[BJT Page 134]

[PTS Page 084]

Suttantapiñake

Aïguttaranikàyo

Tatiyo bhàgo

Pa¤cakanipàto

2. Dutiyaü paõõàsakaü

3. Anàgatabhayavaggo *

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

5. 2. 3. 1

(Pañhamacetovimuttiphalasuttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

21. Pa¤cime bhikkhave dhammà bhàvità bahulãkatà cetovimuttiphalà ca honti cetovimuttiphalànisaüsà ca. Pa¤¤àvimuttiphalà ca honti pa¤¤àvimuttiphalànisaüsà ca. Katame pa¤ca?

Idha bhikkhave bhikkhu asubhànupassã kàye viharati, àhàre pañikkålasa¤¤ã, sabbaloke anabhiratasa¤¤ã, sabbasaïkhàresu aniccànupassã, maraõasa¤¤à kho panassa ajjhattaü såpaññhità hoti.

Ime kho bhikkhave pa¤ca dhammà bhàvità bahulãkatà cetovimuttiphalà ca honti, cetovimuttiphalànisàüsà ca. Pa¤¤àvimuttiphalà ca honti pa¤¤àvimuttiphalànisaüsà ca.

Yato kho bhikkhave cetovimutto ca hoti pa¤¤àvimutto ca, 1 ayaü vuccati bhikkhave bhikkhå ukkhittapaligho itipi saïkiõõaparikho itipi abbåëhesiko itipi niraggaëo itipi ariyo pannaddhajo pannabhàro visaüyutto itipi.

 

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ukkhittapaligho hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno avijjà pahãnà hoti ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà2 àyatiü anuppàdadhammà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ukkhittapaligho hoti.

Kata¤ca bhikkhave bhikkhu saïkiõõaparikho hoti?. Idha bhikkhave bhikkhuno ponobhaviko3 jàtisaüsàro pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato2 àyatiü anuppàdadhammo. Evaü kho bhikkhave bhikkhu saïkiõõaparikho hoti.

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu abbåëhesiko hoti? [PTS Page 085] idha bhikkhave bhikkhuno taõhà pahãnà hoti ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà4 àyatiü anuppàdadhammà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu abbåëhesiko hoti.

1. Ca hoti machasaü. 2. Anabhàvaükatà machasaü.

3. Ponobbhaviko machasaü. 4. Anabhàvaükatà machasaü.

* Yodhàjãvavagga sãmu. Machasaü.

[BJT Page 136]

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu niraggaëo hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno pa¤corambhàgiyàni saüyojanàni pahãnàni honti ucchinnamålàni tàlàvatthukatàni

Anabhàvakatàni, 1 àyatiü anuppàdadhammàni. Evaü kho bhikkhave bhikkhu niraggaëo hoti.

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhàro visaüyutto hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno asmimàno pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato àyatiü anuppàdadhammo. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhàro visaüyutto hotã'ti.

5. 2. 3. 2.

(Dutiyacetovimuttiphalasuttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

22. Pa¤cime bhikkhave dhammà bhàvità bahulãkatà cetovimuttiphalà ca honti cetovimuttiphalànisaüsà ca. Pa¤¤àvimuttiphalà ca honti pa¤¤àvimuttiphalànisaüsà ca. Katame pa¤ca?

Aniccasa¤¤à, anicce dukkhasa¤¤à, dukkhe anattasa¤¤à, pahànasa¤¤à, viràgasa¤¤à, nirodhasa¤¤à,

Ime kho bhikkhave pa¤ca dhammà bhàvità bahulãkatà cetovimuttiphalà ca honti cetovimuttiphalànisaüsà ca. Pa¤¤àvimuttiphalà ca honti pa¤¤àvimuttiphalànisaüsà ca.

Yatoca kho bhikkhave bhikkhu cetovimutto ca hoti pa¤¤àvimutto ca, ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu ukkhittapaligho itipi saïkiõõaparikho itipi abbåëhesiko itipi niraggaëo itipi ariyo pannaddhajo pannabhàro visaüyutto itipi.

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ukkhittapaligho hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno avijjà pahãnà hoti ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ukkhittapaligho hoti.

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu saïkiõaõaparikho [PTS Page 086] hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno ponobhaviko jàtisaüsàro pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato àyatiü anuppàdadhammo. Evaü kho bhikkhave bhikkhu saïkiõõaparikho hoti.

Kata¤ca bhikkhave bhikkhu abbåëhesiko hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno taõhà pahãnà hoti, ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu abbåëhesiko hoti.

1. Anabhàvaükatàni machasaü

[BJT Page 138]

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu niraggaëo hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno pa¤corambhàgiyàni saüyojanàni pahãnàni honti ucchinnamålàni tàlàvatthukatàni anabhàvakatàni àyatiü anuppàdadhammàni. Evaü kho bhikkhave bhikkhu niraggaëo hoti.

Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhàro visaüyutto hoti? Idha bhikkhave bhikkhuno asmimàno pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato1 àyatiü anuppàdadhammo. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhàro visaüyutto hotã'ti.

5. 2. 3. 3.

(Pañhamadhammavihàrã suttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

23. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca:

'Dhammavihàrã dhammavihàrã'ti bhante vuccati. Kittàvatà nu kho bhante bhikkhu dhammavihàri hotã'ti. ?

Idha bhikkhu, bhikkhu dhammaü pariyàpuõàti. Suttaü geyyaü veyyàkaraõaü gàthaü udànaü itivuttakaü jàtakaü abbhutadhammaü vedallaü. So tàya dhammapariyattiyà divasaü atinàmeti. Ri¤cati pañisallànaü. Nànuyu¤jati ajjhattaü cetosamathaü. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu pariyattibahulo no dhammavihàrã.

