Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa
Sãhànaü'va nadantànaü
dàñhãnaü girigabbhare
Suõàtha bhàvitattànaü
gàthà attåpanàyikà
Yathànàmà yathàgottà
yathàdhammavihàrino
Yathàdhimuttà sappa¤¤à
vihariüsu atandità
Tattha tattha vipassitvà phusitvà
accutaü padaü
Katantaü paccavekkhantà imamatthamabhàsisuü.
Ekakanipàto
1. 1. 1
1. Channà me kuñikà sukhà
nivàtà vassa deva yathàsukhaü
Cittaü me susamàhitaü vimuttaü
àtàpã viharàmi vassa devà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà subhåtitthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Subhåtittheragàthà.
1. 1. 2
2. Upasanto uparato mantabhàõã1
anuddhato
Dhunàti pàpake dhamme dumapattaü
va màluto'ti.
Itthaü sudaü àyasmà mahàkoññhito thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Mahàkoññhitattheragàthà.
1 Mattabhàõã-sãmu 2.
[BJT Page 4] [\x 4/]
1. 1. 3
3. Pa¤¤aü [PTS Page 002]
[\q 2/] imaü passa tathàgatànaü
Aggi yathà pajjalito1 nisãthe
âlokadà cakkhudadà bhavanti
Ye àgatànaü vinayanti kaïkhaü'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
kaïkhàrevato thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kaïkhàrevatattheragàthà.
1. 1. 4
4. Sabbhireva samàsetha paõóitehatthadassibhi2
Atthaü mahantaü gambhiraü duddasaü
nipuõaü aõuü
Dhãrà samadhigacchanti appamattà
vicakkhaõà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà puõõo mantàõiputto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Puõõattheragàthà.
1. 1. 5.
5. Yo duddamiyo3 damena danto dabbo santusito
vitiõõakaïkho
Vijitàvã apetabheravo hi dabbo
so parinibbuto ñhitatto'ti.
Itthaü sudaü àyasmà dabbo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Dabbattheragàthà.
1. 1. 6
6. Yo sãtavanaü upàga4 bhikkhu
eko santusito samàhitatto
Vijitàvã apetalomahaüso
rakkhaü kàyagatàsatiü dhitãmà'ti.
5
Itthaü sudaü àyasmà sãtavaniyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sãtavaniyattheragàthà.
1. 1. 7
7. Yopànudã maccuràjassa
senaü
Naëasetuü va sådubbalaü
mahogho
Vijitàvã apetabheravo hi
Danto so parinibbuto ñhitatto'ti.
Itthaü sudaü àyasmà bhalliyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Bhalliyattheragàthà.
1 Pajjàlito-[PTS] sãmu.
2 Hatthadassibhi-sãmu. 1, 2.
3 Duddamayo-[PTS.]
4 Upagà-sãmu. 1, 2. Upàgà-
5 Dhitimàti-sãmu. 1, 2.
[BJT Page 6] [\x 6/]
1. 1. 8
8. Yo duddamiyo1 damena danto vãro santusito
vitiõõakaükho
Vijitàvã apetalomahaüso
vãro so parinibbuto ñhitatto'ti.
Itthaü sudaü àyasmà vãro thero gàthaü abhàsittha'ti.
Vãrattheragàthà.
1. 1. 9
9. Svàgataü na duràgataü
nayidaü dumantitaü mama
Saüvibhattesu dhammesu yaü seññhaü
tadupàgaminti.
Itthaü sudaü àyasmà piëindavaccho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Piëindavacchattheragàthà.
1. 1. 10
10. Vihari [PTS Page 003] [\q 3/]
apekkhaü idha và huraü và
Yo vedagu samito yatatto
Sabbesu dhammesu anåpalitto
Lokassa dha¤¤à udayabbaya¤¤à'ti.
Itthaü sudaü àyasmà puõõamàso thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Puõõamàsattheragàthà.
Pañhamo vaggo.
Tassuddànaü:
Subhåti koññhito thero
kaïkhàrevatasammato2
Mantàõiputto dabbo ca sãtavaniyo
ca bhalliyo
Vãro piëindavaccho ca puõõamàso
tamonudo'ti.
1 Duddamayo-[PTS.]
2 Subbato-[PTS.]
[BJT Page 8] [\x 8/]
1. 2. 1
11. Pàmojjabahulo1 bhikkhu dhamme buddhappavedite
Adhigacche padaü santaü saïkhàråpasamaü
sukhanti.
Itthaü sudaü àyasmà cåëavaccho2 thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Cåëavacchattheragàthà.
1. 2. 2
12. Pa¤¤àbalã sãlavatåpapanno
Samàhito jhànarato satãmà
Yadatthiyaü bhojanaü bhu¤jamàno
Kaïkhetha kàlaü idha vãtaràgo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
mahàvaccho3 thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Mahàvacchattheragàthà.
1. 2. 3
13. Nãlabbhavaõõà
rucirà sãtavàrã sucindharà
Indagopakasa¤channà te selà
ramayanti ma'nti.
