Suttantapiñake - khuddakanikàye
Jàtakapàëi
(Dutiyo bhàgo)
Namotassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa.
Asãtinipàto
3826. Gacchevàhaü na và gacche
na tena amaro siyaü,
Sukhitaü taü upàsitvà
sukkhitaü taü kathaü rahe.
3827. Maraõaü và tayà
saddhiü jãvitaü và tayà vinà,
Tadeva maraõaü seyyo ya¤ce
jive tayà vinà. 6-
3828. Nesa dhammo mahàràja yaü
taü evaü gataü 2- jahe,
Yà gati tuyhaü sà mayhaü
ruccate vihagàdhipa 3-
3829. Kà nu pàsena baddhassa 4-
gati a¤¤à mahànasà,
Sà kathaü cetayànassa muttassa
tava ruccati.
3830. Kaü và tvaü passase atthaü
mama tuyha¤ca pakkhima,
¥àtinaü vàvasiññhànaü
ubhintaü jãvitakkhaye.
3831. Yaü nu ka¤canadepiccha 5-
andhena tamasà gataü,
Tàdise sa¤cajaü pàõaü
kamatthamahijotaye.
3832. Kathannu patataü seññha
dhamme atthaü na khujjhase,
Dhammo apavito santo atthaü dasseti pàõinaü.
[PTS Page 34] [\q 34/]
ra0
3833. Sohaü dhammaü avekkhanto dhammà
catthaü samuññhitaü,
Bhatti¤ca tayi sampassaü nàvakaïkhàmi
jivataü.
3834. Addhà eso sataü dhammo yo
mitetà mittamàpade,
Naccaje jãvitasasàpi hetu dhammaü
anussaraü.
3835. Svàyaü dhamemà ca
te ciõõo hatti ca vidità mayi,
Kàmaü karassu mayhetaü gacchevànumato
mayà.
1. Natthi bandhe - machasaü 2. Kataü
- machasaü 3. Vihaïgàdhipa - machasaü 4. Bandhassa
- machasaü 5. Cepi¤cha - machasaü 7. Ayaü gàthà
pàdo maramma potthakesu na disasti,
[BJT Page 324] [\x 324/]
3836. Api tvevaü gate kàle yaü
baddhaü ¤àtinaü mayà,
Tayà taü buddhisampanna assa paramaüvutaü.
3837. Iccevaü mantayantànaü
ariyànaü ariyavuttinaü,
Paccadissatha nesàdo àturànamivantako.
3838. Te sattuü abhisaücikkha digharattaü
hità dijà,
Tuõhimàsittha ubhayo na ca sa¤cesumàsanà.
3839. Dhataraññhe ca disvàna
samuóóhente tato tato,
Abhikkamatha vegena dvijasattu dvijàdhipe.
3840. So ca vegenabhikkamma àsajja parame
dije,
Paccakampittha nesàdo baddhà
iti vicintayaü.
3841. Eka¤ca baddhimàsinaü
abaddha¤ca punàparaü,
âsajja baddhamàsinaü pekkhamànamadinavaü.
3842. Tato so vimato yeva paõóare
ajjhabhàsatha,
Pavaddhakàye àsine dijasaïghagaõàdhipe.
3843. Yannu pàsena mahatà baddho
na kurute disaü,
Atha kasmà abaddho tvaü bali pakkhã
na gacchasi.
3844. Kinnu tàyaü dijo hoti mutto
baddhaü upàsasi,
Ohàya sakuõà yanti kiü
eko avahiyasi.
3845. Ràjà meso dijàmitta
sakhà pàõasamo ca me,
Neva naü vijahissàmi yàva
kàlassa pariyàyaü.
[PTS Page 341] [\q 341/]
3846. Kathaü panàyaü vihago
nàddasà pàsamoóóitaü,
Padaü hetaü mahantànaü
boddhumarahanti àpadaü.
3847. Yadà paràbhavo hoti poso
jãvitasaïkaye,
Atha jàla¤ca pàsa¤ca
àsàjjapi na khujjhati.
3848. Api tveva mahàpa¤¤a
pàsà bahuvidhà tatà,
Gulhamàsajja bajjhanti athevaü
jãvitakkhaye.
[BJT Page 326] [\x 326/]
[PTS Page 343] [\q 343/]
3849. Apinàyaü tayà saddhiü
sambhàsassa sukhudrayo,
Api no anuma¤¤asi api no jãvitaü
dade.
3850. Na ceva me tvaü baddhosi napi icchàmi
te vadhaü,
Kàmaü khippamito gantvà
jiva tvaü anigho ciraü.
3851. Na vàhametaü 1- icchàmi
a¤¤atretassa jãvità,
Sace ekena tuññhosi mu¤cetaü
ma¤ca bhakkhaya.
3852. ârohapariõàhena tulyasmà
vayasà ubho,
Na te làbhena jinatthi 2- etena niminà
tuvaü.
3853. Tadiïgha samavekkhassu hotu giddhi
tavàsmasu,
Maü pubbe bandha pàsena pacchà
mu¤ca dijàdhipaü.
3854. Tàvadeva ca te làbho katassa
yàcanàya ca,
Mitti ca dhataraññhehi yàvajivàya
te siyà.
3855. Passantu no mahàsaïghà
tayà muttaü ito gataü,
Mittàmaccà ca bhattà ca
puttadàrà ca bandhavà.
3856. Na ca te tàdisà mittà
bahuntaü 3- idha vijjati,
Yathà tvaü dhataraññhassa
pàõasàdhàraõo sakhà.
3857. So te sahàyaü mu¤càmi
hotu ràjà tavànugo,
Kàmaü khippamito gantvà
¤àtimajjhe virocatha.
3858. So patito pamuttena bhattunà bhattu
gàravo,
Ajjhabhàsatha vakkaïgo vàcaü
kaõõasukhaü bhaõaü.
3859. Evaü luddaka nandassa saha sabbehi
¤àtihi,
Yathàhamajja nandàmi muttaü
disvà dijàdhipaü.
3860. Ehi taü anusikkhàmi yathà
tuvampi lacchase,
Làbhaü yathàyaü 4-
dhataraññho pàpaü ki¤ci na dakkhati.
3861. Khippamante puraü netvà 5-
ra¤¤o dassehi no ubho,
Abaddhe pakatãbhute kàje ubhayate
ñhite
1. Nevàhaü - machasaü 2. Jivatthi - machasaü 3. Bahunaü - machasaü 4. Tavàya -machasaü syà, 5. Gantvà - machasaü, syà.
[BJT Page 328] [\x 328/]
3862. Dhataraññhà mahàràja
haüsàdhipatino ime,
Ayaü hi ràjà haüsànaü
ayaü senàpatitaro,
3863. Asaüsayaü imaü disvà
haüsaràjaü naràdhipo,
Patità sumano vitto bahuü dassati
te dhanaü.
[PTS Page 346] [\q 346/]
3864. Tassa taü vacanaü sutvà
kammanà 1- upapàdayi,
Khippamantepuraü gantvà ra¤¤o
haüse adassiyi.
Abaddhe pakatibhute kàje ubhayato ñhite.
3865. Dhataraññhà mahàràja
haüsàdhipatino ime,
Ayaü hi ràjà haüsànaü
ayaü senàpatitaro.
3866. Kathaü panidhe vihagà 2- tava
hatthatthamàgatà,
Kathaü luddo mahantànaü issaremidhamajjhagà.
3867. Vihità santi me pàsà
pallalesu janàdhipa,
Yaü yadàyatanaü ma¤¤e
dijànaü pàõarodhanaü.
3868. Tàdisaü pàsamàsajja
haüsaràjà abajjhatha,
Taü abaddho upàsino mamàyaü
ajjhabhàsatha.
3869. Sudukkaraü anariyehi dahate bhàvamuttamaü,
Bhatturatthe parakkanto dhamme yutto vihaïgamo.
3870. Attanàyaü cajitvàna
jãvitaü jãvitàraho,
Anutthunanto àsino bhattu yàcittha
jãvitaü.
3871. Tassa taü vacanaü sutvà
pasàdamahamajjhagaü,
Tato naü pàmuviü pàsà
anu¤¤àsiü sukhena ca.
3872. So patito pamuttena battunà bhattugàraco,
Ajjha÷asatha vakkaïgo vàcaü
kaõõasukhaü bhaõaü.
1. Kammamunà - machasaü syà 2. Vibhaïga - machasaü, syà
[BJT Page 330] [\x 330/]
3873. Evaü luddaka nandassu saha sabbehi
¤àtibhi,
Yathàhamajja nandami muttaü disvà
dijàdhipaü.
3874. Ehi taü anusikkhàmi yathà
tvamapi lacchase,
Làbhaü yathàyaü dhataraññho
pàpaü ki¤ci nadakkhati. 1-
3875. Khippamantepuraü gantvà ra¤¤o
dassehi no ubho,
Abaddhe pakatibhåte kàje uãyato
ñhite.
3876. Dhataraññhà mahàràja
haüsàdhipatino ime,
Ayaü hi ràjà haüsànaü
ayaü senàpatitaro.
3877. Asaüsayaü imaü disvà
haüsaràjaü naràdhipo,
Patito sumano vitto bahuü dasasti te dhanaü.
[PTS Page 347] [\q 347/]
3878. Evametassa vacanà ànitàme
ubho mayà,
Ettheva hi ime assu ubho anumatà mayà.
3879. Soyaü evaü gato pakkhã
dijo paramadhammiko,
Màdisassa hi luddassa janayeyyàtha
maddavaü.
3880. Upàyanaü hi 2- te deva nतaü
passàmi edisaü,
Sabbasàkuõikagàme taü
passa manujàdhipa.
[PTS Page 348] [\q 348/]
3881. Disvà nisinnaü ràjànaü
piñhe sovaõõaye subhe,
Ajjhabhàsatha vakkaïgo vàcaü
kaõõasukhaü bhaõaü.
3882. Kaccinu bhoto kusalaü kacci bhoto
anàmayaü,
Kacci raññhamidaü phãtaü
dhammena manusisasati. 3-
3883. Kusala¤ceva me haüsa atho
haüsa anàmayaü,
Atho raññhamidaü phãtaü
dhammena manusisasti.
3884. Kacci bhoto amaccesu doso koci na vijjati,
Kaccinnu te tavatthesu nàvakaïkhanti
jãvitaü
3885. Athopi me amaccesu doso koci na vijjati,
Atho te mamatthesu nàvakaïkhanti
jãvitaü.
1. Nadakkhasi - machasaü 2. Ca - machasaü 3. Manusàsati - machasaü, syà
[BJT Page 332. [\x 332/]
]
3886. Kacci te sàdisi bhariyà
assavà piyabhàõini,
Puttaråpayasupetà tava chandamasànugà.
3887. Atho me sàdisi bhariyà assavà
piyyàõinã,
Puttaråpayasupetà mama chandavasànugà.
[PTS Page 349] [\q 349/]
3888. Bhavaü tu kacci nu mahàsattuhatthatthataïgato,
Dukkhamàpajji vipulaü tasmiü
pañhamamàpade.
3889. Kacciyaü 1- nàpatitvàna
daõejena samapoñhayi,
Evametesaü jamamànaü pàkatikaü
bhavati tàvade.
3890. Khemamàsi mahàràja
evamàpadi 2- saüsati,
Na càyaü ki¤cirasmàsu
satatuva samapajjatha, 3-
3891. Paccakampittha nesàdo pubbeva ajjhabhàsatha,
Tadàyaü sumukhoyeva paõóito
paccahàsatha 4-
3892. Tassa taü vacanaü sutvà pasàdamayamajjhagà, tato maü pàmuci pàsà anu¤¤àsi sukena ca,
3893. Idampi sumukheneva etadatthàya
cintitaü,
Bhoto sakàse àgamanaü etassa
dhanamicchatà.
3894. Svàgata¤cevidaü bhavataü
patitocasmi dassanà,
Eso api bahuü vittaü labhataü
yàvaticchati.
[PTS Page 350] [\q 350/]
3895. Santappayitvà nesàdaü
bhogehi manujàdhipo,
Ajjhabhàsatha vakkaïgaü 5-
vàcaü kaõõasukhaü bhaõaü.
3896. Yaü balu dhammadhinaü 6- vaso
vattati ki¤canaü,
Sabbatthissariyaü 7- bhavataü pasàsatha
8- yadicchatha.
3897. Dànatthaü upabhottuü
và ya¤ca¤¤aü upakappati,
Etaü dadàmi vo vitataü isseraü
vissajàmi vo.
[PTS Page 351] [\q 351/]
3898. Yathà ca myàyaü sumukho
ajjhabhàseyya paõóito,
Kàmasà khuddhisampanno taü
myàssa paramappiyaü.
1. Kacciyanto - machasaü 5. Vakkaïgo
- machasaü, syà
2. Evamàpariyàsati - syà
6. Dhamammàdhinaü - machasaü, syà
Evamàpadiyàsati - machasaü
7. Sababissariyaü - machasaü
3. Màpajjatha - machasaü 8. Taü
pasàsaü - machasaü
4. Ajjhabhàsatha - machasaü
[BJT Page 336] [\x 336/]
3899. Ahaü balu mahàràja
nàgaràjàrivantaraü,
Pañivattuü na sakkomi na me so
vinayo siyà.
3900. Ambhàka¤ceva yo seññho
tva¤ca uttamasattavo,
Bhumipàlo manusasindo pujà bahuhi
hetuhi.
3901. Tesaü abhinnaü bhaõataü
vattamàne vinicchaye,
Nàntaraü 1- pañivattabbaü
pesesna 2- manujàdhipa.
3902. Dhamemana kira nesàdo paõóito
aõóajo iti,
Naheva akatattassa nayo etàdiso siyà.
3903. Evaü aggapakatimà evaü
uttamasatatavo,
Yàvatatthi mayà diññhà
nतaü passàmi edisaü.
3904. Tuññhosmi co pakatiyà
vàkeyyana madhurena ca,
Eso càpi mama chando ciraü passeyya
vo ubho.
[PTS Page 352] [\q 352/]
3905. Yaü kiccaü parame mitte katarasmàsu
3- taü tayà,
Pattà nissaüsayaü tyambhà
bhattirasmàsu yà tava.
3906. Adu¤ca nåna sumahà
¤àtisaïghassamantaraü,
Adasasanena asmàkaü dukkhaü
bahåsu pakkhisu.
3907. Tesaü sokavighàtàya
tayà anumatà mayaü,
Taü padakkhiõato katvà ¤àti
passe marindama 4-
3908. Addhàhaü vipulaü pitiü
bhavataü vindàmi dassanà,
Eso càpi mahà attho ¤àtivissàsanà
siyà.
[PTS Page 353] [\q 353/]
3909. Idaü vatvà dhataraññhà
5- haüsaràjà naràdhipaü,
Uttamajavamattàya ¤àtisaïghamupàgamuü.
3910. Te aroge anuppatte disvàna parame
dvije,
Kekànimakaruü haüsà
puthu paddo ajàyatha.
1. Nattaraü - machasaü, syà
2. Pesena - machasaü 3. Katimasmàsu - machasaü
4. Murindama - machasaü, syà 5.
Dhataraññho - vi machasaü, syà
[BJT Page 336] [\x 336/]
3911. Te patità pamuttena bhattunà
bhattugàravà,
Samantà parikariüsu aõóajà
laddhapaccayà.
3912. Evaü mittavataü atthà
sabbe honti padakkhiõà,
Haüsà yathà dhataraññhà
¤àtisaïghamupàgamutti.
1. Cullahaüsajàtakaü.
2. Mahàhaüsajàtaü.
[PTS Page 359] [\q 359/]
3913. Ete haüsà pakkamanti vakkaïgà
bhayamerità,
Bharittava hemavaõõa kàmaü
sumukha pakkama.
