Suttapiñake khuddakanikàye
Apadànapàëi.
Pañhamo bhago
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
Kuõóadhànavaggo
31. Kuõóadhànattheràpadànaü.
1003. Patatàhaü pañisallinaü
sayambhuü aggapuggalaü,
Pasannacitto sumano buddhaseññhaü
upaññhabhiü.
1004. Vuññhitaü kàlama¤¤àya
padumuttaraü mahàmuniü,
Mahantiü2- kadalikaõõiü
gahetvà upaga¤acha'haü.
1005. Pañiggahetvà3- bhagavà
taü phalaü4- lokanàyako,
Mama cittaü pasàdento paribhu¤aji
mahàmuni.
1006. Paribhu¤ajitvàna sambuddho
satthavàho anuttaro,
Sakàsane5- nisãditvà imà
gàthà abhàsatha.
[PTS Page 082] [\q 82/]
1007. "Ye vasanti sametàro6- yakkhà
imambhi pabbate,
Ara¤¤e bhåtabhavyàti
suõantu vacanaü mama.
1008. Yo so budadhaü upaññhàsi7-
migaràjà ca kesarã8-
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
1. Uttiyena, [PTS] 2. Mahantaü, the [PTS] 3. Pañiggahesi, ma se 4. Sabba¤¤u, ma se 5. Ekàsane, se 6. Ye ca santi samitàro, ma se 7. Yo maü upaññhahi poso, the 8. Migaràjaüva kesariü, ma
[BJT Page 146] [\x 146/]
1009. So'yamekàdasakkhattuü1- devaràjà
bhavissati,
Catuttiüsakkhattu¤ca2- cakkavatti
bhavissati.
1010. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena satthà loke
bhavissati.
1011. Akkoyitvàna samaõe silavante
anàsave,
Pàpakammavipàkena nàmadheyyaü
labhissati.
1012. Tassa dhammesu dàyàdo oraso
dhama nimmito,
Kuõóadhànoti nàmena
sàvako so bhavissati.
1013. Pavivekamanuyutto jhàyã
jhànarato ahaü,
Tosayitvàna satthàraü viharàmi
anàsavo.
1014. Sàvakaggehi4- parivuto bhikkhusaïghapurakkhato,
Bhikkhusaïghe nisãditvà
sàlàkaü gàhayã jino.
1015. Ekaüsaü cãvaraü
katvà vanditvà lokanàyakaü,
Vadataü varassa purato pañhamaü
agagahesa'haü
1016. Tena kammena bhagavà asasahassipakampako,
Bhikkhusaïghe nisãditvà
aggaññhàne ñhapesi maü
1017. Viriyaü me dhuradhorayhaü yogakkhemàdhivàhanaü,
Dhàremi antimaü dehaü sammàsambuddhasàsane
1018. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
kuõóadhàno thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Kuõóadhànattherassàpadànaü
pañhamaü. -
[PTS Page 083] [\q 83/]
32. Sàgatattheràpadànaü
1019. Sobhito nàma nàmena ahosiü
buhmaõe tadà,
Purakkhato sasissehi àràmaü
agamàsa'haü
1020. Bhagavà tambhi samaye bhikkhusaïghapurakkhato,
âràmadvàrà tikkhamma
aññhàsi purisuttamo.
1021. Tamaddasàsiü sambuddhaü
dantaü dantaparakkhataü,
Sakaü cittaü pasàdetvà
santhaviü lokanàyakaü.
1. Ekàdasa¤cakkhattuü so ma 2. Catuvisatikkhattu¤ca, the catutiüsati ma se 3. Bhavissati, ma 4. Sàvakehi, se ma
[BJT Page 148] [\x 148/]
1022. "Ye keci pàdapà sabbe mabhiyà
te viråhare,
Buddhimanto tathà sattà råhanti
jinasàsate.
1023. Satthavàho'si sappa¤¤o
mahesã1- bahuke jane,
Vipathà uddharitvàna pathaü
àcikkhase tuvaü.
1024. Danto antaparikiõõo jhàyã
jhànaratehi ca,
âtàpi pahitattehi upasantehi tàdihi.
1025. Alaïkato parisàhi2- pu¤¤àõehi3-
sobhasi,
Pabhà niddhàvate tuyhaü
suriyodayane4- yathà.
1026. Pasannacittaü disvàna mahesã
padumuttaro,
Bhikkhusaüghe ñhito satho imà
gàthà abhàsatha.
1027. Yo so bhàsaü janetvàna
mamaü kittesi bràhmaõo,
Kappànaü satasahassaü devaloke
ramissati.
1028. Tusità hi cavitvàna sukkamålena
codito,
Gotamassa bhagavato sàsane pabbajissati.
1029. Tena kammena sukatena5- arahattaü6-
labhissati,
Sàgato nàma nàmena hessati
satthu sàvako.
