[BJT Page 242]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Tatiyo bhàgo
Pa勺akanipàto
3. Tatiyaü paõõàsakaü
4. Ràjavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
5. 3. 4. 1
(Pañhamacakkànuvattanasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
31. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ràjà cakkavatti dhammeneva cakkaü pavatteti. 1 Taü hoti cakkaü [PTS Page 148] appativattiyaü2 kenaci manussabhåtena paccatthikena pàõinà. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ràjà cakkavattã attha中å ca hoti, dhamma中å ca, matta中å ca, kàla中å ca, parisa中å ca,
Imehi kho pa勺ahi aïgehi samannàgato ràjà cakkavattã dhammeneva cakkaü vatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü2 kenaci manussabhutena paccatthikena pàõinà
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato tathàgato arahaü sammàsambuddho dhammeneva anuttaraü dhammacakkaü pavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü2 samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasmiü. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave tathàgato arahaü sammàsambuddho attha中å, dhamma中å, matta中å, kàla中å, parisa中å.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato tathàgato arahaü sammàsambuddho dhammeneva anuttaraü dhammavakkaü pavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü2 samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasminti.
5. 3. 4. 2
(Dutiyacakkànuvattanasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
32. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ra中o cakkavattissa jeññho putto pitarà pavattitaü cakkaü dhammeneva anuppavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü2kenaci manussabhutena paccatthikena pàõinà. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ra中o cakkavattissa jeññho putto attha中å ca hoti, dhamma中å ca, matta中å ca, kàla中å ca, parisa中å ca.
1. Vatteti sãmu. 2. Appañivattiyaü machasaü
[BJT Page 244]
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o cakkavattissa jeññho putto pitarà pavattitaü cakkaü dhammeneva anuppavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü1 kenaci manussabhutena paccatthikena pàõinà.
[PTS Page 149]
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato sàriputto tathàgatena pavattitaü anuttaraü dhammacakkaü sammadeva anuppavatteti. Taü hoti, cakkaü appativattiyaü samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasmiü. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave sàriputto attha中å, dhamma中å, matta中å, kàla中å, parisa中å.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato sàriputto tathàgatena anuttaraü dhammacakkaü pavattitaü sammadeva anuppavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü1samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasminti.
5. 3. 4. 3
(Dhammaràjasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
33. Yo pi kho bhikkhave ràjà cakkavatti dhammiko dhammaràjà so pi na aràjakaü cakkaü vattetiti. Evaü vutte a中ataro bhikkhå bhagavantaü etadavoca: ko pana bhante ra中o cakkavattissa dhammikassa dhammara中o ràjà?Ti. 'Dhammo bhikkhå'ti bhagavà avoca.
Idha bhikkhu ràjà cakkavatti dhammiko dhammaràjà dhamma中eva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garu2karonto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhamimikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahati antojanasmiü.
Puna ca paraü bhikkhu ràjà cakkavatti dhammiko dhammaràjà dhamma中eva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahati khattiyesu anuyuttesu3, balakàyasmiü, bràhmaõagahapatikesu, negamajànapadesu, samaõabràhmaõesu, migapakkhãsu.
[PTS Page 150]
Sa kho so bhikkhu ràjà cakkavatti dhammiko dhammaràjà dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkarontà dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahitvà antojanasmiü, dhammikaü rakkhàcaraõaguttiü saüvidahitvà khattiyesu anuyuttesu3, balakàyasmiü, bràhmaõagahapatikesu negamajànapadesu, samaõabràhmaõesu, migapakkisu, dhammeneva cakkaü pavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü1 kenaci manussabhutena paccatthikena
Pàõinà.
1. Appañivattiyaü machasaü 2. Garuü machasaü 3. Anuyantesu machasaü.
.
[BJT Page 246]
Evameva kho bhikkhu tathàgato arahaü sammàsambuddho dhammiko dhammaràjà dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahati bhikkhåsu. "Evaråpaü kàyakammaü sevitabbaü, evaråpaü kàyakammaü na sevitabbaü, evaråpaü vacãkammaü sevitabbaü, evaråpaü vacãkammaü na sevitabbaü, evaråpaü manokammaü sevitabbaü, evaråpaü manokammaü na sevitabbaü, evaråpo àjãvo sevitabbo, evaråpo àjãvo na sevitabbo, evaråpo gàmanigamo sevitabbo, evaråpo gàmanigamo na sevitabbo"ti.
