3. 1

392. Abhijjamàne vàrimhi gaïgàya idha gacchasi,
Naggo pubbaddhapetova màlàdhàrã1 alaïkato.
Kuhiü gamissasi peta kattha vàso bhavissatã'ti.

393. Cundatthikaü2 gamissàmi peto so iti bhàsati
Antare vàsabhagàmaü bàràõasiyà3 ca santike.

[PTS Page 034] [\q  34/]

394. Ta¤ca disvà mahàmatto koliyo iti vissuto,
Sattuü bhatta¤ca petassa pãtaka¤ca yugaü adà.

395. Nàvàya tiññhamànàya kappakassa adàpayã,
Kappakassa padinnamhi ñhàne petassudissatha. 4
396. Tato suvatthavasano màlàdhàrã alaïkato,
òhàne ñhitassa petassa dakkhiõà upakappatha,
Tasmà dajjetha petànaü anukampàya punappunaü.

397. Sàtunna vasanà eke a¤¤e kesanivàsanà.
Petà pamucchità bhantà bhåmiyaü pañisumbhità.

398. Dåre eke padhàvitvà aladdhà vinivattare,
Chàtà pamucchità bhantà bhåmiyaü pañisumbhità.

399. Keci tattha papatitvà bhåmiyaü pañisumbhità,
Pubbe akatakalyàõà aggidaóóhàva àtape.

400. Mayaü pubbe pàpadhammà apissu avakirãyati,
Sammaggate pabbajite na ca ki¤ci adamhase

401. Pahåtaü antapànampi apissu avakirãyati,
Sammaggate pabbajite na ca ki¤ci adamhase

402. Akammakàmà alasà sàdukàmà mahagghasà,
âlopapiõóadàtàro pañiggahe paribhàsimhase.

1. Màladhàrã machasaü màlàbhàrã - katvaci.
2. Cundatthiyaü - katthaci cundaññhiyaü - machasaü.
3. Bàràõasiü - machasaü.
4. Petassa dissatha - machasaü.
5. Kesanivàsino - syà.
6. Ke ca - machasaü.

[BJT Page 78] [\x  78/]

403. Te gharà tà ca dàsiyo tànevàbharaõàni no,
Te a¤¤e paricàrenti mayaü dukkhassa bhàgino.
404. Veõã và ava¤¤à honti rathakàrã ca dubbhikà,
Caõóàlã kapaõà honti nahàpikà1 ca punappunaü.

405. Yàni yàni nihãnàni kulàni kapaõàni ca,
Tesu teseva va jàyanti esà maccharãno gati.

406. Pubbeva2 katakalyàõà dàyakà vãtamaccharà,
Saggaü te paripårenti obhàsenti ca nandanaü.

407. Vejayante ca pàsàde ramitvà kàmakàmino.
Uccàkulesu morahatthehi kule jàtà yasassino.

[PTS Page 035] [\q  35/]
408. Kåñàgàre ca pàsàde pallaïke goõakatthate,
Vãjitaïgà3 morahatthehi kule jàtà yasassino.

409. Aïkato aïkaü gacchanti màlàdhàrã alaïkatà,
Dhàtiyo upatiññhanti sàyaü pàtaü sukhesino.

410. Nayidaü akatapu¤¤ànaü katapu¤¤ànamevidaü,
Asokaü nandanaü rammaü tidasànaü mahàvanaü.

411. Sukhaü akatapu¤¤ànaü idha natthi parattha ca,
Sukha¤ca katapu¤¤ànaü idha ceva parattha ca,

412. Tesaü sahavyakàmànaü kattabbaü kusalaü bahuü,
Katapu¤¤à hi modanti sagge bhogasamaïgino'ti.

Abhijjamànapetavatthu pañhamaü.

