[CPD Classification 2.5.8]
[PTS Vol Th 1 ] [\z Th /] [\f I /]
[BJT Vol Th 1 ] [\z Th /] [\w I /]
[PTS Page 109  [\q 109/]     70. 1. 1]
[BJT Page 274] [\x 274/]
Theragàthàpàëi
Nidànagàthà

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa


70. Mahà nipàto.

1220. Nikkhantaü vata maü santaü agàrasmànagàriyaü1
Vitakkà upadhàvanti pagabbhà kaõha to ime.

1221. Uggaputtà mahissàsà sikkhità daëhadhammino2
Samantà parikimeyyuü sahassaü apalàyinaü.

1222. Sace'pi ettakà bhiyyo àgamissanti itthiyo
Neva maü byàdhayissanti dhamme samhi patiññhitaü. 3

1223. Sakkhãhi me sutaü etaü4 buddhassàdiccabandhuno
Nibbànagamanaü maggaü tattha me nirato mano.

1224. Evaü ce maü5 viharantaü pàpima upagacchasi
Tathà maccu karissàmi na me maggampi dakkhasi. 6

1225. Aratiü ratiü ca pahàya sabbaso gehesitaü ca vitakkaü
Vanathaü na kareyya kuhi勺i nibbanatho7 avanatho sa bhikkhu. 8

1226. Yamidha pañhaviü ca vehàsaü råpagataü jagatogadhaü ki勺i
Parijãyati sabbamaniccaü evaü samecca caranti mutattà. 9

1227. Upadhãsu janà gadhitàse diññhe sute10 pañighe ca mute ca
Ettha vinodaya chandamanejo yo hettha na lippati muni tamàhu.

1228. Aññha saññhisità savitakkà puthujjanatàyaü11 sadhammà niviññhà
Na ca vaggagatassa12 kuhi勺i no pana duññhullagàhã13 sa bhikkhu.

1 Agàrasmà anagàriyaü-[PTS.]
2
3 Svamhi patiññhito-[PTS.]
4 Sakiübhi-syà, [PTS.]
5 Evamevaü-[PTS.]
6 Maggaü udikkhasi-syà, [PTS.]
7 Nibbanathà-[PTS.]
8 Sa hi bhikkhu-[PTS.]
9 Muttantà-syà, [PTS.]
10 Diññhasute-[PTS.]
11 Puthujjanakàya-[PTS.]
12 Vaggagatissa-syà, [PTS.]
13 Duññhullàbhàõi-syà. Padullagàhã-[PTS.]

[BJT Page 276] [\x 276/]
1229. Dabbo [PTS Page 110] [\q 110/]      cirarattasamàhito1 akuhako nipako apihàlu,
Santaü padaü ajjhagamà muni pañicca parinibbuto kaïkhati kàlaü.

