimasàrãro mahàpa¤¤o mahàpurisoti(39) vuccatãti.
4. 1. 4. 6.
(Doõa(loka)suttaü(40))
36. Ekaü samayaü bhagavà antarà ca ukkaññhaü(41) antarà ca setavyaü(42) addhànamaggapañipanno hoti. Doõopi sudaü bràhmaõo antarà ca ukkaññhaü antarà ca setavyaü(43) addhànamaggapañipanno hoti. Addasà(44) kho doõo bràhmaõo bhagavato pàdesu cakkàni sahassàràni sanemikàni sanàbhikàni sabbàkàraparipåràni. Disvànassa etadahosi: "acchariyaü vata bho. Abbhutaü vata bho na vatimàni manussabhåtassa pàdàni bhavissanti" ti.
[PTS Page 038] [\q 38/] atha kho bhagavà maggà okkamma a¤¤atarasmiü rukkhamåle nisãdi, pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü panidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà.
Atha kho doõo bràhmaõo bhagavato pàdàni anugacchanto addasa bhagavantaü a¤¤atarasmiü rukkhamåle nisinnaü pàsàdikaü pasàdanãyaü santindriyaü santamànasaü uttamadamathasamathamanuppattaü(45) dantaü guttaü saüyatindriyaü(46) nàgaü. Disvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca:
Devo no bhavaü bhavissatãti? Na kho ahaü bràhmaõa devo bhavissàmãti. Gandhabbo no bhavaü bhavissatãti? Na kho ahaü bràhmaõa gandhabbo bhavissàmãti. Yakkho no bhavaü bhavissatãti? Na kho ahaü bràhmaõa yakkho bhavissàmãti. Manusso no bhavaü bhavissatãti? Na kho ahaü bràhmaõa manusso bhavissàmãti.
Devo no bhavaü bhavissatãti iti puññho samàno 'na kho ahaü bràhmaõa devo bhavissàmã' ti vadesi. Gandhabbo no bhavaü bhavissatãti iti puññho samàno'na kho ahaü bràhmaõa gandhabbo bhavissàmã' ti vadesi. Yakkho no bhavaü bhavissatãti iti puññho samàno 'na kho ahaü bràhmaõa yakkho bhavissàmã'ti vadesi. Manusso no bhavaü bhavissatãti iti puññho samàno ' na kho ahaü bràhmaõa manusso bhavissàmã' ti vadesi. Atha ko(47) carahi bhavaü bhavissatãti.
[BJT Page 078] [\x 78/]
Yesaü kho ahaü bràhmaõa àsavànaü appahãõattà devo bhaveyyaü, te me àsavà pahãõà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Yesaü kho ahaü bràhmaõa àsavànaü appahãõattà gandhabbo bhaveyyaü, te me àsavà pahãõà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Yesaü kho ahaü bràhmaõa àsavànaü appahãõattà yakkho bhaveyyaü, te me àsavà pahãõà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Yesaü kho ahaü bràhmaõa àsavànaü appahãõattà manusso bhaveyyaü, te me àsavà pahãõà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà.
Seyyathàpi bràhmaõa uppalaü và padumaü và puõóarãkaü và udake jàtaü udake saüvaóóhaü udakaü(48) accuggamma ñhàti
[PTS Page 039] [\q 39/] anupalittaü udakena. Evameva kho ahaü bràhmaõa loke jàto loke saüvaóóho lokaü abhibhuyya viharàmi anupalitto lokena. Buddhoti maü bràhmaõa dhàrehãti.
86. Yena devåpapatyassa gandhabbo và vihaïgamo,
Yakkhattaü yena gaccheyyaü manussatta¤ca abbaje,(49)
Te mayhaü àsavà khãõà viddhastà vinalãkatà.
87. Puõóarãkaü yathà vaggu(50) toyena nåpalippati,
Nåpalittomhi (51) lokena tasmà buddhosmi bràhmaõàti.
4. 1. 4. 7.