3. 2

413. Kuõóinagariyo4 thero sànuvàsã nivàsino,
Poññhapàdoti nàmena samaõo bhàvitindriyo.

414. Tassa màtà pità bhàtà duggatà yamalokikà,
Pàpakammaü karitvàna petalokaü ito gatà.

1. Kappakà - machasaü.
2. Pubbe ca - machasaü.
3. Bijitaïgà - machasaü.
4. Kuõóinàgariyo - sãmu. [I]

[BJT Page 80] [\x  80/]

415. Te duggatà såcikaññà kilantà naggino kisà,
Uttasantà mahàtàsà na dassenti kurårino.

416. Tassa bhàtà vitaritvà naggo ekapathekako,
Catukuõóiko bhavitvàna therassa dassayã tumaü.

417. Thero càmanasã katvà tuõhãbhåto apakkami,
So ca vi¤¤àpayã theraü bhàtà petagato ahaü.

418. Màtà pità ca te bhante duggatà yamalokikà,
Pàpakammaü karitvàna petalokaü ito gatà.

419. Te duggatà sucikaññà kilantà naggino kisà,
Uttasantà1 mahàtàsà2 na dassenti kurårino.
[PTS Page 036] [\q  36/]

420. Anukampassu kàruõãko datvà anvàdisàhi no,
Tava dinnena dànena yàpessanti kurårino.

421. Thero caritvà piõóàya bhikkhu a¤¤e va dvàdasa,
Ekajjhaü sannipatiüsu bhattavissaggakàraõà.

422. Thero sabbeva te àha yathà laddhaü dadàtha me,
Saïghabhattaü karissàmi anukampàya ¤àtinaü.

423. Niyyàtayiüsu therassa thero saïghaü nimantayã,
Datvà anvàdisi thero màtu pitu ca bhàtuno.

424. Idaü me ¤àtinaü hotu sukhità hontu ¤àtayo,
Samanantarànudadiññhe bhojanaü udapajjatha.

425. Suciü paõitaü sampannaü anekarasabya¤janaü,
Tato uddisayã bhàtà vaõõavà balavà sukhã.

426. Pahåtaü bhojanaü bhante passa naggàmbhase mayaü,
Tathà bhante parakkama yathà vatthaü labhàmase.

1. Ottappatta - syà.
2. Mahattàsà - machasaü.

[BJT Page 82] [\x  82/]

427. Thero saïkàrakåñamhà uccinitvànanantake,
Pilotikaü pañaü katvà saïghe càtuddise adà.

428. Datvà anvàdisi thero màtu pitå ca bhàtuno,
Idaü me ¤àtãnaü hotu sukhità hontu ¤àtayo.

429. Samantarànuddiññhe vatthàni udapajjiüsu1,
Tato suvatthavasano therassa dassayãtu maü.

430. Yàvatà nandaràjassa vijitasmiü pañicchadà,
Tato bahutarà bhante vatthànacchàdanàni no.

431. Koseyyakambalãyàni khomakappàsikàni ca,
Vipulà ca mahagghà ca tepàkàseva lambare.

432. Te mayaü paridahàma yaü yaü hi manaso piyaü,
Tathà bhante parakkama yathà gehaü2 labhàmase.

433. Thero paõõakuñiü katvà saïghe càtuddise adà,
Datvà anvàdisi thero màtu pitu ca bhàtuno.

[PTS Page 037] [\q  37/]

434. Kåñàgàranivesanà vibhattà bhàgaso mità,
Na manussesu ãdisà yàdisà no gharà idha.

435. Kåñàgàranivesanà vibhattà bhàgaso mità,
Na manussesu ãdisà yàdisà no gharà idha.

436. Api dibbesu yàdisà tàdisà no gharà idha,
Daddallamànà àbhantà samantà caturo disà.

437. Tathà bhante parakkama yathà pànaü2 labhàmase,
Thero karakaü puretvà saïghe càtuddise adà.

438. Datvà anvàdisi thero màtu pitu ca bhàtuno,
Idaü me ¤àtãnaü hotu sukhità hontu ¤àtayo.

439. Samanantarànuddiññhe pànãyaü udapajjatha, 3
Gambhãrà caturassà ca pokkhara¤¤o sunimmità.

440. Sãtodikà såpatitthà sãtà appañigandhiyà,
Padumuppalasa¤channà vàriki¤jakkhapårità.

1. Udapajjiüsu - sãmu. [I]
2. Pànãyaü - machasaü.
3. Uppajjatha - machasaü.

[BJT Page 84] [\x  84/]

441. Tattha nahàtvà pivitvà ca therassa pañidassayuü,
Pahåtaü pànãyaü bhante pàdà dukkhaü phalanti no.

442. âhiõóamànà kha¤jàma sakkhare kusakaõñake,
Tathà bhante parakkama yathà yànaü labhàmase.

