950. Kiüchandà kimadhippàyà kimàkappà bhavissare,
Anàgatamhi kàlamhi taü me akkhàhi pucchito.

951. Suõohi vacanaü mayhaü isipaõóarasavhaya,
Sakkaccaü upadhàrehi àkkhicissàmyanàgataü.

952. Kodhanà upanàhã ca makkhã thambhã sañhà bahå,
Issukã nànàvàdà ca bhavissanti anàgate.

953. A¤¤àtamànino dhamme gambhãre tãragocarà,
Lahukà agarå dhamme a¤¤ama¤¤amagàravà.

954. Bahå àdãnavà loke uppajjissantyanàgate, 1
Sudesitaü imaü dhammaü kilesissanti dummatã.

955. Guõahãnà'pi saïghamhi voharantà2 visàradà,
Balavanto bhavissanti mukharà assutàvino.
956. Guõavanto'pi saïghamhi voharantà yathàtthato,
Dubbalà te bhavissanti hirãmanà anatthikà.

957. Rajataü jàtaråpaü ca khettaü vatthumajeëakaü,
Dàsidàsaü ca dummedha sàdiyissantyanàgate. 3

958. Ujjhànasa¤¤ino bàlà sãlesu asamàhità,
Unnaëà vicarissanti kalahàbhiratà magà.

959. Uddhatà ca bhavissanti nãlacãvarapàrutà,
Kuhà thaddhà lapà siïgã carissantyariyà viya.

960. Telasaõñhehi4 kesehi capalaü a¤jitakkhikà, 5
Rathiyàya gamissanti dantavaõõikapàrutà. 6

961. Ajegucchaü vimuttehi surattaü arahaddhajaü,
Jigucchissanti kàsàvaü odàtesu samucchità.

962. Làbhakàmà bhavissanti kusãtà hãnavãriyà,
Kicchantà vanapatthàni7 gàvantesu vasissare.

1 Uppajjissanti'nàgate-[PTS] pa.
2 Voharanti-[PTS.]
3 Sàdiyissanti'nàgate-[PTS.]
4 Telasaõhehi-[PTS.]
5 A¤janakkhikà-[PTS.]
6 Dantavaõõakapàrutà-[PTS.]
7 Vanapattàni-[PTS.]
[BJT Page 226] [\x 226/]
963. Ye [PTS Page 088] [\q  88/]      ye làbhaü labhissanti micchàjãvaratà sadà,
Te te'va anusikkhantà bhamissanti1 asaüyatà.

964. Ye ye alàbhino làbhaü na te pujjà bhavissare,
Supesale'pi te dhãre sevissanti na te tadà.

965. Pilakkhurajanaü rattaü garahantà sakaü dhajaü,
Titthiyànaü dhajaü keci dhàressantyavadàtakaü. 2

966. Agàravo ca kàsàve tadà tesaü bhavissati,
Pañisaïkhà ca kàsàve bhikkhånaü na bhavissati.

967. Abhibhåtassa dukkhena sallaviddhassa ruppato,
Pañisaïkhà mahàghorà nàgassàsi acintiyà.

968. Chaddanto hi tadà disvà surattaü arahaddhajaü,
Tàvadeva bhaõã gàthà gajo atthopasaühità.
969. Anikkasàvo kàsàvaü yo vatthaü paridahessati,
Apeto damasaccena na so kàsàvamarahati.