3914. Obhàya maü ¤àtigaõà
ekaü pàsavasaü gataü,
Anapekkhamànà gacchanti kiü
eko avahiyyasi.
3915. Pateva patataü seññha
natthi baddhe 1- sahàyatà,
Mà anãghàya hàpesi
kàmaü sumukha pakkama.
[PTS Page 360] [\q 360/]
3916. Nàhaü dukkhaparetoti 2- dhataraññha
tavaü jahe,
Jãvitaü maraõaü và
me tayà saddhiü bhavissati.
3917. Nàhaü dukkhaparetoti dhataraññha
tavaü 3-jahe,
Na maü anariyasaüyutte kamme yojetumarahasi.
3918. Sakumàro sakhàtyasami sacitte
casamiü te ñhito,
¥àto senàpati tyàhaü
saüsànaü pavaruttama.
3919. Kathaü ahaü vikatthissaü
4- ¤àtimajjhe ito gato,
Taü hitvà patataü seññha
kinte vakkhàmito gato
Idha paõaü cajissàmi nànariyaü
kattumusasahe.
3920. Eso hi dhammo sumukha yaü tvaü
ariyapathe ñhito,
Yo bhattàraü sakhàraü
maü na pariccattumusasahe 5-
1. Bandhe - machasaü, syà 2. Pi
- machasaü, syà 3. Tuvaü - machasaü, syà
4. Vintisasaü - machasaü 5. Paridattu
- machasaü
[BJT Page 338] [\x 338/]
[PTS Page 361] [\q 361/]
3921. Taü hi me pekkhamànassa bhayaü
na tveva jàyati,
Adhigacchasi tvaü mayhaü evambhåtassa
jãvitaü.
3922. Icceva mantayantànaü ariyànaü
ariyavuttinaü,
Daõóamàdàya nesàdo
àpadi 1- turito bhusaü.
3923. Tamàpatantaü disvàna
sumukho apari 2- bråhayi,
Aññhàsi purato ra¤¤o
haüso vissàsayaü vyathaü. 2-
9324. Mà bhàyi pattaü seññha
nahi bhàyanati tàdisà,
Ahaü yogaü payu¤achayasaü
yuttaü dhammupasaühitaü.
Tena pariyàpadànena 4- khippaü
pàsà pamokkhasi.
[PTS Page 362] [\q 362/]
3925. Tassa taü vacanaü sutvà
sumukhassa subhàsitaü,
Pahaññhalomo nesàdo a¤ajalissa
paõàmayi.
3926. Na me sutaü và diññhaü
và bhàsanto mànusiü 5dijo,
Ariyaü bruvàno 6- vakkaïgo
cajanto mànusiü giraü.
3927. Kinnu tàyaü dijo hoti mutto
baddhaü 7- upàsasi,
Obhàya sakuõà yanati kiü
eko avahiyasi.
[PTS Page 363] [\q 363/]
3928. Ràjà me so dijàmitta
senàpaccassa kàrayiü,
Tamàpade pariccattuü nussabhe vihagàdipaü.
3929. Mahàgaõàya bhattà
me me eko vyasanaü agà,
Cajàmi taü samma nesàda
bhattàyaü abhito rame.
3930. Ariyavattasi cakkaïga yo piõóamapacàyasi,
Cajàmi te taü bhattàraü
gacchathubho yathà sukhaü
[PTS Page 364] [\q 364/]
3931. Sace attappayogena ohito haüsapakkhinaü,
Anissaro mu¤camambhe theyyaü kayiràsi
luddaka.
1. âpati - machasaü, syà 2.
Ati - machasaü, syà 3. Byadhaü - machasaü
4. Pariyàdànena - machasaü
5. Mànusaü - machasaü 6. Bruhanto - vi machasaü,
syà 7. Bandhaü - machasaü, syà 8. Pañiggaõhama
- machasaü
Piñavu 340
[PTS Page 365] [\q 365/]
3933. Yassa tvaü batako 1- ra¤¤o
kàmaü tasseva pàpaya,
Tattha saüyamano ràjà yathàbhi¤¤aü
karissati.
3934. Icceva vutto nesàdo hemavaõeõa
haritatace,
Ubho hatthehi saïgayha 2- pa¤ajare
ajjhavodahi
[PTS Page 366] [\q 366/]
3935. Te pa¤ajaragate pakkhã
ubho hassaravaõõine,
Sumukhaü dhataraññha¤ca
luddo àdàya pakkami.
3936. Bhariyamàno dhataraññho
sumukhaü etadabuvi,
Khàëhaü bhàyàmi
sumukha sàmàya lakkhaõuruyà
Asmàkaü vadhama¤¤àya
athattànaü vadhissati.
3937. Pàkahaüsà ca sumukha
suhemà hemasuttavà,
Ko¤ca samuddatireva kapaõà
nåna rucchati.
3938. Evaü mahanto lokassa appameyyo mahàgaõi,
Ekitthimanusoceyya na idaü pa¤¤avakomiva
3939. Vàto ca gandhamàdeti ubhayaü
chekapàpakaü,
Bàlo àmakapakakaü ca lolo
andho va àmisaü.
[PTS Page 367] [\q 367/]
3940. Avinicchaya¤¤u atthesu
mandova pañibhàsi 3- maü,
Kiccàkiccaü na jànàsi
sampatto kàlapariyàyaü.
3941. Aóóhummatto udiresi yo seyyà
ma¤¤asitthiyo,
Bahusàdhàraõà hetà
soõóànaüva suràgharaü.
1. Bhañako - machasaü 2. Paggayha - machasaü, syà 3. Pañibhàti - machasaü
[BJT Page 342] [\x 342/]
3942. Màyà cesà marici
ca soko rogo vupaddavo,
Kharà ca bandhanà cetà
maccupàso guhàsayo
Tàsu yo visasase poso so naresu naràdhamo.
[PTS Page 368] [\q 368/]
3943. Yaü vuddhehi1 upa¤¤àtaü
ko taü ninditumarahati,
Mahàbhåtitthiyo nàma lokasmiü
udapajjisuü.
3944. Khióóà paõihità
tyàsu rati tyàsu patiññhità,
Khijàni tyàsu råhanti yadidaü
sattà pajàyare
Tàsu ko nibbide poso pàõamàsajja
pàõihi.
3945. Tvameva na¤¤o sumukha thinaü
atthesu yu¤ajasi, tassa tyàjja bhaye jàte bhãtena
jàyate mati.
3946. Sabbo hi saüsayaü patto bhayaü
bhãrå titikkhati,
Paõóità ca mahattàno
attho yu¤ajanti duyyuje.
3947. Etadatthàya ràjàno
suramicchanti mantinaü,
Pañibàhati yaü suro àpadaü
attapariyàyaü.
3948. Mà no ajja vikantiüsu ra¤¤o
sudà mahànase,
Tathàhi vaõõo pattànaü
phalaü veëuüva taü vadhi.
3949. Mutto na icchi oóóetuü
bandhaü upàgami,
Sopajja saüsayaü patto atthaü
gaõhihi mà mukhaü.
1. Buddhehi - machasaü
[BJT Page 344] [\x 344/]
[PTS Page 369] [\q 369/]
3950. So taü yogaü payuja¤assu
yuttaü dhammupasaühataü,
Tavaü pariyàpadànena 1-
mama pàõesanaü cara.
[PTS Page 370] [\q 370/]
3951. Màbhàyi patataü seññha
nahi bhàyanti tàdisà,
Ahaü yogaü payu¤ajissaü
yuttaü dhammupasaühitaü,
Mama pariyàpadànena khippaü
pàsà pamokkhasi.
3952. Sa luddo haüsakàjena ràjadvàraü
upàgami,
Pañivedetha maü ra¤¤o
dhataraññhàyamàgato.
3953. Te disavà pu¤¤asaïkàse
ubho lakkha¤¤asammate,
Khalu sa¤¤amano2- ràjà
amacce ajjhahàsatha.
3954. Detha luddassa vatthàni attaü
pàna¤ca bhojanaütha
Kàmaü karo hira¤¤assa
yàvanto esa icchati.
[PTS Page 371] [\q 371/]
3955. Disvà luddaü pasantantaü
kàsiràjà3- tadàbravi,
Yadàyaü samma khemaka puõõà
haüsehi tiññhati.
3956. Kathaü ruciü4- majjhagataü
pàsahattho upàgami,
Okiõõaü ¤àtisaïghehi
nimajjhimaü5- kathaü gahi.
3957. Ajja me sattamà ratti àdànàni6-
upasato, padametassa atvesaü appamatto
3958. Athassa padamaddakkhiü carato adanesanaü,
Tatthàhaü odahiü pàsaü
evetaü7- dijamaggahiü.
[PTS Page 372] [\q 372/]
3959. Ludda dve ime sakuõà atha
ekoti bhàsasi,
Cittannu te vipariyattaü àdu kinnu
jigiüsasi. 8-
3960. Yassa lohitakà tàëà
tapaneyyanibhà subhà, 9-
Uraü saühacca tiññhanti
so me bandhaü upàgami.
1. Pariyàdànena - machasaü
2. Saüsamano - machasaü, syà
3. Kàsiràjetadabruvi - machasaü,
syà 4. Ruci - machasaü, syà
5. Nimmajjhimaü - machasaü, syà
6. Adanàni - machasaü
7. Evaü taü - machasaü, syà
8. Jigisati - machasaü 9. Sabhà - machasaü
[BJT Page 346] [\x 346/]
3961. Athàyaü bhassaro pakkhã
abaddho1- baddhamàturaü,
Ariyaü bruvàno aññhàsi
vajanto mànusiü giraü.
[PTS Page 373] [\q 373/]
3962. Atha ninnu2-dàni sumukha hanuü
saühacca tiññhasi,
âdu me parisaü patto bhayà
bhito na bhàsasi.
3963. Nàhaü kàsipati bhãto
ogayha parisaü tava,
Nàhaü bhayà na bhàsissaü
vàkyaü atthasmiü tàdise.
3964. Na te abhisaraü passe na rathe napi
pattike,
Nàssa cammaüva kãñaü
và vammite ca dhanuggahe.
3965. Na hira¤¤aü suvaõõaü
và nagaraü và sumàpitaü,
Okiõõaparikhaü3- duggaü
daëhamaññàlakoññhakaü,
Yattha paviññho sumukha bhàyitabbaü
na bhàyasi.
[PTS Page 374] [\q 374/]
3966. Na me abhisarenattho nagarena dhanena
và,
Apathena pathaü yàma antalikkhe
carà mayaü.
3967. Sutàva paõóità
tyambhà nipuõà atthacintakà,
Bhàsematthavatiü vàcaü
saccevasasa patiññhito.
3968. Ki¤ca tuyhaü asaccassa anariyassa
karissati,
Musàvàdissa luddassa bhaõitampi
subhàsitaü.
3969. Taü brahmaõànaü
vacanà imaü khemiü 4- akàrayi,
Abhaya¤ca tayà ghuññhaü
imàyo dasadhà disà.
3970. Ogayha te pokkharaõiü vippasannodakaü
suciü,
Pahuta¤càdanaü5- tattha
abhiüsàcettha pakkhinaü.
1. Abandho bandha - machasaü 2. Kiü
- machasaü 3. Parikakhaü - machasaü
4. Khemaü - machasaü 5. Bahukaü
khàdanaü - machasaü, pahutaü khàdanaü
- syà
[BJT Page 348] [\x 348/]
3971. Idaü sutvàna nigghosaü
àgatambhà 1- tavantike,
Te te baddhasmà2- pàsena etaü
te bhàsitaü musà.
3972. Musàvàdaü purakkhatvà icchàloha¤ca pàpakaü. Ubhosandhiü atikkamma asàtaü upapajjati.
[PTS Page 375] [\q 375/]
3973. Nàparajjhàma sumukha napi
lobhà camaggahiü,
Sutà ca paõóitàtyattha
nipuõàatthacintakà.
3974. Appevatthavatiü vàcaü
vyàkareyyuü idhàgatà,
Tathà taü samma nesàdo vutetà
sumukha magaghi.
3975. Neva bhãtà3- kàsipati
upanitasmiü jivite,
Bhàsematthivatiü vàcaü
sampattà kàlapariyàyaü.
3976. Yo migena migaü hatti pakkhiü
và pana pakkhinà,
Sutena và sutaü kiõe4- kiü
anariyataraü tato.
3977. Yo ca ariyarudaü bhàse anariyadhammamavassito,
Ubho so dhaüsate lokà idhaceva
parattha ca.
3978. Na majjetha yasaü patto na vyathe5-
pattasaüsayaü,
Vàyametheva kiccesu saüvare vivaràni
ca.
[PTS Page 376] [\q 376/]
3979. Ye vaddhà6- abbhatikkantà
sampattà kàlapariyàyaü,
Idha dhammaü caritvàna evete 7-
tidivaü gatà.
3980. Idaü sutvà kàsipati
dhammamattani pàlaya,
Dhataraññha¤ca mu¤càhi
haüsànaü pavaruttamaü,
3981. âharantudakaü pajjaü àsana¤ca
mahàrahaü,
Pa¤ajarato pamokkhàmi dhataraññhaü
yasassinaü.
1. Agatamha - machasaü 2. Bandhasmà
- vi machasaü 3. Bhåtà - machasaü, syà
4. Kiõyà - machasaü kilyà
- syà 5. Nabyàdhe - machasaü, syà 6. Vuóóànàbabhatikkhantà
- machasaü 7. Evaü te - machasaü, syà
[BJT Page 350] [\x 350/]
3982. Ta¤ca senàpatiü dhiraü
nipuõaü atthacintakaü,
Yo sukho sukhino ra¤¤o dukkhite
hoti dukkhito.
3983. Etàdisà1- kho arahanti piõóamasnàtu
bhattuno,
Yathàyaü sumukho ra¤¤o
pàõasàdhàraõo sakhà.
[PTS Page 377] [\q 377/]
3984. Pãñha¤ca sababasovaõõaü
aññhapadaü manoramaü,
Maññhaü kàsikapatthinnaü2-
dharaññho upàvisi.
3985. Koccha¤ca sabbasovaõõaü
veyyagghaparisibbitaü,
Sumukho ajjhupàvekkhi dhataraññhassa
anantaraü.
3986. Tesaü ka¤canapattehi puthu
àdàya kàsiyo,
Bhaüsànaü abhihàresu
aggaü ra¤¤o pavàsitaü.
3987. Disvà abhihañaü aggaü
kàsiràjena pesitaü,
Kusalo khattadhammànaü tato pucchi
anantarà.
3988. Kacci bhoto kusalaü kacci bhoto anàmayaü,
Kacci raññhamidaü phãtaü
dhammenamanusissati.
3989. Kusala¤ceva me haüsa atho
haüsa anàmayaü,
Atho raññhamidaü phãtaü
dhammenamanusissati.
3990. Kacci bhoto amaccesu doso koci na vijjati,
Kaccinnu te tavatthesu nàkaïkhanti
jãvitaü
3991. Atho pi me amaccesu doso koci na vijjati,
Atho pi te mamatthesu nàvakaïkhanti
jãvitaü.
3992. Kacci te sàdisi bhariyà
assavà piyabhàõinã,
Puttaråpayasupetà mama chandavasànugà.
3993. Atho me sàdisi bhariyà assavà
piyabhàõinã,
Puttaråpayasupetà mama chandasànugà.
[PTS Page 378] [\q 378/]
3994. Kacci raññhaü anuppãëaü
akutoci upadadvaü,
Asàhasena dhammena samena manusissati3-
1. Ediso kho arahati - machasaü, syà
2. Matthinnaü - machasaü vatthinaü - syà
3. Samenamanusàsasi - machasaü
[BJT Page 352. [\x 352/]
]
3995. Atho raññhaü anuppãëaü
akutoci upadadvaü,
Asàhasena dhammena samena manusissati1-
3996. Kacci santo apacità asanto parivajjità,
No ce dhammaü niraïkatvà adhammamanuvattasi.