443. Thoro sipàñikaü laddhà saïghe càtuddise adà,
Datvà anvàdisi thero màtu pãtu ca bhàtuno.

444. Idaü me ¤àtãnaü hotu sukhità hontu ¤àtayo,
Samanantarànuddiññhe petà rathenamàgamuü.

445. Anukampitamha bhaddante bhattenacchàdanena ca,
Gharena pànadànena yànadànena cåbhayaü:
Muniü kàruõikaü loke bhante vanditumàgatà'ti.

Sànuvàsã petavatthu dutiyaü.

3. 3

[PTS Page 038] [\q  38/]

446. Veëuriyatthambhaü ruciraü pabhassaraü
Vimànamàruyha anekacittaü,
Tatthacchasi devi mahànubhàve
Pathaddhanã1 paõõaraseva candimà2

447. Vaõõopi te kanakassa sanniho
Uttattaråpo bhusadassanãyo,
Pallaïkaseññhe atule nisinnà
Ekà tuvaü natthi ca tuyha sàmiko.

448. Imà ca te pokkhara¤¤o samantà
Pahåtamàlà bahupuõóarãkà,
Suvaõõacuõõehi samantamottà
Na tattha païko paõako ca vijjati.

449. Haüsà cime dassanãyà manoramà
Udakasmiü anupariyanti sabbadà,
Samayya vaggå panadanti sabbe
Bindussarà dundubhinaüva ghoso.

450. Daddallamànà yasasà yasassinã
Nàvàya ca tvaü avalamba tiññhasi,
âëàrapamhe hasite piyaü vade
Sabbaïgakalyàõi bhusaü virocasi.

1. Samantato - sãmu. [I]
2. Cando - sãmu. [I]

[BJT Page 86] [\x  86/]

451. Idaü vimànaü virajaü same ñhitaü
Uyyànavantaü ratinandivaóóhanaü,
Icchàmahaü nàri anomadassane
Tayà saha nandane idha modituü.

452. Karohi kammaü idha vedanãyaü
Citta¤ca te idha nihitaü bhavatu,
Katvàna kammaü idha vedanãyaü
Evaü lacchasi kàmakàminiü,

[PTS Page 039] [\q  39/]

453. Sàdhåti so tassà pañissuõitvà
Akàsi kammaü tahiü vedaniyaü,
Katvàna kammaü tahiü vedaniyaü
Uppajji so màõavo tassà sahavyata'nti.

Rathakàrapetavatthu tatiyaü.

Bhàõavàraü dutiyaü.

3. 4

454. Bhusàni eko sàliü punàparo
Aya¤ca nàrã sakamaüsalohitaü,
Tuva¤ca gåthaü asuciü akantikaü
Paribhå¤jasi kissa ayaü vipàko
 

455. Ayaü pure màtaraü hiüsesi1 ayaü pana kåñavàõijo,
Ayaü maüsàni khàditvà musàvàdena va¤cesi. 2

456. Ahaü manussesu manussabhåtà agàriõã sabbakulassa issarà,
Santesu pariguyhàmi mà ca ki¤ci ito adaü.

457. Musàvàdena chàdemi natthi etaü mama gehe
Sace santaü niguyhàmi gåtho me hotu bhojanaü.

458. Tassa kammassa vipàkena musàvàdassa cåbhayaü,
Sugandhasàlino bhattaü gåthaü me parivattati.

459. Ava¤jhàni ca kammàni na hi kammaü vinassati,
Duggandhaü kimijaü mãëahaü bhu¤jàmi ca pivàmi cà'ti.

Bhusapetavatthu catutthaü.

1. Hiüsati - sãmu. [Ii,] pa.
2. Va¤ceti - sãmu. [Ii,] pa.

[BJT Page 88] [\x  88/]

3. 5

460. Accheraråpaü sugatassa ¤àõaü
Satthà yathà puggalaü byàkàsi.
Ussannapu¤¤àpi bhavanti heke
Parittapu¤¤àpi bhavanti heke.