(Aparihàniya suttaü)
(Sàvatthinidànaü)
37. Catåhi bhikkhave dhammehi samannàgato bhikkhu abhabbo parihànàya nibbànasseva santike. Katamehi catåhi?
Idha bhikkhave bhikkhu sãlasampanno hoti, indriyesu guttadvàro hoti, bhojane matta¤¤å hoti, jàgariyaü anuyutto hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sãlasampanno hoti: idha bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti, pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati, àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Evaü kho bhikkhave bhikkhu sãlasampanno hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu indriyesu guttadvàro hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànuvya¤janaggàhã yatvàdhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati cakkhundriyaü. Cakkhundriye saüvaraü àpajjati.
[BJT Page 080] [\x 80/]
Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànuvya¤janaggàhã
Yatvàdhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati sotindriyaü sotindriye saüvaraü àpajjati. Ghàõena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànuvya¤janaggàhã yatvàdhikaraõametaü ghàõindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati ghàõindriyaü. Ghàõindriye saüvaraü àpajjati. Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànuvya¤janaggàhã yatvàdhikaraõametaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati jivhindriyaü. Jivhindriye saüvaraü àpajjati. Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti nànuvya¤janaggàhã yatvàdhikaraõametaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati kàyindriyaü. Kàyindriye saüvaraü àpajjati. Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànuvya¤janaggàhã yatvàdhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà [PTS Page 040] [\q 40/] dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati manindriyaü. Manindriye saüvaraü àpajjati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu indriyesu guttadvàro hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu bhojane matta¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso àhàraü àhàreti: neva davàya na madàya na maõóanàya na vibhåsanàya yàvadeva imassa kàyassa ñhitiyà yàpanàya vihiüsåparatiyà brahmacariyànuggahàya. Iti puràõa¤ca vedanaü pañihaïkhàmi nava¤ca vedanaü na uppàdessàmi, yàtrà ca me(52) bhavissati anavajjatà ca phàsuvihàro càti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu bhojane matta¤¤å hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu jàgariyaü anuyutto hoti: idha bhikkhave bhikkhu divasaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodheti, rattiyà pañhamaü yàmaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodheti, rattiyà majjhimaü yàmaü dakkhiõena passena sãhaseyyaü kappeti pàde pàdaü accàdhàya sato sampajàno uññhànasa¤¤aü manasi karitvà rattiyà pacchimaü yàmaü paccuññhàya caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodheti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu jàgariyaü anuyutto hoti.(53)
Imehi kho bhikkhave catåhi dhammehi samannàgato bhikkhu abhabbo parihànàya. Nibbànasseva santiketi.
88. Sãle patiññhito bhikkhu indriyesu ca saüvuto,
Bhojanamhi ca matta¤¤å jàgariyaü anuyu¤jati.
89. Evaü viharamànàpã(54) ahorattamatandito,(55)
Bhàvayaü kusalaü dhammaü yogakkhemassa pattiyà.
90. Appamàdarato bhikkhu pamàde bhayadassi và,(56)
Abhabbo parihànàya nibbànasseva santiketi.
(Patilãnasuttaü)
4. 1. 4. 8.
[PTS Page 041] [\q 41/]
38. panunnapaccekasacco bhikkhave bhikkhu samavayasaññhesano(57) passaddhakàyasaïkhàro patilãnoti vuccati.