1230. Mànaü pajahassu gotama manapathaü ca jahassu asesaü
Mànapathamhi2 sa mucchito vippañisàrã huvà cirarattaü.

1231. Makkhena makkhità pajà mànahatà nirayaü papatanti3
Socanti janà cirarattaü mànahatà nirayaü upapannà.

1232. Na hi socati bhikkhu kadàci maggajino sammà pañipanno
Kittiü ca sukhaü cànubhoti dhammadaso'ti tamàhu tathattaü.

1233. Tasmà akhilo padhànavà4 nãvaraõàni pahàya visuddho
Mànaü ca pahàya asesaü vijjàyantakaro samitàvã.

1234. Kàmaràgena óayhàmi cittaü me parióayhati
Sàdhu nibbàpanaü bråhi anukampàya gotama.

1235. Sa中àya vipariyesà cittaü teparióayhati
Nimittaü parivajjehi subhaü ràgåpasaühitaü.

1236. Saïkhàre parato passa dukkhato mà ca attato
Nibbàpehi mahàràgaü mà óayihittho punappunaü. *

1237. Asubhàya cittaü bhàvehi ekaggaü susamàhitaü
Sati kàyagatàtyatthu nibbidàbahulo bhava.

1238. Animitta勺a bhàvehi mànànusayamujjaha
Tato mànàbhisamayà upasanto carissasi.

1239. Tameva vàcaü bhàseyya yàyattànaü na tàpaye
Pare ca na vihiüseyya sà ve vàcà subhàsità.

1240. Piyavàcameva bhaseyya yà vàcà pañinandità
Yaü anàdàya pàpàni paresaü bhasate piyaü.

1241. Saccaü ve amatà vàcà esa dhammo sanantano
Sacce atthe ca ùamme ca àhu satto patiññhità.

1242. Yaü buddho bhàsati vàcaü khemaü nibbànapattiyà
Dukkhassantakiriyàya sà ve vàcànamuttamà.

1 Cirarattaü samàhito-syà, [PTS.]
2 Mànapathasmiü-syà.
3 Patanti-syà, [PTS.]
4 Idhamamànavà-syà, [PTS.]
* [PTS] potthake natthi.

[BJT Page 278] [\x 278/]
1243. Gambhãrapa中o medhàvã maggàmaggassa kovido
Sàriputto mahàpa中o dhammaü deseti bhikkhunaü.

1244. Saïkhittena'pi deseti vitthàrena'pi bhàsati
Sàlikàyiva1 nigghoso pañibhànaü udãrayã. 2

1245. Tassa [PTS Page 111] [\q 111/]      taü desayantassa suõanti3 madhuraü giraü
Sarena rajanãyena savanãyena vaggunà,
Udaggacittà mudità sotaü odhenti bhikkhavo.

1246. Ajja paõõarase visuddhiyà bhikkhå pa勺asatà samàgatà
Saüyojanabandhanacchidà anãghà khãõapunabbhavà isã.

1247. Cakkavattã yathà ràjà amaccaparivàrito
Samantà anupariyeti sàgarantaü mahiü imaü.

1248. Evaü vijitasaïgàmaü satthavàhaü anuttaraü
Sàvakà payirupàsanti tevijjà maccuhàyino.

1249. Sabbe bhagavato puttà palàsettha4 na vijjati
Taõhàsallassa hantàraü vande àdiccabandhunaü.

1250. Parosahassaü bhikkhånaü sugataü payirupàsati
Desentaü virajaü dhammaü nibbànaü akutobhayaü.

1251. Suõanti dhammaü vimalaü5 sammàsambuddhadesitaü
Sobhati vata sambuddho bhikkhusaïghapurakkhato.

1252. Nàganàmosi bhagavà isãnaü isisattamo,
Mahàmeghova hutvàna sàvake abhivassati. 6

1253. Divàvihàrà nikkhamma satthussanakamyatà
Sàvako te mahàvãra pàde vandati vaïgiso.

1254. Ummaggapathaü màrassa abhibhuyya carati pabhijja khilàni
Taü passatha pandhanapamu勺akaraü asitaü'va bhàgaso pañibhajja. 7

1255. Oghassa hi nittharaõatthaü anekavihitaü maggaü akkhàsi
Tasmi勺a amate akkhàte dhammadasà ñhità asaühãrà.

1256. Pajjotakaro ativijjha dhammaü8 sabbaññhitãnaü atikkamamaddà9
¥atvà ca sacchikatvà ca aggaü so desayi dasaddhànaü.

1 Sàlikàyeva-syà, [PTS.]
2 Udãyyati-syà, [PTS.]
3 Suõantà-[PTS.]
4 Palàpo ettha-[PTS.]
5 Vipulaü-syà, [PTS.]
6 Abhivassasi-[PTS.]
7 Pavibhajjàtipipàñho-
8 Ativijjha-[PTS.]
9 Atikkamamadda-sãmu. 1, 2.

[BJT Page 280] [\x 280/]
1257. Evaü sudesite dhamme
Ko pamàdo vijànataü dhammaü
Tasmà hi tassa bhagavato sàsane
Appamatto sadà namassamanusikkhe.

