Khuddakanikàye
Therãgàthàpàëi
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
20. Vãsati nipàto.
20. 1
252. Kàëakà bhamaveõõasàdisà
Vellitaggà mama muddhàjà
ahu,
Te jaràya sàõavàkasàdisà1
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
253. Vàsitova surabhãkaraõóako
Pupphapåra2 mama uttamaïgajo,
Taü jaràya sasalomagandhikaü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
254. Kànanaü'va sahitaü suropitaü
Kocchasåcivicitaggasobhitaü,
Taü jaràya viralaü tahiü
tahiü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
255. Kaõhakhandhanasuvaõõamaõóitaü
Sobhate3 suveõãhi laïkataü,
Taü [PTS Page 148] [\q 148/]
jaràya khajitaü siraü kataü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
256. Cittakàrasukatàva lekhikà
Sobhare subhamukà pure mama,
Tà jaràya valãbhi palambità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
257. Bhassarà surucirà yathà
maõi
Nettà'hesuü abhinãlamayatà,
Te jaràya'bhihatà na sobhare
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
258. Saõhatuïgasadisã ca
nàsikà
Sobhate4 su abhiyobbanaü pati
Sàjaràya uppakålità
viya
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
259. Kaïkaõaü'va sukataü
suniññhitaü
Sobhare su mama kaõõapàliyo
Tà jaràya valãbhi palambità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
260. Pattalãmakulavaõõasàdisà
Sobhare sudantà pure mama
Te jaràya khaõóità
ca pãtakà5
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
261. Kànanamhi vanasaõóacàrinã
Kokilàva madhuraü nikåjihaü
Taü jaràya khalitaü tahiü
tahiü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
1 Sàõavàkasadisà-sãmu.
2 Pupphapåro-sãmu. 1, 2. Pupphapåraü-[PTS.]
3 Sobhatetaü-sãmu.
4 Sohare-sãmu. 1. 2.
5 Càhità-machasaü.
[BJT Page 62] [\x 62/]
262. Saõhakamburiva suppamajjità
Sobhateva sugãvà pure mama
Sà jaràyaya bhaggà vinàmità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
263. Vaññapalighasadisopamà
[PTS Page 149] [\q 149/] ubho
Susobhare subàhà pure mama
Tà jaràya yathà pàñalippalità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
264. Saõhamuddikasuvaõõamaõóità
Sobhare suhatthà pure mama
Te jaràya yatha målamålikà
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
265. Pãnavañña sahituggatà
ubho
Sobhare suthanakà pure mama
Thevikãva lambanti nodakà
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
266. Ka¤canassa phalanaüva sumaññaü
Sobhate sukàyo pure mama
So valãhi sukhumàhi otato
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
267. Nàgabhogasadisopamà ubho
Sobhare suåru pure mama
Te jaràya yatha vephanàëiyo
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
268. Saõhanåpurasuvaõõamaõóità
Sobhare sujaïghà pure mama
Tà jaràya tiladaõóakàriva
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
269. Tålapuõõasadisopamà
ubho
Sobhare supàdà pure mama
Te jaràya phuñità valãmatà
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
270. Ediso ahu ayaü samussayo
Jajjaro bahu dukhànamàlayo
Sopalepapatito [PTS Page 150] [\q 150/]
jaràghàro
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà.
Itthaü sudaü ambapàlã therã gàthàyo abhàsãti.
Ambapàlãtherãgàthà.
[BJT Page 64] [\x 64/]
20. 2
271. Samaõàti bhoti tvaü
sayasi1 samaõàti pañibujjhasi2
Samaõànameva3 kittesi samaõãnåna
bhavissasi.
272. Vipulaü anna¤ca pàna¤ca
samaõànaü payacchasi4
Rohiõã'dàni pucchàmi
kena te samaõà piyà?
273. Akammakàmà alasà paradattopajãvino
âsaüsukà sàdukàmà
kena te samaõà piyà?
274. Cirassaü vata maü tàtaü
samaõànaü paripucchasi
Tesaü te kittayissàmi pa¤¤àsãlaparakkamaü.
275. Kammakàmà analasà
kammaseññhassa kàrakà
Ràgaü dosaü pajahanti tena
me samaõà piyà.