2-
3997. Santo ca me apacità asanto parivajjità,
Dhammamevànuvattàmi adhammo me
niraïkato.
3998. Kacci nànàgataü dãghaü
samavekkhasi khattiya,
Kacci na matto madaniye paralokaü na santatasi.
3999. Nàhaü anàgataü dãghaü samavekkhàmi pakkhima, ñhito dasasu dhammesu paralokaü na santase.
4000. Dànaü sãlaü pariccàgaü
ajjavaü maddavaü tapaü,
Akkodhaü3- avihiüsa¤ca khanti¤ca
avirodhanaü.
4001. Iccete kusale dhamme ñhite pasasàmi
attani,
Tato4- me jàyate piti somanasasa¤¤acanappakaü.
4002. Sumukho ca acintetvà vissaji pharusaü
giraü,
Bhàvadosamana¤¤àya
asmàkàyaü vihaïgamo.
4003. So kuddho pharusaü vàcaü
nicchachàresi ayoniso,
Yànasmàsu5- na vijjanti na idaü
pa¤¤avatàmiva.
[PTS Page 379] [\q 379/]
4004. Atthi metaü atisàraü
vegena manujàdhipa,
Dhataraññhe ca baddhasmiü
dukkhaü me vipulaü ahu.
4005. Tvaü no pitàva puttànaü
bhåtànaü dharaõiriva,
Asmàkaü adhipantànaü
khamassu ràjaku¤ajara.
4006. Etaü te anumodàma yaü
bhàvaü na niguhasi,
Khãlaü pahindasi pakkhã
ujukosi vihaïgama.
1. Manusissahaü - machasaü 2. Mavattasi
- machasaü 3. Akodhaü - machasaü
4. Atho - machasaü 5. Yànasmesu
- machasaü
[BJT Page 354] [\x 354/]
4007. Yaü ki¤ci ratanaü atthi
kàsiràjanivesane,
Rajataü jàtaråpa¤ca
muttà veëuriyà bahu.
[PTS Page 380] [\q 380/]
4008. Maõayo saïkhamutta¤ca
vatthakaü haricandanaü,
Ajinaü dantabhaõóa¤ca
lohaü kàlàyasaü bahuü,
Etaü dadàmi vo vintaü isseraü
vissajàmi vo.
4009. Addhà apaphità tyamhà
sakkatà ca rathesabha,
Dhammesu vattamànànaü tvaü
no àcariyo bhava.
4010. âcariyasamanu¤¤àtà
tayà anumatà mayaü,
Taü padakkhiõato katvà ¤àti
passemarindama.
4011. Sabbarattiü cintayitvà mantayitvà
yathà tathaü,
Kàsiràjà anu¤¤àsi
haüsànaü pavaruttamaü.
[PTS Page 381] [\q 381/]
4012. Tato ratyà vivasane suriyassuggamanaü1-
pati,
Pekkhato kàsiràjassa bhavanà2-
te vigàhisuü.
4013. Te aroge anuppatte disvàna parame
dije,
Ke keti makaruü haüsà puthusaddo
ajàyatha.
4014. Te patità pamuttena bhattunà
bhattugàravà,
Samattà parikariüsu aõaóajà
laddhapaccayà.
[PTS Page 382] [\q 382/]
4015. Evaü mittavataü atthà
sabbe honti padakkhiõà,
Haüsà yathà dhataraññhà
¤àtisaïghamupàgamutti.
Mahàhaüsajàtaka yi.
3. Sudhàbhojanajàtakaü.
[PTS Page 387] [\q 387/]
4016. 3-Neva kiõàmi napi vikakiõàmi
Na càpi me sannicayo ca atthi,
Sukiccharåpaü catidaü parittaü
Patthodano nàlamayaü duvinnaü.
1. Suriyuggamanaü - machasaü 2. Bhavanato
- machasaü
3. "Neva kiõàmi napi vikkiõàmi"
tyàdi imà ekavisati gàthàyo heññhà
vàdasanipàte kosiyajàtakepi dissanti. Imasmimpi ñhàne
àgatà aññhakathàcariyo pana- "naguttame
girivare gandhamàdane"ti. Ito paññhàya sudhàbhojana
jàtakaü dassesiti.
[BJT Page 356] [\x 356/]
4017. Appambhà appakaü dajjà
anumajjhato majjhakaü,
Bahumhà bahukaü dajjà adànaü
nupapajjati.
4018. Taü taü vadàmi kosiya
dehi dànàni bhu¤ja ca,
Ariyaü maggaü samàråha
nekàsi labhate sukhaü.
[PTS Page 388] [\q 388/]
4019. Mogha¤cassa hutaü hoti mogha¤càpi
samihitaü,
Atithismiü yo nisinnasmiü eko bhu¤jati
bhojanaü.
4020. Taü taü vadàmi kosiya
dehi dànàni bhu¤ja ca,
Ariyaü maggaü samàråha
nekàsi labhate sukhaü.
4021. Saccaü tassa hutaü hoti mogha¤càpi
samihitaü,
Atithismiü yo nisinnasmiü neko bhu¤jati
bhojanaü.
4022. Taü taü vadàmi kosiya
dehi dànàni bhu¤ja ca,
Ariyaü maggaü samàråha
nekàsi labhate sukhaü.
4023. Sara¤ca juhati yo so bahukàya
ca,
Doõe tibbarutitthasmiü sãghasote
mahàvahe.
4024. Atracassa hutaü hoti atracassa samihitaü
Atithismiü yo nisinnasmiü neko bhu¤jati
bhojanaü.
4025. Taü taü vadàmi kosiya
dehi dànàni bhu¤ja ca,
Ariyaü maggaü samàråha
nekàsi labhate sukhaü.
[PTS Page 389] [\q 389/]
4026. Balisaü hi so niggalati dãghasutataü
sabbandhanaü,
Atithismiü yo nisinnasmiü eko bhu¤jati
bhojanaü.
4027. Taü taü vadàmi kosiya
dehi dànàni bhu¤ja ca,
Ariyaü maggaü samàråha
nekàsi labhate sukhaü.
[PTS Page 390] [\q 390/]
4028. Uëàravaõõà
vata bràhmaõà ime
Aya¤ca vo sunakho kissa hetu,
Uccàvacaü vaõõanibhaü
vikubbati
Akkhàtha no brahmaõà kenu
tumbhe.
[BJT Page 358] [\x 358/]
4029. Cando ca suriyo ca ubho idhàgatà
Ayaü pana màtali devasàrathi,
Sakkohamasmi tidasànamindo
Eso ca kho pa¤casikhoti vuccati.
4030. Pàõissarà mutiïgà
ca murajàëambaràni ca,
Suttamenaü pabodhenti pañibuddho
ca nandati.
[PTS Page 391] [\q 391/]
4031. Ye kecime maccharino kadariyà
Paribhàsakà samaõabràhmaõànaü,
Idheva nikkhippa sarãradehaü
Kàyassa bhedà nirayaü vajanti.
4032. Ye kecime suggatimàsasànà
Dhamme ñhità saüyame saüvibhàge,
Idheva nikkhippa sarãradehaü
Kàyassa bhedà sugatiü vajanti.
4033. Tvaü no ¤àti purimàsu
jàtisu
So macchari rosako pàpadhammo,
Taveva atthàya idhàgatambhà
Mà pàpadhammo nirayaü apattha.
4034. Addhà hi maü vo hitakàmà
yaü maü samanusàsatha,
Sohaü tathà karissàmi sabbaü
vuttaü hitesihi.
[PTS Page 392] [\q 392/]
4035. Esàhamajjeva upàramàmi
Na càpahaü ki¤ci kareyya
pàpaü,
Na càpi me ki¤ci adeyyamatthi
Na pàci datvà udakampahaü
pibe.
4036. Eva¤ca me dadato sabbakàlaü
Bhogà ime vàsava khiyissanti,
Tato ahaü pabbajissàmi sakka
Hitvàna kàmàni yathodhikàniti.
[PTS Page 393] [\q 393/]
4037. Naguttame girivare gandhamàdane
Modanti tà devavaràhipàlità,
Athàgamà isivaro sabbalokagu
Supupphitaü dumavarasàkhamàdiya.
[BJT Page 360] [\x 360/]
4038. Suciü sugandhaü tidasehi sakkataü
Pupphuttamaü amaravarehi sevitaü,
Aladdha maccehi và dànavehi và
A¤¤atra devehi tadàrahaü
hidaü.
4039. Tato catasso kanakattacåpamà
Uññhàya nàriyo
pamadàdhipà muniü,
âsà ca saddhà ca tato sirã
hiri
Iccabravuü nàrada devabràhmaõaü.
4040. Sace anuddiññhaü tayà
mahàmuni
Pupphaü imaü pàrichatassa
brahme,
Dadàhi no sabbagati te ijjhatu
Tvampi no hohi yatheva vàsavo.
4041. Taü yàcamànàbhisamekkha
nàrado
Iccabravã saïkalahaü udirayi,
Na mayhamatthatthi imehi kocinaü
Yà yeva vo seyyasã sà
piëayhatha1-
[PTS Page 394] [\q 394/]
4042. Tvaü nottamovàbhisamekkha
nàrada,
Yassicchasi tassaü anuppacecchasu,
Yassà hi no nàrada tvaü
padassasi
Sà yeva no hohiti seññhasammatà.
4043. Akallametaü vacanaü sugatte
Ko bràhmaõo ko kalahaü udiraye,
Gantvàna bhåtàdhipameva
pucchatha
Sace na jànàtha idhuttamàdhamaü.
4044. Tà nàradena parampapakopità
Udirità vaõõamadena mattà,
Sakàse2- ganatvàna sahassacakkhuno
Pucchiüsu bhåtàdhipaü
kànu seyyasi.
[PTS Page 395] [\q 395/]
4045. Tà disvà àyattamanà
purandado
Iccabravi devavaro kata¤ajalã,
Sabbàva vo hotha sugatte sàdisi
Ko neva bhadde kalahaü udirayi.
1. Pilandhetha - vi. Machasaü 2. Sakàsaü - machasaü
[BJT Page 362] [\x 362/]
4046. Yo sabbalokaü carako mahàmuni
Dhamme ñhito nàrado saccanikkamo,
So no bravi girivare gandhamàdane
Gantvàna bhåtàdhipameva
pucchatha
Sace na jànàtha idhuttamàdhamaü.
4047. Asu brahàra¤¤acaro
mahàmuni
Nàdatvà bhattaü varagatte
bhu¤jani,
Viceyya dànàni dadàti
kosiyo
Yassà hi so dassati sàva seyyasi.
[PTS Page 396] [\q 396/]
4048. Asuhi yo sammati dakkhiõaü
disaü
Gaïgàya tãre himavantapasmanã,
Sa kosiyo dullabhapànabhojano
Tassa sudhaü pàpaya devasàrathi.
4049. Sa màtali devavarena pesito
Sahassayuttaü abhiruyha sandanaü,
Sa khippameva upagamma assamaü
Adissamàno munino sudhaü adà1-
4050. Udaggihuttaü upatiññhàto
hi me
Pabhaïkaraü lokatamonuduttamaü,
Sabbàni bhåtàni aticca
vàsavo
Ko neva me pàõisu kiü sudhodahi.
4051. Saükhupamaü setamatulyadassanaü
Suciü sugandhaü piyaråpambhutaü,
Adiññhapubbaü mama jàta2-
cakkhuhi
Kà devatà pàõisu
kiü sudhodahi.
[PTS Page 397] [\q 397/]
4052. Ahaü mahindena mahesi pesito
Sudhàbhihàsiü turito mahàmuni,
Jànàsi maü màtali
deva sàrathi
Bhu¤jassu bhattuttamaü mà
vicàrayi3-
4053. Bhuttà ca sà dvàdasa
hanti pàpake
Khudaü pipàsaü aratiü
daraklamaü, 4-
Kodhupanàha¤ca vivàdapesunaü
Sãtuõhatandi¤ca rasuttamaü
idaü.
1. Adàsi - machasaü 2. Jàtu-
machasaü 3. Màtabhicàrayi - machasaü
4. Darathakkhamaü - machasaü, durakkamaü
- vi darathaü kãlaü - syà
[BJT Page 364] [\x 364/]
4054. Na kappati màtali mayha bhu¤jituü
Pubbe adatvà iti me vatuttamaü,
Na càpi ekàsanamariyapujitaü
Asaüvibhàgi ca sukhaü na vindati.
4055. Thighàtakà yecime pàradàrikà
Mittadduno yeca sapanti subbate,
Sabbeva te maccharãpa¤ca màdhamà
Tasmà adatvà udakampi nàsmiye.
[PTS Page 398] [\q 398/]
4056. Yo hitthiyà cà purisassa
và pana
Dassàmi dànaü vidusampavaõõitaü,
Saddhà vada¤¤u idha vitamaccharà
Bhavanti hete sucisammasammatà 1-
4057. Ato mutà2- devavarena pesità
Ka¤¤à catasso kanakattacåpamà,
âsà ca saddhà ca sirã
tato hiri
Taü assamaü àgamuü yattha
kosiyo.
4058. Tà disvà sabbo paramappamodito
Subhena vaõõena sikhàrivaggino,
Ka¤¤à catasso caturo catuddisà
Iccabravi màtalino ca sammukhà.
4059. Purimaü disaü kà tvaü
pabhàsi devate
Alaïkatà tàravaràva
osadhi,
Pucchàmi taü ka¤canavellivigagahe
âcikkha me tvaü katamàsi
devatà3-
[PTS Page 399] [\q 399/]
4060. Siràhaü devi4- manujesu pujità
Apàpasattupanisevini sadà,
Sudhàvivàdena tavantimàgatà
Taü maü sudhàya varapa¤¤a
bhàjaya.
4061. Yassàhamicchàmi sudhaü
mahàmuni
Sa5- sabbakàmehi nàro pamodati,
Siriti6- maü jànahi pujahatuttama
Taü maü sudhàya varapa¤¤a
bhàjaya.
1. Suvisacca - vi machasaü syà 4.
Deva - machasaü
2. Matà - machasaü syà 5.
So - vi machasaü, syà
3. Devate - machasaü 6. Siritu - machasaü
siriyi - vi.
[BJT Page 366] [\x 366/]
4062. Sippena vijjacaraõena buddhiyà
Narà upetà paguõà
sakammunà,
Tayà vihinà na labhanti ki¤canaü
Tayidaü nana sàdhu yadidaü
tayà kataü.
4063. Passàmi posaü alasaü
mahagghasaü
Sudukkulinampi aråpimaü naraü,
Tayànugutto siri jàtimaü
api
Peseti dàsaü viya hogavà
sukhi.
4064. Taü taü asaccaü avibhajjaseviniü
Jànàmi mulhaü vidurànupàtiniü,
Na tàdisi arahati àsanudakaü
Kuto sudhà gaccha na mayha ruccasi.
[PTS Page 400] [\q 400/]
4065. Kà sukkadàñhà
pañimutta7- kuõóalà
Cittaïgadà kambuvimaññhadhàrinã,
Osintavaõõaü paridayha sobhasi
Kusaggirattaü apiëayha macajariü.
4066. Migiva bhantà saracàpadhàrinà
Viradità mandamiva udikkhasi,
Ko te dutiyo idha vandalovane
Na bhàyasi ekikà kànane
vane.
4067. Na me dutiyo idhamatthi kosiya
Masakkasàrappabhavambhi devatà,
âsà sudhàsàya tavantimàgatà
Taü maü sudhàya varapa¤¤a
bhàjaya.
[PTS Page 401] [\q 401/]
4068. âsàya yanti vàõijà
dhanesino
Nàvaü samàruyha parenti
aõõave,
Te tatthasidanti athopi ekadà
Jinàdhanà enti vinaññhapàbhatà.
