526. Vesàlã nàma nagaratthi vajjãnaü
Tattha ahu licchavi ambasakkharo,
Disvàna petaü nagarassa bàhiraü
Tattheva pucchitthaü taü kàraõatthiko.

527. Seyyà nisajjà nayimassa atthi
Abhikkamo natthi pañikkamo và1,
Asitapãtakhàyitavatthabhogà
Paricàrikà sàpi2 imassa natthi

528. Ye ¤àtakà diññhasutà suhajjà
Anukampakà yassa pubbe ahesuü3,
Daññhumpi te dàni na taü labhanti
Viràdhitatto4 hi janena tena.

529. Na oggatantassa bhavanti mittà
Jahanti mittà vikalaü viditvà,
Attha¤ca disvà parivàrayanti
Bahå ca mittà uggatattassa honti.

530. Nihãnatto sabbabhogenahi kiccho
Sammakkhito samparibhinta gatto,
Ussàvabinduva palippamàno5
Ajja suve jãvitassåparodho.

[PTS Page 046] [\q  46/]

531. Etàdisaü uttamakicchapattaü
Uttàsitaü pucimandassa såle,
Attha tvaü kena vaõõena vadesi yakkha
Jãva bho jãvitameva seyyoti.

532. Sàlohito esa ahosi mayhaü
Ahaü saràmi purimàya jàtiyà,
Disvà ca me kàru¤¤amahosi ràja
Mà pàpadhammo nirayaü patàyaü.

533. Ito cuto licchavi esa poso
Sattussadaü nirayaü ghoraråpaü,
Upapajjati dukkatakammakàrã
Mahàbhitàpaü kañukaü bhayànakaü

1. Pañikkamo ca - machasaü.
2. Pariharaõà - pu. , Paricàraõà - keci.
3. Ahesuü pubbe - machasaü.
4. Viràjitatto - machasaü.
5. Palimpamàno - machasaü.

[BJT Page 102] [\x 102/]

534. Anekabhàgena guõena seyyo
Ayameva sålo nirayena tena,
Ekantadukkhaü kañukaü bhayànakaü
Ekantatippaü nirayaü patàyaü.

535. Ida¤ca sutvà vacanaü mameso
Dukkhåpanãto vijaheyya pàõaü,
Tasmà ahaü santãke na bhaõàmi
Mà me kato jãvitassåparodho.

536. A¤¤ato eso purisassa attho
A¤¤ampi icchàmase pucchituü tuvaü,
Okàsakammaü sace no karosi
Pucchàmi taü na ca no kujjhitabbaü.

537. Addhà pañi¤¤à me tadà ahu
Nàcikkhanà appasantassa hoti,
Akàmà saddheyyavacoti katvà
Pucchassu maü kàmaü yathà visayhaü

538. Yaü ki¤càhaü cakkhunà passissàmi
Sabbatampi tàhaü abhisaddaheyyaü,
Disvàna taü nopi ce saddaheyyaü
Kareyyàsi me yakkha niyassakammaü.

[PTS Page 047] [\q  47/]

539. Saccappañi¤¤à tava mesà hotu
Sutvàna dhammaü labhassuppasàdaü,
A¤¤atthiko no ca paduññhacitto
Yaü te sutaü asutaü càpi dhammaü
Sabbaü àcikkhissaü yathà pajànaü

540. Setena assena alaïkatena
Upayàsi sålàvutakassa santike,
Yànaü idaü abbhutaü dassaneyyaü
Kissetaü kammassa ayaü vipàko.

541. Vesàliyà tassa nagarassa majjhe
Cikkhallamagge narakaü ahosi,
Gosãsamekàhaü pasannacitto
Setaü gahetvà narakasmiü nikkhipiü.

1. Pañi¤¤àtame taü - machasaü.

[BJT Page 104] [\x 104/]

542. Etasmiü pàdàni patiññhapetvà
Maya¤ca a¤¤e ca atikkamimha,
Yànaü idaü abbhutaü dassaneyyaü
Tasseva kammassa ayaü vipàko.

543. Vaõõo ca te sabbadisà pabhàsati
Gandho ca te sabbadisà pavàyati,
Yakkhiddhipattosi mahànubhàvo
Naggo càsi kissa ayaü vipàko.

544. Akkodhano niccapasannacitto
Saõhàhi vàcàhi janaü lapemi, 1
Tasseva kammassa ayaü vipàko
Dibbo me vaõõo satataü pabhàsati.

545. Yasa¤ca kitti¤ca dhamme ñhitànaü
Disvàna mantemi pasannacitto,
Tasseva kammassa ayaü vipàko
Dibbo me gandho satataü pavàyati.

[PTS Page 048] [\q  48/]

546. Sahàyanaü titthasmiü nahàyantànaü2
Thale gahetvà nidahissa dussaü,
Khióóatthiko no ca paduññhacitto
Tenamhi naggo kasirà ca vutti

547. Yo kãëamàno pakaroti pàpaü
Tassidisaü3 kammavipàkamàhu
Akãëamàno pana yo karoti
Kiü tassa kammassa vipàkamàhu.

548. Ye duññhasaïkappamànà manussà
Kàyena vàcàya ca saïkiliññhà,
Kàyassa bhedà abhisamparàyaü
Asaüsayaü te nirayaü upenti.

549. Apare pana sugatiü àsamànà
Dàne ratà saügahitattabhàvà,
Kàyassa bhedà abhisamparàyaü
Asaüsayaü te sugatiü upenti.

1. Upemi - machasaü,
2. Nahàyantànaü - machasaü.
3. Tassedisaü - machasaü.

[BJT Page 106] [\x 106/]

550. Taü kinti jàneyyaü ahaü avecca
Kalyàõapàpassa ayaü vipàko,
Kiü vàhaü disvà abhisaddabheyyaü
Ko vàpi maü saddabhàpeyya etaü

551. Disvà ca sutvà và1 abhisaddahassu
Kalyàõapàpe ubhaye asante
Kalyàõapàpassa ayaü vipàko,
Siyà nu sattà sugatà duggatà và.

552. No cettha kammàni kareyyuü maccà
Kalyàõipàpàni manussaloke,
Nàhesuü sattà sugatà duggatà và
Hãnappaõità ca manussaloke.

553. Yasmà ca kammàni karonti maccà
Kalyàõapàpàni manussaloke,
Tasmà hi sattà sugatà duggatà và
Hãnappaõãtà ca manussaloke

[PTS Page 049] [\q  49/]

554. Dvayajja kammànaü vipàkamàhu
Sukhassa dukkhassa ca vedanãyaü,
Tà devatàyo paricàrayanti paccenti2 bàlà dvayataü apassino.

555. Namatthi kammàni sayaü katàni
Datvàpi me natthi so àdiseyya, acchàdanaü sayanamathannapànaü
Tenamhi naggo kasirà ca vutti.

556. Siyà nu kho kàraõaü ki¤ca yakkha
Acchàdanaü yena tuvaü labhetha,
âcikkha me taü yadatthi hetu
Saddhàyitaü hetu vaco suõoma.

557. Kappinako3 nàma idhatthi bhikkhu
Jhàyã susãlo arahà vimutto.
Guttindriyo saüvutapàtimokkho
Sãtãbhåto uttamadiññhipatto.

558. Sakhilo vada¤¤å suvaco sumukho
Svàgamo suppañimuttako ca,
Pu¤¤assa khettaü araõavihàrã
Devamanussàna¤ca dakkhiõeyyo.

1. Sutvà - sãmu [i]
2. Paccanti - sãmu [i]
3. Kappitako - machasaü.
[BJT Page 108] [\x 108/]
559. Santo vidhåmo anãgho niràso
Mutto visallo amamo avaïko,
Niråpadhi sabbapapa¤ca khãõo
Tisso vijjà anuppatto jåtãmà.

