Jiõõohamasmi abalo vivaõõo (iccàyasmà piïgiyo)
Nettà na suddhà savanaü na phàsu,
Màhaü nassaü momuho antaràva1
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya idha vippahànaü.

Jiõõohamasmi abalo vivaõõoti: 'jiõõohamasmãti - jiõõo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto vãsaüvassasatiko jàtiyà abaloti abalo dubbalo appabalo appathàmo. 2 Vivaõõoti vãtavaõõo vigatavaõõo vigacchitavaõõo. Yà sà purimà subhà vaõõanibhà sà antarahità àdãnavo pàtubhåtoti 'jiõõohamasmi abalo vivaõõo. '

Iccàyasmà piïgiyo'ti padasandhi padasaüsaggo padapàripåri akkharasamavàyo bya¤janasiliññhatà padànupubbatàpetaü 'iccàti'. âyasmà'ti: piyavacanaü garuvacanaü sagàravasappatissàdhivacanametaü 'àyasmà'ti. Piïgiyoti: tassa bràhmaõassa nàmaü saïkhà sama¤¤à pa¤¤atti vohàro nàmaü nàmakammaü nàmadheyyaü niruttibya¤janaü abhilàpo. Puõõàko'ti tassa bràhmaõassa gottaü saïkhà sama¤¤à pa¤¤atti vohàro'ti àyasmà piïgiyo.

Nettà na suddhà savanaü na phàsåti: nettà asuddhà avisuddhà aparisuddhà avodàtà. No tathà cakkhunà råpe passàmãti nettà na suddhà. Savanaü na phàsåti - sotà asuddhà avisuddhà aparisuddhà avodàtà. No tathà sotena saddaü suõàmãti nettà na suddhà savanaü na phàsu.

Màhaü nassaü momuho antarà vàti: 'màhaü nassanti - màhaü nassaü màhaü vinassaü màhaü panassaü. Momuhoti - momuho3 (mohamåëho) avidvà avijjàgato a¤¤àõã avibhàvã duppa¤¤o. Antarà vàti - tuyhaü dhammaü diññhiü pañipadaü maggaü ana¤¤àya anadhigantvà aviditvà apañilabhitvà aphassayitvà asacchikaritvà antaràyeva kàlaü kareyyanti 'màhaü nassaü momuho antarà va'.

1. Antaràya, - syà, pana
2. Jàtiyà abalo dubbalo - va, cha, ka
3. Mohamuho - machasaü

[BJT Page 400] [\x 400/]

âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤anti: 'dhamma'nti - àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü, cattàro satipaññhàne cattàro sammappadhàne cattàro iddhipàde, pa¤cindriyàni pa¤ca balàni satta bojjhaïge ariyaü aññhaïgikaü maggaü nibbàna¤ca nibbànagàmini¤ca pañipadaü àcikkha, desehi pa¤¤apehi paññhapehi vivaràhi vibhajàhi uttànãkarohi pakàsehãti 'àcikkha dhammaü'. Yamahaü vija¤¤anti yamahaü jàneyyaü àjàneyyaü vijàneyyaü pañivijàneyyaü pañivijjheyyaü adhigaccheyyaü phasseyyaü1 sacchikareyyanti 'àcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü'.

Jàtijaràya idha vippahànanti idheva jàtijaràmaraõassa pahànaü våpasamaü pañinissaggaü pañippassaddhiü amataü nibbànanti 'jàtijaràya idha vippahànaü'.

Tenàha so bràhmaõe:

''Jiõõohamasmi abalo vivaõõo (iccàyasmà piïgiyo)
Nettà na suddà savanaü na phàsu
Màhaü nassaü momuho antarà va
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya idha vippahàna''nti

16-2

Disvàna råpesu viha¤¤amàne (piïgiyàti bhagavà)
Ruppanti råpesu janà pamuttà,
Tasmà tuvaü piïgiya appamatto
Jahassu råpaü apunabbhavàya.