4069. âsàya khettàni kasanti
kassakà
Vapanti khijàni karontupàyaso,
ätinipàtena avuññhitàya
và
Na ki¤ci vindanti tato phalàgamaü.
1. Pañimukka - machasaü
[BJT Page 368] [\x 368/]
4070. Athattakàràni karonti bhattusu
âsaü purakkhatvà narà
sukhesino,
Te bhatturatthà atigàëhità
puna
Disà panassanti aladdha ki¤canaü.
4071. Jahitva 1- dha¤¤a¤ca
¤àtake
âsàya saggàdhimanà
sukhesino,
Tapanti lukhampi tapaü cirantaraü
Kummagga2- màruyha parenti duggati.
ý
4072. âsà visaüvàdikasammatà3-
ime
Ase sudhàsaü4- vinayassu attani,
Na tàdisi arahati àsanudakaü5-
Kuto sudhà gaccha na mayaha ruccasi.
[PTS Page 402] [\q 402/]
4073. Daddallamànà yasasà
yasassini
Chigha¤¤a6-nàmavhayanaü
disaü pati,
Pucchàmi taü ka¤canavelliviggahe
âcikkha me tvaü katamàsi
devatà7-
4074. Saddhàhaü devã8- manujesu
pujità
Apàpasattupinasevini sadà,
Sudhàvivàdena tavantimàgatà
Taü maü sudhàya varapa¤¤a
bhàjaya.
[PTS Page 403] [\q 403/]
4075. Dànaü damaü càgamathopi
saüyamaü
âdàya saddhàya karonti
hekadà,
Theyyaü musàkuñamathopi
pesunaü
Karonti heke puna viccutà tàya.
4076. Bhariyàsu poso sadisisu pekkhavà
Silupapannàsu patibbatàsupi,
Vinetvà chandaü kuladhitiyàsupi
Karoti saddhaü pana9- kumbhadàsiyà.
1. Hitvàna - machasaü 2. Kumagga
- machasaü 3. Visaüvàdaka - machasaü
4. Sudhàya - machasaü 5. âsanuddakaü
- machasaü 6. Dãgha¤¤a - machasaü
7. Devate - machasaü 8. Deva - machasaü
9. Puna - vi.
[BJT Page 370] [\x 370/]
4077. Tvameva saddhe paradàrasevinã
Pàpaü karosi kusalampi ra¤casi,
Na tàdisi arahasi àsanudakaü
Kuto sudhà gaccha na mayha ruccasi.
[PTS Page 404] [\q 404/]
4078. Jigha¤¤arattiü aruõasmimuhate
Yà dissati uttamaråpavaõõinã,
Tathupamà maü pañibhàsi
devate
Acikkhà me tvaü katamàsi
accharà.
4079. Kàëà nidàgheriva
aggajàtiva
Anilerità lohitapattamàlinã,
Kà tiññhasi mandamivàvalokayaü
Bhàsesamànàva giraü
na mu¤casi.
4080. Hiràhaü devã1- manujesu
pujità
Apàpasattåpanisevini sadà
Sudhà vivàdena tavantimàgatà
Sà taü na sakkomi sudhampi yàcituü
Kopinaråpà viya yàcanatthiyà.
4081. Dhammena ¤àyena sugatte
lacchasi
Eso hi dhammo nahi yàcanà sudhà,
Taü taü ayàcantimahaü
nimantaye
Sudhàya yampicchasi tampi dammi te.
[PTS Page 405] [\q 405/]
4082. Sà tvaü mayà ajja
sakambhi assame
Nimantinà ka¤canavelli2- viggahe
Tuvaü hi me sabbarasehi pujiyà
Taü pujayitvàna sudhampi asmiye.
4083. Sà kosiyenànumatà
jutimatà
Addhà hiri rammaü pàvisiyasmaü,
Uda¤¤acantaü phalamariyapujitaü
Apàpasattupanisevitaü sadà.
4084. Rukkhaggahaõà bahutettha
pupphità
Ambà piyàlà panasà
ca kiüsukà,
Sobha¤ajanà loddamathopi padamakà
Kekà ca bhaïgà tilakà
ca pupphità.
1. Dve - machasaü 2. Vella - machasaü
[BJT Page 372] [\x 372/]
4085. Sàlà kareri bahukettha
jambuyo
Assattha nigrodha madhukà ca vetasà,
Uddàlakà pàñalisindhucàrikà
Manu¤¤agandhà mucalindaketakà.
4086. Hareõunà veëukà
veõutindukà1-
Sàmàka nivaramathopi cinakà,
Mocà kadali bahuketthasàliyo
Pavihayo àbhujino ca taõóulà.
4087. Tassa ca uttare passe2- jàtà
pokkharaõi sivà,
Akakkasà apabbhàrà3- sàdhu
appañigandhiyà.
4088. Tattha macchà4- santiratà
khemino bahubhojanà,
Siïgu savaïkà sakulà5-
satavaïkà ca rohità
âligaggarakàkiõõà
pàñhinà kàkamacchakà.
[PTS Page 406] [\q 406/]
4089. Tattha pakkhã santiratà
khemino bahubhojanà,
Haüsà ko¤cà mayurà
ca cakkavàkà ca kukkubhà
Kuõàlakà bahucitrà
sikhaõói jãvaüjivakà.
4090. Tattha pànàyamàyanti
nànàmigagaõà bahu,
Sãhà vyagghà varàbhà
ca acchakokataracchayo.
4091. Palàsàdà ca gavajà
mahisà rohità rurå,
Eõoyyà ca varàhà
ca gaõino niïkasukarà6-
4092. Kadalimigà bahu vettha7- biëàrà
sasakaõõakà
Chamàgiri pupphavicitra santhatà
Dijàbhighuññhà
dijasaïghasevità
[PTS Page 407] [\q 407/]
4093. Sà suttavà nãladumàhilamabità
Vijju mahàmegharivànupajjatha,
Tassà susambandha siraü8- kusàmayaü
Suciü sugandhaü ajinupasevitaü
Atricchakocchaü hirimetadabravi
Nisida kalyàõi sukhayidamàsanaü.
1. Keõutiõóukà - machasaü 2. Uttarapassena - machasaü, syà 3. Akakkassa apabbharà - machasaü 4. Paccha - machasaü 5. Saïkulà - machasaü 6. Nikasukarà -vi machasaü, syà 7. Bahukettha - machasaü bahuketthe - syà 8. Suraü - machasaü
[BJT Page 374] [\x 374/]
4094. Tassà tadà kocchagatàya
kosiyo
Yadicchamànàya cañàjinaü
dharo,
Navehi pattehi sayaü sahudakaü
Sudhàbhihàsi turito mahàmuni.
4095. Sà taü paggayha1- ubhogi pàõihi
Iccabravi attamanà jañàdharaü,
Handàhaü etarahi pujità
tayà
Gaccheyya brahme tidivaü jitàvini.
4096. Sà kosiyànumatà jutimatà
Udirità2- vaõõamadena
mattà,
Sakàse3- gananvana sahassacakkhuno
Ayaü sudhà vàsava dehi me
jayaü.
4097. Tamena sakkopi tadà apåjayi
Sahindà devà sura4- ka¤¤amuttamaü,
Sà pa¤ajali devamanussapujità
Tavambhi kocchambhi yadà upàvisi.
[PTS Page 408] [\q 408/]
4098. Tameva saüsi punareva màtalã
Sahassanetto tidasànamindo,
Gananvàna vàkyaü mama bråhi
kosiyaü
âsàya saddhà siriyà
ca kosiya
Hiri sudhaü kena malattha hetunà.
4099. Taü supalavatthaü udatàrayã
rathaü
Daddallamànaü upakiriya5- sàdisaü,
Jambonadãsaü tapaneyya sannibhaü
Alaïkataü ka¤canacittasantikaü.
4100. Suvaõõacandettha bahu nipàtità
Hatthi gavassà kikivyagghadipiyo, 6-
Eõeyyakà7- laïghimayettha
pakkhiyo
Migettha veëuriyamayà yudhàyutà8-
1. Pañiggayha - machasaü 2. Udirayi
- machasaü 3. Saïkàse - machasaü, syà
4. Sura - machasaü 5. Upakakiriya - syà
upakàriya - machasaü 6. Kiüpurisa -machasaü, syà
7. Laïgha - machasaü, syà 8. Yuthàyutà -
syà yutàyutà - machasaü
[BJT Page 376] [\x 376/]
[PTS Page 409] [\q 409/]
4101. Tatthassaràjaharayo1- ayojayuü
Dassatàni susunàgasàdise,
Alaïkate2- ka¤canajàluracchade
âveëike saddagame asaïgite.
4102. Taü yànaseññhaü
abhiråyha màtalã
Dasàdisà imà abhinàdayittha,
Naha¤ca sela¤ca vanaspatãni3-
ca
Sasàgaraü pavyathayittha mediniü4-.
4103. Sa khippameva upagamma assamaü
Pàcàramekaüsakato kata¤ajali,
Bahussutaü baddhaü5- vinitavantaü6-
Iccabravi màtali devabràhmaõaü.
4104. Indassa vàkyaü nisàmehi
kosiya
Duto ahaü pucchati taü purindado,
âsàya saddhà siriyà
ca kosiya
Hiri sudhaü kena malattha hetunà.
[PTS Page 410] [\q 410/]
4105. Andhà siri maü pañibhàti
màtalã
Saddhà aniccà pana deva sàrathi,
âsà visaüvàdikasammatà
hi me
Hiri ca ariyambhi guõe patiññhità.
4106. Kumàriyo yàcimà gottarakkhità
Jiõõà ca yàyà
ca sabhattuitthiyo,
Tà chandaràgaü purisesu
uggataü
Hiriyà nivàrenti sacittamattano.
4107. Saïgàmasise sarasattisaüyute
Paràjitànaü patataü
palàyinaü,
Hiriyà nivattanti jahitva jãvitaü
Te saüpañicchanti punà hirimanà.
4108. Velà yathà sàgaravegacàriõi
hiràyaü hi pàpajanaü nivàraõi,
Taü sabbaloke hirimariyapujitaü
Indassa7- naü vedaya devasàrathi.
1. ârabhariyo - syà ràjaharayo
- machasaü 2. Athaü - machasaü 3. Vanappati¤ca -
machasaü, sayà 4. Medaniü - machasaü, syà
5. Vuddhaü - macasaü 6. Vatthaü - vi syà 7. Indassetaü
- machasaü
[BJT Page 378] [\x 378/]
[PTS Page 411] [\q 411/]
4109. Ko te imaü kosiya diññhimodahi
Brahmà mahindo athavà pajàpati,
Hiràyaü devesu hi seññhasammatà
òhità mahindassa mahesi jàyatha.
4110. Handehidàni tidivaü samakkama1-
Rathaü samàruyha mamàyitaü
imaü,
Indo ca taü indasagotta kaïkhati
Ajjeva tvaü indasahavyataü vaja.
[PTS Page 412] [\q 412/]
4111. Evaü samijjhanti apàpakammino
Atho suciõõassa phalaü na
nassati,
Ye keci maddakkhu sudhàya bhojanaü
Sabbeva te indasahavyataü gatàti.
4112. Hiri uppalavaõõàsi
kosiyo dànapiti bhikkhu,
Anuruddho pa¤casikho ànando àsi
matalã.
4113. Suriyo kassapo bhikkhu moggallànosi
candimà,
Nàrado sàriputtosi sambuddho
àsi vàsavoti.
3. Sudhàbhojanajàtakaü.
Kuõàla jàtakaü.
Evamakkhàyati, evamanusuyati; sabbosadhadharaõidhare2nekapupphamàlyacitte3gacagavajamahisaruruvamarapasa- dakhagga4- goka õõasihavyagghadipiacchakokataracchauddàrakakadalimigabiëàrasasakaõõakànucari- te àkiõõanelamaõóalamahàvaràhanàgakulakaõerusaïghàdhivutthe issamigasàkhamigasarabhamigaphaõimiga vàtamigapasadamigapurisalalukimpurisayakkharakkhasa nisevite amajjama¤ajaridharabrahaññha5-puppapupphitagganekapàdapagaõavitate6kuraracake- ravàraõamayura7-paràbhåta8-jiva¤ajivaka9-celàvakabhiïkàrakaravikamattaviha- ïgasatasampaghuññhe
1. Apakkama - machasaü, syà sapakkama
- vi
2. Sabbosatha - machasaü 3. Malyaviñate
- machasaü 4. Mamahiüsa - machasaü
5. Pahañañha - machasaü
6. Vibhade - machasaü 7. Vaïkora - machasaü
8. Parabhata - machasaü 9. Jivajivaka
- machasaü
[BJT Page 380] [\x 380/]
A¤ajanamanosilàbharitàla
hiïgulakahemarajatakanakànekadhàtusatavinaddhapatimaõóitappadese
evaråpe khalu bho ramme vanasaõóe kuõàlo
nàma sakuõo pañivasati ativiya citto ativiya cittapattacchadano.
Tasesva khalu bho kuõàlassa sakuõassa aóóhuóóhàni
itthisahassàni paricàrikà dijaka¤¤àyo.
Atha khalu bho dve dijaka¤¤ayo kaññhaü
mukhena óasitvà1- taü kuõàlaü sakuõaü
majjhe nisidàpetvà uóóenti2- mà naü
kuõàlaü sakuõaü addhànapariyàyapathe
kilamatho ubbàheyyàti pa¤casatà dijaka¤¤àyo
heññhato heññhato óenti sacàyaü
kuõàlo sakuõo àsanà paripañissati
mayaü taü pakkhehi pañiggahessàmàti. Pa¤casatà
dijaka¤¤àyo uparåpari óenti mà
naü kuõàlaü sakuõaü àtapo paritàpiti3-.
Pa¤casatà dijaka¤¤àyo ubhato passena
óenti mà naü kuõàlaü sakuõaü
sãtaü và uõhaü và tiõaü
và rajo và vàto và ussàvo và
upappusiti. Pa¤casatà dijaka¤¤àyo purato
purato óenti mà naü kuõàlaü sakuõaü
gopàlakà và pasupàlakà và tiõahàrakà
và kaññhahàrakà và vanakammikà
và kaññhena và kañhalàya và4-
pàõinà và (pàsàõena và)
leóaóunà và aõóena và
satthena và sakkharàya và pahàraü adaüsu.
Màyaü kuõàlo sakuõo gacchehi và
latàhi và rukkhehi và sàkhàhi và
thambhehi và pàsàõehi và balavantehi
và pakkhihi saïgà mesiti. Pa¤casatà dijaka¤¤àyo
pacchato pacchato óenti saõhàhi sakhilàhi ma¤ajuhi
madhuràhi và càhi samudàcarantiyo màyaü
kuõàlo sakuõo àsane pariyukkaõñhiti.
Pa¤casatà dijaka¤¤àyo diso disaü
óenti nekarukkhavividhavikatiphalamàharantiyo màyaü
kuõàlo sakuõo khudàya parilamitthàta
atha khalu bho tà dijaka¤¤àyo taü kuõàlaü
sakuõaü àràmeneva àràmaü uyyàneneva
uyyànaü naditittheneva nidatitthaü pabbatasikhareneva
pabbatasikharaü ambavaneneva ambavanaü jambuvaneneva jambuvanaü
labujavaneneva labujavanaü nàëikerasa¤càriyeneva
nàëikerasa¤càriyaü khippameva abhisambhonti
ratatthàya. Atha khalu bho kuõàlo sakuõo tàhi
dijaka¤¤àhi divasaü paribbuëho evaü
apasàdeti, nassatha tumbhe vasaliyo vinassatha tumbhe vasaliyo coriyo
dhuttiyo asatiyo lahucitatàyo katassa appatikàrikàyo
anilo viya yena kàmaïgamàyoti.
