Suttantapiñake

Aïguttaranikàyo

Dutiyo bhàgo

Catukkanipàto

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

3. Tatiyo paõõàsako,

3. Bhayavaggo

4. 3. 3. 1.

(Bhayasuttaü)

(Sàvatthinidànaü)

21. Cattàrimàni bhikkhave bhayàni. Katamàni cattàri? Attànuvàdabhayaü parànuvàdabhayaü daõóabhayaü duggatibhayaü.

Katama勺a bhikkhave attànuvàdabhayaü? Idha bhikkhave ekacco iti pañisaücikkhati: "ahaü ceva kho pana kàyena duccaritaü careyyaü. Vàcàya duccaritaü careyyaü, manasà duccaritaü careyyaü, ki勺a taü maü 1 attà sãlato na upavadeyyà" ti. So attànuvàdabhayassa bhãto kàyaduccaritaü pahàya kàyasucaritaü bhàveti. Vacãduccaritaü pahàya vacãsucaritaü bhàveti. Manoduccaritaü pahàya manosucaritaü bhàveti. Suddhaü attànaü pariharati. Idaü vuccati bhikkhave attànuvàdabhayaü.

Katama勺a bhikkhave parànuvàdabhayaü? [PTS Page 122] [\q 122/] idha bhikkhave ekacco iti pañisaücikkhati: aha勺eva kho pana kàyena duccaritaü careyyaü, vàcàya duccaritaü careyyaü, manasà duccaritaü careyyaü, kiü ca taü maü ⁽¹⁾ pare sãlato na upavadeyyunti. So parànuvàdabhayassa bhãto kàyaduccaritaü pahàya kàyasucaritaü bhàveti. Vacãduccaritaü pahàya vacãsucaritaü bhàveti. Manoduccaritaü pahàya manosucaritaü bhàveti. Suddhaü attànaü pariharati. Idaü vuccati bhikkhave parànuvàdabhayaü.

[BJT Page 236] [\x 236/]

Katama勺a bhikkhave daõóabhayaü? Idha bhikkhave ekacco passati coraü àgucàriü ràjàno gahetvà vividhà kammakàraõà ⁽²⁾ kàrente kasàhipi tàëente, vettehipi tàëente, addhadaõóakehipi tàëente, hatthampi chindante, pàdampi chindante, kaõõampi chindante, nàsampi chindante, kaõõanàsampi chindante, bilaïgathàlikampi karonte, saïkhamuõóikampi karonte, ràhumukhampi karonte, jotimàlikampi karonte, hatthapajjotikampi karonte, erakavattikampi karonte, cãrakavàsikampi karonte, eõeyyakampi karonte, balisamaüsikampi karonte, kahàpaõakampi karonte, khàràpatacchikampi karonte, palighaparivattikampi karonte, palàlapãñhakampi karonte, tattenapi telena osi勺ante, sunakhehipi khàdàpente, jãvantampi såle uttàsente, asinàpi sãsaü chindante.

Tassa evaü hoti "yathàråpànaü kho pàpakànaü kammànaü hetu coraü àgucàriü ràjàno gahetvà vividhà kammakàraõà kàrenti: kasàhipi tàëenti, vettehipi tàëenti, addhadaõóakehipi tàëenti, hatthampi chindanti, pàdampi chindanti, hatthapàdampi chindanti, kaõõampi chindanti, nàsampi chindanti, kaõõanàsampi chindanti, bilaïgathàlikampi karonti, saïkhamuõóikampi karonti, ràhumukhampi karonti, jotimàlikampi karonti, hatthapajjotikampi karonti, erakavattikampi karonti, cãrakavàsikampi karonti, eõeyyakampi karonti, balisamaüsikampi karonti, kahàpaõakampi karonti, khàràpatacchikampi karonti, palighaparivattikampi karonti, palàlapãñhakampi karonti, tattenapi telena osi勺anti, sunakhehipi khàdàpenti, jãvantampi såle uttàsenti, asinàpi sãsaü chindanti. Ahaü ceva kho pana evaråpaü pàpakaü kammaü kareyyaü, mampi ràjàno gahetvà evaråpà vividhà kammakàraõà kàreyyuü: kasàhipi tàëeyyuü, vettehipi tàëeyyuü, addhadaõóakehipi tàëeyyuü, hatthampi chindeyyuü, pàdampi chindeyyuü, hatthapàdampi chindeyyuü, kaõõampi chindeyyuü, nàsampi chindeyyuü, kaõõanàsampi chindeyyuü, bilaïgathàlikampi kareyyuü, saïkhamuõóikampi kareyyuü, ràhumukhampi kareyyuü, jotimàlikampi kareyyuü, hatthapajjotikampi kareyyuü, erakavattikampi kareyyuü, cãrakavàsikampi kareyyuü, eõeyyakampi kareyyuü, balisamaüsikampi kareyyuü, kahàpaõakampi kareyyuü, khàràpatacchikampi kareyyuü, palighaparivattikampi kareyyuü, palàlapãñhakampi kareyyuü, tattenapi telena osi勺eyyuü, sunakhehipi khàdàpeyyuü, jãvantampi såle uttàseyyuü, asinàpi sãsaü chindeyyu"nti. So daõóabhayassa bhãto na paresaü pàbhataü palumpanto vicarati. Idaü vuccati bhikkhave daõóabhayaü.

