Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1. Kàmasuttaniddeso
1-1
"kàmaü kàmayamànassa
tassa ce taü samijjhati,
Addhà pãtimano hoti laddhà
macco yadicchati. "
Kàmaü kàmayamànassàti- ' kàmà'ti uddànato1 dve kàmà: vatthukàmà ca kilesakàmà ca. Katame vatthukàmà? Manàpikà råpà manàpikà saddà manàpikà gandhà manàpikà rasà manàpikà phoññhabbà, attharaõà pàpuraõà, dàsidàsà ajeëakà kukkuñasåkarà hatthigavàssavaëavà, khettaü vatthu2 hira¤¤aü suvaõõaü gàmanigamaràjadhàniyo raññhaü ca janapado ca koso ca koññhàgàraü ca, yaü ki¤ci rajanãyaü vattå3 vatthukàmà.
Api ca, atãtà kàmà, anàgatà kàmà, paccuppannà kàmà, ajjhattà kàmà, bahiddhà kàmà, ajjhattabahiddhà kàmà, hãnà kàmà, majjhimà kàmà, paõãtà kàmà, àpàyikà kàmà, mànusikà kàmà, dibbà kàmà, paccupaññhità kàmà, nimmità kàmà, paranimmità kàmà, animmità kàmà4, pariggahità kàmà, apariggahità [PTS Page 002] [\q 2/] kàmà, mamàyità kàmà, amamàyità kàmà, sabbe'pi kàmàvacarà dhammà, sabbe'pi råpàvacarà dhammà, sabbe'pi aråpàvacarà dhammà, taõhàvatthukà taõhàrammaõà kamanãyaññhena5 rajanãyaññhena madanãyaññhena kàmà. Ime vuccanti vatthukàmà.
1. Udànato - syà. Machasaü 2. Vattuü - katthaci. 3. Rajanãyavatthu - syà. 4. 'Paranimmità kàmà'ti - si [I.] Potthake ca. 'Animmità kàmà'ti - syà. Machasaü. [PTS] potthakesu ca saddhammapajjotikàyaü ca na dissanti, 5. Kàmanãyaññhena - sã. [I. II.] Syà.
[BJT Page 04] [\x 4/]
Katame kilesakàmà? Chando kàmo, ràgo kàmo, chandaràgo kàmo: saïkappo kàmo, ràgo kàmo, saïkapparàgo kàmo, yo kàmesu kàmacchando, kàmaràgo, kàmanandi, kàmataõhà, kàmasineho, kàmapariëàho, kàmamucchà, kàmajjhosànaü, kàmogho, kàmayogo, kàmåpàdànaü, kàmacchandanãvaraõaü.
1. "Addasaü kàma te målaü
saïkappà kàma jàyasi,
Na taü saïkappayissàmi evaü
kàma na hehisã1"ti.
Ime vuccanti kilesakàmà.
Kàmayamànassàti2 - kàmayamànassa icchamànassa sàdiyamànassa patthayamànassa pihayamànassa3 abhijappamànassàti kàmaü kàmayamànassa.
Tassa ce taü samijjhatãti - 'tassa ce'ti tassa khattiyassa và bràhmaõassa và vessassa và suddassa và gahaññhassa và pabbajitassa và devassa và manussassa và, tanti vatthukàmà vuccanti: manàpikà råpà manàpikà saddà manàpikà gandhà manàpikà rasà manàpikà phoññhabbà, samijjhatãti ijjhati samijjhati labhati pañilabhati adhigacchati vindatãti tassa ce taü samijjhati.
Addhà pãtimano hotãti - addhà ti ekaüsavacanaü nissaüsayavacanaü nikkaïkhàvacanaü advejjhavacanaü adveëhakavacanaü niyogavacanaü apaõõakavacanaü avatthàpanavacanametaü [PTS Page 003] [\q 3/] addhà ti. Pãti ti yà pa¤cakàmaguõapañisaüyuttà pãti pàmojjaü àmodanà pamodanà hàso pahàso vitti tuññhi odagyaü attamanatà abhippharaõatà4 cittassa. Manoti yaü cittaü mano mànasaü hadayaü paõóaraü mano manàyatanaü manindriyaü vi¤¤àõaü vi¤¤àõakkhandho tajjà manovi¤¤àõadhàtu. Ayaü vuccati mano. Ayaü mano imàya pãtiyà sahagato hoti sahajàto saüsaññho sampayutto ekuppàdo ekanirodho ekavatthuko ekàrammaõo. Pãtimano hotãti pãtamano5 hoti tuññhamano haññhamano pahaññhamano attamano udaggamano muditamano pamuditamano hotãti addhà pãtimano hoti
1. Hohisã - sãmu11 [PTS] 2. Kàmaü kàmayamànassàti kàmaü - sã1. Sãmu. 1 Syà 3. Pihamànassa - sã1 syà 4 abhipåraõatà - [PTS] 5. Pãtimano - sãmu. 11 [PTS]
[BJT Page 06] [\x 6/]
Laddhà macco yadicchatãti - laddhà ti labhitvà1 adhigantvà vinditvà pañilabhitvà, maccoti - satto naro mànavo poso puggalo jãvo jàgu2 jantu indagu3 manujo4, yadicchatãti - yaü icchati yaü sàdiyati, yaü pattheti, yaü piheti5, yaü abhijappati råpaü và saddaü và gandhaü và rasaü và phoññhabbaü vàti' laddhà macco yadicchati'.
"Kàmaü kàmayamànassa
tassa ce taü samijjhati,
Addhà pãtimano hoti laddhà
macco yadicchatã"ti.
1-2
"Tassa ce kàmayànassa6 chandajàtassa
jantuno,
Te kàmà parihàyanti sallaviddho'va
ruppati".
Tassa [PTS Page 004] [\q 4/] ce kàmayànassàti - 'tassa ce'ti tassa khattiyassa và bràhmaõassa và vessassa và suddassa và gahaññhassa và pabbajitassa và devassa và manussassa và, kàmayànassàti - kàme icchamànassa sàdiyamànassa patthayamànassa pihayamànassa abhijappamànassa, athavà kàmataõhàya yàyati nãyati vuyhati saüharãyati, yathà hatthiyànena và assayànena và goyànena và ajayànena và meõóakayànena và oññhayànena và kharayànena và yàyati nãyati vuyhati saüharãyati, evamevaü kàmataõhàya yàyati nãyati vuyhati saüharãyatãti tassa ce kàmayànassa.
Chandajàtassa jantunoti - chando ti yo kàmesu kàmacchando kàmaràgo kàmanandi kàmataõhà kàmasineho kàmapariëàho kàmamucchà kàmajjhosànaü kàmogho kàmayogo kàmåpàdànaü kàmacchandanãvaraõaü, tassa so kàmacchando jàto hoti sa¤jàto nibbatto abhinibbatto pàtubhåto. Jantunoti - sattassa narassa mànavassa posassa puggalassa jãvassa jàgussa7 jantussa indagussa manujassàti 'chandajàtassa jantuno'.