Itthaü sudaü àyasmà vanavaccho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vanavacchattheragàthà.
1. 2. 4
14. Upajjhàyo maü avaca4 ito gacchàma5
sãvaka
Gàme me vasati kàyo ara¤¤aü
me gato mano
Semànako pi gacchàmi natthi saïgo
vijànata'nti.
Itthaü sudaü àyasmato vanavacchassa therassa sàmaõero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vanavacchattherasàmaõeragàthà.
1. 2. 5
15. Pa¤ca chinde pa¤ca jahe pa¤ca
cuttari bhàvaye
Pa¤casaïgàtigo bhikkhu oghatiõõo'ti
vuccatã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà kuõóadhàno thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kuõóadhànattheragàthà.
1. 2. 6
16. Yathà pi bhaddo àja¤¤o
naïgalàvattanã sikhã
Gacchati appakasirena evaü rattindivà
mama
Gacchati appakasirena sukhe laddhe niràmise'ti.
Itthaü sudaü àyasmà bellaññhisãso thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Bellaññhisãsattheragàthà.
1 Pàmujjabahulo-[PTS.]
2 Cuëagavaccho-sãmu. 1, 2.
3 Mahàgavaccho-sãmu. 1, 2.
4 Avacasi-
5 Gacchàmi-[PTS.]
[BJT Page 10] [\x 10/]
1. 2. 7
17. Middhi [PTS Page 004] [\q 4/]
yadà hoti mahagghaso ca
Niddàyità samparivattasàyã
Mahàvaràho'va nivàpapuññho
Punappunaü gabbhamupeti mando'ti.
Itthaü sudaü àyasmà dàsako thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Dàsakattheragàthà.
1. 2. 8
18. Ahu buddhassa dàyàdo bhikkhu
bhesakalàvane
Kevalaü aññhikasa¤¤àya1
apharã pañhaviü imaü
Ma¤¤e'haü kàmaràgaü
so khippameva pahissatãti.
Itthaü sudaü àyasmà sigàlapità2 thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sigàlapituttheragàthà.
1. 2. 9
19. Udakaü hi nayanti nettikà usukàro
namayanti tejanaü
Dàruü namayanti tacchakà
attànaü damayanti subbatà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà kuõóalo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kuõóalattheragàthà.
1. 2. 10
20. Maraõe me bhayaü natthi nikanti
natthi jãvite
Sandehaü nikkhipissàmi sampajàno
patissato'ti.
Itthaü sudaü àyasmà ajito thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ajitattheragàthà.
Dutiyo vaggo.
Tassuddànaü:
Cåëavaccho mahàvaccho vanavaccho
ca sãvako
Kuõóadhàno ca belaññhi
dàsako ca tatopari
Sigàlapitiko thero kuõóalo
ca ajito dasà'ti.
1 Aññhisa¤¤àya-[PTS.]
2 Siïgàlapità-[PTS.]
[BJT Page 12] [\x 12/]
1. 3. 1
21. Nàhaü bhayassa bhàyàmi
satthà no amatassa kovido
Yattha bhayaü nàvatiññhati
tena maggena vajanti bhikkhavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà nigrodho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Nigrodhattheragàthà.
1. 3. 2
22. Nãlà sugãvà
sikhino morà kàraüciyaü abhinadanti.
Te sãtavàtakadditakalità1
suttaü jhàyaü nibodhentã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà cittako thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Cittakattheragàthà.
1. 3. 3
23. Ahaü [PTS Page 005] [\q
5/] kho veegumbasmiü bhutvàna
madhupàyasaü
Padakkhiõaü sammasanto khandhànaü
udayabbayaü
Sànuü pañigamissàmi
vivekamanubråhayanti.
Itthaü sudaü àyasmà gosàlo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Gosàlattheragàthà.
1. 3. 4
24. Anuvassiko pabbajito passa dhammasudhammataü
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà sugandho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sugandhattheragàthà.
1. 3. 5
25. Obhàsajàtaü phalagaü
cittaü yassa abhiõhaso
Tàdisaü bhikkhumàsajja kaõha
dukkhaü nigacchasã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà nandiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Nandiyattheragàthà.
1 Sãtavàtakalità-[PTS.]
[BJT Page 14] [\x 14/]
1. 3. 6
26. Sutvà subhàsitaü vàcaü
buddhassàdiccabandhuno
Paccavyadhiü hi nipuõaü vàlaggaü
usunà yathà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà ubhayo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ubhayattheragàthà.
1. 3. 7
27. Dabbaü kusaü poñakilaü
usãraü mu¤jababbajaü1
Urasà panudissàmi2 vivekamanubråhaya'nti.
Itthaü sudaü àyasmà lomasakaïgiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Lomasakaïgiyattheragàthà.
1. 3. 8
28. Kacci no vatthapasuto kacci no bhåsanàrato
Kacci sãlamayaü gandhaü kiü
tvaü vàyasi3 netarà pajà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà jambugàmikaputto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Jambugàmikattheragàthà.