Puna ca paraü bhikkhu tathàgato arahaü sammàsambuddho dhamimiko dhammaràjà dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahati bhikkhunãsu evaråpaü kàyakammaü sevitabbaü, evaråpaü kàyakammaü na sevitabbaü evaråpaü vacikammaü sevitabbaü evaråpaü vacikammaü na sevibbaü evaråpaü manokammaü sevitabbaü, evaråpaü manokammaü na sevitabbaü, evaråpo àjãvo sevitabbo, evaråpo àjãvo na sevitabbo, evaråpo gàmanigamo sevitabbo, evaråpo gàmanigamo na sevitabboti.
Punacaparaü bhikkhu tathàgato arahaü sammàsambuddho dhammiko dhammaràjà dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahati upàsakesu: " evaråpaü kàyakammaü sevitabbaü, evaråpaü kàyakammaü na sevitabbaü evaråpaü vacãkammaü sevitabbaü evaråpaü vacãkammaü na sevitabbaü, evaråpaü manokammaü sevitabbaü, evaråpaü manokammaü na sevitabbaü, evaråpo àjãvo sevitabbo, evaråpo àjãvo na sevitabbo, evaråpo gàmanigamo sevitabbo, evaråpo gàmanigamo na sevitabbo ti.
Punacaparaü bhikkhu tathàgato arahaü sammàsambuddho dhammiko dhammaràjà dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahati upàsikàsu: evaråpaü kàyakammaü sevitabbaü evaråpaü kàyakammaü na sevitatabbaü, evaråpaü vacãkammaü sevitabbaü, evaråpaü vacãkammaü na sevitabbaü, evaråpaü manokammaü sevitabbaü, evaråpaü manokammaü na sevitabbaü, evaråpo àjãvo sevitabbo, evaråpo àjãvo na sevitabbo, evaråpo gàmanigamo sevitabbo, evaråpo gàmanigamo na sevitabbo" ti.
Sa kho bhikkhu tathàgato arahaü sammàsambuddho [PTS Page 151] dhammiko dhammaràjà dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü apacàyamàno dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahitvà bhikkhusu, dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahitvà bhikkhunãsu, dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahitvà upàsakesu, dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahitvà upàsikàsu, dhammeneva anuttaraü dhammacakkaü pavatteti. Taü hoti cakkaü appativattiyaü samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasminti.
5. 3. 4. 4
(Khattiyaràjasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
34. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ràjà khattiyo muddhàvasitto yassaü yassaü disàyaü viharati sakasmiü yeva vijite viharati. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ràjà khattiyo muddhàvasitto ubhato sujàto hoti màtito ca pitito ca, saüsuddhagahaõiko, yàva sattamà pitàmahayugà akkhitto anupakkuññho jàtivàdena. Aóóho mahaddhano mahàbhogo paripuõõakosakoññhàgàro. Balavà kho pana hoti caturaïginiyà senàya samannàgato assavàya ovàdapatikaràya. 1 Parinàyako kho
1. Ovàdapañikaràya machasaü
[BJT Page 248]
Panassa hoti paõóito viyatto medhàvi pañibalo atitànàgata paccuppanne atthe cintetuü. Tassime cattàro dhammà yasaü paripàcenti. So iminà yasapa勺amena1dhammena samannàgato yassaü yassaü disàyaü viharati, sakasmiü yeva vijite viharati. Taü kissa hetu: evaü hetaü bhikkhave hoti vijitàvinaü.
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu yassaü yassaü disàyaü viharati vimuttacitto 2 viharati. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati. âcàragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassàvã, samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Ràjà'ca [PTS Page 152] khattiyo muddhàvasitto jàtisampanno.
Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà saübya大anà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà3 vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà. Ràjà'ca khattiyo muddhàvasitto aóóho mahaddhano mahàbhogo paripuõõakosakoññhàgàro.
âraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Ràjà'ca khattiyo muddhàvasitto balasampanno.
Pa中avà hoti udayatthagàminiyà pa中àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammà dukkhakkhayagàminiyà. Ràjà'ca khattiyo muddhàvasitto parinàyakasampanno.
Tassime cattàro dhammà vimuttiü paripàcenti. So iminà vimuttipa勺amena dhammena samannàgato yassaü yassaü disàyaü viharati vimuttacitto2 viharati. Taü kissa hetu: evaü hetaü bhikkhave hoti vimuttacittànanti.
5. 3. 4. 5
Pañhama patthanàsuttaü
(Sàvatthi nidànaü)
35. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ra中o khattiyassa muddhàvasittassa jeññho putto rajjaü pattheti. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ra中o khattiyassa muddhàvasittassa jeññho putto ubhato sujàto hoti màtito ca pitito ca, saüsuddhagahaõiko yàva sattamà pitàmahayugà, akkhitto anupakkuññho jàtivàdena. Abhiråpo hoti dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato màtàpitunnaü4 piyo hoti manàpo. Negamajànapadassa piyo hoti manàpo. Yàni tàni ra中aü khattiyànaü muddhàvasittànaü sippaññhànàni5 hatthismiü và assasmiü và rathasmiü và dhanusmiü và tharusmiü và tattha sikkhito hoti anavayo.
1. Iminà pa勺amena sãmu 2. Vimuttacitto va machasaü
3. Dhàtà machasaü
4. Matà pitunaü machasaü 5. Sippuññhànàni syà
[BJT Page 250]
[PTS Page 153]
Tassa evaü hoti: ahaü khomhi ubhato sujàto màtito ca pitito ca, saüsuddhagahaõiko, yàva sattamà pitàmahayugà akkhitto anupakkuññho jàtivàdena. Kasmàhaü rajjaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato. Kasmàhaü rajjaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi màtàpitunnaü piyo manàpo. Kasmàhaü rajjaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi negamajànapadassa piyo manàpo. Kasmàhaü rajjaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi yàni tàni ra中aü khattiyànaü muddhàvasittànaü sippaññhànàni hatthismiü và assasmiü và rathasmiü và dhanusmãü và tharusmiü và, tatthamhi sikkhito1 anavayo. Kasmàhaü rajjaü na pattheyyanti?
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o khattiyassa muddhàvasittassa jeññho putto rajjaü pattheti.
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àsavànaü khayaü pattheti. Kamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave bhikkhu saddho hoti saddahati tathàgatassa bodhiü: " itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavàti. " Appàbàdho hoti appàtaïko samavepàkiniyà gahaõiyà samannàgato nàtisitàya nàccuõhàya majjhimàya padhànakkhamàya. Asañho hoti amàyàvã yathàbhåtaü attànaü2 àvãkattà 3 satthari và vi中åsu và sabrahmacàrãsu. âraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya, kusalànaü dhammànaü upasampadàya, thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Pa中avà hoti udayatthagàminiyà pa中àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammàdukkhakkhayagàminiyà.
Tassa evaü hoti: 'ahaü khomhi saddho, saddahàmi tathàgatassa bodhiü: 'itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavàti' kasmàhaü [PTS Page 154] àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi appàbàdho appàtaïko samavepàkiniyà gahaõiyà samannàgato nàtisãtàya nàccuõhàya majjhimàya padhànakkhamàya. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi asañho amàyàvã yathàbhåtaü attànaü àvãkattà3satthari và vi中åsu và sabrahmacàrisu. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi àraddhaviriyo viharàmi akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya, thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi pa中avà udayatthagàminiyà pa中àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammà dukkhakkhayagàminiyà. Kasmàhaü asavànaü khayaü na pattheyyanti?'
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àsavànaü khayaü patthetãti.
