* 1. Tathàgataü jetavane vasantaü apucchi vedehamuni nataïgo,
"Sabba¤¤abuddhà kira nàma honti bhavanti te hetuhi kehi vira?1-"

2. Tadà'ha sabba¤¤uvaro mahesã ànanandabhaddaü madhurassarena,
Ye pubba2- buddhesu katàdhikàrà aladdhamokkha jinasàsanesu.

3. Teneva3- sambodhimukhena dhãrà ajjhàsayenàpi mahàbalena,
Pa¤¤àya teje sutikkhapa¤¤à saba¤¤ubhavaü anupàpuõanti.

4. Ahampi pubbabuddhesu buddhattamabhipatthayiü,
Manasàyeva hutvàna dhammaràjà asaïkhiyà.

5. Atha buddhàpadànàni suõàtha suddhamànasà;+
Tiüsapàramisampuõõà dhammaràjà asaïkhiyà.

6. Sambodhiü buddhaseññhànaü sasaïghe lokatàyake,
Dasaïguli namassitvà sirasà abivàdayiü4-

7. Yàvatà buddhakhettesu ratanà vijjanta'saïkhiyà,
âkàsaññhà ca bhummaññhà manasà sabbamàhariü5-

* âdito pañhàya imà canasso gàthàyo [PTS] potthakesu santi. + Catutthagàthàya dutiyadedhà ce pa¤camagàthàya pañhamandho ca syàmapotthake na santi 1. Dhãrà se 2. Sabba se 3. Tenidha se 4. Abhivàdaye se 5. Màhare [PTS] se.

[BJT Page 004] [\x   4/]

8. Tattha råpiyabhumiyaü pàsàdaü màpayiü1- ahaü,
Nekabhummaü2- ratanamayaü ubbiddhaü nabhamuggataü.

9. Vicittathambhaü sukataü suvibhatta ümahàrahaü,
Kanakàmayasaïghàñaü3- toraõacchattamaõóitaü4-

10. Pañhamà veëuriyà bhumi vimalàbbhasamà subhà,
Nalãni5- jalajàkiõaõavaraka¤canabhumiyà.

11. Pavàëaüsà6- pavàëavaõaõà kàci lohitakà subhà,
Indagopakavaõõàhà bhumi obhàsati disà.

12. Suvibhattà gharamukhà niyyuhà sãhapa¤ajarà,
Caturo vedikà jàlagandhàvela7- manoramà.

13. Nãlà pãtà lobhità odàtà suddhakàëakà,
Kåñàgàravaråpetà satatratanabhusità8-

[PTS Page 002] [\q   2/]

14. Olokamayà9 padumà vàëa - vihagasobhità,
Nakkhattatàrakàkiõõà candasuriyehi10- maõóità.

15. Hemajàlena sa¤achannà soõõa - kiïkiõikàyutà,
Vàtavegena kujanti soõõamàlà manoramà.

16. Ma¤jeññhakaü lohitakaü pitakaü haripi¤jaraü,
Nànàraïgehi suppitaü ussitaddhajamàliniü.

17. Nànà bahu nekasatà phaëikà rajatàmayà,
Maõimayà lohitaïkà masàragallamayà tathà,
Kàkàdavakani¤città saõhakàsikasatthatà.

18. Kambalà dukulà cinà patatuõõà paõóupàvurà,
Vividhattharaõaü11- sabbaü manasà pa¤¤apesa'haü12-

19. Tàsu tàsveva bhumisu ratanakuñalaïkatà,
Maõiveràcanà ukkà dhàrayantà sutiññhare.

20. Sobhanti esikàthambhà subhà ka¤canatoraõà,
Jamebànadà sàramayà atho rajatamayàpi ca.

21. Kenà sandhi13- suvibhattà kavàñaggaëacittità,
Ubhato puõõaghañà'nekà padumuppalaüyutà.

22. Atite sababbuddhe ca sasaüghe lokanàyake,
Pakativaõaõaråpena nimminitvà sasàvake.

1. Màpaye [PTS] se 2. Kekabhumiü [PTS] 3. Saïghàtaü ma 4. Kontacchattehi maõóitaü ma 5. Nalina ma 6. Pavàëaüsa [PTS] 7. Gandhavelà [PTS] 8. Vibhusità [PTS] 9. Olokayamayà se 10. Candasurehi ma se 11. Vivittattharaõaü 12. Pa¤¤apemahaü se [PTS] 13. Nekàsanti a mu se.

[BJT Page 006] [\x   6/]

23. Tena dvàrena pavisitvà sabbe buddhà sasàvakà,
Sabbasovaõõaye= pãñhe nisinnà ariyamaõóalà.

24. Ye ca etarahi atthi buddhà loke anuttarà,
Atità1- vatatamànà ca bhavanaü sabbe samàruhuü2-

25. Paccekakhuddhe nekasate sayambhu aparàjite,
Atite vattamàne3- ca bhavanaü sabbe samàruhuü4

26. Kapparukkhà bahu atthi ye dibbà ye ca mànusà,
Sabbaü dussaü samàhatvà acchàdemi5- ticivarà.

27. Khajjaü bhojjaü sàyaniyaü sampannaü6- pànabhojanaü,
Maõimaye pubhe patte sampuretvà adàsasahaü.

28. Dibbacakkhusamà hutvà maññhacivarasaüyutà, 7-
Madhunà sakkharà ceva telena madhuphàõità.

29. Tappità paramannena sabbe te ariyamaõóalà,
[PTS Page 003] [\q   3/]
Ratanàgabbhaü pavisitvà kesariva guhàsayà.

30. Mahàrahamhi sayane sãhaseyyamakappayuü,
Sampajànà samuóhàya sayane pallaïkamàbhujuü,
Gocaraü sabbabuddhànaü jhànaratisamappità.

31. A¤¤e dhammàni desenti a¤¤e kiëanti indhiyà,
A¤¤e abhi¤¤à appenti abhi¤¤àvasibhàvità,
Vikubbanà vikubbanti a¤¤e nekasahassiyo8-

32. Buddhàpi buddhe pucchanti visayaü sabba¤¤umàlayaü,
Gambhiraü nipuõaü ñhànaü pa¤¤àya vinikhujjhare.

33. Sàvakà buddhe pucchanti buddhà pucchanti sàvake,
A¤¤ama¤¤aü ca pucchanti9- a¤¤o¤¤aü10- byàkaronti te.

34. Buddhà paccekabuddhà ca sàvakà paricàrakà,
Evaü sakàya ratiyà11- pàsàde' bhiramanti te.

35. Chattà tiññhantu ratanà ka¤canàvelapantikà12,
Muttàjàlaparikkhittà sabbe13- dhàrentu14- matthake.

36. Bhavantu ceëavitànà soõõatàrakacitatinà,
Vicittamàlyavitànà15- sabbe dhàrentu matthake.

37. Vitatà màlyadàmehi gandhadàmehi sobhità,
Dussadàmehi parikiõõà ratanadàmavibhusità.

1. Atite ma 2. Samàhariü mu a 3. Cattamànà ma 4. Samàhariü mu a 5. Acchàdesiü (?) 6. Sabbanta se ma 7. Mañhà se ma a 8. Anekasatasahassiyo se a¤¤eneka sahassiyo [PTS] se 11. Evaü ratisurammànà [PTS] se 12. Suvaõõajàlàbhi saüyuttaü rajatajàlamaõihi ca [PTS] 13. Muttajàlaparikkhittaü chattaü [PTS] 14. Dhàrenti se 15. Vicittà malya - [PTS] * soõõamaye (aññhakathà.)

[BJT Page 008] [\x   8/]

38. Pupphàbhikiõõà sucittà surabhigandhudhupità, 1-
Gandhapa¤caïgulikatà2- hemacchadanachàdità3-

39. Catuddisà pokkhara¤¤o padumuppalasanthatà,
Sovaõõaråpà khàyantu padumareõurajaggatà.

40. Pupphanatu pàdapà sabbe pàsàdasasa samantato,
Sayaü ca pupphà ¤citvà gantvà4- bhavanamokiruü5-

41. Sikhino tattha naccantu dibbahaüsà pakujare,
Karavikà ca gàyantu dijasaüghà samantato.

42. Bheriyo sabbà vajjantu viõà sabbà ravantu6- tà,
Sabbà saügini vattantu pàsàdassa samantato.

[PTS Page 004] [\q   4/]

43. Yàvatà buddhakhettamhi cakkavàëe tato pare,
Mahantà jotisampannà acchiddà ratanàmàya.

44. Niññhantu soõõapalalaïkà diparukkhà jalantu te,
Bhavantu ekapajjotà dasasahassiparamparà.

45. Gaõikà làsikà ceva naccantu accharàgaõà,
Nànàraïgà padissantu pàsàdassa samantato.

46. Dumagge pabbatagge và sinerugirimuddhani,
Ussàpemi dhajaü sabbaü vicittaü pa¤cavaõõikaü.

47. Narà nàgà ca gandhabbà sabbe devà apentu te,
Namassantà pa¤ajalikà pàsàdaü parivàrayuü.

48. Yaü ki¤ci kusalaü kammaü kattabbaü kiriyaü mama,
Kàyena vàcà manasà tidase sukataü kataü.

49. Ye sattà sa¤¤ino atthi ye ca sattà asa¤¤ino,
Kataü pu¤¤aphalaü mayhaü sabbe bhàgi bhavantu te.

50. Yesaü kataü suviditaü dinnaü pu¤¤aphalaü mayà,
Ye ca tasmiü na jànanti devà gananvà nivedayuü.

51. Sababalokambhi7- ye sattà jivantà'hàrahetukà,
Manu¤¤aü bhojanaü sabbaü labhantu mama tejasà8-

52. Manasà dànaü màya dinnaü manasà pàsàdamàvahiü, 9-
Pujità sabbasambuddhà paccekà jinasàvakà.

53. Tena kammena sukatena cetanàpaõidhãhi ca,
Jahitvà mànusaü dehaü tàvatiüsamaga¤achahaü.

54. Ave bhave pajànàmi devatte atha mànuse,
A¤¤aü gatiü na jànàmi manasà patthanàphalaü.

1. Bhusità se 2. Gulaïkità se 3. Chadanamàlikà se 4. Gandhà [PTS] 5. Motaruü se 6. Rasantu ma 7. Sabbe - [PTS] 8. Cetasà [PTS] se 9. Màpayiü se.

[BJT Page 010] [\x  10/]

55. Devànaü adhiko homi bhavàmi manujàdhipo,
Råpalakkhaõasampanno pa¤¤àya asamo bhave.

56. Bhojanaü vividhaü señhaü ratana¤ca anappakaü,
Nànàvidhàni1- vatthàni nabhà khippaü upenti maü.

57. Pathavyà2- pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi dibbà bhakkhà upenati maü3-

58. Pathavyà2-pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi ratanà sabba upenati maü

[PTS Page 005] [\q   5/]

59. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi sabba gandhà upenati maü

60. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi sabba yànà upenati maü

61. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi sabbà màlà upenati maü

62. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi alaïkàrà upenati maü

63. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi sabbà ka¤¤àupenati maü

64. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi upenati madhusakkharà.

65. Pathavyà pabbate ceva àkàse udake vane,
Yaü yaü hatthaü pasàremi sabba khajjà upenati maü

66. Adhane addhikajane yàcake ca pathàvino,
Dadàma'haü4- dànavaraü sambodhivarapattiyà

67. Nàdento pabbataü selaü gajjento5- bahalaü giriü,
Sadevalokaü hàsento6- buddho loke bhavàma'haü.

68. Disà dasavidhà loke yàyato natthi antakaü,
Tasmi¤ca disàbhàgambhi buddhakkhettà7- asaïkhiyà.

69. Pabhà pakittinà mayhaü yamakà raüsivàhanà,
Etthantare raüsijàlaü àloko vipulo bhave.

70. Etatake lokadhàtumbhi sabbe passantu maü janà,
Sabbe ca sumanà hontu sabbe maü anuvattare, *
(Sabbe maü anuvattanti yàva brahmanivesanaü) +

71. Vissaññha8- madhunàdena amataü bherimàhaniü9-,
Ethentare janà sabbe suõantu madhuraü giraü

72. Dhammameghe pavassanne sabbe hontu anàsavà,
Ye'ttha pacchimakà sattà sotàpannà bhavantu te.

73. Datvà dàtabbakaü dànaü sãlaü puretva'sesato,
Nekkhamme pàramiü gantvà10- patto sambodhimuttamaü.

[PTS Page 006] [\q   6/]

74. Paõóite paripucchitvà katvà viriyamuttamaü,
Khantiyà pàramiü gantvà patto sambodhimuttamaü,

75. Katvà daëhamadhiññhànaü11- puretvà saccapàramiü12-,
Mettàya pàramiü gantvà patetà sambodhimuttamaü.

76. Làbhàlàbhe sukhe sukkhe sammàne càvamànane13,
Sabbattha samako hutvà patto sambodhimuttamaü.

1. Vividhàni ca ma se 2. Puthavyà [PTS] 3. Me [PTS] 4. Yammekataü [PTS] 5. Gacchento ma 6. Sadevakaü hàsayanto ma se 7. Khette ma 8. Visiññha [PTS] 9. Màhane [PTS] se 10. Patvà [PTS] 11. Saccamadhiñana [PTS] 12. Saccapàrami puriya ma se 13. Ca vimànane ma [PTS] * [PTS] potthekesu dissati. + Addhacandakatihi anakariko bhàgo marammapotthakesu ceva seluttaràràmapotthake ca dissati.

[BJT Page 012] [\x  12/]

77. Kosajjaü bhayato disvà viriya¤càpi1- khemato,
âraddhaviriyà hotha esà buddhànusàsanã.

78. Vivàdaü bhayato disvà avivàda¤ca khemato,
Samaggà sakhilà hotha esà buddhànusàsani.

79. Pamàdaü bhayato disvà appamàdaü ca khemato,
Bhavetha'ññhaïgikaü maggaü esà buddhànusàsani.

80. Samàgatà bahu buddhà arahantà ca sabbaso,
Sambuddhe arahante ca vandamànà namassatha,

81. Evaü acintiyà buddhà buddhadhammà acintiyà,
Acintiyesu pasannànaü vipàko hoti acintiyo.

Itthaü sudaü bhagavà attano buddacariyaü2- sambhàvayamàna beddhàpadàniyaü nàma dhammapariyàyaü abhàsitthàni.

[PTS Page 007] [\q   7/]

Atha paccekkhuddhàpadànaü suõàtha.

82. Tathàgataü jevane vasantaü apucchi vedehamuni nataïgo,
"Paccekabuddhà kira nàma honti, bhavanti te hetuhi kehi vãra"

83. Tadà'ha sabba¤¤uvaro mahesã ànandabhaddaü madhurassarena,
Ye pubbabuddhesu3- katàdhikàrà aladdhamokkhà jinasàsanesu.

84. Teneva saüvegamukhena dhãrà vinàpi buddhehi sutikkhapa¤¤à,
ârammaõenàpi paritatakena pacekabodhiü anupàpuõanti.

85. Sabbamhi lokamhi mamaü ñhapetvà paccekabuddhehi samo'va natthi,
Tesaü imaü vaõaõapadesamattaü vakkhàmahaü sàdhu mahàmuninaü.

