[CPD Classification 2.5.10]
[PTS Vol J - 5] [\z J /] [\f V /]
[BJT Vol J - 2] [\z J /] [\w II /]
[PTS Page 289] [\q 289/]
[BJT Page 286] [\x 286/]

Suttantapiñake - khuddakanikàye
Jàtakapàëi
(Dutiyo bhàgo)

Namotassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa.

Sattatinipàto

1. Kusajàtakaü.

3641. Idaü te raññhaü sadhanaü sayoggaü
Sakàyuraü sabbakàmåpapannaü,
Idante rajjaü anusàsa amma
Gacchàmahaü yattha piyà pabhàvati.

[PTS Page 293] [\q 293/]
3642. Anujajubhutena haraü mahantaü 1-
Divà ca ratto ca nisithakàle, 2-
Pañigaccha tvaü khippaü kusàvatiü kusa
Na icchàmi 3- dubbaõõamahaü vasantaü.

[PTS Page 294] [\q 294/]
3643. Nàhaü gamissàmi ito kusàvatiü
Pabhàvati vaõõapalohito tava,
Ramàmi maddasasa niketaramme
Hitvàna raññhaü tava dassane rato.

3644. Pabhàvati vaõõapalohito tava
Sammuëharåpo vicaràmi mediniü,
Disaü na jànàmi kutombhi àgato
Tayambhi matto migamandalocane.

3645. Suvaõõacãravasane jàtaråpasumekhale,
Sussoõi 4- tava kàmà hi nàhaü rajjenamatthiko.

[PTS Page 295] [\q 295/]
3646. Abbhu hi tassa bho hoti yo anicchantamicchati,
Akàmaü ràja kàmehi akanto kanta 5- micchasi.

3647. Akàmaü và sakàmaü và yo naro labhate piyaü,
Làbhamettha pasaüsàmi 6- alàbho tattha pàpako.

1. Mahanti - machasaü 2. Nisidakàle - machasaü 3. Nicchàmi - machasaü
4. Susoõi - machasaü 5. Kantu - machasaü 6. Pasaüsàma - machasaü, vi.

[BJT Page 288] [\x 288/]
3648. Pàsàõasàraü khaõasi kaõikàrassa dàrunà,
Vàtaü jàlena bàdhesi yo anicchantamicchati.

3649. Pàsàõo nåna te bhadaye ohito mudulakkhaõe,
Yo te sàtaü na vindàmi tirojanapadàgato

[PTS Page 296] [\q 296/]
3650. Yadà maü bhåkuñiü 1- katvà ràjaputti udikkhasi,
âëàriko tadà homi ra¤¤o maddassa 2- thipure.

3651. Yadà umbhayamànà maü ràjaputti udikkhasi,
Nàëàriko tadà homi ràjà bhomi tadà kuso.

3652. Sace hi vacanaü saccaü nemittànaü bhavissati,
Neva me tvaüpati assa kàmaü chidantu sattadhà.
3653. Sace hi vacanaü saccaü a¤¤esaü yadi và mama,
Neva tuyhaü pati atthi a¤¤o sihassarà kusà.

[PTS Page 297] [\q 297/]
3654. Nekkhaü 3- givante kàressa patvà khujje kusavàtiü,
Sace maü nàganàsuru olokeyya pabhàvati.

3655. Nekkhaü givante kàressaü 4-patvà khujje kusavàtiü,
Sace maü nàganàsuru 5-àlapeyya pabhàvati.

3656. Nekkhaü givante kàressaü patvà khujje kusavàtiü,
Sace maü nàganàsuru umbhàyeyya 6- pabhàvati.

3657. Nekkhaü givante kàressaü patvà khujje kusavàtiü,
Sace maü nàganàsuru pambhàyeyya 7- pabhàvati.

3658. Nekkhaü givante kàressaü patvà khujje kusavàtiü,
Sace maü nàganàsuru pàõihi 8- upasamphuse. .

1. Bhukuñikaü - vi 2. Dadassante - machasaü 3. Nikkhaü - machasaü
4. Kàrissaü - machasaü 5. Anàganàsuraü - machasaü syà nàganàsuraü - vi
6. Umbhàpeyya - vi machasaü 7. Pambhàpeyya - vi machasaü 8. Pàõinà - machasaü

[BJT Page 290] [\x 290/]
[PTS Page 298] [\q 298/]
3659. Nahi nunàyaü ràjaputti ràjaputti kuse sàtampi vindati,
âëàrike bhate 1- pose vetanena 2- anatthike.