461. Ayaü kumàro sãvathikàya chaóóito
Aïguññhasnehena yàpeti rattiü,
Na yakkhabhåtà na siriüsapà1 và
Viheñhayeyyuü katapu¤¤aü kumàraü.
[PTS Page 040] [\q  40/]
462. Sunakhàpimassa palihiüsu pàde
Dhaïkà sigàlà parivattayanti,
Gabbhàsayaü pakkhigaõà haranti
Kàkà pana akkhimalaü haranti.

463. Na yimassa rakkhaü vidahiüsu keci
Na osadhaü sàsapadhåpanaü và,
Nakkhantayogampi na aggahesuü
Na sabbadha¤¤ànipi àkiriüsu.

464. Etàdisaü uttamakicchapattaü
Rattàbhataü sãvathikàya chaóóhitaü,
Nonãtapiõóaü va pavedhamànaü
Sasaüsayaü jãvitasàvasesaü.

465. Tamaddasà devamanussapåjito
Disvà ca taü byàkari bhåripa¤¤o,
Ayaü kumàro nagarassimassa
Aggakulãno bhavissati bhogato2 ca.

466. Kissa vataü kiü pana brahmacariyaü
Kissa suciõõassa ayaü vipàko,
Etàdisaü vyasanaü pàpuõitvà
Taü tàdisaü paccanubhossatiddhiü.

467. Buddhapamukhassa bhikkhusaïghassa3
Påjaü akàsi janatà uëàraü,
Tatrassa cittassahu4 a¤¤athattaü
Vàcaü tàdisaü paccanubhossatiddhiü.

468. So taü vitakkaü pañivinodayitvà. 5
Pãtiü pasàdaü pañiladdhà pacchà,
Tathàgataü tetavane vasantaü
Yàguyà upaññhàsi sattarattaü.

1. Sarãsapà - machasaü.
2. Bhogavà - sãmu [i]
3. Saïghassa - machasaü. 4. Cittassa - sãmu [i]
5. Vinodayitvà - machasaü.
Pavinodayitvà - sãmu. [I]

[BJT Page 90] [\x  90/]

[PTS Page 041] [\q  41/]

469. Tassa vataü taü pana buhmacariyaü
Tassa suciõõassa ayaü vipàko,
Etàdisaü byasanaü pàpuõitvà
Taü tàdisaü paccanubhossatiddhiü.

470. òhatvàna so vassasataü idheva
Sabbehi kàmehi samaïgibhåto,
Kàyassa bhedà abhisamparàyaü
Sahavyataü gacchati vàsavassà'ti.

Kumàrapetavatthu pa¤camaü.

3. 6

471. Naggà dubbaõõaråpàsi kisà dhamanisanthatà,
Upphàsulike kisike kànu tvaü idha tiññhasi?

472. Ahaü bhadante petãmhi duggatà yamalokikà,
Pàpakammaü karitvàna petalokamito gatà.

473. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena petalokaü ito gatà.

474. Anàvañesu titthesu viciniü addhamàsakaü,
Santesu deyyadhammesu dãpaü nàkàsimattano.

475. Nadiü upemi tasità rittakà parivattati,
Chàyaü upemi uõhesu àtapo parivattati.

476. Aggivaõõo ca me vàto dahanto upavàyati:
Eta¤ca bhante arahàmi a¤¤a¤ca pàpakaü tato.

477. Gantvàna hatthinãpuraü cajjesi mayha màtaraü,
Dhãtà ca te mayà diññhà duggatà yamalokikà.

478. Pàpakammaü karitvàna petalokaü ito gatà,
Atthi ca me ettha nikkhittaü anakkhàta¤ca naü mayà.

[BJT Page 92] [\x  92/]