[PTS Page 123] [\q 123/] katama勺a bhikkhave duggatibhayaü? Idha bhikkhave ekacco iti pañisaücikkhati: kàyaduccaritassa kho pàpako vipàko abhisamparàyaü. Vacãduccaritassa pàpako vipàko abhisamparàyaü. Manoduccaritassa pàpako vipàko abhisamparàyaü. Ahaü ceva kho pana kàyena duccaritaü careyyaü, vàcàya duccaritaü careyyaü, manasà duccaritaü careyyaü, ki勺a taü sàhaü na kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjeyyanti. So duggatibhayassa bhãto kàyaduccaritaü pahàya kàyasucaritaü bhàveti. Vacãduccaritaü pahàya vacãsucaritaü bhàveti. Manoduccaritaü pahàya manosucaritaü bhàveti. Suddhaü attànaü pariharati. Idaü vuccati bhikkhave duggatibhayaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri bhayànãti.

[BJT Page 238] [\x 238/]

4. 3. 3. 2.

(Udakorohabhayasuttaü)

22. Cattàrimàni bhikkhave bhayàni udakorohantassa pàñikaïkhitabbàni katamàni cattàri? æmibhayaü, kumbhãlabhayaü, àvaññabhayaü, susukàbhayaü, imàni kho bhikkhave cattàri bhayàni udakorohantassa pàñikaïkhitabbàni.

Evameva kho bhikkhave idhekaccassa kulaputtassa imasmiü dhammavinaye saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito cattàrimàni bhayàni pàñikaïkhitabbàni. Katamàni cattàri? æmibhayaü, kumbhãlabhayaü, àvaññabhayaü, susukàbhayaü.

Katama勺a bhikkhave åmibhayaü? Idha bhikkhave ekacco kulaputto saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti "otiõõomhi jàtiyà jarà, maraõena, sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa中àyethà" ti.

Tamenaü tathà pabbajitaü samànaü sabrahmacàrã ovadanti anusàsanti: "evaü te abhikkamitabbaü. Evaü te pañikkamitabbaü. Evaü te

[PTS Page 124] [\q 124/] àloketabbaü. Evaü te viloketabbaü. Evaü te sammi大itabbaü. Evaü te pasàritabbaü. Evaü te saïghàñipattacãvaraü dhàretabbanti. "

Tassa evaü hoti: "mayaü kho pubbe agàriyabhåtà samànà a中e ovadàmapi anusàsàmapi. Ime panamhàkaü puttamattà ma中e, nattamattà ma中e, ovaditabbaü anusàsitabbaü ma中antã" ti. So kupito anattamano sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu åmibhayassa bhãto sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvatto. æmibhayanti kho bhikkhave kodhupàyàsassetaü adhivacanaü. Idaü vuccati bhikkhave åmibhayaü.

Katama勺a bhikkhave kumbhãlabhayaü: idha bhikkhave ekacco kulaputto saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti "otiõõomhi jàtiyà jarà ⁽³⁾ maraõena, sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa中àyethà" ti.

