Vatthugàthà

[PTS Page 001] [\q   1/]
1. Kosalànaü purà rammà - agamà dakkhiõàpathaü
âki¤ca¤¤aü patthayàno - bràhmaõo mantapàragå.

2. So assakassa2 visaye - målakassa3 samàsane
Vasã godàvarã4 kåle - u¤chena ca phalena ca.

3. Tasseva5 upanissàya - gàmo ca vipulo ahu
Tato jàtena àyena - mahàya¤¤amakappayã.

4. Mahàya¤¤aü yajitvàna - puna pàvisi assamaü
Tasmiü5 patipaviññhamhi6 - a¤¤o àga¤chi7 bràhmaõo.

5. Ugghaññapàdo tasito - païkadanto rajassiro
So ca naü upasaükamma - satàni pa¤ca yàcati.

6. Tamenaü bàvarã disvà - àsanena nimantayã
Sukhaü ca kusalaü pucchi - idaü vacanamabravã.

7. Yaü kho mamaü deyyadhammaü - sabbaü vissajjitaü8 mayà
Anujànàhi me brahme - natthi pa¤ca satàni me.

8. Sace me yàcamànassa - bhavaü nànupadassati
Sattame divase tuyhaü - muddhà phalatu sattadhà.

1. Cåëaniddeso - syà.
2. Ayakassa - sã.
3. Maëakassa - machasaü, sã.
4. Godhàvarã - ba, syàü
5. Taüyeva. Machasaü, va.
6. Pañã pavãññhamhi - machasaü. Sã, syà
7. âgacchi - sã.
8. Visajjitaü - machasaü.

[BJT Page 4] [\x   4/]

9. Abhisaïkharitvà [PTS Page 002] [\q   2/]      kuhako - bheravaü so akittayã
Tassa taü vacanaü sutvà - bàvarã dukkhito ahu.

10. Ussussati1 anàhàro - sokasallasamappito
Atho'pi evaücittassa - jhàne na ramatã mano.

11. Utrastaü dukkhitaü disvà - devatà attakàminã
Bàvariü upasaïkamma - idaü vacanamabravã.

12. Na so muddhaü pajànàti - kuhako so dhanatthiko
Muddhani muddhapàte và - ¤àõaü tassa na vijjati.

13. Bhoti carahi jànàti - taü me akkhàhi pucchità2
Muddhaü muddhàdhipàtaü ca - taü suõoma vaco tava.

14. Ahampetaü3 na jànàmi - ¤àõaü mettha4 na vijjati
Muddhaü muddhàdhipàto5 ca - jànànaü hetadassanaü.

15. Atha ko carahi jànàti - asmiü puthavi6 maõóale
Muddhaü muddhàdhipàtaü ca - taü me7 akkhàhi devate,

16. Purà kapilavatthumhà - nikkhanto lokanàyako
Apacco okkàkaràjassa - sakyaputto pabhaïkaro.

17. So hi bràhmaõa, sambuddho - sabbadhammàna pàragu
Sabbàbhi¤¤àbalappatto - sabbadhammesu cakkhumà
Sabbakammakkhayaü8 patto - vimutto upadhisaïkhaye9.

18. Buddho so bhagavà loke - dhammaü deseti cakkhumà
Taü tvaü gantvàna pucchasså - so te taü vyàkarissati10.

19. Sambuddhoti [PTS Page 003] [\q   3/]      vaco sutvà - udaggo bàvarã ahu
Sokassa tanuko àsi - pãti¤ca vipulaü labhi.

1. Ussåyati - sã.
2. Pucchito - su, [P T S]
3. Ahametaü - va.
4. ¥àõamettha - va.
5. Muddhà vipàto - va.
6. Puthuvi - sã
7. Taü ve - nà, su.
8. Sabba dhammakkhayaü - su, [P T S]
9. Upadhikkhaye - machasaü.
10. Byàkarissati - va, [P T S]

[BJT Page 6] [\x   6/]

20. So bàvarã attamano udaggo
Taü devataü pucchati vedajàto
Katamamhi1 gàme nigamamhi và puna2
Katamamhi và janapade lokanàtho
Yattha gantvà namassemu3 - sambuddhaü dipaduttamaü.

21. Sàvatthiyaü kosalamandire jino
Pahåtapa¤¤o varabhårimedhaso
So sakyaputto vidhuro anàsavo
Muddhàdhipàtassa vidå naràsabho.

22. Tato àmantayã sisse - bràhmaõo mantapàrage
Etha màõavà akkhissaü - suõotha vacanaü mama.

23. Yasseso dullabho loke - pàtubhàvo abhiõhaso
Svajja4 lokamhi uppanno - sambuddho iti vissuto
Khippaü gantvàna sàvatthiü - passavho dipaduttamaü.

24. Kathaü carahi jànemu - disvà buddhoti bràhmaõa
Ajànataü no pabråhi - yathà jànemu taü mayaü.

25. âgatàni hi mantesu - mahàpurisalakkhaõà
Dvattiüsa ca5 vyàkhyàtà - samattà anupubbaso.