1. ôaüsitvà - machasaü, syà 2. ôenati- machasaü 3. Paritàpesiti - vi machasaü, syà 4. Tathalàya - machasaü
[BJT Page 382] [\x 382/]
Tasseva khalu bho himavato pabbataràjassa
puratthimadisàbhage susukhumasunipuõagirippabhavà
haritupayantiyo uppalakumudapadumanalinasatapananasogandhikamandàlavasampativiråëhasuvigandhama-
nu¤¤a-pàvakappadese kuravaka1mucalindaketakavetasava¤ajulapunnàgavakulatilakapiyakahasanasalasàëa-la-
campakàsokanàgarukkhatiriñabhujapata taloddacandanoghavane,
kàëàgaëupadamakapiyaïgudevadàrukaco-cagahaõekakudhakuñajaaïkolakacci-
kàrakaõikaõõakàrakaõavera koraõóakoviëàrakiüsukayodhinavamallikamanaïgaõamanavajjabhaõóisurucirabhagi-
nimàlàdimàlyadhare jàtisumanamadhugandhikadhanukàritàëisatagarausirakoññhakacchavitate,
atimuttakasaïkusumitalatàvitatapatimaõóitappadese
haüsapilavakàdàmbakàraõaóavàbhinadite,
vijjàdharasiddhasamaõatàpasagaõàdhivatthe
varadevayakkharakkhasadànavagandhabbakintaramahoragànuciõõappadese
evaråpe khalu bho ramme vanasaõóe puõõamukho
nàma phussakokilo pañivasati ativiya madhuragiro vilasitanayanamattakkho.
Tasseva khalu bho puõõamukhassa phussakokilassa aóóhuóóhàni itthisatàni paricàrikà dijaka¤¤àyo. Atha khalu bho dve dijaka¤¤àyo kaññhaü mukhena isitvà taü puõõamukhaüphussakokilaü majjhe nisidàpetvà uóóeniti, mà naü puõõamukhaü phussakakokilaü addhànapariyàyapathe kilamatho ubbahetthàni. Pa¤¤asa dijaka¤¤àyo heññhato yeññhato óenti, sacàyaü puõõamukho phussakokilo àsanà paripatissati mayaü taü pakkhehi pañiggahessàmàti. Pa¤¤àya dija ka¤¤àyo uparåpari óenti, mà naü puõõamukhaü phussakokilaü àtapo paritàpiti. Pa¤¤asa dijaka¤¤àyo ubhato passena óenti, mà naü puõõamukhaü phussakokilaü sãtaü và uõhaü và tiõaü và rajo và vàto và ussàvo và upapphusiti. Pa¤¤asa dijaka¤¤àyo purato purato óenti, mà naü puõõamukhaü phussakokilaü gopàlakà và pasupàlakà và tiõahàrakà và kaññhahàrakà và vanakammikà và kaññhena và kañhalàya và pàõihàrakà và kaññhahàrakà và vanakammikà và kaññhena và kañhalà và pàõinà và (pàsàõena và) leóaóunà và daõóena và satthena và sakkharàhi và
1. Kuràvaka - machasaü
[BJT Page 384] [\x 384/]
Pahàraü adaüsu. Màyaü
puõõamukho phussakokilo gacchehi và latàhi
và rukkhehi và sàkhàhi và thambhehi
và pàsàõehi và balavantehi và
pakkhihi saügàmesãti. Pa¤¤asa dijaka¤¤àyo
pacchato pacchato óenti, saõhàhi sakhilàhi
ma¤ajuhi madhuràhi vàcàhi samudàcarantiyo,
màyaü puõõamukho phussakokilaü àsane
pariyukkaõñhiti. Pa¤¤asa dijaka¤¤àyo
disodisaü óenti, nekarukkhavividhavikatiphalamarahantiyo màyaü
puõõamukho phussakokilo khudàya parikilamitthàti.
Atha khalu bho taü tà dijaka¤¤àyo taü
puõõamukhaü phussakokilaü àràmeneva
aràmaü uyyàneneva uyyànaü naditittheneva
pabbatasikhareneva pabbatasikharaü ambavaneneva ambavana jambuvanaiva
jambuvanaü labujavaneneva lakhujavanaü kàëikerasa¤càriyeneva
nàëikerasa¤càriyaü khippameva abhisambhonti
atathoya. Atha khalu bho puõõamukho phussakokilo tàhi
dijaka¤¤àhi divasaü paribbuëho evaü
pasaüsati sàdhu sàdhu bhaginiyo etha kho bhaginiyo tumbhàkaü
patiråpaü kuladhitànaü yaü tumbhe bhattàraü
paricareyyàthàti.
Atha khalu bho puõõamukho phussakokile yena kuõàlo sakuõo tenupasaïkami. Addasaüsu kho kuõàlassa sakuõassa paricàrikà dijaka¤¤àyo taü puõõamukhaü phussakokilaüduratova àgacchantaü, disvàna yena puõõamukho phussakokilo tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà taü puõõamukhaü phussakokilaü etadavocuü. Ayaü sammapuõõamukha, kuõàlo sakuõo ativiya pharuso atitiviyapharusavàco appevanàma tvampi àgamma piyavàcaü labheyyàmàti. Appevanàma bhaginiyoti vatvà yena kuõàlosakuõo tenupasaïkami, upasaïkamitvà kuõàlena sakuõena saddhiü pañisammoditvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho puõõamukho phussakokilo taü khuõàlaü sakuõaü etadavoca: kissa tvaü smama kuõàla, itthinaü sujàtànaü kuladhitànaü smamà pañipannànaü micchà pañipantosi. Amanàpabhàõinampi kira samma kuõàla, itthinaü manàpabhàõinà bhavitabbaü kimaïgaü pana manàpabhàõinanti. Evaü apasàdesi. Tassa tvaü samma jamma vasala, vinassa tvaü smama jamma vasala konu tayà viyatto jàyàjinenàti. Evaü apasàdito ca pana puõõamukho phussakokilo tato heva pañinivatti.
[BJT Page 386] [\x 386/]
Atha khalu bho puõõamukhassa
phussakokilassa aparena samayena na cirasseva (accayena) kharo àbàdho
uppajja, lohitapakkhandikà bàëhà vedanà
vattanti màraõantikà. Atha khalu bho puõõamukhassa,
phussakokilassa paricàrikànaü dijaka¤¤ànaü
etadahosi. âbàdhiko kho ayaü puõõamukho
phussakokilo appevanàma imambhà àbàdhà
vuññhabheyyàti. Taü ekakaü adutiyaü
ohàya yena kuõàlo sakuõo tenupasaïkamiüsu.
Addasà kho kuõàlo sakuõo tà dijaka¤¤àyo
duratova àgacchantiyo, dinvàna tà dijaka¤¤àyo
etadavo: kahaü pana tumbhaü vasaliyo bhattàni. âbàdhiko
kho samma kuõàla puõõamukho phusasakokilo,
appevanàma tambhà àbàdhà vuññhaheyyàti.
Evaü vutte kuõàlo sakuõo tà dijaka¤¤àyo
evaü apasàdesi. Nassatha tumbhe vasaliyo, vinassatha tumebha
vasaliyo, coriyo dhuttiyo asatiyo lahuvitatàyo katassa apañikàrikàyo
anilo viya yena kàmaïgamàyoti. Vatvà yena puõõamukho
phussakokilo tenupasaïkami upasaïkamitvà ta puõõamukhaü
phussakokilaü etadavoca: haü samma puõõamukhàti,
haü samma kuõàlàti, atha khalu bho kuõàlo
sakuõo taü puõõamukhaü phussakokilaü
pakkhehi ca mukhatuõóena ca pariggahetvà vuññhàpetvà
nànàbhesajjàni pàyàpesi. Atha khalu
bho puõõamukhassa phussakokilassa so abàdho pañippassambhiti.
Atha khalu bho kuõàlo sakuõo taü puõõamukhaü phussakokilaü gilànà vuññhitaü aciravuññitaü gela¤¤à etadavoca. Diññhà màya sammà puõõamukha kanhà dve1pitikàpa¤capatikàya chaññhe purise cittaü pañibaddhantiyà yadidaü kavandhe piñhasappiyabhiti. Bhavati ca panu2ttarettha vàkyaü.
[PTS Page 424] [\q 424/]
4114. Pathajjuno nakulo bhimaseno
Yudhiññhilo saha3- devoca ràjà,
Ete pati4- pa¤camaticca nàrã
Akàsi khujjavàmanakena pàpanti.
Diññhà mayà samma puõõamukha saccata5- pàvi nàma samaõi susàna majjhe vasanti catutthabhattaü pariõàmayamànà tulàputtakena6- pàpa makàsi.
1. Kaõhà - devi - machasaü
5. Saccaka - machasaü
2. Punu - machasaü 6. Suràdhuttakena
- syà
3. Siha - machasaü
Suràdhuttakena - sà machasaü
4. Patikà - machasaü
[BJT Page 388] [\x 388/]
Diññhà mayà sammà
puõõamukha kàkàti nàma devã samuddamajjhe
vasanti bhariyà venateyyassa nañakuverena pàpamakàsi.
Diññhà mayà samma puõõamukha
kuruïgadevi nàma lomasundari eëakamàrakaü
kàmayamànà chaëaïgakumàradhananetavàsinà
pàpamakàsi.
4115. Evaü hetaü mayà ¤àtaü
brahmadattassa màtaraü,
Obhàya kosalaràjaü pa¤càlacaõóena
pàpamakàsa.
4116. Età ca a¤¤à
ca akaüsu pàpaü
Kasmàhaü itthinaü na visasase
nappasaüse,
Vasundharà itarãtarà patiññhà
Sabbaüsahà aphandanà akuppà
Tathitthiyo tàyo na vissase naro.
[PTS Page 425] [\q 425/]
4117. Siho yathà lohitamaüsabhojano
Vàëamigo pa¤cahattho2- suruddo,
3-
Pasayha khàdi parahiüsane rato
Tathitthiyo tayo na visasa naro.
Na khalu bho samma puõõamukha vesiyo nàriyo gamaniyo, nahetàva bandhakiyo nàma vadhikàyo nàma etayo, yadidaü vesiyo nàriyo gamaniyoti. Corà viya veõikatà madirà4viya diddhà vàõijà viya vàcàsanthutiyo issasiïgamiva viparivattàyo uragamiva dujivhàyo sobbamiva pañicchantà pàtàlamiva duppurà rakkhasi viya duttosà yamovekantabàriye sikhiriva sabbabhakkhà nadiriva sabbavàhini anilo viya yena kàma¤arà neruviya avisesakarà visarukkho viya niccaphalitàyoti. Bhavati ca panuttarettha vàkyaü.
1. Jaggati - machasaü 2. Pa¤àvudho - machasaü 3. Suruddho - sãmu 4. Madiràva diññhà - machasaü
[BJT Page 390] [\x 390/]
4118. Yathà coro yathà diddho1-
vàõijova vikatthanã,
Issasiïgamivàvaññà2-
dujivhà urago yathà3-
4119. Sobbhamiva pañicchantà pàtàpamiva
duppurà,
Rakkhasi viya duttosà yamovekantahàriyo
Yathà sãkhi nadi vàho
7anilo kàmacàravà4-
4120. Neruva avisesà ca visarukkho viya
niccaphalà,
Nàsayanti ghare bhogaü ratanànantakaritthiyoti.
Cattàrimàni samma puõõamukha yàni parakule na vàsetabbàni. Goõaü dhenuü yànaü bhariyaü, cattàri etàni paõóito yàni gharà na vippavàsaye.
[PTS Page 433] [\q 433/]
4121. Goõaü dhenu¤ca yàna¤ca
Bhariyaü ¤àtikule na vàsaye,
Bhu¤ajanti5- rathaü ayànakà
Ativàhena hananti puïgavaü
Dohena hananti vacchakaü
Bhariyà ¤àtikulesu dussatiti.
Cha imàni samma puõõamukha yàni vatthuni kicce jàte anatthàcaràni bhavanti.
4122. Aguõaü dhanu ¤àtikule
ca bhariyà
Pàraü nàvà akkhabhagga¤ca
yànaü,
Dure mitto pàpasahàyako ca
Kiceca jàte anatthacàrini bhavanti6-
Aññhahi khalu samma puõõamukha ñhànehi itthi sàmikaü avajànàti: daëiddatà àturatà jiõõatà suràsoõaóatà muddhatà pamatatatà sabbakiccesu anuvatatità sabbadhanamanuppadànena, imehi khalu samma puõõamukha aaññahi ñhànehi itthi sàmikaü avajànàti. Bhavati ca panuttarettha vàkyaü.
1. Diññho - machasaü duññho
- syà 2. Parivattà - machasaü, syà
3. Viya - machasaü 4. Kàmapàravà
- vi syà
5. Bha¤ajanti - machasaü 6. Anatthacaràni
- vi machasaü 7ayaü gàthàpàde maramma potthakesu
nadissati.
[BJT Page 392] [\x 392/]
4123. Daëiddaü àtura¤càpi
jiõõaü suràsoõaóakaü,
Pamattaü muddhapatta¤ca rattaü1-
kiccesu hàpanaü
Sabbakàmappadànena avajànanti
sàmikanti.
Navahi khalu samma puõõamukha ñhànehi itthi padosamàharati. âràmagamanasilà ca hoti uyyànagamanasãlà ca hoti nadititthagamanasilà ca hoti ¤àtikulagamanasãlà ca hoti parakulagamanasilà ca hoti àdàsadussamaõdhanànuyogamanuyuttasãlà ca hoti majjapàyini cahoti nillokanasilà ca hoti padvàraññhàyini2- ca hoti. Imehi khalu samma puõõamukha navahi ñhànehi itthi padosamàharatiti. Bhavati ca panuttarettha vàkyaü.
4124. âràmasilà ca uyyànaü
Nadi ¤àtiparakulaü,
Dussamaõóanamanuyuttà3-
Yàcitthi majjapàyini.
4125. Yà ca nillokanasilà
Yà4- ca padvàraññhàyinã,
Navahetehi ñhànehi
Padosamàharantitthiyoti.
Cattàlisàya khalu samma puõõamukha ñhànehi itthi purisaü accàvadati5vijambhati vinamati vilàsati vilikhati vilajjati nakhena nakhaü ghaññeti pàdena pàdaü akkamati kaññhena pañhaviü likhati6- dàrakaü ullaügheti olaüghàpeti kãëati kãëàpeti cumbati cumbàpeti bhu¤jati bhu¤ajàpeti dadati àyàcati katamanukaroti uccaü ÷asati nicaü bhàsati aviviccaü bhàsati viviccaü bhàsati naccena gitena vàditena roditena7- vilasitena vibhusitena jagghati pekkhati kañiü càleti guyhabhaõóakaü sa¤càleti åruü vicarati åruü pidahati thanaü dasseti kacchaü dasseti nàbhiü dasesti akkhiü nikhaõati hamukaü ukkhipati oññhaü palikhati jivhaü nillàleti dussaü mu¤cati dussaü pañibandati sirasaü ma¤cati sirasaü bandhati imehi khala samma puõõamukha cattàëãsàya ñhànehi itthi purisaü accàvadati.
1. Sabbaü - machasaü, dattaü
- syà 2. Santhàra - machasaü 3. âdàsa dussamaõóaõa
- machasaü 4. Yàva sacàra - machasaü 5. Accàcarati
- machasaü
6. Vilekhati - vi machasaü 7. Rodanena
- machasaü
[BJT Page 394] [\x 394/]
Pa¤cavisàya khalu samma puõõamukha
ñhànahi itthi paduññhà veditabbà
bhavati. Sàmikassa pavàsaü vaõõeti pavutthaü1-
na sarati àgataü nàbhinandati avaõõaü
tassa bhaõati vaõõaü tassa na bhanati anatthaü
tassa carati atthaü tassa na carati akiccaü tassa karoti kicacaü
tassa na karotiparidahitvà sayati parammukhi nipajjati paràvantakajàtà2-
kho pana hoti kuïkumiyajàtà dãghaü asassati3-
dukkhaü vedayati uccàrapassàvaü abhiõhaü
gacchati vilomaü àcarati parapurisasaddaü sutvà
kaõõasotavivaramodahati nihatabhogà kho pana hoti
pañivisasakehi santhavaü karoti nikkhantapàdà
kho pana hoti visikhànucàrini aticàrini kho pana hoti
sàmike agàravà paduññhamanasaïkappà
abhiõhaü dvàre tiññhati kacchàni
aïgàni thanàni dasseti disodiü gantvà pekkhati.