1. Tattha sikkhito machasaü 3. âvikattà machasaü, syà, sãmu
2. Yathàbhåtànaü atthànaü sãmu
[BJT Page 252]
5. 3. 4. 6
(Dutiya patthanàsuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
36. Pa勺ahi bhikkhave, aïgehi samannàgato ra中o khattiyassa muddhàvasittassa jeññho putto oparajjaü pattheti. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ra中o khattiyassa muddhàvasittassa jeññho putto ubhato sujàto hoti màtito ca pitito ca, saüsuddha gahaõiko, yàva sattamà pitàmahayugà. Akkhitto anupakkuññho jàtivàdena. Abhiråpo hoti dassaniyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato màtàpitunnaü piyo hoti manàpo. Balakàyassa piyo hoti manàpo. Paõóito hoti viyatto medhàvi pañibalo atitànàgatapaccuppanno atthe cintetuü.
Tassa evaü hoti: 'ahaü khomhi ubhato sujàto màtito ca pitito ca, saüsuddhagahaõiko, yàva sattamà pitàmahayugà akkhitto anupakkuññho jàtivàdena. Kasmàhaü oparajjaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi abhiråpo dassaniyo pàsàdiko paramàya vaõaõapokkharatàya samannàgato. Kasmàhaü oparajjaü2na pattheyyaü? Ahaü khomhi màtàpitunnaü piyo manàpo. Kasmàhaü oparajjaü na pattheyyaü? [PTS Page 155] ahaü khomhi balakàyassa piyo manàpo. Kasmàhaü oparajjaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi paõóito viyatto medhàvi pañibalo atãtànàgatapaccuppanne atthe cintetuü. Kasmàhaü oparajjaü na pattheyyanti?
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o khattiyassa muddhàvasittassa jeññho putto oparajjaü pattheti.
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àsavànaü khayaü pattheti katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvi samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà sabya大anà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manusànupekkhità diññhiyà suppañividdhà, catusu sati paññhànesu såpaññhitacitto3 hoti. âraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya, kusalànaü dhammànaü upasampadàya, thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Pa中avà hoti udayatthagàminiyà pa中àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammà dukkhakkhayagàminiyà.
1. Màtàpitunaü machasaü 2. Uparajjaü syà, [PTS]
3. Suppatitacitto machasaü 4. Supaññhitacitto syà
[BJT Page 254]
Tassa evaü hoti: ahaü khomhi sãlavà pàtimokkhasaüvara saüvuto viharàmi, àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvi samàdàya sikkhàmi sikkhàpadesu. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi bahussuto sutadharo sutasannicayo 'ye te dhammà àdikalyàõà, majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà sabya大anà. 1 Kevalaparipuõaõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpà me dhammà bahussutà honti. 2 Dhatà 3 ca vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi catusu satipaññhànesu supaññhitacitto. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi àraddhaviriyo viharàmi akusalànaü dhammànaü pahànàya, kusalànaü dhammànaü upasampadàya, thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyaü? Ahaü khomhi pa中avà udayatthagàminiyà pa中àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya [PTS Page 156] sammà dukkhakkhayagàminiyà. Kasmàhaü àsavànaü khayaü na pattheyyanti?
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àsavànaü khayaü patthetãti.
5. 3. 4. 7
(Appaüsupatisuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
37. Pa勺ime bhikkhave appaü rattiyà supanti, bahuü jagganti. Katame pa勺a:
Itthi bhikkhave purisàdhippàyà appaü rattiyà supati, bahuü jaggati. Puriso bhikkhave itthidhippàyo appaü rattiyà supati, bahuü jaggati. Coro bhikkhave àdànàdhippàyo appaü rattiyà supati, bahuü jaggati. Ràjà bhikkhave ràjakaraõiyesu yutto appaü rattiyà supati, bahuü jaggati. Bhikkhu bhikkhave visaüyogàdhippàyo appaü rattayà supati, bahuü jaggati.
Imehi kho bhikkhave pa勺a appaü rattiyà supanti, bahuü jaggantãti.
5. 3. 4. 8
(Bhattàdakasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
38. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ra中o nàgo bhattàdako ca hoti okàsapharaõo ca laõóasàñano4 ca salàkagàhã5 ca ra中o nàgotveva saïkhaü gacchati. Katamehi pa勺ahi:
1. Sàtthaü savya大anaü machasaü 2. Bahussutà sãmu 3. Dhàtà machasaü
4. Laõóasàraõo machasaü 5. Salàkaggàhã machasaü
[BJT Page 256]
Idha bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti råpànaü, akkhamo saddànaü, akkhamo gandhànaü, akkhamo rasànaü, akkhamo phoññhabbànaü.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o nàgo bhattàdako ca hoti okàsapharaõo ca laõóasàñano ca salàkagàhã ca ra中o nàgotveva saïkhaü gacchati.