26. Yassete honti gattesu - mahàpurisalakkhaõà
Dveyeva6 tassa gatiyo - tatiyà hi na vijjati.

27. Sace [PTS Page 004] [\q   4/]      agàraü àvasati7 - vijeyya pañhaviü imaü
Adaõóena asatthena - dhammenamanusàsati8.

28. Sace ca so pabbajati - agàrà anagàriyaü
Vivaññacchaddo9 sambuddho - arahà bhavati anuttaro.

1. Katamhi - su.
2. Pana - machasaü.
3. Gantvà passemu - ca - va.
4. Svàjja - su, machasaü.
5. Dvattiüsàni ca - va, machasaü.
6. Duve ca - su.
7. Ajjhàvasati - u.
8. Dhammena anusàsati - su, [PTS]
9. Vãvañajado - machasaü. [PTS]

[BJT Page 8] [\x   8/]

29. Jàtiü gottaü1 ca lakkhaõaü - mante sisse punàparaü2
Muddhaü muddhàdhipàtaü3 ca - manasàyeva pucchatha.

30. Anàvaraõadassàvã - yadi buddho bhavissati
Manasà pucchite pa¤he - vàcàya vissajessati4.

31. Bàvarissa vaco sutvà - sissà soëasa bràhmaõà
Ajito tissametteyyo - puõõako atha mettagu.

32. Dhotako upasãvo ca - nando ca atha hemako
Todeyyakappà5 dubhayo - jatukaõõã ca paõóito.

33. Bhadràvudho udayo ca - posàlo càpi bràhmaõo
Mogharàjà ca medhàvã - piügiyo ca mahàisi.

34. Paccekagaõino sabbe - sabbalokassa vissutà
Jhàyã jhànaratà dhãrà - pubbavàsanavàsità.

35. Bàvariü abhivanditvà - katvà ca naü padakkhiõaü
Jañàjinadhàrà sabbe - pakkàmuü uttaràmukhà.

36. Målakassa6 patiññhànaü - purimaü màhissatiü tathà7
Ujjeniü càpi gonaddhaü - vedisaü vanasavhayaü8.

37. Kosambiü càpi sàketaü - sàvatthiü ca puruttamaü
Setavyaü9 kapilavatthuü - kusinàraü ca mandiraü.

38. Pàvaü [PTS Page 005] [\q   5/]      ca bhoganagaraü - vesàliü màgadhaü puraü
Pàsàõakaü cetiyaü ca - ramaõãyaü manoramaü.

39. Tasitovudakaü sãtaü - mahàlàbhaü va vàõijo
Chàyaü ghammàbhitattova - tusità10 pabbatamàrahuü.

1. Jàtigottaü - va, machasaü.
2. Punàpare - su, [PTS.]
3. Muddhà vipàtaü - va.
4. Visajjissati - machasaü.
5. Kappo - va, su.
6. Malakassa - va, machasaü, alakassa - katthaci
7. Puramàhissatiü tadà - machasaü
8. Vanasàvatthiü - pu.
9. Setabyaü - [PTS.]
10. Turità - machasaü, pa.

[BJT Page 10] [\x  10/]

40. Bhagavà ca tasmiü1 samaye - bhikkhusaïghapurakkhato
Bhikkhunaü dhammaü deseti - sãhova nadatã vane.

41. Ajito addasa sambuddhaü - sataraüsiü'va bhànumaü2
Vandaü yathà paõõarase - paripårimupàgataü3

42. Athassa gatte disvàna - paripåraü va bya¤janaü
Ekamantaü ñhito haññho - manopa¤he apucchatha.

43. âdissa jammanaü bråhi - gottaü bråhi salakkhaõaü
Mantesu pàramiü bråhi - kati vàceti bràhmaõo.

44. Vãsaü vassasataü àyu - so ca gottena bàvarã
Tãõassa4 lakkhaõà gatte - tiõõaü vedàna pàragå.

45. Lakkhaõe itihàse ca - sanighaõóu sakeñubhe
Pa¤ca satàni vàceti - sadhamme pàramiü gato.

46. Lakkhaõànaü pavicayaü - bàvarissa naruttama
Taõhacchida pakàsehi - mà no kaïkhàyitaü ahu.

47. Mukhaü jivhàya chàdeti - uõõassa bhamukantare
Kosohitaü vatthaguyhaü - evaü jànàhi màõava.

48. Pucchamhi [PTS Page 006] [\q   6/]      ka¤ci asuõanto - sutvà pa¤he vyàkate
Vicinteti jano sabbo - vedajàto kata¤jalã.

49. Ko nu devo và bràhmà và - indo vàpi sujampati
Manasà pucchite pa¤he - kametaü pañibhàsati.

50. Muddhaü muddhàdhipàtaü ca - bàvarã paripucchati
Taü vyàkarohi bhagavà - kaïkhaü vinaya no ise,

1. Tamhi - su. [PTS.]
2. Vãtaraüsiüva hàõumaü - machasaü
Vãtaraüsiva - [PTS.]
3. Paripuraü upàgataü - va, machasaü
Paripuriü upàgataü - [PTS.]
4. Tãnassa - su. [PTS.]

[BJT Page 12] [\x  12/]

51. Avijjà muddhàti jànàhi - vijjà muddhàdhipàtinã
Saddhàsatisamàdhãhichandaviriyena saüyutà,

52. Tato vedena mahatà - santhambhitvàna1 màõavo
Ekaüsaü ajinaü katvà - pàdesu sirasà patã.

53. Bàvarã bràhmaõo bhoto - saha sissehi màrisa
Udaggacitto sumano - pàde vandati cakkhuma, 2

54. Sukhito bàvarã hotu - saha sissehi bràhmaõo
Tvaü càpi sukhito hohi - ciraü jãvàhi màõava,

55. Bàvarissa3 va tumhaü4 và - sabbesaü sabbasaüsayaü
Katàvakàsà pucchavho - yaü ki¤ci manasicchatha.

56. Sambuddhena katokàso - nisãditvàna pa¤jalã
Ajito pañhamaü pa¤haü - tattha pucchi tathàgataü.

Vatthugàthà niññhità

1. Satathamebhatvàna - machasaü.
2. Cakkhumà - su.
3. Bravarissava - si, va, a.
Bàvàriyassa - su. Vi.
4. Tuyhaü - si, su. , Vi.

[BJT Page 14] [\x  14/]

1. Ajitamàõava pucchà.

1-1 Kenassu nivuto loko (iccàyasmà ajito)
Kenassu nappakàsati
Kissàbhilepanaü bråhi
Kiü su tassa mahabbhayaü.