479. Cattàri satasahassàni pallaïkassa ca heññhato,
Tato me dànaü dadatu1 tassà ca hotu jivikà.

480. Dànaü datvà ca me màtà dakkhiõaü anudissatu2
Tadàhaü sukhità hessaü sabbakàmasamiddhinã.

481. Sàdhåti so pañissutvà gantvàna hatthiniü puraü avoca tassà màtaraü,
Dhãtà ca te mayà diññhà duggatà yamalokikà.

482. Pàpakammaü karitvàna petalokaü ito gatà,
Sà maü tattha samàdapesi vajjesi mayha màtaraü.

483. Dhãtà ca te mayà diññhà duggatà yamalokikà,
Pàpakammaü karitvàna petalokaü ito gatà.

484. Atthi ca me ettha nikkhittaü anakkhàta¤ca taü mayà,
Cattàri satasahassàni pallaïkassa ca heññhato:
Tato me dànaü dadatu tassà ca hotu jãvikà.

485. Dànaü datvàna me màtà dakkhiõaü anudissatu, 3
Tadàhaü sukhità hessaü sabbakàmasamiddhinã.
[PTS Page 042] [\q  42/]
486. Tato hi sà dànamadà datvà ca tassà dakkhiõanamàdisi,
Peti ca sukhità àsi sarãraü càrudassana'nti.

Seriõãpetavatthu chaññhaü.

3. 7

487. Naranàripurakkhato yuvà rajanãyehi kàmaguõehi sobhasi,
Divasaü anubhosi kàraõaü kimakàsi purimàya jàtiyà.

488. Ahaü ràjagahe ramme ramaõãye giribbaje,
Migaluddo pure àsiü lohitapàõã dàruõo.

489. Avirodhakaresu pàõãsu puthusattesu paduññhamànaso,
Vicariü atidàruõo tadà4 parahiüsàya rato asa¤¤ato.

490. Tassa me sahàyo suhado5 saddho àsi upàsako,
Sopi maü anukampanno nivàresi punappunaü.

1. Dadattha - sãmu [ii]
2. âdissatu me - sãmu [ii]
Anudissati - sãmu [i]
3. Anudicchatu - machasaü, anvàdissatu - syà
4. Sadà - machasaü.
5. Suhadayo - machasaü.

[BJT Page 94] [\x  94/]

491. Màkàsi pàpakaü kammaü mà tàta duggati agà,
Sace icchasi pecca sukhaü virama pàõavadhà asaüyamà.

492. Tassàhaü vacanaü sutvà sukhakàmissa hitànukampino,
Nàkàsiü sakalànusàsaniü cirapàpàbhirato abuddhimà.

493. So maü puna bhårisumedhaso anukampàya saüyame nivesayã,
Sace divà hanasi pàõino atha te rattiü bhavatu sa¤¤amo.

494. Svàhaü divà hanitva1 pàõino virato rattimahosiü sa¤¤ato,
Rattàhaü parivàremi divà khajjàmi duggato.

495. Tassa kammassa kusalassa anubhomi rattiü amànusiü,
Divà pañihatàva kukkurà upadhàvanti samantà khàdituü.

[PTS Page 043] [\q  43/]

496. Ye ca te sattànuyogino dhuvaü payuttà sugatassa sàsane,
Ma¤¤àmi te amatameva kevalaü adhigacchanti padaü asaïkhata'nti.

Migaluddakapetavatthu sattamaü.

3. 8

497. Kåñàgàre ca pàsàde pallaïke goõakatthake,
Pa¤caïgikena turiyena ramasi suppavàdite,

498. Tato ratyà vyavasàne suriyassuggamanampati,
Apaviddho susànasmiü bahudukkhaü nigacchasi.

499. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena idaü dukkhaü nigacchasi.

500. Ahaü ràjagahe ramme ramaõãye giribbaje,
Magaluddo pure àsiü luddo càsimasa¤¤ato.

501. Tassa me sahàyo suhado saddho àsi upàsako,
Tassa kulupago bhikkhu àsi gotamasàvako.

502. Sopi maü anukampanno nivàresi punappunaü,
Màkàsi pàpakaü kammaü mà tàta duggatiü agà.

1. Hanitvà - machasaü.

[BJT Page 96] [\x  96/]

503. Sace icchasi pecca sukhaü virama pàõavadhà asaüyamà.
Tassàhaü vacanaü sutvà sukhakàmassa hitànukampino.

504. Nàkàsiü sakalànusàsaniü cirapàpàbhirato abuddhimà,
So maü puna bhårisumedhaso anukampàya saüyame nivesayã.

505. Sace divà hanasi pàõino atha te rattiü bhavatu saüyamo.
Svàhaü divà hanitva pàõino virato rattimahosiü saüyato.

506. Rattàhaü paricàremi divà khajjàmi duggato,
Tassa kammassa kusalassa anubhomi rattiü amànusiü:
Divà pañihatàva kukkurà upadhàvanti samantà khàdituü.