276. Tãõi pàpassa målàni
dhunanti sucikàrino
Sabbapàpaü pahãnesaü
tena me samaõà piyà.
277. Kàyakamma suci nesaü vacãkammaü
ca tàdisaü
Manokamma suci nesaü tena me samaõà
piyà.
278. Vimalà saïkhamuttà'va
suddhà santarabàhirà
Puõõà sukkehi dhammehi
tena me samaõà piyà.
279. Bahussutà dhammadharà ariyà
dhammajãvino
Atthaü dhamma¤ca desenti tena me
samaõà piyà.
280. Bahussutà dhammadharà ariyà
dhammajãvino
Ekaggacittà satimanto tena me samaõà
piyà.
281. Dåraïgamà satimanto mantabhàõã
anuddhatà
Dukkhassantaü pajànanti tena me
samaõà piyà.
282. Yasmà gàmà pakkamanti
ne vilokenti ni¤canaü
Anapekkhàva gacchanti tena me samaõà
piyà.
1 Bhoti supi-machasaü.
2 Pabujjhasi-machasaü.
3 Samaõàneva-machasaü.
4 Pavecchasi-machasaü.
[BJT Page 66] [\x 66/]
283. Na [PTS Page 151] [\q 151/]
tesaü koññhe openti na kumbhiü na khalopiyaü
Pariniññhitamesànà
tena me samaõà piyà.
284. Na te hira¤¤aü gaõhanti
na suvaõõaü na råpiyaü
Paccuppannena yàpenti tena me samaõà
piyà.
285. Nànàkulà pabbajità
nànàjanapadehi ca
A¤¤ama¤¤aü
piyàyanti tena me samaõà piyà.
286. Atthàya vata no bhoti kule jàtàsi
rohiõã
Saddhà buddhe ca dhamme ca saïghe
ca tibbagàravà.
287. Tuvaü hetaü pajànàsi
pu¤¤akkhettaü anuttaraü
Amhampi ca te samaõà patigaõhanti
dakkhiõaü
Patiññhito hettha ya¤¤o
vipulo no bhavissati.
288. Sace bhàyasi dukkhassa sace te dukkha
mappiyaü
Upehi saraõaü buddhaü dhammaü
saïgha¤ca tàdinaü,
Samàdiyàhi sãlàni
taü te atthàya hehiti.
289. Upehi saraõaü buddhaü
dhammaü saïgha¤ca tàdinaü,
Samàdiyàhi sãlàni
taü me atthàya hehiti.
290. Brahmabandhu pure àsiü so idànimhi
bràhmaõo
Tevijjo sotthiyo camhi vedagå camhi nhàtakoti.
Itthaü sudaü rohiõã
therã gàthàyo abhàsãti.
Rohiõãtherãgàthà.
20. 3
291. Laññhihattho pure àsã
so dàni migaluddako,
âsàya palipà ghorà
nàsakkhi pàrametave.
292. Sumuttaü maü ma¤¤amànà
càpà puttamatosayã,
Càpàya bandhanaü chetvà
pabbajissaü punopahaü. 1
293. Mà me kujjha mahàvãra
mà me kujjha mahàmunã,
Na hi kodhaparetassa suddhi atthi kuto tapo.
294. Pakkamissaü [PTS Page 152] [\q 152/]
ca nàlàto kodha nàlàya vacchati,
Bandhantã2 itthi råpena samaõe
dhammajãvino.
1 Punocahaü-sãmu.
2 Bandhati-machasaü. Bandhanti-sãmu.
[BJT Page 68] [\x 68/]
295. Ehi kàëa nivattassu bhu¤jakàme
yathà pure
Aha¤ca te vasã katà ye
ca me santi ¤àtakà.
296. Etto càpi catubbhàgaü
yathà bhàsasi tvaü ca me
Tayi rattassa posassa uëàraü
vata taü siyà.
297. Kàëaïginiü va takkàriü
pupphitaü girimuddhanã
Phullaü dàëimayaññhiüva
anto dãpeva pàñaëiü.
298. Haricandanalittaïgiü kàsikuttamadhàriõiü
Taü maü råpavatiü santiü
kassa ohàya gacchasi.