1-2 Avijjàya [PTS Page 007] [\q   7/]      nivuto loko (ajitàti bhagavà)
Vevicchà5 pamàdà nappakàsati
Jappàbhilepanaü bråmi
Dukkhamassa mahabbhayaü.

1-3 Savanti sabbadhi sotà (iccàyasmà ajito)
Sotànaü kiü nivàraõaü
Sotànaü saüvaraü bråhi
Kena sotà pithiyare1.

1-4 Yàni sotàni lokasmiü (ajitàni bhagavà)
Sati tesaü nivàraõaü
Sotànaü [PTS Page 008] [\q   8/]      saüvaraü bråmi
Pa¤¤àyete pithiyare.

1-5 Pa¤¤à ceva satã càpi2 (iccàyasmà ajito)
Nàmaråpaü ca màrisa
Etaü me puññho pabråhi
Katthetaü uparujjhati.

1-6 Yametaü pa¤haü apucchi
Ajita taü vadàmi te
Yattha nàmaü ca råpaü ca
Asesaü uparujjhati
Vi¤¤àõassa nirodhena
Etthetaü uparujjhati.

1-7 Ye [PTS Page 008] [\q   8/]      ca saïkhàtadhammà3 se
Ye ca sekhà puthå idha
Tesaü me nipako iriyaü
Puññho pabråhi màrisa.

1-8 Kàmesu nàbhigijjheyya
Manasà nàvilo siyà
Kusalo sabba dhammànaü4
Sato bhikkhu paribbaje.

Ajitamàõava pucchà - niññhità

1. Vivicchà - ma. Cha. Saü.
2. Pióãyare - machasaü.
3. Satãceva - su.
4. Sabbata dhammà - va
5. Sabbadhammesu - sa

[BJT Page 16] [\x  16/]

2. Tissametteyyamàõava pucchà

2-1 Ko'dha1 santusito loke (iccàyasmà tissa metteyyo)
Kassa no santi (i¤jità)
Ko ubhantamabhi¤¤àya
Majjhe mantà na lippati2
Kaü [PTS Page 010] [\q  10/]      bråsi mahàpuriso'ti
Ko'dha sibbanimaccagà3?

2-2 Kàmesu brahmacariyavà (metteyyà'ti bhagavà)
Vãtataõho sadà sato
Saïkhàya nibbuto bhikkhu
Tassa no santi i¤jità.

2-3 So ubhantamabhi¤¤àya
Majjhe mantà na lippati
Taü bråmi mahà puriso'ti
So4'dha sibbanimaccagà.

Tissametteyyamàõavapucchà niññhità.

3. Puõõakamàõava pucchà

3-1 Anejaü [PTS Page 011] [\q  11/]      måladassàviü ( iccàyasmà puõõako)
Atthi pa¤hena5 àgamaü
Kiünissità isayo manujà
Khattiyà bràhmaõà6 devatànaü
Ya¤¤amakappayiüsu puthu7 idha loke
Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü.

1. Ko idha santussito - va
2. Nalimpati - va
3. Majjhagà - va
4. Sodha - su
5. Pa¤henàgamaü - su
6. Bràhmaõa (dadaca) su
7. Puthådha - [PTS]

[BJT Page 18] [\x  18/]

3-2 Ye keci 'me isayo manujà (puõõakà'ti bhagavà)
Khattiyà bràhmaõà devatànaü
Ya¤¤amakappayiüsu puthu idha loke
âsiüsamànà1 [PTS Page 012] [\q  12/]      puõõaka itthabhàvaü
Jaraüsità ya¤¤amakappayiüsu.

3-3 Ye keci 'me isayo manujà (iccàyasmà puõõako)
Khattiyà bràhmaõà devatànaü
Ya¤¤amakappayiüsu puthu idha loke
Kaccissu te bhagavà ya¤¤apathe appamattà
Atàru jàtiü ca jaraü ca màrisa
Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü.

3-4 âsiüsanti2 thomayanti abhijappanti juhanti (puõõakàti bhagavà)
Kàmàbhijappanti3 pañicca làbhaü
Te yàjayogà bhavaràgarattà
Nàta4riüsu jàtijaranti bråmi.

3-5 Te [PTS Page 013] [\q  13/]      ce nàtariüsu yàjayogà (iccàyasmà puõõako)
Ya¤¤ehi jàti¤ca jara¤ca màrisa
Atha ko carahi devamanussaloke
Atàri jàtiü ca jaraü ca màrisa
Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü.

3-6 Saïkhàya lokasmiü parovaràni5 (puõõakàti bhagavà)
Yassi¤jitaü natthi kuhi¤ci loke
Santo vidhåmo anãgho niràso
Atàri so jàtijaranti bråmi'ti.

Puõõakamàõava pucchà - niññhità

1. âsãsamànà - va
2. âsisanti - va
3. Kàmehi jappanti - añuvà
4. Nàtàriüsu - machasaü.
5. Paroparàni - va - [P T S.]

[BJT Page 20] [\x  20/]

4. Mettagåmàõava pucchà

4-1 Pucchàmi [PTS Page 014] [\q  14/]      taü bhagavà bråhi metaü (iccàyasmà mettagå)
Ma¤¤àmi taü vedaguü bhàvitattaü
Kutonu dukkhà1 samudàgatà ime
Ye keci lokasmiü anekaråpà.

4-2 Dukkhassa ve maü2 pabhavaü apucchasi (mettagå'ti bhagavà)
Taü te pavakkhàmi yathà pajànaü
Upadhinidànà pabhavanti dukkhà
Ye keci lokasmiü anekaråpà.

4-3 Yo [PTS Page 015] [\q  15/]      ve3 avidvà upadhiü karoti
Punappunaü dukkhamupeti mando
Tasmà pajànaü4 upadhiü na kayirà
Dukkhassa jàtippabhavànupassã.