Disvàna råpesu viha¤¤amàneti: 'råpa'nti - cattàro ca mahàbhåtà catunna¤ca mahàbhåtànaü upàdàya råpaü. Sattà råpahetu råpapaccayà råpakàraõà ha¤¤anti viha¤¤anti upaha¤¤anti upaghàtãyanti2 råpe sati vividhà kammakàraõà kàrenti. 3 Kasàhipi tàëenti vettehipi tàëenti addhadaõóakehipi tàëenti, hatthampi chindanti, pàdampi chindanti, hatthapàdampi chindanti, kaõõampi chindanti,

1. Passeyyaü - va, vi, ka
2. Upasàtayanti - syà.
3. Vividhakammakàraõa

[BJT Page 402] [\x 402/]

Nàsampi chindanti, kaõõanàsampi chindanti, bilaïgathàlikampi karonti, saïkhamuõóikampi karonti ràhumukhampi karonti, jotimàlikampi karonti hatthapajjotikampi karonti, erakavattikampi karonti, cãrakavàsikampi karonti, eõeyyakampi karonti balisamaüsikampi karonti, kahàpaõàkampã1 karonti, khàràpatacchikampi karonti, paëighaparivattikampi karonti paëàlapiññhi2kampi karonti, tattenapi telena osi¤canti, sunakhehipi khàdàpenti. Jãvantampi såle uttàsenti, asinàpi sãsaü chindanti. Evaü sattà råpahetu råpapaccayà råpakàraõà ha¤¤anti viha¤¤anti upaha¤¤anti upaghàtãyanti3. Evaü ha¤¤amàne viha¤¤amàne upaha¤¤amàne upaghàtãyamàne disvà passitvà tulayitvà tãrayitvà vibhàvayitvà vibhåtaü katvàti 'disvàna råpesu viha¤¤amàne'.

Piïgiyàti - bhagavà taü bràhmaõaü nàmena àlapati, bhagavàti gàravàdhivacanametaü: apica, bhaggaràgoti bhagavà: bhaggadosoti bhagavà: bhaggamohoti bhagavà: bhaggamànoti bhagavà: bhaggadiññhãti bhagavà: bhaggakaõñakoti bhagavà: bhaggakilesoti bhagavà: bhaji vibhaji pavibhaji dhammaratananti bhagavà: bhavànaü antakaroti bhagavà : bhàvitakàyo bhàvitasãlo bhàvitacitto bhàvitapa¤¤oti bhagavà: bhaji và bhagavà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni appasaddàni appanigghosàni vijanavàtàni manussaràhaseyyakàni pañisallànasàruppànãti bhagavà: bhàgã và bhagavà cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànanti bhagavà: bhàgã và bhagavà attharasassa dhammarasassa vimuttirasassa adhisãlassa adhicittassa adhipa¤¤àyàti bhagavà.

Bhàgã và bhagavà catunnaü jhànànaü catunnaü appama¤¤ànaü catunnaü aråpasamàpattãnanti bhagavà, bhàgã và bhagavà aññhannaü vimokkhànaü aññhannaü abhibhàyatanànaü navannaü anupubbavihàrasamàpattãnanti bhagavà: bhàgã và bhagavà dasannaü sa¤¤àbhàvanànaü dasannaü kasiõasamàpattãnaü, ànàpànasatisamàdhissa asubhasamàpattiyàti bhagavà, bhàgã và bhagavà catunnaü satipaññhànànaü catunnaü sammappadhànànaü catunnaü iddhipàdànaü pa¤cannaü indriyànaü pa¤cannaü balànaü sattannaü bojjhaïgànaü ariyassa aññhaïgikassa maggassàti bhagavà: bhàgã và bhagavà dasannaü tathàgatabalànaü catunnaü vesàrajjànaü catunnaü pañisambhidànaü channaü abhi¤¤ànaü channaü buddhadhammànanti bhagavà: bhagavàti netaü nàmaü màtarà kataü, na pitarà kataü, na bhàtarà kataü, na bhaginiyà kataü, na mittàmaccehi kataü, na ¤àtisàlohitehi kataü, na samaõabràhmaõehi kataü, na devatàhi kataü, vimokkhantikametaü buddhànaü bhagavantànaü bodhiyà måle saha sabba¤¤uta¤àõassa pañilàbhà sacchikà pa¤¤atti yadidaü bhagavàti 'piïgiyàti bhagavà. '

