[BJT Page 258]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Pa¤camo bhàgo
Aññhakanipàto
Dutiyo paõõàsako
7. Càpàlavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
8. 2. 7. 1
Làbhicchà suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Aññhime bhikkhave puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame aññha:
1. Idha bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So uññhahati ghañati vàyamati làbhàya. Tassa uññhahato ghañato vàyamato làbhàya làbho nåppajjati, so tena alàbhena socati kilamati paridevati urattàëiü kandati sammohaü àpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhu iccho viharati làbhàya. [PTS Page 294] uññhahati ghañati vàyamati làbhàya. Na ca làbhã, socã ca paridevã ca cuto ca saddhammà.
2. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So uññhahati ghañati vàyamati làbhàya, tassa uññhahato ghañato vàyamato làbhàya làbho uppajjati. So tena làbhena majjati pamajjati pamàdamàpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhå iccho viharati làbhàya, uññhahati ghañati vàyamati làbhàya làbhã ca madã ca pamàdã ca cuto ca saddhammà.
3. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya, tassa anuññhahato aghañato avàyamato làbhàya, làbho nåppajjati. So tena alàbhena socati kilamati paridevati urattàëiü kandati sammohaü àpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhå iccho viharati làbhàya, na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya. Na ca làbhã socã ca paridevã ca cuto ca saddhammà.
[BJT Page 260]
4. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya, tassa anuññhahato aghañato avàyamato làbhàya làbho uppajjati. So tena làbhena majjati pamajjati pamàdamàpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhå iccho viharati làbhàya, na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya. Làbhã ca madã ca pamàdã ca vuto ca saddhammà.
5. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So uññhahati ghañati vàyamati làbhàya, tassa uññhahato ghañato vàyamato [PTS Page 295] làbhàya làbho nåppajjati. So tena alàbhena na socati na kilamati, na paridevati, na urattàëiü kandati na sammohaü àpajjati, ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu iccho viharati làbhàya, uññhahati ghañati vàyamati làbhàya na ca làbhã na ca socã na ca paridevã accuto ca saddhammà.
6. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyatta vuttino icchà uppajjati làbhàya. So uññhahati ghañati vàyamati làbhàya, tassa uññhahato ghañato vàyamato làbhàya làbho uppajjati. So tena làbhena na majjati na pamajjati na pamàdamàpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhå iccho viharati làbhàya, uññhahati ghañati vàyamati làbhàya làbhã ca na ca madã ca na ca pamàdã accuto ca saddhammà.
7. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya, tassa anuññhahato aghañato na vàyamato làbhàya làbho nåppajjati. So tena alàbhena na socati na kilamati na paridevati, na urattàëiü kandati, na sammohaü àpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhå iccho viharati làbhàya, na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya. Na ca làbhã na ca socã, na ca paridevã accuto ca saddhammà.
[BJT Page 262]
8. Idha pana bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato niràyattavuttino icchà uppajjati làbhàya. So na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya, tassa anuññhahato aghañato na vàyamato làbhàya làbho uppajjati. So tena làbhena na majjati na pamajjati na pamàdamàpajjati. Ayaü vuccati bhikkhave, bhikkhå iccho viharati làbhàya, na uññhahati na ghañati na vàyamati làbhàya. Làbhã ca na ca madã ca na ca pamàdã accuto ca saddhammà.
Ime kho bhikkhave, aññha puggalà santo saüvijjamànà lokasminti.
[PTS Page 296]
8. 2. 7. 2
Alaü suttaü
(Sàvatthinidànaü)
1. Chahi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü attano, alaü paresaü. Katamehi chahi:
Idha bhikkhave bhikkhu khippanisanti ca hoti kusalesu dhammesu, sutànaü dhammànaü dhàraõajàtiko hoti, dhatàna¤ca dhammànaü atthåpaparikkhità hoti, atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno ca hoti, kalyàõavàco ca hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, sandassako ca hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, chahi dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü.
[BJT Page 264]
2. Pa¤cahi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü. Katamehi pa¤cahi:
Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisantã ca hoti kusalesu dhammesu. Sutàna¤ca dhammànaü dhàraõajàtiko hoti, dhatàna¤ca dhammànaü atthåpparikkhità hoti, atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno ca hoti, kalyàõavàco hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, sandassako ca hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, pa¤cahi dhammehi samannàgato bhikkhu alaü attano, alaü paresaü.
3. Catåhi bhikkhave dhammehi samannàgato bhikkhu alaü attano nàlaü paresaü. Katamehi catåhi:
Idha bhikkhave, bhikkhu khippanisantã ca hoti kusalesu dhammesu, sutàna¤ca dhammànaü dhàraõajàtiko [PTS Page 297] hoti, dhatàna¤ca dhammànaü atthåpparikkhità hoti, atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno ca hoti. No ca kalyàõavàco hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, no ca sandassako hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, catåhi dhammehi samannàgato bhikkhå alaü attano, nàlaü paresaü.