[BJT Page 240] [\x 240/]

Tamenaü tathà pabbajitaü samànaü sabrahmacàrã ovadanti anusàsanti: "idaü te khàditabbaü, idaü te na khàditabbaü, idaü te bhu大itabbaü, idaü te na bhu大itabbaü, idaü te sàyitabbaü, idaü te na sàyitabbaü, idaü te pàtabbaü, idaü te na pàtabbaü. Kappiyaü te khàditabbaü, akappiyaü te na khàditabbaü, kappiyaü te bhu大itabbaü, akappiyaü te na bhu大itabbaü, kappiyaü te sàyitabbaü, akappiyaü te na sàyitabbaü, kappiyaü te pàtabbaü, akappiyaü te na pàtabbaü, kàle te pàtabbaü, vikàle te na pàtabbaü, kàle te khàditabbaü. Vikàle te na khàditabbaü, kàle te bhu大itabbaü, vikàle te na bhu大itabbaü, kàle te sàyitabbaü, vikàle te na sàyitabbanti".

Tassa evaü hoti: "mayaü kho pubbe agàriyabhåtà samànà yaü icchàma taü khàdàma, yaü na icchàma taü na khàdàma, yaü icchàma taü bhu大àma, yaü na icchàma taü na bhu大àma, yaü icchàma taü sàyàma. Yaü na icchàma na taü sàyàma, yaü icchàma taü pibàma, yaü na icchàma taü na pibàma, kappiyampi khàdàma, akappiyampi khàdàma, kappiyampi bhu大àma, akappiyampi bhu大àma, kappiyampi sàyàma, akappiyampi sàyàma, kappiyampi pibàma, akappiyampi pibàma, kàlepi khàdàma, vikàlepi khàdàma, kàlepi bhu大àma, vikàlepi bhu大àma, kàlepi sàyàma, vikàlepi sàyàma, kàlepi [PTS Page 125] [\q 125/] pibàma, vikàlepi pibàma. Yampi no saddhà gahapatikà divà vikàle paõãtaü khàdanãyaü và bhojanãyaü và denti, tatràpime mukhàvaraõaü ma中e karontã"ti. So kupito anattamano sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu kumbhãlabhayassa bhãto sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvatto. Kumbhãlabhayanti kho bhikkhave odarikattassetaü adhivacanaü. Idaü vuccati bhikkhave kumbhãlabhayaü.

Katama勺a bhikkhave àvaññabhayaü? Idha bhikkhave ekacco kulaputto saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti "otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena, sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto. Appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa中àyethà" ti. So evaü pabbajito samàno pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya gàmaü và nigamaü và piõóàya pavisati arakkhiteneva kàyena arakkhitàya vàcàya arakkhitena cittena anupaññhitàya satiyà asaüvutehi indriyehi. So tattha passati gahapatiü và gahapatiputtaü và pa勺ahi kàmaguõehi samappitaü samaïgibhåtaü paricàrayamànaü. Tassa evaü hoti: "mayaü kho pubbe agàriyabhåtà samànà pa勺ahi kàmaguõehi samappità samaïgibhåtà paricàrimha. Saüvijjante kho pana me kule bhogà, sakkà bhoge ca bhu大ituü pu中àni ca kàtuü. Yannånàhaü sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattitvà bhoge ca bhu大eyyaü pu中àni ca kareyyanti. " So sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu àvaññabhayassa bhãto sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvatto. âvaññabhayanti kho bhikkhave pa勺annetaü kàmaguõànaü adhivacanaü. Idaü vuccati bhikkhave àvaññabhayaü.

[BJT Page 242] [\x 242/]

Katama勺a bhikkhave susukàbhayaü? Idha bhikkhave ekacco kulaputto saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti " otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto. Appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa中àyethà" ti. So evaü pabbajito samàno pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya gàmaü và nigamaü và piõóàya [PTS Page 126] [\q 126/] pavisati arakkhiteneva kàyena arakkhitàya vàcàya arakkhitena cittena anupaññhitàya satiyà asaüvutehi indriyehi. So tattha passati màtugàmaü dunnivatthaü và duppàrutaü và. Tassa màtugàmaü disvà dunnivatthaü và duppàrutaü và ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu susukàbhayassa bhãto sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvatto. Susukàbhayanti kho bhikkhave màtugàmassetaü adhivacanaü. Idaü vuccati bhikkhave susukàbhayaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri bhayàni idhekaccassa kulaputtassa imasmiü dhammavinaye saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajitassa pàñikaïkhitabbànãti.

4. 3. 3. 3.