Ruppanti råpesu janà pamattàti: 'ruppantã'ti ruppanti kuppanti pãëayanti4 ghaññayanti5 byàdhikà domanassità honti cakkhurogena ruppanti, kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, sotarogena ruppanti, kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, kàyarogena ruppanti, kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassena ruppanti, kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità hontãti ruppanti råpesu. Athavà cakkhusmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne6 vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti. Sotasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, ghànasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, jivhàya hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, kàyasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, råpasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, saddasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, gandhasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, rasasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, phoññhabbasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, kulasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, gaõasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, àvàsasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, làbhasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, yasasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, pasaüsàya hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, sukhasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, cãvarasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, piõóapàtasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, senàsanasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità honti, gilànapaccayabhesajjaparikkhàrasmiü hãyamàne hàyamàne parihàyamàne vemàne vigacchamàne antaradhàyamàne ruppanti kuppanti pãëayanti ghaññayanti byàdhinà domanassità hontãti evampi 'ruppanti råpesu'. Janàti khattiyà ca bràhmaõà ca vessà ca suddà ca gahaññhà ca pabbajità ca devà ca manussà ca. Pamattàti. Pamàdo vattabbo: kàyaduccaritena và vacãduccaritena và manoduccaritena và pa¤casu kàmaguõesu cittassa vossaggo7 vossaggànuppadànaü kusalànaü và dhammànaü bhàvanàya asakkaccakiriyatà asàtaccakiriyatà anavaññhitakiriyatà8 olãnavuttità nikkhittachandatà nikkhittadhuratà anàsevanà abhàvanà abahulãkammaü anadhiññhànaü ananuyogo pamàdo. [A] yo evaråpo pamàdo pamajjanà pamajjitattaü ayaü vuccati pamàdo''. Iminà pamàdena samannàgatà janà pamattàti 'ruppanti råpesu janà pamattà'.

1. Kahàpaõikampi - machasaü
2. Paëàlapãñhakampi - machasaü
3. Upasàñiyanti - va, vi, ka
4. Pãëiyanti - va-vi-ka, syà
5. Saññiyanti - va, vi, ka
6. Vihàyamàne - va, vi, ka
7. Vosaggo machasaü
8. Anaññhita kiriyatà - machasaü
Anavaññhita kàriyà - va, vi, ka
[A] vibhaïga - khuddakavatthu vibhaïga

[BJT Page 404] [\x 404/]

Tasmà tuvaü piïgiya appamattoti: 'tasmà'ti - tasmà taükàraõà taühetu tappaccayà taünidànà evaü àdãnavaü sampassamàno råpesåti tasmà tuvaü piïgiya. Appamattoti sakkaccakàrã sàtaccakàrã aññhitakàrã anolãnavuttiko anikkhittachando anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và sãlakkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và sãlakkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và samàdhikkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và samàdhikkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và pa¤¤àkkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và pa¤¤àkkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và vimuttikkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và vimuttikkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và vimutti¤àõadassanakkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và vimutti¤àõadassanakkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü apari¤¤àtaü và dukkhaü parijàneyyaü, appahãne và kilese pajaheyyaü, abhàvitaü và maggaü bhàveyyaü, asacchikataü và nirodhaü sacchikareyyanti' yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesåti 'tasmà tuvaü piïgiya appamatto'.

Jahassu råpaü apunabbhavàyàti: 'råpa'nti: cattàro mahàbhåtà catunna¤ca mahàbhåtànaü upàdàya råpaü, jahassu råpanti - jahassu råpaü, pajahassu råpaü, vinodehi råpaü, byantãkarohi råpaü, anabhàvaü gamehi råpaü. Apunabbhavàyàti yathà te råpaü idheva nirujjheyya puna pañisandhiko bhavo na nibbatteyya kàmadhàtuyà cà råpadhàtuyà và aråpadhàtuyà và kàmabhave và råpabhave và aråpabhave và sa¤¤à bhave và asa¤¤àbhave và nevasa¤¤ànàsa¤¤àbhave và ekavokàrabhave và catuvokàrabhave và pa¤cavokàrabhave và punagatiyà và upapattiyà và pañisandhiyà bhave và saüsàre và vaññe và janeyya na nibbatteyya nàbhinibbatteyya, idheva nirujjheyya, våpasameyya atthaü gaccheyya pañippassambheyyàti 'jahassu råpaü apunabbhavàya. '

Tenàha bhagavà:

''Disvàna råpesu viha¤¤amàne (piïgiyàti bhagavà)
Ruppanti råpesu janà pamattà,
Tasmà tuvaü piïgiya appamatto
Jahassu råpaü apunabbhavàyà'ti.