560. Appa¤¤àto disvàpi na sujàno
Munãti naü vajjisu voharanti,
Jànanti taü yakkhabhåtà anejaü
Kalyàõadhammaü vicaranti1 loke.
561. Tassa tuvaü ekaü yugaü duve và
Mamuddisitvàna sace dadetha,
Pañiggahãtàni ca tàni assu
Mama¤ca passetha sannaddhadussaü.
[PTS Page 050] [\q  50/]
562. Kasmiü padese samaõaü vasantaü
Gantvàna passemu mayaü idàni,
Samajja2 kaïkhaü vicikicchita¤ca
Diññhivisåkàni ca ko vinodaye. 3

563. Eso nisinno kapinaccanàyaü
Parivàrito devatàhi bahåhi.
Dhammiü yathaü bhàsati saccanàmo
Sakasmimàcerake appamatto.

564. Tathàhaü kassàmi gantvà idàni
Acchàdayissaü samaõaü yugena,
Pañiggahãtàni ca tàni assu
Tuva¤ca passemu sannaddhadussaü.

565. Mà akkhaõe pabbajitaü upàgami
Sàdhu vo licchavi nesa dhammo,
Tato ca kàle upasaïkamitvà
Tattheva passàhi raho nisinnaü.

566. Tathàti vatthà agamàsi tattha
Parivàrito dàsagaõena licchavi,
So taü nagaraü upasaïkamitvà
Vàsåpagacchittha sake nivesane.

1. Vicarantaü - sãmu [i]
2. Yo majja - machasaü. 3. Vinodeyya me - machasaü.

[BJT Page 110] [\x 110/]

567. Tato ca kàle gihikiccàni katvà
Nahàtvà pivitvà ca khaõaü labhitavà,
Viceyya peëàto yugàni aññha
Gàhàpayã dàsagaõena licchavi.

[PTS Page 051] [\q  51/]

568. So taü padesaü upasaïkamitvà
Tamaddasà samaõaü santacittaü,
Pañikkamantaü gocarato nivattaü
Sãtibhåtaü rukkhamåle nisinnaü.

569. Tamenaü avoca upasaïkamitvà
Appàbàdhaü phàsuvihàra¤ca pucchi.
Vesàliyaü licchavihaü bhadante
Jànanti maü liccavi ambasakkharo.

570. Imàni me aññhayugà subhàni
Patigaõha bhante padadàmi tuyhaü.
Teneva atthena idhàgatosmi
Yathà ahaü attamano bhaveyyaü.
571. Duratova samaõà bràhmaõà ca
Nivesanaü te parivajjayanti,
Pattàni bhijjanti ca te nivesane
Saïghàñiyo càpi vipàñayanti. 1

572. Athàpare pàdakuñhàrikàbhi
Avaüsirà samaõà pàtayanti,
Etàdisaü pabbajità vihesaü
Tayà kataü samaõà pàpuõanti.

573. Tiõena telampi na tvaü adàsi
Måëahassa maggampi na pàvadàsi,
Andhassa daõóaü sayamàdiyàsi
Etàdiso kadariyo asaüvuto2
Atha tvaü kena vaõõena kimeva disvà
Amhehi saha saüvibhàgaü karosi,

574. Paccemi bhante yaü tvaü vadesi
Vihesayiü samaõe bràhmaõe ca,
Khióóhattiko no ca paduññhacitto
Etampi me dukkañameva bhante.
[PTS Page 052] [\q  52/]
1. Vidàëayanti - machasaü.
2. Asaüvuto tuvaü - machasaü.

[BJT Page 112] [\x 112/]

575. Khióóàya yakkho pasavitva pàpaü
Cedeti dukkhaü asamatta bhogã,
Daharo yuvà nagganiyassa bhàgã
Kiüsu tato dukkhatarassa hoti.

576. Taü disvà saüvegamalatthaü bhante
Tappaccayà tàhaü dadàmi dànaü,
Pañigaõha bhante vatthayugàni aññha
Yakkhassimà gacchantu dakkhiõàyo.

577. Addhàhi dànaü bahudhà pasatthaü
Dadato ca te akkhayadhammamatthu,
Pañigaõhàmi te vatthayugàni aññha
Yakkhassimà gacchantu dakkhiõàyo.

578. Tato ca so àcamayitva licchavi
Therassa datvàna yugàni aññha,
Pañiggahãtàni ca tàni cassu
Yakkha¤ca passetha sannaddhadussaü.
579. Tamaddasà candanasàralittaü
âja¤¤amàråëhamuëàravaõõaü,
Alaïkataü sàdhu nivatthadussaü
Parivàritaü yakkhamahiddhipattaü

580. So taü disvà attamano udaggo
Pahaññhacitto ca subhaggaråpo,
Kamma¤ca disvàna mahàvipàkaü
Sandiññhikaü cakkhunà sacchikatvà.

581. Tamenaü avoca upasaïkamitvà
Dassàmi dànaü samaõabràhmaõànaü,
Na càpi me ki¤ci adeyyamatthi
Tuvaü ca me yakkha bahåpakàroti.

[PTS 053]

582. Tuvaü ca me licchavã ekadesaü
Adàsi dànàni amoghametaü,
Svàhaü karissàmi tayà ca1 sakkhiü
Amànuso mànusakena saddhinti.

1. Tayà ca - machasaü.

[BJT Page 114] [\x 114/]

583. Gatã ca bandhå ca paràyaõa¤ca
Mitto mamàsi atha devatàsi,
Yàcàmahaü1 pa¤jaliko bhavitvà
Icchàmi taü yakkha punàpi daññhånti.

584. Sace tuvaü assaddho bhavissasi
Kadariyaråpo vippañipannacitto,
Teneva maü na licchasi dassanàya
Disvà ca taü nopi ca àlapissaü.

585. Sace2 tuvaü bhavissasi dhammagàravo
Dàne rato saïgahitattabhàvo,
Opànabhåto samaõabràhmaõànaü
Evaü mamaü lacchasi dassanàya.

586. Disvà ca taü àlapissaü bhadante
Ima¤ca sålato lahuü pamu¤ca,
Yato nidànaü akarimbha sakkhiü
Ma¤¤àma sålàvutakassa kàraõà.

587. Te a¤¤ama¤¤aü akarimha sakkhiü
Aya¤ca sålàvuto3 lahuü pamutto,
Sakkacca dhammàni samàcaranto
Mucceyya so nirayà ca tamhà.

588. Kammaü siyà a¤¤atra vedanãyaü
Kapapinaka¤ca [PTS Page 054] [\q  54/]      upasaïkamitvà,
Teneva saha saüvibhajitva kàle
Sayammukhenupanisajja puccha.

589. So te akkhissati etamatthaü
Tameva bhikkhuü upasaïkamitvà,
Pucchassu a¤¤atthiko no ca paduññhacitto
So te sutaü asutaü càpi dhammaü,
Sabbampi akkhissati yathà pajànaü.

590. So tattha rahassaü samullapitvà
Sakkhiü karitvàna amànusena,
Pakkàmi so licchavãnaü sakàsaü
Atha bråvi parisaü sannisinnaü.

1. Yàcàmi taü - machasaü.
2. Sace pana - machasaü.
3. Sålato - machasaü.
[K-7-03]

[BJT Page 116] [\x 116/]

591. Suõantu bhonto mama ekavàkyaü
Varaü varissa labhissàmi atthaü,
Sulàvuto puriso luddakammo
Paõihitadaõóo anusattaråpo

592. Ettàvatà vãsati rattimattà
Yato àvuto neva jãvati na mato,
Tàhaü mocayissàmi dàni
Yathàmati anujànàtu saïghoti.
593. Eta¤ca a¤¤aü ca lahuü pamu¤ca
Ko taü vadetha tathà karontaü,
Yathà pajànàsi tathà karohi
Yathàmati anujànàti saïghoti.