86. Sayameva buddhànaü mahàisãnaü4- sàdhuni vàkyàni madhuüva 5-khuddaü,
Anuttaraü bhesajaü patthayanatà suõàtha sabbesu pasannacittà.

87. Paccekabuddhànaü samàgatànaü6- paramparavyàkaraõàni yàni,
âdãnavo ya¤ca viràgavatthu yathà ca bodhiü anupàpuõiüsu.

1. Akosajjaü ca se 2. Buddhacaritaü ma 3. Sabbabuddhesu [PTS] mase
4. Mahesinaü ma 5. Madhu¤ca [PTS] madhuva ma 6. Sahagatànaü ma

[PTS Page 008] [\q   8/]
[BJT Page 014] [\x  14/]

88. Saüràgavatthusu1- viràgasa¤¤i rattambhi lokambhi virattacittà,
Hitvà papa¤ce2- vijiya endinàni3- tatheva4- bodhiü anupàpuõiüsu.

89. Sabbesu bhutesu nidhàya daõóaü aviheñhayaü a¤¤atarampi tesaü,
Mettena cittena hitànukampi eko vare khaggavisàõakappo*

90. Sabbesu bhutesu nidhàya daõóaü aviheñhayaü a¤¤atarampi tesaü,
Namettena cittena hitànukampi eko care khaggavisàõakappo

91. Saüsaggajàtassa bhavanti senahà senahanvayaü dukkhamidaü pahoti,
âdinaü senahajaü pekkhamàno eko vare khaggavisàõakappo.

92. Mitte subhajje anukampamàno hàpeti atthaü pañibaddhacitto,
Etaü bhayaü panthave pakkhemàno eko vare khaggavisàõakappo.

93. Vaüso visàlova yathà visanettà puttesu dàresu ca yà apekkhà,
Vaüsakaëirova asajjamàno eko care khagagavisàõakappo.

94. Migo ara¤¤ambhi yathà abaddho ye nicchakaü gacchati gocaràya,
Vi¤¤u naro seritaü pekkhamàno eko vare khaggavisàõakappo.

95. âmantanà hoti sabàyamajjhe va ca5- ñhàne gamane càrikàya,
Anabhijjhitaü seritaü pekkhamàno eko care khaggavisàõakappo.

96. Khióóhà rati hoti sahàyamajjhe puttesu pemaü vipula¤ca hoti,
[PTS Page 009] [\q   9/]
Piyavippayogaü6- vijigucchamàno eko care khaggavisàõakappo.

97. Càtuddiso appañigho ca hoti santussamàno itaritarena,
Parissayànaü sabhità achambhi eko care khaggavisàõakappo.

1. Saràgavatthåsu - ma se 2. Papa¤caü [PTS] 3. Jita endanàni - [PTS]
4. Tattheva [PTS] *ayaü gàthà marammapotthake ca suttanipàte ca na vajjati
5. Vàse mu a 6. Piyababiyogaü ma

[BJT Page 016] [\x  16/]

98. Dussaïgahà pabbajitàpi eke atho gahaññhà gharamàvasantà,
Apposukko paraputtesu hutvà eko care khaggavisàõakappo.

99. Oropayitvà gibhibya¤ajanàni saüsinapatto1- yatà koviëàro,
Chenvàna viro2- gigibandhanàni eko care khaggavisàõakappo.

100. Sace labhetha nipakaü sahàyaü saddhiüvaraü sàdhuvihàri dhiraü,
Abhibhuyya sabbàni parisasyàni careyya tenattamano satimà.

101. No ce labhetha nipakaü sahàyaü saddhiüvaraü sàdhuvihàri dhiraü,
Ràjàva raññhaü vijitaü pahàya eko care màtaïga' ra¤¤eva' nàgo3-

102. Addhà pasaüsàma sabhàyasampadaü seññhà samà sevitabbà sabhàyà,
Ete aladdhà anavajjabhoja eko care khaggavisàõakappo.

103. Disvà suvaõaõasasa pabhassaràni kammàraputtena suniññhitàni,
Saüghaññamànàni duve bhujasmiü eko care khaggavisàõakappo.

104. Evaü dutiyena sabhà mama'ssa vàcàbhilàpo abhisajjanà ca,
Etaü bhayaü àyatiü pekkhamàno eko care khaggavisàõakappo.

[PTS Page 010] [\q  10/]

105. Kàmà hi citrà madhurà manoramà viråparåpena mathetti cittaü,
âdinavaü kàmaguõesu disvà eko care khaggavisàõakappo.

106. äti ca gaõóo ca upadadavo ca rogo ca salla¤ca bha¤cametaü,
Etaü bhayaü kàmaguõesu disvà eko care khaggavisàõakappo.

107. Sita¤ca aõha¤ca khudaü pipàsaü vàtàtape óaüsasiriüsape ca,
Sabbàni pe'tàni abhibbhavitvà4- eko care khaggavisàõakappo.

1. Saüchinnapatto mu a 2. Dhãro se 3. Khaggavisàõakappo su ni
4. Abhisambhavitva su ni.

[BJT Page 018] [\x  18/]

108. Nàgova yuthàni vivajjayitvà saüjàtakhandho padumi uëàro,
Yathàbhirantaü* viharaü1- ara¤¤e eko care khaggavisàõakapepà.

109. Aññhàna taü saïgaõikàratassa yaü phassaye sàmayikaü vimutatiü,
âdiccabandhussa vaco tisamma eko care khaggavisàõakappo.

110. Diññhivisukàni upàtivatetà patto niyàmaü pañiladdhamaggo,
Uppanna¤àõe'mhi ana¤¤anyo eko care khaggavisàõakappo.

111. Tillolupo nikkuho nippipàso nimmakkha2niddhantakasàvamoho,
Niràsayo3- sabbaloke bhavitvà eko care khaggavisàõakappo.

112. Pàpaü sahàyaü pirivajjayetha anatthadassiü visame niviññaü,
Sayaü4- na seve pasutaü pamattaü eko care khaggavisàõakappo.

113. Bahussutaü dhammadharaü bhajetha mittaü uëàraü pañibhàõavantaü,
[PTS Page 011] [\q  11/]
A¤¤àya atthàni vineyya kaükhaü eko care khaggavisàõakappo.

114. Khióóhaü ratiü kàmasukha¤ca loke analaïkaritvà anapekkhamano,
Vibhusanaññhànà cirito saccavàdi eko care khaggavisàõakappo

115. Putta¤ca dàraü pitara¤ca màtaraü dhanàni dha¤¤àni ca khandhavàni,
Hitvàna kàmàni yathodhikàni5- eko care khaggavisàõakappo.

116. Saïgo eso parittaü ettha sobyaü appassàdo dukkhamevettha bhiyyo,
Gaho6- eso iti ¤atvà matimà eko care khaggavisàõakappo.

117. Sandàlayitvàna saüyojanàni jàlaü va' bhotvà7salilambhucàrã,
Aggiva daóóhaü anivattamàno eko care khagagavisàõakappo.

118. Okkhittacakkhu na ca pàdalolo guttindiyo rakkhitamànasàno,
Anavassuto aparióayhamàno eko care khaggavisàõakappo.

* Yathàbhirataü? 1. Vihare su ni 2. Nimmakkho se [PTS] su ni 3. Niràsaüso ma se 4. Passaü se 5. Yatoññhitàni se 6. Gàëho ma kaõóo [PTS] kaóóho se gaëo su ni 7. Hitvà ma se jàlaü pahitvà [PTS]

[BJT Page 020] [\x  20/]

119. Ohàrayitvà1- giyibya¤ajanàni saüchinnapatto yathà pàrichatto,
Kàsàyavattho abhinikkhamitvà eko care khaggavisàõakappo.

120. Rasesu gedhaü akaraü alolo ana¤¤aposi sapadànacàrã,
Kule kule appañibaddhacitto eko care khagagavisàõakappo.

121. Pahàya pa¤càvaraõàni cetaso upakkilese byapanujja sabbe,
Anisasito chejja sinehadosaü2- eko care khaggavisàõakappo.

[PTS Page 012] [\q  12/]

122. Vipiññhi katvàna sukhaü ca dukkhaü3- pubebava ca somana - domanassaü, 4
Laddhànupekkhaü samathaü visuddhaü eko care khaggavisàõakappo.

123. âraddhavirayo5- paramatthapattiyà alinacitto akusitavutti,
Daëhanikkamo thàmabaluppanno eko care khagagavisàõakappo

124. Pañisallànaü6- jhànamari¤camàno7- dhammesu niccaü anudhammacàri,
âdinavaü sammasità bhavesu eko care khagagavisàõakappo.

125. Taõhakkhayaü patthayaü appamatto aneëamugo sutavà satimà,
Saïkhàtadhammo niyato padhànavà eko care khaggavisàõakappo.

126. Sãhova saddesu asantasanto vàtova jàlambhi asajjamàno,
Padumaüva toyena alippamàno eko care khaggavisàõakappo.

127. Sãho yathà dàñhabali pasayha ràjà migànaü abhibhuyyacàri,
Sevetha pantàni senàsanàni eko care khaggavisàõakappo.

128. Metaü upekkhaü karuõaü vimuttiü àsevamàno mudita¤ca kàle,
Sabbena lokena virujjhamàno eko care khaggavisàõakappo.

129. Ràga¤ca dosa¤ca pahàya mohaü sandàlayitvàna saüyojanàni,
Asantasaü jàvitasaïkhayambhi eko care khaggavisàõakappo.

1. Ohàpayitvà ma 2. Chetvà snehapadosaü [PTS] 3. Dukkhaü ca [PTS] 4. Somanassa - [PTS] se su ni 5. âraddhaviro ma. 6. Pañisallina ma pañisallàna [PTS] 7. Jhànapariccamàno ma.

[PTS Page 013] [\q  13/]
[BJT Page 022] [\x  22/]

130. Bhajanti sevanti ca kàraõatthà nikkàraõà dullabhà ajja mittà,
Anattatthapa¤¤à asuci manussà eko care khaggavisàõakappo.

131. Visuddhasãlà suvisuddhapa¤¤à samàbhità jàgariyànuyuttà,
Vipassakà dhammavisesadassi maggaïgabojjhaïgagate vija¤¤à.

132. Su¤¤atappaõihina¤cànimittaü1- àsevayitvà jinasàsanambhi,
Ye sàvakatataü na vajanti dhãrà bhavanti paccekajinà sayambhu.

133. Mahantadhammà bahudhammakàyà cittissarà sabbadukkhoghatiõõà,
Udaggacittà paramatthadassi sãhopamà khaggavisàõakappo.

134. Santindriyà santamanà samàdhi paccattagambhiramatappacàrà2-
Dipà paratthaü idha vijjalantà paccekabuddhà sattaccità'me3-

135. Pahãõasabbàvaraõà janindà lokappadãpà ghanaka¤canàbhà,
Nissaüsayaü lokasudakkhiõeyyà paccekabuddhà sattaccità'me4-

136. Paccekabuddhànaü subhàsitàni caranti lokamhi sadevakambhi,
Sutvà tathà ye na karonti bàlà caranti dukkhesu punappunaü te.

137. Paccekabuddhànaü subhàsitàni madhuü yathà buddamavassavanataü5-
Sutvà tathà ye pañipattiyuttà bhavanti te saccadasà sapa¤¤a

[PTS Page 014] [\q  14/]

138. Paccekabudehi jinehi vuttà6- gàthà7- uëàrà abhinikkhamitvà,
Tà sakyasihena naruttamena pakàsità dhammavijànanatthaü.

139. Lokànukampàya imàni tesaü paccekabuddhàna vikubbitàni,
Saüvegà saïgamati8- mativaóóhanatthaü sayambhusihena pakàsitàni.
- Pacecaka buddhàpadànaü samattaü. -

1. Pa¤¤appaõidhi¤ca tathànimittaü [PTS] su¤¤appanidhiü - ma 2. Paccantasattesu satippacàrà [PTS] se 3. Satataü hità me. Ma. [PTS] se 4. Satataü hità me mase 5. Khuddamiva [PTS] 6. Bhàsità ma 7. Kathà ma se 8. Saüvegasaïgaümati mu a

[PTS Page 015] [\q  15/]
[BJT Page 024] [\x  24/]

1. (Sàriputtattheràpadànaü)

140. Himavattasasa avidåre lambako nàma pabbato,
Assamo sukato mayahaü paõõasàlà sumàpità.

141. Uttànakulà nadikà supatitthà manoramà,
Susuddha1- pulinàkiõõà avidåre mama'ssamà.

142. Asakkharà apabbhàrà sàdu appañigandhikà,
Sandati nadikà tattha sobhayantà mama'ssamaü.

143. Kumbhilà makarà cettha suüsumàrà ca kacchapà,
Caranti nadiyà2- tattha sobhayantà mama'ssamaü.

144. Pàñhinà pàvusà macchà valajà3- mucaürohità,
Maggurà4- papatàyantà5- sobhayanti mama'ssamaü.

145. Ubhokulesu nadiyà pupphino phalino dumà,
Ubhato abhilambantà sobhayanti mama'ssamaü.

146. Ambà sàlà ca6- tilakà pàñali sinduvàrakà7-
Dibbagandhaü8- sampavantipphità mama asasame.

147. Campakà salalà nãpà9- nàgapunnàgaketakà,
Dibbagandhaü8- sampavantipphità mama asasame.

148. Atimuttà asokà ca bhaginimàlà ca pupphità,
Aïkolà bimbijàlà10- ca pupphità mama asasame.

[PTS Page 016] [\q  16/]

149. Keñakà11- kandali ceva godhukà12- tiõasulikà,
Dibbagandhaü8- sampavanti sobhayantà13- mama'sasmaü.

150. Kaõikàrà kaõõikà14- ca asanà ajjunà15- bahu,
Dibbagandhaü sampavanti sobhayantà16- mamassa'maü.

151. Punnàgà giripunnàgà koviëàrà ca pupphità,
Dibbagandhaü sampavanti sobhayantà16- mamassa'maü.

152. Uddàlakà ca kuñajà kadambà vakulà17- bahu,
Dibbagandhaü sampavanti sobhayantà mamassa'maü.

153. âëakà isimuggà ca kadali màtuluïgiyo,
Gandhodakena saüvaddhà phalàni dhàrayanti te.