4. Catåhi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü, nàlaü attano. Katamehi catåhi:
Idha bhikkhave, bhikkhu khippanisantã ca hoti kusalesu dhammesu, sutàna¤ca dhammànaü dhàraõajàtiko hoti, no va dhatànaü dhammànaü atthåpparikkhità hoti, na ca atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno hoti, kalyàõavàco ca hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, sandassako ca hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, catåhi dhammehi samannàgato bhikkhu alaü attano, alaü paresaü.
[BJT Page 266]
5. Tãhi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü attano, nàlaü paresaü. Katamehi tãhi:
Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisasti ca hoti kusalesu dhammesu. Sutàna¤ca dhammànaü dhàraõajàtiko hoti, dhatàna¤ca dhammànaü atthåpparikkhità hoti, atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno ca hoti, no ca kalyàõavàco hoti, kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya [PTS Page 298] anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, no ca sandassako hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, tãhi dhammehi samannàgato bhikkhå alaü attano, nàlaü paresaü.
6. Tãhi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü. Nàlaü attano1 katamehi tãhi:
Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisantã ca hoti kusalesu dhammesu. Sutàna¤ca dhammànaü dhàraõajàtiko hoti. No ca dhatànaü dhammànaü atthåpaparikkhità hoti. No ca atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno hoti. Kalyàõavàco ca hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, sandassako ca hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, catåhi dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü, nàlaü attano. 1
7. Dvãhi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü attano, nàlaü paresaü, 2
Idha bhikkhave, bhikkhu na heva kho khippanisastã ca hoti kusalesu dhammesu. No ca sutànaü dhammànaü dhàraõajàtiko hoti, dhatàna¤ca dhammànaü atthåpaparikkhità hoti, atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno ca hoti, no ca kalyàõavàco hoti, kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà, no ca sandassako hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, dvãhi dhammehi samannàgato bhikkhå alaü attano, nàlaü paresaü. 2
1. No attano sãmu.
2. No paresaü sãmu.
[BJT Page 268]
8. Dvãhi bhikkhave, dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü, nàlaü attano1. Katamehi dvãhi:
Idha bhikkhave, bhikkhu naheva kho khippanisanti hoti kusalesu dhammesu. No ca sutànaü dhammànaü dhàraõajàtiko hoti. No ca dhatànaü dhammànaü atthåpaparikkhità [PTS Page 299] hoti, no ca atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammapañipanno hoti. Kalyàõavàco ca hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya anelagalàya atthassa vi¤¤àpaniyà. Sandassako ca hoti samàdapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacàrãnaü. Imehi kho bhikkhave, dvãhi dhammehi samannàgato bhikkhu alaü paresaü, nàlaü attanoti. 1
8. 2. 7. 3
Saïkhittadesita suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca:
Sàdhu me bhante, bhagavà saïkhittena dhammaü desetu yamahaü bhagavato dhammaü sutvà eko våpakaññho appamatto àtàpi pahitatto vihareyyanti.
Evameva panidhekacce moghapurisà mama¤¤eva ajjhesanti. Dhamme ca bhàsite mama¤¤eva anubandhitabbaü ma¤¤anti.
Desetu me bhante, bhagavà saïkhittena dhammaü, desetu sugato saïkhittena dhammaü, appevanàmàhaü bhagavato bhàsitassa atthaü àjàneyyaü, appevanàmàhaü bhagavato bhàsitassa dàyàdo assantã.
1. No attano sãmu.
[BJT Page 270]
Tasmàtãha te bhikkhå, evaü sikkhitabbaü: ajjhattameva1 cittaü ñhitaü bhavissati susaõñhitaü. Na cuppannà2. Pàpakà akusalà dhammà cittaü pariyàdàya ñhassantãti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ajjhattaü cittaü ñhitaü hoti susaõñhitaü, na cuppannà pàpakà akusalà dhammà cittaü pariyàdàya tiññhanti, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: [PTS Page 300] mettà me cetovimutti bhàvità bhavissati bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhàti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhãtabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti bahulãkato tato tvaü bhikkhå, imaü samàdhiü savitakkampi savicàraü3 bhàveyyàsi. Avitakkampi vicàramattaü4 bhàveyayàsi. Avitakkampi avicàraü5. Bhàveyyàsi. Sappãtikampi bhàveyyàsi, nippãtikampi bhàveyyàsi, sàtasahagatampi bhàveyyàsi upekkhàsahagatampi bhàveyyàsi.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: karuõà me cetovimutti bhàvità bhavissati bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhàti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: mudità me cetovimutti bhàvità bhavissati bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità parività susamàraddhàti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: upekkhà me cetovimutti bhàvità bhavissati bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhàti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito tato tvaü bhikkhå, imaü samàdhiü savitakkampi savicàraü bhàveyyàsi. Avitakkampi vicàramattaü bhàveyayàsi. Avitakkampi avicàraü bhàveyyàsi. Sappãtikampi bhàveyyàsi, nippãtikampi bhàveyyàsi, sàtasahagatampi bhàveyyàsi upekkhàsahagatampi bhàveyyàsi.