594. So taü padesaü upasaïkamitvà
Sålàvutaü mocayi khippameva,
Mà bhàyi sammàti ca taü avoca
Tikicchakàna¤ca upaññhapesi.
[PTS Page 055] [\q  55/]

595.  Kappinaka¤ca upasaïkamitvà
Tena samaü saüvibhajitvà kàle,
Sayammukhenupanisajja licchavi
Tatheva pucchitthaü naü kàraõatthiko.

596. Sålàvuto puriso luddakammo
Paõihutadaõóo anusattarupo,
Ettàvatà vãsatirattimattà
Yato àvuto neva jãvati na mato.

597. So mocito gantvà mayà idàni
Etassa yakkhassa vaco hi bhante,
Siyà nu kho kàraõaü ki¤cideva
Yena so nirayaü no vajeyya

598. âcikkha yadi atthi hetu
Saddhàyitaü hetu vaco suõoma,
Na tesaü kammànaü vinàsamatthi
Avedayitvà idha byantibhàvo.

[BJT Page 118] [\x 118/]

599. Sace sa dhammàni1 samàcareyya
Sakkacca rattindivamappamatto
Mucceyya so nirayà ca tamhà
Kammaü siyà a¤¤atra vedanãyanti.

600. A¤¤ato eso purisassa attho
Mamampidàni anukammapa bhante,
Anusàsa maü ovada bhåripa¤¤a
Yathà ahaü no nirayaü vajeyyanti.

601. Ajjeva buddhaü saraõaü upehi
Dhamma¤ca saïgha¤ca pasannacitto,
Tatheva sikkhàya padàni pa¤ca
Akhaõóa phullàni samàdiyassu.

602. Pàõàtipàtà viramassu khippaü
Loke adinnaü parivajjayassu
Amajjapo mà ca musà abhàõã
Sakena dàrena ca hohi tuññho,
Ima¤ca ariyaü aññhaïgavarenupetà
Samàdiyàhi kusalaü sukhudrayaü

[PTS Page 056] [\q  56/]

603. Cãvaraü piõóapàta¤ca paccayaü sayanàsanaü
Antaü pànaü khàdanãyaü vatthasenàsanàni ca,
Dadàhi ujubhåtesu vippasannena cetasà.

604. Bhikkhå pi sãlasampanne vãtaràge bahussute
Tappehi annapànena sadà pu¤¤aü pavaóóhati.

605. Eva¤ca dhammàni samàcaranto
Sakkacca rattindivamappamatto,
Mucceyya so tvaü nirayà ca tamhà
Kammaü siyà a¤¤atra vedanãyanti.

606. Ajje va buddhaü saraõaü upemi
Dhamma¤ca saïgha¤ca pasannacitto,
Tatheva sikkhàya padàni pa¤ca
Akhaõuóaphullàni samàdiyàmi.

607. Pàõàtipàtà viramàmi khippaü
Loke adinnaü parivajjayàmi,
Amajjapo no ca musà bhaõàmi
Sakena dàrena va bhomi tuññho,
Ima¤ca ariyaü aññhaïga varenupetaü,
Samàdiyàmi kusalaü sukhudrayaü

1. Kammàni - pa, sãmu [ii]

[BJT Page 120] [\x 120/]

608. Cãvaraü piõóapàta¤ca paccayaü sayanàsanaü,
Annaü pànaü khàdanãyaü vatthasenàsanàni ca.

609. Bhikkhu pi sãlasampanne vãtaràge bahussute,
Dadàmi na vikampàmi buddhànaü sàsane rato.

610. Etàdiso licchavi ambasakkharo
Vesàliyaü a¤¤ataro upàsako,
Saddho mudukàrakaro ca bhikkhu
Saïgha¤ca sakkacca tadà upaññhahi.

611. Sålàvuto ca arogo hutvà
Serã sukhã pabbajjaü upàgami,
Bhikkhu¤ca àgamma kappinakuttamaü
Ubhopi sàma¤¤aphalàni ajjhaguü.

[PTS Page 057] [\q  57/]

612. Etàdisà sappurisàna sevanà
Mahapphalà hoti sataü vijànataü,
Sålàvuto aggaphalaü aphassayi
Phalaü kaniññhaü pana ambasakkharo'ti.

Ambasakkharapetavatthu pañhamaü.

4. 2

613. Suõàtha1 yakkhassa ca vàõijàna ca
Samàgamo yattha tadà ahosi,
Yathà kathaü itarãtarena càpi
Subhàsitaü ta¤ca suõàtha1 sabbe.

624. Yo so ahu ràjà pàyàsi nàmo
Bhummànaü sahavyagato2 yasassã,
So modamànova sake vimàne
Amànuso mànuse ajjhahàsãti.

625. Vaïke ara¤¤e amunassaññhàne
Kantàre appodake appabhakkhe,
Suduggame vaõõupathassa majjhe,
Vaïkaü bhayà naññhamanà manussà.

1. Suõotha - sãmu [ii] machasaü.
2. Sahabya - machasaü.

[BJT Page 122] [\x 122/]

616. Nayidha phalà målamayà ca santi
Upàdànaü natthi kuto idha bhakkho,
A¤¤atra paüsåhi ca vàlukàhi ca
Tattàhi uõhàhi ca dàruõàhi ca.

617. Ujjaïgalaü tattamivaü kapàlaü
Anàyasaü paralokena tulyaü,
Luddànamàvàsamidaü puràõaü
Bhåmippadeso abhisattaråpo.

618. Atha tumhe kena vaõõena
Kimàsamànà imaü padesaü hi.
Anuppaviññhà sahasà samecca
Lobhà bhayà athavà sampamåëhà.

619. Magadhesu aïgesu ca satthavàhà
âropayitvà paõiyaü puthuttaü,
Te yàmase sindhusovãrabhåmiü
Dhanatthikà uddayaü patthayànà

620. Divà pipàsaü'nadhi vàsayantà1
Yoggànukampa¤ca samekkhamànà,
Etena vegena àyàma sabbe
Rattiü maggaü pañipannà vikàle.

621. Te duppayàtà aparaddhamaggà
Andhàkulà vippanaññhà ara¤¤e,
Suduggame vaõõupathassa majjhe
Disaü na jànàma pamåëhacittà.

622. Ida¤ca disvàna adiññhapubbaü
Vimànaseññha¤ca tuva¤ca yakkha,
Taduttariü jãvitamàsamànà
Disvà patãnà sumanà udaggàti.

623. Pàraü samuddassa ida¤ca vaõõuü
Vettàcaraü saïkupatha¤ca maggaü,
Nadiyo pana pabbatàna¤ca duggà
Puthuddisà gacchatha bhogahetu.

624. Pakkhandiyàna vijitaü paresaü
Verajjake mànuse pekkhamànà,
Yaü vo sutaü và athavàpi diññhaü
Accherakaü taü vo suõoma tàtà.

1. Pipàsaü anadhivàsayantà - sãmu. [Ii]

[BJT Page 124] [\x 124/]

625. Itopi accherataraü kumàra
Na no sutaü và athavàpi diññhaü,
Atãtamànusakkameva sabbaü
Disvàna tappàma anomavaõõaü.

626. Vehàsayaü pokkhara¤¤o savanti
Pahåtamalyà bahupuõóarãkà,
Dumàcime niccaphalåpapannà
Atãva gandhà surabhiü pavàyanti.