154. A¤¤e pupphanti padumà a¤¤e jàyanti kesarã,
A¤¤e opupphà padumà pupphità taëàke18- sadà.

1. Saüsuddha [PTS] 2. Sandati nadikà [PTS] se a 3. Balajà ma the jalajà [PTS] 4. Maïgurà(?) 5. Ca patàyanti [PTS] 6. Ambà kolakà [PTS] 7. Sindhucàrikà [PTS] a sindhacàrikà ma se 8. Dibbàgandhà [PTS] a. Se 9. Nimbà the 10. Bimbajàlà ma 11. Ketakà [PTS] 12. Kekhukà [PTS] se 13. Sampavannà sobhayanti ma se 14. Kaõikà [PTS] 15. Aüjani [PTS] se ajjanà ma the aüjanà a 16. Sobhamànà [PTS] 17. Bahulà ma 18. Tadà ma [PTS] se.

[BJT Page 026] [\x  26/]

155. Gabbhaü gaõhanti padumà niddhàvanti mulàliyo,
Siïghàñakapattamàkiõõà1- sobhanti2- taëàke sadà.

156. Nayità ambagandhi ca uttàlà3- bandhujãvakà,
Dibbagandhaü sampavanti taghàke pupphità4- dasà3-.

157. Piñhinà pàvusà macchà valajà mu¤aja - rohità
Saïgulà5- maïgurà6- ceva vasanti taëàke sadà.

158. Kumbhilà suüsumàrà ca tantigàhà ca rakkhasà,
Oguhà7- ajaharaü8- ca vasanti taëàke sadà.

159. Pàrevatà ravihaüsà cakkavàkà nadivarà,
Kokilà sukasàëikà9- upajivantitaü saraü.

160. Kukutthakà kulirakà vane pokkharasàtakà
Dindibhà suvapotà ca upajivanti taü saraü

[PTS Page 017] [\q  17/]

161. Haüsà koka¤cà mayurà ca kokilà tamba cuëàkà,
Pampakà10- jãvaüjivà ca upajivanti taü saraü.

162. Kosikà poññhasisà ca kurarà11- senakà bahu,
Mahàkàlà ca sakuõà upajivanti taü saraü.

163. Pasadà ca varàgà ca càkà12- bheraõóakà13- bahu,
Rohiccà suggapotà14- ca upajivanti taü saraü.

164. Sãha vyagghà ca dipi ca acchakokataracchakà,
Tidhàpabhinnà màtaïgà15- upajivantitaü saraü.

165. Kinnarà vànarà ceva atho pi vanakammikà,
Cetà ca ludadakà ceva upajivanti taü saraü.

166. Tindukàni piyàlàni madhukà kàsumàrayo16-,
Dhuvapphalàni17- dhàrenti avidåre mama'ssamà.

167. Kosumbhà18- salalà nãpà19- sàduphalasamàyutà20-,
Dhuvapphalàni dhàrenti avidåre mama'ssamà.

168. Haritakà àmalakà ambà jambuvibhãñakà21-,
Kolà bhallàtakà billà22- phalàni dhàrayanti te.

169. âluvà ca kalambà ca biëàlitakkaëàni23- ca,
Jivakà sutakà24- ceva bahukà mama assame.

1. Siïghàñi [PTS] se ma saïghàñi the a sipàñi mu a 2. Sobhenti mu a sobhayanti [PTS] 3. Utuëahi [PTS] uttali mu a 4. Pupphità taëàke ma the 5. Saïkulà [PTS] se 6. Maggurà ma the a 7. Ogahà [PTS] 8. Ajakàrà mu a 9. Sàëi ca [PTS] se sàëikà ma the 10. Sampakà [PTS] 11. Kururà the 12. Camarà ma the okà se 13. Gaõóakà ma the 14. Sukapotà ma the puggasa 15. Tidhappahinnà ma the 16. Madhukekà sumàriyo [PTS] the a 17. Dhuvaü mathe a 18. Kosambà ma the 19. Nimbà ma the 20. Sàraphala [PTS] se a 21. Vibhedakà ma the se 22. Belà ma the se bellà [PTS] a 23. Bilàni [PTS] takkolàni the 24. Sabhakà [PTS] saraõà the.

[BJT Page 028] [\x  28/]

170. Assamassàvidurambhi taëàkàsuü1- sunimmità,
Acchodakà sitajalà supatitthà manoramà.

171. Padumuppalasaücchannà puõóarikasamàyutà,
Mandàlakehi2- saüchannà dibbagandho pavàyati3-

172. Evaü sabbaïgasampanne pupphite phalite vane,
Sukate assame ramme viharàmi ahaü tadà4-

173. Sãlavà vatasampanno jhàyã jhànarato sadà,
Pa¤càbhi¤¤àbalappatto5- suruci nàma tàpaso.

174. Catubbisasahassàni sissà mayhaü upaññhahuü,
Sabbeva bràhmaõà ete jàtimanto yasassino.

175. Lakkhaõe itihase ca sanighaõóusakeñubhe,
Padakà veyyàkaraõà sadamme6- pàramiü gatà.

[PTS Page 018] [\q  18/]

176. Uppàtesu7- nimittesu lakkhaõesu ca kovidà,
Pathavyà bhumyantalikkhe8- mama sisasà susikkhità.

177. Appicchà nipakà ete appàhàrà alolupà,
Làbhàlàbhena santuññhà parivàrenti maü sadà.

178. Jhàyã jhànaratà dhãrà santacittà samàbhità,
âki¤ca¤¤aü patthayantà parivàrenti maü sadà.

179. Abhi¤¤àpàramippattà pettike gocare ratà,
Antalikkhacarà dhãrà parivàrenti maü sadà.

180. Saüvutà chasu dvaresu anejà rakkhitindriyà,
Asaüsaña ca te dhãrà mama sissà duràsadà.

181. Pallaïkena nisajjàya ñhàna9- vaïkamanena ca,
Vitinàmenti te rattiü mama sissà duràsadà.

182. Rajaniye na rajjanti dusasniye na dussare,
Mohaniye na muyhanti mama sissà duràsadà.

183. Iddhiü vimaüsamànà te vattanti niccakàlikaü,
Pañhaviü te pakampenti sàrambena duràsadà.

1. Taëàkàpi the taëàkàsu [PTS] 2. Mandàrakehi the 3. Dibbagandhà pavàyare the 4. Tadà ahaü the 5. Phalappatto [PTS] se 6. Saddhamme [PTS] se 7. Uppadesu [PTS] se 8. Bhummantalikkhe the [PTS] 9. òhànà [PTS] se.

[BJT Page 030] [\x  30/]

184. Kiëamànà ca te sissà kãëanti jhàyakãëitaü,
Jambuto phalamànenti mama sissà duràsadà.

185. A¤¤e gacchanti goyànaü a¤¤e pubbavidehakaü1-
A¤¤e ca uttarakuruü esanàya duràsadà.

186. Purato khàriü pesenti pacchato'va vajanti te,
Catubbisasahassehi chàditaü hoti ambaraü.

187. Aggipàki anaggica danto dukkhalikà pi ca,
Asamena koññakà2- keci pavattaphalabhojane.

188. Udakorohanà3- keci sàyaü pàto sucità,
Toyàbhisecanakarà4- mama sissà duràsadà.

189. Paråëhakacchanakhalomà païkadantà rajassirà,
Gandhità silagandhena mama sissà duràsadà.

[PTS Page 019] [\q  19/]

190. Pàtova sannipatitvà5- jañilà uggatàpanà,
Làbhàlàbhaü pakittetvà gacchanti ambare tadà.

191. Etesaü pakkamantànaü mahàsaddo pavattiti,
Ajinacammasaddena modità6- honti devatà.

192. Diso disaü pakkamanti antalikkhacarà isã,
Sake balenupatthaddhà7- te gacchanti yadicchakaü.

193. Pañhavikampakà ete sabbeva tabhacàrino,
Uggatejà duppasahà sàgaro'va akhobhiyà.

194. òhànavaïkamino8- keci keci nesajjikà isã,
Pavattabhojanà keci mama sissà duràsadà.

195. Ttovihàrino ete hitesã sabbapàõinaü,
Anattukkaüsakà sabbe na te vambhenti kassaci.

196. Siharàjàva 'sambhità9- gajaràjàva thamavà,
Duràsadà vyagghàriva àgacchanti mama'ntike.

1. Pubbavidehanaü ma [PTS] se 2. Koññhakà [PTS] koññikà mu a 3. Rohakà [PTS] se 4. Sekacaraõi [PTS] se secakaraõà ma 5. Sannipàtetvà ma se a 6. Mudità ma se a 7. Sakabale [PTS] 8. òhànavaïkamiyà [PTS] 9. Ca chambhità the

[BJT Page 032] [\x  32/]

197. Vijjàdharà devatà ca nàgàgandhabbarakkhasà,
Kumbhaõóà dànavà garuëà upajivanti taü saraü.

198. Te jañàkhàribharità1- ajinuttaravàsanà2,
Antalikkhacarà sabbe upajivanti taü saraü.

199. Sadànucchavikà ete a¤¤ama¤¤aü sagàravà,
Catubbisasahassànaü khipitasaddo3- na vijjati.

200. Pàde pàdaü nikkhipantà appasaddà susaüvutà,
Upasaïkamma sabbe'va sirasà vandare mamaü.

201. Tehi sissehi parivuto santehi ca tapassibhi,
Vasàmi assame tattha jhàyã jhànarato ahaü.

202. Isinaü silagandhena pupphagandhena cubhayaü,
Phalãnaü phalagandheõa gandhito hoti assamo.

203. Rattindivaü na jànàmi arati me na vijjati,
Sake sisse ovadanto bhayyo hàsaü labhàma'haü.

204. Pupphànaü pupphamànànaü phaëàna¤ca vipaccataü
Dibbà gandhà pavàyanti sobhayantà mama'sasamaü

[PTS Page 020] [\q  20/]

205. Samàdhimbhà vuññhahitvà àtàpi nipako ahaü,
Khàribhàraü gahetvà vanaü ajjhogahiü tadà.
206. Uppàte supine càpi lakkhaõesu susikkhito,
Pavattamànaü4- mantapadaü dhàrayàmi ahaü tadà5-

207. Anomadassi bhagavà lokajeññho naràsabho,
Vivekakàmo sambuddho bhimavantamupàgami.

208. Ajjhogahetvà himavantaü aggo kàruõiko muti,
Pallaïkaü àbhujitvà nisãdi purisuttamo.

209. Tattha'ddasàsiü6- sambuddhaü sappabhàsaü manoramaü,
Indivaraü'va jalitaü àdittaü'va hutàsanaü.

210. Palantaü diparukkhaü'va vijjuü gagane7- yathà,
Suphullaü sàlaràjà va addasaü lokanàyakaü.

211. Ayaü nago mahàvãro dukkhassa'ntakaro muni,
Imaü dassanamàgamma sabbadukkhà8- pamuccare.

212. Disvàna'haü devadevaü lakkhaõaü upadhàrayiü,
Buddho nu kho na và buddho handa passàmi9- cakkhumaü.

1. Bhàrikà [PTS] the 2. Vàsino ma [PTS] se. 3. Khitta saddo [PTS]
4. Vattamànaü ma se 5. Sadà ma se 6. Tamaddasàhaü the ma se
7. Vijjutaügagane the vijjuüvabbhaghane [PTS] 8. Sabbe dukkhà [PTS] 9. Taü namassàmi the

[BJT Page 034] [\x  34/]

213. Sahassàràni cakkàni dissanti caraõuttame,
Lakkhaõàni'sasa disvàna niññhaü gacchiü tathàgate.

214. Sammajjaniü gahetvàna sammajjitvàna'haü kadà,
Atha1- pupphe samànetvà buddhaseññhaü apåjayiü.

215. Pujayitvàna sambuddhaü oghatiõõamanàsavaü,
Ekaüsaü ajinaü katvà namassiü lokanàyakaü.

216. Yena ¤àõena sambuddho viharittha2- anàsavo,
Taü ¤àõaü kittayissàmi suõàtha mama bhàsato.

217. Samuddharasi'maü lokaü sayambhu amitodaya,
Tava dasasnamàgamma kaïkhàsotaü taranti te.

218. Tuvaü sattathà ca ketu ca dhajo yupo ca pàõinaü,
Paràyaõo pàtiña ca dipo ca dipaduttamo.

219. Sakkà samudde udakaü3- pametuü àëhakena và,
Na tveva tava sabba¤¤u ¤àõaü sakkà pametave.

220. Dharetuü pañhaviü sakkà ñhapetvà tulamaõóale,
Na tveva tava sabba¤u¤àõaü sakkà dharetave.

[PTS Page 021] [\q  21/]

221. âkàsaü manituü sakkà rajjuyà aïgulena và,
Na tveva tava sabba¤u¤àõaü sakkà pametave.

222. Mahàsamudde udakaü pañhaviü cà'khilaü jahe, 4-
Buddha¤àõaü upàdàya upamàto5- na yujjare.

223. Sadevakassa lokassa cittaü yesaü6- pavattati.
Antojàlikatà7- ete tava ¤àõambhi cakkhuma.

224. Yena ¤àõena pattosi kecalaü bodhimuttamaü,
Tena ¤àõena sabba¤¤u maddasi paratittiye.

225. Imà gàthà thavitvàna8- suruci nàma tàpaso,
Ajinaü pattharitvàna pañhaviyaü nisãdi so.

226. Cullàsitisahassàni ajjhogàëho mahaõõave,
Accuggato tàvadeva giriràja pavuccati.

1. Aññhà [PTS] se 2. Vihareti ma viharati [PTS] 3. Samudde udakaü sakkà the 4. Pañhavi càkhilà jahe [PTS] pañhavi akhilà jañe ma 5. Upamà te [PTS] 6. Sesaü se 7. Antojàlagatà [PTS] a 8. Payitvàna [PTS]

[BJT Page 036] [\x  36/]

227. Tàva accuggato nerå àyato vitthato ca so,
Cuõõito aõubhedena koñisatasahassaso1-

228. Lakkhe ñhapiyamànambhi parikkhayamagacchatha,
Na ttheva tava sababa¤¤u ¤àõaü sakkà pametave2-

229. Sukhumacchikena jàlena udakaü yo parikkhipe,
Ye keci udake pàõà antejàlikatà siyuü.

230. Tatheva hi mahàvãra ye keci puthu titthiyà,
Diññhigahanapakkhantà3- paramàsena mohità.

231. Tava suddhena ¤àõena anàvaraõadassinà,
Antojàlagatà4- ete ¤àõaü te nàtivattare.

232. Bhagavà tamhi samaye anomadassi mahàyaso,
Vuññhahitvà samàdhimhà disaü olokayi jino.

233. Anomadassi munino nisabho nàma sàvako,
Parivuto satasahassehi santacittehi tàdihi.

234. Khiõàsavehi suddhehi chaëabhi¤¤ehi jhàyibhi, 5-
Cittama¤¤àya buddhassa upesi6- lokanàyakaü.

235. Antalikkhe ñhità tattha padakkhiõamakaüsu te,
Namassantà pa¤ajalikà otaruü buddhasantike.

236. Anomadasasi bhagavà lokajeññho naràsabho,
Bhikkhusaïghe7- nisãditvà sãtaü pàtukari jino.

237. Varuõo nàmu'paññhàko sabba¤¤ussa mahesino, 8-
Ekaüsaü civaraü katvà apucchi lokanàyakaü.

[PTS Page 022] [\q  22/]

238. "Ko nu kho bhagavà hetu sitakammassa satthuno?
Na hi buddhà ahetu hi sãtaü pàtukaronti te"

239. Anomadassi bhagavà lokajeññho naràsabho,
Saïghamajjhe9- tisiditvà imaü gàthamabhàsatha.

140. 'Yo maü pupphena pujesi ¤àõa¤càpi anutthavi,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha mamabhàsato'

141. Buddhassa girama¤¤àya sabbe devà samàgatà,
Saddhammaü sotukàmà te sambuddhaü upasaïkamuü.

1. Sahassiyo ma [PTS] 2. Khayeta ce the 3. Pakkhandà ma the [PTS]
4. Jàlikà ma 5. Tàdihi [PTS] 6. Upeti the 7. Bhikkhumajjhete 8. Anomadasasissa satthuno ma the se 9. Bhikkhumajjhe the se

[BJT Page 038] [\x  38/]

242. Dasasu1- lokadhàtusu devatà yà2- mahiddhikà,
Saddhammaü sotukàmà te sambuddhaü upasaïkamuü.

243. "Hatthi assà rathà patti senà ca caturaïgini, parivàressanti 'maü3- niccaü buddhapåjàyidaü phalaü.