[PTS Page 299] [\q 299/]
3660. Nahi nåna 3- ayaü khujjà labhati jivihàya chedanaü,
Sunisitena satthena evaü dubbhàsitaü bhaõaü.

3661. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Mahàyasoti katvàna karassu rucire piyaü

3662. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Mahaddhanoti katvàna karassu rucire piyaü

3663. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Mahabbaloti katvàna karassu rucire piyaü

3664. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Mahàraññhoti katvàna karassu rucire piyaü

3665. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Mahàràjàti katvàna karassu rucire piyaü

3666. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Sãhassaroti katvàna karassu rucire piyaü
3667. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Vaggussaroti katvàna karassu rucire piyaü

3668. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Bindussaroti katvàna karassu rucire piyaü

3669. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Ma¤jussaroti katvàna karassu rucire piyaü

1. Bhañe - machasaü 2. Vettanena - machasaü 3. Nunàyaü sà khujjà - machasaü

[BJT Page 292] [\x 292/]
3670. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Madhurassaroti katvàna karassu rucire piyaü

3671. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Satasippoti katvàna karassu rucire piyaü

3672. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Khattiyoti katvàna karassu rucire piyaü

3673. Mà naü råpena pàmesi àrohena pabhàvati,
Kusaràjàti katvàna karassu rucire piyaü

[PTS Page 301] [\q 301/]
3674. Ete nàlà upatthaddhà sabbe tiññhanti vammità,
Purà maddanti pàkàraü ànentetaü pabhàvatiü.

3675. Satta khaõóe 1- karitvàna ahametaü pabhàvatiü,
Khantiyànaü padassàmi ye maü hattumidhàgatà.

3676. Athuññhuhã ràjaputti sàmà koseyyavàsini,
Assupuõõehi nettehi dàsigaõapurakkhatà.

[PTS Page 302] [\q 302/]
3677. Taü nåna kakkupasevitaü mukhaü
âdàsadantà tharupaccavekkhitaü,
Subhaü sunteü virajaü anaïgaõaü
Chuddhaü vane ñhassati khantiyehi.

3678. Te nåna me asite vellitagge
Kese mudu candanasàralitte,
Samàkule sivathikàya 2- majjhe
Pàdehi gijjhà parikaóóhayanti 3-

3679. Tà nåna me tambatakhà sulomà
Bàhà mudu candanasàralittà,
Channà vane ujjhità khantiyehi
Gayha dhaïko gacchati yenakàmaü.

1. Khile - machasaü 2. Sivañhikàya - machasaü 3. Parikaóóhiyanti - machasaü

[BJT Page 294] [\x 294/]
3680. Te nåna tàlupanibhe alambe
Nisevite kàsikacandanena,
Thanesu me lambisasti sigàlo 1-
Màtàva putto taruõo tanujo.

3681. Taü nåna soõiü puthulaü sukoññhitaü
Nisevitaü ka¤cana mekhalàhi, 2-
Chinnaü vane khantiyehi avatthaü.
Sigàlasaïghà parikaóóhayanti. 3-

3682. Soõà dhaïkà sigàlà ca ye ca¤¤e santi dàñhino,
Ajarà nåna hessanti bhakkhayitvà pabhàvatiü,

3683. Sace maüsàni bhàresuü 4- khantiyà duragàmino,
Aññhini amma yàcitvà anupanthe 5- ahàtha naü.

3684. Khentàni amma kàretvà kaõikàrettha ropaya,
Yadà te puppità assu hemantànaü himaccaye
Sareyyàtha mamaü amma evaüvaõõà pabhàvati.

[PTS Page 303] [\q 303/]
3685. Tassà màtà udaññhàsi khattiyà devavaõõinã,
Disvà asi¤ca suõa¤ca ra¤¤o maddassa thipure.

[PTS Page 304] [\q 304/]
3686. Iminà nåna asinà susa¤¤aü tanumajjhimaü,
Dhitaraü mama hanatvàna 6- khantiyànaü padassasi.

