Suttantapiñake

Aïguttaranikàyo

Dutiyo bhàgo

Catukkanipàto

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

4. Catuttho paõõàsako.

[BJT Page 306] [\x 306/]

3. Sa勺etaniyavaggo

4. 4. 3. 1

(Sa勺etanàsuttaü)

(Sàvatthiyaü)

21. Kàye và bhikkhave sati kàyasa勺etanàhetu uppajjati [PTS Page 158] [\q 158/] ajjhattaü sukhadukkhaü. Vàcàya và bhikkhave sati vacãsa勺etanàhetu uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Mane và bhikkhave sati manosa勺atanàhetu uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Avijjàpaccayà va.

Sàmaü và taü bhikkhave kàyasaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Pare vàssa taü bhikkhave kàyasaïkhàraü abhisaïkharonti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Sampajàno và taü bhikkhave kàyasaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Asampajàno và taü bhikkhave kàyasaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü.

Sàmaü và taü bhikkhave vacãsaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Pare vàssa taü bhikkhave vacãsaïkhàraü abhisaïkharonti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Sampajàno và taü bhikkhave vacãsaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Asampajàno và taü bhikkhave vacãsaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü.

Sàmaü và taü bhikkhave manosaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Pare vàssa taü bhikkhave manosaïkhàraü abhisaïkharonti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Sampajàno và taü bhikkhave manosaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Asampajàno và taü bhikkhave manosaïkhàraü abhisaïkharoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü.

Imesu bhikkhave dhammesu avijjà anupatità. Avijjàyatveva asesaviràganirodhà so kàyo na hoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü. Sà vàcà na hoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü.So mano na hoti,yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhaü

[BJT Page 308] [\x 308/]

Khettaü taü na hoti, vatthuü [PTS Page 159] [\q 159/] taü na hoti, àyatanaü taü na hoti, adhikaraõaü taü na hoti, yaü paccayàssa taü uppajjati ajjhattaü sukhadukkhanti.

Cattàrome bhikkhave attabhàvapañilàbhà. Katame cattàro?

Atthi bhikkhave attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe attasa勺etanà, kamati no parasa勺etanà. Atthi bhikkhave attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe parasa勺etanà kamati no attasa勺etanà. Atthi bhikkhave attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe attasa勺etanà ca kamati parasa勺etanà ca. Atthi bhikkhave attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe neva attasa勺etanà kamati no parasa勺etanà. Ime kho bhikkhave cattàro attabhàvapañilàbhàti.

Evaü vutte àyasmà sàriputto bhagavantaü etadavoca: imassa kho ahaü bhante bhagavatà saïkhittena bhàsitassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi:

Tatra bhante yvàyaü attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe attasa勺etanà kamati no parasa勺etanà. Attasa勺etanàhetu tesaü sattànaü tamhà kàyà cuti hoti.

Tatra bhante yvàyaü attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe parasa勺etanà kamati no attasa勺etanà. Parasa勺etanàhetu tesaü sattànaü tamhà kàyà cuti hoti.

Tatra bhante yvàyaü attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe attasa勺etanà ca kamati parasa勺etanà ca. Attasa勺etanà ca parasa勺etanà ca hetu tesaü sattànaü tamhà kàyà cuti hoti.

Tatra bhante yvàyaü attabhàvapañilàbho, yasmiü attabhàvapañilàbhe neva attasa勺etanà kamati no parasa勺etanà. Katame tena devà daññhabbàti? "Nevasa中ànàsa中àyatanåpagà sàriputta devà tena daññhabbà" ti.

Ko nu kho bhante hetu ko paccayo yena [PTS Page 160] [\q 160/] midhekacce sattà tamhà kàyà cutà àgàmino honti àgantàro itthattaü? Ko pana bhante hetu ko paccayo yena midhekacce sattà tamhà kàyà cutà anàgàmino honti anàgantàro itthattanti?