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu bhattàdako ca hoti okàsapharaõo ca piñhamaddano1 ca salakagàhã ca bhikkhutveva saïkhaü gacchati. Katamehi pa勺ahi:
[PTS Page 157]
Idha bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti råpànaü, akkhamo saddànaü, akkhamo gandhànaü, akkhamo rasànaü, akkhamo phoññhabbànaü.
Imehi kho bhikkhave, pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu bhattàdako ca hoti okàsapharaõo ca pãñhamaddano ca salakagàhã ca bhikkhutveva saïkhaü gacchatãti.
5. 3. 4. 9
(Akkhamasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
39. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ra中o nàgo na ràjàraho hoti na ràjabhoggo. Na ra中o aïgantveva saïkhaü gacchati. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti råpànaü, akkhamo saddànaü, akkhamo gandhànaü, akkhamo rasànaü, akkhamo phoññhabbànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti råpànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato hatthikàyaü và disvà assakàyaü và disvà rathakàyaü và disvà pattikàyaü và disvà saüsãdati visãdati na santhamhati na sakkoti saïgàmaü otarituü evaü kho bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti råpànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti saddànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato hatthisaddaü và sutvà, assasaddaü và sutvà rathasaddaü và sutvà pattisaddaü và sutvà bheripaõava saïkhatiõavaninnàdasaddaü và sutvà saüsãdati visãdati na santhamhati na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti saddànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti gandhànaü? [PTS Page 158] idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato ye te ra中o nàgà abhijàtà saïgàmàvacarà, tesaü muttakarãsassa gandhaü ghàyitvà saüsãdati visãdati, na santhamhati na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti gandhànaü.
1. Ma勺apãñhamaddano machasaü
[BJT Page 258]
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti rasànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato ekissà và tiõodakadattiyà vimànito, 1 dvãhi và tãhi và catugi và pa勺ahi và tiõodakadattã hi vimànito1 saüsãdati, visãdati, na santhamhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti rasànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti phoññhabbànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato ekena và saravedhena2 viddho, dvãhi và tãhi và catåhi và pa勺ahi và saravedhehi 2 viddho saüsãdati, visãdati, na santhambhati, na sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo akkhamo hoti phoññhabbànaü.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o nàgo na ràjàraho hoti na ràjabhoggo. Na ra中o aïgantveva saïkhaü gacchati.
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato bhikkhu na àhuneyyo hoti, na pàhuneyyo, na dakkhiõeyyo, na a大alikaraõãyo, na anuttaraü pu中akkhettaü lokassa. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti råpànaü, akkhamo saddànaü, akkhamo gandhànaü, akkhamo rasànaü, akkhamo phoññhabbànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti råpànaü? Idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà rajanãye råpe sàrajjati. Na sakkoti cittaü samàdahituü evaü kho bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti råpànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti saddànaü? Idha bhikkhave bhikkhu sotena saddaü sutvà rajanãye sadde na sàrajjati. Na sakkoti cittaü samàdahituü evaü kho bhikkhave
Bhikkhu akkhamo hoti saddànaü.
[PTS Page 159]
Katha勺a bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti gandhànaü? Idha bhikkhave bhikkhu ghànena gandhaü ghàyitvà rajanãye gandhe sàrajjati. Na sakkoti cittaü samàdahituü evaü kho bhikkhave
Bhikkhu akkhamo hoti gandhànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti rasànaü? Idha bhikkhave bhikkhu jivhàya rasaü sàyitvà rajanãye rase sàrajjati. Na sakkoti cittaü samàdahituü evaü kho bhikkhave
Bhikkhu akkhamo hoti rasànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti phoññhabbànaü? Idha bhikkhave bhikkhu kàyena phoññhabbaü phusitvà rajanãye phoññhabbe sàrajjati. Na sakkoti cittaü samàdahituü evaü kho bhikkhave bhikkhu akkhamo hoti phoññhabbànaü.