[PTS Page 087]

Puna ca paraü bhikkhu, bhikkhu yathàsutaü pathàpariyattaü dhammaü vitthàrena paresaü deseti. So tàya dhammasa¤¤attiyà2 divasaü atinàmeti. Ri¤cati pañisallànaü. Nànuyu¤jati

Ajjhattaü cetosamathaü. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu sa¤¤attibahulo3 no dhammavihàri.

Puna ca paraü bhikkhu, bhikkhu yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena sajjhàyaü karoti. So tena sajjhàyena divasaü atinàmeti. Ri¤cati pañisallànaü. Nànuyu¤jati ajjhattaü cetosamathaü. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu sajjhàyabahulo no dhammavihàrã.

Puna ca paraü bhikkhu, bhikkhu yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakketi anuvicàreti manasànupekkhati. So tehi dhammavitakkehi divasaü atinàmeti. Ri¤cati pañisallànaü. Nànuyu¤jati ajjhattaü cetosamathaü. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu vitakkabahulo no dhammavihàri.

Idha bhikkhu, bhikkhu dhammaü pariyàpuõàti suttaü geyyaü veyyàkaraõaü gàthaü udànaü itivuttakaü jàtakaü abbhutadhammaü vedallaü. So tàya dhammapariyattiyà na divasaü atinàmeti. Nàpi ri¤cati pañisallànaü. Anuyu¤jati ajjhattaü cetosamathaü. Evaü kho bhikkhu, bhikkhu dhammavihàrã hoti.

1. Anabhàvaü kato machasaü. 2. Dhammapa¤¤attiyà machasaü.

3. Pa¤¤attibahulo machasaü.

[BJT Page 140]

Iti kho bhikkhu, desito mayà pariyattibahulo, desito sa¤¤attibahulo, 1

Desito sajjhàyabahulo, desito vitakkabahulo, desito dhammavihàri.

Yaü kho bhikkhu, satthàrà karaõãyaü sàvakànaü hitesinà anukampakena anukampaü upàdàya, kataü vo taü mayà. Etàni bhikkhu rukkhamålàni. Etàni su¤¤àgàràni. Jhàyatha bhikkhu, mà pamàdattha. Mà pacchà vippañisàrino ahuvattha. Ayaü amhàkaü anusàsanã'ti.

[PTS Page 088]

5. 2. 3. 4.

(Duniyadhammavihàrãsuttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

24. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca:

'Dhammavihàrã' dhammavihàri'ti bhante vuccati. Kittàvatà nu kho bhante bhikkhu dhammavihàrã hotã'ti?

Idha bhikkhu, bhikkhu dhammaü pariyàpuõàti: suttaü geyyaü veyyàkaraõaü gàthaü udànaü itivuttakaü jàtakaü abbhutadhammaü vedallaü, uttari¤cassa2 pa¤¤àya atthaü nappajànàti. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu pariyattibahulo no dhammavihàrã.

Puna ca paraü bhikkhu, bhikkhu yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena paresaü deseti. Uttari¤cassa pa¤¤àya atthaü nappajànàti. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu sa¤¤attibahulo no dhammavihàrã.

Puna ca paraü bhikkhu, bhikkhu yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena sajjhàyaü karoti. Uttari¤cassa2 pa¤¤àya atthaü nappajànàti. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu sajjhàyabahulo no dhammavihàrã.

Puna ca paraü bhikkhu, bhikkhu yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakketi anuvicàreti manasànupekkhati. Uttari¤cassa2 pa¤¤àya atthaü nappajànàti. Ayaü vuccati bhikkhu, bhikkhu vitakkabahulo no dhammavihàrã.

Idha bhikkhu, bhikkhu dhammaü pariyàpuõàti suttaü geyyaü veyyàkaraõaü gàthaü udànaü itivuttakaü jàtakaü abbhutadhammaü vedallaü. Uttari¤cassa2 pa¤¤àya atthaü pajànàti. Evaü kho bhikkhu, bhikkhu dhammavihàrã hoti.

1. Pa¤¤atti bahulo machasaü. 2. Uttarimassa machasaü

[BJT Page 142]

Iti kho bhikkhu desito mayà pariyattibahulo, [PTS Page 089] desito sa¤¤atti bahulo, 1 desito sajjhàyabahulo, desito vitakkabahulo, desito dhammavihàrã.

Yaü kho bhikkhu, satthàrà karaõãyaü sàvakànaü hitesinà anukampakena anukampaü upàdàya, kataü vo taü mayà. Etàni bhikkhu, rukkhamålàni, etàni su¤¤àgàràni. Jhàyatha bhikkhu, mà pamàdattha. Mà pacchà vippañisàrino ahuvattha. Ayaü vo amhàkaü anusàsanãti.

5. 2. 3. 5

(Pañhamayodhàjãvåpama suttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

25. Pa¤cime bhikkhave yodhàjãvà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame pa¤ca? Idha bhikkhave, ekacco yodhàjãvo rajagga¤¤eva2 disvà saüsãdati, visãdati, na santhamhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaråpo3 bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave pañhamo yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave, idhekacco yodhàjãvo sahati rajaggaü. Api ca kho dhajagga¤¤eva disvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaråpo'pi kho bhikkhave, idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave dutiyo yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave, idhekacco yodhàjãvo sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, api ca kho ussàdanaü yeva5 sutvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaråpo'pi kho bhikkhave, idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave tatiyo yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

 

 

Puna ca paraü bhikkhave, idhekacco yodhàjãvo sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, sahati ussàdanaü. 6 Api ca kho sampahàre àha¤¤ati, 7 vyàpajjati. Evaråpo'pi kho bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave catuttho yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave, idhekacco yodhàjãvo sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, sahati ussàdanaü, [PTS Page 090] sahati sampahàraü. So taü saïgàmaü abhivijinitvà vijitasaïgàmo tameva saïgàmasãsaü ajjhàvasati. Evaråvapo'pi kho bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave pa¤camo yodhajãvo. Santo saüvijjamàno lokasmiü.