627. Veëuriyatthamhà satamussitàse
Silàppavàëassa ca àyataüsà,
Masàragallà saha lohitaïkà
Thamhà ime jotirasàmayàse.

628. Sahassatthambhaü atulànubhàvaü
Tesåpari sàdhumidaü vimànaü,
Ratanantaraü ka¤canavedimissaü
Tapanãyapaññehi ca sàdhu channaü.

629. Jambonaduttattamidaü sumaññho
Pàsàdasopànaphalupapanno,
Daëho ca vaggu sumukho susaügato1
Atãva nijjhànakhamo manu¤¤o.

630. Ratanantarasmiü bahuannapànaü
Parivàrito accharàsaügaõena,
Murajja2 àëambaraturiyaghuññho
Abhivanditosi thutivandanàya.

631. So modayi nàrigaõappabodhano
Vimànapàsàdavare manorame,
Acintiyo sabbaguõåpapanno
Ràjà yathà vessavaõo naëinyà.

632. Devo nu àsi uda vàsi yakkho
Uduhu devindo manussabhåto,
Pucchanti taü vàõijà satthavàhà
âcikkha ko nàma tuvaüsi yakkhàti.

633. Serissako nàma ahampi yakkho
Kantàriyo vaõõupathamhi gutto,
Imaü padesaü abhipàlayàmi
Vàcaïkaro vessavaõassa ra¤¤o.

1. Vaggu ca susaügato ca - machasaü.
2. Maraja - ma. Cha. Sa.

[BJT Page 126] [\x 126/]

634. Adhicca laddhaü pariõàmajaü te
Sayaü kataü udàhu devehi dinnaü,
Pucchanti taü vàõijà satthavàhà
Kathaü tayà laddhamidaü manu¤¤anti.

635. Nàdhicca laddhaü na pariõàmajaü me
Na sayaü kataü napi devehi dinnaü,
Sakehi kammehi apàpakehi
Pu¤¤ehi me laddhamidaü manu¤¤anti.

636. Kinte vataü kiü pana brahmacariyaü
Kissa suciõõassa ayaü vipàko,
Pucchanti taü vàõijà satthavàhà
Kathaü tayà laddhamidaü vimànanti.

637. Mamaü1 pàyàsãti ahå sama¤¤à
Rajjaü yadà kàriyiü kosalànaü, natthikadiññhi kadariyo pàpadhammo
Ucchedavàdã ca tadà ahosiü.

638. Samaõo ca kho àsi kumàrakassapo
Bahussato cittakathi uëàro,
So me tadà dhammakathaü akàsi2
Diññhivisåkàni vinodayã me.

639. Tàhaü tassa dhammakathaü suõitvà
Upàsakattaü pañivedayissaü,
Pàõàtipàtà virato ahosiü
Loke adinnaü parivajjayissaü.
Amajjapo no ca musà abhàõiü
Sakena dàrena ca ahosiü3 tuññho.

640. Taü me vataü taü pana brahmacariyaü
Tassa suciõõassa ayaü vipàko,
Teheva kammehi apàpakehi
Pu¤¤ehi me laddhamidaü vimànanti.

641. Saccaü kiràhaüsu narà sapa¤¤à
Ana¤¤athà vacanaü paõóitànaü,
Yahiü yahiü gacchati pu¤¤akammo
Tahiü tahiü modati kàmakàmã.

1. Mama - sãmu [ii]
2. Abhàsi - machasaü.
3. Ahosi - machasaü.

[BJT Page 128] [\x 128/]

642. Yahiü yahiü sokapariddavo ca
Vadho ca bandho ca parikkileso,
Tahiü tahiü gacchati pàpakammo
Na muccati duggatiyà kadàcãti.

643. Sammåëharåpo ca jano ahosi
Asmiü muhutte kalalãkatova,
Janassimassa tuyha¤ca kumàra
Appaccayo kena nu kho ahosi.

644. Ime sirisåpavanà ca tàtà
Dibbà gandhà surabhiü1 sampavanti,
Te sampavàyanti imaü vimànaü
Divà ca ratto ca tamaü nihantvà2

645. Imesaü ca kho vassasataccayena
Sipàñikà phalati ekamekà,
Mànussakaü vassasataü atãtaü
Yadante kàyamhi idhåpapanno.

646. Disvànahaü vassasatàni pa¤ca
Asmiü vimàne katvàna tàtà,
âyukkhayà pu¤¤akkhayà cavissaü
Teneva sokena pamucchitosmi,

647. Kathaü nu soceyya tathàvidho so
Laddhaü vimànaü atulaü ciràya,
Ye càpi kho ittaramupapannà
Te nåna soceyyuü parittapu¤¤à

648. Anucchaviü ovadiya¤ca me taü
Yaü maü tumhe peyyavàcaü vadetha
Tumhe ca kho tàtà mayànuguttà
Yenicchakaü tena paletha sotthi,

649. Gantvà mayaü sindhusovãrabhåmiü
Dhanatthikà uddiyaü patthayànà,
Yatà payogà paripuõõacàgà
Kàhàma serissamayaü uëàraü.

1. Surahi - machasaü.
2. Nihantaü - pa
3. Dibbàni taü - machasaü.

[BJT Page 130] [\x 130/]

650. Mà ceva serissamahaü akattha
Sabba¤ca vo bhavissati yaü vadetha,
Pàpàni kammàni vivajjayàtha
Dhammànuyoga¤ca adhiññhahàtha.

651. Upàsako atthi imamhi saïghe
Bahussuto sãlavatåpapanno,
Saddho ca càgã ca supesalo ca
Vicakkhaõo santusito matimà.

652. Sa¤jànamàno na musà bhaõeyya
Paråpaghàtàya na cetayeyya,
Vebhåtikaü pisunaü no kareyya
Saõaha¤ca vàcaü sakhilaü bhaõeyya.

653. Sagàravo sappatisso vinãto
Apàpako adhisãle visuddho,
So màtaraü pitara¤càpi jattå
Dhammena poseti ariyavutti.

654. Ma¤¤e so màtàpitunnaü kàraõà
Bhogàni pariyesati na attahetu.
Màtàpitunna¤ca yo accayena
Nekkhammapono carissati brahmacariyaü.

655. Ujå avaïko asañho amàyo
Na lesakappena ca vohareyya,
So tàdiso sukkatakammakàrã
Dhamme ñhito kinti labhetha dukkhaü.

656. Taü kàraõà pàtukatomhi attanà. 1
Tasmaü dhammaü2 passatha vàõijàse,
A¤¤atra tenãha bhasmibhavetha
Andhàkulà vippanaññhà ara¤¤e.
Taü khippamànena lahuü parena
Sukho bhave sappurisena saïgamo.

657. Kiü nàma so ki¤ca karoti kammaü
Kiü nàmadheyyaü kiü pana tassa gottaü,
Mayampi naü daññhåkàmbha yakkha
Yassànukampàya idhàgatosi
Làbhà hi tassa yassa tuvaü pihesi.

658. Yo kappako sambhavanàmadheyyo
Upàsako kocchaphalåpajãvã,
Jànàtha naü tumhàkaü pesiyo so
Mà kho naü bhãëittha3 supesalo so.

1. Attano - machasaü.
2. Tasmà - machasaü.
3. Mà ca kho hilittha - machasaü.

[BJT Page 132] [\x 132/]
659. Jànàmase yaü tvaü vadesi yakkha
Na kho naü jànàma sa ãdisoti.
Mayampi naü påjayissàma yakkha
Sutvàna tuyhaü vacanaü uëàraü.