4-4 Yantaü apucchimha akittayã5 no (iccàyasmà mettagå)
A¤¤aü taü6 pucchàma7 tadiïgha bråhi
Kathannu dhãrà vitaranti oghaü
Jàti jaraü sokapariddavaü ca8
Taü me munã sàdhu viyàkarohi
Tathà hi te vidito esa dhammo.

4-5 Kittayissàmi [PTS Page 016] [\q  16/]      te dhammaü (mettagåti bhagavà)
Diññhe9 dhamme anãtihaü
Yaü viditvà sato caraü
Tare loke visattikaü.

4-6 Taü càhaü abhinandàmi
Mahesi dhammamuttamaü
Yaü viditvà sato caraü
Tare loke visattikaü.

1. Dukkhàya sadàgatà - su
2. Cemaü - va - vã
3. Yoce - va - vã
4. Tasmàbhijànaü - su
5. Akittiyã no - va - vi
6. A¤¤etvaü - vi
7. Pucchàmi - u - su
8. Paridevaüca - va - vã
Pariddaüca - su
9. Diññheva dhammeva - va - su - vi

[BJT Page 22] [\x  22/]

4-7 Yaü [PTS Page 017] [\q  17/]      ki¤ci sampajànàsi1 (mettagå'ti bhagavà)
Uddhaü adho tiriyaü càpi majjhe
Etesu nandiü2 ca nivesanaü ca
Panujja vi¤¤àõaü bhave na tiññhe.

4-8 Evaüvihàrã sato appamatto
Bhikkhu caraü hitvà mamàyitàni
Jàtiü jaraü sokapariddava¤ca3
Idheva vidvà pajaheyya dukkhaü.

4-9 Etàbhinandàmã [PTS Page 018] [\q  18/]      vaco mahesino (iccàyasmà mettagå)
Sukittitaü gotama nåpadhãkaü
Addhà hi bhagavà pahàsi dukkhaü
Tathà hi te vidito esa dhammo.

4-10 Te càpi nåna pajaheyyu dukkhaü
Ye tvaü munã aññhitaü ovadeyya
Taü taü namassàmi samecca nàga
Appeva maü (bhagavà) aññhitaü ovadeyya.

4-11 Yaü bràhmaõaü vedaguü4 àbhija¤¤à (mettagå'ti bhagavà)
Aki¤canaü kàmabhave asattaü
Addhà hi so oghamimaü (atàri)
Tiõõo ca pàraü akhilo akaïkho.

4-12 Vidvà [PTS Page 019] [\q  19/]      ca yo5 vedagå naro idha
Bhavàbhave saïgamimaü visajja
So vãtataõho anãgho niràso
Atàri so jàtijaranti bråmã ti.

Mettagåmàõava pucchà - niññhità

1. Saüjànisi - va - vi
2. Nandi ca - va - vi
3. Paridevaüca - va - vi
4. Vedagumabhija¤¤à - su
5. Vidvàca so - [PTS.]

[BJT Page 24] [\x  24/]

5. Dhotakamàõava pucchà

5-1 Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü (iccàyasmà dhotako)
Vàcà'bhikaïkhàmi mahesi tuyhaü
Tava sutvàna nigghosaü1
Sikkhe nibbànamattano.

5-2 Tena [PTS Page 020] [\q  20/]      hàtappaü karohi (dhotakà'ti bhagavà)
Idheva nipako sato
Ito sutvàna nigghosaü
Sikkhe nibbànamattano.

5-3 Passàmahaü deva manussaloke (iccàyasmà dhotako)
Aki¤canaü bràhmaõamiriyamànaü
Taü taü namassàmi samantacakkhu
Pamu¤ca maü sakka2 kathaükathàhi.

5-4 Nàhaü [PTS Page 021] [\q  21/]      sahissàmi3 pamocanàya (dhotakà'ti bhagavà)
Kathaükathiü dhotaka ka¤ci loke
Dhammaü ca seññhaü àjànamàno
Evaü tuvaü oghamimaü taresi.

5-5 Anusàsa brahme karuõàyamàno (iccàyasmà dhotako)
Vivekadhammaü yamahaü vija¤¤aü
Yathàhaü4 àkàso'va avyàpajjamàno5
Idheva santo asito careyyaü.

5-6 Kittayissàmi te santiü6 (dhotakà'ti bhagavà)
Diññhe dhamme anãtihaü
Yaü viditvà sato caraü
Tare loke visattikaü.

1. Nighosaü - vi - va
2. Maü magga - vi - va
3. Sa gamissàmi - si - mu
4. Yathàhamàkàso - su
5. Abyàpajjhamàno - vi - va - [PTS.]
6. Te santi - vi - va

[BJT Page 26] [\x  26/]

5-7 Taü1 [PTS Page 022] [\q  22/]      càhaü abhinandàmi (iccàyasmà dhotako)
Mahesi santi muttamaü
Yaü viditvà sato caraü
Tare loke visattikaü.

5-8 Yaü ki¤ci sampajànàsi (dhotakà'ti bhagavà)
Uddhaü adho tiriyaü càpi majjhe
Etaü viditvà saïgo'ti loke
Bhavàbhavàya màkàsi taõhanti.

Dhotakamàõava pucchà - niññhità.

6. Upasãvamàõava pucchà

6-1 Eko ahaü sakka, mahantamoghaü (iccàyasmà upasãvo)
Anissito no visahàmi tarituü2
ârammaõaü bråhi samantacakkhu
Yaü nissito oghamimaü tareyyaü.

6-2 âki¤ca¤¤aü [PTS Page 023] [\q  23/]      pekkhamàno satãmà (upasãvà'ti bhagavà)
Natthãti nissàya tarassu oghaü
Kàme pahàya virato kathàhi
Taõhakkhayaü nattamahàbhipassa3.