1. Pa¤¤atti bahulo machasaü 2. Rajaggaüyeva sãmu

3. Evaråpo'pi machasaü 4. Evaråpo'pi bhikkhave machasaü

5. Ussàraõa¤¤eva machasaü 6. Ussàraõaü machasaü 7. Ha¤¤ati machasaü

[BJT Page 144]

Ime kho bhikkhave pa¤ca yodhàjãvà santo saüvijjamànà lokasmiü.

Evameva kho bhikkhave, pa¤ca1 yodhàjãvåpamà puggalà santo saüvijjamànà

Bhikkhusu. Katame pa¤ca?

Yo idha bhikkhave, bhikkhu rajagga¤¤eva disvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaü santànetuü. 2 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Kimassa rajaggasmiü?

Idha bhikkhave, bhikkhu suõàti: 'asukasmiü 3 nàma gàme và nigame và itthã và kumàrã và abhiråpà dassanãyà pàsàdikà paramàya vaõõapokkharatàya samannàgatà'ti. So taü sutvà saüsãdati, visãdati, na sakkoti brahmacariyaü santànetuü. Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Idamassa rajaggasmiü

Seyyathàpi so bhikkhave, yodhàjãvo rajaggaü disvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü, tathåpamàhaü bhikkhave, imaü puggalaü vadàmi. Evaråpo4 bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave pañhamo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Puna ca paraü bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaü api ca kho dhajagga¤¤eva5 disvà saüsãdati, visãdati. Na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaü santànetuü. Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Kimassa dhajaggasmiü?

Idha bhikkhave bhikkhu na heva kho suõàti: 'asukasamiü nàma gàme và nigame và itthã và kumàrã và abhiråpà dassanãyà pàsàdikà paramàya vaõõapokkharatàya samannàgatà'ti. Api ca kho sàmaü pasasati itthiü và kumàriü và abhiråpaü dassaniyaü pàsàdikaü paramàya vaõõapokkharatàya samannàgataü. So taü disvà saüsãdati, visãdati. Na santhambhati, na [PTS Page 091] sakkoti brahmacariyaü santànetuü. Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Idamassa dhajaggasmiü.

Seyyathàpi so bhikkhave, yodhàjivo sahati rajaggaü, api ca kho dhajagga¤¤eva disvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Tathåpamàhaü bhikkhave, imaü puggalaü vadàmi. Evaråpo'pi bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave, dutiyo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Puna ca paraü bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü api ca kho ussàdanaü yeva sutvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaü santànetuü. Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Kimassa ussàdanàya?6

1. Pa¤cime machasaü. 2. Sandhàretuü machasaü. 3. Amukasmiü machasaü 4. Evaråpopi machasaü 5. Dhajaggaüyeva sãmu 6. Ussàraõàya machasaü.

[BJT Page 146]

Idha bhikkhave, bhikkhuü ara¤¤agataü và rukkhamålagataü và su¤¤àgàragataü và màtugàmo upasaïkamitvà åhasati1, ullapati, ujjhagghati, 2 uppaõóeti. So màtugàmena åhasiyamàno3 ullapiyamàno ujjhagghiyamàno4 uppaõóiyamàno saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti brahmacariyaü santànetuü. 5 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Idamassa ussàdanàya. 6

Seyyathàpi so bhikkhave yodhàjãvo sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, api ca kho ussàdanaü yeva7 sutvà saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Tathåpamàhaü bhikkhave, imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave, tatiyo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Puna ca paraü bhikkhave sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, sahati ussàdanaü. 8 Api ca kho sampahàre àha¤¤ati9 vyàpajjati. Kimassa sampahàrasmiü?

Idha bhikkhave, bhikkhuü ara¤¤agataü và rukkhamålagataü [PTS Page 092] và su¤¤àgàragataü và màtugàmo upasaïkamitvà abhinisãdati, abhinipajjati, ajjhottarati. So màtugàmena abhinisãdiyamàno abhinipajjiyamàno ajjhottariyamàno sikkhaü apaccakkhàya dubbalyaü anàvãkatvà methunaü dhammaü patisevati. Idamassa sampahàrasmiü.

Seyyathàpi so bhikkhave, yodhàjãvo sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, sahati ussàdanaü, 8 api ca kho sampahàre àha¤¤ati, 9 vyàpajjati, tathåpamàhaü bhikkhave, imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave, catuttho yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Puna ca paraü bhikkhave, bhikkhu sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, sahati ussàdanaü8, sahati sampahàraü. So taü saïgàmaü abhivijinitvà vijitasaïgàmo, tameva saïgàmasãsaü ajjhàvasati. Kimassa saïgàmavijayasmiü?

1. Uhasati machasaü. Ohasati katthaci 2. Ujjhaggeti sãmu. 3. Uhasiyamàno machasaü 4. Ujjhaggiyamàno sãmu. 5. Sandhàretuü machasaü 6. Ussàraõàya machasaü 7. Ussàraõa¤¤eva, machasaü. 8. Ussàraõaü machasaü. 9. Ha¤¤ati, machasaü.

[BJT Page 148]

Idha bhikkhave bhikkhuü ara¤¤agataü và rukkhamålagataü và su¤¤àgàragataü và màtugamo upasaïkamitvà abhinisãdati, abhinipajjati, ajjhottarati. So màtugàmena abhinisãdiyamàno abhinipajjiyamàno ajjhottariyamàno viniveñhetvà vinimocetvà yena kàmaü pakkamati.

So vivittaü senàsanaü bhajati: ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So ara¤¤agato và rukkhamålagato và su¤¤àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Vyàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Vyàpàdapadosà cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno. Thãnamiddhàya cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati [PTS Page 093] akathaükathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.