1. 3. 9
29. Samunnamayamattànaü usukàro'va
tejanaü
Cittaü ujuü karitvàna avijjaü
bhinda4 hàrità'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
hàrito thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Hàritattheragàthà.
1. 3. 10
30. âbàdhe me samuppanne sati
me upapajjatha
âbàdho me samuppanno kàlo
me nappamajjitunti.
Itthaü sudaü àyasmà
uttiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Uttiyattheragàthà.
Tatiyo vaggo.
Tassuddànaü:
Nigrodho cittako thero gosàlathero sugandho
Nandiyo ubhayo thero thero lomasakaïgiyo
Jambugàmikaputto ca hàrito uttiyo
isãti.
1 Mu¤japabbajaü-[PTS.]
2 Panudahissàmi-[PTS.]
3 Vàsi-[PTS.]
4 Chinda-[PTS.]
[BJT Page 16] [\x 16/]
1. 4. 1
31. Phuññho [PTS Page 006] [\q
6/] óaüsehi makasehi ara¤¤asmiü
brahàvane
Nàgo saïgàmasãseva
sato tatràdhivàsaye'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
gabbharatãriyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Gabbharatãriyattheragàthà.
1. 4. 2
32. Ajaraü jiramànena tappamànena
nibbutiü
Nimmisaü paramaü santiü yogakkhemaü
anuttaran'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
suppiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Suppiyattheragàthà.
1. 4. 3
33. Yathàpi ekaputtasmiü piyasmiü
kusalã siyà
Evaü sabbesu pànesu sabbattha kusalo
siyà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
sopàko thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sopàkattheragàthà.
1. 4. 4
34. Anàsannavarà età niccameva
vãjànatà
Gàmà ara¤¤amàgamma
tato gehaü upàvisiü
Tato uññhàya pakkamiü
anàmantiya1 posiyo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
posiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Posiyattheragàthà.
1. 4. 5
35. Sukhaü sukhattho labhate tadàcaraü
Kittiü ca pappoti yasassa vaóóhati
Yo ariyamaññhaïgikama¤jasaü
ujuü
Bhàveti maggaü amatassa pattiyà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
sàma¤¤akànitthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sàma¤¤akànittheragàthà.
1. 4. 6
36. Sàdhu sutaü sàdhu caritakaü
Sàdhu sadà aniketavihàro
Atthapucchanaü padakkhiõakammaü
Etaü sàma¤¤amaki¤canassà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
kumàraputto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kumàraputtattheragàthà.
1 Anàmantetvà-[PTS.]
[BJT Page 18] [\x 18/]
1. 4. 7
37. Nànàjanapadaü yanti
vicaranto asa¤¤atà
Samàdhiü ca virodhenti kiüsu
raññhacariyà karissati
Tasmà vineyya sàrambhaü
jhàyeyya apurakkhato'ti.
Itthaü sudaü àyasmà kumàraputtattherassa sahàyakà thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kumàraputtasahàyakattheragàthà.
1. 4. 8
38. Yo iddhiyà sarabhuü1 aññhapesi
So gavampati asito anejo
Taü sabbasaïgàtigataü
mahàmuniü
Devà namassanti bhavassa pàragu'nti.
Itthaü sudaü àyasmà gavampatitthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Gavampatittheragàthà.
1. 4. 9
39. Sattiyà viya omaññho
óayhamàno'va matthake
Kàmaràgappahànàya
sato bhikkhu paribbaje'ti.
Itthaü sudaü àyasmà tisso thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Tissattheragàthà.
1. 4. 10
40. Sattiyà [PTS Page 007] [\q
7/] viya omaññho óayhamàno'va
matthake
Bhavaràgappahànàya sato
bhikkhu paribbaje'ti.
Itthaü sudaü àyasmà vaóóhamàno thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vaóóhamànattheragàthà.
Catuttho vaggo.
Tassuddànaü:
Gabbharatãriyo suppiyo sopàko
ceva posiyo
Sàma¤¤akàni kumàputto
kumàputtasahàyako
Gavampati tissatthero vaóóhamàno
mahàyaso'ti.
1 Sarabuü-sãmu. 1.
[BJT Page 20] [\x 20/]
1. 5. 1
41. Vivaramanupatanti vijjutà vebhàrassa
ca paõóavassa ca
Nagavivaragato ca jhàyati putto appañimassa
tàdino'ti.
Itthaü sudaü àyasmà sirivaóóho thero gàthaü abhàsitthà'ti. Sirivaóóhattheragàthà.
1. 5. 2
42. Càle upacàle sãsåpacàle
Patissatà nu kho viharatha
âgato vo vàlaü viya vedhã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
khadiravaniyo revato thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Khadiravaniyarevatattheragàthà.