Te kàmà parihàyantãti
- te và kàmà parihàyanti, so và kàmehi
parihàyati, katha1 te kàmà parihàyanti? Tassa
tiññhantasseva te bhoge ràjàno và haranti,
corà và haranti, aggi và dahati8, udakaü và
vahati, appiyà và dàyàdà haranti, nihitaü9
và nàdigacchati10, duppayuttà và kammantà
bhijjanti, kule và kulaïgàro11 [PTS Page 005] [\q
5/] uppajjati, yo12 te bhoge vikirati vidhamati
viddhaüseti, aniccatà eva aññhamã. Evaü
te kàmà hàyanti parihàyanti paridhaüsanti13
paripatantã14 antaradhàyanti vippalujjanti.
1. Pañilabhitvà - syà
2. Jatu - sãmu 1, jàtu. Syà. Jagu. Machasaü[PTS]
3. Hinduga - puràõaü, 4. Ya¤ca - syà.
5. Pihati - syà 6. Kàmayamànassa - su. Sa 7. Jàtussa
- syà. Jatussa. Machasaü. Sã1 8. Dayhati - machasaü.
9. Nihãtaññhànà - machasaü. 10.
Vigacchati - machasaü 11. Kule - sa. Kulaghàtako kulajjhàpako
- syà. 12. So - sãmu11 13. Paridhaüsenti - syà
- sãmu. 14. Pariccajanti - syà.
[BJT Page 08] [\x 8/]
Kathaü so kàmehi parihàyati? Tiññhanteva te bhoge1 so cavati marati antaradhàyati vippalujjati. Evaü so kàmehi hàyati parihàyati paridhaüsati paripatati2 antaradhàyati vippalujjati.
1. " Corà haranti ràjàno
aggi dahati nassati,
Atha3 antena jahati4 sarãraü sapariggahaü.
2. Etada¤¤àya medhàvã
bhu¤jetha ca dadetha ca,
Datvà ca bhutvà ca yathànubhàvaü,
Anindito saggamupeti ñhànaü"ti.
Te kàmà parihàyanti sallaviddhova ruppatãti - yathà ayomayena và sallena viddho aññhimayena và sallena dantamayena và sallena visàõamayena và sallena kaññhamayena và sallena viddho ruppati kuppati ghaññãyati piëãyati vyathito5 domanassito6 hoti, evameva7 vatthukàmànaü vipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. So kàmasallena ca sokasallena ca viddho ruppati kuppati ghaññãyati piëãyati vyathito 5 domanassito6 hotãti - sallaviddhova ruppati.
Tenàha bhagavà:
"Tassa ce kàmayànassa7 chandajàtassa
jantuno,
Te kàmà parihàyanti sallaviddhova
ruppatã"ti.
1-3
"Yo [PTS Page 006] [\q 6/]
kàme parivajjeti sappasseva padà siro,
So'maü visattikaü loke8 sato samativattati"
Yo kàme parivajjetãti - yoti yo
yàdiso yathàyutto yathàvihito yathàpakàro
yaü ñhànaü patto yaüdhamma9 samannàgato
khattiyo và bràhmaõo và vesso và suddo
và gahaññho và pabbajito và devo và
manusso và, kàme parivajjetãti' kàmà'ti
uddànato10 dve kàmà: vatthukàmà ca kilesakàmà
ca
' Kàmà'ti uddànato1 dve
kàmà: vatthukàmà ca kilesakàmà
ca. Katame vatthukàmà? Manàpikà råpà
manàpikà saddà manàpikà gandhà
manàpikà rasà manàpikà phoññhabbà,
attharaõà pàpuraõà, dàsidàsà
ajeëakà kukkuñasåkarà hatthigavàssavaëavà,
khettaü vatthu2 hira¤¤aü suvaõõaü
gàmanigamaràjadhàniyo raññhaü ca
janapado ca koso ca koññhàgàraü ca, yaü
ki¤ci rajanãyaü vattå3 vatthukàmà.
Api ca, atãtà kàmà, anàgatà kàmà, paccuppannà kàmà, ajjhattà kàmà, bahiddhà kàmà, ajjhattabahiddhà kàmà, hãnà kàmà, majjhimà kàmà, paõãtà kàmà, àpàyikà kàmà, mànusikà kàmà, dibbà kàmà, paccupaññhità kàmà, nimmità kàmà, paranimmità kàmà, animmità kàmà4, pariggahità kàmà, apariggahità kàmà, mamàyità kàmà, amamàyità kàmà, sabbe'pi kàmàvacarà dhammà, sabbe'pi råpàvacarà dhammà, sabbe'pi aråpàvacarà dhammà, taõhàvatthukà taõhàrammaõà kamanãyaññhena5 rajanãyaññhena madanãyaññhena kàmà. Ime vuccanti vatthukàmà.
Katame kilesakàmà? Chando kàmo, ràgo kàmo, chandaràgo kàmo: saïkappo kàmo, ràgo kàmo, saïkapparàgo kàmo, yo kàmesu kàmacchando, kàmaràgo, kàmanandi, kàmataõhà, kàmasineho, kàmapariëàho, kàmamucchà, kàmajjhosànaü, kàmogho, kàmayogo, kàmåpàdànaü, kàmacchandanãvaraõaü.
1. "Addasaü kàma te målaü
saïkappà kàma jàyasi,
Na taü saïkappayissàmi evaü
kàma na hehisã1"ti.
Ime vuccanti kilesakàmà.
Kàme parivajjetãti dvãhi kàraõehi kàme parivajjeti: vikkhambhaõato và samucchedato và. Kathaü vikkhambhaõato kàme parivajjeti? " Aññhikaïkalåpamà kàmà appassàda11ññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. " Maüsapesåpamà kàmà bahusàdhàraõaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. " Tiõukkåpamà kàmà anudahanaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Aïgàrakàsåpamà kàmà mahàpariëàhaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti.
1. Bhogà - syà. 2. Pariccajati - syà. 3. Atho - syà. 4. Asahantena jahati - machasaü 5. Byàdhito - syà. Machasaü. Sãmu1 6. Domanassato - sãmu1 7. Kàmayamànassa - su. Sa. Si1 8. Lokaü - [PTS] 9. Dhammaü - sãmu1 10. Udànato - syà. Machasaü 11. Appassàdana - sãmu sã1.
[BJT Page 10] [\x 10/]
"Supinakåpamà kàmà
ittarapaccupaññhànaññhenà"ti
passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti " yàcitakåpamà
kàmà tàvakàlikaññhenà"
ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. " Rukkhaphalåpamà
kàmà sambha¤janaparibha¤jana1ññhenà"ti
passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. "Asisånåpamà
kàmà adhikuññana2ññhenà"tipassanto
vikkhambhaõato kàme parivajjeti. " Sattisulåpamà3
kàmà vinivijjhanaññhenà"ti passanto
vikkhambhaõato kàmo parivajjeti. " Sappasiråpamà
kàmà sappañibhayaññhenà"ti [PTS
Page 007] [\q 7/] passanto vikkhambhaõato
kàme parivajjeti. "Aggikkhandhåpamà kàmà
mahàbhi4 tàpakaraññhenà5"ti passanto
vikkhambhaõato kàme parivajjeti.
Buddhànussatiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Dhammànussatiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Saïghànussatiü bhàventopi, sãlànussatiü bhàventopi, devatànussatiü bhàventopi, ànàpànasatiü6 bhàventopi, maraõasiü bhàventopi, kàyagatàsatiü bhàventopi, upasamànussatiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti, dutiyajjhànaü bhàventopi, tatiyajjhànaü bhàventopi, catutthajjhànaü bhàventopi, àkàsàna¤càyanasamàpattiü bhàventopi, vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiü bhàventopi, àki¤ca¤¤àyatanasamàpattiü bhàventopi, nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Evaü vikkhambhaõato kàme parivajjeti.
Kathaü samucchedato kàme parivajjeti?
Sotàpattimaggaü bhàventopi apàyagamanãye
kàme samucchedato parivajjeti. Sakadàgàmimaggaü
bhàventopi oëàrike kàme samucchedato parivajjeti.
Anàgàmimaggaü bhàventopi aõusahagate kàme
samucchedato parivajjeti. Arahattamaggaü bhàventopi sabbena
sabbaü sabbathà sabbaü asesaü nissesaü7 samucchedato
kàme parivajjeti.
Yo kàme parivajjeti sappasseva padà
siroti - sappo vuccati ahi. Kenaññhena sappo? Saüsappanto
gacchatãti - sappo; bhujanto8 [PTS Page 008] [\q 8/]
gacchatãti bhujago, urena gacchatãti urago, pannasiro gacchatãti
pannago; sirena supatãti siriüsapo9; bile sayatãti bilàsayo;
guhàyaü sayatãti guhàsayo; dàñhà
tassa àvudhoti dàñhàvudho; visaü tassa
ghoranti ghoraviso; jivhà tassa duvidhàti dvijivho; dvãhi
jivhàhi rasaü sàyatãti dvirasa¤¤å;
yathà puriso jãvitukàmo amaritukàmo sukhakàmo
dukkhapañikkålo pàdena sappasiraü vivajjeyya parivajjeyya
abhinivajjeyya, evameva sukhakàmo dukkhapañikkålo kàme
vajjeyya vivajjeyya parivajjeyya abhinivajjeyyàti - sappasseva padà
siro.
1. Sambhajjanaparibhajjana - sa, sammajjanaparimajjana
- sã11, 2. Adhikantana - syà, 3. Sattisilåpamà
- katthaci, 4. Mahaggi - syà 5. Mahàhitàpanaññhena
- machasaü, mahàhitàpatthena - sa. 6. ânàpànasatiü,
- syà 7. Asesanissesaü - sa. 8. Bhujato, sãmu1, 9. Suppatãti
sarãsapo - machasaü.
[BJT Page 12] [\x 12/]
So, maü visattikaü loke sato samativattatãti - "so"ti yo kàme parivajjeti; visattikà vuccati taõhà - yo ràgo sàràgo anunayo anurodho nandi nandiràgo, cittassa sàràgo icchà mucchà ajjhosànaü, gedho paëigedho1 saïgo païko ejà màyà janikà sa¤jananã sibbanã jàlinã sarità visattikà suttaü visatà àyåhanã dutiyà paõidhi bhavanettã vanaü 2 vanatho santhavo sneho apekkhà pañibandhu3 àsà àsiüsanà àsiüsitattaü, råpàsà saddàsà gandhàsà rasàsà phoññhabbàsà làbhàsà dhanàsà4 puttàsà jãvitàsà, jappà pajappà abhijappà jappanà jappitattaü, loluppaü5 loluppàyanà loluppàyitattaü, puccha¤cikatà6 sàdu7 kamyatà, adhammaràgo visamalobho nikanti nikàmanà patthanà pihanà sampatthanà, kàmataõhà bhavataõhà vibhavataõhà, [PTS Page 009] [\q 9/] råpataõhà aråpataõhà nirodhataõhà, råpataõhà saddataõhà gandhataõhà rasataõhà phoññhabbataõhà dhammataõhà, ogho yogo gantho upàdànaü àvaraõaü nãvaraõaü chadanaü bandhanaü upakkileso anusayo pariyuññhànaü latà vevicchaü dukkhamålaü dukkhanidànaü dukkhappabhavo màrapàso màrabaëisaü màraviso, taõhànadi taõhàjàlaü taõhàgaddulaü taõhàsamuddo, abhijjhà lobho akusalamålaü.
Visattikàti - kenaññhena visattikà? Visatàti visattikà; visàlàti visattikà; visañàti visattikà; visakkatãti visattikà; vãsaü haratãti visattikà; visaüvàdikà8 ti visattikà; visamålàti visattikà; visaphalàti visattikà; visaparibhogà visattikà. Visàlà và pana sà taõhà 9 råpe sadde gandhe rase phoññhabbe, kule gaõe àvàse làbho yase pasaüsàyaü sukhe, cãvare piõóapàte senàsane gilànapaccayabhesajjaparikkhàre, kàmadhàtuyà råpadhàtuyà aråpadhàtuyà, kàmabhave råpabhave aråpabhave sa¤¤àbhave asa¤¤àbhave nevasa¤¤ànàsa¤¤àbhave ekavokàrabhave catuvokàrabhave pa¤cavokàrabhave, atãte anàgate paccuppanne, diññhasutamutavi¤¤àtabbesu dhammesu visatà vitthatàti visattikà.
Loketi - apàyaloke manussaloke devaloke khandhaloke dhàtuloke àyatanaloke.
1. Rodho paëirodho - katthaci. 2. Vànaü - sãmu. 1. Machasaü 3. Pañibandhà - syà [PTS] 4. Janàsà - machasaü, 5. Loluppà - syà, 6. Pucchakatà, - sãmu[I,] muccha¤cakatà - syà. [PTS] 7. Sàdhu - sa; machasaü [PTS]. 8. Visaüvàdità - sãmu [I]. 9. Taõhà, ti syàmapotthake na dissate.