So ime pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno, sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti, yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti, tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaügamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavà'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhagàminã pañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavàpi cittaü vimuccati. Bhavàsavàpi cittaü vimuccati. Avijjàsavàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. 'Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyà'ti pajànàti. Idamassa saïgàmavijayasmiü.

Seyyathàpi so bhikkhave, yodhàjãvo sahati rajaggaü, sahati dhajaggaü, sahati ussàdanaü, 2 sahati sampahàraü, so taü saïgàmaü abhivijinitvà vijitasaïgàmo tameva saïgàmasãsaü ajjhàvasati. Tathåpamàhaü bhikkhave, imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave, idhekacco puggalo hoti. Ayaü, bhikkhave, pa¤camo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Ime kho bhikkhave, pa¤ca yodhàjãvåpamà puggalà santo saüvijjamànà bhikkhåså'ti.

1. ânejjappatte sãmu. 2. Ussàraõaü machasaü

[BJT Page 150]

5. 2. 3. 6

(Dutiyayodhàjãvåpama suttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

26. Pa¤cime bhikkhave yodhàjãvà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame pa¤ca?

Idha bhikkhave ekacco yodhàjãvo asicammaü gahetvà [PTS Page 094] dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saüïgàmaü otarati. So tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati. Tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare hananti, pariyàpàdenti1 evaråpo2 bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave pañhamo yodhàjãvo sanno saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitavà viyåëhaü saïgàmaü otarati. So tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati. Tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare upalikkhanti. Tamenaü apanenti. Apanetvà ¤àtakànaü nenti. So ¤àtakehi nãyamàno appatvàva ¤àtake antarà magge kàlaü karoti. Evaråpopi bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave dutiyo yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati. So tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati. Tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare upalikkhanti, tamenaü apanenti. Apanetvà ¤àtakànaü nenti. Tamenaü ¤àtakà upaññhahanti, paricaranti. So ¤àtakehi upaññhahiyamàno paricariyamàno tenevàbàdhena kàlaü karoti. Evaråpopi bhikkhave idhekacco

Yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave tatiyo yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati. So tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati. Tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare upalikkhanti. Tamenaü apanenti. Apanetvà ¤àtakànaü nenti. Tamenaü ¤àtakà upaññhahanti, paricaranti. So ¤àtakehi upaññhahiyamàno paricariyamàno vuññhàti tamhà àbàdhà. Evaråpopi bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave catuttho yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Puna ca paraü bhikkhave idhekacco yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati. So taü saïgàmaü abhivijinitvà [PTS Page 095] vijitasaïgàmo tameva saïgàmasãsaü ajjhàvasati. Evaråpopi bhikkhave idhekacco yodhàjãvo hoti. Ayaü bhikkhave pa¤camo yodhàjãvo santo saüvijjamàno lokasmiü.

Ime kho bhikkhave pa¤ca yodhàjãvo santo saüvijjamànà lokasmiü.

1. Pariyàdiyanti sãmu 2. Evaråpopi machasaü

[BJT Page 152]

Evameva kho bhikkhave pa¤ca1 yodhàjãvåpamà puggalà santo saüvijjamànà bhikkhåsu. Katame pa¤ca?

Idha bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü gàmaü và nigamaü và upanissàya viharati. So pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya tameva gàmaü và nigamaü và piõóàya pavisati arakkhiteneva kàyena arakkhitàya vàcàya arakkhitena cittena anupaññhitàya satiyà asaüvutehi indriyehi. So tattha pasasti màtugàmaü dunnivatthaü và duppàrutaü và. Tassa taü màtugàmaü disvà dunnivatthaü và duppàrutaü và ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsitena2 cittena sikkhaü apaccakkhàya dubbalyaü anàvãkatvà methunaü dhammaü patisevati3.

Seyyathàpi so bhikkhave yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati, so tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati, tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare hananti. Pariyàpàdenti. Tathåpamàhaü bhikkhave imaü puggalaü vadàmi. Evaråpo4 bhikkhave idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave pañhamo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü gàmaü và nigamaü và upanissàya viharati. So pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya tameva gàmaü và nigamaü và piõóàya pavisati arakkhiteneva kàyena arakkhitàya vàcàya arakkhitena cittena anupaññhitàya satiyà asaüvutehi indriyehi. So tattha passati màtugàmaü dunnivatthaü và duppàrutaü và. Tassa taü màtugàmaü disvà dunnivatthaü và duppàrutaü và ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsitena2 cittena parióayhateva kàyena. Parióayhati cetasà. Tassa evaü hoti: yannånàhaü àràmaü [PTS Page 096] gantvà bhikkhånaü àroceyyaü ràgàyitomhi5 àvuso ràgapareto. Na sakkomhi brahmacariyaü santànetuü. 6 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmi'ti. So àràmaü gacchanto appatvàva àràmaü antaràmagge sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.

Seyyathàpi so bhikkhave yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati, so tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati, tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare upalikkhanti, tamenaü apanenti, apanetvà ¤àtakànaü nenti, so ¤àtakehi nãyamàno appatvà va ¤àtake antaràmagge kàlaü karoti, tathåpamàhaü bhikkhave imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave dutiyo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

1. Pa¤cime machasaü. 2. Ràgànuddhastena sãmu.

3. Pañisevati machasaü. 4. Evaråpopi machasaü.

5. Ràgapariyuññhitomhi machasaü. 6. Sandhàretuü machasaü.

[BJT Page 154]

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü gàmaü và nigamaü và upanissàya viharati. So pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya tameva gàmaü và nigamaü và piõóàya pavisati arakkhiteneva kàyena arakkhitàya vàcàya arakkhitena cittena anupaññhitàya satiyà asaüvutehi indriyehi. So tattha passati màtugàmaü dunnivatthaü và duppàrutaü và. Tassa taü màtugàmaü disvà dunnivatthaü và duppàrutaü và ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsitena1 cittena parióayhateva kàyena, parióayhati cetasà. Tassa evaü hoti: yannånàhaü àràmaü gantvà bhikkhånaü àroceyyaü: "ràgàyitomhi àvuso ràgapareto. Na sakkomi brahmacariyaü santànetuü. 2 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmã"ti. So àràmaü gantvà bhikkhånaü àroceti: ràgàyitomhi àvuso ràgapareto. Na sakkomi brahmacariyaü santànetuü. 2 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmã"ti.