Idha sàriputta ekaccassa puggalassa orambhàgiyàni sa中ojanàni appahãõàni honti. So diññheva dhamme nevasa中ànàsa中àyatanaü upasampajja viharati. So tadassàdeti. Tannikàmeti, tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã. Aparihãno kàlaü kurumàno nevasa中ànàsa中àyatanåpagànaü devànaü sahavyataü upapajjati. So tato cuto àgàmã hoti àgantà itthattaü.

[BJT Page 310] [\x 310/]

Idha pana sàriputta ekaccassa puggalassa orambhàgiyàni sa中ojanàni pahãnàni honti. So diññheva dhamme nevasa中ànàsa中àyatanaü upasampajja viharati. So tadassàdeti. Tannikàmeti, tena ca vittiü àpajjati. Tattha ñhito tadadhimutto tabbahulavihàrã. Aparihãno kàlaü kurumàno nevasa中ànàsa中àyatanåpagànaü devànaü sahavyataü upapajjati. So tato cuto anàgàmã hoti anàgantà itthattaü.

Ayaü kho sàriputta hetu ayaü paccayo, yena midhekacce sattà tamhà kàyà cutà àgàmino honti àgantàro itthattaü. Ayaü pana sàriputta hetu ayaü paccayo, yenamidhekacce sattà tamhà kàyà cutà anàgàmino honti anàgantàro itthattanti.

4. 4. 3. 2.

(Sàriputta pañisamhidàsuttaü)

22. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi, àvuso bhikkhavoti. âvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:

Addhamàsåpasampannena me àvuso atthapañisambhidà sacchikatà odhiso vya大anaso. Tamahaü anekapariyàyena àcikkhàmi desemi pa中àpemi paññhapemi vivaràmi vibhajàmi uttànã karomi. Yassa kho panassa kaïkhà và vimati và so maü pa士ena, ahaü veyyàkaraõena. Sammukhãbhåto no satthà, yo no dhammànaü sukusalo.

Addhamàsåpasampannena me àvuso dhammapañisambhidà sacchikatà odhiso vya大anaso, tamahaü anekapariyàyena àcikkhàmi desemi pa中àpemi paññhapemi vivaràmi vibhajàmi uttànã karomi. Yassa kho panassa kaïkhà và vimati và so maü pa士ena, ahaü veyyàkaraõena. Sammukhãbhåto no satthà, yo no dhammànaü sukusaloti.

Addhamàsåpasampannena me àvuso niruttipañisambhidà sacchikatà odhiso vya大anaso. Tamahaü anekapariyàyena àcikkhàmi desemi pa中àpemi paññhapemi vivaràmi vibhajàmi uttànã karomi. Yassa kho panassa kaïkhà và vimati và so maü pa士ena, ahaü veyyàkaraõena. Sammukhãbhåto no satthà, yo no dhammànaü sukusaloti.

[BJT Page 312. [\x 312/] ]

Addhamàsåpasampannena me àvuso pañibhànapañisambhidà sacchikatà odhiso vya大anaso. Tamahaü anekapariyàyena àcikkhàmi desemi pa中àpemi paññhapemi vivaràmi vibhajàmi uttànã karomi. Yassa kho panassa kaïkhà và vimati và so maü pa士ena, ahaü veyyàkaraõena. Sammukhãbhåto no satthà, yo no dhammànaü sukusaloti.

4. 4. 3. 3.

(Mahàkoññhitasuttaü)

23. [PTS Page 161] [\q 161/] atha kho àyasmà mahàkoññhito yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà mahàkoññhito àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:

Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà attha中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nattha中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà atthi ca natthi ca中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nevatthi no nattha中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso.

Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà attha中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nattha中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà atthi ca natthi ca中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nevatthi no nattha中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Yathà kathampanàvuso imassa bhàsitassa attho daññhabboti?

[BJT Page 314] [\x 314/]

Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà attha中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nattha中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà atthi ca natthi ca中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti channaü. âvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nevatthi no nattha中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti.