[BJT Page 14] [\x 14/]
Satoti - catuhi kàraõehi sato:
kàye kàyànupassanàsatipaññhànaü
bhàvento sato; vedanàsu - citte - dhammesu dhammànupassanàsatipaññhànaü
bhàvento sato. Aparehipi catuhã kàraõehi sato:
asati parivajjanàya sato, satikaraõãyàna¤ca
dhammànaü katattà sato, satipañipakkhànaü1
dhammànaü hatattà sato, satinimittànaü dhammànaü
asammuññhatatà2 [PTS Page 010] [\q 10/]
sato. *3Aparehipi catåhi kàraõehi sato: satiyà
samannàgatattà sato, satiyà vasitattà sato,
satiyà pàgu¤¤atàya sato, satiyà
apaccoropanatàya4 sato. * Aparehipi catuhã kàraõehi
sato: sattattà sato, santattà sato, samitattà sato,
santadhammasamannàgatattà sato. Buddhànussatiyà
sato, dhammànussatiyà sato, saïghànussatiyà
sato, sãlànussatiyà sato, càgànussatiyà
sato, devatànussatiyà sato, ànàpànasatiyà
sato, maraõànussatiyà sate, kàyagatàsatiyà
sato, upasamànussatiyà satoti. Yà sati anussati pañissati
sati saraõatà dhàraõatà apilàpanatà5
asammussanatà6 sati satindriyaü satibalaü sammàsati
satisambojjhaïgo ekàyanamaggo, ayaü vuccati sati, imàya
satiyà upeto hoti samupeto upagato7 samupagato upapanno samupapanno8
samannàgato. So vuccati sato.
So, maü visattikaü loke sato samativattatãti - loke vesà9 visattikà, lokevetaü10 visattikaü sato tarati uttarati patarati samatikkamati vãti11 vattatãti so, maü visattikaü loke sato samativattati, .
Tenàha bhagavà:
" Yo kàme parivajjeti sappasseva padà
siro,
So, maü visattikaü loke sato samativattatã"ti.
1 - 4
"Khettaü vatthuü hira¤¤aü
và gavàssaü dàsaporisaü,
Thiyo bandhu puthå kàme yo naro
anugijjhati".
1. Paripatthànaü - sãmu - [I] paribandhànaü - machasaü. 2. Apammuññhattà - sa. Sã. 11, [PTS]. *3 Pupphalakkhaõantarito bhàgo syàmapotthake na dissate, 4. Apaccorohatàya - sa. 5. Pilàpanatà - machasaü 6. Apammussanatà - sãmu. 11 Saü. 7. Upàgato - sãmu11, [PTS]. 8. Sampanno - sãmu11 9. Loke - syà. [PTS] yà loke và sà - machasaü, sãmu11. 10. Yà loke - syà. Loke và sà. Machasaü. Sãmu. 11. 11. Pãti - sãmu11
[BJT Page 16] [\x 16/]
Khettaü [PTS Page 011] [\q 11/]
vatthuü hira¤¤aü vàti - 'khetta'nti sàlikkhettaü
vãhikkhettaü muggakkhettaü màsakkhettaü yavakkhettaü
godhåmakkhettaü tilakkhettaü, vatthunti1 - gharavatthuü
koññhakavatthuü purevatthuü pacchàvatthuü
àràmavatthuü vihàravatthuü, hira¤¤anti
- hira¤¤aü vuccati kahàpaõoti 'khettaü
vatthuü hira¤¤aü và'
Gavàssaü dàsaporisanti - 'gavà'tigàvo* vuccanti. Assàti pasukàdayo vuccanti. Dàsàti - cattàro dàsà: antojàtako dàso, dhanakkãtako dàso, sàmaü và dàsavyaü upeti, akàmato và dàsavyaü2 upeti.
1. "âmàya3 dàsà'pi
bhavanti heke
Dhanena kãtàpi bhavanti dàsà,
Sàmaü ca eke upayanti dàsyaü4
Bhayà paõunnàpi bhavanti
dàsà"ti.
Purisàti - tayo purisà: bhatakà kammakarà upajãvinoti 'gavàssaü dàsaporisaü. '
Thiyo bandhu puthå kàme'ti - 'thiyo ti itthipariggaho vuccati. Bandhåti - cattàro bandhå: ¤àtibandhavàpi bandhå, gottabandhavàpi bandhå, mantabandhavàpi bandhå, sippabandhavàpi bandhå. Puthå kàmeti bahå kàme, ete puthå kàmà: manàpikà råpà ete puthå kàmà -pe- manàpikà phoññhabbàti 'thiyo bandhå puthå kàme'
Yo naro anugijjhatãti - 'yo'ti yo yàdiso yathàyutto5 yathà vihito yathàpakàro yaü6 ñhànaü patto yaüdhamma7 samannàgato khattiyo và bràhmaõo và vesso và suddo và gahaññho [PTS Page 012] [\q 12/] và pabbajito và devo và manusso và. Naroti - satto naro mànavo poso puggalo jãvo jàgu8 jantu indagu9 manujo, anugijjhatãti - kilesakàme vatthukàmesu gijjhati anugijjhati paëigijjhatãti 'yo naro anugijjhati',
Tenàha bhagavà:
" Khettaü vatthuü hira¤¤aü
và gavàssaü dàsaporisaü,
Thiyo bandhu puthå kàme yo naro
anugijjhatã"ti.
1 - 5
"Abalà naü balãyanti maddante
naü parissayà,
Tato naü dukkhamanveti nàvaü
bhinnamivodakaü",
1. "Vatthu'iti syà - [PTS] 2. Dàsaviyaü - machasaü, sãmu[I,] sã, 11 [PTS] 3. âmàsa - sãmu1 4. Dàsaü - sã, 1 sãmu1, syà. [PTS] 5. Yathàvutto - sãmu1, 6. Yathà - sãmu - 1 7. Dhammaü - sãmu1. Sa. 8. Jatu - sãmu. 1 Jàtu - syà. 9. Bhindagu - sãmu1 *'gavantigavà' - sabbattha.
[BJT Page 18] [\x 18/]
Abalà naü balãyantãti
- abalàti abalà kilesà dubbalà appabalà
appathàmà hãnà nihãnà parihãnà
omakà làmakà chattakà1 parittà. Te kilesà
naü2 puggala1 sahanti parisahanti abhibhavanti ajjhottharanti pariyàdiyanti
maddantãti evampi abalà naü balãyanti. Athavà
abalaü puggala1 dubbalaü appabalaü appathàmakaü
hãnaü nihãnaü parihãnaü omakaü
làmakaü chattakaü parittaü, yassa natthi saddhàbalaü
viriyabalaü satibalaü samàdhibalaü pa¤¤àbalaü
hiribalaü ottappabalaü. Te kilesà taü puggalaü
sahanti parisahanti abhibhavanti ajjhottharanti pariyàdiyanti maddantãti
evampi abalà naü balãyanti
Maddante naü parissayàti - parissayàti
dve parissayà: pàkañaparissayà ca pañicchannaparissayà
ca. Katame pàkañaparissayà? Sãhà vyagghà
dãpã acchà taracchà kokà3 mahisà
hatthã ahã vicchikà satapadã, corà [PTS
Page 013] [\q 13/] và assu màõavà
và katakammà và akatakammà và, cakkhurogo
sotarogo ghànarogo jivhàrogo kàyarogo sãsarogo
kaõõarogo mukharogo dantarogo kàso sàso pinàso
óaho jaro kucchirogo mucchà pakkhandikà4 sålà
visåcikà kuññhaü gaõóo kilàso
soso apamàro daddu kaõóu kacchu rakhasà5 vitacchikà
lohãtapittaü6 madhumeho aüsà7 piëakà
bhagandalà pittasamuññhànà àbàdhà
semhasamuññhànà àbàdhà
vàtasamuññhànà àbàdhà
utupariõàmajà àbàdhà visamaparihàrajà
àbàdhà opakkamikà àbàdhà
kammavipàkajà àbàdhà sãtaü
uõhaü jighacchà pipàsà uccàro passàvo
óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassà
iti và, ime vuccanti pàkañaparissayà.