660. Ye kecimasmiü satthe manussà
Daharà mahantà athavàpi majjhimà
Sabbeva te àlambantu1 vimànaü
Passantu pu¤¤àna phalaü kadariyà.

661. Te tattha sabbeva ahaü pureti
Taü kappakaü tattha purakkhipitvà,
Sabbeva te àlambiüsu vimànaü
Masakkasàraü viya vàsavassa.

662. Te tattha sabbeva ahaü pureti
Upàsakattaü pañivedayiüsu,
Pàõàtipàtà viratà ahesuü
Loke adinnaü parivajjayiüsu.
Amajjapà no ca musà bhaõiüsu
Sakena dàrena ca ahesuü tuññhà.

663. Te tattha sabbeva ahaü pureti
Upàsakattaü pañivedayitvà,
Pakkàmi sattho anumodamàno
Yakkhiddhiyà anumato punappunaü.

664. Gantvàna te sindhusovãrabhåmiü2
Dhatthikà udrayaü patthayànà,
Yathàpayogà paripuõõalàbhà
Paccàgamuü pàñaliputtamakkhataü.

665. Gantvàna te saïgharaü sotthimanto
Puttehi dàrehi samaïgibhåtà,
ânanda città sumanà patãtà
Akaüsu serissamahaü uëàraü.

666. Serissakaü te pariveõaü màpayiüsu
Etàdisà sappurisàna sevanà,
Mahatthikà dhammaguõàna sevanà,
Ekassa atthàya upàsakassa
Sabbeva sattà sukhità ahesu'nti.

Serissakapetavatthu dutiyaü.

Bhàõavàraü tatiyaü.
1. âruhantu - machasaü.
2. Suvãrabhåmiü - machasaü.

[BJT Page 134] [\x 134/]

4. 3

[PTS Page 057] [\q  57/]

 667. Ràjà piïgalako nàma suraññhànaü adhipati ahu,
Moriyànamupaññhànaü gantvà suraññhaü punaràgamà.

668. Uõhe majjhantike kàle ràjà païkaü upàgami,
Addasa maggaü ramaõãyaü petànaü vaõõanàpathaü, 1

669. Sàratthiü àmantayã ràjà ayaü maggo ramaõãyo,
Khemo sovatthiko sivo iminà sàrathi yàhi2
Suraññhànaü santike ito.

670. Tena pàyàsã soraññho senàya caturaïganiyà.
Ubbãggaråpo puriso soraññhaü etadabravã.
 671. Kummaggaü pañipannamhà bhiüsanaü lomhaüsanaü
Purato padissati maggo pacchato ca na dissati.

672. Kummaggaü pañipannamhà yamapurisàna santike,
Amànuso vàyati gandho ghoso såyati dàruõo.
[PTS Page 058] [\q  58/]
673. Saüviggo ràjà soraññho sàrathiü etadabravi,
Kummaggaü pañipannamhà bhiüsanaü lomahaüsanaü,
Purato ca dissati maggo pacchato ca na dissati.

674. Kummaggaü pañipannamhà yamapurisàna santike,
Amànuso vàyati gandho ghoso såyati dàruõo.

675. Hatthikkhandha¤ca àruyha olokento catuddisaü, 3
Addasa nigrodhaü ramaõãyaü4 pàdapaü chàyàsampannaü
Nãlabbhavaõõasadisaü meghavaõõasirãnibhaü.

676. Sàrathiü àmantayã ràjà kiü eso dissati brahà,
Nãlabbhavaõõasadiso meghavaõõa sirãnibho.

677. Nigrodho so mahàràja pàdapo chàyàsampanno,
Nãlabbhavaõõasadiso meghavaõõasirãnibho,

678. Tena pàyàsi soraññho yena so dissati brahà,
Nilabbhavaõõasadiso meghavaõõasirãnibho.
679. Hatthikkhandheto oruyha ràjà rukkhaü upàgami,
Nisãdi rukkhamålaüsmi sàmacco saparijjano.

1. Baõõanà pathaü - machasaü.
2. Yàma - machasaü.
3. Catuddisà - machasaü.
4. Addasa rukkhaü nãgrodha - machasaü.

[BJT Page 136] [\x 136/]

680. Påraü pànãyakarakaü puve citte ca addasa,
Puriso ca devavaõõi sabbàbharaõabhåsito
Upasaïkamitvà ràjànaü soraññhaü etadabruvi:

681. Svàgataü te mahàràja atho te aduràgataü,
Pivatu devo pànãyaü påve khàda arindama.

682. Pivitvà ràjà pànãyaü sàmacco saparijjano,
Påve khàditvà ca pãtvà ca soraññho etadabravã:

683. Devatà nusi gandhabbo àdu1 sakko purindado,
Ajànantà taü pucchàma kathaü jànemu taü mayaü.

684. Namhi devo na gandhabbo napi2 sakko purindado,
Peto ahaü mahàràja suraññhà idhamàgato.

[PTS Page 059] [\q  59/]

685. Kiü sãlo kiü samàcàro suraññhasmiü pure tuvaü,
Kena te buruhmacariyena anubhàvo3 ayaü tava?

686. Taü suõohi mahàràja arindama raññhavaóóhana.
Amaccà pàrisajjà ca bràhmaõo ca purohito.

687. Suraññhasmà ahaü deva puriso pàpacetaso
Micchàdiññhi ca dussãlo kadariyo paribhàsako

688. Dadantànaü karontànaü vàrayissaü bayujjanaü,
A¤¤esaü dadamànànaü antaràyakaro ahaü.

689. Vipàko natthi dànassa saüyamassa kuto phalaü,
Natthi àcariyo nàma adantaü ko damessati.

690. Samatulyàni bhåtàni kuto jeññhàpacàyiko,
Natthi balaü viriyaü và kuto uññhànaporisaü.

691. Natthi dàna phalaü nàma na visodheti verinaü,
Laddheyyaü labheta macco niyatipariõàmajà.

1. Adu - machasaü.
2. Namhi - machasaü.
3. ânubhàvo - sã. Mu [I,] sã, mu [II]

[BJT Page 138] [\x 138/]

692. Natthi màtà pità bhàtà loko natthi ito paraü,
Natthi dinnaü natthi hutaü sunihitampi na vijjati.

693. Yopi bhaneyya purisaü parassa chindate siraü,
Na koci ki¤ci bhanati sattannaü vivaramantare

694. Acchejjabhejjo jãvo aññhaüso guëaparimaõóalo,
Yojanànaü sataü pa¤ca ko jãvaü chettumarahati.

695. Yathà suttaguëe khitte nibbeñhentaü palàyati,
Evamevampi so jãvo nibbeñhento palàyati.

696. Yathà gàmato nikkhamma a¤¤aü gàmaü pavisati,
Evamevampi so jãvo a¤¤aü kàyaü pavisati.

697. Yathà gehato nikkhamma a¤¤aü gehaü pavisati,
Evamevampi so jãvo a¤¤aü bondiü1 pavisati.

698. Cåëàsãtimahàkappuno satasahassànipi hi ye bàlà ye ca paõóità,
Saüsàraü khepayitvàna dukkhassantaü karissare.

699. Mitàni sukhadukkhàni doõehi piñakehi ca,
Jino sabbaü pajànàti sammåëhà itarà pajà.

700. Evaü diññhi pure àsiü sammåëho mohapàruto,
Micchàdiññhi ca dussãlo kadariyo paribhàsako.

701. Oraü me chahi2 màsehi kàlakiriyà bhavissati,
[PTS Page 060] [\q  60/]      ekantaü kañukaü ghoraü nirayaü papatissahaü.