Yàvatà àvuso channaü phassàyatanànaü gati tàvatà papa勺assa gati. Yàvatà papa勺assa gati [PTS Page 162] [\q 162/] tàvatà channaü phassàyatanànaü gati. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà papa勺anirodho, papa勺anirodhà papa勺avåpasamoti.

4. 4. 3. 4.

(ânandasuttaü)

24. Atha kho àyasmà ànando yenàyasmà mahàkoññhito tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà mahàkoññhitena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando àyasmantaü mahàkoññhitaü etadavoca:

Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà attha中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nattha中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà atthi ca natthi ca中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nevatthi no nattha中aü ki勺ãti? Màhevaü àvuso.

Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà attha中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nattha中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà atthi ca natthi ca中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nevatthi no nattha中aü ki勺ãti iti puññho samàno màhevaü àvusoti vadesi. Yathàkathampanàvuso imassa bhàsitassa attho daññhabboti?

[BJT Page 316] [\x 316/]

Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà attha中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nattha中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà atthi ca natthi ca中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà nevatthi no nattha中aü ki勺ãti iti vadaü appapa勺aü papa勺eti.

Yàvatà àvuso channaü phassàyatanànaü gati, tàvatà papa勺assa gati. Yàvatà papa勺assa gati, tàvatà channaü [PTS Page 163] [\q 163/] phassàyatanànaü gati. Channaü àvuso phassàyatanànaü asesaviràganirodhà papa勺anirodho. Papa勺anirodhà papa勺avåpasamoti.

4. 4. 3. 5.

(Upavànasuttaü)

25. Atha kho àyasmà upavàno yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà upavàno àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:

Kinnu kho àvuso sàriputta vijjàyantakaro hotãti? No hidaü àvuso. Kimpanàvuso sàriputta caraõenantakaro hotãti? No hidaü àvuso. Kinnu kho àvuso sàriputta vijjàcaraõenantakaro hotãti? No hidaü àvuso. Kimpanàvuso sàriputta a中atra vijjàcaraõenantakaro hotãti? No hidaü àvuso.

Kinnu kho àvuso sàriputta vijjàyantakaro hotãti. Iti puññho samàno no hidaü àvusoti vadesi. Kimpanàvuso sàriputta caraõenantakaro hotãti iti puññho samàno no hidaü àvusoti vadesi. Kimpanàvuso sàriputta vijjàcaraõenantakaro hotãti iti puññho samàno no hidaü àvusoti vadesi. Kimpanàvuso sàriputta a中atra vijjàcaraõenantakaro hotãti iti puññho samàno no hidaü àvusoti vadesi. Yathàkathampanàvuso antakaro hotãti?

[BJT Page 318] [\x 318/]

Vijjàya ce àvuso antakaro abhavissa, savupàdànova samàno antakaro abhavissa. Caraõena ce àvuso antakaro abhavissa, savupàdànova samàno antakaro abhavissa. Vijjàcaraõena ce àvuso antakaro abhavissa, savupàdànova samàno antakaro abhavissa. A中atra vijjàcaraõena ce àvuso antakaro abhavissa, puthujjano antakaro abhavissa. Puthujjano hi àvuso a中atra vijjàcaraõena. Caraõavipanno kho àvuso yathàbhåtaü na jànàti na passati. Caraõasampanno yathàbhåtaü [PTS Page 164] [\q 164/] jànàti passati. Yathàbhåtaü jànaü passaü antakaro hotãti.

4. 4. 3. 6.

(âyàcamànasuttaü)

26. Saddho bhikkhave bhikkhu evaü sammà àyàcamàno àyàceyya: tàdiso homi yàdisà sàriputtamoggallànàti. Esà bhikkhave tulà, etaü pamàõaü mama sàvakànaü bhikkhånaü yadidaü sàriputtamoggallànà.

Saddhà bhikkhave bhikkhunã evaü sammà àyàcamànà àyàceyya: tàdisà homi yàdisà khemà ca bhikkhunã uppalavaõõà vàti. Esà bhikkhave tulà, etaü pamàõaü mama sàvikànaü bhikkhunãnaü yadidaü khemà ca bhikkhunã uppalavaõõà ca.