6-3 Sabbesu kàmesu yo vãtaràgo (iccàyasmà upasãvo)
âki¤ca¤¤aü nissito hitva a¤¤aü4
Sa¤¤à vimokkhe parame'dhimutto
Tiññhe nu so tattha anànuyàyi5

[BJT Page 26] [\x  26/]

6-4 Sabbesu [PTS Page 024] [\q  24/]      kàmesu yo vãtaràgo (upasãvàti bhagavà)
âki¤ca¤¤aü nissito hitvama¤¤aü
Sa¤¤àvimokkhe parame'dhimutto
Tiññheyya so tattha anànuyàyã.

1. Taüvàhamabhinandàmi -så
2. Tàrituü ja-saü,
3. Ratatimahàbhipassa-va-vi
4. Hitvà ma¤¤aü-ma-cha-saü
5. Anànuvàyã-va-vi
Adhimutto-[PTS]

[BJT Page 28] [\x  28/]

6-5 Tiññhe ce so tattha anànuyàyã (iccàyasmà upasãvo)
Yugampi vassànaü samantacakkhu
Tattheva so sãtã siyà1 vimutto
Cavetha2 vi¤¤àõaü tathàvidhassa.

6-6 Acci yathà vàtavegena khittà (upasãvà'ti bhagavà)
Atthaü paleti na upeti saïkhaü
Evaü munã nàmakàyà vimutto
Atthaü paleti na upeti3 saïkhaü.

6-7 Atthaü [PTS Page 025] [\q  25/]      gato so udvà4 so natthi (iccàyasmà upasãvo)
Udàhu ve sassatiyà arogo
Taü me munã sàdhu viyàkarohi
Tathà hi te vidito esa dhammo.

6-8 Atthaü gatassa na pamàõamatthi (upasãvàti bhagavà)
Yena naü vajju taü tassa natthi
Sabbesu dhammesu samåhatesu
Samåhatà vàdapathàpi sabbe'ti.

Upasãvamàõava pucchà niññhità.

7. Nandamàõava pucchà

7-1 Santi [PTS Page 026] [\q  26/]      loke munayo (iccàyasmà nando)
Janà vadanti tayidaü kathaüsu
¥àõåpapannaü no muniü vadanti
Udàhu ve jãvitenåpapannaü.

7-2 Na diññhiyà na sutiyà na ¤àõena (nandà'ti bhagavà)
Munãdha nanda kusalà vadanti
Viseni katvà anãghà niràsà
Caranti ye te munayo'ti bråmi.

1. So tiyà vimutto-va-vi
2. Bhàvetha-u-va-vi
3. Nopeti-su
4. Udàtiso natthi-va-vi

[BJT Page 30] [\x  30/]

7-3 Ye [PTS Page 027] [\q  27/]      keci'me samaõabràhmaõà se (iccàyasmà nando)
Diññhe1 sutenàpi vadanti suddhiü
Sãlabbatenàpi vadanti suddhiü
Anekaråpena vadanti suddhiü
Kacci su te bhagavà tattha yathà carantà
Atàru jàtiü ca jaraü ca màrisa
Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü.

7-4 Ye keci'me samaõabràhmaõà se (iccàyasmà nando)
Diññhe sutenàpi vadanti suddhiü
Sãlabbatenàpi vadanti suddhiü
Anekaråpena vadanti suddhiü
Ki¤càpi te tattha yathà caranti
Nàtariüsu jàtijaranti bråmi.

7-5 Ye [PTS Page 028] [\q  28/]      keci'me samaõabràhmaõà se (iccàyasmà nando)
Diññhe2 sutenàpi vadanti suddhiü
Sãlabbatenàpi vadanti suddhiü
Anekaråpena vadanti suddhiü.

7-6 Te3 ce munã bråhi anoghatiõõe4
Atha ko carahi devamanussaloke
Atàri jàti¤ca jara¤ca màrisa
Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü.

7-7 Nàhaü5 sabbe samaõabràhmaõà se (nandàti bhagavà)
Jàti jaràya nivutà'ti bråmi
Ye sådha diññhaü va sutaü mutaü và
Sãlabbataü vàpi pahàya sabbaü
Anekaråpampi pahàya sabbaü
Taõhaü pari¤¤àya anàsavà se
Te6 ve narà oghatiõõà'ti bråmi.

1. Diññhena-su
Diññhasutena-va-vi-[PTS.]
Diññhassutena-machasaü
2. Kaccissu-vi-va [PTS.]
3. Sace-u-su
4. Anoghatiõõo-u-va-vi
5. Nàvàhaü-va-vi
6. Ye te narà-u

[BJT Page 32] [\x  32/]

7-8 Etàbhinandàmi [PTS Page 029] [\q  29/]      vaco mahesino (iccàyasmà nando)
Sukittitaü gotama nåpadhãkaü
Ye sådha diññhaü va sutaü mutaü và
Sãlabbataü vàpi pahàya sabbaü
Anekaråpampi pahàya sabbaü
Taõhaü pari¤¤àya anàsavà se
Ahampi te oghatiõõà'ti bråmãti.

Nandamàõava pucchà - niññhità.

8. Hemakamàõava pucchà

8-1 Ye me pubbe vyàkaüsu (iccàyasmà hemako)
Huraü1 gotamasàsanà
Iccàsi2 iti bhavissati
Sabbaü taü itihãtihaü
Sabbaü taü takkavaóóhanaü
Nàhaü tattha abhiramiü.

8-2 Tvaü [PTS Page 030] [\q  30/]      ca me dhammamakkhàhi
Taõhà nigghàtanaü muni
Yaü viditvà sato caraü
Tare loke visattikaü.

8-3 Idha diññhasutamuta3-
Vi¤¤àtesu piyaråpesu hemaka
Chandaràga4 vinodanaü
Nibbànapadamaccutaü.