970. Yo ca vantakasàvassa sãlesu susamàhito,
Upeto damasaccena sa ve kàsàvamarahati.

971. Vipannasãlo dummedho pàkañà kammakàriyo,
Vibbhantacitto nissukko na so kàsàvamarahati.

972. Yo ca sãlena sampanno vãtaràgo samàhito,
Odàtamanasaïkappo save kàsàvamarahati.

973. Uddhato unnaëo bàlo sãlaü yassa na vijjati,
Odàtakaü arahati kàsàvaü kiü karissati.

974. Bhikkhå ca bhakkhuniyo ca duññhacittà anàdarà,
Tàdãnaü mettacittànaü nigigaõhissantyanàgate. 3

975. Sikkhàpentà'pi therehi bàlà cãvaradhàraõaü,
Na suõissanti dummedhà pàkañà kàmakàriyà.

976. Te tathà sikkhità bàlà a¤¤ama¤¤aü agàravà,
Nàdiyissantupajjhàye thaphaïko viya sàrathiü.

1 Bhajissanti-[PTS.]
2 Dhàrissantyavadàtakaü-sãmu. 1, 2.
3 Niggahissanti'nàgate-[PTS.]

[BJT Page 228] [\x 228/]
977. Evaü anàgataddhànaü pañipatti bhavissati,
Bhikkhånaü bhikkhunãnaü ca patte kàlamhi pacchime.

978. Purà àgacchate etaü anàgataü mahabbhayaü,
Subbacà hotha sakhilà a¤¤ama¤¤aü sagàravà.

979. Mettacittà kàruõikà hotha sãlesu saüvutà,
âraddhaviriyà pahitattà niccaü daëhaparakkamà.

980. Pamàdaü [PTS Page 089] [\q  89/]      bhayato disavà appamàdaü ca khemato,
Bhavethaññhaïgikaü maggaü phusantà1 avataü pada'nti.

Itthaü sudaü àyasmà phusso thero gàthàyo abhàsitthà'ti.

Phussattheragàthà.

30. 1. 2
981. Yathàcàrã yathàsato satãmà yatasaïkammajjhàyi appamatto,
Ajjhattarato samàhitatto2 eko santusito tamàhu bhikkhuü.

982. Allaü sukkhaü và3 bhu¤janto na bàëhaü suhito siyà,
ænodaro4 mitàhàro sato bhikkhu paribbaje.

983. Cattàro pa¤ca àlope abhutvà udakaü pive,
Alaü phàsuvihàràya pahitattassa bhikkhuno.

984. Kappiyaü taü ce chàdeti5 tãvaraü idamatthitaü,
Alaü phàsuvihàràya pahitattassa bhikkhuno.

985. Pallaïkena nisinnassa jaõõuke nàbhivassati,
Alaü phàsuvihàràya pahitattassa bhikkhuno.

986. Yo sukhaü dukkhato adda dukkhamaddakkhi sallato,
Ubhayantarena6 nàhosi kena lokasmiü7 kiü siyà.

987. Mà me kadàci pàpiccho kusãto hãnaviriyo,
Appassuto anàdaro kena lokasmiü7 kiü siyà.

988. Bahussuto ca medhàvã sãlesu susamàhito,
Cetosamathamanuyutto api muddhani tiññhatu.

1 Phusanti-[PTS.]
2 Susamàhitatto-[PTS.]
3 Ca-[PTS.]
4 ænådaro-pa, [PTS.]
5 Kappiyata¤ca àdeti-[PTS.]
6 Ubhayantare-sãmu. 1, 2.
7 Lokasmi-[PTS.]

[BJT Page 230] [\x 230/]
989. Yo papa¤camanuyutto papa¤càbharato mago,
Viràdhayã so nibbànaü yegakkhemaü anuttaraü.

990. Yo ca papa¤caü hitvàna nippapa¤capathe rato,
âràdhayã so nibbànaü yogakkhemaü anuttaraü.

991. Gàme và yadi và ra¤¤e ninne và yadi và thale,
Yattha arahanto viharanti taü bhåmiü ràmaõeyyakaü.

992. Ramaõãyà1 ara¤¤àni yattha na ramatã mano,
Vãtaràgà ramissanti2 na te kàmagavesino.

993. Nidhãnaü'va pavattàraü yaü passe vajjadassinaü,
Niggayhavàdiü [PTS Page 090] [\q  90/]      medhàviü tàdisaü paõóitaü bhaje,
Tàdisaü bhajamànassa seyyo hoti na pàpiyo.