1. Ajjhattaü me machasaü
2. Na ca uppannà machasaü
3. Savitakkasavicàrampi machasaü
4. Avitakkavicàramattampi machasaü
5. Avitakkaavicàrampi machasaü
[BJT Page 272]
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: kàye kàyànupassi viharissàmi àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassanti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti bahulãkato tato tvaü bhikkhå, imaü samàdhiü savitakkampi savicàraü bhàveyyàsi. Avitakkampi vicàramattaü [PTS Page 301] bhàveyyàsi. Avitakkampi avicàraü bhàveyyàsi. Sappãtikampi bhàveyyàsi, nippãtikampi bhàveyyàsi, sàtasahagatampi bhàveyyàsi upekkhàsahagatampi bhàveyyàsi.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: vedanàsu vedanànupassi viharissàmi àtàpi sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassanti. Evaü hi te bhikkhu sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: cittesu cittànupassi viharissàmi àtàpi sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassanti. Evaü hi te bhikkhu sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti subhàvito, tato te bhikkhu, evaü sikkhitabbaü: dhammesu dhammànupassi viharissàmi àtàpi sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassanti. Evaü hi te bhikkhu, sikkhitabbaü.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito hoti bahulãkato tato tvaü bhikkhå, imaü samàdhiü savitakkampi savicàraü bhàveyyàsi. Avitakkampi vicàramattaü bhàveyyàsi. Avitakkampi avicàraü bhàveyyàsi. Sappãtikampi bhàveyyàsi, nippãtikampi bhàveyyàsi, sàtasahagatampi bhàveyyàsi upekkhàsahagatampi bhàveyyàsi.
Yato kho te bhikkhu, ayaü samàdhi evaü bhàvito bhavissati subhàvito, tato tvaü bhikkhu, yena yeneva gacchasi phàsu¤¤eva gacchasi. Yattha yattha ñhassasi phàsu¤¤eva ñhassasi. Yattha yattha nisãdissasi phàsu¤¤eva nisãdissasi. Yattha yattha seyyaü kappessasi phàsu¤¤eva' seyyaü kappessasãti.
[BJT Page 274]
Atha kho so bhikkhu eko våpakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi. Khãõà jàti [PTS Page 302] vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro ca pana so bhikkhu arahataü ahosãti.
8. 2. 7. 4
Adhideva¤àõadassana suttaü
Ekaü samayaü bhagavà gayàyaü viharati gayàsãse. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
1. Pubbàhaü bhikkhave, sambodhà anabhisambuddho bodhisattova samàno obhàsa¤¤eva kho1 sa¤jànàmi, no ca råpàni passàmi.
2. Tassa mayhaü bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaü obhàsa¤ceva sa¤jàneyyaü, råpàni ca passeyyaü, evaü me idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti. So kho ahaü bhikkhave, aparena samayena appamatto àtàpi pahitatto viharanto obhàsa¤ceva sa¤jànàmi råpàni ca passàmi. No ca kho tàhi devatàhi saddhiü santiññhàmi, sallapàmi, sàkacchaü samàpajjàmi.
3. Tassa mayhaü bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaü obhàsa¤ceva sa¤jàneyyaü råpàni ca passeyyaü tàhi ca devatàhi saddhiü santiññheyyaü sallapeyyaü sàkacchaü samàpajjeyyaü, evaü me idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti.
So kho ahaü bhikkhave, aparena samayena appamatto àtàpi pahitatto viharanto obhàsa¤ceva sa¤jànàmi, råpàni ca passàmi, tàhi ca devatàhi saddhiü santiññhàmi, sallapàmi, sàkacchaü samàpajjàmi. No ca kho tà devatà jànàmi, imà devatà amukamhà và amukamhà và devanikàyàti.
[PTS Page 303]
1. Obhàsaü hi kho sãmu.
[BJT Page 276]
4. Tassa mayhaü bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaü obhàsa¤ceva sa¤jàneyyaü, råpàni ca passeyyaü, tàhi ca devatàhi saddhiü santiññheyyaü sallapeyyaü sàkacchaü samàpajjeyyaü, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà amukamhà và amukamhà và devanikàyàti, evaü ce idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti.