299. Sàkuntikova sakuõiüyathà
bandhitumicchati,
âharimena råpena na maü tvaü
bàdhayissasi.
300. Imaü ca me puttaphalaü kàëa
uppàdi. ý tayà,
Taü maü puttavatiü santiü
kassa ohàya gacchasi.
301. Jahanti putte sappa¤¤à
tato ¤àtã tato dhanaü,
Pabbajanti mahàvãrà nàgo
chetvàva bandhanaü.
302. Idàni te imaü puttaü daõóena
churikàya và,
Bhåmiyaü và nisumbheyyaü
puttasokà na gacchasi.
303. Sace putaü sigàlànaü
kukkurànaü padàhisi,
Na maü puttakate1 jammã, punaràvattayissasi.
304. Handa kho dàni bhassante kuhiü
kàëa gamissasi,
Katamaü [PTS P] gàmaü nigamaü
nagaraü ràjadhàniyo.
305. Ahumha pubbe gaõino assamaõà
samaõamànino,
Gàmena gàmaü vicarimha nagare
ràjadhàniyo.
306. Eso hi bhagavà buddho nadiü
nera¤jaraü pati,
Sabbadukkhappahànàya dhammaü
deseti pàõinaü
Tassàhaü santike gacchaü so
me satthà bhavissati.
307. Vandanaü dàni vajjàsi
lokanàthaü anuttaraü
Padakkhiõaü ca katvàna àdiseyyàsi
dakkhiõaü.
308. Etaü kho labbhamamhehi yathà
bhasasi tvaü ca me
Vandanaü dàni te vajjaü lokanàthaü
anuttaraü,
Padakkhiõaü ca katvàna àdisissàmi
dakkhiõaü.
1 Puttakatte-machasaü, sãmu.
[BJT Page 70] [\x 70/]
309. Tatova kàlo pakkàmi nadiü
nera¤jaraü pati,
So addasàsi sambuddhaü desentaü
amataü padaü.
310. Dukkhaü dukkhasamuppàdaü
dukkhassa ca atikkamaü,
Ariya¤caññhaïgikaü
maggaü dukkhåpasamagàminaü.
311. Tassa pàdàni vanditvà
katvàna taü padakkhiõaü,
Càpàya àdisitvàna
pabbaji anagàriyaü
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsananti.
Itthaü sudaü càpà therã gàthàyo abhàsãti.
Càpàtherãgàthà.
20. 4
312. Petàni bhoti puttàni khàdamànà
tuvaü pure
Tuvaü divà ca ratto ca atãva
paritappasi.
313. Sàjja sabbàni khàditvà
sataputtàni bràhmaõã,
Vàseññhi kena vaõõena
na bàëhaü paritappasi.
314. Bahåni puttasatàni ¤àtisaïghasatàni
ca
Khàditàni atãtaüse
mama tuyhaü ca bràhmaõa.
315. Sàhaü nissaraõaü
¤atvà jàniyà maraõassa ca
Na socàmi na rodàmi na càpi
paritappayiü.
316. Abbhutaü vata vàseññhi
vàcaü bhàsasi edisiü,
Kassa tvaü dhammama¤¤àya
thiraü bhàsasi edisaü.
317. Esa bràhmaõa sambuddho nagaraü
mithilaü pati,
Sabbadukkhappahànàya dhappaü
desesi pàõinaü.
318. Tassa bràhmaõa1 arahato'dhammaü
sutvà niråpadhiü,
Tattha vi¤¤àtasaddhammà
puttasokaü vyapànudiü.
319. So ahampi gamissàmi nagaraü
mithilaü pati,
Appeva maü so bhagavà sabbadukkhà
pamocaye,
Addasa bràhmaõo buddhaü
vippamuttaü niråpadhiü.
320. Sossa dhammamadesesi muni dukkhassa pàragå,
Dukkhaü dukkhasamuppàsaü dukkhassa
ca atikkamaü,
Ariya¤caññhaïginaü
maggaü dukkhåpasamagàminaü.
321. Tattha vi¤¤àtasaddhammo
pabbajjaü samarocayiü,
Sujàto tãhi rattihi tisso vijjà
aphassayã.