507. Ye ca te satatànuyogino dhuvayuttà sugatassa sàsane,
Ma¤¤àmi te amatameva kevalaü adhigacchanti padaü asaïkhata'nti.

Dutiya migaluddakapetavatthu aññhamaü.

3. 9

508. Màlã kiriñã keyåri gattà te candanussadà,
Pasannamukhavaõõosi suriyavaõõova sobhasi.

509. Amànusà pàrisajjà ye teme paricàrakà,
Dasaka¤¤àsahassàni yà temà paricàrakàka.

510. Tà kambukeyåra dharà ka¤canàvelabhåsità,
Mahànubhàvosi tuvaü lomahaüsanaråpavà:
Piññhimaüsàni attano sàmaü ukkaóóha khàdasi.

511. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena piññhimaüsàni attano sàmaü ukkaóóha khàdasi.

[PTS Page 044] [\q  44/]

512. Attanohaü anatthàya jãvaloke acàrisaü,
Pesu¤¤àmusàvàdena nikativa¤canàya ca.

513. Tatthàhaü parisaü gantvà saccakàle upaññhite,
Atthaü dhammaü niraükatvà1 adhammamanuvattisaü.
1. Niràkatvà - sãmu

[BJT Page 98] [\x  98/]

514. Evaü so khàdatattànaü yo hoti piññhimaüsiko,
Yathàhaü ajja khàdàmi piññhimaüsàni attano,

515. Tayidaü tayà nàrada sàmaü diññhaü
Anukampakà ye kusalà vadeyyuü,
Mà pesunaü mà ca musà abhàõi
Mà khosi piññhimaüsiko tuva'nti.

Kåñavinicchayikapetavatthu navamaü.

3. 10

516. Antaëikkhasmiü tiññhanto duggandho påti vàyasi,
Mukha¤ca te kimayo putigandhaükhàdanti kiü kammaü makàsi pubbe

517. Tato satthaü gahetvàna okkanatanti punappunaü,
Kharena paripphositvà okkanatanti punappunaü.

518. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena idaü dukkhaü nigacchasãti.

519. Ahaü ràjagahe ramme ramaõãye giribbaje,
Issaro dhanadha¤¤assa supahåtassa màrisa.

520. Tassàyaü me bhariyà ca dhãtà ca suõisà ca me, tà màlaü uppala¤càpi paccaggha¤ca vilepanaü
Thåpaü harantiyo vàresiü taü pàpaü pakataü mayà.

521. Chaëàsãtisahassàni mayaü paccattavedanaü,
Thåpapåjaü vivaõõetvà paccàma niraye bhusaü.

522. Ye ca kho thåpapåjàya vattante arahato mahe.
âdãnavaü pakàsenti vivecayatha1 ne tato.

523. Imà ca passa àyantiyo màlàdhàrã alaïkatà,
Màlàvipàkaü anubhonti2 samiddhà tà yasassiniyo.
[PTS Page 045] [\q  45/]
524. Ta¤ca disvàna accheraü abbhutaü lomahaüsanaü,
Namo karonti sappa¤¤à vandanti taü mahàmuniü.

525. So hi nåna ito gantvà yoniü laddhàna mànusi,
Thåpapåjaü karissàmi appamatto punappunanti'.
Dhàtuviviõaõikapetavatthu dasamaü.

Cåëavaggo tatiyo.

Tassuddànaü: -

Abhijjamàno koõóa¤¤o rathakàrã bhåsena ca,
Kumàro gaõikà ceva dve luddà piññhapåjayo:
Vaggo tena pavuccatã'ti.

1. Vivecayetha - machasaü.
2. Anubhontiyo - machasaü.