So kho ahaü bhikkhave, aparena samayena appamatto àtàpi pahitatto viharanto obhàsa¤ceva sa¤jànàmi, råpàni ca passàmi, tàhi ca devatàhi saddhiü santiññhàmi sallapàmi sàkacchaü samàpajjàmi. Tà ca devatà jànàmi imà devatà amukamhà và amukamhà và devanikàyàti. No ca kho tà devatà jànàmi imà devatà imassa kammassa vipàkena ito cutà tattha uppannàti, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà evamàhàrà evaü sukhadukkhapañisaüvedaniyoti, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà evaü dãghàyukà evaü ciraññhitikàti, tà ca devatà jàneyyaü yadi và me imàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubbaü yadi và na sannivutthapubbanti. Evaü me idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti.
5. Tà ca devatà jànàmi, imà devatà imassa kammassa vipàkena ito cutà tattha uppannà' ti. No ca kho tà devatà jànàmi. Imà devatà imassa kammassa vipàkena evamàhàrà evaü sukhadukkhapañisaüvediniyoti. Tà ca devatà jàneyyaü imà devatà evaü dãghàyukà evaü ciraññhitikàni, tà ca devatà jàneyyaü yadi và me imàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubbaü yadi và na sannivutthapubbanti. Evaü me idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti.
6. Tà ca devatà jànàmi, imà devatà imassa kammassa vipàkena evamàhàrà evaü sukhadukkhapañisaüvediniyoti, no ca kho tà devatà jànàmi. Imà devatà evaü dãghàyukà evaü ciraññhitikàti. Tà ca devatà jàneyyaü yadi và me imàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubbaü yadi và na sannivutthapubbanti. Evaü me idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti.
7. Tà ca devatà jànàmi, imà devatà evaü dãghàyukà evaü ciraññhitikàti. No ca kho tà devatà jànàmi, yadi và me imàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubbaü yadi và na sannivutthapubba'nti.
8. Tassa mayhaü bhikkhave, etadahosi: sace kho ahaü obhàsa¤ceva sa¤jàneyyaü, råpàni ca passeyyaü, tàhi ca devatàhi saddhiü santiññheyyaü sallapeyyaü sàkacchaü [PTS Page 304] samàpajjeyyaü, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà amukamhà và amukamhà và devanikàyàti, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà imassa kammassa vipàkena ito cutà tattha uppannàti, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà evamàhàrà evaü sukhadukkhapañisaüvedaniyoti, tà ca devatà jàneyyaü imà devatà evaü dãghàyukà evaü ciraññhitikàti, tà ca devatà jàneyyaü yadi và me imàhi devatàhi saddhiü sannivuttapubbaü yadi và na sannivutthapubbanti. Evaü me idaü ¤àõadassanaü parisuddhataraü assàti.
So kho ahaü bhikkhave, aparena samayena appamatto àtàpi pahitatto viharanto obhàsa¤ceva sa¤jànàmi, råpàni ca passàmi tàhica devatàhi saddhiü santiññhàmi sallapàmi sàkacchaü samàpajjàmi,
[BJT Page 278]
Tà ca devatà jànàmi: imà devatà amukamhà và amukamhà và devanikàyàti. Tà ca devatà jànàmi: imà devatà imassa kammassa vipàkena ito cutà tattha uppannàti. Tà ca devatà jànàmi: imà devatà evamàhàrà evaü sukhadukkhapañisaüvediniyoti. Tà ca devatà jànàmi imà devatà evaü dãghàyukà evaü ciraññhitikàti. Tà ca devatà jànàmi: yadi và me imàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubbaü, yadi và na sannivutthapubbanti.
Yàvakãva¤ca me bhikkhave, evaü aññhaparivaññaü adhideva¤àõadassanaü na suvisuddhaü ahosi, neva tàvàhaü bhikkhave, sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya anuttaraü sammàsambodhiü abhisambuddhoti pacca¤¤àsiü, yato ca kho me bhikkhave, evaü aññhaparivattaü adhideva¤àõadassanaü suvisuddhaü ahosi. Athàhaü bhikkhave, [PTS Page 305] sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya anuttaraü sammàsambodhiü abhisambuddhoti pacca¤¤àsiü. ¥àõa¤ca pana me dassanaü udapàdi: "akuppà me cetovimutti. Ayamantimà jàti, natthidàni punabbhavo" ti.
8. 2. 7. 5
Abhibhàyatana suttaü
(Sàvatthinidànaü)
1. Aññhimàni bhikkhave, abhibhàyatanàni, katamàni aññha: ajjhattaü råpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati parittàni suvaõõadubbaõõàni. Tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤ã hoti, idaü pañhamaü abhibhàyatanaü.
2. Ajjhattaü råpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati appamàõàni suvaõõadubbaõõàni, tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü dutiyaü abhibhàyatanaü.
3. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati parittàni suvaõõadubbaõõàni, tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü tatiyaü abhibhàyatanaü.