Katame pañicchannaparissayà? Kàyaduccaritaü vacãduccaritaü manoduccaritaü, kàmacchandanãvaraõaü vyàpàdanãvaraõaü thãnamiddhanãvaraõaü uddhaccakukkuccanãvaraõaü vicikicchànãvaraõaü, ràgo doso moho kodho upanàho makkho palàso issà macchariyaü màyà sàñheyyaü thambho sàrambho màno atimàno mado pamàdo, sabbe kilesà sabbe duccarità sabbe darathà sabbe pariëàhà sabbe akusalàbhisaïkhàrà, ime vuccanti pañicchannaparissayà.
1. Sa. - Jatukkà sãmu. 11. [PTS] 2. Taü - sãmu1, syà. 3. Taracchà kekà - sãmu1, gomahisà - [PTS] 4. Pakkandikà - sãmu. 1, Sã11. 5. Nakhasà - sãmu1 6. Lohitaü pitta1 - syà. 7. Arisà - sa.
[BJT Page 20] [\x 20/]
Parissayàti - kenaññhena parissayà? Parisahantãti parissayà, parihànàya saüvattantãti parissayà, tatràsayàti parissayà. Katha1 parisahantãti parissayà? Taü puggalaü sahanti parisahanti abhibhavanti ajjhottharanti1 pariyàdiyanti maddanti. Evaü parisahantãti parissayà.
Kathaü parihànàya saüvattantãti parissayà? Te parissayà kusalànaü dhammànaü antaràyàya parihànàya saüvattantãti. Katamesaü kusalànaü dhammànaü? Sammàpañipadàya anulomapañipadàya apaccanãkapañipadàya aviruddhapañipadàya anvatthapañipadàya [PTS Page 014] [\q 14/] dhammànudhammapañipadàya sãlesu paripårakàritàya indriyesu guttadvàratàya bhojane matta¤¤åtàya jàgariyànuyogassa satisampaja¤¤assa catunnaü satipaññhànànaü bhàvanànuyogassa catunnaü sammappadhànànaü bhàvanànuyogassa catunnaü iddhipàdànaü bhàvanànuyogassa pa¤cannaü indriyànaü bhàvanànuyogassa pa¤cannaü balànaü bhàvanànuyogassa sattannaü bojjhaïgànaü bhàvanànuyogassa ariyassa aññhaïgikassa maggassa bhàvanànuyogassa, imesaü kusalànaü dhammànaü antaràyàya parihànàya saüvattanti. Evaü parihànàya saüvattantãti parissayà.
Kathaü tatràsayàti parissayà? Tatthete pàpakà akusalà dhammà uppajjanti attabhàvasannissayà yathà bile bilàsayà pàõà sayanti, dake dakàsayà pàõà sayanti, vane vanàsayà pàõà sayanti, rukkhe rukkhàsayà pàõà sayanti; evameva tatthete pàpakà akusalà dhammà uppajjanti attabhàvasannissayàti. Evampi tatràsayàti parissàyà.
Vuttaü hetaü bhagavatà:
" Sàntevàsiko bhikkhave, bhikkhu
sàcariyako dukkhaü na phàsu viharati. Katha¤ca
bhikkhave, bhikkhu sàntevàsiko sàcariyako dukkhaü
na phàsu viharati? Idha bhikkhave,
Bhikkhuno cakkhunà råpaü
disvà uppajjanti ye pàpakà akusalà dhammà
sarasaükappà sa¤¤ojanãyà, tyassa
anto vasanti anvàssa vasanti2 pàpakà akusalà
dhammàti, tasmà sàntevàsiko'ti vuccati. Te
naü samudàcaranti - samudàcaranti naü pàpakà
akusalà dhammàti, tasmà sàcariyakoti vuccati.
Puna ca paraü bhikkhave,
[PTS Page 015] [\q 15/]
Bhikkhuno sotena saddaü sutvà uppajjanti
ye pàpakà akusalà dhammà sarasaükappà
sa¤¤ojanãyà, tyassa anto vasanti anvàssa
vasanti2 pàpakà akusalà dhammàti, tasmà
sàntevàsiko'ti vuccati. Te naü samudàcaranti
- samudàcaranti naü pàpakà akusalà dhammàti,
tasmà sàcariyakoti vuccati. Puna ca paraü bhikkhave,
Bhikkhuno ghànena gandhaü ghàyitvà uppajjanti ye pàpakà akusalà dhammà sarasaükappà sa¤¤ojanãyà, tyassa anto vasanti anvàssa vasanti2 pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàntevàsiko'ti vuccati. Te naü samudàcaranti - samudàcaranti naü pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàcariyakoti vuccati. Puna ca paraü bhikkhave,
Bhikkhuno jivhàya rasaü sàyitvà uppajjanti ye pàpakà akusalà dhammà sarasaükappà sa¤¤ojanãyà, tyassa anto vasanti anvàssa vasanti2 pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàntevàsiko'ti vuccati. Te naü samudàcaranti - samudàcaranti naü pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàcariyakoti vuccati. Puna ca paraü bhikkhave,
Bhikkhuno kàyena phoññhabbaü phusitvà uppajjanti ye pàpakà akusalà dhammà sarasaükappà sa¤¤ojanãyà, tyassa anto vasanti anvàssa vasanti2 pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàntevàsiko'ti vuccati. Te naü samudàcaranti - samudàcaranti naü pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàcariyakoti vuccati. Puna ca paraü bhikkhave,
Bhikkhuno manasà dhammaü vi¤¤àya uppajjanti ye pàpakà akusalà dhammà sarasaükappà sa¤¤ojanãyà, tyassa anto vasanti anvàssa vasanti2 pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàntevàsiko'ti vuccati. Te naü samudàcaranti - samudàcaranti naü pàpakà akusalà dhammàti, tasmà sàcariyakoti vuccati. Evaü kho bhikkhave, bhikkhu sàntevàsiko sàcariyako dukkhaü na phàsu viharatã" ti. Evampi3 tatràsayàti parissayà.
1. Ajjhottaranti - sãmu1 2. Anavàssavanti - sãmu1. 3. Evaü - sãmu1.
[BJT Page 22] [\x 22/]
Vuttaü hetaü bhagavatà:
"Tayo me bhikkhave, antarà malà antarà amittà antarà sapattà antarà vadhakà antaràpaccattikà. Katame tayo? Lobho bhikkhave, antarà malaü antarà amitto antarà sapatto antarà vadhako antarà paccatthiko.