Tamenaü sabrahmacàrã ovadanti anusàsanti: [PTS Page 097] "appassàdà àvuso kàmàvuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhãyyo. Aññhikaïkhalåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Maüsapesåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Tiõukkåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Aïgàrakàsåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Supinakåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Yàcitakåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdinavo ettha bhiyyo. Rukkhaphalåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà àdãnavo ettha bhiyyo. Asisånåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Sattisålåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Sappasiråpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Abhiramatàyasmà brahmacariyaü. 3 Mà àyasmà sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattã"ti. 4

1. Ràganuddhastena sãmu 2. Sajhàretuü machasaü

3. Brahmacariye machasaü 4. Hãnàyàvattatãti sãmu

[BJT Page 156]

So sabrahmacàrãhi evaü ovadiyamàno evaü anusàsiyamàno evamàha: 'ki¤càpi àvuso 'appassàdà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo', atha kho nevàhaü sakkomi brahmacariyaü santànetuü sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmã"ti. So sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.

Seyyathàpi so bhikkhave yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati, so tasmiü saïgàme ussahati vàyamati, tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare upalikkhanti, tamenaü apanenti, [PTS Page 098] apanetvà ¤àtakànaü 2 nenti, tamenaü ¤àtakà upaññhahanti, paricaranti, so ¤àtakehi upaññhahiyamàno paricariyamàno tenevàbàdhena kàlaü karoti, tathåpamàhaü bhikkhave imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave tatiyo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü gàmaü và nigamaü và upanissàya viharati. So pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya tameva gàmaü và nigamaü và piõóàya pavisati arakkhiteneva kàyena arakkhitàya vàcàya arakkhitena cittena anupaññhitàya satiyà asaüvutehi indriyehi. So tattha passati màtugàmaü dunnivatthaü và duppàrutaü và tassa taü màtugàmaü disvà dunnivatthaü và duppàrutaü và ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsitena3 cittena parióayhateva kàyena, parióayhati cetasà. Tassa evaü hoti.

1. Sandhàretuü machasaü 2. ¥àtãnaü sãmu 3. Ràgànuddhastena sãmu.

[BJT Page 158]

"Yannånàhaü àràmaü gantvà àroceyyaü: ràgàyitomhi1 àvuso ràgapareto, na sakkomi brahmacariyaü santànetuü. 2 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmã'ti so àràmaü gantvà bhikkhånaü àroceti: "ràgàyitomhi1 àvuso ràgapareto, na sakkomi brahmacariyaü santànetuü. 2 Sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmã"ti.

Tamenaü sabrahmacàrã ovadanti anusàsanti: "appassàdà àvuso kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Aññhikaïkhalåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Maüsapesåpamàkàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Tiõukkåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Aïgàrakàsåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahupàyàsà àdinavo ettha hiyyo. Maüsapesåpamà kàmà vuttà

Bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Supinakåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà àdãnavo ettha bhiyyo. Yàcitakåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Rukkhaphalåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà àdãnavo ettha bhiyyo. Asisånåpamà [PTS Page 099] kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Sattisålåpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Sappasiråpamà kàmà vuttà bhagavatà bahudukkhà bahåpàyàsà, àdãnavo ettha bhiyyo. Abhiramatu àyasmà brahamacariyaü. 3 Mà àyasmà sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattã"ti. 4 So sabrahmacàrãhi evaü ovadiyamàno evaü anusàsiyamàno evamàha:'ussahissàmi àvuso, dhàrayissàmi5 àvuso, abhiramissàmi àvuso. Na dànàhaü àvuso sikkhàdubbalyaü àvãkatvà sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmã"ti.

Seyyathàpi so bhikkhave yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati, so tasmiü saïgàme ussahati, vàyamati, tamenaü ussahantaü vàyamantaü pare upalikkhanti, tamenaü apanenti, apanetvà ¤àtakànaü nenti, tamenaü ¤àtakà upaññhahanti, paricaranti, so ¤àtakehi upaññhahiyamàno paricariyamàno vuññhati tamhà àbàdhà, tathåpamàhaü bhikkhave imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave catuttho yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

1. Ràgapariyuññhitomhi machasaü 2. Sandhàretuü machasaü

3. Brahmacariye machasaü 4. Hãnàyàvattati sãmu. 5. Vàyamissàmi machasaü.

[BJT Page 160]

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü gàmaü và nigamaü và upanissàya viharati. So pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya tameva gàmaü và nigamaü và piõóàya pavisati rakkhitena1 kàyena rakkhitàya vàcàya rakkhitena cittena upaññhitàya satiyà saüvutehi indriyehi. So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõa menaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati cakkhundriyaü. Cakkhundriye saüvaraü àpajjati. Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõa menaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjati. Ghàõena gandhaü ghàyitvà, na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõa menaü ghàõindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati ghàõindriyaü, ghàõindriye saüvaraü àpajjati. Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü àpajjati. [PTS Page 100] kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati kàyindriyaü, kàyindriye saüvaraü àpajjati. Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati manindriyaü. Manindriye saüvaraü àpajjati.