[BJT Page 280]
4. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati appamàõàni suvaõõadubbaõõàni, tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü catutthaü abhibhàyatanaü.
5. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati nãlàni nãlavaõõàni nãlanidassanàni nãlanibhàsàni, tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü pa¤camaü abhibhàyatanaü.
6. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati pãtàni pãtavaõõàni pãtanidassanàni pãtanibhàsàni. Tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü chaññhaü abhibhàyatanaü.
[PTS Page 306]
7. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati lohitakàni lohitakavaõõàni lohitakanidassanàni lohitakanibhàsàni. Tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü sattamaü abhibhàyatanaü.
8. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhà råpàni passati odàtàni odàtavaõõàni odàtanidassanàni odàtanibhàsàni. Tàni abhibhuyya jànàmi passàmãti evaü sa¤¤i hoti. Idaü aññhamaü abhibhàyatanaü. Imàni kho bhikkhave, aññhaabhibhàyatanànãni.
8. 2. 7. 6
Vimokkha suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Aññhime bhikkhave, vimokkhà katame aññha:
1. Råpi råpàni passati. Ayaü pañhamo vimokkho.
2. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko1 bahiddhà råpàni passati. Ayaü dutiyo vimokkho.
1. Eko, machasaü natthi.
[BJT Page 282]
3. Subhanteva adhimutto hoti. Ayaü tatiyà vimokkho.
4. Sabbaso råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthagamà1 nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà ananto àkàsoti àkàsana¤càyatanaü upasampajja viharati. Ayaü catuttho vimokkho.
5. Sabbaso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamma anantaü vi¤¤àõanti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati. Ayaü pa¤camo vimokkho.
6. Sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamma natthi ki¤cãti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati. Ayaü chaññho vimokkho.
7. Sabbaso àki¤ca¤¤àyatanaü samatikkamma nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasampajja viharati. Ayaü sattamo vimokkho.
8. Sabbaso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü samatikkamma sa¤¤àvedayitaü nirodhaü upasampajja viharati. Ayaü aññhamo vimokkhoti. Ime kho bhikkhave aññha vimokkhàti.
[PTS Page 307]
8. 2. 7. 7
Anariyavohàra suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Aññhime bhikkhave, anariyavohàrà. Katame aññha:
Adiññhe diññhavàdità, asute sutavàdità, amute mutavàdità, avi¤¤àte vi¤¤àtavàdità, diññhe adiññhavàdità, sute asutavàdità, mute amutavàdità, vi¤¤àte avi¤¤àtavàdità. Imà kho bhikkhave, aññha anariyavohàràti.
1. Atthaïgamà machasaü.
[BJT Page 284]
8. 2. 7. 8
Ariyavohàrasuttaü
Aññhime bhikkhave, ariyavohàrà. Katame aññha:
Adiññhe adiññhavàdità, asute asutavàdità, amute amutavàdità, avi¤¤àte avi¤¤àtavàdità, diññhe diññhavàdità, sute sutavàdità, mute mutavàdità, vi¤¤àte vi¤¤àtavàdità. Ime kho bhikkhave, aññha ariyavohàràti.
8. 2. 7. 9
Parisa suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Aññhimà bhikkhave parisà katamà aññha: khattiyaparisà, bràhmaõà parisà, gahapatiparisà, samaõaparisà, càtummahàràjikaparisà, tàvatiüsaparisà, màraparisà, brahmaparisà.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü khattiyaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
[PTS Page 308]
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü bràhmaõaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü gahapatiparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü samaõaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü càtummahàràjikaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü tàvatiüsaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tatta yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü màraparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho antarahito devo và manusso vàti.
Abhijànàmi kho panàhaü bhikkhave, anekasataü brahmaparisaü upasaïkamità. Tatrapi mayà sannisinnapubba¤ceva sallapitapubba¤ca. Sàkacchà ca samàpannapubbà, tattha yàdisako tesaü vaõõo hoti, tàdisako mayhaü vaõõo hoti, yàdisako tesaü saro hoti, tàdisako mayhaü saro hoti, dhammiyà ca kathàya sandassemi samàdapemi samuttejemi, sampahaüsemi, bhàsamàna¤ca maü na jànanti, ko nu kho ayaü bhàsati devo và manusso vàti. Dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà antaradhàyàmi. Antarahita¤ca maü na jànanti ko nukho ayaü antarahito devo và manusso vàti. Imà kho bhikkhave, aññhaparisàti.