702. Catukkaõõaü catudvàraü vibhattaü bhàgaso mitaü,
Ayopàkàra pariyantaü ayasà pañikujjitaü.

703. Tassa ayomayà bhåmi jalità tejasà yutà,
Samantà yojanasataü pharitvà tiññhati sabbadà.

1. Bundiü - machasaü.
2. Orehi chahi - sã.

[BJT Page 140] [\x 140/]

704. Vassasatasahassàni1 ghoso såyati tàvade
Lakkhe eso mahàràja satabhàgavassa2 koñiyo

705. Koñisatasahassàni niraye paccare janà,
Micchàdiññhi ca dåssãlà ye ca ariyåpavàdino.

706. Tatthàhaü dãghamaddhànaü dukkhaü vedissaü vedanaü
Phalaü pàpassa kammassa tasmà socàmahaü bhåsaü

707. Taü suõohi mahàràja arindama raññhavaóóhana,
Dhãtà mayhaü mahàràja uttarà bhaddamatthu te.

708. Karoti bhaddakaü kammaü sãlesåposathe3 rathà
Sa¤¤atà saüvibhàgã ca vada¤¤å vãtamaccharà.

709. Akhaõóakàrã sikkhàya saõhà parakulesu ca,
Upàsikà sakyamunino sambuddhassa sirãmato,

710. Bhikkhu ca sãlasampanno gàmaü piõóàya pàvisi.
Okkhittacakkhu satimà guttadvàro susaüvuto.

711. Sapadànaü caramàno agamà taü nivesanaü,
Tamaddasa mahàràja uttarà bhaddamatthu te.

712. Påraü pànãyassa karakaü påve citte ca sà adà,
Pità me kàlakato bhante tassetaü upakappatu,

713. Samanantarànuddiññhe vipàko upapajjatha,
Bhu¤jàmi kàmakàmãhaü ràjà vessavaõo yathà.

714. Taü suõohi mahàràja arindama raññhavaóóhana,
Sadevakassa lokassa buddho aggo pavuccati,
Taü buddhaü saraõaü gaccha saputtadàro arindama.

[PTS Page 061] [\q  61/]

715. Aññhaïgikena maggena phusanti amataü padaü,
Taü dhammaü saraõaü gaccha saputtadàro arindama.

716. Cattàro maggapañipannà4 cattàro ca phale ñhità.
Esa saïgho ujubhåto pa¤¤àsãlasamàhito,
Taü saïghaü saraõaü gaccha saputtadàro arindama.
1. Vassàni satasahassàni - si. Mu.
2. Bhàgassa - machasaü.
3. Uposathe sãle - machasaü.
4. Cattàro ca pañipannà - machasaü.

[BJT Page 142] [\x 142/]

717. Pàõàtipàtà viramassu khippaü
Loke adinnaü parivajjayassu,
Amajjapo mà ca musà abhàõi
Sakena dàrena ca hohi tuññho.

718. Atthakàmosi me yakkha hitakàmosi devate,
Karomi tuyhaü vacanaü tvaüsi àcariyo mama.

719. Upemi buddhaü saraõaü dhamma¤càpi anuttaraü,
Saïgha¤ca naradevassa gacchàmi saraõaü ahaü.

720. Pàõàtipàtà viramàmi khippaü
Loke adinnaü parivajjayàmi,
Amajjapo no ca musà bhaõàmi
Sakena dàrena ca bhomi tuññho.

721. Opuõàmi mahàvàte nadiyà và sãghagàmiyà,
Vamàmi pàpikaü diññhiü buddhànaü sàsane rato.

722. Idaü vatvàna soraññho viramitvà pàpadassanà,
Namo bhagavato katvà pàmokkhà1 rathamàruhã'ti.

Nandaka petavatthu tatiyaü.

4. 4

723. Uññhehi revate supàpadhamme
Apàrutaü dvàraü2 adànasãle,
Nessàma taü yattha thunanti duggatà.

724. Icceva vatvàna yamassa dutà2
Te dve yakkhà lohitakkhà brahantà,
Paccekabàhàsu gahetvàna revatiü
Pakkàmayuü devagaõassa santike.

725. âdiccavaõõaü ruciraü pabhassaraü
Byamhaü subhaü ka¤cavanajàlachannaü,
Kassetamàkiõõajanaü vimànaü
Suriyassa raüsãriva jotamànaü.
726. Nàrigaõà candanasàralittà
Ubhato vimànaü upasobhayanti,
Taü dissati suriyasamànavaõõaü
Ko modati saggappatto vimàne.

1. Pàmukho - machasaü.
2. Apàrutadavàre - machasaü.
3. Yakkhà duve lohitabhakkhà - machasaü.

[BJT Page 144] [\x 144/]

727. Bàràõasiyaü nandiyo nàmupàsako1
Amaccharã dànapatã vada¤¤å,
Tassetamàkiõõajanaü vimànaü
Suriyassa raüsãriva jotamànaü.

728. Nàrãgaõà candanasàralittà
Ubhato vimànaü upasobhayanti,
Taü dissati suriyasamànavaõõaü
So modati saggappatto vimàne.

729. Nandiyassàhaü bhariyà
Agàrinã sabbakulassa issarà,
Bhattuvidhàne ramissàmi dànahaü2
Na patthaye nirayaü dassanàya.

730. Eso3 te nirayo supàpadhamme
Pu¤¤aü tayà akataü jãvaloke,
Na hi maccharã rosako pàpadhammo
Saggåpagànaü4 labhatã sahavyataü.

731. Kinnu gåtha¤ca mutta¤ca asuci patidissati,
Duggandhaü kimidaü mãëahaü kimetaü upavàyati,

732. Esa saüsavako nàma gambhãro sataporiso,
Yattha vassasahassàni tuvaü paccasi revate.

733. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kena saüsavako laddho gambhãro sataporiso.

734. Samaõe bràhmaõe càpi a¤¤e càpi vaõibbakekha,
Musàvàdena va¤cepi taü pàpaü pakataü tayà.

735. Tena saüsavako laddho gambhãro sataporiso,
Tattha vassasahassàni tuvaü paccasi revate.

736. Hatthepi chindanti athopi pàde
Kaõõepi chindanti athopi nàsaü,
Athopi kàkoëagaõà samecca
Saügamma khàdanti viphandamànaü.

737. Sàdhu kho maü pañinetha kàhàmi kusalaü bahuü,
Dànena samacariyàya sa¤¤amena damena ca,
Yaü katvà sukhità honti na ca pacchànutappare.

1. Nàmàsã upàsako - sãmu [i]
2. Dànihaü - machasaü.
3. Eso hi - machasaü.
4. Saggamaggànaü - machasaü.

[BJT Page 146] [\x 146/]

738. Pure tuvaü pamajjitvà idàni paridevasi,
Sayaü katànaü kammànaü vipàkaü anubhossasi.

739. Ko devalokato manussalokaü
Gantvàna puññho me evaü vadeyya,
Nikkhittadaõóesu dadàtha dànaü
Acchàdanaü sayana1 mathannapànaü
Na hi maccharã rosako pàpadhammo
Saggupagànaü labhati sahavyataü.

740. Sàhaü nåna ito gantvà yoni laddhàna mànusiü,
Vada¤¤u sãlasampannà kàhàmi kusalaü bahuü:
Dànena samacariyàya sa¤¤amena damena ca.

741. âràmàni ca ropissaü dugge saïkamanàni ca,
Papa¤ca udapàna¤ca vippasannena cetasà

742. Càtuddasi pa¤cadasiü yà ca pakkhassa aññhamiü,
Pàñihàriyapakkha¤ca aññhaïgasusamàgataü.

743. Uposathaü upavasissaü sadà sãlesu saüvutà,
Na ca dàne pamajjissaü sàmaü diññhamidaü mayaü.

744. Iccevaü vippalapantiü endamànaü tato tato,
Khipiüsu niraye ghore uddhapàdaü avaüsiraü.

745. Ahaü pure maccharinã ahosiü
Paribhàsikà samaõabràhmaõànaü,
Vitathena ca sàmikaü va¤cayitvà
Paccàmahaü niraye ghoraråpe'ti.
Revatãpetãvatthu catutthaü.