So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto vivittaü senàsanaü bhajati: ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So ara¤¤agato và rukkhamålagato và su¤¤àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Vyàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Vyàpàdapadosà cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno. Thãnamiddhàya cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaükathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.

So ime pa¤ca nãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati, pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato sampajàno sukhaü ca kàyena pañisaüvedeti, yantaü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrã ti taü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Sukhassa ca pahàõà dukkhassa ca pahàõà pubbeva somanassadomanassànaü atthaügamà adukkhaü asukhaü upekkhàsati pàrisuddhiü catutthaü jhànaü2 upasampajja viharati.

So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhute kammaniye ñhite àne¤jappatte3 àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavàti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavasamudayo ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodho ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhagàminã pañipadà ti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavàpi cittaü vimuccati. Bhavàsavàpi cittaü vimuccati. Avijjàsavàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. ' Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyà' ti pajànàti.

Seyyathàpi so bhikkhave yodhàjãvo asicammaü gahetvà dhanukalàpaü sannayhitvà viyåëhaü saïgàmaü otarati, so taü saïgàmaü abhivijinitvà vijitasaïgàmo tameva saïgàmasãsaü ajjhàvasati, tathåpamàhaü bhikkhave imaü puggalaü vadàmi. Evaråpopi bhikkhave idhekacco puggalo hoti. Ayaü bhikkhave pa¤camo yodhàjãvåpamo puggalo santo saüvijjamàno bhikkhåsu.

Ime kho bhikkhave pa¤ca yodhàjãvåpamà puggalà santo saüvijjamànà bhikkhåsåti.

1. Rakkhiteneva machasaü.

2. Catutthajjhànaü sãmu. Anejjappatte sãmu.

[BJT Page 162]

5. 2. 3. 7

(Pañhamaanàgatabhaya suttaü)

(Sàvatthinidànaü:)

27. Pa¤cimàni bhikkhave anàgatabhayàni sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà [PTS Page 101] pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Katamàni pa¤ca?

Idha bhikkhave àra¤¤ako bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: "ahaü kho etarahi ekakova1 ara¤¤e viharàmi. Ekakaü kho pana maü3 ara¤¤e viharantaü ahi và óaüseyya, vicchiko và maü óaüseyya, satapadã và maü óaüseyya. Tena me assa kàlakiriyà3 so mamassa antaràyo. Handàhaü viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyà"ti. Idaü bhikkhave pañhamaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Puna ca paraü bhikkhave àra¤¤ako bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: " ahaü kho etarahi ekako ara¤¤e viharàmi. Ekako panàhaü ara¤¤e viharanto upakkhalitvà papateyyaü, bhattaü và me bhuttaü4 vyàpajjeyya, pittaü và me kuppeyya, semhaü và me kuppeyya, satthakà và me vàtà kuppeyyuü, tena me assa kàlakiriyà3 so mamassa antaràyo. Handàhaü viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyà" ti. Idaü bhikkhave dutiyaü anàgatabhayaü

Sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Puna ca paraü bhikkhave àra¤¤ako bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: " ahaü kho etarahi ekako ara¤¤e viharàmi. Ekako kho panàhaü ara¤¤e viharanto vàlehi và samàgaccheyyaü, sãhena và vyagghena và dãpinà và acchena và taracchena và, te maü jãvità voropeyyuü, tena me assa [PTS Page 102] kàlakiriyà3 so mamassa antaràyo. Handà'haü viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyà"ti. Idaü bhikkhave tatiyaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

1. Ekako machasaü 2. Ekakaü kho pana maü syà

3. Kàlaü kiriyà machasaü 4. Bhattaü và bhuttaü me machasaü

[BJT Page 164]

Puna ca paraü bhikkhave àra¤¤ako bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: " ahaü kho etarahi

Ekako ara¤¤e viharàmi. Ekako kho panàhaü ara¤¤e viharanto màõavehi1 samàgaccheyyaü katakammehi và akatakammehi và. Te maü jãvità voropeyyuü. Tena me assa kàlakiriyà2 so mamassa antaràyo. Handàhaü viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyàti. " Idaü bhikkhave catutthaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Puna ca paraü bhikkhave àra¤¤ako bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: "ahaü kho etarahi ekako ara¤¤e viharàmi. Santi kho pana ara¤¤e3 vàlà amanussà. Te maü jãvità voropeyyuü. Tena me assa kàlakiriyà. 2 So mamassa antaràyo. Handàhaü viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyà"ti. Idaü bhikkhave pa¤camaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Imàni kho bhikkhave pa¤ca anàgatabhayàni sampassamànena alameva àra¤¤akena bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyàti.

[PTS Page 103]

5. 2. 3. 8

(Dutiyaanàgatabhayasuttaü)

(Sàvatthinidànaü)

28. Pa¤cimàni bhikkhave anàgatabhayàni sampassamànena alameva bhikkhunà

Appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Katamàni pa¤ca?

Idha bhikkhave bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: " ahaü kho etarahi daharo yuvà susu kàëakeso bhadrena yobbanena samannàgato pañhamena vayasà hoti kho pana so samayo yaü imaü kàyaü jarà phusati. Jiõõena kho pana jaràya abhibhåtena na sukaraü buddhànaü sàsanaü manasikàtuü.