3687. Na me akàsi vacanaü atthakàmàya puttike,
Sàjja lohitasa¤¤achantà ga¤achisi 7- yamasàdhanaü.

3688. Evamàpajjati poso pàpiya¤¤aca nigacchati,
Yo ve hitànaü vacanaü na karaü atthadassinaü.

3689. Sace tvaü amma dhàresi 8- kumàraü càrudassanaü,
Kusena jàtaü khattiyaü suvaõõamaõimekhalaü
Pujitaü ¤àtisaghehi na ga¤chisi yamakkhayaü.

3690. Yatthassu bherã nadati ku¤ajaro pañikujjati, 9-
Khattiyànaü kule bhadde kinnu sukhataraü tato.

1. Diïgàlo - vi machasaü 6. Dhitaraü madadahanatvàna
2. Mekhalehi - machasaü 7. Gacchasi - machasaü
3. Gayhàvako gacchati yena kàma - vi 8. Saceva ajjadhàresi - machasaü
4. Bhariüsu - machasaü 9. Ka¤ajaroca nikujati - vi, machasaü, syà
5. Anupathe - machasaü.
[BJT Page 296] [\x 296/]
3691. Asso hasisati dvàre kumàro uparodati,
Khattiyànaü kule bhadde kinnu sukhataraü tato.

3692. Mayurako¤càhirude kokilàbhinikujite,
Khantiyànaü kule bhadde kinnu sukhataraü tato.

[PTS Page 305] [\q 305/]
3693. Kahaü nukho sattumaddano pararaññhappamaddano,
Kuso soëàrapa¤¤àõo so no dukkhà pamocaye.

3694. Idheva so sattumaddano 1- pararaññhappamaddano,
Kuso soëàrapa¤¤àõo yo no dukkhà 2- pamocaye.

3695. Ummattikà nu bhanasi àdu bàlàva 3- bhàsasi,
Kuso ce àgato assa kiü na jànemu taü mayaü.

[PTS Page 306] [\q 306/]
3696. Eso àëàriko poso kumàripuramantare,
Daëhaü katvàna saüvelliü 4- kumbhiü dhovati onato

3697. Veõi tvamasi caõóàli àdusi kulagandhinã,
Kathaü maddakule jàtà dasaü kayiràsi kàmukaü.

3698. Nambhi veõi na vaõóàli na cambhi kulagandhinã,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

3699. Yo bràhmaõasahassàni sadà bhojeti visatiü,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

[PTS Page 307] [\q 307/]
3700. Yassa nàgasahassàni sadà bhojenti visatiü,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

1. Sattumadàno - machasaü 2. Sabbe vadhissati - machasaü 3. Andhabàlà - machasaü
Andhabàlà pabhàssi - syà 5. Saüvellaü - machasaü, syà.

[BJT Page 298] [\x 298/]

3701. Yassa assasahassàni sadà bhojenti visatiü,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

3702. Yassa rathasahassàni sadà yojenti visatiü,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

3703. Yassa usabhasasahassàni sadà yojenti visatiü,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

3704. Yassa dhenusahassàni sadà dughanti 1- visatiü,
Okkàkaputto bhaddante tvannu dàsoti ma¤¤asi.

3705. Taggha te dukkañaü bale yaü khattiyaü mahabbalaü,
Nàgaü maõóukavaõõe na taü akkhàsi àgataü, 2-

3706. Aparàdhaü mahàràja tvaü no khama rathesabha,
Yaü taü a¤¤àtavesena na¤¤àsimbhà idhàgataü.

3707. Màdisassa na taü channaü yohaü aëàriko bhave,
Tva¤¤eva me pasidassu nanthi te deva dukkañaü.

[PTS Page 308] [\q 308/]
3708. Gaccha bale khamàpehi kusaràjaü mahabbalaü,
Khamàpito kusaràjà so te dassati jãvitaü.

3709. Pitussa vacanaü sutvà devavaõõi pabhàvatã,
Sirasà aggahi pàde kusaràjaü mahabbalaü.

3710. Yà imà ratyo atikkantà tà imà deva tayà vinà.
Vande te sirasà pàde mà me kujjha rathesabha.

3711. Saccaü te 4- pañijànàmi mahàràja suõohi me,
Na càpi appiyaü 5- tuyhaü kareyyàmi ahaü puna.

1. Duhanti -- machasaü, vi syà 2. Nanaü àkkhàsimàgataü - machasaü, syà
4. Sabbaü te - machasaü 5. Apiyaü - machasaü.
[BJT Page 300] [\x 300/]
3712. Eva¤ce yàvamànàya vacanaü me na kàhasi,
Idàni maü tàto havatvà khantiyànaü padasasti.