1258. Buddhànubuddho yo thero koõóa中o tibbanikkhamo1
Là÷ã sukhavihàrànaü vivekànaü abhiõhaso.

1259. Yaü [PTS Page 112] [\q 112/]      sàvakena pattabbaü satthusàsanakàrinà
Sabbassa taü anuppattaü appamattassa sikkhato. 2

1260. Mahànubhàvo tevijjo cetopariyakovido
Koõóa中o buddhadàyàdo pàde vandati satthuno.

1261. Nagassa3 passe àsãnaü muniü dukkhassa pàraguü
Sàvakà payirupàsanti tevijjà maccuhàyino.

1262. Cetasà anupariyeti moggallàno mahiddhiko
Cittaü nesaü samanvesaü vippamuttaü niråpadhiü.

1263. Evaü sabbaïgasampannaü muniü dukkhassa pàraguü
Anekàkàrasampannaü payirupàsanti gotamaü.

1264. Cando yathà vigatavalàhake nabhe
Virocati vãtamalo'va bhànumà
Evaü'pi aïgãrasa tvaü mahàmuni
Atirocasi yasasà sabbalokaü.

1265. Kàvyemattà vicarimha pubbe gàmà gàmaü purà puraü
Athaddasàma4 sambuddhaü sabbadhammàna pàraguü.

1266. So me dhammamadesesi muni dukkhassa pàragå
Dhammaü sutvà pasãdimha addhà5 no udapajjatha.

1267. Tassàhaü vacanaü sutvà khandhe àyatanàni ca
Dhàtuyo ca viditvàna pabbajiü anagàriyaü.

1268. Bahunnaü6 vata atthàya uppajjanti tathàgatà
Itthãnaü purisànaü ca ye te sàsanakàrakà.

1269. Tesaü kho vata atthàya bodhimajjhagamà muni
Bhikkhånaü bhikkhunãnaü ca ye niyàmagataddasà. 7

1 Tibbatikkamo-sãmu. 1, 2, Pa.
2 Bhikkhuno-machasaü.
3 Nàgassa-syà, [PTS.]
4 Athaddasàmi-sya. [PTS.]
5 Saddhà-[PTS.]
6 Bahunaü-sabbattha.
7 Niyàmagataü dasà-syà, [PTS.]

[BJT Page 282] [\x 282/]
1270. Sudesità cakkhumatà buddhenàdiccabandhunà
Cattàri ariyasaccàni anukampàya pàõinaü.

1271. Dukkhaü dukkhasamuppàdaü dukkhassa ca atikkamaü
Ariyaü caññhaïgikaü1 maggaü dukkhåpasamagàminaü.

1272. Evamete tathà vuttà diññhà me te yathà tathà
Sadattho me anuppatto kataü buddhassa sàsanaü.
1273. Svàgataü vata me àsi mama buddhassa santike
Saüvibhattesu2 dhammesu yaü seññhaü tadupàgamiü.

1274. Abhi中àpàramippatto sotadhàtu visodhità3
Tevijjo iddhipattomhi cetopariyakovido.

1275. Pucchàmi [PTS Page 113] [\q 113/]      satthàramanomapa中aü
Diññho'va dhamme yo vicikicchànaü chetvà
Aggàëave kàlamakàsi bhikkhu
¥àto yasassã abhinibbutatto.

1276. Nigrodhakappo iti tassa nàmaü,
Tayà kataü bhagavà bràhmaõassa
So'haü4 namassaü acariü muttyapekho5
âraddhaviriyo daëhadhammadassã.

1277. Taü sàvakaü sakka mayaü'pi sabbe
A中àtumicchàma samantacakkhu
Samavaññhità6 no savanàya sotà7
Tuvaü no9 satthà tvamanuttarosi.

1278. Chinda no10 vicikicchaü bråhi metaü
Parinibbutaü vedaya bhåripa中a
Majjhe'va no bhàsa samantacakkhu
Satto'va devàna sahassanetto.

1279. Ye keci ganthà11 idha mohamaggà
A中àõapakkhà vicikicchañhànà12
Tathàgataü patvà na te bhavanti
Cakkhuü hi etaü paramaü narànaü.