8-4 Etada¤¤àya ye5 satà
Diññhadhammàbhinibbutà
Upasantà ca te sadà
Tiõõà loke visattikanti.

Hemakamàõava pucchà - niññhità.

1. Hudaü-va-vi
2. Icchàmi iti-va-vi
3. Sutamutaü-su-va-vi
4. Chandàhañavinodanaü-va-vi
5. Etama¤¤àya mesata-va-vi

[BJT Page 34] [\x  34/]

9. Todeyyamàõava pucchà

9-1 Yasmiü [PTS Page 031] [\q  31/]      kàmà na vasanti (iccàyasmà todeyyo)
Taõhà yassa na vijjati
Kathaükathà ca yo tiõõo
Vimokkho tassa kãdiso.

9-2 Yasmiü kàmà na vasanti (todeyyàti bhagavà)
Taõhà yassa na vijjati
Kathaükathà ca yo tiõõo
Vimokkho tassa nàparo.

9-3 Niràsaso1 so uda àsasàno (iccàyasmà todeyyo)
Pa¤¤àõavà2 so uda pa¤¤akappã
Muniü ahaü sakka yathà vija¤¤aü
Taü me viyàcikkha samantacakkhu.

9-4 Niràsàso [PTS Page 032] [\q  32/]      so na so àsasàno
(Pa¤¤àõavà) so na ca pa¤¤akappã
Evampi todeyya muniü vijàna
Aki¤canaü kàmabhave asattanti.

Todeyyamàõava pucchà - niññhità.

10. Kappamàõava pucchà

10-1 Majjhe sarasmiü3 tiññhataü4 (iccàyasmà kappo)
Oghe jàte mahabbhaye
Jaràmaccuparetànaü
Dãpaü5 pabråhi màrisa
Tvaü ca me dãpamakkhàhi
Yathayidaü nàparaü siyà.

1. Niràsaüso -[PTS.]
2. Pa¤¤ànaü và so -machasaü
3. Parasmiü -vã-va
4. Tiññhanti -va-vi
5. Disaü -va-vi

[BJT Page 36] [\x  36/]

10-2 Majjhe [PTS Page 033] [\q  33/]      sarasmiü tiññhitaü (kappàti bhagavà)
Oghe jàte mahabbhaye
Jaràmaccuparetànaü
Dãpaü pabråmi kappa te.

10-3 Aki¤canaü1 anàdànaü
Etaü dãpaü anàparaü
Nibbànaü iti naü bråmi
Jaràmaccuparikkhayaü.

10-4 Etada¤¤àya ye satà
Diññhadhammàbhinibbutà
Na te màravasànugà
Na te màrassa paddhagåti.

Kappamàõava pucchà - niññhità

11. Jatukaõõãmàõava pucchà

11-1 Sutvàna'haü (vãra) akàmakàmiü (iccàyasmà jàtukaõõã)
Oghàtigaü puññhumakàmamàgamaü
Santipadaü bråhi sahajanetta
Yathàtacchaü bhagavà bråhi metaü,

11-2 Bhagavà [PTS Page 034] [\q  34/]      hi kàme abhibhåyaü irãyati
âdiccova pañhaviü tejã tejasà
Parittapa¤¤assa me bhåripa¤¤a
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya idha vippahànaü.

11-3 Kàmesu [PTS Page 035] [\q  35/]      vinaya gedhaü (jatukaõõãti bhagavà)
Nekkhammaü daññhu khemato
Uggahitaü niratthaü và
Mà te vijjittha ki¤canaü.

1. âki¤canaü-u-va-vã

[BJT Page 38] [\x  38/]

11-4 Yaü pubbe taü visosehi1
Pacchà te màhu ki¤canaü
Majjhe2 ce no gahessasi
Upasanto carissasi.

11-5 Sabbaso nàma råpasmiü
Vãtagedhassa2 bràhmaõa
âsavà'ssa4 na vijjanti
Yehi maccuvasaü vajeti.

Jatukaõõãmàõava pucchà - niññhità.

12. Bhadràvudhamàõava pucchà

12-1 Okaü5 [PTS Page 036] [\q  36/]      jahaü taõhacchidaü anejaü (iccàyasmà bhadràvudho)
Nandiü jahaü oghatiõõaü vimuttaü
Kappaü jahaü abhiyàce sumedhaü
Sutvà nàgassa apanamissanti6 ito.

12-2 Nànà janà janapadehi saïgatà7
Tava vãra8 vàkyaü abhikaïkhamànà9
Tesaü tuvaü sàdhu viyàkarohi
Tathà hi te vidito esa dhammo.

12-3 âdànataõhaü [PTS Page 037] [\q  37/]      vinayetha sabbaü (bhadràvudhàti bhagavà
Uddhaü adho tiriyaü càpi majjhe
Yaü yaü hi lokasmiü upàdiyanti
Teneva màro anveti jantuü.

12-4 Tasmà [PTS Page 038] [\q  38/]      pajànaü na upàdiyetha
Bhikkhu sato ki¤canaü sabbaloke
âdànasatte iti pekkhamàno
Pajaü imaü maccudheyye visattanti.

Bhadràvudhamàõava pucchà - niññhità.

1. Vãsoseti-su
Vãsodheti-vã-ka
Vinodeti-va
2. Macche-va-ka-vi
3. Vãtarovassa-va-ka-vi
4. âsavàya-va-ka-vã
5. Ogha-va-vã-ka
6. Aghanavissanti-va-vã-ka
7. Saükatà-va-vã-ka
8. Dhãra-va-vã-ka
9. Abhisaükhamàno-va-vã-ka

[BJT Page 40] [\x  40/]

13. Udayamàõava pucchà

13-1 Jhàyiü virajamàsãnaü1 (iccàyasmà udayo)
Katakiccaü anàsavaü
Pàraguü sabbadhammànaü
Atthi pa¤hena àgamaü
A¤¤àvimokkhaü pabråhi
Avijjàya pabhedanaü.