244. Saññhituriyasahassàni bheriyo samalaïkatà,
Upaññhissanti'maü 4- niccaü buddhapujàyi'daü.

245. Soëasitthisahassàni nàriyo samalaïkatà,
Vicittavatthàbharaõà àmuttamaõikuõaóalà.

246. Aëàrapambhà hasulà5- susa¤¤à tanumajjhimà,
Parivàressanti'maü niccaü buddhapuràyi'daü.

247. Kappasatasahassàni devaloke ramissati,
Sahassakkhantuü cakakvatti ràjà raññhe bhavissati.

248. Sahassakkhantuü devindo devarajjaü karissati,
Padesarajjaü vipulaü gaõanàto asaïkhiyaü.

249. Pacchimbhave sampatte6- manussattaü gamissati,
Bràhmaõi 'sàriyà' nàma dhàrayissati kucchinà.

250. Màtuyà nàmagottena pa¤¤àyissata'yaü naro,
Sàriputto'ti nàmena tikkhapa¤¤o bhavissati.

251. Asitikoñi7- chaóóetvà pabbajissata'ki¤cano,
Gavesanto santipadaü carissati mabhiü imaü.

252. Aparimeyye8- ito kappe okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena satthà loke bhavissati.

253. Tassa dhammesu dàyàdo oraso dhammanimmito,
Sàriputto ti nàmena hessati aggasàvako.

[PTS Page 023] [\q  23/]

254. Ayaü bhàgirathi9-gaïgà himavantà pabhàvità,
Mahàsamuddamappeti tappayanti mahodadhiü.

255. Tathevà yaü sàriputetà sake tisu10- visàrado,
Pa¤¤àya pàramiü gananvà tappayissati pàõino.

156. Himavantaü upàdàya sàgara¤ca mahosadadhiü,
Ettha'ntare yaü pulinaü gaõanàto asaïkhiyaü.

157. Tampi sakkà asesena saïkhàtuü gaõanà yathà,
Na tveva sàriputtassa pa¤¤àya nto bhavissati.

1. Sabbesu the 2. Devakàyà mu a 3. Parivàrenti taü [PTS] 4. Taü [PTS] 5. Phasulà [PTS] 6. Pacchime bhavasampatte ma the 7. Koñiü ma the
8. Appameyya ma 9. Bhàgirasi ma [PTS] 10. Sàke tisu ma the a

[BJT Page 040] [\x  40/]

258. Lakkhe ñhapiyamànambhi khiye gaïgàya vàlukà,
Na tveva sàriputtassa pa¤¤àya nto bhavissati.

259. Mahàsamudde åmiyo gaõanàto asaïkhiyà,
Tatheva sàriputtasasa pa¤¤àya'nto na hessati.

260. âràdhayitvà sambuddhaü gotamaü sakyapuïgavaü,
Pa¤¤àya pàramiü gantvà hessati agagasàvako

261. Pavattinaü dhammacakkaü sakyaputtena tàdinà,
Anuvantessani sammà1- vassento2- dhamamavuññhiyota

262. Sabbametaü abhi¤¤àya gotamo sakapuïgavo,
Bhikkhusaïghe nisãditvà aggaññhàne ñhapessati.

263. Aho me sukataü kammaü anomadassissa satthuno,
Yassà'haü kàraü katvàna sabbattha pàramiü gato.

264. Aparimeyye kataü kammaü phalaü dassesi me idha,
Sumutto saravegova kilese jhàpayiü ahaü.

265. Asaïkhataü gavesanto nibbàõaü acalaü padaü,
Vicinaü titthiye sabbe tadà'haü saüsariü bhave.

266. Yathàpi vyàdhito poso pariyeseyya osadhaü,
Vicineyya vanaü3- sabbaü vyàdhito parimuttiyà.

267. Asaïkhataü gavesanto nibbàõaü amataü padaü,
Abbokiõõaü4- pa¤casataü pabbajiü isipabbajaü.

268. Jañibhàrena bharito ajinuttaranivàsano5-
Abhi¤¤àpàramiü gantvà brahmalokaü agaccha'haü

[PTS Page 024] [\q  24/]

269. Natthi bàhirake6- suddhi ñhapetvà jinasàsanaü,
Ve keci buddhimà sattà sujjhanti jinasàsane.

270. Attakàramayaü7- etaü nayidaü itihitihaü, 8-
Adaïkhataü gavesanto kutitthaü sa¤cariü ahaü.

1. Anuvattisasti sadadhammaü ma the 2. Vassanto ma the [PTS] se
3. Dhanaü ma the 4. Avyakiõõaü [PTS] 5. Nivàsaha ma [PTS] se
6. Bàhiyake the 7. Atthakàmaü mamaü [PTS] se 8. Itihaü tadà [PTS] se.

[BJT Page 042] [\x  42/]

271. Yathà sàratthiko poso kadaliü chetvàna phàlaye,
Na tattha sàraü vindeyya sàrena ritatako hi so.

272. Tatheva titthiyà loke nànàdiññhi bahujjanà,
Asaïkhatena rittà'se1- sàrena kadali yathà

273. Pacchãmabhave sampatte2- brahmabandhu ahosa'haü,
Mahàbhogaü3- chaóóhayitvà pabbajiü anagàriyaü.
( Pañhamabhàõavàraü )

274. Ajjhàyako mantadharo tiõõaü vedànapàragu,
Bràhmaõo sa¤ajayo nàma tassa mule vasàmahaü.

275. Sàvako te mahàvãra assaji nàma bràhmaõo,
Duràsado uggatejo piõóàya carati tadà4-

176. Tamaddasàsiü5- sappa¤¤aü muniü mone samàhitaü,
Santacittaü mahànàgaü suphullaü padumaü yathà.

277. Disvà me cittamuppajji6- sudannaü suddhamànasaü,
Usabhaü pavaraü viraü arahà yaü bhavissati.
278. Pàsàdiko iriyati abhiråpo susaüvuto,
Uttame damathe danto amatadassi7- bhavissati.

279. Yannunà'haü uttamatthaü puccheyyaü tuññhamànasaü,
So me puññhà kathessati pañipucchàma haü tadà.

280. Piõóapàtaü8- carantassa pacchato agamàsa'haü,
Okàsaü pañimànetto pucchituü amataü padaü.

281. Vithantare9- anuppatataü upagantvàna puccha'haü,
Kathaü gotto'si tvaü vãra kassa sisso'si màrisa?

282. So me puññhà viyàkàsi asambhitova10- kesarã,
Buddho loke samuppanto tasasa sisso'mbhi àvuso

[PTS Page 025] [\q  25/]

283. Kidisaü te mahàvãra anujàta mahàyasa, 11-
Buddhassa sàsanaü dhammaü? Sàdhu me kathayassu bho.

1. Rittàva [PTS] 2. Pacchime bhava ma the 3. Koñiyo sataü [PTS]
4. Sadà [PTS] 5. Tamaddasàhaü ma the tamaddasàmi se 6. Vitatimuppajji ma the
7. Anomadassi ma 8. Piõóacàraü [PTS] 9. Vithintare ma the 10. Ajambhitova the 11. Mahàyaso [PTS]

[BJT Page 044] [\x  44/]

284. So me puññhà kathi1- sabbaü gambhiraü nipuõaü padaü,
Taõhàsallassa bhantàraü sabbadukkhàpanudanaü2-

285. "Ye dhammà hetuppabhavà tesaü hetuü tathàgato àha,
Tesa¤ca yo nirodho, evaüvàdi mahàsamaõo"

286. So'haü vissajjite pa¤eha pañhamaü phalamajjhagaü,
Virajo vimalo àsiü sutvàna jinasàsanaü.

287. Sutvàna munino vàkyaü passitvà dhammamuttamaü,
Pariyogàëhasaddhammo ima gàthaü abhàsa'haü.

288. "Eso' va dhammo yadi tàvadeva paccabyathà padamasokaü,
Adiññhaü abbhathãtaü bahukehi3- kappanahutehi.

289. Svàhaü dhammaü gavesanto kutitthe sa¤cariü ahaü,
So me attho anuppatto kàlo me nappamajjituü"

290. Tosiko'haü assajinà patvàna acalaü padaü,
Sahàyakaü gavesanto assamaü agamà'sabhaü

291. Duratova mamaü disvà sahàyo me susikkhito,
Iriyàpathasampanno4- idaü vacanamabravi.

292. Pasannamukhanetto'si munibhàvova dissati
Amatàdhigato kacci nibbàõaü accutaü padaü?

293. Subhànuråpo àyàsi àne¤ajakàrito viya,
Dantova dantadamathe5- upasantosi bràhmaõa.

294. Amataü mayà adhigataü sokasallapanudanaü, 6-
Tvampi taü adhigacchàhi7- gacchàma buddhasantikaü.

295. Sàdhu'ti so pañissutvà6- sahàyo me susikkhito,
Hatthena hatthaü gaõhitvà upàgami9- tava ntikaü10-

1. Kathaü ma 2. Dukkha - ma the 3. Bahuhi ma 4. Ariyàpathaü mama disvà ma the
5. Dannovuttamadamathe mu a 6. Salla visodhanaü the sallavinodàü [PTS] se
7. Adhigacchasi ma [PTS] se 8. Sàdhuni pañisuõitvà ma the se 9. Upagamma ma
10. Santhusantikaü [PTS]

[BJT Page 046] [\x  46/]

296. Ubhopi pabbajissàma sakyaputta tava'ntike, 1-
Tava sàsanamàgamama viharàma anàsavà.

297. Kolito iddhiyà seññho ahaü pa¤¤àya pàrago,
Ubhova ekato hutvà sàsanaü sobhayàmase.

[PTS Page 026] [\q  26/]

298. Apariyositasaïkappo kutitthe sa¤cariü ahaü,
Tava dassanamàgamma saïkappo purito mama.

299. Pañhaviyaü patiññhàya pupphanti samaye dumà,
Dibbagandhà sampavanti nosenti sabbapàõinaü2-

300. Tathevà'haü mahàvãra sakyaputta mahàyasa,
Sàsane te patiññhàya samaye'sàmi pupphituü.

301. Vimuttipupphaü esanto bhavasaüsàramocanaü,
Vimuttipupphalàbhena tosemi sabbapàõinaü.

302. Yàvatà buddhakhettambhi ñhapetvàna mahàmuniü,
Pa¤¤àya sadiso natthi tava puttassa cakkhuma.

303. Suvinità ca te sissà parisà ca susikkhità,
Uttame damathe dantà parivàrenti taü sadà.

304. Jhàyã jhànaratà dhãrà santacittà samàhità,
Munã moneyyasampannà parivàrenti taü sadà.

305. Appicchà nipakà dhãrà appàhàrà àlolupà,
Vivekàbhiratà dhãrà parivàrenti taü sadà.

306. âra¤¤akà dhutadharà jhàyino lukhacãvarà,
Vivekàbhiràtà dhãrà parivàrenti taü sadà.

307. Pañipannà phalaññhà ca sekhà phalasamaïgino,
âsiüsakà3- uttamatthaü parivàrenti taü sadà.

308. Sotàpannà ca vimalà sakadàgàmino ca ye,
Anàgàmi ca arahà parivàrenti taü sadà.

309. Satipaññhanakusalà bojjhaïgabhàvanàratà,
Sàvakà te bahu sabbe parivàrenti taü sadà

1. Sakya puttassa santike the 2. (Evaü sabbattha) 3. âsisakà ma the.

[BJT Page 048] [\x  48/]

310. Iddhipàdesu1- kusalà samàdhibhàvanàratà,
Sammappadhànamanuyuttà parivàrenti taü sadà.

311. Tevijjà chaëabhi¤¤à ca iddhiyà pàramiü gatà,
Pa¤¤àya pàramiü pattà parivàrenti taü sadà.

312. Edisà te mahàvira tava sissà susikkhità,
Duràsadà uggatejà parivàrenti taü sadà.

313. Tehi sissehi parivuto sa¤¤atehi tapassihi,
Migaràjàva'sambhito2- uëuràjava sobhasi.

314. Pañhaviyaü patiññhàya ruhanti dharaõiråhà,
Vepullataü pàpuõanti phala¤ca adadyanti te.

[PTS Page 027] [\q  27/]

315. Pañhavisadiso tvaü'si sakyaputta mahàyasa,
Sàsane te patiñaya labhanti amataü phalaü.

316. Sindhu sarasasati ceva tadiyo candabhàgikà, 3-
Gaïgà ca yamunà ceva sarakhu ca atho mahi

317. Etàsaü sandamànànaü sàgaro sampañicchati,
Jahanti purimaü nàmaü sàgarotve'va ¤àyati.

318. Tathe'vime catubbaõõà4- pabbajitvà tava'ntike,
Jahanti purimaü nàma buddhaputtàni ¤àyare.

319. Yathàpi cando vimalo gacchaü àkàsadhàtuyà,
Sabbe tàragaõe loke àbhàya atirocati.

320. Tathe tvaü mahàvãra parivuto devamànuse,
Ete sabbe atikkamma jalasã sabbadà tuvaü.

321. Gambhire uññhità åmi na velaü ativattare, 5-
Sabbàva velaü6- phusanti, saüvuõõà vikiranti tà

322. Tatheva titthiyà loke nànàdiññhi bahujjanà,
Dhammaü vaditukàmà7- te nàtivattanti taü muniü.

323. Sace ca taü pàpuõanti pañivàdehi8- cakkhuma,
Tavantikaü upàgantvà sa¤cuõõàva bhavanti te.

324. Yathàpi udake jàtà kumudà mandàlakà9- bahu,
Upalimpanti toyena kadadama10- kalalena ca.

325. Tatheva bahukà sattà loke jàtà viråhare,
Aññità ràgadosena kadadame kumudaü yathà.

326. Yathàpi padumaü jalajaü jalamajjhe viråhati,
Na so11- limpati toyena pariyuddho12- hi kesarã.

1. Iddhipàde ca ma 2. Cambhito the 3. Bhàgiyo [PTS] 4. Catuvaõõà ma [PTS] 5. Ativattani ma [PTS] se 6. Sabbà velaü ma [PTS] the 7. Vàditukàmà ma the dhàritukàma [PTS] se 8. Parivàrehi se 9. Maddàlikà [PTS]
10. Kassamaü ma the 11. Taü the 12. Parisuddhaü the.