(Puggalasuttaü)

23. Cattàrome bhikkhave puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro?

Idha bhikkhave ekacco puggalo vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So tadassàdeti. Tannikàmeti. Tena ca vittiü àpajja ti. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno brahmakàyikànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Brahmakàyikànaü bhikkhave devànaü kappo àyuppamàõaü. Tattha puthujjano yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati. Tiracchànayonimpi gacchati. Pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiüyeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso, ayaü adhippàyo, idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

[BJT Page 244] [\x 244/]

[PTS Page 127] [\q 127/] puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So tadassàdeti. Tannikàmeti. Tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno àbhassarànaü devànaü sahavyataü upapajjati. âbhassarànaü bhikkhave devànàü dve kappà àyuppamàõaü. Tattha puthujjano yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati tiracchànayonimpi gacchati pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü yeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso. Ayaü adhippàyo. Idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno sukhaü ca kàyena pañisaüvedeti yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So tadassàdeti tannikàmeti tena ca vittiü àpajjati. Tattha [PTS Page 128] [\q 128/] ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno subhakiõhànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Subhakiõhànaü bhikkhave devànaü cattàro kappà àyuppamàõaü. Tattha puthujjano yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati tiracchànayonimpi gacchati pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü yeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso, ayaü adhippàyo, idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo sukhassa ca pahàõà dukkhassa ca pahàõà pubbeva somanassadomanassànaü atthagamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So tadassàdeti. Tannikàmeti. Tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno vehapphalànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Vehapphalànaü bhikkhave devànaü pa勺akappasatàni àyuppamàõaü tattha puthujjano yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati tiracchànayonimpi gacchati pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü yeva bhave parinibbàyati. . 1

[BJT Page 246] [\x 246/]

Ayaü kho bhikkhave viseso, ayaü adhippàyo, idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Ime kho bhikkhave cattàro puggalà santo saüvijjamànà lokasminti.

4. 3. 3. 4

(Dutiyapuggalasuttaü)

24. Cattàrome bhikkhave puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro?

Idha bhikkhave ekacco puggalo vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü, te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü bhikkhave asàdhàraõà puthujjanehi.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü, te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü bhikkhave upapajjati. Ayaü bhikkhave upapatti asàdhàraõà puthujjanehi.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno. Sukhaü ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü. Te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü bhikkhave upapajjati. Ayaü bhikkhave upapatti asàdhàraõà puthujjanehi.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo sukhassa ca pahàõà dukkhassa ca pahàõà pubbeva somanassadomanassànaü atthaügamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü, te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü bhikkhave upapatti asàdhàraõà puthujjanehi.

Ime kho bhikkhave cattàro puggalà santo saüvijjamànà lokasminti.

4. 3. 3. 5.

(Tatiyapuggalasuttaü)

25. Cattàrome bhikkhave puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro?

Idha bhikkhave ekacco puggalo mettàsahagatena cetasà [PTS Page 129] [\q 129/] ekaü disaü pharitvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So tadassàdeti taü nikàmeti tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno brahmakàyikànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Brahmakàyikànaü bhikkhave devànaü kappo àyuppamàõaü. Tattha puthujjano yàvatàyukà ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati. Tiracchànayonimpi gacchati. Pettivisayampi gacchati.

[BJT Page 248] [\x 248/]

Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànàü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü yeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso ayaü adhippàyo idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So tadassàdeti taü nikàmeti tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno àbhassarànaü devànaü sahavyataü upapajjati. âbhassarànaü bhikkhave devànaü dve kappà àyuppamàõaü. Taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati. Tiracchànayonimpi gacchati. Pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü. Yeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso ayaü adhippàyo idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo muditàsahagatena cetasà ekaü disà paritvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mudità sahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So tadassàdeti taü nikàmeti tena ca vittaü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno subhakiõhànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Subhakiõhànaü bhikkhave devànaü cattàro kappà àyuppamàõaü. Tattha puthujjano yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati. Tiracchànayonimpi gacchati. Pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü yeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso, ayaü adhippàyo. Idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo upekkhàsahagatena⁽⁴⁾ cetasà ekaü disaü pharitvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So tadassàdeti taü nikàmeti tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã aparihãno kàlaü kurumàno vehapphalànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Vehapphalànaü bhikkhave devànaü pa勺akappasatàni àyuppamàõaü. Tattha puthujjano yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà nirayampi gacchati. Tiracchànayonimpi gacchati. Pettivisayampi gacchati. Bhagavato pana sàvako tattha yàvatàyukaü ñhatvà yàvatakaü tesaü devànaü àyuppamàõaü taü sabbaü khepetvà tasmiü yeva bhave parinibbàyati. Ayaü kho bhikkhave viseso ayaü adhippàyo. Idaü nànàkaraõaü sutavato ariyasàvakassa assutavatà puthujjanena yadidaü gatiyà upapattiyà sati.