994. Evadeyyànusàseyya asabbhà ca nivàraye,
Sataü hi so piyo hoti asataü hoti appiyo.

995. A¤¤assa bhagavà buddho dhammaü desesi cakkhumà,
Dhamme desãyamànamhi sotamodhesimatthiko,
Taü me amoghaü savanaü vimuttomhi anàsavo.

996. Neva pubbenivàsàya na'pi dibbassa cakkhuno,
Cetopariyàya ididhiyà cutiyà upapattiyà,
Sotadhàtuvisuddhiyà paõiya me na vijjati.

997. Rukkhamålaü'va nissàya muõóo saïghàñipàruto,
Pa¤¤àya uttamo thero upatisso ca3 jhàyati.

998. Avitakkaü samàpanno sammàsambuddhasàvako,
Ariyena tuõhãbhàne4 upeto hoti tàvade.

999. Yathà'pi pabbato selo acalo suppatiññhito, 5
Evaü mohakkhayà bhikkhu pabbato'va na vedhati.

1000. Anaïgaõassa posassa niccaü sucigavesino,
Vàlaggamattaü pàpassa abbhàmattaü'va khàyati.

1001. Nàbhinandàmi maraõaü nàbhinandàmi jãvitaü,
Nikkhipissaü imaü kàyaü sampajàno patissato.

1 Ramaõãyàni-sãmu. 1, 2.
2 Ramessanti-sãmu. 1, 2.
3 Upatisso'va-[PTS.]
4 Tuõhibhàvena-[PTS.]
5 Supatiññhato-[PTS.]

[BJT Page 232] [\x 232/]
1002. Nàbhinandàmi maraõaü nàbhinandàmi jãvitaü,
Kàlaü ca pañikaïkhàmi nibbisaü bhatako yathà.

1003. Ubhayenamidaü maraõameva nàmaraõaü pacchà và pure và,
Pañipajjatha mà vinassatha khaõo vo1 mà upaccagà.

1004. Nagaraü yathà paccantaü guttaü santarabàhiraü,
Evaü gopetha attànaü khaõo vo mà upaccagà,
Khaõàtãtà hi socanti nirayamhi samappità.

1005. Upasanto uparato mantabhàõã2 anuddhato,
Dhunàti pàpake dhamme dumapattaü va màluto.

1006. Upasanto uparato mantabhàõã2 anuddhato,
Appàsi3 pàpake dhamme dumapattaü va màluto.

1007. Upasanto [PTS Page 091] [\q  91/]      anàyàso vippasanno anàvilo, 4
Kalyàõasãlo dhovã dukkhassantakaro siyà.

1008. Na vissase ekatiyesu evaü
Agàrisu pabbajitesu cà'pi,
Sàdhå'pi5 hutvàna asàdhu honti
Asàdhu hutvà puna sàdhu honti.

1009. Kàmacchando ca vyàpàdo thãnamiddhaü ca bhikkhuno,
Uddhaccaü vicikicchà ca pa¤cete cittakelisà.

1010. Yassa sakkariyamànassa asakkàrena cåbhayaü,
Samàdhi na vikampati appamàdavihàrino.

1011. Taü jhàyikaü sàtatikaü sukhumadiññhivipassakaü,
Upàdànakkhayàràmaü àhu sappuriso iti.

1012. Mahàsamuddo pañhavã6 pabbato anilo'pi ca,
Uparàya na yujjanti satthu varavimuttiyà.

1013. Cakkànuvattako thero mahà¤àõã samàhito,
Pañhavàpaggisamàno7 na rajjati na dussati.

1014. Pa¤¤àpàramitaü patto mahàbuddhi mahàmati, 8
Ajaëo jaëasamàno sadà carati nibbuto.

1 Ve-sãmu. 1, 2.
2 Mattabhàõi-sãmu. 1, 2.
3 Abbahã-syà, [PTS.]
4 Vippasannamanàvilo-[PTS.]
5 Sàdhu -sãmu. 1, 2.
6 Pathavã-
7 Pathavàpaggisamàno-[PTS.]
8 Mahàmuni-syà, [PTS.]