[BJT Page 082] [\x 82/]
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu panunnapaccekasacco hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno yàni tàni, puthusamaõabràhmaõànaü puthupaccekasaccàni seyyathãdaü: sassato lokoti và asassato lokoti và antavà lokoti và anantavà lokoti và taü jãvaü taü sarãranti và a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãranti và hoti tathàgato parammaraõàti và na hoti tathàgato parammaraõàti và hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõàti và neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõàti và sabbànissa tàni panunnàni honti, cattàni,(58) vantàni, muttàni, pahãõàni, pañinissaññhàni. Evaü kho bhikkhave bhikkhu panunnapaccekasacco hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu samavayasaññhesano hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno kàmesanà pahãõà hoti. Bhavesanà pahãõà hoti. Brahmacariyesanà pañippassaddhà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu samavayasaññhesano hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu passaddhakàyasaïkhàro hoti? Idha bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahàõà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu passaddhakàyasaïkhàro hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu patilãno hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno asmimàno pahãõo hoti. Ucchinnamålo, tàlàvatthukato, anabhàvakato, àyatiü anuppàdadhammo. Evaü kho bhikkhave bhikkhu patilãno hoti.
Panunnapaccekasacco bhikkhave bhikkhu samavayasaññhesano passaddhakàyasaïkhàro patilãnoti vuccatãti.
[PTS Page 042] [\q 42/]
91. kàmesanà bhavesanà brahmacariyesanà saha,(59)
Iti saccaparàmàso diññhiññhànà samussayà.
92. Sabbaràgavirattassa taõhakkhayavimuttino,
Esanà pañinissaññhà diññhiññhànaü samåhatà.
93. Sa ve santo sato bhikkhu passaddho aparàjito,
Mànàbhisamayà buddho patilãnoti vuccatãti.
[BJT Page 084] [\x 84/]
4. 1. 4. 9.
( Ujjàyasuttaü)
39. Atha kho ujjàyo(60) bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho ujjàyo bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
Bhavampi no gotamo ya¤¤aü vaõõetãti?
Na kho ahaü bràhmaõa sabbaü ya¤¤aü vaõõemi. Na panàhaü bràhmaõa sabbaü ya¤¤aü na vaõõemi. Yathàråpe kho bràhmaõa ya¤¤e gàvo ha¤¤anti, ajeëakà ha¤¤anti, kukkuñasåkarà ha¤¤anti, vividhà pàõà saïghàtaü àpajjanti, evaråpaü kho ahaü bràhmaõa sàrambhaü ya¤¤aü na vaõõemi. Taü kissa hetu? Evaråpaü hi bràhmaõa sàrambhaü ya¤¤aü na upasaïkamanti arahanto và arahamaggaü(61) và samàpannà.
Yathàråpe ca kho bràhmaõa ya¤¤e na gàvo ha¤¤anti, na ajeëakà ha¤¤anti, na kukkuñasåkarà ha¤¤anti, na vividhà pàõà saïghàtaü àpajjanti. Evaråpaü kho ahaü bràhmaõa niràrambhaü ya¤¤aü vaõõemi. Yadidaü niccadànaü anukålaya¤¤aü. Taü kissa hetu: evaråpaü hi bràhmaõa niràrambhaü ya¤¤aü upasaïkamanti arahanto và arahamaggaü và samàpannàti.
94. (62)Assamedhaü purisamedhaü sammàpàsaü vàjapeyyaü(63)
[PTS Page 043] [\q 43/] niraggalaü, Mahàya¤¤à mahàrambhà na te honti mahapphalà.(64)
95. Ajeëakà ca gàvo ca vividhà yattha ha¤¤are,
Na taü sammaggatà ya¤¤aü upayanti mahesino.
96. Yaü ca ya¤¤aü(65) niràrambhaü yajanti anukulaü sadà,
Ajeëakà ca gàvo ca vividhà nettha ha¤¤are.(66)
97. Taü ca sammaggatà ya¤¤aü upayanti mahesino,
Etaü yajetha medhàvã eso ya¤¤o mahapphalo.
98. Etaü hi (67) yajamànassa seyyo hoti na pàpiyo,
Ya¤¤o ca vipulo hoti pasãdanti ca devatàti.
[BJT Page 086] [\x 86/]
4. 1. 4. 10.
(Udàyãsuttaü)
40. Atha kho udàyã bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho udàyã bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
Bhavampi no gotamo ya¤¤aü vaõõetãti?