1 Brahme-machasaü.
[BJT Page 72] [\x 72/]
322. Ehi sàrathi gacchàhi rathaü
nãyàdiyàhi'maü,
ârogyaü bràhmaõiü
vajjà pabbajitodàni bràhmaõo,
Sujàto tãhi rattihi tisso vijjà
aphassayã.
323. Tato ca rathamàdàya sahassaü
càpi sàrathi,
ârogyaü bràhmaõiüvoca
pabbajitodàni bràhmaõo,
Sujàto tãhi rattihi tisso vijjà
aphassayã.
324. Etaü càhaü assarathaü
sahassaü càpi sàrathi,
Tevijjaü bràhmaõaü
¤atvà1 puõõapattaü dadàmi te.
325. Tuyheva hotvassaratho2 sahassaü càpi
bràhmaõã,
Ahampi pabbajissàmi varapa¤¤assa
santike.
326. Hatthã [PTS] gavassaü maõikuõóala¤ca
Phãta¤cimaü gahavibhavaü
pahàya,
Pità pabbajito tuyhaü
Bhu¤ja bhogàni sundarã
tuvaü dàyàdikà kule.
327. Hatthã gavassaü maõikuõóala¤ca
Rammaü cimaü gahavibhavaü pahàya,
Pità pabbajito mayhaü puttasokena
aññito
Ahampi pabbajissàmi bhàtusokena
aññità.
328. So te ijjhatu saïkappo yaü tvaü
patthesi sundarã,
Uttiññhapiõóo u¤chà
ca paüsukålaü ca cãvaraü,
Etàni abhisambhonti paraloke anàsavà.
329. Sikkhamànàya me ayye dibbacakkhuü3
visodhitaü,
Pubbenivàsaü jànàmi
yattha me vusitaü pure.
330. Tuvaü nissàya kalyàõã
therã saïghassa sobhane,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
331. Anujànàhi me ayye icche sàvatthi
gantave,
Sãhanàdaü nadissàmi
buddhaseññhassa santike.
332. Passa sundarã satthàraü
hemavaõõaü harittacaü,
Adantànaü dametàraü
sambuddhamakutobhàyaü.
333. Passa sundarimàyantiü vippamuttaü
siråpadhiü,
Vãtaràgaü visaüyuttaü
katakiccaü anàsavaü.
334. Bàràõasito nikkhamma
tava santikamàgatà,
Sàvikà te mahàvãra
pàde vandati sundarã.
1 Sutvà-machasaü.
2 Tumheva hotussaratho-sãmu.
3 Dibbacakkhu-machasaü.
[BJT Page 74] [\x 74/]
335. Tuvaü buddho tuvaü satthà
tuyhaü dhãtàmhi bràhmaõa,
Orasà mukhato jàtà katakiccà
nàsavà.
336. Tassà te svàgataü bhadde
tato te aduràgataü,
Evaü hi dantà àyanti satthupàdàni
vandità,
Vãtaràgà visaü yuttà
katakiccà anàsavà'ti.
Itthaü sudaü sundarã therã gàthàyo abhàsãti.
Sundarãtherãgàthà.
20. 5
337. Daharà ahaü suddhavasanà
yaü pure dhammamassuõiü,
Tassà me appamattàya saccàbhisamayo
ahu.
338. Tatohaü sabbakàmesu bhusaü
aratimajjhagaü,
Sakkàyasmiü bhayaü disvà
nekkhamma¤¤eva1 pãhaye.
339. Hitvànahaü ¤àtigaõaü
dàsakammakaràni ca,
Gàmakkhettàni phãtàni
ramaõãye pamodite.
340. Pahàyàhaü pabbajità
sàpateyyamanappakaü,
Evaü saddhàya nikkhamma saddhamme
suppavedite
Na metaü2 assa patiråpaü àki¤ca¤¤aü
hi patthaye.
341. Yo jàtaråpaü rajataü
chaóóetvà punaràgame
Rajataü jàtaråpaü và
na bodhàya na santiyà
Netaü samaõa sàruppaü
na etaü ariyaü dhanaü. 3
342. Lobhanaü madanaü cetaü mohanaü
rajavaóóhanaü,
Sàsaïkaü bahu àyàsaü
natthi cettha dhuvaü ñhiti.