1. 5. 3
43. Sumuttiko sumuttiko sàhu sumuttikomhi
tãhi khujjakehi
Asitàsu mayà naïgalàsu
mayà kuddàlàsu1 mayà
Yadipi idhameva idhameva athavà pi alameva
alameva
Jhàya sumaïgala jhàya sumaïgala
appamatto vihara sumaïgalà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà sumaïgalo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sumaïgalattheragàthà.
1. 5. 4
44. Mataü và amma rodanti yo và
jãvaü na dissati
Jãvantaü maü amma passantã
kasmà maü amma rodasã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
sànutthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sànuttheragàthà.
1. 5. 5
45. Yathàpi bhaddo àja¤¤o
khalitvà patitiññhati
Evaü dassanasampannaü sammàsambuddhasàvakanti.
Itthaü sudaü àyasmà
ramaõãyavihàritthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ramaõãyavihàrittheragàthà.
1 Khuddàlàsu-sãmu. 1, Kudadàlesu-sãmu.
2, Khudadàkudadàlàsu-[PTS.]
[BJT Page 22] [\x 22/]
1. 5. 6
46. Saddhàyàhaü pabbajito
agàrasmànagàriyaü
Sati pa¤¤à ca me vuddhà
cittaü ca susamàhitaü
Kàmaü karassu råpàni
neva maü bàdhayissasã'ti. 1
Itthaü sudaü àyasmà
samiddhitthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Samiddhittheragàthà.
1. 5. 7
47. Namo [PTS Page 008] [\q 8/]
te buddhavãratthu vippamuttosi sabbadhi
Tuyhàpadàne viharaü viharàmi
anàsavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
ujjayo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ujjayattheragàthà.
1. 5. 8
48. Yato ahaü pabbajito agàrasmànagàriyaü
Nàbhijànàmi saïkappaü
anariyaü dosasaühita'nti.
Itthaü sudaü àyasmà
sa¤jayo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sa¤jayattheragàthà.
1. 5. 9
49. Vihavihàbhinadite sippikàbhirutehi
ca
Na me taü phandati cittaü ekattanirataü
hi me'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
ràmaõeyyako thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ràmaõeyyakattheragàthà.
1. 5. 10
50. Dharaõã ca si¤cati1
vàti màluto vijjutà carati nabhe
Upasamanti2 vitakkà cittaü susamàhitaü
mamà'ti.
Itthaü sudaü vimalo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vimalattheragàthà.
Pa¤camo vaggo.
Tassuddànaü:
Sirivaóóho revato thero sumaïgalo
sànusavhayo
Ramaõãyavihàrã
ca samiddhiujjayasa¤jayà
Ràmaõeyyo ca so thero vimalo
ca raõa¤jaho'ti.
1 Byàdhayissasãti-[PTS.]
2 Siccati-[PTS.]
3 Upasammanti-[PTS.]
[BJT Page 24] [\x 24/]
1. 6. 1
51. Vassati devo yathà sugãtaü
Channà me kuñikà sukhà
nivàtà
Cittaü susamàhitaü ca mayhaü
Atha ce patthayasi pavassa devà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
godhiko thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Godhikattheragàthà.
1. 6. 2
52. Vassati devo yathà sugãtaü
Channà me kuñikà sukhà
nivàtà
Cittaü susamàhitaü ca kàye
Atha ce patthayasi pavassa devà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
subàhutthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Subàhuttheragàthà.
1. 6. 3
53. Vassati devo yathà sugãtaü
Channà me kuñikà sukhà
nivàtà
Tassaü viharàmi appamatto
Atha ce patthayasi pavassa devà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
valliyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Valliyattheragàthà.
1. 6. 4
54. Vassati [PTS Page 009] [\q
9/] devo yathà sugãtaü
Channà me kuñikà sukhà
nivàtà
Tassaü viharàmi adutiyo
Atha ce patthayasi pavassa devà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
uttiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Uttiyattheragàthà.
1. 6. 5
55. âsandi kuñikaü katvà
ogayha a¤janaü vanaü
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsana'nti.
Itthaü sudaü a¤janavaniyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
A¤janavaniyattheragàthà.
1. 6. 6
56. Ko kuñikàyaü bhikkhu
kiñikàyaü
Vãtaràgo susamàhita citto
Evaü jànàhi àvuso
Amoghà te kuñikà katà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
kuñivihàritthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kuñivihàrittheragàthà.
[BJT Page 26] [\x 26/]
1. 6. 7
57. Ayamàhu puràõiyà
kuñi a¤¤aü patthayase navaü kuñiü
âsaü kuñiyà viràjaya
dukkhà bhikkhu puna navà kuñã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
dutiyakuñivihàritthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Dutiyakuñivihàrittheragàthà.
1. 6. 8
58. Ramaõãyo me kuñikà
saddhàdeyyà manoramà
Na me attho kumàrãhi yesaü
attho tahiü gacchatha nàriyo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
ramaõãyakuñiko thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ramaõãyakuñikattheragàthà.
1. 6. 9
59. Saddhàyàhaü pabbajito
ara¤¤e me kuñikà katà
Appamatto ca àtàpã sampajàno
patissato'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
kosalavihàritthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kosalavihàrittheragàthà.