1. Vihanãto syà 2. Saravegena machasaü
[BJT Page 260]
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu na àhuneyyo hoti, na pàhuneyyo, na dakkhiõeyyo, na a大alikaraõãyo, na anuttaraü pu中akkhettaü lokassa.
Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ra中o nàgo ràjàraho hoti ràjabhoggo. Ra中o aïgantveva va saïkhaü gacchati. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti råpànaü. Khamo hoti saddànaü. Khamo hoti gandhànaü. Khamo hoti rasànaü. Khamo hoti phoññhabbànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti råpànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato hatthikàyaü và disvà assakàyaü và disvà rathakàyaü và disvà pattikàyaü và disvà na saüsãdati, na visãdati, santhambhati, sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti råpànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti saddànaü? [PTS Page 160] idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato hatthisaddaü và sutvà assasaddaü và sutvà rathasaddaü và sutvà pattisaddaü và sutvà bheripaõavasaïkhatiõavaninnàdasaddaü và sutvà na saüsãdati, na visãdati, santhambhati, sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti saddànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti gandhànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato ye te ra中o nàgà abhijàtà saïgàmàvacarà, tesaü muttakarãsassa gandhaü ghàyitvà na saüsãdati, na visãdati, santhamhati, sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti gandhànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti rasànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato ekissà và tiõodakadattiyà vimànito, dvãhi và tãhi và catåhi và pa勺ahi và tiõodakadattãhi vimànito na saüsãdati, na visãdati, satthamhati, sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti rasànaü.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti phoññhabbànaü? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato ekena và saravedhena viddho, dvãhi và tãhi và catåhi và pa勺ahi và saravedhehi viddho na saüsãdati, na visãdati, santhamhati, sakkoti saïgàmaü otarituü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti phoññhabbànaü.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o nàgo ràjàraho hoti ràjabhoggo ra中o aïgantveva saïkhaü gacchati.
[BJT Page 262]
Evame kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a大alikaraõãyo anuttaraü pu中akkhettaü lokassa. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave bhikkhu khamo hoti råpànaü. Khamo saddànaü, khamo gandhànaü, khamo rasànaü, khamo [PTS Page 161] phoññhabbànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu khamo hoti råpànaü? Idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà rajanãye råpe na sàrajjati. Sakkoti cittaü samàdahituü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu khamo hoti råpànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu khamo hoti saddànaü? Idha bhikkhave bhikkhu sotena saddaü sutvà rajanãye sadde na sàrajjati. Sakkoti cittaü samàdahituü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu khamo hoti saddànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu khamo hoti gandhànaü? Idha bhikkhave bhikkhu ghànena gandhaü ghàyitvà rajanãye gandhe na sàrajjati. Sakkoti cittaü samàdahituü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu khamo hoti gandhànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu khamo hoti rasànaü? Idha bhikkhave bhikkhu jivhàya rasaü sàyitvà rajanãye rase na sàrajjati. Sakkoti cittaü samàdahituü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu khamo hoti rasànaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu khamo hoti phoññhabbànaü? Idha bhikkhave bhikkhu kàyena phoññhabbaü phusitvà rajanãye phoññhabbe na sàrajjati. Sakkoti cittaü samàdahituü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu khamo hoti phoññhabbànaü.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a大alikaraõãyo anuttaraü pu中akkhettaü lokassàti.
5. 3. 4. 10
(Sotàrasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
40. Pa勺ahi bhikkhave aïgehi samannàgato ra中o nàgo ràjàraho hoti ràjabhoggo. Ra中o aïgantveva saïkhaü gacchati. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave ra中o nàgo sotà ca hoti, hantà ca, rakkhità ca, khantà ca, gantà ca.