Ime kho bhikkhave cattàro puggalà santo saüvijjamànà lokasminti.

4. 3. 3. 6.

(Catutthapuggalasuttaü)

[PTS Page 130] [\q 130/]

26. Cattàrome bhikkhave puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro?

Idha bhikkhave ekacco puggalo mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü, te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü kho bhikkhave upapattã asàdhàraõà puthujjanehi.

[BJT Page 250] [\x 250/]

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü bhikkhave upapatti asàdhàraõà puthujjanehi.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü upapajjati. Ayaü bhikkhave upapatti asàdhàraõà puthujjanehi.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco puggalo upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So yadeva tattha hoti råpagataü vedanàgataü sa中àgataü saïkhàragataü vi中àõagataü te dhamme aniccato dukkhato rogato gaõóato sallato aghato àbàdhato parato palokato su中ato anattato samanupassati. So kàyassa bhedà parammaraõà suddhàvàsànaü devànaü sahavyataü uppajjati. Ayaü bhikkhave upapatti asàdhàraõà puthujjanehi.

Ime kho bhikkhave cattàro puggalà santo saüvijjamànà lokasminti.

4. 3. 3. 7

(Tathàgata acchariyasuttaü)

27. Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà cattàro acchariyà abbhutà dhammà pàtubhavanti. Katame cattàro?

Yadà bhikkhave bodhisatto tusità kàyà cavitvà sato sampajàno màtukucchiü okkamati, atha sadevake loke samàrake sabrahmake, sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànaü devànubhàvaü. Yàpi tà lokantarikà aghà asaüvutà andhakàrà andhakàratimisà yatthimesaü candimasuriyànaü evaü mahiddhikànaü evaü mahànubhàvànaü àbhà nànubhonti, tatthapi appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànaü devànubhàvaü. Yepi tattha sattà upapannà tepi tenobhàsena a中ama中aü sa大ànanti "a中epi kira bho santi sattà idhåpapannà" ti.

[PTS Page 131] [\q 131/] tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü pañhamo acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Puna ca paraü bhikkhave yadà bodhisatto sato sampajàno màtukucchismà nikkhamati, atha sadevake loke samàrake sabrahmake, sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati. Atikkammeva devànaü devànubhàvaü. Yàpi tà lokantarikà aghà asaüvutà andhakàrà andhakàratimisà yatthimesaü candimasuriyànaü evaü mahiddhikànaü evaü mahànubhàvànaü àbhà nànubhonti, tatthapi appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànàü devànubhàvaü. Yepi tattha sattà upapannà, tepi tenobhàsena a中ama中aü sa大ànanti "a中epi kira bho santi sattà idhåpapannà" ti.

[BJT Page 252] [\x 252/]

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü dutiyo acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Puna ca paraü bhikkhave yadà tathàgato anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhati, atha sadevake loke samàrake sabrahmake, sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànaü devànubhàvaü yàpi tà lokantarikà aghà asaüvutà andhakàrà andhakàratimisà yatthimesaü candimasuriyànaü evaü mahiddhikànaü evaü mahànubhàvànaü àbhà nànubhonti, tatthapi appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànaü devànubhàvaü. Yepi tattha sattà upapannà tepi tenobhàsena a中ama中aü sa大ànanti. "A中epi kira bho santi sattà idhåpapannà" ti.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü tatiyo acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Puna ca paraü bhikkhave yadà tathàgato anuttaraü dhammacakkaü pavatteti, atha sadevake loke samàrake sabrahmake, sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànaü devànubhàvaü. Yàpi tà lokantarikà aghà asaüvutà andhakàrà andhakàratimisà yatthimesaü candimasuriyànaü evaü mahiddhikànaü evaü mahànubhàvànaü àbhà nànubhonti, tatthapi appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikkammeva devànaü devànubhàvaü. Yepi tattha sattà upapannà tepi tenobhàsena a中ama中aü sa大ànanti "a中epi kira bho santi sattà idhåpapannà" ti.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü catuttho acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ime cattàro acchariyà abbhutà dhammà pàtubhavantãti.

4. 3. 3. 8.