3713. Evante yàcamànàya kiü na kàhàmi te vaco,
Vikuddho tyasmi kalyàõi mà tvaü bhàyi pabhàvati.

[PTS Page 309] [\q 309/]
3714. Saccante pañijànàmi ràjaputti suõohi me,
Na càpi appiyaü tuyhaü kareyyàmi ahaü puna.

3715. Taca kàmà hi sussoõi bahuü dukkhaü titikkhisaü,
Pahu maddakulaü gantvà nayituü taü pabhàvati.

3716. Yojayantu rathe asse nànàcitte samàhite,
Atha dakkhatha me vegaü vidhamentassa sattavo.

3717. Ta¤ca tattha udikkhiüsu ra¤¤o maddassa thipure, 1-
Vijambhamànaü sãhaüva pothentaü diguõaü bhujaü.

[PTS Page 310] [\q 310/]
3718. Hatthakkhandha¤ca àruyha àropetvà pabhavatiü,
Saïgàmaü otaritvàna sihanàdaü nadi kuso.
3719. Tassa taü nadato sutvà sihassevitare migà,
Khantiyà vipalàyiüsu kusaddasabhayaññità.

3720. Hatthàrohà anikaññhà rathikà pattikàrakà,
A¤¤ama¤¤assa chindanti kusasaddabhayaññità.

3721. Tasmiü saïghàmasisassamiü passitvà tuññhamànaso, 2-
Kusassa ra¤¤o devindo adà verocanaü maõi.

3722. So taü vijitvà saïgàmaü laddhà verocanaü maõiü,
Hatthikkhandhagato ràjà pàvekkhi nagaraü puraü.

3723. Jivagàhaü 4- gahetvàna bandhitvà satta khattiye,
Sasurassupanàmesi ime te deva sattavo.

1. Maddasasante pure - machasaü 2. Haññhamànaso - vi machasaü 3. Jivaggàhaü- machasaü

[BJT Page 302. [\x 302/]     ]
3724. Sabbeva te vasaïgatà amittà vihatà taca,
Kàmaü karohi te tayà mu¤ca và te hanassu và.

[PTS Page 311] [\q 311/]
3725. Tumbheva 1- sattavo ete nahi te myaha sattavo,
Tva¤¤eva no mahàràja mu¤ca và te hanassu và.

3726. Imà te dhãtaro satta devaka¤¤upamà subhà,
Dadàhi nesaü ekekaü hontu jàmàtaro taca.

3727. Ambhàka¤ceva tvaü no sabbesamissaro,
Tva¤¤eva no mahàràja dehi nesaü yadicchasi.

3738. Ekamekasasa ekekaü adà sihassaro kuso,
Khattiyànaü tadà nesaü ra¤¤o maddassa dhitaro.

3729. Piõità 2- tena làbhena tuññhà sihasasare kuse,
Sakaraññhàni pàyiüsu khattiyà satta tàvade.

3730. Pabhàvati¤ca àdàya maõiü verocanaü subhaü,
Kusàvatiü kuso ràjà agamàsi mahabbalo.

3731. Tyassu ekarathe yantà pavisantà kusàvatiü, *
Samànà vaõõaråpena nतama¤¤amatirocayuü. 3-

3732. Màtà puttena saïga¤achi ubhayo ca jayampatã,
Samaggà te tadà àsuü phãtaü dharaõimàvasunti.
1. Kusajàtakaü.

1. Tuyheva - vi machasaü, syà 2. Paõità - vi machasaü 3. Rocayiüsu - machasaü

[BJT Page 304] [\x 304/]
2. Soõanandajàtakaü.
[PTS Page 317] [\q 317/]
3733. Devatànusi gandhabbo àdu sakko purindado,
Manussabhuto iddhimà kathaü jànemu taü mayaü.