[BJT Page 234] [\x 234/]
1015. Pariciõõe mayà satthà kataü buddhassa sàsanaü,
Ohito garuko bhàro bhavanetti samåhatà'ti.

1016. Sampàdethappamàdena esà me anusàsanã,
Handàhaü parinibbissaü vippamuttomhi sabbadhã'ti.

Itthaü sudaü àyasmà sàriputto thero gàthàyo abhàsitthà'ti.

Sàriputtattheragàthà.

30. 1. 3
1017. Pisunena ca kodhanena ca maccharinà ca vibhåtanandinà,
Sakhitaü na kareyya paõóito pàpo kàpurisena saïgamo.

1018. Saddhena ca pesalena ca pa¤¤avatà bahussutena ca,
Sakhitaü hi1 kareyya paõóito bhaddo sappurisena saïgamo.

1019. Passa cittakataü2 bimbaü arukàyaü samussitaü,
âturaü bahusaïkappaü yassa natthi dhuvaü ñhiti.

1020. Passa cittakataü2 råpaü maõinà kuõóalena ca,
Aññhiü tacena onaddhaü saha vatthena sobhati.

1021. Alattakakatà pàdà mukhaü cuõõakamakkhitaü,
Alaü bàlassa mohàya no ca pàragavesino.

1022. Aññhapàdakatà kesà nettà a¤janamakkhità,
Alaü bàlassa mohàya no ca pàragavesino.

1023. A¤janãva navà città påtikàyo alaïkato,
Alaü bàlassa mohàya no ca pàragavesino.

1024. Odahi migavo pàsaü nàsadà vàguraü migo,
Bhutvà nivàpaü gacchàma kandante migabandhake.

1025. Chinnà pàsà migavassa nàsadà vàguraü migo,
Bhutvà nivàpaü gacchàma socante migaluddake.

1026. Bahussuto cittakathã buddhassa paricàrako,
Pannabhàro visa¤¤utto seyyaü kappeti gotamo.

1 Sakhitaü-sãmu. 1, 2.
2 Cittãkataü-sãmu. 1, 2.

[BJT Page 236] [\x 236/]
1027. Khãõàsavo visa¤¤utto saïgàtãto sunibbuto,
Dhàreti antimaü dehaü jàtimaraõapàragå. 1

1028. Yasmiü [PTS Page 092] [\q  92/]      pasmiü patiññhità dhammà buddhassàdiccahandhuno,
Nibbànagamane magge so'yaü tiññhati gotamo.