Na kho ahaü bràhmaõa sabbaü ya¤¤aü vaõõemi. Na panàhaü bràhmaõa sabbaü ya¤¤aü na vaõõemi. Yathàråpe kho bràhmaõa ya¤¤e gàvo ha¤¤anti. Ajeëakà ha¤¤anti. Kukkuñasåkarà ha¤¤anti. Vividhà pàõà saïghàtaü àpajjanti. Evaråpaü kho ahaü bràhmaõa sàrambhaü ya¤¤aü na vaõõemi. Taü kissa hetu: evaråpaü hi bràhmaõa sàrambhaü ya¤¤aü na upasaïkamanti arahanto và arahamaggaü và samàpannà.
Yathàråpe ca kho bràhmaõa ya¤¤e neva gàvo ha¤¤anti. Na ajeëakà ha¤¤anti. Na kukkuñasåkarà ha¤¤anti. Na vividhà pàõà saïghàtaü àpajjanti. Evaråpaü kho ahaü bràhmaõa niràrambhaü ya¤¤aü vaõõemi yadidaü niccadànaü anukålaya¤¤aü. Taü kissa hetu: evaråpaü hi bràhmaõa niràrambhaü ya¤¤aü upasaïkamanti arahanto và arahamaggaü (68) và samàpannàti.
99. Abhisaïkhataü niràrambhaü ya¤¤aü kàlena kappiyaü,
[PTS Page 044] [\q 44/] tàdisaü upasaüyanti(69) sa¤¤atà brahmacàrayo.
100. Vivattacchaddà (70) ye loke vãtivattà kulaü gatiü,(71)
Ya¤¤a (72) metaü pasaüsanti buddhà pu¤¤assa(73) kovidà.
101. Ya¤¤e và yadi và saddhe hutaü(74) katvà yathàrahaü,
Pasannacitto yajati(75) sukhette brahmacàrisu.
102. Suhutaü suyiññhaü suppattaü(76) dakkhiõeyyesu yaü kataü,
Ya¤¤o ca vipulo hoti pasãdanti ca devatà.
103. Evaü yajitvà medhàvã saddho muttena cetasà,
Abyàpajjhaü sukhaü lokaü paõóito upapajjatãti.
Cakkavaggo catuttho.
Tassuddànaü:
Cakko saïgaho(77) sãho pasàdo vassakàreõa pa¤camaü,
Loke(78) aparihàniyo patilãnena ujjàyo udàyinà te dasàti.
1[BJTS]= Patiråpe + 1. Pañiråpe syà:
[ChS]=
[PTS]=
[Thai]=
[Kambodian]=
2[BJTS]= ariyacittakaro + 2. Ariyamittakaro syà: [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
3[BJTS]= cetàdhivattatãti + 3. Cetaü dhivattati syà: sãmu. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
4[BJTS]= peyyavajjaü [ChS]= [PTS]= peyyavajjaü + 1 S.T. peyyogaü. [Thai]= [Kambodian]=
5[BJTS]= Samànattatà [ChS]= [PTS]= Samànattatà + 2 B. K. Samànattaka; S. D. Samànattanà ca. [Thai]= [Kambodian]=
6[BJTS]= ca [ChS]= [PTS]= ca + 3 B. K. omits ca. [Thai]= [Kambodian]=
7[BJTS]= dhammesu [ChS]= [PTS]= dhammesu + 4 B. K. S. T. have ca before dhammesu. [Thai]= [Kambodian]=
8[BJTS]= rathassàõãva [ChS]= [PTS]= rathass`àõã va + 5 S. T. rathassàõã; S. D. àõã ca. [Thai]= [Kambodian]=
9[BJTS]= nàssu [ChS]= [PTS]= nàssu + 6 S. S. nàssu ; B. K. nassu. [Thai]= [Kambodian]=
10[BJTS]= saïgahà [ChS]= [PTS]= saïgahà + 7 B. K. saïgahà. [Thai]= [Kambodian]=
11[BJTS]= mahattaü [ChS]= [PTS]= mahattaü + 8 B. K. mahattaü. [Thai]= [Kambodian]=