1. Mànavena katthaci 2. Kàlaükiriyà machasaü 3. Panàra¤¤e machasaü

[BJT Page 166]

Na sukaràni ara¤¤e1 vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevituü purà maü so dhammo àgacchati aniññho akanto amanàpo. Handàhaü pañigacce va2 viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya yenàhaü dhammena samannàgato jiõõako'pi phàsuü viharissàmã"ti. Idaü bhikkhave pañhamaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: 'ahaü kho etarahi appàbàdho appàtaïko samavepàkiniyà gahaõiyà samannàgato nàtisãtàya nàccuõhàya majjhimàya padhànakkhamàya. Hoti kho pana so samayo yaü imaü kàyaü vyàdhi phusati. Byàdhitena kho pana byàdhàbhibhåtena 3 na sukaraü buddhànaü sàsanaü manasikàtuü. Na sukaràni ara¤¤e1 vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevituü purà maü so dhammo àgacchati aniññho akanto amanàpo, handàhaü pañigacce va2 viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya [PTS Page 104] yenàhaü dhammena samannàgato byàdhitopi phàsuü4 viharissàmã'ti. Idaü bhikkhave dutiyaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu iti pañisa¤cikkhati:'etarahi kho subhikkhaü susassaü sulabhapiõóaü, sukaraü u¤chena paggahena yàpetuü. Hoti kho pana so samayo yaü dubbhikkhaü hoti dussassaü dullabhapiõóaü, na sukaraü u¤chena paggahena yàpetuü. Dubbhikkhena kho pana manussà yena subhikkhaü tena saïkamanti tattha saïgaõikavihàro hoti àkiõõavihàro. Saïgaõikavihàre kho pana sati àkiõõavihàre na sukaraü buddhànaü sàsanaü manasikàtuü. Na sukaràni ara¤¤e1 vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevituü. Purà maü so dhammo àgacchati aniññho akanto amanàpo handàhaü pañigacceva 2 viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyayenàhaü dhammena samannàgato dubbhikkhe'pi phàsuü viharissàmã'ti idaü bhikkhave tatiyaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

1. Ara¤¤à machasaü 2. Pañikacceva machasaü 3. Byàdhinà abhibhåtena machasaü 4. Phàsu machasaü

[BJT Page 168]

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: etarahi kho manussà samaggà sammodamànà avivadamànà khãrodakãbhåtà a¤¤ama¤¤aü piyacakkhåhi sampassantà viharanti. Hoti kho pana so samayo yaü bhayaü hoti añavisaükopo. Cakkasamàråëhà jànapadà pariyàyanti. Bhaye kho pana sati manussà yena khemaü tena saïkamanti. Tattha saïgaõikavihàro hoti àkiõõavihàro [PTS Page 105] saïgaõikavihàre kho pana sati àkiõõa vihàre na sukaraü buddhànaü sàsanaü manasikàtuü. Na sukaràni ara¤¤e1 vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevituü. Purà maü so dhammo àgacchati aniññho akanto amanàpo, handà'haü pañigacceva 2 viriyaü àrabhàmi (appattassa pattiyà, anadhigatassa àdhigamàya, asacchikatassa*) sacchikiriyàya yenàhaü dhammena samannàgato bhaye'pi phàsuü viharissàmã'ti. Idaü bhikkhave catutthaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü (appattassa pattiyà 'anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa*) sacchikiriyàya.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu iti pañisa¤cikkhati: "etarahi kho saïgho samaggo sammodamàno avivadamàno ekuddeso phàsuü3 viharati. Hoti kho pana so samayo yaü saïgho bhijjati. Saïghe kho pana bhinne na sukaraü buddhànaü sàsanaü manasikàtuü. Na sukaràni ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevituü. Purà maü so dhammo àgacchati aniññho akanto amanàpo, handà'haü pañigacceva2 viriyaü àrabhàmi appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya, yenàhaü dhammena samannàgato bhinne'pi saïghe phàsuü3 viharissàmã"ti idaü bhikkhave pa¤camaü anàgatabhayaü sampassamànena alameva bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appatassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya.

Imàni kho bhikkhave pa¤ca anàgatabhayàni sampassamànena alameva bhikkhunà appamattena àtàpinà pahitattena viharituü appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàyà'ti.

1. Ara¤¤a machasaü 2. Pañikacceva machasaü

3. Phàsu machasaü potthekesu peyyàlamukhena saükhittaü.

[BJT Page 170]

5. 2. 3. 9

(Sàvatthinidànaü)

(Tatiyaanàgatabhayasuttaü)

29. Pa¤cimàni bhikkhave anàgatabhayàni etarahi asamuppannàni àyatiü samuppajjissanti. Tàni vo pañibujjhitabbàni. [PTS Page 106] pañibujjhitvà ca tesaü pahànàya vàyamitabbaü. Katamàni pa¤ca?Vàyamitabbaü. Katamàni pa¤ca?

Bhavissanti bhikkhave bhikkhå anàgatamaddhànaü abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à a¤¤e upasampàdessanti. Te1 na sakkhissanti vinetuü adhisãle adhicitte adhipa¤¤àya. Tepi bhavissanti abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à a¤¤e upasampàdessanti. Tepi na sakkhissanti vinetuü adhisãle adhicitte adhipa¤¤àya. Tepi bhavissanti abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Iti kho bhikkhave dhammasandosà cinayasandoso, vinayasandosà dhammasandoso. Idaü bhikkhave pañhamaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à a¤¤esaü nissayaü dassanti. Te na sakkhissanti vinetuü adhisãle adhicitte adhipa¤¤àya. Tepi bhavissanti abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à a¤¤esaü nissayaü dassanti. Tepi na sakkhissanti vinetuü adhisãle adhicitte adhipa¤¤àya. Tepi bhavissanti abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Iti kho bhikkhave dhammasandosà vinayasandoso, vinayasandosà dhammasandoso. Idaü bhikkhave dutiyaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü. Pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

[PTS Page 107]

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à abhidhammakathaü vedallakathaü kathento kaõhaü dhammaü1 okkamamànà na pañibujjhissanti. 3 Iti kho bhikkhave dhammasandosà vinayasandoso, vinayasandosà dhammasandoso. Idaü bhikkhave tatiyaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü. Pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

1. Tepi machasaü 2. Kaõhadhammaü machasaü 3. Nabujjhissanti machasaü

[BJT Page 172]