1. 6. 10
60. Te me ijjhaüsu saïkappà
yadattho pavisiü kuñiü
Vijjàvimuttiü paccessaü mànànusayamujjahi'nti.
Itthaü sudaü àyasmà sãvalitthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sãvalittheragàthà.
Chaññho vaggo.
Tassuddànaü:
Godhiko ca subàhu ca valliyo uttiyo
isi
A¤janavaniyo thero duve kuñivihàrino
Ramaõãyakuñiko ca kosalavhayasãvalã'ti.
[BJT Page 28] [\x 28/]
1. 7. 1
61. Passati passo passantaü apassantaü
ca passati
Apassanto apassantaü passantaü ca
na passatã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
vappo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vappattheragàthà.
1. 7. 2
62. Ekakà [PTS Page 010] [\q 10/]
mayaü ara¤¤e viharàma
Apaviddhaü va vanasmiü dàrukaü
Tassa me bahukà pihayanti
Terayikà viya saggagàminanti.
Itthaü sudaü àyasmà
vajjiputto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vajjiputtattheragàthà.
1. 7. 3
63. Cutà patanti patità giddhà
ca punaràgatà
Kataü kiccaü rataü rammaü
sukhenanvàgataü sukhanti.
Itthaü sudaü àyasmà
pakkho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Pakkhattheragàthà.
1. 7. 4
64. Dumavhayàya uppanno jàto
paõóaraketunà
Ketuhà ketunàyeva mahàketuü
padhaüsayãti.
Itthaü sudaü àyasmà vimalo koõóa¤¤o thero gàthaü abhàsitthà'ti.
1. 7. 5
65. Ukkhepakañavacchassa saïkalitaü
bahåhiva ssehi
Taü bhàsati gahaññhànaü
sunisinno uëàrapàmojjo'ti. 1
Itthaü sudaü àyasmà
ukkhepakañavaccho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ukkhepakañavacchattheragàthà.
1 Uëàrapàmujjo-[T.]
[BJT Page 30] [\x 30/]
1. 7. 6
66. Anusàsi mahàvãro sabbadhammànapàragu
Tassàhaü dhammaü sutvàna
vihàsiü santike sato1
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà
meghiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Meghiyattheragàthà.
1. 7. 7
67. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà
Vikkhãõo jàtisaüsàro
natthi dàni punabbhavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
ekadhammasavanãyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ekadhammasavanãyattheragàthà.
1. 7. 8
68. Adhicetaso appamajjato munino monapathesu
sikkhato
Sokà na bhavanti tàdino upasantassa
sadà satãmato'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
ekudàniyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ekudàniyattheragàthà.
1. 5. 9
69. Sutvàna dhammaü mahato mahàrasaü
Sabba¤¤uta¤¤aõavarena
desitaü
Maggaü papajjiü amatassa pattiyà
So yogakkhemassa pathassa kovido'ti.
Itthaü sudaü àyasmà
channo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Channattheragàthà.
1. 7. 10
70. Sãlameva [PTS Page 011] [\q
11/] idha aggaü pa¤¤avà
pana uttamo
Manussesu ca deve su sãlapa¤¤àõato
jaya'nti.
Itthaü sudaü àyasmà
puõõo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Puõõattheragàthà.
Sattamo vaggo.
Tassuddànaü:
Vappo ca vajjiputto ca pakkho vimalakoõóa¤¤o
Ukkhepakañavaccho ca meghiyo ekadhammiko
Ekudàniyacchannà ca puõõatthero
mahabbalo'ti.
1 Rato-[PTS.]
[BJT Page 32] [\x 32/]
1. 8. 1
71. Susukhumanipuõatthadassinà
matikusalena nivàtavuttinà
Saüsevita vuddhasãlinà1
nibbànaü na hi tena dullabha'nti.
Itthaü sudaü àyasmà vacchapàlo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vacchapàlattheragàthà.
1. 8. 2
72. Yathà kaëãro susu vaóóhataggo
Dunnikkhamo hoti pasàkhajàto
Evaü ahaü bhariyàyànãtàya
Anuma¤¤a maü pabbajitomhi
dànã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà àtumo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
âtumattheragàthà.
1. 8. 3
73. Jiõõaü ca disvà
dukhitaü ca2 byàdhitaü
Mataü ca disvà gatamàyusaïkhayaü
Tato ahaü nikkhamitåna pabbajiü
Pahàya kàmàni manoramànã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà màõavo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Màõavattheragàthà.
1. 8. 4
74. Kàmacchando ca byàpàdo
thãnamiddhaü ca bhikkhuno
Uddhaccaü vicikicchà ca sabbaso'va
na vijjatã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà suyàmo3 thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Suyàmattheragàthà.
1. 8. 5
75. Sàdhu suvihitàna dassanaü
kaïkhà chijjati buddhi vaóóhati
Bàlampi karonti paõaóitaü
tasmà sàdhu sataü samàgamo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà susàrado thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Susàradattheragàthà.