12[BJTS]= Dakaü dakàsayà [ChS]= [PTS]= Dakaü dakàsayà + 1 B. K. udkaü udakàsayà [Thai]= [Kambodian]=
13[BJTS]= pakkhino [ChS]= [PTS]= pakkhino + 2 S. Tr. , reads pakkhiõo. [Thai]= [Kambodian]=
14[BJTS]= baddhà [ChS]= [PTS]= baddhà + 3 S. Tr. bandhà. [Thai]= [Kambodian]=
15[BJTS]= sa¤chinditvà [ChS]= [PTS]= sa¤chinditvà + 4 B. K. sa¤chindditvà. [Thai]= [Kambodian]=
16[BJTS]= sukhabahulà [ChS]= [PTS]= sukhabhåtà + 5 B. K. bahulà. [Thai]= [Kambodian]=
17[BJTS]= Addhuvà vata kira [ChS]= [PTS] Addhuvà kira + 6 B. K. vata. [Thai]= [Kambodian]=
18[BJTS]= sassatamhà'ti ama¤¤imha. [ChS]= [PTS]= sassatamhà'ti ama¤¤imha. + 7 B. K. sassatamhà'ti ama¤¤imha. [Thai]= [Kambodian]=
19[BJTS]= Mayampi [ChS]= [PTS]= Mayampi + 8 B. K. omits pi. [Thai]= [Kambodian]=
20[BJTS]= sakkàyaü [ChS]= [PTS]= sakkàyaü + 1 S. D. sakko yaü. [Thai]= [Kambodian]=
21[BJTS]= 1 Udakaü udakàsayà machasaü ( no reference is given on this page to this footnote) [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
22[BJTS]= nevasa¤¤ãnàsa¤¤ino [ChS]= [PTS]= nevasa¤¤ãnàsa¤¤ino + 2 S. S. nevasa¤¤ino nàsa¤¤ino [Thai]= [Kambodian]=
23[BJTS]= asaïkhatà [ChS]= [PTS]= asaïkhatà + 3 B. K. inserts và asaïkhatà và. [Thai]= [Kambodian]=
24[BJTS]= vaññupacchedo [ChS]= [PTS]= vaññupacchedo + 4 S. D. , S. T. vaddhåpacchedo . [Thai]= [Kambodian]=
25[BJTS]= aggaü [ChS]= [PTS]= aggaü + 1 S. S. aggaü ; B.K. agga. [Thai]= [Kambodian]=
26[BJTS]= Agge buddhe [ChS]= [PTS]= Agge buddhe + 2 S. D. Agge subuddhe. [Thai]= [Kambodian]=
27[BJTS]= àyuü + 1. âyu ca: machasaü. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
28[BJTS]= kalandakanivàpe [ChS]= [PTS]= kalandakanivàpe + 3 B. K. kalankanivàpe. [Thai]= [Kambodian]=
29[BJTS]= pañikkosatu [ChS]= [PTS]= pañikkosatu pana + 4 B. K. omits pana. [Thai]= [Kambodian]=
30[BJTS]= kusaladhammatà [ChS]= [PTS]= kusaladhammatà + 1 B. K. dhammatàya. [Thai]= [Kambodian]=
31[BJTS]= So [ChS]= [PTS]= So + 2 S. D. read yo; S. Tr. has so. [Thai]= [Kambodian]=
32[BJTS]= taü [ChS]= [PTS]= taü + 3 S. T. na. [Thai]= [Kambodian]=
33[BJTS]= cidaü [ChS]= [PTS]= c`idaü + 4 B. K. hidaü. [Thai]= [Kambodian]=
34[BJTS]= kusaladhammatà [ChS]= [PTS]= kusaladhammatà + 5 Tr. , S. T. kusaladhammatàya. [Thai]= [Kambodian]=
35[BJTS]= upanãyavàcà [ChS]= [PTS]= upanãyavàcà + 1 S. D. vàkhà. [Thai]= [Kambodian]=