[BJT Page 264]
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo sotà hoti? Idha bhikkhave ra中o nàgo yamenaü hatthidammasàrathã kàraõaü kàreti yadi và katapubbaü yadi và [PTS Page 162] akatapubbaü, taü aññhikatvà 1 manasikatvà sabbacetaso 2 samannàharitvà ohitasoto suõàti. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo sotà hoti.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo hantà hoti? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato hatthimpi hanti, 3 hatthàruhampi hanti. Assampi hanti, assàruhampi hanti. Rathampi hanti rathiyampi4 hanti. Pattikampi hanti. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo hantà hoti.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo rakkhità hoti? Idha bhikkhave ra中o nàgo saïgàmagato rakkhati purimaü kàyaü, rakkhati pacchimaü kàyaü. Rakkhati purime pàde, rakkhati pacchime pàde. Rakkhati sisaü rakkhati kàõe, rakkhati dante, rakkhati soõóaü, rakkhati vàladhiü, rakkhati hatthàruhaü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo rakkhità hoti.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo khantà hoti? Idha bhikkhave ra中o nàgo khamo hoti sattippahàrànaü, asippahàrànaü, usuppahàrànaü, pharasuppahàrànaü, bheripaõavasaïkhatiõavaninnàdasaddànaü. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo khantà hoti.
Katha勺a bhikkhave ra中o nàgo gantà hoti? Idha bhikkhave ra中o nàgo yamenaü hatthidammasàrathã disaü peseti yadivà gatapubbaü yadivà agatapubbaü, taü khippaü eva5 gantà hoti. Evaü kho bhikkhave ra中o nàgo gantà hoti.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi aïgehi samannàgato ra中o nàgo ràjàraho hoti ràjabhoggo. Ra中o aïgantveva saïkhaü gacchati.
Evameva kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a大alikaraõãyo anuttaraü pu中akkhettaü lokassa. Katamehi pa勺ahi:
Idha bhikkhave bhikkhu sotà ca hoti, hantà ca, [PTS Page 163] rakkhità ca, khantà ca, gantà ca.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu sotà hoti? Idha bhikkhave bhikkhu tathàgatappavedite dhammavinaye desiyamàne aññhãkatvà6 manasikatvà sabbacetaso samannàharitvà ohitasoto dhammaü suõàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu sotà hoti.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu hantà hoti? Idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kàmavikkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannaü vyàpàdavitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhàvaü gàmeti. Uppannaü vihiüsàvitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannuppanne pàpake akusale dhamme nàdhivàseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhàvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu hantà hoti.
1. Añañhãü katvà machasaü 2. Sabbaü cetasà sãmu, sabbacetasà machasaü
3. Hanti machasaü syà 4. Rathikampi machasaü syà. 5. Khippameva machasaü 6. Aññhiü katvà machasaü
[BJT Page 266]
Katha勺a bhikkhave bhikkhu rakkhità hoti? Idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã nànubya大anaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjati. Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya大anaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü sotinduyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjati. Ghànena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya大anaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü ghànindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati ghànindriyaü, ghànindriye saüvaraü àpajjati. Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya大anaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati jivhindriyaü jivhindriye saüvaraü àpajjati. Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti nànubya大anaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati kàyindriyaü, kàyindriye saüvaraü àpajjati. Manasà dhammaü vi中àya na nimittaggàhã hoti nànubya大anaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaraya pañipajjati. Rakkhati manindriyaü, manindriye saüvaraü àpajjati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu rakkhità hoti.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu khantà hoti? Idha bhikkhave bhikkhu khamo hoti sãtassa uõhassa jighacchàya pipàsàya óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànaü, duruttànaü duràgatànaü vacanapathànaü. Uppannànaü sàririkànaü vedanànaü dukkhànaü tippànaü kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü adhivàsakajàtiko hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu khantà hoti.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu gantà hoti? [PTS Page 164] idha bhikkhave bhikkhu yà sà disà agatapubbà iminà dãghena addhunà yadidaü sabbasaükhàrasamatho sabbupadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànaü, taü khippa中eva gantà hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu gantà hoti.
Imehi kho bhikkhave pa勺ahi dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a大alikaraõãyo anuttaraü pu中akkhettaü lokassàti.
Ràjavaggo catuttho.
Tassuddànaü:
Cakkànuvattanà ràjà yassaü disaü ceva patthanà
Appaü supati bhattàdà akkhamo sotàro càti.