"Doso bhikkhave, antarà malà antarà amitto antarà sapattà antarà vadhakà antaràpaccattikà. Katame tayo? Lobho bhikkhave, antarà malaü antarà amitto antarà sapatto antarà vadhako antarà paccatthiko.
"Moho bhikkhave, bhikkhave, antarà malà
antarà amitto antarà sapattà antarà vadhakà
antaràpaccattikà. Katame tayo? Lobho bhikkhave, antarà
malaü antarà amitto antarà sapatto antarà vadhako
antarà paccatthiko. Ime kho bhikkhave, tayo antarà malà
antarà amittà antarà sapattà antarà
vadhakà antarà paccatthikà"ti.
1. " Anatthajanano lobho lobho cittappakopano,
Bhayamantarato jàtaü taü jano
nàvabujjhati.
2. Luddho attha1 na jànàti luddho
dhammaü na passati,
Andhantamaü1 tadà hoti yaü
lobho sahate naraü.
3. Anatthajanano doso doso cittappakopano,
Bhayamantarato jàtaü taü jano
nàvabujjhati.
4. Kuddho atthaü na jànàti
kuddho dhammaü na passati,
Andhantamaü1 tadà hoti yaü
kodho sahate naraü.
5. Anatthajanano [PTS Page 016] [\q 16/]
moho moho cittappakopano,
Bhayamantarato jàtaü taü jano
nàvabujjhati.
6. Måëho atthaü na jànàti
måëho dhammaü na passati,
Andhantamaü1 tadà hoti yaü
moho sahate naraü"ti.
Evampi tatràsayàti parissayà.
Vuttaü hetaü bhagavatà:
" Tayo kho mahàràja, purisassa dhammà ajjhattaü uppajjamànà uppajjanti ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Katame tayo? Lobho kho mahàràja, purisassa dhammo ajjhattaü uppajjamàno uppajjati ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Doso kho mahàràja, purisassa dhammo ajjhattaü uppajjamàno uppajjati ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya. Moho kho mahàràja, purisassa dhammo ajjhattaü uppajjamàno uppajjati ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràya2. Ime kho mahàràja, tayo, purisassa dhammà ajjhattaü uppajjamànà uppajjanti ahitàya dukkhàya aphàsuvihàràyàti.
7. Lobho doso ca moho ca purisaü pàpacetasaü,
Hiüsanti attasambhåtà tacasàraü'ca
samphala"nti
Evampi tatràsayàti parissayà.
Vuttaü hetaü bhagavatà:
8. "Ràgo ca doso ca ito nidànà
Arati ratã lomahaüso itojà,
3
Ito samuññhàya manovitakkà
Kumàrakà4 dhaükamivossajanti"
1. Andhatamaü - syà 2. Aphàsuvihàràyàti - sãmu1 3. Jàto - sa, [PTS] jàtà - sa. 4. Kumàrikà - machasaü.
[BJT Page 24] [\x 24/]
Evampi tatràsayàti parissayà.
Maddante naü parissayàti - te parissayà taü puggalaü sahanti parisahanti abhibhavanti ajjhottharanti1 pariyàdiyanti maddantãti maddante naü parissayà.
Tato [PTS Page 017] [\q 17/] naü dukkhamanvetãti - tatoti2 tato parissayato ta1 puggalaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtidukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jaràdukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti vyàdhidukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Maraõadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Nerayikaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Tiracchànayonikaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Pettivisayikaü3 dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Mànusikaü dukkhaü4 anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Gabbhokkantimålakaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Gabbhaññhiti5 målakaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Gabbhavuññhànamålakaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtassupanibandhanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtassa paràdheyyataü6 dukkhaü anveti anugacchati anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Attupakkamaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Paråpakkamaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Dukkhadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Saïkhàradukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Vipariõàmadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Cakkhurogo sotarogo ghànarogo jivhàrogo kàyarogo kaõõarogo mukharogo dantarogo kàso sàso pinàso óaho7 jaro kucchirogo mucchà pakkhandikàsålà visåcikà kuññhaü gaõóo kilàso soso apamàro daddu kaõóu kacchu rakhasà8 vitacchikà lohitapittaü madhumeho aüsà piëakà bhagandalà pittasamuññhànà àbàdhà semhasamuññhànà àbàdhà vàtasamuññhànà àbàdhà sannipàtikà àbàdhà utupariõàmajà àbàdhà visamaparihàrajà àbàdhà opakkamikà àbàdhà kammavipàkajà àbàdhà, sãtaü uõhaü jighacchà pipàsà uccàro passàvo óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotã. Màtumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti pitumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Bhàtumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Bhaginãmaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Puttamaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti dhãtumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. ¥àtivyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotã. Bhogavyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Rogavyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti sãlavyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti diññhivyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotãti tato naü dukkhamanveti.
Nàvaü bhinnamivodakanti - yathà bhinnaü nàvaü udakadàyito9 tato tato udakaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Puratopi udakaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Pacchatopi, heññhatopi, passatopi udakaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Evameva tato tato parissayato taü puggalaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtidukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti.
Tato naü dukkhamanvetãti - tatoti2 tato parissayato ta1 puggalaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtidukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jaràdukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti vyàdhidukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Maraõadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Nerayikaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Tiracchànayonikaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Pettivisayikaü3 dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Mànusikaü dukkhaü4 anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Gabbhokkantimålakaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Gabbhaññhiti5 målakaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Gabbhavuññhànamålakaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtassupanibandhanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Jàtassa paràdheyyataü6 dukkhaü anveti anugacchati anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Attupakkamaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Paråpakkamaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Dukkhadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Saïkhàradukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Vipariõàmadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Cakkhurogo sotarogo ghànarogo jivhàrogo kàyarogo kaõõarogo mukharogo dantarogo kàso sàso pinàso óaho7 jaro kucchirogo mucchà pakkhandikàsålà visåcikà kuññhaü gaõóo kilàso soso apamàro daddu kaõóu kacchu rakhasà8 vitacchikà lohitapittaü madhumeho aüsà piëakà bhagandalà pittasamuññhànà àbàdhà semhasamuññhànà àbàdhà vàtasamuññhànà àbàdhà sannipàtikà àbàdhà utupariõàmajà àbàdhà visamaparihàrajà àbàdhà opakkamikà àbàdhà kammavipàkajà àbàdhà, sãtaü uõhaü jighacchà pipàsà uccàro passàvo óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassadukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotã. Màtumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti pitumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Bhàtumaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Bhaginãmaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Puttamaraõaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti dhãtumaraõaü [PTS Page 018] [\q 18/] dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. ¥àtivyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotã. Bhogavyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Rogavyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hoti. Sãlavyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotãti diññhivyasanaü dukkhaü anveti anugacchati anvàyikaü hotãti nàvaü bhinnamivodakaü. Tenàha bhagavà:
" Abalà naü balãyanti maddante
naü parissayà,
Tato naü dukkhamanveti nàvaü
bhinnamivodaka" nti.