13-2 Pahànaü [PTS Page 039] [\q  39/]      kàma2cchandànaü (udayàti bhagavà)
Domanassàna våbhayaü
Thãnassa ca panådanaü
Kukkuccànaü nivàraõaü

13-3 Upekkhà sati saüsuddhaü
Dhammatakkapurejavaü
A¤¤àvimokkhaü pabråmi
Avijjàya pabhedanaü.

13-4 Kiü su saüyojano loko (iccàyasmà udayo)
Kiü su tassa vicàraõaü
Kissassa3 vippahànena
Nibbànamiti vuccati.

13-5 Nandisaüyojano [PTS Page 040] [\q  40/]      loko (udayàti bhagavà)
Vitakkassa vicàraõà
Taõhàya vippahànena
Nibbànaü iti vuccati.

13-6 Kathaü satassa carato (iccàyasmà udayo)
Vi¤¤àõaü uparujjhati
Bhagavantaü puññhumàgamma
Taü suõoma vaco tava.

13-7 Ajjhattaü ca bahiddhà ca
Vedanaü nàbhinandato
Evaü satassa carato
Vi¤¤àõaü uparujjhatãti.

Udayamàõavapucchà - niññhità

1. Jhàyã vãrajaü àsinaü-[PTS]
2. Kàmachandànaü-su
3. Kiü yassa vippahànena-ma-va vã-ka

[BJT Page 42] [\x  42/]

14. Posàlamàõava pucchà

14-1 Yo atãtaü àdisati (iccàyasmà posàlo)
Anejo chinnasaüsayo
Pàraguü sabbadhammànaü
Atthi pa¤hena àgamaü.

14-2 Vibhåtaråpasa¤¤issa
[PTS Page 041] [\q  41/]      sabbakàyappahàyino
Ajjhattaü ca bahiddhà ca
Natthi ki¤cãti passato
¥àõaü sakkànupucchàmi1
Kathaü neyyo tathàvidho.

14-3 Vi¤¤àõaññhitiyo sabbà (posàlàti bhagavà)
Abhijànaü tathàgato
Tiññhantamenaü jànàti
Dhimuttaü tapparàyaõaü.

14-4 âki¤ca¤¤àsambhavaü ¤atvà2
Nandi saüyojanaü iti
Evametaü3 abhi¤¤àya
Tato tattha vipassati
Etaü ¤àõaü tathà tassa
Bràhmaõassa vusãmato'ti.

Posàlamàõava pucchà - niññhità.

Mogharàjamàõava pucchà

15-1 Dvàhaü [PTS Page 042] [\q  42/]      sakkaü apucchissaü4 (iccàyasmà mogharàjà)
Na me (vyàkàsi) cakkhumà
Yàva tatiyaü ca (devãsi5)
Vyàkarotãti me sutaü.

1. Sakkannu- -va-vã-ka
2. Sambhavaü -usu
3. Evamevaü -kesumi.
4. Apucchiyaü -va-vã-ka
5. Desiva -vã-ka

[BJT Page 44] [\x  44/]

15-2 Ayaü loko paro loko
Brahmaloko sadevako
Diññhinte1 nàbhijànàti
Gotamassa yasassino.

15-3 Evaü2 [PTS Page 043] [\q  43/]      abhikkantadassàviü
Atthi pa¤hena àgamaü
Kathaü lokaü avekkhantaü
Maccuràjà na passati.

15-4 Su¤¤ato lokaü avekkhassu
Mogharàja sadà sato
Attànudiññhiü åhacca
Evaü maccutaro siyà
Evaü lokaü avekkhantaü
Maccuràjà na passatãti.

Mogharàjamàõava pucchà - niññhità

16. Piïgiyamàõava pucchà

16-1 Jãõõo'hamasmi [PTS Page 044] [\q  44/]      abalo vãtavaõõo (iccàyasmà piïgiyo)
Nettà na suddhà savaõaü na phàsu
Màhaü nassaü momuho antarà'va
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya idha vippahànaü.

16-2 Disvàna råpesu viha¤¤amàne (piïgiyàti bhagavà)
Ruppanti råpesu janà pamattà
Tasmà tuvaü piïgiya appamatto
Jahassu råpaü apunabbhavàya.

1. Diññhante-katthaci.
2. Etaü-su.

[BJT Page 46] [\x  46/]

16-3 Disà [PTS Page 045] [\q  45/]      catasso vidisà catasso (iccàyasmà piïgiyo)
Uddhaü adho dasadisà imàyo
Na tuyhaü adiññhaü asutaü amutaü
Atho avi¤¤àtaü ki¤ci natthi loke
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya idha vippahànaü.

16-4 Taõhàdhipanne manuje pekkhamàno (piïgiyàti bhagavà)
Santàpajàte jarasà parete
Tasmà tuvaü piïgiya appamatto
Jahassu taõhaü apunabbhavàyàti.