1280. No ce hi jàtu puriso kilese
Vàto yathà abbhaghanaü vihàne13
Tamovassa nivuto14 sabbaloko
Jotimanto'pi na pabhàseyyuü. 15

1 Ariyaññhaïgikaü-[PTS.]
2 Savibhattesu-sãmu. 1, 2, Pa.
3 Visodhito-syà, [PTS.]
4 So taü-[PTS.]
5 Muttyapekkho-syà.
6 Samavuññhità-syà.
7 Hetuü-sãmu, pa.
8 Sotaü-[PTS.]
9 Nu-syà, [PTS.]
10 Chinde'va-syà, [PTS.]
11 Gandho-syà, [PTS.]
12 Vicikicchaññhànà-[PTS.]
13 Vihane-sãmu. 1, 2.
14 Nibbuto-syà, [PTS.]
15 Nappabhàseyyuü-sãmu. 1, 2.

[BJT Page 284] [\x 284/]
1281. Dhãrà ca pajjotakarà bhavanti
Taü taü ahaü vãra1 tatheva ma中e
Vipassinaü jànamupàgamimhà
Parisàsu2 no àvikarohi kappaü.

1282. Khippaü giraü eraya vaggu vagguü
Haüso'va paggayha sanikaü nikåja
Bandussarena [PTS Page 114] [\q 114/]      suvikappitena
Sabbe' te ujjugatà suõoma.

1283. Pahãnajàtimaraõaü asesaü
Niggayha dhonaü3 pañivediyàmi4
Na kàmakàro hi5 puthujjanànaü
Saïkheyyakàro'va tathàgatànaü.

1284. Sampannaveyyàkaraõaü tavedaü
Samujjupa中assa6 samuggahãtaü
Ayama大ali pacchimo suppaõàmito
Mà mohayã jànamanomapa中a.

1285. Parovaraü7 ariyadhammaü viditvà
Mà mohayã jànamanomavãra8
Vàriü yathà ghammani ghammatatto
Vàcàbhikaïkhàmi sutaü pavassa. 9

1286. Yasatthikaü10 brahmacariyaü acàri
Kappàyano kacci sataü amoghaü
Nibbàyi so àdu saupadiseso11
Yathà vimutto ahu taü suõoma.

1287. Acchecchi taõhaü idha nàmaråpe(iti bhagavà)
Taõhàya sotaü dãgharattànusayitaü
Atàri jàtiü maraõaü12 asesaü
Iccabravã bhagavà pa勺aseññho.

1288. Esa sutvà pasãdàmi vaco te isisattama
Amoghaü kira me puññhaü na maü va勺esi bràhmaõo.

1289. Yathàvàdã tathàkàrã ahu buddhassa sàvako
Acchecchi vaccuno jàlaü tataü màyàvino daëhaü.

1 Dhãra-syà, [PTS.]
2 Parisàya-syà, [PTS.]
3 Dhotaü-sãmu. 1, 2, Pa.
4 Vadessàmi-[PTS.]
5 Hoti-sãmu. 1, 2, Pa.
6 Samujjapa中assa-syà, [PTS.]
7 Paroparaü-sãmu. 1, Pa.
8 Jànamanomaviriya-[PTS.]
9 Sutassavassàtipi pàëi
10 Yadatthiyaü-[PTS.]
11 Nibbàyi so anupàdisesà-sãmu. 1, 2. Nibbàyi so anupàdiseso-machasaü.
12 Jàtimaraõaü-[PTS.]

[BJT Page 286] [\x 286/]
1290. Addasa bhagavà àdiü upàdànassa kappiyo
Accagà [PTS Page 115] [\q 115/]      vata kappàno1 maccudheyyaü suduttaraü.

1291. Taü devadevaü vandàmi puttaü te dvipaduttama
Anujàtaü mahàvãraü nàgaü nàgassa orasa'nti.

Itthaü sudaü àyasmà vaïgãso thero gàthàyo abhàsitthà'ti.

Vaïgãsattheragàthà.

 Mahà nipàto niññhità.

Tassuddànaü:
Sahassaü honti tà gàthà tãõi saññhi satàni ca
Therà ca dve satà saññhi cattàro ca pakàsità.
Sãhanàdaü naditvàna buddhaputtà anàsavà
Khemantaü pàpuõitvàna aggikkhandhà'va nibbutà'ti.

Theragàthàpàëi niññhità.

1 Kappàyato-syà.