3734. Namhi devo na gandhabbo namhi sakko purindado,
Manussabhuto iddhimà evaü jànàhi bhàrata. 1-

3735. Kataråpamidaü bhotà 2- veyyàvaccaü anappakaü,
Devambhi vassamànambhi anovassaü bhavaü akà.

3736. Tato vàtàtape ëore sitacchàyaü bhavaü akà,
Tato amittamajjhe 3- ca saratàõaü bhavaü akà.

3737. Tato phitàni raññhàni vasino te bhavaü akà,
Tato ekasataü khatye anuyante bhavaü akà.

3738. Patitàssu 4- mayaü bhoto vara taü bha¤¤amicchasi, 5-
Hatthiyànaü assarathaü nàriyo ca alaïkatà
Nivesanàni rammàni mayaü bhoto dadàmase.

3739. Atha và aïge và magadhe 6- mayaü bhoto dadàmase,
Atha và assakàvantiü sumanà damma te mayaü

3740. Upaóóhaü vàpi rajjassa mayaü bhoto dadàmase,
Sace te attho rajjena anusàsa yadicchasi.

[PTS Page 318] [\q 318/]
3741. Na me atthopi ràjjena nagarena dhanena và,
Athopi janapadena attho mayhaü na vijjati.

3742. Bhotova raññhe vijite ara¤¤e atthi assamo,
Pità mayhaü janetti ca ubho sammanti assame.

3743. Tesàhaü pubbàcariyesu pu¤¤aü na labhàmi 7- kàtave,
Bhavantaü ajjhàcaraü katvà soõaü yàcàmu 8- saüvaraü.

1. Bhàradha - machasaü 2. Bhoto - syà 3. Amittamajjhesu - machasaü, syà
4. Patitassu - machasaü 5. Vadataübhu¤ajamicchasi - machasaü 6. Athavaïgavà magadhe - machasaü, syà 7. Labbhàmi - machasaü 8. Yàmecu - machasaü.

[BJT Page 306] [\x 306/]
3744. Karomi te taü vacanaü yaü maü bhaõasi bràhmaõa,
Eta¤ca kho no akkhàhi nivanto hontu yàcakà.

[PTS Page 319] [\q 319/]
3745. Parosataü jànapadà 1- mahàsàlà ca bràhmaõà
Ime ca khattiyà sabbe abhijàtà yasassino
Bhava¤ca ràjà manojo alaü hessanti yàcakà.

3746. Hatthi asse ca yojentu rathaü santayha sàrathi,
âbandhanàni gaõhatha pàdesussàrayaü daje
Assamaü taü gamissàmi yattha sammani kosiyo.

3747. Tato ca ràjà pàyàsi senàya caturaïgini,
Agamàsi 2- assamaü rammaü yattha sammati kosiyo.

[PTS Page 320] [\q 320/]
3748. Kassa kàdambayo 3- kàjo vehàsaü caturaïgulaü,
Aüsaü asamphusaü eti udabhàrasasa gacchato.

3749. Ahaü soõo mahàràja, tàpaso sahitabbato,
Bharàmi màtàpitaro rattindivamatandito.

3750. Vane phala¤ca mula¤ca àharitvà disampati,
Posemi màtàpitaro pubbekatamanussaraü.

[PTS Page 321] [\q 321/]
3751. Icchàmi assamaü gantuü yattha sammati kosiyo,
Maggaü no soõa akkhàhi yena gacchemu assamaü.

3752. Ayaü ekapadi ràja yenetaü meghasantihaü.
Akoviëàrehi sa¤achannaü ettha sammati kosiyo.

3753. Idaü vatvàna pakkàmi taramàno mahàisi,
Vehàse antalikkhasmiü anusàsitvàna khattiye.

3754. Assamaü parimajjitvà pa¤¤àpetvàna àsanaü,
Paõõasàlaü pavisitvà pitaraü pañibodhayi.

1. Janapadà - vi machasaü 2. Agàmà - vi. Machasaü 3. Kàdambamayo - machasaü

[BJT Page 308] [\x 308/]
3755. Ime àyanti ràjàno abhijàtà yasassino,
Assamà nikkhamitvàna nisidàhi 1- mahàisi.

3756. Tassa taü vacanaü sutvà taramàno mahàisi,
Assamà nikkhamitvàna padvàrambhi upàvisi.

[PTS 322]
3757. Ta¤ca disvàna àyantaü jalantariva tejasà,
Khatti 2- saïghaparibbuëhaü kosiyo etadabravi.