4. 5

746. Idaü mamaü ucchuvanaü mahantaü
Nibbattati pu¤¤aphalaü anappakaü,
Taü dàni ve paribhogaü na upeti3
âcikkha bhante kissa ayaü vipàko.

[PTS Page 062] [\q  62/]

747. Ha¤¤àmi khajjàmi ca vàyamàmi
Parisakkàmi paribhu¤¤ajituü ki¤ci.
Svàhaü chinnathàmo kapaõo làlapàmi
Kissa kammassa ayaü vipàko.

1. Seyya - sãmu [ii]
2. Uddhaü pàdaü - machasaü.
3. Nadàni me taü paribhoga meti - sãmu [i]
 

[BJT Page 148] [\x 148/]

748. Vighàto càhaü paripatàmi chamàyaü
Parivattàmi vàricarova ghamme,
Rudato ca me assukà niggalanti
âcikkha bhante kissa ayaü vipàko.

749. Chàto kilanto ca pipàsito ca
Santasito sàtasukhaü na vinde,
Pucchàmi taü etamatthaü bhadanta
Kathannu ucchuparibhogaü labheyyaü.

750. Pure tuvaü kammamakàsi attanà
Manussabhåto purimàya jàtiyà,
Ahaü ca taü etamatthaü vadàmi
Sutvàna tvaü etamatthaü vijàna.

751. Ucchuü tuvaü khàdamàno payàto
Puriso ca te piññhito anvagacchi, 1
So ca taü paccàsaüsanno kathesi
Tassa tuvaü na ki¤ci àlapittha.

752. So ca taü abhaõantaü ayàci
Dehayya ucchunti ca taü avoca,
Tassa tuvaü piññhito ucchu adàsi
Tassetaü kammassa ayaü vipàko.

753. Iïgha tuvaü piññhito gaõha ucchuü
Gahetvàna khàdassu yàvadatthaü,
Teneva tvaü attamano bhavissasi
Bhaññho cudaggo ca pamodito ca.

[PTS Page 063] [\q  63/]

754. Gantvàna so piññhito aggahesi
Gahetvàna taü khàdi yàvadatthaü,
Teneva so attamano ahosi
Haññho cudaggo ca pamodito cà'ti.

Ucchupetavatthu pa¤camaü.

4. 6

755. Sàvatthi nàma nagaraü himavantassa passato,
Tattha àsuü dve kumàrà ràjaputtàti me sutaü.

756. Pamattà2 rajanãyesu kàmassàdàbhinandino,
Paccuppanne sukhe giddhà na te passiüsu nàgataü.

1. Anuga¤chima - machasaü.
2. Sammattà - sãmu [i]

[BJT Page 150] [\x 150/]

757. Te cutà ca manussattà paralokaü ito gatà.
Tedha ghosentyadissantà pubbe dukkañamattano.

758. Bahåsu vata santesu deyyadhamme upaññhite,
Nàsakkhimhà ca attànaü parittaü kàtuü sukhàvahaü.

759. Kiü tato pàpakaü assa yaü no ràjakulà cutà.
Uppannà1 pettivisayaü khuppipàsàsampapità.

760. Sàmino idha hutvàna honti assàmino tahiü,
Caranti2 khuppipàsàya manussà unnatonatà.

761. Etamàdãnavaü ¤atvà issaramadasambhavaü
Pahàya issaramadaü bhave saggagato naro:
Kàyassa bhedà sappa¤¤o saggaü so upapajjati'ti.

Kumàrapetavatthu chaññhaü.
4. 7

762. Pubbe katànaü kammànaü vipàko mathaye manaü,
Råpe sadde rase gandhe poññhabbe ca manorame.

763. Naccaü gãtaü rati khióóaü anubhutvà anappakaü,
Uyyàne paricaritvàna3 pavisanto giribbajaü.

[PTS Page 064] [\q  64/]

764. Isiü sunetta4 maddakkhi attadantaü samàhitaü
Appicchaü hirisampannaü u¤che pattagate rataü.

765. Hatthikkhandhato oruyha laddhà5 bhanteti ca bruvi,
Tassa pattaü gahetvàna uccaü paggayha khattiyo.

766. Thaõóile pattaü bhinditvà hasamàno apakkami,
Ra¤¤o kitavassahaü putto kiü maü bhikkhu karissasi.

767. Tassa kammassa pharusassa vipàko kañuko ahu,
Yaü ràjaputto vedesi nirayamhi samappito.

768. Chaëeva caturàsãti vassàni nahutàni ca,
Bhusaü dukkhaü nigacchittho niraye katakibbiso.

1. Uppannà - pa.
2. Hamanti - machasaü.
3. Paricaritvà - machasaü.
4. Sunãtaü - machasaü.
5. Laddhaü - machasaü.

[BJT Page 152] [\x 152/]

769. Uttànopi ca paccittha nikujjo vàmadakkhiõo,
Uddhaüpàdo ñhito ceva ciraü bàlo apaccatha

770. Bahåni vassasahassàni pågàni nahutàni ca,
Bhusaü dukkhaü nigacchittho niraye katakibbiso.

771. Etàdisaü kho kañukaü appaduññhappadosinaü.
Paccaniti pàpakammantà isimàsajja subbataü.

772. So tattha bahuvassàni vedayitvà bahuü dukhaü,
Khuppipàsàhato nàma peto àsi tato cuto.

773. Etamàdãnavaü disvà1 issaramadasambhavaü,
Pahàya issaramadaü nivàtamanuvattaye.

774. Diññheva dhamme pàsaüso yo buddhesu sagàravo,
Kàyassa bhedà sappa¤¤o saggaü so upapajjati'ti.

Ràjaputtapetavatthu sattamaü.

4. 8

775. Gåthakåpato uggantvà ko nu dãno hi tiññhasi, 2
Nissaüsayaü pàpakammanto kinnu saddahase tuvaü,
, 776. Ahaü bhaddanta petomhi duggato yamalokiko,
Pàpakammaü karitvàna petalokamito gato.

[PTS Page 065] [\q  65/]

777. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena idaü dukkhaü nigacchasi.

778. Ahu àvàsiko mayhaü issukã kulamaccharã,
Ajjhàsito3 mayhaü ghare kadariyo paribhàsako.

779. Tassàhaü vacanaü sutvà bhikkhavo paribhàsisaü,
Tassa kammavipàkena petalokamito gato.

780. Amitto mittavaõõena yo te àsi kulupako,
Kàyassa bhedà duppa¤¤o kinnu pecca gatiü gato.

781. Tassevàhaü pàpakammassa sãse tiññhàmi matthake,
So ca paravisayaü patto mameva paricàrako.

782. Yaü bhaddanta4 hadanta¤¤e etaü me hoti bhojanaü,
Ahaü ca kho yaü hadàmi etaü so upajãvati'ti.

Gåthakhàdakapetavatthu aññhamaü.

1. ¥atvà - machasaü.
2. Dãno patiññhasi - machasaü.
3. Ajjho sito - sãmu [i,] sãmu [ii]
4. Bhadante - machasaü.

[BJT Page 154] [\x 154/]

4. 9

783. Gåthakåpato uggantvà kà nu dãnà hi tiññhasi,
Nissaüsayaü pàpakammantà1 kinnu saddahase tuvaü.

784. Ahaü bhaddanta petãmhi duggatà yamalokikà,
Pàpakammaü karitvàna petalokamito gatà.

785. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kamma vipàkena idaü dukkhaü nigacchasi.