Imehi khalu samma puõõamukha pa¤cavisàya ñhànehi
itthi paduññhà veditabbà bhavati.
Bhavati ca panuttarettha vàkyaü.
[PTS Page 434] [\q 434/]
4126. Pavàsamassa vaõõeti
Gataü nànusocati, 4-
Disvà patiü àgataü
nàbhinandati
Bhantàravaõõaü na
kadàci bhàsati
Ete paduññhàya bhavanti
lakkhaõà.
4127. Anatthaü tassa carati asa¤¤atà
Attha¤ca hàpeti akiccakàriõi,
Paridahitvà sayati parammukhi
Ete paduññhàya bhavanti
lakkhaõà.
[PTS Page 435] [\q 435/]
4128. Paràvattajàtà5-
ca bhavati kuïkumi
Digha¤ca assasati dukkhavedini,
Uccàrapassàvambhiõhagacchati
Ete paduññhàya bhavanti
lakkhaõà.
4129. Vilomavàcarati akiccakàriõi
Saddaü nisàmeti parassa bhàsato,
Hatabhogà ca karoti santhavaü6-
Ete paduññhàya bhavanti
lakkhaõà.
1. Pavuü nisarati - machasaü 2. Parivattakajàtà
- vi machasaü syà
3. Assàsati - vi machasaü, syà
4. Gataü tassa nasovati - vi machasaü
5. Parivattajàtà - vi machasaü,
syà 6. Sandhavaü - machasaü
[BJT Page 396] [\x 396/]
4130. Kicchena laddhaü kasirenàbhataü1-
dhanaü
Vittaü vinàseti dukekhana sambhataü,
Pañivissakehi ca karoti satthavaü
Ete paduññhàya bavanti
lakkhaõà.
4131. Nikkhantapàdi visikhànucàrini
Niccaü sa sàmimbhi paduññhamànasà,
Aticàriõi hoti tatheva2- gàravà
Ete paduññhà bhavanti
lakkhaõà.
4132. Abhikkhaõaü tiññhati
dvàramule
Thanàni kacchàni ca dassayanti,
Disodisaü pekkhati bhantavittà
Ete paduññhàya bavanti
lakkhaõà.
4133. Sabbà nadi vaïkagati 3- sabbe
kaññhamayà vanà,
Sabbitthiyo kare pàpaü labhamàne40
nivàtake.
4134. Sace labhetha khaõaü và
rabo và
Nivàtakaü càpi labhetha
tàdisaü,
Sabbàva itthi kareyyu5- no pàpaü
A¤¤aü alattha piñhasappinàpi
saddhiü.
4135. Narànamàràmakaràsu
nàrisu
Sabbitthiyo na ramanti agàre,
Taü tàdisaü maccaü cajitvà
bhariyà
A¤¤aü disvà purisaü
piñhasappiü
[PTS Page 440] [\q 440/]
4136. Yaü ve disavà kaõóarãkintarànaü7
sabbitthiyo na ramanti agàre,
Taü tàdisaü maccaü cachitvà
bhariyà
A¤¤aü disvà purisaü
pãñhasappiü.
[PTS Page 444] [\q 444/]
4137. Khakassa ca pàvàrikassa8-
ra¤¤o
Accantakàmànugatassa bhariyà,
Acàcari baddhavasànugassa9-
Kaü vàpi itthi nàticare
tada¤¤aü.
1. Kasirà bhataü - vi, machasaü
2. Apeta - vi machasaü 3. Vaïkanadi - machasaü vaïkagatà
- vi 4. Labhamànà - vi 5. Kayiruü - machasaü 6.
Cesisuü - vi syà cesiyà - machasaü 7. Kintara -
machasaü, syà 8. Bàvarikassa - machasaü
9. Anàcariyaññhavasànuvakassa
- machasaü
[BJT Page 398] [\x 398/]
4138. Piïgiyàni sabbalokissarassa
Ra¤¤o piyà brahmadantassa
bhariyà,
Avàcari baddhavasànugassa
Taü vàpi sà nàjjhagà
kàmakàmini.
4139. Khuddànaü1- lahucittànaü
akata¤¤una dubhinaü, 2-
Nàdevasatto puriso thinaü saddhàtumarahati.
[PTS Page 445] [\q 445/]
4140. Na tà pajànanti kataü
na kiccaü
Na màtaraü pitaraü bhàtaraü
và,
Anariyà samatikkantadhammà
Sasseva cittassa vasaü vajanti.
4141. Cirànuvutthampi piyaü manàpaü
Anukampakaü pàõasamampi
santaü, 3-
âvàsu4- kiccesu ca naü jahanti
Tasmànaü itthànaü nana
vissasàmi.
4142. Thinaü hi cittaü yathà
vàtarassa
Kantappakantaü yathà rukkhachàyà,
Calàvalaü hadayaü itthiyànaü
Cakkassa nemi viya parivatatti.
4143. Yadà tà passanti samekkamànà
âdeyyaråpaü purisassa vittaü,
Saõhàhi vàcàhi
nayanti metaü
Kambojakà jalajeneva assaü.
4144. Yadà na passanti samekkamànà
âdeyyaråpaü purisassa vittaü,
Samannato taü parivajjayanti
Tiõõo nadipàragatova kullaü.
.
4145. Silesupamà sikhiriva sabbabhakkhà
Tikkhamàyà nidiriva sighasotà,
Sevanti bhetà piyamappiya¤ca
Nàvà yathà orakulaü
para¤ca
1. Luddanà - machasaü 2. Dubbhinaü
- vi machasaü, syà 3. Sahantuü - machasaü
4. âvàsuü - machasaü
[BJT Page 400] [\x 400/]
4146. Na tà ekassa na õñhinnaü
àpaõova pasàrito,
Yo tà mayhanti ma¤¤eyya
vàtaü jàlena bàdhaye1-
[PTS Page 446] [\q 446/]
4147. Yathà nadi ca pattho ca pànàgàraü
sabhà papà,
Evaü lokitthiyo nàma velà
tàsaü na vijjati.
4148. Ghatàsanasamàhetà
kaõhasappasiråpamà,
Gàvo bahi tiõasseva omasanti
varaü varaü.
4149. Ghatàsanaü ku¤ajaraü
kaõhasappaü
Muddhàbhisintaü pamadà ca
sabbà,
Ete nàro niccayatto bhajetha
Tesaü bhave dubbidu saccabhàvo2-
4150. Nàccantavaõõà3-
na bahuna kantà
Na dakkhiõà pamadà sevitabbà,
Na parassa bhariyà na dhanassa hetu
Etitthiyo pa¤ca na sevitabbà.
Atha khalu bho ànando gijjharàjà kuõàlassa sakuõassa àdimajjhakathàpariyosànaü viditvà tàyaü volàyaü imà gàthàyo abhàsi.
[PTS Page 448] [\q 448/]
4151. Puõõampi cemaü pañhaviü
dhanena
Dajjatthiyà puriso sammatàya,
Laddhà khaõaü atima¤¤eyya
tampi
Tàsaü vasaü asatinaü
na gacche.
4152. Uññhàhaka¤cepi
alinavuttiü
Komàrabhattàraü piyaü
manàpaü,
âvàsu kiccesu ca naü jahanti
Tasmà hi itthinaü na vissasàmi.
4153. Na vissase icchati manti poso
Na vissase rodati me sakàse,
Sevanti hetà piyamappiya¤ca
Nàvà yathà orakulaü
para¤ca¤a.
1. Bandhaye - machasaü, syà 2. Sabbabhàvo
- machasaü 3. Naccanta - machasaü
4. âdivajjhagàthà - vi
machasaü, syà.
[BJT Page 402] [\x 402/]
4154. Na vissase sàkhupuràõasanthataü
Na vissase mittapuràõacoraü,
Na vissase ràjà1- sakhà
mamanti
Na vissase itthi dasannamàtaraü.
4155. Na vissase ràmakaràsu nàrisu
Accantasilàsu asasa¤¤atàsu,
Accantapemànugatassa bhariyà
Na vissase titthasamà hi nàriyo.
4156. Haneyyu2- chindeyyumpi chedayeyyuü
Kaõñhampi chetvà rudhiraü
pibeyyuü,
Mà dinakàmàsu asa¤¤atàsu
Bhàvaü kare gaïgatitthupamàsu.
4157. Musà tàsaü yathà
saccaü saccaü tàsaü3- yathà musà,
Gàvo bahi tiõasseva omasanti
varaü varaü.
4158. Gatenetà palobhenti pekkhitena4-
mihitena ca,
Athopi dunnivatthena ma¤ajunà
bhaõitena ca.
4159. Coriyo kañhinà5- bhetà
vàëà ca lapasakkharà,
Na tà ki¤ci na jànanti
yaü manussesu va¤canaü.
4160. Asà lokitthiyo nàma velà
tàsaü na vijjati,
Sàrattà ca pagabbhà ca6-
sikhi sabbaghaso yathà
4161. Natthitthinaü piyo nàma appiyopi7-
na vijjati,
Sevanti hetà piyamappiya¤ca nàvà
yathà orakulaüpara¤ca.
[PTS Page 449] [\q 449/]
4162. Natthitthinaü piyo nàma appiyopi
na vijjati,
Dhanattà pativellanti8- latàva
dumanissità
4163. Hatthibandhaü assabandhaü gopurisa¤ca
caõóàlaü, 9-
Chavaóàhakaü pupphachaóóakaü
sadhanamanupatanti nàriyo.
1. Ràjànaü - machasaü
2. Haneyyuü - machasaü 3. Bhàsaü - machasaü
4. Pakkhitenambhitenava - syà 5. Kathinà
- machasaü 6. Pagabbàva - machasaü
7. Apiyopi - machasaü 8. Dhanattàpañivellanti
- machasaü 9. Maõóalaü - machasaü
[BJT Page 404] [\x 404/]
4164. Kulaputtampi jahanti aki¤canaü
chavakasamasadisampi,
Anugacchanti anupatanti dhanahetu hi nàriyoti.
Atha khalu bho nàrado devabràhmaõo ànandassa gijjharàjassa àdimajjhakathà1pariyosànaü viditvà tàyaü velàyaü imà gàthàyo abhàsi.
[PTS Page 450] [\q 450/]
4165. Cattàro me na purenti te me suõàtha
bhàsato, 2-
Samuddo bràhmaõo ràjà
itthi càpi dijampati.
4166. Sarità sàgaraü yanti
yà kàci pañhiviüsità, 3-
Tà samuddaü na purenti ånattà4-
hi na purati.
4167. Bràhmaõo ca adhiyàna
vedamakkhànapa¤camaü,
Bhiyyopi sutamiccheyya ånattà
hi na purati.
4168. Ràjà ca pañhaviü5-
sabbaü sasamuddaü sapabbataü,
Ajjhàvasaü6- vijinitvà anantaratanocitaü
Pàraü samuddaü pattheti ånattà
hi na purati
4169. Evamekàya itthiyà aññhaññha
patino siyà,
Surà ca balavantà ca sabbakàmarasàharà
Kàreyya navame chandaü ånattà
hi na purati.
4170. Sabbitthiyo sikhiriva sabbabhakkhà
Sabbitthiyo nadiriva sabbavàhini, 7-
Sabbitthiyo kaõñakànaü
va sàkhà
Sababitthiyo dhanahetu vajanti.
4171. Vàta¤ca jàlena nàro
paràmase
Osi¤ciyà sàgaramekapàõinà,
Sakena hatthena haneyya ghosaü
Yo sabbabhàvaü pamadàsu
ossaje.
4172. Corinaü bahubuddhinaü yàsu
saccaü sudullabhaü,
Thinaü bhàve duràjàno
macchassevodake gataü
1. âdimajjhagàthà - vi machasaü 2. Suõàtha mama bhàsato - machasaü 3. Pathavissità- machasaü 4. Onattà - syà 5. Pathaviü - machasaü 6. Ajjhàvase -sãmu 7. Vàbhi - machasaü.
[PTS Page 451] [\q 451/]
[BJT Page 406] [\x 406/]
4173. Analà mudusambhàsà
duppurà tà nadisamà,
Sidanti naü viditvàna àrakà
parivajjaye.
4174. âvaññani mahàmàyà
brahmacariyavikopanà,
Sidanti naü viditvàna àrakà
parivajjaye.
4175. Ya¤cetà1- upasevanti chandasà
và dhanena và,
Jàtavodova saõañhànaü
khippaü anudahanti natthi.
Atha khalu bho kuõàlo sakuõo nàradassa devabràhmaõassa àdimajjha2-kathàpariyosànaüva viditvà tàyaü velàyaü imà gàthàyo abhàsi.
[PTS Page 452] [\q 452/]
4176. Sallape nisita3- baggapàõinà
Paõóito api pisàcadosinà,
Uggatejauragampi àside
Eko ekàya pamadàya nàlape.
4177. Lokacittamathanà hi nàriyo
Naccagitabhaõitambhitàvudhà,
Bàdhayanti anupaññhitassatiü
Dipa4- rakkhasigaõàva vàõije.
4178. Natthi tàsaü vinayo na saüvaro
Majjamaüsaniratà asa¤¤atà,
Tà gilanti purisassa pàbhataü
Sàgareva karaü timiïgalo5
4179. Pa¤cakàma guõasàtagocarà
Uddhatà aniyatà asa¤¤atà,
Osaranti pamadà pamàdinaü
Loõatoyavatiyaüva àpagà6-
4180. Yaü naraü uparamanti7- nàriyo
Candasàva ratiyà dhanenavà,
Jàtavedasadisampi tàdisaü
Ràgadosavatiyo8- óahanti9- naü.
1. Yaüetà - machasaü 2. Gàthà
- vi machasaü, syà 3. Nisita - machasaü
4. Dipe - vi machasaü, syà 5. Timióagayo
- machasaü 6. âpakà - simu
7. Palàpenti - machasaü upalapenti
- vi syà 8. Vadhiyo - machasaü, syà
9. Dahanti - machasaü, syà.
[BJT Page 408] [\x 408/]
4181. Aóóhaü ¤atvà
purisaü mahaddhanaü
Osaranti sadhanà sahantanà,
Rattacittaü ativeñhayanti naü
Sàlaü màluvalatàva
kànane.
4182. Tà upenti vividhena chandasà
Citravimbamukhiyo laïkatà,
æhasanti pahasanti nàriyo,
Sambarova satamàyakovidà.
[PTS Page 453] [\q 453/]
4183. Ràtaråpamaõimuttabhusità
Sakkatà patikulesu nàriyà,
Rakkhità ativaranti sàmikaü
Dànavaüva hadayantarassitaü1-
4184. Tejavàpi hi naro vicakkhaõo
Sakkato bahujanassa pujito,
Nàrinaü vasagato na bhàsati
Ràhunà upagatova2- candimà.
4185. Yaü kareyya kupito diso disaü
Duññhavitto vasamàgataü
ari
Tena bhiyyo vyasanaü nigacchati
Nàrinaü vasagato apekkhavà.
4186. Kesalunanakhachintatajjità
Pàdapàõikasadaõóatàëità,
Hitameva upagatà hi nàriyo
Tà ramanti kuõapeva makkhikà.
4187. Tà kulesu visikhantaresu và
Ràjadhàninigamesu3- và
puna,
Oóóitaü namucipàsavàkaraü4-
Cakkhumà parivajjaye5- sukhatthiko.