[BJT Page 286]
8. 2. 7. 10
Bhumicàla suttaü
Ekaü samayaü bhagavà vesàliyaü viharati mahàvane kåñàgàrasàlàyaü. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya vesàliyaü piõóàya pàvisi. Vesàliyà piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto àyasmantaü ànandaü àmantesi; gaõhàhi ànanda nisãdanaü, yena càpàlaü cetiyaü1 tenupasaïkamissàma divàvihàràyàti. Evaü bhanteti kho àyasmà ànando bhagavato pañissutvà nisãdanamàdàya bhagavantaü piññhito piññhito anubandhi.
Atha kho bhagavà yena càpàlaü cetiyaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: [PTS Page 309]
Ramaõãyà ànanda vesàlã, ramaõãyaü udenaü cetiyaü, ramaõãyaü gotamakaü cetiyaü, ramaõãyaü sattambaü2 cetiyaü ramaõãyaü bahuputtaü cetiyaü, ramaõãyaü sàrandadaü cetiyaü ramaõãyaü càpàlaü cetiyaü. *
Yassa kassaci ànanda cattàro iddhipàdà bhàvità bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhà, àkaïkhamàno so, ànanda kappaü và3. Tiññheyya, kappàvasesaü và. Tathàgatassa kho ànanda cattà iddhipàdà bhàvità bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhà, àkaïkhamàno ànanda4 tathàgato kappaü và tiññheyya, kappàvasesaü vàti. Evampi kho àyasmà ànando bhagavatà oëàrike nimitte kayiramàne oëàrike obhàse kayiramàne nàsakkhi pañivijjhituü. Na bhagavantaü yàci: tiññhatu bhante, bhagavà kappaü tiññhatu sugato kappaü bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti, yathà taü màrena pariyuññhitacitto.
1. Pàcàlacetiyaü, syà. Càpàlanacetiyaü [PTS]
2. Sattambakaü sãmu [PTS]
* Dãghanikàye mahàparinibbànasutte "ramaõãyaü udenanacetiyaü pe ramaõãyaü càpàlacetiyaü"
3. Mayà àkaïkamàne kappaü cà dãni.
4. Yo àkaïkamàno ànanda dãni.
[BJT Page 288]
Dutiyampi kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: ramaõãyà ànanda, vesàli, ramaõãyaü udenaü cetiyaü, ramaõãyaü gotamakaü cetiyaü, ramaõãyaü sattambakaü cetiyaü, ramaõãyaü bahuputtaü cetiyaü, ramaõãyaü sàrandadaü cetiyaü, ramaõãyaü càpàlaü cetiyaü.
Yassa kassaci ànanda cattàro iddhipàdà bhàvità bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhà, àkaïkhamàno so, ànanda kappaü và1 tiññheyya, kappàvasesaü và. Tathàgatassa kho ànanda cattàro iddhipàdà bhàvità bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhà, àkaïkhamàno ànanda2. Tathàgato kappaü và tiññheyya, kappàvasesaü vàti. Evampi kho àyasmà ànando bhagavatà oëàrike nimitte kayiramàne oëàrike obhàse kayiramàne nàsakkhi pañivijjhituü. Na bhagavantaü yàci: tiññhatu bhante, bhagavà kappaü tiññhatu sugato kappaü bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti, yathà taü màrena pariyuññhitacitto.
Tatiyampi kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: ramaõãyà ànanda, vesàli, ramaõãyaü udenaü cetiyaü, ramaõãyaü gotamakaü cetiyaü, ramaõãyaü sattambakaü cetiyaü, ramaõãyaü bahuputtaü cetiyaü, ramaõãyaü sàrandadaü cetiyaü, ramaõãyaü càpàlaü cetiyaü.
Yassa kassaci ànanda cattàro iddhipàdà bhàvità bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhà, àkaïkhamàno so, ànanda kappaü và tiññheyya, kappàvasesaü và. Tathàgatassa kho ànanda cattàro iddhipàdà bhàvità bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhà, àkaïkhamàno ànanda tathàgato kappaü và tiññheyya, kappàvasesaü vàti. Evampi kho àyasmà ànando bhagavatà [PTS Page 310] oëàrike nimitte kayiramàne oëàrike obhàse kayiramàne nàsakkhi pañivijjhituü. Na bhagavantaü yàci: tiññhatu bhante, bhagavà kappaü tiññhatu sugato kappaü bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti, yathà taü màrena pariyuññhita citto.
Atha kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: gaccha tvaü ànanda, yassadàni kàlaü ma¤¤asãti. Evaü bhanteti kho àyasmà ànando bhagavato pañissutvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà bhagavato avidåre a¤¤atarasmiü rukkhamåle nisãdi.
Atha kho màro pàpimà acirapakkhante àyasmante ànando bhagavantaü etadavoca; parinibbàtu bhante, bhagavà. Parinibbàtu sugato. Parinibbànakàlodàni bhante, bhagavato. Bhàsità kho panesà bhante bhagavatà vàcà: na tàvàhaü pàpima, parinibbàyissàmi yàva me bhikkhå na sàvakà bhavissanti viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà3 sàmãcipañipannà anudhammacàrino sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhissanti desissanti4 pa¤¤àpessanti paññhapessanti vivarissanti vibhajissanti uttàni5 karissanti, uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahãtaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desissantãti.