3758. Kassa bherã mudiïgà ca saïkhà paõavadeõóimà, 3-
Purato viñapantàni hàsayantà rathesabhaü.

3759. Kassa ka¤canapaññena puthunà vijjuvaõõinà,
Yuvà kalàpasannaddho ko eti siriyà jalaü.

3760. Ukkà mukhe 4- pahaññhaüva khadiraïgàrasantibhaü,
Mukha¤ca ruciraü bhàti ko eti siriyà jalaü.

3761. Tassa pagaghitaü chattaü sasalàkaü manoramaü,
âdiccaraüsàvaraõaü 5- ko eti siriyà jalaü.

3762. Kassa aïgaü pariggayha vàlavijanimuttamà,
Caranti varapa¤¤assa 6- hatthikkhandhena àyato.

3763. Kassa setàni chattàni àjàniyà ca vammità, 7-
Samantà parikiranti ko eti siriyà jalaü.

3764. Kassa ekasataü khatyà anuyantà yasassino,
Samantà anupariyanti ko eti siriyà jalaü.

3765. Hatthi assà rathà patti senàya caturaïganã,
Samantà anupariyanti ko eti siriyà jalaü.

3766. Kassesà mahati senà piññhito anuvatattã,
Akkhobhanã apariyantà sàgarasseva åmiyo.

1. Nisada tvaü mahà ise - vi machasaü, syà 2. Khatya - machasaü
3. Nindimà - machasaü 4. Mukhaü - machasaü 5. âdicca rasàvaraõaü - machasaü
6. Varapu¤¤assa - machasaü 7. Camimikà - machasaü

[BJT Page 310. [\x 310/]     ]
3767. Ràjàbhiràjà manojo indeva jayataü pati, nandassajjhàvaraü eti assamaü brahmacàrinaü

3768. Tassesà mahati senà piññhito anuvattati,
Akkhobhani apariyantà sàgarasseva åmiyo.

[PTS Page 323] [\q 323/]
3769. Anulittà candanena kàsikuttamadhàrino,
Sabbe pa¤ajalikà hutvà isinaü ajjhupàgamuü.

3770. Kacci nu bhoto kusalaü kacci bhoto anàmayaü,
Kacci u¤echana yàpetha kacci mulaphalà bahu.

3771. Kacci óaüsà ca makasà appameva siriüsapà,
Vane vàlamigàkiõõe kacci hiüsà na vijjati.

3772. Kusala¤ce no ràja atho ràja anàmayaü,
Atho u¤echana yàpema atho mulaphalà bahu.

3773. Atho óaüsà ca makasà appameva siraüsapà, 1-
Vane vàlamigàkiõõe hiüsà ambhaü 2- na vijjati.

3774. Bahuni vassapugàni assame vasato 3- idha.
Nàbhijànàmi uppannaü àbàdhaü amanoramaü.

3775. Svàgatante mahàràja atho te aduràgataü,
Issarosi anuppatto yaü idhatthi pavedayaü 4-

[PTS Page 324] [\q 324/]
3776. Tindukàni 5- piyàlàni madhuke kàsa 6- màriyo,
Phalàni khuddakappàni bhu¤ja ràja varaü varaü.

3777. Idampi pàniyaü sãtaü àbhataü girigababharà,
Tato piva mahàràja sace tvaü abhikaïkhasi.

3778. Pañiggahitaü yaü dinnaü sabbassa agghiyaü kataü,
Nandassàpi nisàmetha vacanaü yaü 7- pavakkhati.

1. Sarisapà - machasaü 2. Mayhaü - machasaü 3. Samamato - machasaü sammataü - vi
4. Pavedhaya - machasaü 5. Tiõóukàni - machasaü 6. Kàsu - vi machasaü 7. So - machasaü.
[BJT Page 312] [\x 312/]
3779. Ajjhavarambhà nandassa bhoto santikamàgatà,
Suõàtu me bhavaü vacanaü nandassa parisàya ca.

3780. Parosataü jànapadà mahàsàlà ca bràhmaõà,
Ime ca khattiyà sabbe abhijàtà yasassino
Bhava¤ca ràjà manojo anuma¤¤antu me vaco.

3781. Ye vasanti samitàro yakkhàni idha asasame,
Ara¤¤e bhåtabhavyàni suõantu vacanaü mama.

3782. Namo katvàna bhåtànaü isiü vakkhàmi subbataü,
So tyàhaü dakkhiõo 1- bàhu tava kosiya sammato.

3783. Pitaraü me janetti¤ca bhattukàmassa me sato,
Vãra pu¤¤amidaü ñhànaü mà maü kosiya vàraya.

[PTS Page 325] [\q 325/]
3784. Sabbhihetaü upa¤¤àtaü mametaü apanissaja,
Uññhànapàricariyàya dãgharattaü tayà kataü.
Màtàpitusu pu¤¤àni mama lokadado bhava.