36[BJTS]= pamocanaü [ChS]= [PTS]= pamocanaü + 2 S. Tr., pàsàa pamocanaü; B. K. pàsappamocanaü. [Thai]= [Kambodian]=
37[BJTS]= devamanussànaü [ChS]= [PTS]= devamanussànaü + 3 S. D. hãnto va manussànaü; S. T. hintova manussànaü [Thai]= [Kambodian]=
38[BJTS]= Yaü ve [ChS]= [PTS]= Yaü ve + 4 B. K., S. T. , S. D. Yaü ve; S. Tr. Ya¤ ce. [Thai]= [Kambodian]=
39[BJTS]= mahàpa¤¤o mahàpurisoti [ChS]= [PTS]= mahàpa¤¤o mahàpuriso ti + 5 MSS. mahàpa¤¤o mahàpuriso. See Dh. 352. [Thai]= [Kambodian]=
40[BJTS]= suttaü + *Uddàne 'loke' ti suttanàmaü. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
41[BJTS]= ukkaññhaü [ChS]= [PTS]= ukkaññhaü + 6 S. T. ukkaññhuü. [Thai]= [Kambodian]=
42[BJTS]= setavyaü [ChS]= [PTS]= setavyaü + 7 B. K. , S. Tr. setavyaü; S. D. setabbyaü. [Thai]= [Kambodian]=
43[BJTS]= setavyaü [ChS]= [PTS]= setavyaü + 7 B. K. , S. Tr. setavyaü; S. D. setabbyaü. [Thai]= [Kambodian]=
44[BJTS]= Addasà [ChS]= [PTS]= Addasà + 8 B. K. adassa. [Thai]= [Kambodian]=
45[BJTS]= uttamadamathasamathamanuppattaü [ChS]= [PTS]= uttamadamathasamatham anuppattaü + 1 S. Tr. uttamadamathasamatham anuppattaü taü.
[Thai]= [Kambodian]=
46[BJTS]= saüyatindriyaü [ChS]= [PTS]= saüyatindriyaü + 2 S. S., B. K. santindriyaü; S. D. santindriyaü. [Thai]= [Kambodian]=
47[BJTS]= ko [ChS]= [PTS]= ko + 3 B. K. omits kho. [Thai]= [Kambodian]=
48[BJTS]= udakaü [ChS]= [PTS]= udakaü + 4 S. M. udake accuggamma ñhàti; S. Tr. accuggamma ñhàti; B. K. udakà
accuggamma ñhati [Thai]= [Kambodian]=
49[BJTS]= abbaje + 1. Abbhaje syà. Aõóaje sãmu. [ChS]= [PTS]= abbaje + S.Tr. aõóje; MSS. abbaje. [Thai]= [Kambodian]=
50[BJTS]= vaggu + 2. Uggaü syà. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
51[BJTS]= Nåpalittomhi + 3. Kupalippàmi syà. Machasaü nåpalimpàti ka. [ChS]= [PTS]= Nåpalittomhi + B. K. upalimpati. [Thai]= [Kambodian]=
52[BJTS]= yàtrà ca me [ChS]= [PTS]= yàtrà ca me + B. K. yatrà ca me. [Thai]= [Kambodian]=
53[BJTS]= hoti [ChS]= [PTS]= hoti + 2 See M. N. 53, pp. 354-5. ??? [Thai]= [Kambodian]=
54[BJTS]= viharamànàpã [ChS]= [PTS]= viharamàno pi + 3 S. T., S. Tr. , S. D. viharamànàpi; B. K. vihàrã àtàpi. [Thai]= [Kambodian]=
55[BJTS]= viharamànàpã ahorattamatandito + 1. Viharamàno pi sãmu. Vihàrã àtàpi machasaü [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
56[BJTS]= bhayadassi và [ChS]= [PTS]= bhayadassi và + B. K. bhayadassàvã. [Thai]= [Kambodian]=
57[BJTS]= samavayasaññhesano + 2. Samavayasaccesano sãmu: [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