Saddho bhikkhave upàsako evaü sammà àyàcamàno àyàceyya: tàdiso homi yàdiso citto ca gahapati hatthako ca àlavakoti. Esà bhikkhave tulà, etaü pamàõaü mama sàvakànaü upàsakànaü yadidaü citto ca gahapati hatthako ca àlavako.

Saddhà bhikkhave upàsikà evaü sammà àyàcamànà àyàceyya: tàdisà homi yàdisà khujjuttarà ca upàsikà velukaõñakiyà ca nandamàtàti. Esà bhikkhave tulà, etaü pamàõaü mama sàvikànaü upàsikànaü yadidaü khujjuttarà ca upàsikà velukaõñakiyà ca nandamàtàti.

4. 4. 3. 7.

(Ràhulasuttaü)

27. Atha kho àyasmà ràhulo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü ràhulaü bhagavà etadavoca;

[BJT Page 320] [\x 320/]

Yà ca ràhula ajjhattikà pañhavidhàtu yà ca bàhirà pañhavidhàtu, pañhavidhàtu revesà. Naü "netaü mama, nesohamasmi, na meso attà" ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya daññhabbaü. Evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya disvà pañhavidhàtuyà nibbindati. Pañhavidhàtuyà cittaü viràjeti.

Yà ca ràhula ajjhattikà àpodhàtu yà ca bàhirà [PTS Page 165] [\q 165/] àpodhàtu, àpodhàturevesà. Naü"netaü mama neso hamasmi, na meso attà" ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya daññhabbaü. Evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya disvà àpodhàtuyà nibbindati. âpodhàtuyà cittaü viràjeti.

Yà ca ràhula ajjhattikà tejodhàtu yà ca bàhirà tejodhàtu, tejodhàturevesà. Naü "netaü mama, nesohamasmi, na me so attà" ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya daññhabbaü. Evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya disvà tejodhàtuyà nibbindati tejodhàtuyà cittaü viràjeti.

Yà ca ràhula ajjhattikà vàyodhàtu yà ca bàhirà vàyodhàtu, vàyodhàturevesà. Naü "netaü mama, nesohamasmi, na me so attà" ti, evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya daññhabbaü. Evametaü yathàbhåtaü sammappa中àya disvà vàyodhàtuyà nibbindati. Vàyodhàtuyà cittaü viràjeti.

Yato kho ràhula bhikkhu imàsu catusu dhàtusu neva attànaü na attaniyaü samanupassati. Ayaü vuccati ràhula bhikkhu acchecchi taõhaü, vàvattayi saüyojanaü, sammà mànàbhisamayà antamakàsi dukkhassàti.

4. 4. 3. 8.

(Cetovimuttisuttaü)

28. Cattàrome bhikkhave puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro:

Idha bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So sakkàyanirodhaü manasi karoti. Tassa sakkàyanirodhaü manasi karoto sakkàyanirodhe cittaü na pakkhandati, nappasãdati, na santiññhati nàdhimuccati.

[BJT Page 322] [\x 322/]

Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno na sakkàyanirodho pàñikaïkho.

Seyyathàpi bhikkhave puriso lasagatena.⁽¹⁾ Hatthena sàkhaü gaõheyya, tassa so hattho sajjeyyàpi gaõheyyàpi khajjeyyàpi. Evameva kho bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So sakkàyanirodhaü manasi karoti. Tassa sakkàyanirodhaü manasi karoto sakkàyanirodhe cittaü na pakkhandati nappasãdati na santiññhati nàdhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno na sakkàyanirodho pàñikaïkho.

Idha pana bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati, so sakkàya nirodhaü manasi karoti. Tassa sakkàyanirodhaü manasi karoto sakkàyanirodhe cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati adhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno sakkàyanirodho pàñikaïkho.