1. Bhadayantadassità - machasaü
bhadayantaranissità - syà upa÷atova - machasaü,
syà
2. Ràjaññhàni -
machasaü 3. Ràjaññhàni - machasaü
4. Vàkuraü - machasaü vàguraü syà 5.
Parivajje - sãmu
[BJT Page 410] [\x 410/]
4188. Ossajitva1- kusalaü tapoguõaü
Yo anariyacaritànimàcari,
Devatàhi nirayaü nimissati2-
Chedagàmi vaõiyaü va vàõijo.
4189. So idha garahito parattha ca
Dummati upagato3- sakammunà,
Gacchati aniyato galàgalaü
Duññhagadrabharatova uppathe.
4190. So upeti nirayaü patàpanaü
Sattisimbalivana¤ca àyasaü4-
âvasitvà tiracchànayoniyaü5-
Petaràjavisayaü na mu¤cati.
4191. Dibbakhióóaratiyo na nandane
Cakkavatticarita¤ca mànuse,
Nàsayanti pamadà pamàdinaü
Duggati¤ca pañipàdayanti
naü.
[PTS Page 454] [\q 454/]
4192. Dibbakhióóaratiyo na dullahà
Cakkavatticarita¤ca mànuse,
Soõõa6-vambhanilayà ca
accharà
Ye caranti pamadàhanatthikà.
4193. Kàmadhàtusamatikkamà
gati
Råpadhàtuyà7- bhavo na
dullabho,
Vitaràgavisayupapattiyà
Ye caranti pamadàhanatthikà.
4194. Sabbadukkhasamatikkamaü sivaü
Accantaü acalitaü asaïkhataü,
Nibbutehi suvihi na dullabhaü
Ye caranti pamadàhanatthikà.
[PTS Page 456] [\q 456/]
4195. Kuõàlo haü tadà
àsiü udiyi phussakokilo,
ânando gijjharàjàsi sàriputto
ca nàrado
Parisà buddhaparisà evaü
dhàretha jàtakanti.
4. Kuõàlajàtakaü.
1. Osajitvà - machasaü 2. Nayissati
- machasaü 3. Upahato - machasaü
4. Màyasa - sima 5. Yoniyà -
machasaü yoniye - syà
6. Suvaõaõa - machasaü 7.
Rupadhàtubhàvo - machasaü råpadhàtusambhavo
- syà
[BJT Page 412] [\x 412/]
5. Mahàsutasomajàtakaü
[PTS Page 460] [\q 460/]
4196. Kasmà tuvaü rasaka edisàni
Karosi kammani sudàruõàni,
Hanàsi itthi purise ca muëho
Maüsassa hetu adu1- dhanassa kàraõà
4197. Na antahetu na dhanassa kàraõà
Na puttadàrassa sahàya¤àtinaü,
Bhattà ca me bhagavà bhåmipàlo
So khàdati maüsaü bhadante
edisaü.
[PTS Page 461] [\q 461/]
4198. Sace tuvaü bhatturatthe payutto
Karosi kammàni sudàruõàni,
Pato ca antepuraü pàpuõitvà
Lapeyyàsi me ràjino sammukhe
taü.
4199. Tathà karissàmi ahaü
bhadante
Yameva tvaü bhàsasi kàëahatthi,
Pàto va anteparaü pàpuõitvà
Vakkhàmi te ràjino sammukhe taü.
4200. Tato ratyà vivasane suriyassuggamanaü
pati,
Kàëo rasakamàdàya
ràjànaü upasaïkami
Upasaïkamitvà ràjànaü
idaü vacanamabråvi.
4201. Saccaü kira mahàraja rasako
pesito tayà,
Hanàti2- itthi purise tuvaü maüsàni
khàdasi.
[PTS Page 462] [\q 462/]
4202. Evamevaü tathà kàëa
rasako pesito mayà,
Mama atthaü karontassa kimetaü paribhàsasi.
[PTS Page 464] [\q 464/]
4203. ânando sabbamacchànaü
khàditvà rasagiddhimà,
Parikkhiõàya parisàya
attànaü khàdiyà mato.
4204. Evaü pamatto rasagàrave rato
Balo yadi àyatiü nàvabujjhati,
Vidhamma putto caji3- ¤àtake
ca
Parivattiya attànameva khàdati.
1. Adu - machasaü 2. Bhanti - machasaü 3. Vajitvà - machasaü
[BJT Page 414] [\x 414/]
4205. Idaü te sutvàna vihetu chando
Mà bhakkhasi ràja manussamaüsaü,
Mà tvaü imaü kevalaü
vàrijova
Dipadàdhipa su¤¤amakàsi
raññhaü.
[PTS Page 465] [\q 465/]
4206. Sujàto nàma nàmena
oraso tassa atrajo,
Jambupesiü aladdhàna mato so tassa
saïkhaye.
4207. Evameva ahaü kàëa bhutvà
bhakkhaü rasuttatamaü,
Aladdhà mànusaü maüsaü
ma¤¤e hessàmi jãvitaü.
[PTS Page 467] [\q 467/]
4208. Màõava abhiråposi
kule jàtosi sotthiye,
Na tvaü arahasi tàta abhakkhaü
bhakkhayetave.
4209. Rasànama¤¤ataraü
etaü yasmà1- tvaü nivàraye,
Sohaü tattha gamissàmi yattha lacchàmi
edisaü.
4210. So vàhaü nippatissàmi
na te vacchàmi santike,
Yassa me dassanena tvaü nàbhinandasi
brahmaõa
[PTS Page 468] [\q 468/]
4211. Addhà a¤¤epi dàyàde
sutte lacchàma màõava,
Tva¤ca jamma vinassassu yattha pattaü
na taü suõe.
4212. Evameva tuvaü ràja dipadinda
suõohi me,
Pabbàjassanti taü raññhà
soõóaü màõavakaü yathà.
4213. Sujàto nàma nàmena
bhàvitattàna sàvako,
Accharaü kàmayantova na so bhu¤achi
na so pivi.
4214. Kusagge udakamàdàya samudde
udakaü mine,
Evaü mànusakà kàmà
dibbakàmàna santike.
4215. Evameva ahaü kàëa bhutvà
bhakkhaü rasuttatamaü,
Aladdhà mànusaü maüsaü
ma¤¤e hessàmi jãvitaü.
[PTS Page 469] [\q 469/]
4216. Yathàpi te dhataraññhà
haüsà vehàsayaü gamà,
Avutti2- paribhogena sabbe abbhatthataü
gatà.
1. Kasmà - machasaü 2. Abhutta - machasaü, ayutta - syà
[BJT Page 416] [\x 416/]
4217. Evameva tuvaü ràja dipadinda
suõohi me,
Ahakkhaü ràja bhakkhesi tasmà
pabbàjayanti taü.
[PTS Page 475] [\q 475/]
4218. Tiññhàhiti mayà
mutetà so tvaü gacchasi pamamukho, 1-
Aññhito tvaü ñhitomhiti
lapasi brahmacàrini
Idaü te samaõa ayuttaü asi¤ca
me ma¤¤asi kaükapantaü.
4219. òhitohamasmi sadhammesu2- ràja
Na nàmagottaü parivattayàmi,
Cora¤ca loke aññhitaü
vadanati
âpàyikaü nerayikaü ito
cutaü.
4220. Sace tuvaü sadadhasi ràja
sutaü gaõhàhi khattiya,
Tena ya¤¤aü yajitvàna
evaü saggaü gamissasi.
[PTS Page 476] [\q 476/]
4221. Kasmiü nu raññhe tava
jàtabhåmi
Atha kena atthena idhànupatto,
Akkhàhi me bràhmaõa etamatthaü
Kimacchasi demi tayajja patthitaü.
4222. Gàthà catasso dharaõimabhissara
Sugambhiratthà varasàgaråpamà,
Taveva atthàya idhàgatosmi
Suõohi gàthà paramatthasaühità.
[PTS Page 478] [\q 478/]
4223. Na ve rudanti matimanto sapa¤¤à
Bahussutà ye bahuñhànacittino,
Dipaü hi etaü paramaü narànaü
Yaü paõóità sokanudà
bhavanti.
[PTS Page 479] [\q 479/]
4224. Attànaü ¤àti
uda puttadàraü
Dha¤¤aü dhanaü ràjataü
jàtaråpaü,
Kimonu tvaü sutasomànutappe
Koravyaseññha vacanaü suõoma
te3-
4225. Nevàhamattànamanutthunàmi
Na puttadàraü na dhanaü na
raññhaü,
Sata¤ca dhammo carito puràõo
Taü saïgaraü bràhmaõassànutappe.
1. Pàmukho - machasaü 2. Saddhammesu - machasaü 3. Metaü - machasaü
[BJT Page 418] [\x 418/]
4226. Kato mayà saüïgàro
brahmaõena
Raññhe sake issariye ñhitana,
Taü saïgàraü bràhmaõassappadàya
Saccànurakkhi punaràvajissaü.
4227. Nevàhametaü abhisaddahàmi
Sukhã naro maccumukhà pamutto,
Amittahatthaü punaràvajeyya
Koravyaseññha nahi maü upesãti.
[PTS Page 480] [\q 480/]
4228. Mutto tuvaü porisàdassa hatho
Gantvà sakaü mandiraü kàmakàmã,
Madhurampiyaü jãvitaü laddha
ràja
Kuto tuvaü ehisi me sakàsaü.
4229. Mataü vareyya parisuddhasãlo
Na hi jãvitaü garahito pàpadhammo,
Na hi taü naraü tàyate1- duggatihi
Yassàpi hetu alikaü bhaõeyya.
4230. Sacepi vàto girimàvaheyya
Cando ca suriyà ca chamàpateyyuü,
Sabbàva najjo pañisotaü2-
vajeyyuü
Natvehaü ràja musà baõeyyaü.
4231. Nabhaü phaleyya adadhã visusse
Saüvatteyya bhåtadharà vasundharà,
Siluccayo neraa samulamuppate
Natvevahaü ràja musà bhaõeyya
[PTS Page 481] [\q 481/]
4232. Asi¤ca satti¤ca paràmasàmi
Sapathampi te samma ahaü karomi,
Tayà pamutto anaõo bhavitvà
Saccànurakkhi punaràvajissaü.
4233. Yo te kato aïgaro bràhmaõena
Raññhe ke issariye ñhitena,
Taü saïgaraü bràhmaõassappadàya
Saccànurakkhi punaràvajissaü.
1. Tàyati - machasaü 2. Pati - machasaü
[BJT Page 420] [\x 420/]
4234. Yo te kato aïgaro bràhmaõena
Raññhe ke issariye ñhitena,
Taü saïgaraü bràhmaõassappadàya
Saccànurakkhi punaràvajissaü.
[PTS Page 482] [\q 482/]
4235. Mutto ca so porisàdassa hatthà
Gantvàna taü bràhmaõaü
etadavoca,
Suõomi gàthàyo satàrahàyo
Yà me sutà assu hitàya
brahme.
[PTS Page 483] [\q 483/]
4236. Sakideva1- sutasoma sabbhi hoti samàgamo,
Sà naü saïgati pàleti
nàsabbhi bahusaïgamo.
4237. Sabbireva samàsetha sabbhi kubbetha
santhavaü, 2-
Sataü saddhammama¤¤àya
seyyo hoti na pàpiyo.
4238. Jiranti ve ràjarathà sucintà
Atho sarirampi jaraü upeti,
Sata¤ca dhammo na jaraü upeti
Santo bhave sabbhi pavedayanti.
4239. Nabha¤ca dåre pañhavi
ca dure
Pàraü samuddassa tadàhu
dare,
Tato bhave durataraü vadanti
Sata¤ca dhammaü3- asata¤ca
ràja
[PTS Page 484] [\q 484/]
4240. Sahassiyo4- imà gàthà
na imà gàthà satàrahà,
Cattàri tvaü sahasasàni
khippaü gaõhàhi bràhmaõa.
[PTS Page 485] [\q 485/]
4241. âsitiyà nàvutiyà
ca gàthà
Satàrahà càpi bhaveyyu
gàthà
Paccantameva sutasoma jànahi5-
Sahassiyo6- nàma kudhatthi7- gàthà.
4242. Icchàmi vohaü sutavuddhimattano
Santo8- ca maü sappurisà bhajeyyuü,
Ahaü savantihi mahodadhiva
Nahi tàta tappàmi subhàsitena.
1. Sakiü - syà 2. Sandhavaü
- machasaü 3. Dhammo - machasaü 4. Sànassiyà -
machasaü 5. Jànàhi - machasaü 6. Sàhassiyà
- machasaü 7. Kàatthi - machasaü
8. Sattoti - machasaü
[BJT Page 422] [\x 422/]
4243. Aggi yathà tiõakaññhaü
óahanto1-
Na tappati sàgaro và nidahi,
Evampi te paõóità ràjaseññha
Sutvàna tappanti subàsitena.
[PTS Page 486] [\q 486/]
4244. Sakassa dàsassa yadà suõomi
Gàthà2- ahaü atthavati janinda,
Tameva sakkacca nisàmayàmi
Nahi tàta dhammesu mamatthi titti.
4245. Idanne raññhaü sadhanaü
sayoggaü
Sakàyuraü sabbakàmupapannaü,
Kiü kàmahetu paribhàsase3-
Gacchàmahaü porisàdassa4-
kante
4246. Attànurakkhàya bhavanti
hete
Hatthàrobhà rathikà pattikà
ca,
Assàrehà5- ye ca dhanuggahàse
Senaü payu¤ajàma hanàma
sattuü.
[PTS Page 487] [\q 487/]
4247. Sudukkaraü porisàdo akàsi
Jãvaü gahetvàna avissaji
maü,
Taü tàdisaü pubbakiccaü
santo
Dubbhe6- ahaü tassa kathaü janinda.
4248. Vanditvà so pitaraü màtara¤ca
Anusàsitvà negama¤ca bala¤ca,
Saccavàdi saccànurakkhamàno
Agamàsi so yena so porisàdo7-.
[PTS Page 488] [\q 488/]
4249. Kato mayà saïgaro bràhmaõena
Raññhe sake issariye ñhitena,
Taü saïgaraü bràhmaõassappadàya
Saccànurakkhi punaràgatosmi
Yajasasu ya¤¤aü khàda
maü porisàda.
4250. Na hàyate khàdituü8-
mayhaü pacchà
Citakà ayaü tàva sadhumikà
ca,
Niddhumako pacitaü sàdhu pakkaü
Suõàmi gàthàyo
satàrahàyo.
1. Dahanto - machasaü 5. Assàruhà
- machasaü
2. Taü - machasaü 6. Dubbho - machasaü
3. Paribhàsasi - machasaü paribhàsate
- vi 7. Yattha porisàdo - machasaü
4. Porisàdassupatte - machasaü
8. Khàditaü - machasaü
[BJT Page 426] [\x 426/]
[PTS Page 489] [\q 489/]
4251. Adhammiko tvaü porisàdakàsi1-
Raññhà ca bhaññho
udarassa hetu,
Dhamma¤cimà abhivadanti gàthà
Dhammo adhammo ca kuhiü sameti.
4252. Adhammikassa luddassa niccaü lohitapàõino,
Natthi saccaü kuto dhammo kiü sutena
karissasi.
4253. Yo maüsabhetu migavaü careyya
yo và hane purisaü attahetu,
Ubhopi te pecca samà bhavanti
Kasmà no2- adhammikaü bråhi
maü tvaü3-
4254. Pa¤ca pa¤ca nakhà
bhakkhà khattiyena pajànatà,
Abhakkhaü4- ràja bhakkhesi tasmà
adhammiko tuvaü.
[PTS Page 490] [\q 490/]
4255. Putto tuvaü peràsàdassa
hatthà
Gananvà sakaü mandiraü kàmakàmi,
Amittahatthaü punaràgatosi
Na khattadhamme5- kusalosi ràja.