1. 8. 6
76. Uppatantesu nipate nipatantesu uppate
Vase avasamànesu ramamànesu ni
rame'ti.
Itthaü sudaü àyasmà piya¤jaho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Piya¤jahattheragàthà.
1 Saüsevitakhuddhasãlinà-[PTS.]
2 Dukkhita¤ca-[PTS.]
3 Suyàmano-sãmu. 1, 2, [PTS.]
[BJT Page 34] [\x 34/]
1. 8. 7
77. Idaü [PTS Page 012] [\q 12/]
pure cittamacàri càrikaü
Yenicchakaü yatthakàmaü yathàsukhaü
Tadajjahaü niggahessàmi1 yoniso
Hatthippabhannaü viya aïkusaggaho'ti.
Itthaü sudaü àyasmà hatthàrohaputto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Hatthàrohaputtattheragàthà.
1. 8. 8
78. Anekajatisaüsàraü sanudhàvissaü
anibbisaü
Tassa me dukukhajàtassa dukkhakkhandho
aparaddho'ti.
Itthaü sudaü àyasmà meõaóasiro thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Meõaóasirattheragàthà.
1. 8. 9
79. Sabbo ràgo pahãno me sabbo
doso samåhato
Sabbo me vigato moho sãtibhåtosmi
nibbuto'ti.
Itthaü sudaü àyasmà rakkhito thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Rakkhitattheragàthà.
1. 8. 10
80. Yaü mayà pakataü kammaü
appaü và yadi và bahuü2
Sabbametaü parikkhãõaü
natthi dàni punabbhavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà uggo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Uggattheragàthà.
Aññhamo vaggo.
Tassuddànaü:
Vacchapàlo ca yo thero àtumo
màõavo isi
Suyàmo ca susàrado thero yo ca
piya¤jaho
ârohaputto meõóasiro rakkhito
uggasavhayo'ti.
1 Niggahissàmi-[PTS.]
2 Bahu-[PTS.]
[BJT Page 36] [\x 36/]
1. 9. 1
81. Yaü mayà pakataü pàpaü
pubbe a¤¤àsu jàtisu
Idheva taü vedanãyaü vatthu
a¤¤aü na vijjatã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà samitigutto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Samitiguttattheragàthà.
1. 9. 2
82. Yena yena subhikkhàni sivàni
abhayàni ca
Tena puttaka gacchassu mà sokàpahato
bhavà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà kassapo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kassapattheragàthà.
1. 9. 3
83. Sãhappamattà vihara rattindivamatandito
Bhàvehi kusalaü dhammaü jaha
sãghaü samussayanti.
Itthaü sudaü àyasmà sãho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sãhattheragàthà.
1. 9. 4
84. Sabbarattiü [PTS Page 013] [\q
13/] supitvàna saïgaõike
rato,
Kudassu1 nàma dummedho dukkhassantaü
karissatã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà nãto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Nãtattheragàthà.
1. 9. 5
85. Cittanimittassa kovido pavivekarasaü
vijàniya,
Jhàyaü nipako patissato adhigaccheyya
sukhaü niràmisanti.
Itthaü sudaü àyasmà sunàgo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sukàgattheragàthà.
1. 9. 6
86. Ito bahiddhà puthu a¤¤avàdinaü
Maggo na nibbànagamo yathà ayaü,
Itissu saïghaü bhagavànusàsati
Satthà sayaü pàõitaleva
dassaya'nti.
Itthaü sudaü àyasmà nàgito thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Nàgitattheragàthà.
1 Kudàsasu-nà.
[BJT Page 38] [\x 38/]
1. 9. 7
87. Khandhà diññhà
yathàbhåtaü bhavà sabbe padàlità
Vikkhãõo jàtisaüsàro
natthi dàni punabbhavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà paviññho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Paviññhattheragàthà.
1. 9. 8
88. Asakkhiü vata attànaü
uddhàtuü udakà jalaü
Vuyhamàno mahogheva sacaccàni
pañivijjhaha'nti.
Itthaü sudaü àyasmà ajjuno thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Ajjunattheragàthà.
1. 9. 9
89. Uttiõõà païkapalipà
pàtàlà parivajjità,
Muttà oghà ca ganthà ca
sabbe mànà visaühatà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà devasabho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Pañhamadevasabhattheragàthà.
1. 9. 10
90. Pa¤cakkhandhà pari¤¤àtà
tiññhanti chinnamålakà,
Vikkhãõo jàtisaüsàro
natthi dàni punabbhavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà sàmidatto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Sàmidattattheragàthà.
Navamo vaggo.
Tassuddànaü:
Thero samitigutto ca kassapo sãhasavahayo
Nãto sunàgo nàgito paviññho
ajjuno isi,
Devasabho ca yo thero sàmidatto mahabbalo'ti.