Seyyathàpi bhikkhave puriso suddhena hatthena sàkhaü gaõheyya, tassa so hattho neva sajjeyya na gaõheyya na khajjeyya. Evameva kho bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So sakkàyanirodhaü

[PTS Page 166] [\q 166/] manasi karoti. Tassa sakkàyanirodhaü manasi karoto sakkàyanirodhe cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati adhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno sakkàyanirodho pàñikaïkho.

Idha pana bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So avijjàppabhedaü manasi karoti. Tassa avijjàppabhedaü manasikaroto avijjàppabhede cittaü na pakkhandati na ppasãdati na santiññhati nàdhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno na avijjàppabhedo pàñikaïkho.

Seyyathàpi bhikkhave jambàli anekavassagaõikà, tassà puriso yàni ceva àyamukhàni tàni pidaheyya, yàni ca apàyamukhàni tàni vivareyya, devo ca sammàdhàraü nànuppaveccheyya, evaü hi tassà bhikkhave jambàliyà na pàlippabhedo.⁽²⁾ Pàñikaïkho. Evameva kho bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So avijjàppabhedaü manasi karoti. Tassa avijjàppabhedaü manasi karoto avijjàppabhede cittaü na pakkhandati nappasãdati na santiññhati nàdhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno na avijjàppabhedo pàñikaïkho.

Idha pana bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So avijjàppabhedaü manasi karoti. Tassa avijjàppabhedaü manasi karoto avijjàppabhede cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati adhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno avijjàppabhedo pàñikaïkho.

[BJT Page 324] [\x 324/]

Seyyathàpi bhikkhave jambàli anekavassagaõikà, tassà puriso yàni ceva àyamukhàni tàni vivareyya, yàni ca apàyamukhàni tàni pidaheyya, devo ca sammàdhàraü anuppaveccheyya. Evaü hi tassà bhikkhave jambàliyà pàlippabhedo pàñikaïkho. Evameva kho bhikkhave bhikkhu a中ataraü santaü cetovimuttiü upasampajja viharati. So avijjàppabhedaü manasi karoti. Tassa [PTS Page 167] [\q 167/] avijjàppabhedaü manasi karoto avijjàppabhede cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati adhimuccati. Tassa kho etaü bhikkhave bhikkhuno avijjàppabhedo pàñikaïkho.

Ime kho bhikkhave cattàro puggalà santo saüvijjamànà lokasminti.

4. 4. 3. 9.

(Parinibbànahetusuttaü)

29. Atha kho àyasmà ànando yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:

Ko nu kho àvuso sàriputta hetu ko paccayo yenamidhekacce sattà diññheva dhamme na parinibbàyantãti?

Idhàvuso ànanda sattà imà hànabhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü nappajànanti. Imà ñhitibhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü nappajànanti. Imà visesabhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü nappajànanti. Imà nibbedhabhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü nappajànanti. Ayaü kho àvuso ànanda hetu ayaü paccayo yena midhekacce sattà diññheva dhamme na parinibbàyantãti.

Ko panàvuso sàriputta hetu ko paccayo yena midhekacce sattà diññheva dhamme parinibbàyantãti?

Idhàvuso ànanda sattà imà hànabhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü pajànanti. Imà ñhitibhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü pajànanti. Imà visesabhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü pajànanti. Imà nibbedhabhàgiyà sa中àti yathàbhåtaü pajànanti. Ayaü kho àvuso ànanda hetu aya paccayo yena midhekacce sattà diññheva dhamme parinibbàyantãti.

[BJT Page 326] [\x 326/]

4. 4. 3. 10

(Mahàpadesadesanàsuttaü)

30. Ekaü samayaü bhagavà bhoganagare viharati ànandacetiye. Tatra kho bhagavà bhikkhu àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

Cattàrome bhikkhave mahàpadese desessàmi. Taü [PTS Page 168] [\q 168/] suõàtha sàdhukaü manasi karotha bhàsissàmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

Katame ca bhikkhave cattàro mahàpadesà?

Idha bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü. Na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni na ceva sutte otaranti na vinaye sandissanti, niññhamettha gantabbaü: addhà idaü na ceva tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa. Imassa ca bhikkhuno duggahãtanti iti idaü bhikkhave chaóóheyyàtha.