4256. Ye khattadhamme kusalà bhavanti
Pàyena te nerayikà bhavanti,
Tasmà ahaü khattadhammaü5-
pahàya
Saccànurakkhi punaràgatosmi
Yajassu ya¤¤aü khàda
maü porisàda.
4257. Pàsàdavàsà
pañhavigavàssaü
Kàmitthiyo kàsikacandana¤ca,
Sabbaü tahiü labhasi sàmitàya
Saccena kiü passasi ànisaüsaü.
[PTS Page 491] [\q 491/]
4258. Ye keci me atthi rasà pathavyà6-
Saccaü tesaü sàdutaraü
rasànaü,
Sacce ñhità samaõabràhmaõà
ca
Taranti jàti7- maraõassa pàraü.
1. Puràsàda - machasaü, sàya 2. Nu - machasaü 3. Yaü - machasaü 4. Abhakkha - machasaü 5. Khatya - machasaü, sayà 6. Pathabyà - machasaü 7. Jàtiü - machasaü
[BJT Page 426] [\x 426/]
4259. Mutto tuvaü porisàdasasa
hatthà
Gantvà sakaü mandiraü kàmakàmi,
Amittahàtthaü punaràgatosi
Nahà nåna te maraõabhayaü
janinda
Alinacitto casi1- saccavàdi.
4260. Katà me kaëayàõà
anekarupà
Ya¤¤à yiññhà
ye vipulà passatthà,
Visodhito paralokassa maggo
Dhamme ñhito ko maraõassa bhaye.
[PTS Page 492] [\q 492/]
4261. Katà me kalyàõà
anekaråpà
Ya¤¤à yiññhà
se vipulà pasatthà,
Anànutappaü paralokaü gamissaü
Yajassu ya¤¤aü khàda2-
maü porisàda
4262. Pità ca màtà ca upaññità
me dhammena me issariyaü pasatthaü,
Visodhito paralokassa maggo
Dhamme ñhito ko maraõassa bhaye.
4263. Pità ca màtà ca upaññità
me dhammena me issariyaü pasatthaü,
Anànutappaü paralokassa gamissaü
Yajassu ya¤¤aü khàda
maü porisàda.
4264. ¥àtãsu mittesu katà
me kàrà
Dhammena me issariü pasatthaü,
Visodhito paralokassa maggo
Dhamme ñhito ko maraõassa bhaye.
4265. ¥àtãsu mittesu katà3-
me kàrà
Dhammena me issariü pasatthaü,
Anànutappaü paralokassa gamissaü
Yajassu ya¤¤aü khàda
maü porisàda.
4266. Dinnaü me dànaü bahudhà
bahunnaü4-
Santappità samaõabràhmaõà
ca,
Visàdhito paralokasa maggo
Dhamme ñhito ko maraõassa bhaye
1. Asi - machasaü 2. Ada - machasaü 3. Katupakàro - machasaü 4. Bahunaü - machasaü
[BJT Page 428] [\x 428/]
4267. Dinnaü me dànaü bahudhà
bahunnaü4-
Santappità samaõabràhmaõà
ca,
Anànutappaü paralokassa gamissaü
Yajassu ya¤¤aü khàda
maü porisàda.
[PTS Page 493] [\q 493/]
4268. Visaü pajànaü puriso
adeyya
âsivisaü jalitaü uggatejaü,
Muddhàpi tassa vipateyya1- sattadhà
Yo tàdisaü saccàdiü
adeyya.
4269. Sutvà dhammaü vijànanti
narà kalyàõapàpakaü,
Api gàthà suõitvàna
dhamema me ramatã2- mano.
[PTS Page 494] [\q 494/]
4270. Sakideva sutaso3- sabbhi hoti samàgamo,
Sà naü saïgati pàleti
nàsabbhi bahu saïgamo
4271. Sabbhireva samàsetha sabbhi kubbetha
santhavaü, 4-
Sataü saddhammama¤¤àya
seyyo hoti na pàpiyo.
4272. Jiranti ve ràjarathà sucittà
Atho sarãrampi jaraü upeti,
Sata¤ca dhammo na jaraü upeti
Santo bhave sabbhi pavedayanti
4273. Naha¤ca dåre pañhavã5-
va dure
Pàraü samuddassa tadàhu
dure,
Tato have durataraü vadanti
Sata¤ca dhammaü asata¤ca
ràja.
4274. Gàthà imà atthavatã
suvya¤ajanà6-
Subhàsità tuyhaü janinda
sutvà,
ânandi citto sumano patãto
Cattàri te samma vare dadàmi.
[PTS Page 495] [\q 495/]
4275. Yo nattano maraõaü khujjhasi
tvaü
Hitàhitaü vinipàta¤ca
saggaü,
Giddho rase duccarite niviññho
Kiü tvaü varaü dassasi pàpadhamma7-.
1. Eleyya - machasaü vipaleyya - syà 2. Ramate - machasaü, syà 3. Mahàràja- machasaü, syà 4. Sandhavaü - machasaü 5. Pathavi - machasaü 6. Bya¤achana - machasaü 7. Pàpadhammo - machasaü
[BJT Page 430] [\x 430/]
4276. Aha¤ca taü dehi varanti vajjaü
Tva¤càpi datvàna avàkareyya,
Sandiññhikaü kalabhamimaü
vivàdaü
Ko paõóito jànamupabbajeyya.
4277. Na taü varaü arahati jantu dàtuü
Yaü vàpi datvàna avàkareyya,
Varassu samma avikampamàno
Pàõaü cajitvànapi
dassameva.
4278. Ariyassa ariye sameti sakkhi1-
Pa¤¤assa pa¤¤àõavatà
sameti,
Passeyya taü vassasataü arogaü2-
Etaü varànaü pañhamaü
varàmi.
[PTS Page 496] [\q 496/]
4279. Ariyassa ariye sameti sakkhi3-
Pa¤¤assa pa¤¤àõavatà
sameti,
Passapi maü vassasataü arogaü
Etaü varànaü pañhamaü
dadàmi.
4280. Ye khattiyàse idha bhåmipàlà
Muddhàbhisittà katanàmadheyyà,
Na tàdise bhåmipatã adesi
Etaü varànaü dutiyaü
varàmi.
4281. Ye khattiyàse idha bhåmipàlà
Muddhàbhisittà katanàmadheyyà,
Na tàdise bhåmipatã ademi
Etaü varànaü dutiyaü
dadàmi.
[PTS Page 497] [\q 497/]
4282. Paresataü khattiyà te gahãtà
Talàvutà assumukhà rudantà,
Sake te raññha pañañipàdayàhi
Etaü varànaü tatiyaü
varàmi.
4283. Paresataü khattiyà te gahãtà
Talàvutà assumukhà rudantà,
Sakena5- raññhena pañañipàdayàmi
te
Etaü varànaü tatiyaü
dadàmi.
1. Saïkhyaü - machasaü 2. Arogyaü
- machasaü 3. Saïkhyaü - machasaü
4. Passasi - machasaü passeyya - syà
passeti - vi 5. Sake te raññhe - machasaü
[BJT Page 432] [\x 432/]
4284. Chiddante raññhaü byadhitaü
bhayàhi
Puthu narà leõamanuppaviññhà,
Manussamaüsaü viramehi ràja.
Etaü varànaü catutthaü
varàmi.
[PTS Page 498] [\q 498/]
4285. Addhà hi so bhakkho mamaü
manàpo
Etassa hetumhi vanaü paviññho,
Sohaü kathaü etto upàrameyyaü
A¤¤aü varànaü
catutthaü varassu.
4286. Na ce piyaü meti janinda tàdiso
Attaü niraükatvà piyàni
sevati, attàva soyyo paramàva aseyyo
Labbhà piyà ocitatthena pacchà.
[PTS Page 499] [\q 499/]
4287. Piyaü me mànusaü maüsaü
sutasoma vijànahi,
Nambhi1- sakko nivàretuü a¤¤aü
tuvaü samma varaü varassu.
4288. Yo ve piyaü meti piyànukaïkhi2-
Attaü niraü katvà piyàni
sevati
Soõóàva pitvàna
visassa3- thàlaü
Teneva so hoti dukhi4- parattha.
4289. Yo cãdha saïkhàya piyàni
hitvà
Kicchenapi sevati ariyadhammaü5-,
Dukkhitova pãtvàna yathosadhàni
Teneva so hoti sukhã parattha.
4290. Ohàyahaü pitaraü màtara¤ca
Manàpike6- kàmaguõe ca
pa¤ca,
Etassa hetumbhi vanaü paviññho
Tante varaü kinti mahaü dadàmi.
[PTS Page 500] [\q 500/]
4291. Na paõóità dviguõaü
ahu vàkyaü
Saccappañi¤¤àva
bhavanti santo,
Varassu samma iti maü avoca
Iccabravi tvaü na hi te sameti.
4292. Apu¤¤alàbhaü
ayasaü akittiü
Pàpaü bahuü duccaritaü
kilesaü,
Manussamaüsassa kate7- upàgà
Tante varaü kintimahaü dadeyyaü.
1. Nahisakkà - machasaü 5. Aariyadhamme
- vi machasaü, syà
2. Piyànurakkhi - machasaü, syà
6. Manàpiye - machasaü
3. Visamissa - vi machasaü, syà
7. Bhavo - machasaü
4. Dukkhi - machasaü, syà.
[BJT Page 434] [\x 434/]
4293. Na taü varaü arahati jantu
dàtuü
Yaü vàpi datvàna avàkareyya,
Varassu samma avikampamàno
Pàõaü cajitvànapi
dassameva.
4294. Pàõaü cajanti santo
nàpi dhammaü.
Saccappañi¤¤à ca
bhavanti santo,
Datvà varaü khippamavàkarohi
Etena sampajja suràjaseññha.
[PTS Page 501] [\q 501/]
4295. Dhanaü caje1- yo pana aïgahetu
Aïgaü caje jãvitaü jakkhamàno,
Aïga dhanaü jãvitaü càpi
sabbaü
Caje naro dhammamanussaranto.
4296. Yassà hi dhammaü puriso vija¤¤à
Ye cassa kaïkhaü vinayanti santo,
Taü hissa dipa¤ca paràyaõa¤ca
Na tena mittiü jarayetha2- pa¤¤o.
[PTS Page 502] [\q 502/]
4297. Addhà hi so bhakakho mamaü3-
manàpo
Etassa hetumbhi vanaü paviññho,
Saceva maü yàcasi etamatthaü
Etampi te samma varaü dadàmi.
[PTS Page 503] [\q 503/]
4298. Satthà ca me hosi sakhà
ca mesi
Vacanampi te samma ahaü akàsiü,
Tuvampi me samma karohi vàkyaü
Ubhopi gantvàna pamocayàma.
4299. Satthà ca te homi sakhà
ca tyambhi
Vacanampi me samma ahaü akàsi,
Ahampi te samma karomi vàkyaü
Ubhopi gantvàna pamocayàma.
4300. Kammàsapàdena viheñhitattha4-
Talàvutà assumukhà rudantà,
Na jàtu dubbhetha imassa ra¤¤o
Saccappañi¤¤aü me
pañissuõàtha.
1. Cajedhanaü aïgavarassahetu - vi machasaü, syà 2. Jirayetha - machasaü 3. Mama - machasaü 4. Vihedhitambhà - machasaü, syà
[BJT Page 436] [\x 436/]
4301. Kammàsapàdena viheñhitambhà
Talàvutà assumukhà rudantà,
Na jàtu dubbhetha imassa ra¤¤o
Saccappañi¤¤ante pañissuõàma.
[PTS Page 504] [\q 504/]
4302. Yathà pità và athavàpi
màtà
Anukampakà atthakàmà pajànaü,
Evameva vo hotu aya¤ca ràjà
Tumbhe ca vo hotha yatheva puttà.
4303. Yathà pità và athavàpi
màtà
Anukampakà atthakàmà pajànaü,
Evameva no hotu aya¤ca ràjà
Mayampi bhessàma yatheva puttà.
4304. Catuppadaü sakuõa¤càpi
maüsaü
Sudehi randhaü sukataü suniññhitaü,
Sudhaüva indo paribhu¤ajiyàna
Hitvà katheko ramasi ara¤¤e
4305. [PTS Page 506] [\q 506/]
. Tà khattiyà velali1- vilàkamajjhà
Alaïkatà samparivàrayitvà,
Indaüva devesu pamodayiüsu
Hitvà katheko ramasi ara¤¤e
4306. Tambupadhàne bahugoõakambhi
Sucimbhi sabbassayanambhi sa¤¤ate,
2,
Sayanassa3- majjhambhi sukhaü sayitvà
Hitvà katheko ramasi ara¤¤e
4307. Pàõissaraü kumbhathunaü
nisithe4-
Athopi ve nippurisampi turiyaü,
Bahuü sugita¤ca suvàdita¤ca
Hitvà katheko ramasi ara¤¤e
4308. Uyyànasampannaü pahutamàlyaü5-
Migàviråpena6- puraü surammaü,
Hayehi nàgehi rathehupetaü
Hitvà katheko ramasi ara¤¤e
1. Valli - machasaü 2. Subhamabhisabbasasayanambhi
saïgate - machasaü, syà
3. Seyyassa - machasaü 4. Niside - machasaü
syà 5. Bahutta - machasaü
6. Migàjinupeta - syà
[BJT Page 438] [\x 438/]
[PTS Page 507] [\q 507/]
4309. Kàëapakkhe yathà cando
hàyateva suve suve,
Kàëapakkhupamo ràja asataü
hoti samàgamo.
4310. Yathà rasakamàgamma sudakaü
purisàdhamaü,
Akàsiü pàpakaü kammaü
yena gacchàmi duggatiü.
4311. Sukkapakkhe yathà cando vaóóhateva
suve suve,
Sukkapakkhupamo ràja sataü hoti
samàgamo.
4312. Yathàhaü tava màgamma
sutasoma vijànahi,
Kàhàmi kusalaü kammaü
yena gacchàmi suggatiü.
[PTS Page 508] [\q 508/]
4313. Thale yathà vàri janinda
vaññaü1-
Anaddha2- neyyaü aciraññhitikaü,
Evampi ce hoti asataü samàgamo
Anadadhaneyyo udakaü thaleva.
4314. Sare yathà vàri jinindaü
vaññaü
Ciraññhitikaü naraviriya3-
seññha,
Evampi ve hoti sataü samàgamo
4315. Avyàyiko hoti sataü samàgamo
Yàvampi tiññheyya tatheva
hoti,
Khippaü hi veti asataü samàgamo
Tasmà sataü dhammo asabbhi àrakà.
[PTS Page 509] [\q 509/]
4316. Na so ràjà yo5- ajeyyaü
jinàti
Na so sakhà yo sakhàraü
jinàti,
Na sà bhariyà yà patito
vibheti
Na te puttà ye6- na bharanti jiõõaü.
4317. Na sà sabhà yattha na santi
santo
Santo na te ye na bhananti dhammaü,
Ràga¤ca dosa¤ca pahàya
mohaü
Dhammaü bhaõantova bhananti santo.
1. Vuññhaü - machasaü
2. Ananda - machasaü 3. Naravira - machasaü
4. Ciraññhitika - machasaü
5. Ràjà naso yo - machasaü 6. Puttà - nate ye
- machasaü
[BJT Page 440] [\x 440/]
4318. Na bhàsamànaü1- jànanti
missaü bàlehi paõóitaü,
Bhàsamàna¤ca jànanti
desentaü amataü padaü,
4319. Bhàsaye jotaye dhammaü paggaõhe
isinaü dhajaü,
Subhàsitaddhajà2- isayo dhammo
hi isinaü dhajoti.
Mahàsutasomajàtakaü.
Asitinipàto niññhito.
1. Nàbhàsa - machasaü
2. Subhàsita