A
1. So àkaïkhamàno kappaü và dã. Ni.
2. So àkaïkhamàno ànanda dã. Ni. 3.
3. Dhammànudhammapañipannà sàmãcippañipannà katthaci.
4. Desessanati dã. Ni. Ma. Su.
5. Uttàniü katthaci.
[BJT Page 290]
Etarahi bhante bhikkhå bhagavato sàvakà viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàrino sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhanti desenti pa¤¤apenti paññhapenti vivaranti vibhajanti uttàni karonti. Uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahãtaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desenti. Parinibbàtu'dàni bhante bhagavà parinibbàtu sugato, parinibbànakàlo'dàni bhante, bhagavato.
Bhàsità khopanesà bhante bhagavatà vàcà: na tàvàhaü pàpima parinibbàyissàmi, yàva me bhikkhuniyo na sàvikà bhavissanti. Viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàriniyo sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhanti, desissanti, pa¤¤àpessanti paññhapessanti vivarissanti vibhajissanti uttànãkarissanti uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahitaü niggahetvà sappañihàriyaü dhammaü desissantãti.
Etarahi bhante bhikkhaniyo bhagavato sàvikà viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàriniyo sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhanti desenti pa¤¤apenti paññhapenti vivaranti vibhajanti uttànãkaronti. Uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahãtaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desenti. Parinibbàtu 'dàni bhante bhagavà parinibbàtu sugato, parinibbànakàlo ' kàsi bhante bhagavato.
Bhàsità khopanesà bhante bhagavatà vàcà: na tàvàhaü pàpima. Parinibbàyissàmi, yàva me upàsakà [PTS Page 311] na sàvakà bhavissanti. Viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàriniyo sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhissanti, desissanti, pa¤¤àpessanti paññhapessanti vivarissanti vibhajissanti uttànãkarissanti uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahãtaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desissantãti.
Etarahi bhante upàsakà bhagavato sàvakà viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàrino sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhanti desenti pa¤¤apenti paññhapenti vivaranti vibhajanti uttànãkaronti. Uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahitaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desenti. Parinibbàtu ' dàni bhante bhagavà parinibbàtu sugato, parinibbànakàlo ' dàni bhante, bhagavato. Sahadhammena suniggahitaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desissantãti.
Bhàsità kho panesà bhante bhagavatà vàcà: na tàvàhaü pàpima. Parinibbàyissàmi, yàva me upàsikà na sàvikà bhavissanti. Viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàriniyo sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhissanti, desissanti, pa¤¤àpessanti paññhapessanti vivarissanti vibhajissanti uttànãkarissanti uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahitaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desissantãti.
Etarahi bhante upàsikà bhagavato sàvikà viyattà vinãtà visàradà pattayogakkhemà bahussutà dhammadharà dhammànudhammapañipannà sàmãcipañipannà anudhammacàriniyo sakaü àcariyakaü uggahetvà àcikkhanti desenti pa¤¤apenti paññhapenti vivaranti vibhajanti uttànikaronti. Uppannaü parappavàdaü sahadhammena suniggahitaü niggahetvà sappàñihàriyaü dhammaü desenti.
Parinibbàtu 'dàni bhante bhagavà parinibbàtu sugato, parinibbàna kàlo' dàni bhante bhagavato. Bhàsità kho panesà bhante bhagavatà vàcà: na tàvàhaü pàpima parinibbàyissàmi. Yàva me idaü brahmacariyaü na iddhaü ceva bhavissati phita¤ca vitthàrikaü1 bàhuja¤¤aü puthubhåtaü yàva devamanussehi suppakàsitanti. Etarahi bhante bhagavato brahmacariyaü iddha¤ceva phita¤ca vitthàrikaü bàhuja¤¤aü puthubhåtaü yàva devamanussehi suppakàsitaü.
Parinibbàtu 'dàni bhante bhagavà, parinibbàtu sugato, parinibbàna kàlo' dàni bhante bhagavatoti.
1. Vitthàritaü katthaci.
[BJT Page 292]
Appossukko tvaü pàpima hohi, naciraü tathàgatassa parinibbànaü bhavissati, ito tiõõaü màsànaü accayena tathàgato parinibbàyissatãti.
Atha kho bhagavà càpàle cetiye1 sato sampajàno àyusaïkhàraü ossaji. Ossaññhe ca bhagavatà àyusaïkhàre mahàbhumicàlo ahosi hiüsanako2 salomahaüso. 3 Devadundubhiyo ca caliüsu. Atha kho bhagavà etamatthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi.