16-3

''Disà catasso vidisà catasso
Uddhaü adho dasadisà imàyo,
Na tuyhaü adiññhaü asutà1mutaü và
Atho avi¤¤àtaü ki¤ca2namatthi loke
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya3 idha vippahànaü.

Disà catasso vidisà catasso uddhaü adho dasadisà imàyoti dasadisà,

Na tuyhaü adiññhaü asutàmutaü và atho avi¤¤àtaü ki¤canamatthi loke ti tuyhaü adiññhaü asutaü amutaü avi¤¤àtaü ki¤ci attattho và parattho và ubhayattho và diññhadhammiko và attho samparàyiko và attho uttàno và attho gambhãro và attho gåëho và attho pañicchanno và attho neyyo và attho nãto và attho anavajjo và attho nikkileso và attho vodàno và attho paramattho và attho4 natthi, na santi na saüvijjati nåpalabbhatãti 'na tuyhaü adiññhaü asutàmutaü và atho avi¤¤àtaü ki¤canamatthi loke. '

1. Assutaü amutaü - machasaü
Asutaü mutaü và - su
2. Ki¤ci namatthi - machasaü, syà - ki¤canaü atthi - su
3. Jàtijajaràya - syà
4. Paramattho và - machasaü syà

[BJT Page 406] [\x 406/]

âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤anti: 'dhamma'nti - àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü, cattàro satipaññhàne cattàro sammappadhàne cattàro iddhipàde, pa¤cindriyàni pa¤ca balàni satta bojjhaïge ariyaü aññhaïgikaü maggaü nibbàna¤ca nibbànagàmini¤ca pañipadaü àcikkha, desehi pa¤¤apehi paññhapehi vivaràhi vibhajàhi uttànãkarohi pakàsehi. Yamahaü vija¤¤anti yamahaü jàneyyaü àjàneyyaü
Vijàneyyaü pañivijàneyyaü pañivijjheyyaü adhigaccheyyaü phasseyyaü1 sacchikareyyanti 'àcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü'.

Jàtijaràya idha vippahànanti 'idheva jàtijaràmaraõassa pahànaü våpasamaü pañinissaggaü pañippassaddhiü amataü nibbànanti 'jàtijaràya idha vippahànaü'.

Tenàha so bràhmaõo:

''Disà catasso vidisà catasso
Uddhaü adho dasadisà imàyo,
Na tuyhaü adiññhaü asutàmutaü và.
Atho avi¤¤àtaü ki¤canamatthi loke
âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü
Jàtijaràya idha vippahàna''nti

16-4

Taõhàdhipanne manuje pekkhamàno (piïgiyàti bhagavà)
Santàpajàte jarasà parete
Tasmà tuvaü piïgiya appamatto
Jahassu taõhaü apunabbhavàya.

Taõhàdhipanne2 manuje pekkhamànoti 'taõhà'ti råpataõhà, saddataõhà, gandhataõhà, rasataõhà, phoññhabbataõhà, dhammataõhà, taõhàdhipanneti taõhàadhipanne taõhànuge taõhànugate taõhànusañe taõhàyàpanne3 pañipanne abhibhåte pariyàdinnacitte. Manujeti sattàdhivacanaü. Pekkhamànoti pekkhamàno dakkhamàno olokayamàno nijjhàyamàno upaparikkhayamànoti 'taõhàdhipanne manuje pekkhamàno.