343. Ettha rattà pamattà ca saükiliññhamanà
narà,
A¤¤ama¤¤ena vyàruddhà
puthupubbanti medhagaü.
344. Vadho bandho parikleso jàni sokapariddavo,
Kàmesu adhipannànaü dissate
vyasanaü bahuü.
345. Taü maü ¤àtã
amittàva kiü vo kàmesu yu¤jatha,
Jànàtha maü pabbajitaü
kàmesu bhayadassaniü.
1 Nekkhammameva-machasaü.
2 Netaü-machasaü.
3 Ariyaddhanaü-machasaü.
[BJT Page 76] [\x 76/]
346. Na [PT] hira¤¤asuvaõõena
parikkhãyanti àsavà
Amittà vadhakà kàmà
sapattà sallabandhanà.
347. Taü maü ¤àtã
amittàva kiü vo kàmesu yu¤jatha,
Jànàtha maü pabbajitaü
muõóaü saïghàñipàrutaü.
348. Uttiññhapiõóo
u¤cho ca paüsukålaü ca cãvaraü,
Etaü kho mama sàruppaü anàgàråpanissayo.
349. Vantà mahesãhi kàmà
ye dibbà ye ca mànusà
Khemaññhàne vimuttà
te pattà te acalaü sukhaü.
350. Sàhaü kàmehi saïgacchiü
yesu tàõaü na vijjati,
Amittà vadhakà kàmà
aggikkhandhasamà1 dukhà.
351. Paripantho esa bhayo savighàto sakaõñako,
Gedho suvisamo lepo mahanto mohanàmukho.
352. Upasaggo bhãmaråpo kàmà
sappasiråpamà,
Ye bàlà abhinandanti andhabhåtà
puthujjanà.
353. Kàmapaïkena sattàhi
bahå loke aviddasu,
Pariyantaü nàbhijànanti
jàtiyà maraõassa ca.
354. Duggatigamanaü maggaü manussà
kàmahetukaü,
Bahuü ve pañipajjanti attano rogamàvahaü.
355. Evaü amittajananà tàpanà
saükilesikà,
Lokàmisà bandhanãyà2
kàmà maraõabandhanà.
356. Ummàdanà ullapanà
kàmà cittappamàthino3
Sattànaü saükilesàya
khipaü4 màrena oóóitaü.
357. Anantàdãnavà kàmà
bahudukkhà mahàvisà,
Appassàdà [PTS Page 158] [\q
158/] raõakarà sukkapakkhavisosanà.
358. Sàhaü etàdisaü
katvà vyasanaü kàmahetukaü,
Na taü paccàgamissàmi nibbànàbhiratà
sadà.
1 Aggikkhandhåpamà-machasaü.
2 Bandhanãyà-
3 Cittappamaddino-machasaü. Pu.
4 Khippaü-machasaü.
[BJT Page 78] [\x 78/]
359. Raõaü taritvà1 kàmànaü
sãtibhàvàbhikaïkhinã,
Appamattà vihassàmi tesaü
saüyojanakkheye.
360. Asokaü virajaü khemaü ariya¤caññhaïgikaü
ujuü,
Taü maggaü anugacchàmi yena
tiõõà mahesino.
361. Imaü passatha dhammaññhaü
subhaü kammàradhãtaraü,
Anejaü upasampajja rukkhamålamhi
jhàyati.
362. Ajjaññhamã pabbajità
saddhà saddhammasobhanà,
Viõituppalavaõõàya
tevijjà maccuhàyinã.
363. Sàyaü bhujissà anaõà
bhikkhunã bhàvitindriyà,
Sabbayogavisaüyuttà katakiccà
anàsavà.
364. Taü sakko devasaïghena upasaïkamma
iddhiyà,
Namassati bhåtapati subhaü kammàradhãtaranti.
Itthaü sudaü subhà kammàradhãtà
therã gàthàyo abhàsãti.
Subhàkammàradhãtutherãgàthà.
Vãsatinipàto niññhito.
1 Karitvà-machasaü.