1029. Dvàsãtiü buddhato gaõhiü2 dve sahassàni bhikkhuto,
Caturàsaütisahassàni ye me dhammà pavattino.

1030. Appassutà'yaü3 puriso balivaddo'va jãrati,
Maüsàni tassa vaóóhati pa¤¤à tassa na vaóóhati.

1031. Bahussuto appassutaü yo sutenàtima¤¤ati,
Andho padãpadhàro'va tatheva pañibhàti maü.

1032. Bahussutaü upàseyya sutaü ca na vinàsaye,
Taü målaü brahvacariyassa tasmà dhammadharo siyà.

1033. Pubbàpara¤¤å attha¤¤å niruttipadakovido,
Suggahãtaü ca gaõhàti atthaü copaparikkhati.

1034. Khantyà chandãkato4 hoti ussahitvà tuleti taü,
Samaye so padahati ajjhattaü susamàhito.

1035. Bahussutaü dhammadharaü sappa¤¤aü buddhasàvakaü,
Dhammavi¤¤àõamàkaïkhaü taü bhajetha tathàvidhaü.

1036. Bahussuto dhammadharo kosàrakkho mahesino,
Cakkhu sabbassa lokassa påjanãyo bahussuto.

1037. Dhammàràmo dhammarato dhammaü anuvicintayaü,
Dhammaü anussaraü bhikkhu saddhammà na parihàyati.

1038. Kàyamaccheragaruno5 hiyyamàne6 anuññhahe,
Sarãrasukhagiddhassa kuto samaõaphàsutà.

1039. Na pakkhanti disà sabbà dhammà nappañibhanti maü,
Gate kalyàõamittamhi andhakàraüva khàyati.

1040. Abbhatãtasahàyassa atãtagatasatthuno,
Natthi etàdisaü mittaü yathà kàyagatà sati.

1 Jàtimaraõapàragu-[PTS.]
2 Gaõhi-[PTS.]
3 Appassutoyaü-syà, [PTS.]
4 Chandikato-[PTS.]
5 Kàyamaccheragaruko-sãmu. 1, 2.
6 Hiyyamàno-sãmu. 1, 2.

[BJT Page 238] [\x 238/]
1041. Ye puràõà atãtà te navehi na sameti me,
Svajja eko'va jhàyàmi vassupeto'va1 pakkhimà.

1042. Dassanàya abhiktante2 nànà verajjake bahå,
Mà vàrayittha sotàro passantu samayo mamaü.

1043. Dassanàya [PTS Page 093] [\q  93/]      abhikkante2 nànà verajjake puthu,
Karoti satthà okàsaü na nivàreti cakkhumà.

1044. Paõõavãsati vassàni sekhabhåtassa me sato,
Na kàmasa¤¤à uppajji passa dhammasudhammataü.

1045. Paõõavãsati vassàni sekhabhåtassa me sato,
Na desasa¤¤à uppajji passa dhammasudhammataü.

1046. Paõõavãsati vassàni sekhabhåtassa me sato,
Mettena kàyakammena chàyà'va anapàyinã.

1047. Paõõavãsati vassàni sekhabhåtassa me sato,
Mettena vacãkammena chàyà'va anapàyinã.

1048. Paõõavãsati vassàni sekhabhåtassa me sato,
Mettena manokammena chàyà'va anapàyinã.

1049. Buddhassa caïkamantassa piññhito anucaïkamiü,
Dhamme desãyamànamhi ¤àõaü me udapajjatha.

1050. Ahaü sakaraõãyomhi sekho3 appattamànaso,
Satthu ca parinibbànaü yo amhaü anukampako.

1051. Tadàsi yaü bhiüsanakaü tadàsi lomahaüsanaü,
Sabbàkàravaråpete sambuddhe parinibbute.

1052. Bahussuto dhammadharo kosàrakkho mahesino,
Cakkhu sabbassa lokassa anando parinibbuto.

1053. Bahussuto dhammadharo kosàrakkho mahesino,
Cakkhu sabbassa lokassa andhakàre tamonudo.

1 'Vàsupeto'tipi pàëi.
2 Atikkante-[PTS.],
[BJT] abhiktante [should likely be] abhikkante [having a printing error of k going to t]
3 Sekkho-sãmu. 1, 2.

[BJT Page 240] [\x 240/]
1054. Gatimanto satimanto dhitimanto ca yo isi,
Saddhammadhàrako thero ànando ratanàkaro.

1055. Pariciõõo mayà satthà kataü buddhassa sàsanaü,
Ohito garuko bhàro natthi dàni punabbhavo'ti.

Itthaü sudaü àyasmà ànando thero gàthàyo abhàsitthà'ti.

ânandattheragàthà.

Tassuddànaü:
Phussopatisso ànando tayo'tiüsepakittità1
Gàthàyo tattha saïkhàtà sataü pa¤uca ca uttarã'ti.

1 Tayo'timeva kittità-sãmu. 1,
2. Tayo'time pakittità-[PTS.]