1 - 6
" Tasmà jantu sadà sato kàmàni
parivajjaye,
Te pahàya tare oghaü nàvaü
sitvàva pàragå. "
1. Ajjhottaranti - mu1. 2. Tatoti tato - mu. 1. Machasaü. 3. Petavissayakaü - syà. 4. Mànusakadukkhaü - syà. 5. Gabbhe ñhiti - sãmu1, 6, paràdheyyakaü - sãmu1, machasaü, 7. ôàho - machasaü, 8. Nakhasà - mu1, 9. Udakaü anvàyikaü - syà; udakaü dàyataü - sãmu. 1; Dakamesiü - machasaü.
[BJT Page 26] [\x 26/]
Tasmà jantu sadà satoti - tasmà taükàraõà taühetu tappaccayà taünidànà etaü àdãnavaü sampassamàno kàmesåti tasmà; jantåti satto naro mànavo poso puggalo jãvo jàgu1 jantu indagå manujo; sadàti sadà sabbadà sabbakàlaü niccakàlaü dhuvakàlaü satataü samitaü abbokiõõaü2 poïkhànupoïkhaü3 udakomikàjàtaü avãcisantatisahitaü phåssitaü4 purebhattaü pacchàbhattaü [PTS Page 019] [\q 19/] purimaü yàmaü majjhimaü yàmaü pacchimaü yàmaü kàëe juõhe vasse hemante gimhe purime vayokhandhe majjhime vayokhandhe pacchime vayokhandhe; satoti catuhi kàraõehi sato: kàyo kàyànupassanàsatipaññhànaü bhàvento sato, vedanàsu vedanànupassanàsatipaññhànaü bhàvento sato, vedanàsu citte cittànupassanàsatipaññhànaü bhàvento sato, dhammesu dhammànupassanàsatipaññhànaü bhàventopi sato. Aparehipi catuhi kàraõehi sato kàye kàyànupassanàsatipaññhànaü bhàvento sato, vedanàsu vedanànupassanàsatipaññhànaü bhàvento sato, vedanàsu citte cittànupassanàsatipaññhànaü bhàvento sato, dhammesu dhammànupassanàsatipaññhànaü bhàventopi sato. Aparehipi catuhi kàraõehi sato so vuccati 'sato'ti. Tasmà jantu sadà sato.
Kàmàti parivajjayeti - ' kàmà'ti uddànato dve kàmà: vatthukàmà ca kilesakàmà ca. Katame vatthukàmà? Manàpikà råpà manàpikà saddà manàpikà gandhà manàpikà rasà manàpikà phoññhabbà, attharaõà pàpuraõà, dàsidàsà ajeëakà kukkuñasåkarà hatthigavàssavaëavà, khettaü vatthu2 hira¤¤aü suvaõõaü gàmanigamaràjadhàniyo raññhaü ca janapado ca koso ca koññhàgàraü ca, yaü ki¤ci rajanãyaü vattå3 vatthukàmà.
Api ca, atãtà kàmà, anàgatà kàmà, paccuppannà kàmà, ajjhattà kàmà, bahiddhà kàmà, ajjhattabahiddhà kàmà, hãnà kàmà, majjhimà kàmà, paõãtà kàmà, àpàyikà kàmà, mànusikà kàmà, dibbà kàmà, paccupaññhità kàmà, nimmità kàmà, paranimmità kàmà, animmità kàmà4, pariggahità kàmà, apariggahità kàmà, mamàyità kàmà, amamàyità kàmà, sabbe'pi kàmàvacarà dhammà, sabbe'pi råpàvacarà dhammà, sabbe'pi aråpàvacarà dhammà, taõhàvatthukà taõhàrammaõà kamanãyaññhena5 rajanãyaññhena madanãyaññhena kàmà. Ime vuccanti vatthukàmà.
Katame kilesakàmà? Chando kàmo, ràgo kàmo, chandaràgo kàmo: saïkappo kàmo, ràgo kàmo, saïkapparàgo kàmo, yo kàmesu kàmacchando, kàmaràgo, kàmanandi, kàmataõhà, kàmasineho, kàmapariëàho, kàmamucchà, kàmajjhosànaü, kàmogho, kàmayogo, kàmåpàdànaü, kàmacchandanãvaraõaü.
1. "Addasaü kàma te målaü
saïkappà kàma jàyasi,
Na taü saïkappayissàmi evaü
kàma na hehisã1"ti.
Ime vuccanti kilesakàmà. Kàmàni parivajjayeti dvãhi kàraõehi kàme parivajjeyya: vikkhambhaõato và samucchedato và. Kathaü vikkhambhaõato kàme parivajjeyya? Aññhikaïkalåpamà kàmà appassàdaññhenàti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeyya. Maüsapesåpamà kàmà bahusadhàraõaññhenàti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeyya. Tiõukkupamà kàmà anudahanaññhenàti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeyya. Aïgàrakàsåpamà kàmà mahàpariëàhaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti.
"Supinakåpamà kàmà ittarapaccupaññhànaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti " yàcitakåpamà kàmà tàvakàlikaññhenà" ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. " Rukkhaphalåpamà kàmà sambha¤janaparibha¤jana1ññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. "Asisånåpamà kàmà adikuññana2ññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. " Sattisulåpamà3 kàmà vinivijjhanaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàmo parivajjeti. " Sappasiråpamà kàmà sappañibhayaññhenà"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti. "Aggikkhandhåpamà kàmà mahàbhi4 tàpakaraññhenà5"ti passanto vikkhambhaõato kàme parivajjeti.
Buddhànussatiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Dhammànussatiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Saïghànussatiü bhàventopi, sãlànussatiü bhàventopi, devatànussatiü bhàventopi, ànàpànasatiü6 bhàventopi, maraõasiü bhàventopi, kàyagatàsatiü bhàventopi, upasamànussatiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti, dutiyajjhànaü bhàventopi, tatiyajjhànaü bhàventopi, catutthajjhànaü bhàventopi, àkàsàna¤càyanasamàpattiü bhàventopi, vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiü bhàventopi, àki¤ca¤¤àyatanasamàpattiü bhàventopi, nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiü bhàventopi vikkhambhaõato kàme parivajjeti. Evaü vikkhambhaõato kàme parivajjeyya.
Kathaü samucchedato kàme parivajjeti? Sotàpattimaggaü bhàventopi apàyagamanãye kàme samucchedato parivajjeti. Sakadàgàmimaggaü bhàventopi oëàrike kàme samucchedato parivajjeti. Anàgàmimaggaü bhàventopi aõusahagate kàme samucchedato parivajjeti. Arahattamaggaü bhàventopi sabbena sabbaü sabbathà sabbaü asesaü nissesaü7 samucchedato kàme parivajjeyyàti kàmàni parivajjeye.