[PTS Page 312]
1. Tulamatula¤ca sambhavaü
Bhavasaïkhàramavassaji4 munã,
Ajjhattarato samàhito
Abhindi kavacamivattasambhavanti.
Atha kho àyasmato ànandassa etadahosi: mahàvatàyaü bhåmicàlo, sumahàvatàyaü bhåmicàlo hiüsanako salomahaüso devadundubhiyo ca eliüsu. Ko nukho hetu. Ko paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàyàti:
Atha kho àyasmà ànando yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca:
*Mahàvatàyaü bhante bhåmicàlo* sumahàvatàyaü bhante bhåmicàlo hiüsanako salomahaüso. Devadundubhiyo ca caliüsu. Ko nukho bhante hetu, ko paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàyàti:
Aññhime ànanda5 hetu, aññha paccayà mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya, katame aññha:
1. Càpàlacetiye dã. Ni.
2. Hãsanako katthaci
3. Lomahaüsano katthaci
4. Mossaji sãmu.
* "Acchariyaü vata bho abbhutaü vata bho mahàvatàyaü bhåmicàlo" iccàdivaseta mahàparinibbàna sutte dissati.
5. Aññha kho ime ànanda dã. Ni. Ma. Så.
[BJT Page 294]
1. Ayaü ànanda mahàpañhavi1 udake patiññhità. Udakaü vàte ñhitaü, vàto àkàsaññho hoti. So ànanda2 samayo yaü mahàvàtà vàyanti, mahàvàtà vàyantà udakaü kampenti. Udakaü kampitaü pañhaviü kampeti. Ayaü ànanda pañhamo hetu3 pañhamo paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
2. Puna ca paraü ànanda samaõo và bràhmaõo và iddhimà ceto vasippatto devatà và mahiddhikà mahànubhàvà4 tassa parittà pañhavisa¤¤à bhàvità hoti, appamàõà àposa¤¤à. So imaü pañhaviü kampeti. Saïkampeti, sampakampeti5 ayaü ànanda* dutiyo hetu, dutiyo paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
3. Puna ca paraü ànanda yadà bodhisatto tusità kàyà cavitvà sato sampajàno màtukucchiü okkamati, tadàyaü [PTS Page 313] pañhavã kampati saïkampati sampakampati5. Ayaü ànanda* tatiyo hetu. Tatiyo paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
4. Puna ca paraü ànanda yadà bodhisatto sato sampajàno màtu kucchismà nikkhamati, tadàyaü pañhavã kampati saïkampati sampakampati. Ayaü ànanda* catuttho hetu catuttho paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
5. Puna ca paraü ànanda yadà tathàgato anuttaraü sammà sambodhiü abhisambujjhati. Tadàyaü pañhavã kampati, saïkampati sampakampati6. Ayaü ànanda* pa¤camo hetu pa¤camo paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
6. Puna ca paraü ànanda yadà tathàgato anuttaraü dhammacakkaü pavatteti, tadàyaü pañhavã kampati, saïkampati sampakampati6. Ayaü ànanda* chaññho paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
1. Mahàpathavi machasaü
2. So kho ànandadã. Ni. Ma. Så.
3. Ayaü pañhamo hetu dã. Ni. Ma. Så.
*'ânanda' itipadaü ma. Pa. Sutte natthi
4. Devà và mahiddiko mahànubhàvo machasaü
5. Sampakamepati sampavedheti dã. Ni. Ma. Så.
6. Sampati sampavedheti dã. Ni. Ma. Så.
[BJT Page 296]
7. Puna ca paraü ànanda yadà tathàgato sato sampajàno àyusaïkhàraü ossajati, 2 tadàyaü pañhavã kampati, saïkampati, sampakampati1. Ayaü ànanda* sattamo hetu, sattamo paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya.
8. Puna ca paraü ànanda yadà tathàgato anupàdisesàya nibbànadhàtuyà parinibbàyati, tadàyaü pañhavã kampati, saïkampati, sampakampati. 1 Ayaü ànanda* aññhamo hetu, aññhamo paccayo mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàya. Ime kho ànanda aññhahetu, aññhapaccayà mahato bhåmicàlassa pàtubhàvàyàti.
Càpàlavaggo sattamo.
Tatruddànaü:
[PTS Page 314]
Icchà ala¤ca saïkhittaü gayà abhibhunà saha
Vimokkho dve ca vohàrà parisà bhåmicàlenàti.
1. Sampakampati sampavedhati dã. Ni. Mahàparinibbànasutta
2. Osasajjati machasaü
3. * 'ânanda' ihi padaü ma. Pa. Sutetanatthi
* "Acchariyaü vata bho abbhutaü vata bho mahàvatàyaü bhåmicàlo" icchàdivasena mahàparinibbànasutte dissati.