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni. Tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni na ceva sutte otaranti na vinaye sandissanti, niññhamettha gantabbaü: addhà idaü tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa. Imassa ca bhikkhuno suggahãtanti. Imaü bhikkhave pañhamaü mahàpadesaü dhàreyyàtha.

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "amukasmiü nàma àvàse saïgho viharati sathero sapàmokkho. Tassa me saïghassa sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

[BJT Page 328] [\x 328/]

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü. Na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni. Sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni. Tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni na ceva sutte otaranti, na vinaye sandissanti, niññhamettha gantabbaü: addhà idaü na ceva tassa bhagavato vacanaü arahato [PTS Page 169] [\q 169/] sammàsambuddhassa tassa ca saïghassa duggahãtanti. Iti hidaü.⁽³⁾ Bhikkhave chaóóheyyàtha.

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "amukasmiü nàma àvàse saïgho viharati sathero sapàmokkho. Tassa me saïghassa sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsananti".

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü. Na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni. Tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni sutte ceva otaranti, vinaye va sandissanti, niññhamettha gantabbaü: addhà idaü tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa. Tassa ca saïghassa suggahãtanti. Idaü bhikkhave dutiyaü mahàpadesaü dhàreyyàtha.

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "amukasmiü nàma àvàse sambahulà therà bhikkhå viharanti bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà. Tesaü me therànaü sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü. Na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni. Tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni na ceva sutte otaranti, na vinaye sandissanti, niññhamettha gantabbaü: addhà idaü na ceva tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa. Tesa勺a therànaü duggahãtanti. Iti hidaü bhikkhave chaóóheyyàtha.

[BJT Page 330] [\x 330/]

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "amukasmiü nàma àvàse sambahulà therà bhikkhu viharanti bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà tesaü. Me therànaü sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni. Tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni sutte ceva otaranti, vinaye ca sandissanti, niññhamettha gantabbaü: 'addhà idaü tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa. Tesa勺a therànaü suggahãta' nti. Idaü bhikkhave tatiyaü mahàpadesaü dhàreyyàtha.

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "amukasmiü nàma àvàse eko thero bhikkhu viharati [PTS Page 170] [\q 170/] bahussuto àgatàgamo dhammadharo vinayadharo màtikàdharo. Tassa me therassa sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü. Na pañikkositabbaü. Anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni. Tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni na ceva sutte otaranti, na vinaye sandissanti, niññhamettha gantabbaü: 'addhà idaü na ceva tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa. Tassa ca therassa duggahãta' nti. Iti hidaü bhikkhave chaóóheyyàtha.

Idha pana bhikkhave bhikkhu evaü vadeyya: "amukasmiü nàma àvàse eko thero bhikkhu viharati bahussuto àgatàgamo dhammadharo vinayadharo màtikàdharo. Tassa me therassa sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusàsana" nti.

Tassa bhikkhave bhikkhuno bhàsitaü neva abhinanditabbaü. Na pañikkositabbaü anabhinanditvà appañikkositvà tàni padabya大anàni sàdhukaü uggahetvà sutte otàretabbàni. Vinaye sandassetabbàni tàni ce sutte otàriyamànàni vinaye sandassiyamànàni sutte ceva otaranti, vinaye ca sandissanti, niññhamettha gantabbaü: "addhà idaü tassa bhagavato vacanaü arahato sammàsambuddhassa, tassa ca therassa sugahãta" nti. Idaü bhikkhave catutthaü mahàpadesaü dhàreyyàtha.

Ime kho bhikkhave cattàro mahàpadesàti.

Sa勺etaniyavaggo tatiyo⁽⁴⁾

1.

¹[BJTS]= lasagatena. + 1. Lepagatena machasaü

[ChS]=

[PTS]=

[Thai]=

[Kambodian]=

2.

²[BJTS]= pàlippabhedo + 2. âlippabhedo, sãmu.