[BJT Page 40] [\x 40/]
1. 10. 1
91. Na tathà' mataü satarasaü
sudhannaü yaü mayajja paribhuttaü,
Aparimita dassinà gotamena buddhena
desito dhammo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà paripuõõako thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Paripuõõakattheragàthà.
1. 10. 2
92. Yassàsavà [PTS Page 014]
[\q 14/] parikkhãõà
àhàre ca anissito,
Su¤¤atà animitto ca vimokkho
yassa gocaro,
âkàseva sakuntànaü
padaü tassa durannayanti.
Itthaü sudaü àyasmà vijayo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vijayattheragàthà.
1. 10. 3
93. Dukkhà kàmà eraka
na sukhà kàmà eraka,
Yo kàme kàmayati dukkhaü
so kàmayati eraka,
Yo kàme na kàmayati eraka dukkhaü
so na kàmayati erakà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà erako thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Erakattheragàthà.
1. 10. 4
94. Name hi tassa bhagavato sakyaputtassa sirãmato,
Tenàyaü aggappattena aggo dhammo
sudesito'ti.
Itthaü sudaü àyasmà mettaji thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Mettajittheragàthà.
1. 10. 5
95. Andhohaü hatanettosmi kantàraddhànapakkanto,
1
Sayamàno'pi gacchissaü na sahàyena
pàpenà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà cakkhupàlo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Cakkhupàlattheragàthà.
1. 10. 6
96. Ekapupphaü cajitvàna asãtiü
vassa koñiyo,
Saggesu paracàretvà sesakenamhi
nibbuto'ti.
Itthaü sudaü àyasmà khaõóasumano thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Khaõóasumaõattheragàthà.
1 Pakkhando-machasaü. Pakkhanno-sãmu. 1, 2, [PTS.]
[BJT Page 42] [\x 42/]
1. 10. 7
97. Hitvà sataphalaü kaüsaü
sovaõõaü sataràjikaü,
Aggahiü mattikàpattaü idaü
dutiyàbhasevana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà tisso thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Tissattheragàthà.
1. 10. 8
98. Råpaü disvà sati muññhà
piyanimittaü manasikaroto,
Sàrattacitto vedeti taü ca ajjhosa
tiññhati,
Tassa vaóóhanti àsavà
bhavamålà bhavagàmino'ti. 1
Itthaü sudaü àyasmà abhayo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Abhayattheragàthà.
1. 10. 9
99. Saddaü sutvà sati muññhà
piyanimittaü manasikaroto,
Sàrattacitto vedeti taü ca ajjhosa
tiññhati,
Tassa vaóóhanti àsavà
saüsàramupagàmino'ti. 2
Itthaü sudaü àyasmà uttiyo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Uttiyattheragàthà.
1. 10. 10
100. Sammappadhànasampanno satipaññhànagocaro,
Vimuttikusumasa¤channo parinibbissatyanàsavo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà devasabho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Devasabhattheragàthà.
Dasamo vaggo.
Tassuddànaü:
Paripuõõako [PTS Page 015] [\q
15/] ca vijayo erako mettajã muni,
Cakkhupàlo khaõóasumano
tisso ca abhayo3 tathà,
Uttiyo ca mahàpa¤¤o thero
devasabho pi cà'ti.
1 Bhavamålepagàmino-sãmu.
1, 2.
2 Saüsàraü upagàmino-sãmu.
1, 2.
3 Tisso abhayo va-[PTS.]
[BJT Page 44] [\x 44/]
1. 11. 1
101. Hatvà gihittaü anavositatto
Mukhanaïgalã odariko kusãto,
Mahàvaràho'va nivàpapuññho
Punappunaü gabbhamupeti mando.
Itthaü sudaü àyasmà belaññhàniko thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Belaññhànikattheragàthà.
1. 11. 2
102. Mànena va¤citàse
saïkhàresu saïkilissamànàse, 1
Làbhàlàbhena mathità
samàdhiü nàdhigacchantã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà setuccho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Setucchattheragàthà.
1. 11. 3
103. Nàhaü etena atthiko sukhito
dhammarasena tappito,
Pãtvàna2 rasaggamuttamaü
na ca kàhàmi visena santhava'nti.
Itthaü sudaü àyasmà bandhuro3 thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Bandhurattheragàthà.
1. 11. 4
104. Lahuko vata me kàyo phuññho
ca pãtisukhena vipulena
Tålamiva eritaü màlutena
pilavatãva me kàyo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà khitako thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Khitakattheragàthà.
1. 11. 5
105. Ukkaõañhitopi na vase ramamànopi
pakkame,
Natvevànatthasaümitaü vase
vàsaü vicakkhaõo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà malitavambho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Malitavambhattheragàthà.
1. 11. 6
106. Sataliïgassa atthassa satalakkhaõadhàrino,
Ekaïgadassã dummedho satadassã
ca paõóito'ti.
Itthaü sudaü àyasmà suhemanto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Suhemantattheragàthà.