[BJT Page 050] [\x  50/]

327. Tatheva tvaü mahàvãra goke jato mahàmuni,
No palimpasi1- lokena toyena padumaü yathà.

328. Yathàpi ramamake mase bahu pupphanti vàrijà,
Nàtikkamanti taü màsaü samayo pupphanàya so.

[PTS Page 028] [\q  28/]

329. Tatheva tvaü sakyaputta pupphito te vimutatiyà,
Sàsanaü nàtivattanti2- padumaü vàrijaü yathà.

330. Supupphito sàlaràjà dibbaü gandhaü pavàyati,
A¤¤asàlehi parivuto sàlaràjàva sobhani.

331. Tatheva tvaü mahàvãra buddha¤àõena pupphito,
Bhikkhusaïghaparivuto sàlaràjàva sobhasi.

332. Yathàpi solo himavà osadho sabbapàõinaü,
Nàgànaü asuràna¤ca devatàna¤ca àlayo.

333. Tatheva tvaü vahàvãra osadho viya pàninaü,
Tevijjà chaëabhi¤¤à ca iddhiyà pàramiü gatà.

334. Anusiññhà mahàvãra tayà kàruõikena te,
Ramanti dhammaratiyà vasanti tava sàsane.

335. Vigaràjà yathà sãho abhinikkhamma àsayà,
Catuddisà viloketvà3- tikkhantuü abhinàdati4-

336. Sabbe migà uttasanti migaràjassa gajjato,
Tathà hi jàtimà eso pasu5- tàseti sabbadà.

337. Gajjato te mahàvãra vasudhà sampakampati, 6-
Bodhaneyyaü cakkhujjhanta tasanti màrakàyikà.

338. Tasanti titthiyà sabbe nadato te mahàmune, 7-
Kàkasenàva vibabhantà8- migara¤¤à yathà migà.

339. Ye keci gaõino loke satthàroti pavuccare,
Paramparàgataü dhammaü desenti parisàya te.

340. Na he vaü9- tvaü mahàvãra dhammaü desesi pàõinaü,
Sàmaü saccàni bujjhitvà kevalaü bodhipakkhiyaü.

1. Limpati ma the 2. (Evaü sabbattha) 3. Disànuloketvà ma catuddisaü the
4. Abhinàdayi ma the se 5. Pasuü ma 6. Vasudhàyaü pakampani the ma 7. Mahàmunima the 8. Kàkà senàva vibbhanti ma the 9. Naheva [PTS] natvevaü ma the

[BJT Page 052] [\x  52/]

341. âsayànusayaü ¤atvà indriyànaü balàbalaü,
Bhabbàbhabbe viditvàna mahàmeghova gajjasi.

342. Cakkavàëapariyantaü1- nisinnà parisà bhave,
Nànàdiññhà vicintentà2- vimaticchedanàya taü.

[PTS Page 029] [\q  29/]

343. Sabbesaü cittama¤¤àya opammakusalo muni,
Ekaü pa¤ahaü kathentova vimatiü chindasi3- pàõinaü.

344. Upatissasadiseheva4- vasudhà purità bhave,
Sabbeva te pa¤ajalikà kittayuü lokanàyakaü.

345. Apatissasadiseheva4- vasudhà purità bhave,
Parimetuü na sakkeyyuü5- appameyyà tathàgatà.

346. Yathà sakena thàmena kittito hi mayà6- jino,
Kappakoñimpi kittentà evameva pakittayuü.

347. Sace hi koci devo và manusso và susikkhito,
Pametuü parikappeyya7- vighàtaü va labheyya so.

348. Sàsane te patiññhàya sakyaputta mahàyasa,
Pa¤¤àya pàramiü gantvà viharàmi anàsavo.

349. Titthiye sampamaddàmi vattemi jinasàsanaü,
Dhammasenàpati ajja sakyaputassa sàsane.

350. Aparimeyye kataü kammaü phalaü dassesi me idha,
Sukhitto saravegova kilese jhàpayiü ahaü8-

351. Yo koci manujo bhàü dhàreyya matthake sadà,
Bhàrena dukkhito asasa bhàrehi bharito tathà.

352. ôayhamàno tihagagihi bhavesu saüsariü ahaü,
Bharito bhavabhàrena neruü uccàrito9- yathà.

353. Oropito ca me bhàro bhavà ugghàñità mayà,
Karaõiyaü kataü sabbaü sakyaputtassa sàsane.

354. Yàvatà buddhakhettambhi ñhapetvà sakyapuïgavaü,
Ayaü aggomhi pa¤¤àya sadiso me na vijjati.

1. Pariyantà ma the se 2. Vicintenti [PTS] vicinattà the 3. Chindi ( sabbattha) 4. Apadisasadiseheva [PTS] a 5. Na pappeyyuü. Te [PTS] napabbeyyuü ma 6. Mahà [PTS] se 7. Puritaü parikaóióhesya [PTS] se a 8. Jhàpayi mama a mu. 9. Giriü uccàrito mu a giriü udadharito the se

[BJT Page 054] [\x  54/]

355. Samàdhimhi sukusalo iddhiyà pàramiü gato,
Icchàmàno ca'haü ajja sahassaü abhinimminena.

[PTS Page 030] [\q  30/]

356. Anupubbavihàrassa visabhuto mahàmuni,
Kathesi sàsanaü mayhaü nirodo sayanaü mama.

357. Dibbacakkhu visuddhaü me samàdhikusalo ahaü,
Sammappadhànànuyutto bojjhaïgabhàvanàrato.

358. Sàvakena hi pattabbaü sabbameva kataü mayà, 1-
Lokatàthaü ñhapetvàna sadiso me na vijjati.

359. Samàpattinayakusalo2- jhànavimokkhànaü khippalàbhi3,
Bojjhaïgabhàvanàrato sàvakaguõapàramiü gato'smi4-

360. Sàvakaguõenàpi phussena5- buddhiyà purisuttamagàravà, 6-
Saddhàya saïgahitaü7- cittaü sadà sabrahmacàrisu.

361. Uddhañaviso va 8- sappo chinnavasàõova usabho,
Nikkhittamànadappo9- upemi garugàravena gaõaü.

362. Yadi råpani bhatvayya pa¤¤à me vasumati na sameyya,
Anomadassissa bhagavato phalametaü ¤àõathavanàya10-

363. Pavattinaü dhammacakkaü sakyaputtena tàdinà,
Anuvattemahaü sammà11- ¤àõathavanàyidaü phalaü.

364. Mà me kadàci pàpicechà kusito hinavãriyo,
Appassuto anàcàro sameto ahu katthaci.

365. Bahussuto ca medhàvi sãlesu susamàbhito,
Cetosamathànuyutetà api muddhati tiññhatu.

366. Taü vo vadàmi bhadhadante yàvantettha samàgatà,
Appicchà hotha santuññhà jhàyã jhànaratà sadà.

[PTS Page 031] [\q  31/]

367. Yamahaü pañhamaü disvà virajo vimalo ahuü,
So me àcariyo dhãro assaji nàma sàvako.

368. Tassàhaü vàhasà ajja dhammasenàpati ahuü,
Sabbattha pàramiü patvà12- viharàmi anàsavo.

369. Yo me àcariyo àsi assaji nàma sàvako,
Yassaü disàyaü vasati usasisamhi karomahaü.

1. Kataü mama [PTS] se 2. Samàpattinaü kusalo ma the samàpattivinaya se
3. Jhànavimokkhapañilàbhi the vimokkhakhippalàbhi ma. 4. Sàvakapàramiü gato the sàvakapàramiü ma 5. Phusena se [PTS] 6. Parisuttamabhàravà [PTS] se gàravaü the 7. Sabbesaü sahinaü the yaü saddhàsaïgahitaü ma 8. Udadhata ma [PTS] the
9. Dappova ma the 10. ¥àõathomanàya se 11. Anuvattesahaü sabbaü ma the 12. Patto se.

[BJT Page 056] [\x  56/]

370. Mama kammaü saritvàna gotamo sakyapuïgavo, .
Bhikkhusaïghe nisãditvà aggaññhàne ñhapesi maü.

371. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

372. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü*

373. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*
Itthaü sudaü àyasmà sàriputto thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Sàriputtattherassa apadànaü pañhamaü. -

2. Mahàmoggallànattheràpadànaü.

374. Anomadassã bhagavà lokajeññho naràsabho,
Vihàsi himavantamhi devasaïghapurakkhato.

375. Varuõo nàma nàmena nàgaràjà ahaü tadà,
Kàmaråpã vikubbàmi1- mahodadhinivàsahaü2-

376. Saïgaõiyaü3- gaõaü hitvà turiyaü paññhapesahaü,
Sambuddhaü parivàretvà vàdesuü accharà tadà.

377. Vajjamànesu turiyesu4- devà turiyàni5- vajjayuü, 6-
Ubhinnaü saddaü sutvàna budedhàpi7- sampabujjhatha.

378. Nimantiyitvà sambuddhaü sakaü bhavanamupàgamiü,
âsanaü pa¤¤apetvàna kàlamàrocayiü ahaü.

379. Khiõàsavasahassehi parivuto lokanàyako,
Ohàsento disà sabbà bhavanaü me upàgami.

[PTS Page 032] [\q  32/]

380. Upaviññhaü vahàvãraü devadevaü naràsabhaü,
Sabhikkhusaïghaü tappesiü8- annapànena'haü tadà

381. Anumodi mahàvãro sayambhu aggapuggalo,
Bhikkhusaïghe nisãditvà imà gàthà abhàsatha.

1. Vikuppàmi the 2. Nivàsayaü ma the 3. Aïgiõiyaü se abiniyaü a
4. Turesu ma the 5. Turàni ma the 6. Vajjiüsu [PTS] se a
7. Sambuddho the 8. Tappemi the ma *372-73 imà devà gàthàyo - se [PTS] potthakesu na vijjanti

[BJT Page 058] [\x  58/]

382. "Yo1- so saïghaü apåjesi2- buddha¤ca lokanàyakaü,
Tena cittappasàdena devalokaü gamissati.

383. Santasattatikkhantuü ca devarajjaü karisasti,
Pathavyà rajjaü3- aññhasataü vasudhaü àvasissati.

384. Pa¤ca pa¤¤àsakkhantu¤ca cakakvatti bhavissati.
Bhogà asaïkhiyà tassa uppajjissanti tàvade.

385. Aparimeyye ito kappo okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma nàmena4- satthà loke bhavissati.

386. Nirayà so cavitvàna manussattaü gamissati,
Kolito nàma nàmena brahmabandhu bhavissati.

387. So pacchà pabbajitvàna kusalamulena codito
Gotamassa bhagavato dutiyo hessati sàvako

388. âraddhavirayo pahitatto iddhiyà pàramiü gato,
Sabbàsave pari¤¤àya nibabàyissatanàsavo"

389. Pàpamittopanissàya kàmaràgavasaü gato,
Màtaraü pitara¤càpi ghatayiü duññhamànaso.

390. Yaü yaü yonupapajjàmi nirayaü atha mànusaü,
Pàpakammasamaïgittà5- bhinanasãso maràmahaü. 6-

391. Idaü pacchàmakaü mayahaü carimo cattate bhavo,
Idhàpi edisaü7- mayhaü maraõakàle bhavissati.

392. Pavivekamanuyutto samàdhibhàvanàrato,
Sabbàsave pari¤¤àya viharàmi anàsavo.

393. Dharaõimpi sugambhiraü bahalaü duppadhaüsiyaü,
Vàmaïguññhena khobheyyaü8- iddhiyà pàramiü gato.

394. Asmimànaü na passàmi màno mayhaü na vijjati,
Sàmaõere upàdàya garucittaü karomahaü.

395. Aparimeyye ito kappe yaü kammamabhinihariü,
Tàhaü bhåmimanuppatto patto'mahi àsavakkhayaü.

396. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

397. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü

[PTS Page 033] [\q  33/]

398. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*

(379, 397, 398, Gàthà 371, 372, 373, gàthàhi samà)
Itthaü sudaü àyasmà moggallàno thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Moggallànattherassa apadànaü dutiyaü. -

1. Yaü ma te 2. Ahojesi the 3. Pathavya rajjaü mu a 4. Gottena se 5. Samaïgito the samaïginaü [PTS] 6. Bhavàma'haü [PTS] se 7. Tàdiso the ediso ma 8. Caleyyaü the

[BJT Page 060] [\x  60/]

3. Mahàkassapattheràpadànaü

399. Padumuttarassa bhagavato lokajeññhassa tàdino
Nibbute lokanàthambhi pujaü kubbanti satthuno.

400. Udaggacittà1- janatà àmoditapamodità,
Tesu saüvegajàtesu piti me upapajjatha2-

401. ¥àtimitte samànetvà idaü vacanamabraviü,
"Parinibbuto mahàvãro handa pujaü karomaye"

402. Sàdhuni te pañissutvà bhiyo hàsaü janiüsu me,
"Buddhasmiü lokanàthasmiü kàhàma pu¤¤asa¤cayaü"

403. Agghiyaü sukataü katvà satahatthasamugagataü,
Diyaóóhatthapatthañaü3- vimànaü nabhamuggataü.

404. Katvàna hammiyaü4- tattha tàlapattihi citatitaü,
Sakaü cittaü pasàdetvà cetiyaü pujayuttamaü.

405. Aggikkhandheva jalito sàlaràjà'va5- phullito,
Indalaññhiva àkàse obhàseti catudadisà.

406. Tattha cittaü pasàdetvà katvana kusalaü bahuü,
Pubbakammaü saritvàna nidasaü upapajjahaü.

[PTS Page 034] [\q  34/]

407. Sahassayuttabhayavàbhiü dibbayànamadhiññhito,
Ubbiddhaü6- bhavanaü mayhaü sattabhumaü7- samuggataü.

408. Kuñàgàrasahassàni sabbasoõõamayà8- ahu,
Jalanni sakatejena disà sabbà pabhàsayaü.

409. Santi a¤¤epi niyyuhà lohitaïkamayà tadà,
Tepi jotenti àbhàya samantà caturo disà.

410. Pu¤¤akamàmabhinibbattà kuñàgàrà sunimmità,
Maõimayàpi jotenti disà dasa samantato

411. Tesaü ujjotamànànaü obhàso vipulo ahu,
Sabbe deve atibhomi pu¤¤akammassidaü phalaü.

412. Saññhikappasahassamhi ubbiddho9- nàma khattiyo,
Càturanto vijitàvi pañhaviü10- àvasiü ahaü.

413. Tatheva11- bhaddake kapepa tiüsakkhattuü ahosahaü,
Sakakammàbhãraddhomhi cakakavatti mahabbalo,
Satatratanasampanno catudipamhi isasaro.