3785. Tatheva santi manujà dhamme dhammapadaü vudu, 2-
Maggo saggassa lokassa yathà jànàsi tvaü ise.

3786. Uññhànapàricariyàya màtàpitu sukhàvahaü,
Taü maü pu¤¤àbhivàreti ariyamaggàvaro naro.

[PTS Page 326] [\q 326/]
3787. Suõantu bhonto vacanaü bhàtu 3- rajjhàvarà mama,
Kulavaüsaü mahàràja poràõaü parihàpayaü
Adhammacàri 4- yo jeññho nirayaü so upapajjati.

1. Dakkhiõaü - machasaü 2. Vida - machasaü 3. Bhàta - vi machasaü 4. Adhammacàri jeññhesu - machasaü, syà adhacàri jeññho - vi.

[BJT Page 314] [\x 314/]
3788. Ye ca dhammassa kusalà poràõassa disampati,
Càrintena ca sampannà na te gacchanti duggatiü.

3789. Màtàpità ca bhàtà ca bhagini ¤àtibandhavà,
Sabbe jeññhassa te bhàrà evaü jànàhi bhàrata 1-

3790. âdiyitvà garuü bhàraü nàviko viya ussahe,
Dhamma¤ca nappamajjàmi 2- jeññhocasmi rathesabha.

3791. Adhigatambhà 3- tame ¤àõaü jàlaüva jàtavedato, 4-
Evameva no bhavaü dhammaü kosiyo pavidaüsayi.

3792. Yathà udayamàdicco vàsudevo pabhaïkaro,
Pàõinaü pavidaüseti råpaü kalyàõapàpakaü
Evameva no bhavaü dhammaü kosiyo pavidaüsayi.

[PTS Page 327] [\q 327/]
3793. Evaü me yàcamànassa a¤jaliü nàvakhujjhatha,
Tava baddhacaro 5- hessaü vuññhito paricàrako. 6-

3794. Addhà nanda pajànàsi saddhammaü sabbhi desitaü,
Ariyo ariyasamàcàro bàëhaü tvaü mama ruccasi.

3795. Bhavantaü vadàmi bhoti¤ca suõàtha vacanaü mama,
Nàyaü bhàro bhàramatto ahu mayhaü kudàcanaü.

1. Bhàradha - machasaü 2. Pamajjàmina - machasaü 3. Adhigamà - machasaü adhigamahà - syà. 4. Jàtavedaso - machasaü 5. Tavupaññhacaro - machasaü tavapaññhavaro -syà 6. Paricàriko - machasaü.

[BJT Page 316] [\x 316/]
3796. Taü maü upaññhitaü santaü màtàpitu sukhàvahaü,
Nando ajjhàcaraü katvà upaññhànàya yàcati.

[PTS Page 328] [\q 328/]
3797. Yo ce icchati kàmena santànaü brahmacàrinaü,
Nandaü vo caratha eko kaü nando upatiññhatu.

3798. Tayà tàta anu¤¤àtà soõa taü nissità mayaü,
Upaghàyituü 1- labhe nandaü muddhani brahmacàrinaü.

3799. Assatthasseva taruõaü pavàëaü màëuteritaü,
Cirassa nandaü disvàna hadayaü me pavedhati.

3800. Yadà suttàpi supine 2- nandaü passàmi àgataü,
Udaggà sumanà homi nando no àgato ayaü.

3801. Yadà ca pañikhujjhitvà nandaü passàmi nàgataü,
Bhiyo 3- àvisati soko domanassa¤canappakaü.

[PTS Page 329] [\q 329/]
3802. Sàhaü ajja cirassampi nandaü passàmi àgataü
Bhattu ca mayha¤ca piyo nando no pàvisi gharaü.

3803. Pitu ca 4- nando suppiyo 5- yaü nando nappavase gharà, 6-
Labhatu tàta nando taü maü nando upatiññhatu.

3804. Anukampikà patiññhà ca pubbe rasadadi ca no,
Maggo saggassa lokassa màtà taü varate ise.

3805. Pubbe rasadadi gonti màtà pu¤¤upasa¤ahità,
Maggo saggassa lokassa màtà taü varate ise.

[PTS Page 330] [\q 330/]
3806. âkakkhamànà puttaphalaü devatàya namassati, nakkhantàni ca pucchati utusaüvaccharàni ca.