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü abhàvitakàyà abhàvita sãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à ye te suttantà tathàgatabhàsità gambhãrà gambhãratthà lokuttarà su¤¤atàpañisaüyuttà, tesu bha¤¤amànesu na sussåsanti, 1 na sotaü odahissanti, na a¤¤àcittaü upaññhapessanti. Na ca te dhamme uggahetabbaü pariyàpuõitabbaü ma¤¤issanti. Ye pana te suttantà kavikatà2 kàveyyà cittakkharà cittabya¤janà bàhirakà sàvakabhàsità, tesu bha¤¤amànesu sussåsanti3 sotaü odahissanti, a¤¤àcittaü upaññhapessanti. Te ca dhamme uggahetabbaü pariyàpuõitabbaü ma¤¤issanti. Iti kho bhikkhave dhammasandosà vãnayasandoso, vinayasandosà dhammasandoso. Idaü bhikkhave catutthaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü, pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü abhàvitakàyà abhàvitasãlà abhàvitacittà abhàvitapa¤¤à. Te abhàvitakàyà samànà abhàvitasãlà abhàvitacittà [PTS Page 108] abhàvitapa¤¤à therà bhikkhå bàhulikà bhavissanti sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà. Na viriyaü àrabhissanti appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Tesaü pacchimà janatà diññhànugatiü àpajjissati. Sàpi bhavissati bàhulikà sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà na viriyaü àrabhissati appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Iti kho bhikkhave dhammasandosà vinayasandoso, vinayasandosà dhammasandoso. Idaü bhikkhave pa¤camaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Imàni kho bhikkhave pa¤ca anàgatabhayàni etarahi asamuppannàni àyatiü samuppajjissanti. Tàni vo pañibujjhitabbàni. Pañibujjhitvà ca tesaü pahànàya vàyamitabbanti.

5. 2. 3. 10

(Catutthaanàgatabhaya suttaü)

(Sàvatthinidànaü)

30. Pa¤cimàni bhikkhave anàgatabhayàni etarahi asamuppannàni àyatiü samuppassajjinti. Tàni vo pañibujjhitabbàni. Pañibujjhitvà ca tesaü pahànàya vàyamitabbaü. Katamàni pa¤ca?

Bhavissanti bhikkhave bhikkhå anàgatamaddhànaü cãvare kalyàõakàmà. Te cãvare kalyàõakàmà samànà ri¤cissanti paüsukulikattaü. Ri¤cissanti ara¤¤e3 vanapatthàni pantàni senàsanàni. Gàmanigamaràjadhànãsu osaritvà vàsaü kappessanti. Cãvarahetu ca anekavihitaü anesanaü appatiråpaü àpajjissanti. Idaü bhikkhave pañhamaü anàgatabhayaü. Etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü. Pañibujjhitvà tassa pahànàya vàyamitabbaü.

1. Sussåsissanti machasaü 2. Kavità machasaü 3. Ara¤¤a machasaü

[BJT Page 174]

[PTS Page 109]

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü piõóapàte kalyàõakàmà. Te piõóapàte kalyàõakàmà samànà ri¤cissanti piõóapàtikattaü, ri¤cissanti ara¤¤e1vanapatthàni pantàni senàsanàni. Gàmanigamaràjadhànisu osaritvà vàsaü kappessanti jivhaggena rasaggàni pariyesamànà, piõóapàtahetucca anekavihitaü anesanaü appatiråpaü àpajjissanti. Idaü bhikkhave dutiyaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati taü vo pañibujjhitabbaü. Pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü senàsane kalyàõakàmà. Te senàsane kalyàõakàmà samànà ri¤cissanti rukkhamålikattaü. Ri¤cissanti ara¤¤e1vanapatthàni pantàni senàsanàni. Gàmanigamaràjadhànisu osaritvà vàsaü kappessanti. Senàsanahetucca2 anekavihitaü anesanaü appatiråpaü àpajjissanti. Idaü bhikkhave tatiyaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati taü vo pañibujjhitabbaü. Pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü bhikkhunãsikkhamànàsamaõuddesehi saüsaññhà viharissanti bhikkhunãsikkhamànà samaõuddesehi saüsagge kho pana bhikkhave sati etaü pàñikaïkhaü "anabhiratà và brahmacariyaü carissanti, a¤¤ataraü và saükiliññhaü àpattãü àpajjissanti, sikkhaü và paccakkhàya hãnàyàvattissanti" idaü bhikkhave catutthaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Puna ca paraü bhikkhave bhavissanti bhikkhå anàgatamaddhànaü àràmikasamaõuddesehi saüsaññhà viharissanti. âràmikasamaõuddesehi saüsagge kho pana bhikkhave sati etaü pàñikaïkhaü: "anekavihitaü sannidhikàraparibhogaü [PTS Page 110] anuyuttà viharanti. 3 Oëàrikampi nimittaü karissanti pañhaviyàpi haritaggepi idaü bhikkhave pa¤camaü anàgatabhayaü etarahi asamuppannaü àyatiü samuppajjissati. Taü vo pañibujjhitabbaü. Pañibujjhitvà ca tassa pahànàya vàyamitabbaü.

Imàni kho bhikkhave pa¤ca anàgatabhayàni etarahi asamuppannàni àyatiü samuppajjissanti, tàni vo pañibujjhitabbàni, pañibujhitvà ca tesaü pahànàya vàyamitabbanti.

Anàgatabhayavaggo tatiyo

Tassuddànaü:

Duve ca cetovimutti4 dve ca dhammavihàrino

Yodhàjivà ca dve vuttà cattàro ca anàgatà'ti

1. Ara¤¤a machasaü 2. Senàsana hetu ca machasaü

3. Viharissanti machasaü

4. Devaceto vimutti phalà ca machasaü *yodhàjiva vaggo sãmu machasaü