414. Tatthàpi bhavanaü mayahaü indalaññhi'va uggataü,
âyàmato catubbisaü12- vitthàrena ca dvàdasaü13-.

1. "Aggiü minannatà janatà"ti samuho aggiü àdàhanatthàya minantà - ràsi karontà" - aññhakathà. 2. Udapajjatha ma [PTS] 3. Diyaóóhahatthasatampi [PTS] 4. Agaghiyaü [PTS] se 5. Kiüsuko viya se 6. Ubabhidaü the 7. Sattabhumi [PTS] se 8. Sabbe sovaõõayà [PTS] sabbe the 9. Catubbisa ma the se 10. Pathacayyaü the 11. Tattheva the 12. Catubbisa ma the se 13. Davàdasa se ma the dvàdasà [PTS]

[BJT Page 062] [\x  62/]

415. Ramakaü nàma nagaraü daëahapàkàratoraõaü,
âyàmato pa¤cacasataü vitthàrena tadaóóhakaü,
âkinnaü janakàyehi tidasànaü puraü viya.

416. Yathà sucighare suci pakkhittà paõõavisati,
A¤¤ama¤¤aü paghaññenati àkiõõaü hoti taü tadà1-

417. Evampi nagaraü mayhaü hatthassarathasaïkulaü,
Manussehi sadàkiõõaü2- rammakaü nagaruttamaü.

418. Tattha bhutvà pivitvà3- ca puna devattanaü4- gato,
Bhave pacchimake mayhaü ahosi kulasampadà.

[PTS Page 035] [\q  35/]

419. Brahma¤¤akulasambhuto mahàratanasa¤cayo,
Asitikoñiyo hitvà hira¤¤assà'pi pabbajiü5-

420. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

421. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü*

422. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*
Itthaü sudaü àyasmà mahàkassapo thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Mahàkassapattherassa apadànaü tatiyaü. -

4. Anuruddhattheràpadànaü

423. Sumedhaü bhagavantàhaü lokajeññhà naràsabhaü,
Vupakaññhaü viharantaü addasaü lokanàyakaü.

424. Upagantvà sambuddhaü sumedhaü lokanàyakaü,
A¤ajalimpaggahetvàna buddhaseññhamayàva haü.

425. "Anukampa6- mahàvãra lokajeññha naràsabha,
Padãpaü te padassami rukkhamulambhi jhàyato"

426. Adhivàsesi so dhãro sayambhu vadataü varo,
Dumesu vinivijjhitvà yantaü yojetva haü7- tadà.

427. Sahassavaññiü pàdàsiü buddhassa lokabandhuno,
Sattàhaü pajjalitvàna dãpà vupasamiüsu me8-

428. Tena cittappasàdena cetanàpaõidhãhi ca,
Jahitvà mànusaü dehaü vimànamupapajjahaü.

429. Uppannassa devattaü vyamhaü àsi sunimmitaü, 9-
Samantato pajjalati dipadànassi'daü phalaü

[PTS Page 036] [\q  36/]

430. Samantà yojanasataü virocesiü10- ahaü tadà,
Sabbe deve atibhomi dipadànassi'daü phalaü.

1. Hoti laïkataü ma the laïkato se 2. Tadàkiõõaü [PTS] se. 3. Bhuttàca pãtvà [PTS] bhutvà vasitvà ca se 4. Punapi devataü ma the 5. Paribbajiü [PTS] se 6. Anukampi [PTS] 7. Yojiya'haü ma the 8. Padipa vupasammisu [PTS] 9. Thambho àsi sunimamito ma [PTS] se 10. Virocemi. [PTS]

[BJT Page 064] [\x  64/]

431. Tiüsa kappàni devindo devarajjamakàrayiü,
Na maü keva'tima¤¤anti1- dipadànassi'daü phalaü.

432. Aññhavisatikkhattu¤ca cakkavatti ahosa'haü,
Divàratti¤ca passàmi samantà yojanaü tadà.

433. Sahassalokaü ¤àõena passàmi santhusàsane,
Dibbacakkhuü anuppatto dipadànassi'daü phalaü.

434. Sumedho nàma sambuddho tiüsakappasahassi'no,
Tassa dãpo mayà dinno vippasanne cetasà.

435. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

436. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü*

437. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*
Itthaü sudaü àyasmà anuruddho thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Anuruddhattherassa apadànaü catutthaü. -

5. Puõõattheràpadànaü

438. Ajjhayako mattadharo tiõõaü vedàna pàragu,
Purakkhato'mahi sissehi upagacchiü naruttamaü.

439. Padumuttaro lokavidu àhutinaü pañiggaho,
Mama kammaü pakittesi saïkhittena mahàmuni.

440. Tà'haü dhammaü suõitvàna abhivàdetvàna satthuno,
A¤ajalimpaggahetvàna pakkàmiü dakkhiõamukho.

441. Saïkhittena suõitvàna vitthàrena adesayiü, 2-
Sabbe sissà3- attamanà sutvàna mama bhàsato.

442. Sakadiññhiü vinodetvà buddhe cittaü pasàdayuü,
Saïkhittenapi desemi4- vitthàrena tatheva haü5-

[PTS Page 037] [\q  37/]

443. Abhidhammanaya¤¤u'haü6- kathàvatthuvisuddhiyo,
Sabbesaü vi¤¤apetvàna viharàmi anàsavo.

444. Ito pa¤casate kappe caturo suppakàsakà,
Sattaratanasampannà catudipambhi issarà.

445. Pañisambhidà catasso ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü.

Itthaü sudaü àyasmà puõeõà mattàniputto thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Puõõamattàniputtattherassa apadànaü pa¤camaü. -

1. Kevitima¤¤anti the ma 2. Abhàsayiü ma 3. Piyà the 4. Desesiü ma
5. Pibhàsayiü ma 6. Naya¤¤ehaü ma [PTS]

[BJT Page 066] [\x  66/]

6. Upàlittheràpadànaü

446. Nagare haüsavatiyà sujàto nàma bràhmaõo,
Asitikoñinicayo pahutadhanadha¤¤acà.

447. Ajjhàyako mantadharo tiõõaü vedàna pàragu,
Lakkhaõe itihàse ca sadhamme1- pàramiü gato.

448. Paribbàjà ekasikhà2- gotamà3- buddhasàvakà,
Carakà4- nàpasà ceva caranti mabhiyà tadà

449. Tepi maü parivàrenti bràhmaõo vissuto iti,
Bahujjano maü pujeti nàhaü pujemi ka¤canaü.

450. Pujàrahaü na passàmi mànatthaddho ahaü tadà,
Buddhoti vacanaü6- natthi tàva nupapajjate jano.

451. Accayena ahorattà padumuttaranàyako7, -
Sabbaü tamaü vinodetvà loke uppajji cakkhumà.

452. Vitthàrino8- bàhuja¤¤e puthubhute ca sàsane,
Upàgami tadà buddho nagaraü haüsasavhayaü.

[PTS Page 038] [\q  38/]

453. Pitu atthàya so buddho dhammaü desesi cakkhumà,
Tena kàlena parisà samantà yojanaü tadà.

454. Sammato manujànaü so9- sunando nàma tàpaso,
Yàvatà buddhaparisà puppheha'cchàdayi tadà.

455. Catusaccaü pakàsente seññhe ca10- pupphamaõóape,
Koñisatasahassànaü dhammàbhisamayo ahu.

456. Sattarattindivaü buddho vassetvà11- dhammavuññhiyo, 12-
Aññhame divase patte sunandaü kittayã jino.

457. "Devaloke manusse và saüsaranto ayaü bhave,
Sabbesaü pavaro hutvà bhavesu saüsarissati.

458. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena satthà loke bhavissati.

459. Tassa dhammesu dàyàdo oraso dhammanimmito,
Mattàniputto puõeõàti hessati santhusàmako"

460. Evaü kittayi sambuddho13- sunandaü tàpasaü tadà,
Bhàsayanto janaü sabbaü dassayanto sakaü balaü.

1. Saddhamme [PTS] the 2. Ekabhikkhà ma 3. Gotama [PTS] 4. Varaõà the
5. Ki¤canaü a mu 6. Savanaü ma 7. Nàmako ma 8. Vitthàrike ma [PTS]
9. Yo ma se 10. Heññhà ca ma heññhato the 11. Vasasitvà ma [PTS]
12. Vuññhiyà [PTS] the 13. So buddho. Ma

[BJT Page 068] [\x  68/]

461. Kata¤ajali namassanti sunandaü tapasaü janà1-,
Buddhe kàraü karitvàna sodhesi2- gatimattano.

462. Tattha me ahu saïkappo sutvàna munito vacaü,
Ahampi kàraü kassàmi yathà pasasàmi gotamaü.

463. Evà'haü cintayitvàna kiriyaü cintayiü3- mamaü,
Kyàhaü kammaü àcaràmi pu¤¤akkhette anuttare?

464. Aya¤ca pàñhiko1- bhikkhu sabbapàñhina5- sàsane,
Vinaye ca agganikkhitetà taü ñhànaü patthayiü6- ahaü.

465. Idaü me amitaü bhogaü akkhobhaü sàgaråpamaü,
Tena bhogena buddhassa àràmaü màpayiü7- ahaü.

466. Sobhanaü nàma àràmaü nagarassa puratthato,
Kitvà8- satasahassena saïghàràmaü amàpayiü.

[PTS Page 039] [\q  39/]

467. Kåñàgàre ca pàsàde maõóape hammiye guhà,
Caïkame sukate katvà saïghàràmaü amàpayiü.

468. Jantàgharaü aggisàlaü atho udakamàëakaü,
Nahànagharaü màpayitvà bhikkhusaïghassa'dàsabhaü.

469. âsandiyo piñhake ca paribhoge ca bhàjane,
âràmika¤ca bhesajjaü sabbametaü adàsabhaü.

470. ârakkhaü paññhapetvàna pàkàraü kàrayiü daëhaü,
Mà naü koci viheñhesi santacittàna tàdinaü.

471. âvàsaü satasahassena9- saïghàràme10- amàpayiü,
Vepullataü pàpayitvà11- sambuddhaü upanàmayiü.

472. "Niññhàpito mayà ràmo sampañiccha tuvaü muni,
Niyyàdesasàmi12- te13- vãra adhivàsehi cakkhuma"

473. Padumuttaro lokavidu àhutinaü pañiggaho,
Mama saïkappama¤¤àya adivàsesi nàyako

474. Adhivàsanama¤¤àya sabba¤¤ussa mahesino,
Bhojanaü pañiyàdetvà kàlamàrocayiü ahaü.

475. ârocitambhi kàlambhi pudumuttaranàyako,
Khiõàsamasahassehi àràmaü me upàgami

476. Nisinnaü kàlama¤¤àya annapànena tappayiü,
Bhuttàviü kàlama¤¤àya idaü vacanamabuviü:

1. Tadà [PTS] se 2. Sodheti the 3. Citatayi the 4. Pàñhito ma pàñiko the 5. Sabbapàñhissa ma sabbapàñhiva the sabbapàñhika a mu 6. Patthaye a mu 7. Màpaye a mu 8. Katvà [PTS] the 9. Satasahassenàvàsaü ma àvàsasatasahasse se àvàsasatasabhassena the 10. Saïghàràmaü [PTS] 11. Vepullaü taü màpayitvà ma the 12. Niye jessami the 13. Taü ma se the

[BJT Page 070] [\x  70/]

477. "Kito satasahassena tattakene'va kàrito,
Sobhano nàma àràmo sampañiccha tuvaü muni1-

478. Iminà'ràmadànena vetanàpaõidhibhi ca,
Bhave nibbattamàno'haü labhàmi mama patthitaü".

479. Pañiggahetvà sambuddho saïghàràmaü sumàpitaü,
Bhikkhusaïghe nisãditvà idaü vacanamabravi:

480. "Yo so buddhassa pàdàsi saïghàràmaü sumàpitaü,
Tamahaü kittayissàmi puõàtha mama bhàsato.

[PTS Page 040] [\q  40/]

481. Hatthi assà rathà patti senà ca caturaïgini,
Parivàressanti'maü niccaü saïghàràmassi'daü phalaü.

482. Saññhituriyasahassàni bheriyo samalaïkatà,
Parivàressanti'maü niccaü saïghàràmassi'daü phalaü.

483. Chaëàsãtisahassàni nàriyo samalaïkatà,
Vicittavatthàbharaõà àmuttamaõikuõóalà.

484. âëàrapamhà hasulà susa¤¤à tanumajjhimà,
Parivàressanti'maü niccaü saïghàràmassi'daü phalaü

485. Tiüsakappasahassàni devaloke ramissati,
Sahassakkhattuü devindo devarajajaü karissati.

486. Devaràjena pattabbaü sabbaü pañilabhissati,
Anunabhogo hutvàna idavarajjaü karissati.

487. Sahassakkhattuü cakkavattã ràjà raññhe bhavissati,
Pathavyà rajjaü vipulaü gaõanàto asaïkhiyaü.

488. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo. ,
Gotamo nama gottena satthà loke bhavissati.

489. Tassa dhammesu dàyàdo oraso dhammanimmito,
Upàli nàma nàmena hessati satthusàvako.

490. Vinaye pàramiü patthà2- ñhànàñhàne ca kovido,
Jinasàsanaü dhàrayanto3- viharissa'nàsavo.

491. Sabbametaü abhi¤¤àya gotamo sakyapuïgavo,
Bhikkhusaïghe nisãditvà etadagge ñhapesasti"

492. Aparimeyyu'pàdàya patthemi tava sàsanaü,
So me attho anuppatto sabbasaüyojanakkhayo.

1. Mune the 2. Patto [PTS] the 3. Jotayanto the dhàrento [PTS] se

[BJT Page 072] [\x  72/]

493. Yathà sulàvuto poso ràjadaõóena tajjito,
Sule sàtaü avindanto1- parimuttiüva icchati.

494. Tathehà'haü mahàvãra bhavadaõóena tajjito,
Kammasulàvuto santo pipàsàvedanaññito2-

495. Bhave sàtaü na vindàmi óayahanto tihi aggihi,
Parimuttiü gavesàmi yathàpi ràjadaõóito.

[PTS Page 041] [\q  41/]

496. Yathà visàdo3- puriso visena paripiëito,
Agadaü so gaveseyya visaghàtàyupànaü4-

497. Gavesamàno passeyya agadaü visaghàtakaü,
Taü pivitvà5- sukhã assa visamhà parimuttiyà.

498. Tathehà'haü mahàvãra yatà visahato6- naro,
Samapiëito avijjàya saddhammàdamesayiü7-

499. Dhammàgadaü8- gavesanto adadakkhiü sakyasàsanaü,
Aggaü sabbosadhànaü taü sabbasallavinodanaü.
500. Dhammosadhaü pipitvàna visaü sabbaü samuhaniü9-,
Ajaràmaraü sitibhàvaü nibbàõaü phassayiü10- ahaü.