Piïgiyàti bhagavà taü bràhmaõaü gottena àlapati. Bhagavà'ti gàravàdhivacanametaü:
Apica, bhaggaràgoti bhagavà: bhaggadosoti bhagavà: bhaggamohoti bhagavà: bhaggamànoti bhagavà: bhaggadiññhãti bhagavà: bhaggakaõñakoti bhagavà: bhaggakilesoti bhagavà: bhaji vibhaji pavibhaji dhammaratananti bhagavà: bhavànaü antakaroti bhagavà : bhàvitakàyo bhàvitasãlo bhàvitacitto bhàvitapa¤¤oti bhagavà: bhaji và bhagavà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni appasaddàni appanigghosàni vijanavàtàni manussaràhaseyyakàni pañisallànasàruppànãti bhagavà: bhàgã và bhagavà cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànanti bhagavà: bhàgã và bhagavà attharasassa dhammarasassa vimuttirasassa adhisãlassa adhicittassa adhipa¤¤àyàti bhagavà.

Bhàgã và bhagavà catunnaü jhànànaü catunnaü appama¤¤ànaü catunnaü aråpasamàpattãnanti bhagavà, bhàgã và bhagavà aññhannaü vimokkhànaü aññhannaü abhibhàyatanànaü navannaü anupubbavihàrasamàpattãnanti bhagavà: bhàgã và bhagavà dasannaü sa¤¤àbhàvanànaü dasannaü kasiõasamàpattãnaü, ànàpànasatisamàdhissa asubhasamàpattiyàti bhagavà, bhàgã và bhagavà catunnaü satipaññhànànaü catunnaü sammappadhànànaü catunnaü iddhipàdànaü pa¤cannaü indriyànaü pa¤cannaü balànaü sattannaü bojjhaïgànaü ariyassa aññhaïgikassa maggassàti bhagavà: bhàgã và bhagavà dasannaü tathàgatabalànaü catunnaü vesàrajjànaü catunnaü pañisambhidànaü channaü abhi¤¤ànaü channaü buddhadhammànanti bhagavà: bhagavàti netaü nàmaü màtarà kataü, na pitarà kataü, na bhàtarà kataü, na bhaginiyà kataü, na mittàmaccehi kataü, na ¤àtisàlohitehi kataü, na samaõabràhmaõehi kataü, na devatàhi kataü, vimokkhantikametaü buddhànaü bhagavantànaü bodhiyà måle saha sabba¤¤uta¤àõassa pañilàbhà sacchikà pa¤¤atti yadidaü bhagavàti 'piïgiyàti bhagavà. '

1. Passeyya - va, vi, ka
2. Taõhàvipanne vi, ka
3. Taõhàyapanne - machasaü

[BJT Page 408] [\x 408/]

Santàpajàte jarasà pareteti: 'santàpajàte'ti jàtiyà santàpajàte jaràya santàpajàte vyàdhinà santàpajàte maraõena santàpajàte sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi santàpajàte nerayikena dukkhena santàpajàte tiracchànena dukkhena santàpajàte pettivisayena dukkhena santàpajàte mànusikena dukkhena santàpajàte gabbhokkantimålakena dukkhena santàpajàte gabbhaññhitimålakena dukkhena santàpajàte gabbhavuññhànamålakena dukkhena santàpajàte jàtassupanibandhakena dukkhena santàpajàte jàtassa
Paràdheyyatena dukkhena santàpajàte attåpakkamena dukkhena santàpajàte paråpakkamena dukkhena santàpajàte dukkhadukkhena santàpajàte saïkhàradukkhena santàpajàte viparinàmadukkhena santàpajàte, cakkhurogo sotarogo ghànarogo jivhàrogo kàyarogo sãsarogo kaõõarogo mukharogo dantarogo kàso sàso pinàso óaho jaro kucchi rogo mucchà pakkhandikà sålà visåcikà kuññhaü gaõóo kilàso soso apamàro daddu kaõóu kacchu rakhasà vitacchikà lohitapittaü madhumeho aüsà piëakà bhagandalà pittasamuññhànà àbàdhà semhasamuññhànà àbàdhà vàtasamuññhànà àbàdhà sannipàtikà àbàdhà utuparinàmajà àbàdhà visamaparihàrajà àbàdhà opakkamikà àbàdhà kammavipàkajà àbàdhà sãtaü uõhaü jighacchà pipàsà uccàro passàvo óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànena dukkhena, màtumaraõena dukkhena pitumaraõena dukkhena bhàtumaraõena dukkhena bhaginãmaraõena dukkhena puttamaraõena dukkhena dhãtumaraõena dukkhena diññhibyasanena dukkhena santàpajàte ãtijàte upaddavajàte upasaggajàtehi 'santàpajàte. Jarasà pareteti jaràya phuññhe parete samohite samannàgate jàtiyà anugate jaràya anusañe byàdhinà abhibhåte maraõena abbhàhate atàõe alene asaraõe asaraõãbhåteti 'santàpajàte jarasà parete'.