1 Saïkilissamànase-machasaü.
2 Pãtvà-katthaci,
3 Bandhano-machasaü.
[BJT Page 46] [\x 46/]
1. 11. 7
107. Pabbajiü tulayatvàna agàrasmànagàriyaü,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà dhammasavo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Dhammasavattheragàthà.
1. 11. 8
108. Sa vãsaüvassasatiko1 pabbajiü
anagàriyaü,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà dhammasavapitutthero gàthaü abhàsitthà'ti.
Dhammasava pituttheragàthà.
1. 11. 9
109. Na [PTS Page 016] [\q 16/]
nånàyaü paramahitànukampino
Rahogato anuvigaõeti sàsanaü,
Tathàhayaü viharati pàkatindriyo
Migã yathà taruõajàtikà
vane'ti.
Itthaü sudaü àyasmà saïgharakkhito thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Saïgharakkhitattheragàthà.
1. 11. 10
110. Nagà nagaggesu susaüviråëhà
Udaggameghena navena sittà
Vivekakàmassa ara¤¤asa¤¤ino
Janeti bhiyyo usabhassa kalyata'nti.
Itthaü sudaü àyasmà usabho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Usabhattheragàthà.
Ekàdasamo vaggo.
Tassuddànaü:
Belaññhànikasetucchà
bandhuro khitako isã,
Malitavambho suhemanto dhammasavo dhammasavapità,
Saïgharakkhitatthero ca usabho ca mahàmunã'ti.
[BJT Page 48] [\x 48/]
1. 12. 1
111. Duppabbajjaü ve duradhivàsà
gehà
Dhammo gambhãro duradhigamà bhogà,
Kicchà vutti no itarãtareneva
Yuttaü cantetuü satatamaniccata'nti.
Itthaü sudaü àyasmà jento thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Jentattheragàthà.
1. 12. 2
112. Tevijjohaü mahàjhàyã
cetosamathakovido
Sadattho me anuppatto kataü buddhassa
sàsana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà jento thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Jentattheragàthà.
1. 12. 3.
113. Acchodikà puthusilà gonaïgulamigàyutà,
Ambusevàlasa¤jannà te
selà ramayanti ma'nti.
Itthaü sudaü àyasmà vanavaccho thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vanavacchattheragàthà.
1. 12. 4
114. Kàyaduññhullagaruno
hãyamànamhi1 jãvite,
Sarãrasukhagiddhassa kuto samaõa
sàdhutà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà adhimutto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Adhimuttattheragàthà.
1. 12. 5
115. Esàvahiyyase pabbatena bahukuñajasallakikena,
2
Nesàdakena girinà yasassinà
paricchadenà'ti.
Itthaü sudaü àyasmà mahànàmo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Mahànàmattheragàthà.
1. 12. 6
116. Cha [PTS Page 017] [\q 17/]
phassàyatane hitvà guttadvàro susaüvuto,
Aghamålaü vamitvàna patto
me àsavakkhayo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà pàràsariyatthero3 gàthaü abhàsitthà'ti.
Paràsariyattheragàthà.
1 Hiyyamànamhi-[PTS.]
2 Sallakiteta-pa.
3 Pàràpariya-machasaü, [PTS.]
[BJT Page 50] [\x 50/]
1. 12. 7
117. Suvilitto suvasano sabbàbharaõabhaõåsito,
Tisso vijjà ajjhagamiü kataü
buddhassa sàsana'nti.
Itthaü sudaü àyasmà yaso thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Yasattheragàthà.
1. 12. 8
118. Abhisatthova nipatati
Vayo råpaü a¤¤amiva
tatheva santaü,
Tasseva sato avippavasato
A¤¤asseva saràmi attàna'nti.
Itthaü sudaü àyasmà kimbilo thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Kimbilattheragàthà.
1. 12. 9
119. Rukkhamålagahanaü pasakkiya
Nibbànaü hadayasmiü opiya1
Jhàya gotama mà ca pàmado2
Kiü te bilibilikà karissatã'ti.
Itthaü sudaü àyasmà vajjiputto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Vajjiputtattheragàthà.
1. 12. 10
120. Pa¤cakkhandhà pari¤¤àtà
tiññhanti chinnamålakà,
Dukkhakkhayo anuppatto patto me àsavakkhayo'ti.
Itthaü sudaü àyasmà isidatto thero gàthaü abhàsitthà'ti.
Isidattattheragàthà.
Vaggo dvàdasamo.
Tassuddànaü:
Jento ca vacchagotto ca vaccho ca vanasavhayo,
3
Adhimutto mahànàmo pàràsariyo4
yaso pi ca,
Kimbilo vajjiputto ca isidatto mahàyaso'ti.
Tatruraddànaü:
Vãsuttarasataü therà katakiccà
anàsavà,
Ekakeva nipàtamhi susaïgãtà
mahesibhã'ti.
Ekakanipàto niññhito.
1 Osiya-[PTS.]
2 Pamàdo-bahåsu
3 Vanapavhayo- [PTS.]
4 Pàràpariyo-[PTS.]