501. Yathà bhåtaññito11- poso bhåtagàhena piëito,
Bhåtavejjaü gaveseyya bhåtasmà parimuttiyà.

502. Gavesamàno passeyya bhåtavijjàsu kovidaü, 12-
Tassa so vihane13- bhåtaü samula¤ca vinàsaye.

503. Tathevà'haü mahàvãra tamaggàhena piëito,
¥àõàlokaü gavesàmi tamato parimuttiyà.

504. Atha'ddasaü sakyamuniü kilesatamasodhanaü,
So me tamaü vinodesi bhåtavejjova bhåtakaü14-

505. Saüsàrasotaü saüchindiü tuõhàsotaü nivàrayiü,
Bhavaü ugghàñayiü sabbaü bhåtavejjova mulato.

506. Garuëo yathà opatati15- pannagaü bhakkhamattano,
Samantà yojanasataü vikkhobheti mahàsaraü.

507. Pannagaü so gahetvàna adhosisaü viheñhayaü16-,
âdàya so pakkamati yena kàmaü vihaïgamo.

508. Tathevàhaü17- mahàvãra yathàpi garuëo khalã18-,
Asaïkhataü gavesanto dose vikkhàlayiü ahaü

509. Diññho ahaü dhammavaraü santipadamanuttaraü,
âdàya viharàmetaü garuëo pannagaü yathà.

1. Na vindanto [PTS] the 2. Vedanaddito the 3. Visàrado the
4. Yupàyanaü ma se a yupàyaso [PTS] 5. Pivitvàna the 6. Visato ma 7. Mesa'haü [PTS] the 8. Dhammosadha the 9. Samuhataü the 10. Passayiü ma[PTS] 11. Bhåtaddito the 12. Bhåtavejjaü sukovidaü the 13. Vihite the 14. Bhåtikaü (sabbesu) 15. Yathopatti ma opatti [PTS] opatitaü the 16. Vipoñhayaü the 17. Tatheva tvaü ma [PTS] 18. Balaü the.

[BJT Page 074] [\x  74/]

510. âsàvati nàma latà jàtà cittalatàvane,
Tassà vassasahassena ekaü nibbattate phalaü.

[PTS Page 042] [\q  42/]

511. Taü devà pañiråpàsanti tàva dåre phale sati, 1-
Devànaü sà piyà2- evaü àsàvatilatuttamà.

512. Satasahassupàdàya tà'haü3- paricare muniü,
Sàyaü pàtaü namassàmi devà àsàvatiü yathà.

513. Ava¤ajhà pàricariyà amoghà ca namassanà,
Duràgatampi maü mantaü khaõo maü4- na viràdhayã.

514. Pañisandhiü na pasasàmi vicinanto bhave ahaü,
Niråpadhi vippamutto upasanno caràma'haü.

515. Yathàpi padumaü nàma suriyaraüsena pupphati,
Tathevà'haü mahàvãra buddharaüsena pupphito.

516. Yathà balàkàyonimbhi na vijjati pumà5- sadà,
Meghesu gajjamànesu gabbhaü gaõhanti tà sadà.

517. Cirampi gabbhaü dhàrenti yàva megho na vassati, 6-
Bhàrato parimuccanti yadà megho pavassati.

518. Padumuttarabuddhassa dhammameghena gajjato,
Saddena dhammameghassa dhammagabbhaü agaõhi'haü.

519. Satasahassupàdàya7- pu¤¤agabbhaü dhatrama'haü,
Nappamu¤càmi bhàrato dhammameghe8- na gajjati9-

520. Yadà tuvaü sakyamune ramme kàpilavatthave,
Gajjasi10- dhammameghena bhàrato parimutta'haü. 11-

521. Su¤¤ataü animitata¤¤aca tathàppaõihitampi12- ca,
Caturo ca phale sabbe dhamme vijanayiü ahaü13-
- Dutiyabhàraõavàraü -

1. Tàva duraphalaü pati the 2. Devànaü bhàsiyà the 3. Nàhaü the 4. Yaü ma 5. Pumo ma 6. Na vacchati ma gajjati [PTS] se the a 7. Satasahassaü upàdàya [PTS] the 8. Megho the 9. Vacchati ma 10. Vaccasi ma gajajito the 11. Parimucca'haü se parimu¤cihaü the 12. Athappa se the 13. Dhammagabbhe vijayàhaü the dhamme ca vijañàyahaü [PTS] a.

[BJT Page 076] [\x  76/]

522. Aparimeyyupàdàya patthemi tava sàsanaü,
So me attho anuppatto sannipadamanuttaraü.

[PTS Page 043] [\q  43/]

523. Vinaye pàramiü patto yathàpi pàñhiko1- isi,
Na me samasamo atthi2- dhàremi sàsanaü ahaü.

524. Vinaye khandhake càpi tikacchede ca pa¤came,
Ettha me3- vimati natthi akkhare vya¤ajanepi và.

525. Niggahe pañikamme ca ñhànàñhàna ca kovido,
Osàraõe vuññhàpane sabbattha pàramiü gato.

526. Vinaye khandhake càpi nikkhipitvà padaü ahaü,
Ubhato viniveñhetvà rasato osareyya'haü.

527. Niruttiyà sukusalo atthànatthe ca kovido,
Ana¤¤àtaü mayà natthi ekaggo satthusàsane.

528. Råpadakkho ahaü ajja sakyaputtasasa sàsane,
Kaïkhaü sabbaü vinodemi chindàmi sabbasaüsayaü.

529. Padaü anupada¤càpi akkhara¤càpi vya¤ajanaü4-,
Nidàne pariyosàne sabbattha kovido ahaü.

530. Yathàpi ràjà balavà niggaõhitvà parantape, 5-
Vijinitvàna saïgàmaü nagaraü tattha màpaye.

531. Pàkàraü parikha¤càpi esikaü dvàrakoññhakaü,
Aññàlake ca vividhe kàraye nagare bahu.

532. Siïghàñakaü vaccara¤ca6- suvibhatta'ntaràpaõaü,
Kàrayeyya7- sabhaü tattha atthànatthavinicchayaü.

533. Nigghàtatthaü amittànaü chiddàchidda¤ca jànituü,
Balakàyassarakkhàya8- senàpaccaü ñhapeti9- so.

534. ârakkhatthàya bhaõóassa nidhànakusalaü naraü,
Mà me bhaõóaü vinasasiti bhaõóarakkhaü ñhapeti10- so.

1. Pañiko se the pàñako ma 2. Na mogho idànatthi the 3. Ettake the
4. (Evaü sabbesu) 5. Nihanatvà parakhattiye the 6. Ovaraü ca the 7. Kàraye so ma 8. Sametuü balakàyassa the rakkhàya balakàyassa [PTS] se 9-10 ñhapesi ma se the

[BJT Page 078] [\x  78/]

535. Màmako1- hoti yo ra¤¤o vuddhiü yasa ca icchati,
Tassàdhikaraõaü deti mittassa pañipajjituü.

536. Uppàtesu nimittesu lakkhaõesu ca kovidaü,
Ajjhàyakaü mantadharaü porohicce ñhapeti2- so.

[PTS Page 044] [\q  44/]

537. Etebhaïgehi sampanno khattiyoti pavuccati.
Sadà rakkhanti ràjànaü cakkavàkova dukkhitaü3-

538. Tatheva tvaü mahàvãra hatàmittova4- khattiyo,
Sadevakassa lokassa dhammaràjàti vuccati.

539. Titthiye nihanitvàna5- màra¤càpi sasenakaü,
Tamandhakàraü vidhamitvà dhammanagaraü amàpayã.

540. Sãlaü pàkàrakaü6- tattha ¤àõaü te dvàrakoññhakaü,
Saddhà te esikà dhira dvàrapàlo ca saüvaro.

541. Satipaññhànamaññàlaü pa¤¤à te vaccaraü mute,
Iddhipàda¤ca siïghàñaü dhammavithi sumàpità7-

542. Suttantaü abhidhammo8- ca vinayo9- cà pi kevalaü,
Navaïgaü buddhavacanaü esà10- dhammasabha tava.

543. Su¤¤ataü animitta¤ca appaõibhitavihàrakaü11-,
Anejaü12- ca nirodho ca esà dhammakuñi tava.

544. Pa¤¤àya agganikkhitto13- pañibhàne ca kovido,
Sàriputtoti nàmena dhammasenàpiti tava.

545. Cutupapàtakusalo iddhiyà pàramiïgato,
Kolito nàma nàmona mune tava purobhito14-

546. Poràõakavaüsadharo uggatejo duràsado,
Dhutavàdiguõena'ggo15- akkhadhasso tavaü mune.

1. Mamattho ma se mamato a samattho te 2. òhapesi ma se the 3. Dukkhinaü ma pakkhinaü the 4. Mahàmittova the 5. Niharitvàna se a 6. Pàkàrikaü ma [PTS] se 7. Sumàpitaü ma [PTS] 8. Abhidhammaü [PTS] ma se
9. Vinayaü [PTS] ma se 10. Ettha [PTS] 11. Vihàra¤cappaõihitaü (sabbesu)
12. Anejjaü the 13. Aggo ma [PTS] 14. Porohicco tavaü mune ma [PTS] se the 15. Guõe aggo ma dhutaïgàdi - the

[BJT Page 080] [\x  80/]

547. Bahussuto dhammadharo sabbapàñhi ca sàsane,
ânando nàma nàmena dhammàrakkho tavaü mune.

548. Ete sabbe atikkamma pamesi1- bhagavà mamaü,
Vinicchayamme pàdàsi vinaye2- vi¤¤udesitaü3-

549. Yo koci vinaye pa¤ahaü pucchati buddhasàvako,
Tattha me cittanà natthi ta¤¤eva'tthaü kathema'haü.

550. Yàvatà buddhakhettamhi ñhapetvà taü mahàmuniü,
Vinaye màdiso4- natthi kuto bhãyyo bhavissati.

[PTS Page 045] [\q  45/]

551. Bhikkhusaïghe nisãditvà evaü gajjati gotamo,
Upàlissa samo natthi vinaye khandhakesu ca5-

552. Yàvatà buddhabhanitaü navaïgaü satthusàsanaü,
Vinayogadhitaü6- sabbaü vinayamulaüti passato7-

553. Mama kammaü saritvàna gotamo sakyapuïgavo,
Bhikkhusaïghe nisãditvà etadagge ñhapesi maü.

554. Satasahassupàdàya imaü ñhànamapatthayiü,
So me atthà anuppatto vinaye pàramiïgato.

555. Sakyànaü nandijanano kappako àsa'haü pure,
Vijahitvàna8- taü jàtiü putto jàto mahesino.

556. Ito dutiyake kappe a¤ajaso nàma khattiyo,
Anantatejo amitayaso bhumipàlo mahaddhano.

557. Tassa ra¤¤o ahaü putto candano9- nàma khattiyo,
Jàtimadenupatthaddho yasabhogamadena ca.

558. Nàgasatasahassàni sababàlaïkàrabhusità,
Tidhà pabhinnamàtaïgà parivàrenti maü sadà.

559. Sabalehi parãto'haü10- uyyànaü gantukàmako,
âråyha sirikaü nàgaü nagarà nikkhamiü tadà.

560. Caraõena ca sampanno guttadvàro susaüvuto,
Dovalo nàma sambuddho àgacchi purato mama.

561. Pesetvà sirikaü nàgaü budadhaü àsàdayiü tadà,
Tato sa¤ajàtakopo so nago nuddharate11- padaü.

562. Nàgaü duññhamanaü12- disvà buddhe kopaü akàsahaü,
Vihesayitvà13- sambuddhaü uyyànaü agamàsa'haü.

1. Mahesi ma the pihesi [PTS] 2. Vinayaü ma 3. Vinaya¤¤unadesitaü the
4. Sadiso ma 5. Và the 6. Vinaye kathitaü the 7. Vinaya mulapassino ma[PTS] mulakapassino se 8. Vijayitvàna the 9. Sunando the 10. Paretohaü [PTS] a 11. Muddharate the 12. Ruõõamanaü ma se the a
13. Viheñhayitvà (katthivi)

[BJT Page 082] [\x  82/]

563. Sàtaü tattha vindàma siro1- pajjalito yathà,
Pariëàhena óayhàmi macchova baëisàdako.

[PTS Page 046] [\q  46/]

564. Sasàgarantà pañhavi àdittà viya hoti me,
Pitusantiku'pàgamma idaü vacanamabraviü:

565. "âsãvisaü va kupitaü aggikkhandhaü'va àgataü,
Matataü'va ku¤ajaraü dantiü yaü sayambhumasàdadhiü.

566. âsàdito mayà buddho ghoro ugagatapo jino,
Purà sabbe vinassàma khamàpessàma taü muniü.

567. No ce taü nijjhapessàma2- attadantaü samàbhitaü,
Orena sattadivasà3- raññhaü me vidhamissati.

568. Sumekhalo kosiyo ca siggavo càpi sattuko, 4-
âsàdayitvà isayo duggatà te saraññhakà5-

569. Yadà kuppanti isayo sa¤¤atà brahmacàrino6,
Sadevakaü vinàsenti sasàgaraü sapabbataü"

570. Tiyojanasahassambhi purise sannipàtayiü,
Accayaü desanatthàya sayambhuü upasaïkamiü.

571. Alalavatthà allasirà sabbeva pa¤ajali katà,
Buddhassa pàde nipatitvà idaü vacanamabravuü: 7-

572. "Khamassu tvaü mahàvãra abhiyàcati taü jano,
Pariëàhaü vanodehi mà no raññhaü vinàsaya.