786. Ahu àvàsiko mayhaü issukã kulamaccharã,
Ajjhàsito mayhaü ghare kadariyo paribhàsako.

787. Tassàhaü vacanaü sutvà bhikkhavo paribhàsisaü,
Tassa kammavipàkena petalokamito gatà.

788. Amitto mittavaõõena yo te àsi kulåpako,
Kàyassa bhedà duppa¤¤o kinnu pecca gatiü gato.

789. Tassevàhaü pàpakammassa sãse tiññhàmi matthake,
So ca paravisayaü patto mameva paricàrako.

790. Yaü bhaddanta hadanta¤¤e etaü me hoti bhojanaü,
Ahaü ca kho yaü hadàmi etaü so upajãvatã'ti.

Gåthakhàdakapetivatthu navamaü.

4. 10

791. Naggà dubbaõõaråpàttha kisà dhamanisanthatà2,
Upphàsulikà kisikà ke nu tumbhettha màrisà.

792. Mayaü bhaddanta3 petàmhà duggatà yamalokikà,
Pàpakammaü karitvàna petalokamito gatà.

793. Kinnu kàyena vàcàya manàsà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena petalokamito gatà.

1. Kammanti - machasaü.
2. Saõañhità - machasaü.
3. Bhadante - machasaü.

[BJT Page 156] [\x 156/]

794. ânavañesu titthesu vicinimbhaddhamàsakaü,
Santesu deyyadhammesu dãpaü nàkambha attano.

795. Nadiü upema tasità rittakà parivattati,
Chàyaü upema uõhesu àtapo parivattati.

[PTS Page 066] [\q  66/]

796. Aggivaõõo ca no vàto dahanto upavàyati,
Eta¤ca bhante1 arahàma a¤¤a¤ca pàpakaü tato.

797. Adhi yojanàni gacchàma chàtà àhàragedhino,
Aladdhàva nivattema aho no appapu¤¤atà.

798. Te ca tattheva patãtà2 bhåmiyaü pañisumbhità,
Uttànà patikiràma avakujjà patàmase.

799. Te ca tattheva patãtà2 bhåmiyaü pañisumbhità,
Uraü sãsa¤ca ghaññema aho no appapu¤¤atà.

800. Eta¤ca bhante arahàma a¤¤aü ca pàpakaü tato,
Santesu deyyadhammesu dãpaü nàkambha attano.

801. Te hi nåna ito gantvà yoniü laddhàna mànusiü,
Vada¤¤å sãlasampannà kàhàma kusalaü bahu'nti.

Gaõapetavatthu dasamaü.

4. 11

802. Diññhà tayà nirayà tiracchànayoni
Petà asurà athavàpi manussà devà3
Sayamaddasa4 kammavipàkamattano
Nessàmi taü pàñaliputtamakkhataü
Tattha gantvà kusalaü karohi dhammaü.

803. Atthakàmosi me yakkha hitakàmosi devate,
Karomi tuyhaü vacanaü tvaüsi àcariyo mama.

804. Diññhà mayà nirayà tiracchànayoni
Petà asurà athavàpi manussà devà
Sayamaddasa kammavipàkamattano
Kàhàmi pu¤¤àni anappakànã'ti.

Pàñalãputtapetavatthu ekàdasamaü.

1. Bhadante - machasaü.
2. Tatthappatãkà - machasaü.
3. Atha mànusà devà - machasaü.
4 Addasaü - machasaü.
[BJT Page 158] [\x 158/]

4. 12

805. Aya¤ca te pokkharaõi surammà
Samà suppatitthà mahodikà ca, 1
Supupphità bhamaragaõànukiõõà
Kathaü tayà laddhà ayaü manu¤¤à.

[PTS Page 067] [\q  67/]

806. Ida¤ca te ambavanaü surammaü
Sabbotukaü dhàrayate phalàni,
Supupphãtaü bhamaragaõànukiõõaü
Kathaü tayà laddhamidaü vimànaü.

807. Ambapakkodakà yàgu sãtacchàyà manoramà,
Dhãtarà dinnadànena tena me idha labbhati.

808. Sandiññhikaü kammaü evaü passatha
Dànassa damassa saüyamassa vipàkaü,
Dàsã ahaü ayyakulesu hutvà
Suõisà homi agàrassa ca issarà'ti.

Pokkharaõãpetavatthu dvàdasamaü.

4. 13

809. Yaü dadàti na taü hoti detheva dànaü datvà ubhayaü tarati,
Ubhayaü tena dànena gacchati jàgaratha mà pamajjathà'ti.

Ambarukkhapetavatthu terasamaü.

4. 14

810. Mayaü bhoge sambharimhà samena visamena ca,
Te a¤¤e paribhu¤janti mayaü dukkhassa bhàginã'ti.

Bhogasaüharaõapetavatthu cuddasamaü.

4. 15

811. Saññhivassasahassàni paripuõõàni sabbaso,
Niraye paccamànànaü kadà anto bhavissati.

812. Natthi anto kuto anto na anto patidissati,
Tathà hi pakataü pàpaü mama tuyhaü2 ca màrisa.

1. Mahodakà ca - machasaü.
2. Tuyhaü mayhaü ca - machasaü.

[BJT Page 160] [\x 160/]

[PTS Page 068] [\q  68/]

813. Dujjãvitaü ajãvimha ye sante na dadambhase,
Santesu deyyadhammesu dãpaü nàkamha attano.

814. So hi1 nåna ito gantvà yoniü laddhàna mànusiü,
Vada¤¤å sãlasampanno kàhàmi kusalaü bahu'nti.

Seññhiputtapetavatthu paõõarasamaü.

4. 16

815. Kinnu ummattaråpo ca migo bhanto va dhàvasi,
Nissaüsayaü pàpakammanto kinnu saddàyase tuvaü.

816. Ahaü bhaddanta petomhi duggato yamalokiko,
Pàpakammaü karitvàna petalokaü ito gato.

817. Saññhikåñasahassàni paripuõõàni sabbaso,
Sãse mayhaü nipatanti te bhindanti ca2 matthakaü.

818. Kinnu kàyena vàcàya manasà dukkañaü kataü,
Kissa kammavipàkena idaü dukkhaü nigacchasi.

819. Saññhãkåñasahassàni paripuõõàni sabbaso,
Sãse tuyhaü nipatanti te bhindanti ca matthakaü.

820. Athaddasàsiü sambuddhaü sunettaü bhàvitindriyaü,
Nisinnaü rukkhamålasmiü jhàyantamakutobhayaü.

821. Sàlittakappahàrena bhindissaü tassa matthakaü,
Tassa kammavipàkena idaü dukkhaü nigacchisaü.

822. Saññhikåñasahassàni paripuõõàni sabbaso,
Sãse mayhaü nipatanti te bhindanti ca matthakaü.

823. Dhammena te kàpurisà-
Saññhikåñasahassàni paripuõõàni sabbaso,
Sãse tuyhaü nipatanti te bhindanti ca matthaka'nti.
Saññhikåñasahassapetavatthu soëasamaü.

Mahàvaggo catuttho.

Tassuddànà: -

Ambasakkharo serissako piïgalo revatã ucchukhàdakà
Dve kumàrà dve gåthakhàdakà gaõapàñali pokkhara¤ca ambarukkhabhogasaühàrà seññhiputta saññhikåñà iti soëasavatthåni tena pavuccati'ti.

Petavatthu pàëi samattà.

1. Sohaü - machasaü.
2. Vobhindanteva - dhammapadaññhakathà.