3807. Tassà atusinàtàya hoti gabbhassavakkamo, 8-
Tena dohaëini hoti suhadà tena vuccati.

1. Upaghàtuü - machasaü, syà 2. Suppanne - machasaü, syà
3. Hiyo - machasaü 4. Pitupi - vi, machasaü 5. Supiyo - machasaü
6. Gharaü - machasaü, syà 7. Anukamapakà - machasaü, syà
8. Vokkamo - vi, machasaü

[BJT Page 318] [\x 318/]

3808. Saüvaccharaü và ånaü và pariharitvà vijàyati,
Tena sà janayantiti janetti tena vuccati.

3809. Thanakkhirena gitena aïgapàpåraõena ca,
Rodantaü puttaü toseti 1- tosenti tena vuccati.

3810. Tato vàtàtape ghore mamaü 2- katvà udikkhati,
Dàrakaü appajànantaü 3- posenti tena vuccati.

3811. Ya¤ca màtu dhanaü hoti ya¤¤aca hoti pituddhanaü,
Ubhayampetassa gopeti api puttassa no siyà
Evaü puttaü aduü putta iti màtà viha¤¤ati.

3812. Pamattaü paradàresu nisithe 4- pattayobbane,
Sàyaü puttaü anàyantaü iti matà viha¤¤ati.

3813. Evaü kicchà bhato poso màtu aparivàrako,
Màtarã micchà caritvàna nirayaü so upapajjati.

3814. Evaü kicchà bhato poso pitu aparivàrako,
Màtaraü aparicaritvàna kicchaü và so upapajjati.

3815. Dhanàpi 6- dhanakàmànaü nassati iti me sutaü.
Màtaraü aparicaritvàna kicchaü và so nigacchati.

3816. Dhanàpi dhanakàmànaü nassati iti me sutaü.
Pitaraü aparicaritvàna kicchaü và so nigacchati.

3817. ânando ca pamàdo ca sadà hasitakãëitaü,
Màtaraü paricaritvàna labbhametaü 7- vijànato.

1. Tosenti - vi machasaü 2. Mammaü - machasaü, mamiü - vi 3. Apajànattaü - vi machasaü 4. Niside - machasaü nissive - syà 5. Aparicàriko - machasaü
6. Dhanaüpi - machasaü, syà 7. Labbatena - machasaü, syà

[BJT Page 320  [\x 320/]     3818.] ânando ca pamàdo ca sadà hasitakãëitaü,
Pãtaraü paricaritvàna labbhametaü vijànato.

3819. Dàna¤ca piyavàcà ca atthacariyà ca yà idha,
Samànattatà ca dhammesu tattha tattha yathàrahaü.

3820. Ete kho saügahà loke rathassàõiva yàyato,
Ete ca saïghahà nàssu na màtà puttakàraõà
Uabhetha mànaü påjaü và pità và puttakàraõà.
 [PTS Page 331] [\q 331/]

3821. Yasmà ca saïgahà 1- ete samavekkhanti paõóità,
Tsamà mahantaü papponti pàsaüsà 2- ca bhavanti te.

3822. Brahmamàti màtàpitaro pubbàcariyàti vuccare,
âhunaiyyà ca puttànaü pajàya anukampakà.

3823. Tasmà hi te namasseyya sakkareyyàtha 3- paõóito,
Annena atho pànena vatthena sayanena ca
Ucchàdanena nahàpanne pàdànaü dhovanena ca.

3824. Tàya naü pàricariyàya màtàpitusu paõóità, 4-
Idheva 5- pasaüsanti pecca sagge pamodatiti.
2. Soõanandajàtakaü.

Sattatinipàto niññhito.

Tassuddànaü:
Atha sattatimmahi nipàtavare
Sa bhavaü tu kusàvati ràjavaro,
Atha soõanandavaro ca puna
Abhivàsita sattatimambhi suteti.

1. Saïghahe - machasaü
2. Pasaüsà - vi machasaü
3. Sakakareyyava - machasaü
4. Paõóito - machasaü
5. Idhaceva - vi.