573. Sadevamànusà sabbe sadànavasarakkhasà,
Ayomayena kuñena siraü bhindeyyu me sadà. "

574. Udake8- aggi na saõñhàni khijaü selena råhati,
Agade kimi na saõñhàni kopo buddhe na jàyati.

575. Yathàpi bhumi acalà appameyyo ca sàgaro,
Anannako ca àkàso evaü buddhà akhobhiyà9-

576. Sadà khantà mahàvãrà khamità ca tapassino,
Khantànaü khamitàna¤ca gamanaü taü10- na vijjati11"

1. Sire a mu 2. Nikkhamessàmi the 3. Sattame divase [PTS] the 4. Sattako ma 5. Sasenakà [PTS] the 6. Brahmacàrayo se [PTS] the 7. Mabuviü ma [PTS] the 8. Dake ma 9. Buddho akhobhiyo a ma [PTS] 10. Khamanaü vo the

[BJT Page 084] [\x  84/]

577. Idaü vatvàna sambuddho pariëàhaü vinodayaü1-
Mahàjanassa purato nabhaü abbhuggami tadà.

[PTS Page 047] [\q  47/]

578. Tena kammena'haü dhira bhinattataü ajjhupàgato,
Samatikkamma taü jàtiü pàvisiü abhayaü puraü.

579. Tadàpi maü mahàvãra óayahamànaü susaõñhitaü2-,
Pariëàhaü vinodesi sayambhu¤ca khamàpayi.

580. Ajjàpi maü mahàvãra óayahmànaü tiha'ggihi,
Nibbàpesi tayo aggi sitibhàva¤ca pàpiyã

581. Yesaü sotàvadhàna'tthi3- suõàtha mama bhàsato,
Atthaü tumhaü pavakkhàmi yathà diññhaü padaü mama.

582. Sayambhuü taü vimànetvà4- santacittaü samàhitaü,
Tena kammena'haü ajja jàto'mhi nicayotiyaü.

583. Mà vo khaõaü viràdhetha khaõàtãtà hi socare,
Sadatthe vàyameyyàtha khaõo vo pañipàdito.

584. Ekaccàna¤ca vamanaü ekaccànaü virecanaü,
Visaü halàhalaü eke5- ekaccànaü va osadhaü.

585. Vamanaü pañipapannànaü phalaññhànaü virecanaü,
Osadhaü phalalàbhinaü pu¤¤akkhettaü gavesitaü.

586. Sàsanena viruddhànaü visaü hàlàhalaü yathà,
âsiviso diññhiviso evaü jhàpeti taü naraü.

587. Sakiü pitaü6- halàhalaü uparundhati jãvitaü,
Sàsanena virujjhitvà kappakoñimbhi óayhati.

588. Khantiyà avihiüsàya mettacittavatàya ca,
Sadevakaü so tàreti7- tasmà vo avirodhiyo8-

589. Làbhàlàbhe na sajjanti sammanana - vimànane,
Pañhavisadisà buddhà tasmà te na virodhiyà9-

1. Vinodayã se [PTS] the 2. (Evaü sabbattha) 3. Sotapathà atthi the
4. Khamàpetvà the 5. Ete [PTS] 6. Sakiü bhuttaü the 7. Tarati ma [PTS] se 8. Aviràdhiyà ma 9. Viràdhiyà [PTS] ma

[BJT Page 086] [\x  86/]

590. Devadatte ca vadhake vore aïgulimàlake,
Dhanapàle ràhule ca sabbesaü samako muni.

[PTS Page 048] [\q  48/]

591. Etesaü pañigho1- natthi ràgo'seü na vijjati,
Sabbesaü samako buddho vadhakassorasassa ca.

592. Panthe disvàna kàsàvaü chaóóhinaü miëhamakkhitaü,
Sirasmiü2- a¤jaliü katvà vanditabbaü ióasiddhajaü3
593. Abbhatità ca ye buddhà vattamànà anàgatà,
Dhajenànena sujjhanti tasmà ete namassiyà.

594. Satthukappaü suvinayaü dhàremi hadayenahaü
Namasasmàno vinayaü viharissàmi sabbadà.

595. Vinayo àsayo4- mayhaü vinayo ñhànacaïkamaü,
Kappami vinaye vàsaü vinayo mayha gocaro.

596. Vinaye pàramippatto samathe5- càpi kovido,
Upàli taü mahàvãra pade vandati satthuno.

597. So ahaü vicarissàmi gàmà gàmaü purà puraü,
Namasasmàno sambuddheü dhammassa ca sudhammataü.
598. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Sabbàsavà parikkhiõà6- natthi dàni punabbhavo.

599. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü*

600. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*
Itthaü sudaü àyasmà upàlithero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Upàlittheràpadànaü chaññhaü -

7. A¤¤àkoõóa¤¤attheràpadànaü

601. Padumutatrasambuddhaü lokajeññhaü vinàyakaü,
Buddhabhumimanuppattaü pañhamaü addasaü ahaü.

602. Yàvatà bodhiyà yakkhà sabbe samàgatà,
Sambuddhaü parivàretvà vandanti pa¤ajalikatà.

[PTS Page 049] [\q  49/]

603. Sabbe devà tuññhamanà àkàse sa¤caranti te,
"Buddho ayaü anuppatto andhakàratamonudo".

1. Pañighaü ma [PTS] se a 2. Sirasà se the 3. Canditabbo isiddhajo the 4. âsayaü [PTS] the 5. Samaye the 6. Sabbàsavaparikkhiõo ma

[BJT Page 088] [\x  88/]

604. Tesaü hàsaparetànaü mahànàdo pavattatha:
"Kilese jhàpayissàmi sammàsambuddhasàsane"

605. Devànaü girama¤¤àya vàcàsabhimudiritaü,
Haññho haññhena cittena àdibhikkhamadàsa'haü.

606. Mama saïkappama¤¤àya satthà loke anuttaro,
Devasaïghe nisãditvà imà gàthà abhàsatha:

607. "Sattàhaü abhinikkhamma bodhiü ajjhagamaü ahaü,
Idaü me pañhamaü bhattaü brahmacariyassa1- yàpanaü.

608. Tusità hi idhà'gantvà yo me bhikkhaü upànayã,
Tama'haü kittayissàmi suõàtha mama bhàsato

609. Tiüsakappasahassàni2- devarajjaü karissati,
Sabbe deve abhibhotvà tidivaü àvasissati.

610. Devalokà civitvàna manussattaü gamissati,
Sahassadhà cakkavatti tattha rajjaü karissati.

611. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena satthà loke bhavissati.

612. Tidasà so cavitvàna manussattaü gamissati,
Agàrà pabbajitvàna chabbassàni vasisasti.

613. Tato sattamake vasse buddho saccaü kathessati,
Koõóa¤¤à nàma nàmena pañhamaü sacchikàbhiti"

614. Nikkhantenà'nupabbajiü3- padhànaü sukataü mayà,
Kilese jhàpanatthàya pabbajiü anagàriyaü.

615. Abhigantvàna sabba¤¤u buddho loke sadevake,
Isinàme4- migàra¤¤e amataü bherimàhahani.

616. Sodàni patto amataü santaü padamanuttaraü,
Sababàsave pari¤¤àya viharàmi anàsavo.

[PTS Page 050] [\q  50/]

617. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

618. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü*

619. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*
Itthaü sudaü àyasmà a¤¤à5-koõóa¤¤à thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- A¤¤a koõóa¤¤attherassa apadànaü sattamaü. -

1. Brahmacàrissa ma the [PTS] brahmacariya se 2. Sahassena [PTS] tiüsamatte kappasahasse ma se 3. Pabbajjaü [PTS] 4. Iminàme ma [PTS] se 5. A¤¤àta a mu a¤¤à si mu

[BJT Page 090] [\x  90/]

8. Piõóolabhàradvàjattheràpadànaü.

620. Padumuttaro nàma jino sayambhu aggapuggalo,
Purato himavantassa cittakuñe vasi tadà.

621. Abhitaråpo tatthà'siü migaràjà catukkamo,
Yassa saddaü suõitvàna vikkhambhanti bahujjanà.

622. Suphullaü padumaü gayha upaga¤ajiü naràsabhaü,
Vuññhitassa samàdhimhà buddhassa abhiropayiü.

623. Catuddisà namassitvà buddhaseññhaü naruttamaü,
Sakaü cittaü pasàdetvà sihanàdaü nadiü ahaü.

624. Padamuttaro lokavidu àhutinaü pañiggaho,
Sakàsane nisãditvà imà gàthà abhàsatha.

625. Buddhassa girama¤¤àya sabbe devà samàgatà,
âgato vadataü seññho dhammaü sossàma.

626. Tesaü hàsaparetànaü purato lokanàyako,
Mama saddhaü pakittesi dighadassi mahàmuni.

627. "Yeni'daü padumaü dinnaü sihanàdo ca nàdito,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha mama bhàsato.

628. Ito aññhamake kappe cakkavatti bhavissati,
Sattaratanasampanno catudipambhi issaro,

629. Kàrayissati issariyaü1- mahiyà catusaññhiyà, 2
Padumo nàma nàmena cakkavatti mahabbalo.

[PTS Page 051] [\q  51/]

630. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamonàma gottena satthà loke bhavissati.

631. Pakàsite pàvacane brahmabandhu bhavissati,
Brahma¤¤à abhinikkhamma pabbajissati tàvade.

632. Padhànapabhitatto so upasanto niråpadhi,
Sabbàsave pari¤¤àya nibbàyissata'nàsavo.

633. Vipane pannaseyyambhi vàëamigasamàkule,
Sabbàsave pari¤¤àya nibbàyissata'nàsavo".

634. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

635. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü*

636. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü*

Itthaü sudaü àyasmà piõóolabhàradvà thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Piõóolabharadvàjattherassa apadànaü aññhamaü. -

1. Issaraü ma [PTS] se 2. Catusattiyà a mu *theragàthaññhakathàya na sametidaü apadànaü.

[BJT Page 092] [\x  92/]

9. Khidiravaniyarevatattheràpadànaü

637. Gaïgà bhagirathi1- nàma himavantà pabhàvità, 2-
Kutitthe3- nàviko àsiü orime ca tariü ahaü.

638. Pubbe mayhaü sutaü àsi padumuttaranàyako, 4
Vasãsatasahassehi gaïgàsotaü tarissati5-

639. Bahu nàvà samànetvà vaóóhakihi susuïkhataü,
Nàvàya chadanaü katvà patimàniü naràsabhaü.

640. âgantvàna ca sambuddho àruhi ta¤ca nàvukaü, 6
Vàrimajjhe ñhito satthà imà gàthà abhàsatha:
641. "Yo so tàresi sambuddhaü saïgha¤càpi anàvaü,
Tena cittappasàdena devaloke ramissati.

642. Nibbattissati te vyambhaü sukataü nàvasaõñhitaü,
âkàse pupphachadanaü dhàrayissati sabbadà.

643. Aññhapa¤¤àsakappambhi tàrako7- nàma khattiyo,
Càturanto vijitàvi cakkavatti bhavissati.

[PTS Page 052] [\q  52/]

644. Sattapa¤¤àsakappambhi campako nàma khattiyo,
Uggacchantova suriyo jotissati mahabbalo.

645. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena satthà loke bhavissati.

646. Tidasà so cavitvàna manussattaü gamissati,
Revato nàma nàmena brahmabandhu bhavissati.

647. Agàrà nikkhamitvàna sukkamålena codito,
Gotamassa bhaghavato sàsàne pabbajissati.

648. So pacchà pabbajitvàna yuttayogo vipasasako, 3
Sabbàsave pari¤¤àya nibbàyissata'nàsavo"

649. Ciriyaü me dhuradhorayhaü yogakkhemàdhivàhanaü,
Dhàremi antimaü dehaü sammàsambuddhasàsane.

650. Satasahasse kataü kammaü phalaü dassesi me idha,
Sumutto saravego'va kilese jhàpayã mama*

561. Tato maü vananirataü9-disvà lokantagu muni,
Vanavàsibhikkhunaggaü10- pa¤¤apesi mahàmati, *

562. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà khadiravaniyo revato thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Khadiravaniyarevatattherassa apadànaü navamaü. -

1. Bhàgirasi ma [PTS] se 2. Pabhåtà bhimavantato the 3. Titthassa the 4. Padumuttaranàyako sambuddho dipaduttemo ma [PTS] a 5. Gaïgàtiramupàgato ma the 6. Nàvàla¤achakaü [PTS] se the a 7. Tàraõo the se a 8. Vipasastithe 9. Jhànanirataü the 10. Jhàyinaü bhikkhunaü the *imà dve gàthà [PTS] se petthakesu na vijjanti.

[BJT Page 094] [\x  94/]

10. ânandattharàpadànaü

653. âràmadvàrà nikkhamma padumuttaro mahàmuni,
Vassento1- amataü vuññhiü nibbàpesi mahàjanaü.

654. Satasahassà te vãrà2- chaëabhi¤¤à mahiddhikà,
Parivàrenti sambuddhaü chàyàva anapàyini3-

655. Hatthikkhandhàgato àsiü setacchattaü varuttamaü,
Sucàruråpaü disvàna vitti me upapajjatha.

656. Oruyha hatthikkhandhamhà upagacchiü naràsabhaü,
Ratanàmayachattaü me buddhaseññhassa dhàrayiü.

[PTS Page 053] [\q  53/]

657. Mama saïkappama¤¤àya padumuttaro mahàisi,
Taü kathaü ñhapayitvàna imà gathà abhàsata:

658. "Yo so chattaü adhàresi soõõàlaïkàrabhusitaü,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha mama bhasato

659. Ito gantvà ayaü poso tusitaü àvasissati,
Anubhossati sampattiü accharàhi purakkhato.

660. Catuntiüsanikkhantu¤ca devarajjaü karissati,
Balàdhipo aññhasataü vasudhaü àvasissati.

661. Aññhapa¤¤àsakkhattu¤ca cakkavatti bhavissati,
Padesarajjaü vipulaü mabhiyà kàrayissati.

662. Kappasatasahassamhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena4- satthà leke bhavissati.

663. Sakyànaü kulaketussa càtibandhu bhavissati,
ânando nàma nàmena upaññhàko mahesino.

664. âtàpi nipako càpi5- bàhusaccesu kovido,
Nivàtavutti atthaddho sabbapàñhi bhavissati.

665. Padhànapahitatto so upasanto niråpadhi,
Sabbàsave pari¤¤àya nibbàyissata'nàsavo"

666. Santi àra¤¤akà nàgà ku¤ajarà saññhihàyanà,
Nidhà pabhinnamàtaïgà ãsàdantà uråëhavà.

667. Anekasatasahassà paõóitàpi mahiddhikà,
Sabbe te buddhanàgassa na hontu'panidhimbhi te6-

1. Vassanto ma [PTS] 2. Satasahassàni virà [PTS] 3. Anupàyini ma the 4. Nàmena the 5. Saddho the 6. Honti paõidimbhi ma na honta parivimbhità [PTS]

[BJT Page 096] [\x  96/]

668. âdiyàme namassàmi majjhime atha pacchime,
Pasannacitto sumano buddhaseññhaü upaññhahiü

669. âtàpi nipako càpi sampajàno patissato,
Sotàpattiphalampatto sekkhabhumisu kovido.

670. Tappe'to satasahasse yaü kammamabhinihariü,
Tà'haü bhumimanuppatto ñhito saddhammamàcalo

[PTS Page 054] [\q  54/]

671. Kilesà jhàpità mayhaü bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà viharàmi anàsavo.

672. Svàgataü vata me àsi buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü

673. Pañisambhidà catasse ca vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü

Itthaü sudaü àyasmà ànanado thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- ânandattheràpadànaü dasamaü. -

1. òhità calà the
2. Paccekasambuddho se.