58[BJTS]= cattàni [ChS]= [PTS]= cattàni + 1 B. K. Sabbàni cassa tàni nunnàni honti panunnàni cattàni. [Thai]= [Kambodian]=
59[BJTS]= saha [ChS]= [PTS]= saha + 1 S. Tr.., S. D. saha; S. T., S. M. , S. Com. sahà. [Thai]= [Kambodian]=
60[BJTS]= ujjàyo [ChS]= [PTS]= ujjàyo + 2 S. D. ajjàyo; S. Tr. ujjàyo. [Thai]= [Kambodian]=
61[BJTS]= arahamaggaü [ChS]= [PTS]= arahamaggaü + 3 B. K. arahattamaggaü. [Thai]= [Kambodian]=
62[BJTS]= [ChS]= [PTS]= + 4 These verses recur Saüyutta III. 1. 9. [Thai]= [Kambodian]=
63[BJTS]= vàjapeyyaü [ChS]= [PTS]= vàjapeyyaü + 5 B. K. vàjapeyyaü. [Thai]= [Kambodian]=
64[BJTS]= niraggalaü, Mahàya¤¤à mahàrambhà na te honti mahapphalà [ChS]= [PTS]= niraggalaü, Mahàya¤¤à mahàrambhà na te honti mahapphalà + 1 S. S. Niraggalaü
mahàya¤¤à mahàrambhà na te honti mahapphalà [Thai]= [Kambodian]=
65[BJTS]= ya¤¤aü + 1. Ye ca ya¤¤à ma. Cha. Saü. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
66[BJTS]= nettha ha¤¤are [ChS]= [PTS]= n`ettha ha¤¤are + S. S. yattha na ha¤¤are. [Thai]= [Kambodian]=
67[BJTS]= Etaü hi + 2. Evaü syà. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
68[BJTS]= arahamaggaü + 1. Arahattamaggaü và machasaü. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
69[BJTS]= upasaüyanti [ChS]= [PTS]= upasaüyanti + 1 B. K. upasaükanti. [Thai]= [Kambodian]=
70[BJTS]= Vivattacchaddà + 2. Vivaññacchadà machasaü. [ChS]= [PTS]= Vivattacchaddà + 2 S. D. , s. T. nivattacchaddà; B. K. vivañacchaddà. [Thai]= [Kambodian]=
71[BJTS]= vãtivattà kulaü gatiü [ChS]= [PTS]= vãtivattàkàlamgatã + 3 S. D., S. T. vãtivattakathaïkathã; S. Tr. vãtivattakulaü gatiü; B. K.
vãtivattàkulagatiü; S. M. vivattacchaddà; S. Com. vãtivattà kàlagatã. [Thai]= [Kambodian]=
72[BJTS]= Ya¤¤a + 3. Havyaü syà. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
73[BJTS]= pu¤¤assa + 4. Ya¤¤assa kovidà machasaü. [ChS]= [PTS]= [Thai]= [Kambodian]=
74[BJTS]= hutaü [ChS]= [PTS]= bhavyaü + 4 S. D., S. T. bhaveyya; B. K. haccaü katvà. [Thai]= [Kambodian]=
75[BJTS]= yajati [ChS]= [PTS]= yajati + 5 B. K. Pasannacittà yajanti. [Thai]= [Kambodian]=
76[BJTS]= suyiññhaü suppattaü [ChS]= [PTS]= suyiññhaü suppattaü + 6 B. K. suyiññhaü sampattaü. [Thai]= [Kambodian]=
77[BJTS]= saïgaho [ChS]= [PTS]= saïgaho + 7 B. K. saïgaho. [Thai]= [Kambodian]=
78[BJTS]= Loke [ChS]= [PTS]= Loke + 8 S. S. loke; B. K. Doõo. [Thai]= [Kambodian]=