Te pahàya tare oghanti - teti vatthukàme parijànitvà kilesakàme pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà anabhàvaü gametvà kàmacchandanãvaraõaü pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà anabhàvaü gametvà, vyàpàdanãvaraõaü
Teti vatthukàme parijànitvà kilesakàme pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà anabhàvaü gametvà kàmacchandanãvaraõaü pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà anabhàvaü gametvà, thãnamiddhanãvaraõaü
Teti vatthukàme parijànitvà kilesakàme pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà anabhàvaü gametvà kàmacchandanãvaraõaü pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà anabhàvaü gametvà, uddhaccakukkuccanãvaraõaü
Teti vatthukàme parijànitvà
kilesakàme pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà
anabhàvaü gametvà kàmacchandanãvaraõaü
pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà
anabhàvaü gametvà, vicikicchànãvaraõaü
pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà
anabhàvaü gametvà kàmogha1 diññhoghaü
avijjoghaü tareyya uttareyya patareyya samatikkameyya vãtivatteyyàti
- te pahàya tare oghaü.
1. Jagu - sãmu. [I] jatu - syà.
2. Abbocchinnaü - sãmu. [I,] abbhokiõõaü
- syà 3. Pokhànupokhaü - sã1 syà. 4. Phassitaü.
Sãmu1. * [Please se page 014]
[BJT Page 28] [\x 28/]
Nàvaü [PTS Page 020] [\q
20/] sitvàva pàragåti
- yathà garukaü nàvaü bhàrikaü udakaü
si¤citvà osi¤citvà chaóóetvà
lahukàya nàvàya khippaü lahuü appakasireneva
pàraü gaccheyya, evamevaü vatthukàme parijànitvà
kilesakàme pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà
anabhàvaü gametvà, kàmacchandanãvaraõaü
vyàpàdanãvaraõaü thãnamiddhanãvaraõaü
uddhaccakukkuccanãvaraõaü - vicikicchànãvaraõaü
pahàya pajahitvà vinodetvà vyantãkaritvà
anabhàvaü gametvà khippaü lahuü pàraü
appakasireneva gaccheyya. Pàraü vuccati amataü nibbàõaü.
Yo so sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo
taõhakkhayo viràgo nirodho nibbàõaü, 'pàraü
gaccheyyà'ti pàraü adhigaccheyya pàraü phuseyya
pàraü sacchikareyya. Pàragåti yo'pi pàraü
gantukàmo so'pi pàragå, yo'pi pàraü gacchati
so'pi pàragå, yo'pi pàraü gato so'pi pàragå.
Vuttaü hetaü bhagavatà:
"Tiõõo pàragato1 thale tiññhati bràhmaõo"ti kho bhikkhave, arahato etaü adhivacanaü. So abhi¤¤àpàragå pari¤¤àpàragå pahàõapàragå bhàvanàpàragå sacchikiriyàpàragå samàpattipàragå; abhi¤¤àpàragå sabbadhammànaü, pari¤¤àpàragå sabbadukkhànaü, pahàõapàragå sabbakilesànaü, bhàvanàpàragå catunnaü ariyamaggànaü, sacchikiriyà2 pàragå nirodhassa, samàpattipàragå sabbasamàpattãnaü. So vasippatto pàramippatto ariyasmiü sãlasmiü, vasippatto pàramippatto ariyasmiü samàdhismiü, vasippatto pàramippatto ariyàya pa¤¤àya, vasippatto pàramippatto ariyàya vimuttiyà. So pàragato pàrappatto antagato antappatto koñigato koñippatto pariyantagato pariyantappatto vosànagato vosànappatto tàõagato tàõappatto leõagato leõappatto saraõagato saraõappatto abhayagato abhayappatto accutagato accutappatto amatagato amatappatto nibbàõagato nibbàõagato nibbàõappatto. So vutthavàso ciõõacaraõo gataddho3 gatadiso gatakoñiko pàlitabrahmacariyo uttamadiññhippatto bhàvitamaggo pahãõakileso pañividdhàkuppo sacchikatanirodho.
1. Pàraügato - sãmu. 1, Machasaü. 2. Sacchikiriyàya - mu1, 3. Vigataddho - machasaü.
[PTS Page 021] [\q 21/]
[BJT Page 30] [\x 30/]
Dukkhaü tassa pari¤¤àtaü, samudayo pahãõo, maggo bhàvito, nirodho sacchikato. Abhi¤¤eyyaü abhi¤¤àtaü, pari¤¤eyyaü pari¤¤àtaü, pahàtabbaü pahãõaü, bhàvetabbaü bhàvitaü, sacchikàtabbaü sacchikataü. So ukkhittapaligho saïkiõõaparikho abbåëhesiko niraggalo ariyo paõõaddhajo paõõabhàro visa¤¤utto. Pa¤caïgavippahãõo chaëaïgasamannàgato ekàrakkho caturapasseno panuõõapaccekasacco samavayasaññhesano anàvilasaïkappo passaddhakàyasaükhàro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o kevalã vusitavà uttamapuriso paramapuriso paramappattipatto.
So neva àcinàti na apacinàti apacinitvà1 ñhito. Neva pajahati na upàdiyati pajahitvà ñhito. Neva sineti2 na ussineti visinitvà ñhito. Neva vidhåpeti na sandhåpeti vidhåpetvà ñhito. Asekhena sãlakkhandhena samannàgatattà ñhito, asekhena samàdhikkhandhena asekhena pa¤¤àkkhandhena asekhena vimuttikkhandhena asekhena vimutti¤àõadassanakkhandhena samannàgatattà ñhito. Saccaü sampañipàdiyitvà ñhito, ejaü samatikkamitvà ñhito, kilesaggiü pariyàdiyitvà ñhito, aparigamanatàya ñhito. Kathaü3 samàdàya ñhito, muttipañisevanatàya ñhito, mettàya pàrisuddhiyà ñhito karuõàya muditàya upekkhàya pàrisuddhiyà ñhito accantapàrisuddhiyà ñhito, atammayatàya4 pàrisuddhiyà ñhito, vimuttattà ñhito, àyatanapariyante ñhito, gatipariyante ñhito, upapattipariyante ñhito, pañisandhipariyante ñhito, saüsàrapariyante ñhito, vaññapariyante [PTS Page 022] [\q 22/] ñhito, antime bhave ñhito, antime samussaye ñhito, antimadehadharo arahà.
1. Tassàyaü pacchimakoñi5
carimoyaü samussayo,
Jàtimaraõasaüsàro
natthi tassa punabbhavoti.
Nàvaü sitvàva pàragå.
Tenàha bhagavà:
"Tasmà jantu sadà sato kàmàni
parivajjaye,
Te pahàya tare oghaü nàvaü
sitvà pàragå"ti.
Kàmasuttaniddeso pañhamo samatto.
1. So neva pavinati nàpavinati - machasaü
2. Neva saüsibbati - machasaü
3. Kaññhaü. Syà.
Kañaü. - Sãmu 1, machasaü
4. Akammassakatàya - sãmu1, akamma¤¤atàya
- syà.
5. Pacchimako - sãmu. 11.