Piïgiyamàõava pucchà - niññhità

Idamavoca bhagavà magadhesu viharanto pàsàõake cetiye parivàrakasoëasànaü1 bràhmaõànaü ajjhaññho puññho puññho pa¤haü2 vyàkàsi, ekamekassa [PTS Page 046] [\q  46/]      cepi pa¤hassa atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammaü pañipajjeyya gaccheyyeva jaràmaraõassa pàraü. Pàraü gamanãyà ime dhammà ti tasmà imassa dhammapariyàyassa pàràyanaütveva adhivacanaü.
1. Ajito tissa metteyyo - puõõako atha mettagu
Dhotako [PTS Page 047] [\q  47/]      upasãvo ca - nando ca atha hemako

2. Todeyyakappà dubhayo - jatukaõõã ca paõóito
Bhadràvudho udayo ca - posàlo càpi bràhmaõo
Mogharàjà ca medhàvã - piïgiyo ca mahàisã

3. Ete buddhaü upàga¤chuü3 - sampannacaraõaü isiü
Pucchantà4 nipuõo pa¤he - buddhaseññhaü upàgamuü.

4. Tesaü buddho vyàkàsi - pa¤he puññho yathàtathaü
Pa¤hànaü veyyàkaraõena - tosesi bràhmaõe munã.

1. Parivàraka soëasannaü-[P. T. S.]
2. Pa¤he-sã.
3. Upagacchuü-va, vã, ka.
4. Pucchaü dàni pure pa¤he-va, vã, ka.

[BJT Page 48] [\x  48/]

5. Te1 tosità [PTS Page 048] [\q  48/]      cakkhumatà - buddhenàdiccabandhunà
Brahmacariyamacariüsu - varapa¤¤assa santike.

6. Ekamekassa pa¤hassa - yathà buddhena desitaü
Tathà yo pañipajjeyya - gacche pàraü apàrato2

7. Apàrà pàraü gaccheyya - bhàvento maggamuttamaü
Maggo so pàraü gamanàya - tasmà pàràyanaü iti.

8. Pàràyanamanugàyissaü [PTS Page 049] [\q  49/]      (iccàyasmà piïgiyo)
Yathà addakkhi tathà akkhàsi
Vimalo bhåri medhaso
Nikkàmo nibbano nàgo3
Kissa hetu musà bhaõe.

9. Pahãnamalamohassa
Mànamakkhappahàyino
Handàhaü kittayissàmi
Giraü vaõõupasaühitaü.

10. Tamonudo [PTS Page 050] [\q  50/]      buddho samantacakkhu
Lokantagå sabbabhavàtivatto
Anàsavo sabbadukkhappahãno
Saccavhayo brahme upàsito me.

11. Dvijo yathà kubbanakaü pahàya
Bahupphalaü kànanamàvaseyya
Evaü pahaü appadasse pahàya
Mahodadhiü haüsarivajjhapatto.

12. Ye [PTS Page 051] [\q  51/]      me pubbe viyàkaüsu4
Huraü gotama sàsanà
Iccàsãti bhavissati
Sabbaü taü itihãtihaü
Sabbaü taü takkavaóóhanaü.

1. Tatomanà cakkhumatà-va, vã, ka.
2. Apàgato-va, vã, ka.
3. Nàtho-u, su.
4. Vyàkaüsu-sã.

[BJT Page 50] [\x  50/]

13. Eko [PTS Page 051] [\q  51/]      tamanudàsãno
Jutimà1 so pabhaïkaro
Gotamo bhåripa¤¤àõo
Gotamo bhårimedhaso.

14. Yo [PTS Page 052] [\q  52/]      me dhammamadesesi
Sandiññhikamakàlikaü
Taõhakkhayamanãtikaü
Yassa natthi upamà kvaci.

15. Kinnu tamhà vippavassi2
Muhuttampi piïgiya
Gotamà bhåripa¤¤àõà
Gotamà bhårimedhasà.

16. Yo te dhammamadesesi
Sandiññhikamakàlikaü
Taõhakkhayamanãtikaü
Yassa natthi upamà kvaci.

17. Nàhaü tamhà vippavasàmi
Muhuttampi bràhmaõa
Gotamà bhåripa¤¤àõà
Gotamà bhårimedhasà.

18. Yo me dhammamadesesi
Sandiññhikamakàlikaü
Taõhakkhayamanãtikaü
Yassa natthi upamà kvaci.

19. Passàmi [PTS Page 053] [\q  53/]      naü manasà cakkhunà va
Rattiü divaü bràhmaõa appamatto
Namassamàno 'vivasemi rattiü
Teneva ma¤¤àmi avippavàsaü.

1. Jàtimà si-
2. Vãppavasàsi-va, vã, ka

[BJT Page 52] [\x  52/]

20. Saddhà ca pãtã ca mano satã ca
Nàpenti me gotamasàsanamhà
Yaü yaü disaü vajati bhåripa¤¤o
Sa tena teneva nato'hamasmi.

21. Jiõõassa [PTS Page 054] [\q  54/]      me dubbalathàmakassa
Teneva kàyo na paleti tattha
Saükappayattàya* vajàmi niccaü.
Manohi me bràhmaõa tena yutto.

22. Païke sayàno pariphandamàno
Dãpà dãpaü uppalaviü1
Athaddasàsiü sambuddhaü
Oghatiõõamanàsavaü.

23. Yathà ahu vakkali muttasaddho
Bhadràvudho àëavi gotamo ca
Evameva tvampi pamu¤cassu saddhaü
Gamissasi tvaü piïgiya maccudheyyassa2 pàraü.

24. Esa [PTS Page 055] [\q  55/]      bhãyo pasãdàmi
Sutvàna munino vaco
Vivattacchaddo3 sambuddho
Akhilo pañibhànavà.

25. Adhideve abhi¤¤àya
Sabbaü vedi parovaraü4
Pa¤hànantakaro satthà
Kaïkhãnaü pañijànataü.

26. Asaühãraü [PTS Page 056] [\q  56/]      asaükuppaü
Yassa natthi upamà kvaci
Addhà gamissàmi na mettha kaïkhà
Evaü maü dhàrehi adhimuttacittanti.

Piïgiyasuttantaü soëasi

* Saükappayantàya-machasaü
1. Upallavãü-machasaü, [PTS.]Upallaviü-va, vã, ka,
2. Maccudheyyapàraü-u, [PTS] Maccudheyye pàraü-su
3. Vivañacchado-va, vã, [PTS.] ivaññacchado-machasaü
4. Paro paraü-machasaü, [PTS.]