Tasmà tuvaü piïgiya appamattoti: 'tasmà'ti tasmà taükàraõà taühetu tappaccayà taünidànà, evaü àdãnavaü sampassamàno taõhàyàti, 'tasmà tuvaü piïgiya. Appamattoti sakkaccakàrã sàtaccakàrã aññhitakàrã anolãnavuttiko anikkhittachando anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và sãlakkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và sãlakkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và samàdhikkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và samàdhikkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và pa¤¤àkkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và pa¤¤àkkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và vimuttikkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và vimuttikkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü aparipåraü và vimutti¤àõadassanakkhandhaü paripåreyyaü, paripåraü và vimutti¤àõadassanakkhandhaü tattha tattha pa¤¤àya anugaõheyya'nti yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesu. 'Kathàhaü apari¤¤àtaü và dukkhaü parijàneyyaü, appahãne và kilese pajaheyyaü, abhàvitaü và maggaü bhàveyyaü, asacchikataü và nirodhaü sacchikareyyanti' yo tattha chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja¤¤aü ca àtappaü padhànaü adhiññhànaü anuyogo appamàdo kusalesu dhammesåti 'tasmà tuvaü piïgiya appamatto'.

Jahassu taõhaü apunabbhavàyàti taõhàti råpataõhà, saddataõhà, gandhataõhà, rasataõhà, phoññhabbataõhà, dhammataõhà. Jahassu taõhanti jahassu taõhaü pajahassu taõhaü vinodehi taõhaü, byantãkarohi taõhaü anabhàvaü gamehi taõhaü. Apunabbhavàyàti yathà te råpaü idheva nirujjheyya puna pañisandhiko bhavo na nibbatteyya kàmadhàtuyà cà råpadhàtuyà và aråpadhàtuyà và kàmabhave và råpabhave và aråpabhave và sa¤¤à bhave và asa¤¤àbhave và nevasa¤¤ànàsa¤¤àbhave và ekavokàrabhave và catuvokàrabhave và pa¤cavokàrabhave và punagatiyà và upapattiyà và pañisandhiyà bhave và saüsàre và vaññe và janeyya na nibbatteyya nàbhinibbatteyya , idheva nirujjheyya, våpasameyya atthaü gaccheyya pañippassambheyyàti 'jahassu taõhaü apunabbhavàya. '

Tenàha bhagavà:

Taõhàdhipanne manuje pekkhamàno - (piïgiyàti bhagavà)
Santàpajàte jarasà parete,
Tasmà tuvaü piïgiya appamatto
Jahassu taõhaü apunabbhavàyà'ti.

Saha gàthàpariyosànà ye te bràhmaõena saddhiü ekacchandà ekapayogo ekàdhippàyà ekavàsanavàsità, tesaü anekapàõasahassànaü virajaü vãtamalaü dhammacakkhuü udapàdi. Yaü ki¤ci samudayadhammaü sabbaü taü nirodhadhammanti. Tassa bràhmaõassa virajaü vãtamalaü dhammacakkhuü udapàdi,

[BJT Page 410] [\x 410/]

Yaü ki¤ci samudayadhammaü sabbaü taü nirodhadhammanti. Saha dhammacakkhussa pañilàbhà
Ajinajañàvàkacãradaõóakamaõóalu1 kesà ca massu ca antarahità. Bhaõóu kàsàyavatthavasano saïghàñipattacãvaradharo bhikkhu anavatthapañipattiyà pa¤jaliko bhagavantaü namassamàno nisinno hoti: 'satthà me bhante bhagavà sàvako 'hamasmã'ti. 2