(Dutiyatathàgatacchariyasuttaü)

28. Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà cattàro acchariyà abbhutà dhammà pàtubhavanti. Katame cattàro?

âlayàràmà bhikkhave pajà àlayaratà àlayasammudità sà tathàgatena anàlaye dhamme desiyamàne sussåsati. Sotaü odahati. A中àcittaü upaññhapeti.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü pañhamo acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

[BJT Page 254] [\x 254/]

Mànàràmà bhikkhave pajà mànaratà mànasammudità. Sà [PTS Page 132] [\q 132/] tathàgatena mànavinaye dhamme desiyamàne sussåsati. Sotaü odahati. A中àcittaü upaññhapeti.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü dutiyo acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Anupasamàràmà bhikkhave pajà anupasamaratà anupasamasammudità. Sà tathàgatena opasamike dhamme desiyamàne sussåsati. Sotaü odahati. A中àcittaü upaññhapeti.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü tatiyo acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Avijjàgatà bhikkhave pajà aõóabhåtà.⁽⁵⁾ Pariyonaddhà sà tathàgatena avijjàvinaye dhamme desiyamàne sussåsati. Sotaü odahati. A中àcittaü upaññhapeti. Tathàgatassa bhikkhave arahato sammàsambuddhassa pàtubhàvà ayaü catuttho acchariyo abbhuto dhammo pàtubhavati.

Tathàgatassa bhikkhave arahato sammà sambuddhassa pàtubhàvà ime cattàro acchariyà abbhutà dhammà pàtubhavantãti.

4. 3. 3. 9.

(ânandacchariyasuttaü)

29. Cattàrome bhikkhave acchariyà abbhutà dhammà ànande. Katame cattàro?

Sace bhikkhave bhikkhuparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhammaü bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave bhikkhuparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave bhikkhunãparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhammaü bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave bhikkhunãparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave upàsakaparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ve ànando dhammaü bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave upàsakaparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave upàsikàparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhamma bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave upàsikàparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Ime kho bhikkhave cattàro acchariyà abbhutà dhammà ànandeti.

[BJT Page 256] [\x 256/]

4. 3. 3. 10

(Cakkavattiacchariyasuttaü)

30. [PTS Page 133] [\q 133/] cattàrome bhikkhave acchariyà abbhutà dhammà ra中e cakkavattimhi. Katame cattàro?

Sace bhikkhave khattiyaparisà ràjànaü cakkavattiü dassanàya upasaïkamati. Dassanena sà attamanà hoti. Tattha.⁽⁶⁾ Ce ràjà cakkavattã bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave khattiyaparisà hoti. Atha ràjà cakkavattã tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave bràhmaõaparisà ràjànaü cakkavattiü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ràjà cakkavattã bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave bràhmaõaparisà hoti. Atha ràjà cakkavattã tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave gahapatiparisà ràjànaü cakkavattiü dassanàya upasaïkamati. Dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ràjà cakkavattã bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave gahapatiparisà hoti. Atha ràjà cakkavattã tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave samaõaparisà ràjànaü cakkavattiü dassanàya upasaïkamati dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ràjà cakkavattã bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave samaõaparisà hoti. Atha ràjà cakkavattã tuõhã bhavati.

Ime kho bhikkhave cattàro acchariyà abbhutà dhammà ra中e cakkavattimhi.

Evameva kho bhikkhave cattàro acchariyà abbhutà dhammà ànande. Katame cattàro?

Sace bhikkhave bhikkhuparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhammaü bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave bhikkhuparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave bhikkhunãparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhammaü bhàsati bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave bhikkhunãparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati,

Sace bhikkhave upàsakaparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhammaü bhàsati bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave upàsakaparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Sace bhikkhave upàsikaparisà ànandaü dassanàya upasaïkamati, dassanena sà attamanà hoti. Tattha ce ànando dhammaü bhàsati, bhàsitenapi sà attamanà hoti. Atittàva bhikkhave upàsikaparisà hoti. Atha ànando tuõhã bhavati.

Ime kho bhikkhave cattàro acchariyà abbhutà dhammà ànandeti.

Bhayavaggo tatiyo⁽⁷⁾

1.

¹[BJTS]= taü maü + 1. Yaü maü machasaü.

[ChS]=

[PTS]=

[Thai]=

[Kambodian]=

2.

²[BJTS]= kammakàraõà + 1. Kammakaraõà machasaü.