1030. Pabbajitvàna kàyena pàpakammaü
vivajjayiü,
Vaciduccaritaü hitvà àjãvaü
parisodhayiü.
[PTS Page 084] [\q 84/]
1031. Evaü viharamàno'haü tejodhàtusu
kovido,
Sabbàsave pari¤¤àya
viharàmi anàmavo.
1032. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
sàgato thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Sàgatattherassàpadànaü
datiyaü. -
33. Mahàkaccànattheràpadànaü
1033. Padumuttaranàthassa padumaü
nàma cetiyaü,
Silasanaü7- kàrayitvà suvaõõenà'bhilepayiü.
1034. Ratanàmayachatta¤ca paggayha
vàëavijaniü,
Buddhassa abhiropesiü lokabandhussa tàdino.
1. Pànesi, [PTS] 2. Parisato, [PTS] se 3. Sahagaõehi, [PTS] 4. Suriyobbhagaõe, [PTS] 5. Vimbakapasuto hutvà, [PTS] 6. Tuññhahaññhaü, ma se 7. Sihàsanaü, ma [PTS] *theragàthaïkathàya vasadisaü apadànaü dissate iminà nàmena a¤¤amapadànaü catupa¤¤àsatime vagge vijjate
[BJT Page 150] [\x 150/]
1035. Yàvatà devatà bhummà
sabbe santipatuü tadà,
Ratanàmayachattànaü vipàkaü
kathayissati.
1036. Ta¤ca sabbaü suõissàma
kathayantassa satthuno,
Bhiyyo bhàsaü janeyyàma
sammàsambuddhasàsane.
1037. Hemàsane nisãditvà
sayambhu aggapuggalo,
Bhikkhusaïghaparibbuëho imà
gàthà abhàsatha.
1038. Yeni'daü àsanaü dinnaü
sovaõõaratanàmayaü,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
1039. Tiüsa kappàni devindo devarajjaü
karissati.
Samantà yojanasataü àbhàyà'bhibhavissati.
1040. Manussalokaü àgantvà
cakkavatti bhavissati,
Pahassaroti nàmena uggatejo bhavissati.
1041. Divà và yadi rattiü
sataraüsiva uggato,
Samantà aññharatanaü
ujjetessati khattiyo.
1042. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma nàmena satthà
loke bhavissati.
[PTS Page 085] [\q 85/]
1043. Tusità hi cavitvàna sukkamålena
vodito,
Kaccàno nàma nàmena brahmabandhu
bhavissati.
1044. So pacchà pabbajitvàna arahà
hessata'nàsavo,
Gotamo lokapajjoto aggaññhàne
ñhapessati.
1045. Saïkhittapucchitaü pa¤ahaü
vitthàrena kathessati,
Kathayanto ca taü pa¤ahaü
ajjhàsaü1- purayissati"
1046. Aóóhe kule abhijato bràhmaõo
mantapàragu,
Ohàya dhanadha¤¤àni
pabbajiü anagàriyaü.
1047. Saïkhittenapi pucchante vitthàrena
kathema'haü,
Ajjhàsaü1- tesaü puremi, tosemi
dipaduttamaü.
1048. Tosito me mahàvãro sayambhu
aggapuggalo,
Bhikkhusaïghe nisãditvà
etadagge ñhapesi maü.
1049. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
mahàkaccàno thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Mahàkaccànattherassàpadànaü
tatiyaü. -
1. Ajjhàsayaü, ma
[BJT Page 152] [\x 152/]
34. Kàëudàyittheràpadànaü
1050. Padumuttarabuddhassa1- lokajeññhassa
tàdino,
Addhànaü pañipannassa carato
càrikaü tadà.
1051. Suphullaü padumaü gayha uppalaü
mallika¤cahaü,
Paramannaü gahetvàna adàsiü
satthuno ahaü.
1052. Paribhu¤aji mahàvãro
paramannaü2- subhojanaü,
Ta¤ca pupphaü gahetvàna
janassa sampadassasã.
1053. "Iññhaü kantaü
piyaü loke jalajaü pupphamuttamaü,
Sudukkaraü tena kataü yo3- me pupphaü
adàsi'daü4-
[PTS Page 086] [\q 86/]
1054. Yo pupphamabhiropesi paramanta¤ca'dàsi
me,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
1055. Dasa caññhakkhattuü
so6- devarajjaü karissati,
Uppalaü paduma¤càpi mallika¤ca
taduttari.
1056. Assa pu¤¤avipàkena
dibbagandhasamàyutaü,
âkàse chadanaü katvà
dhàrayissati tàvade.
1057. Pa¤cavisatikkhattu¤ca cakkavatti
bhavissati,
Pathavyà rajjaü pa¤casataü
vasudhaü àvasissati.
1058. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma gottena satthà loke
bhavissati.
1059. Sakakammàbhiraddho so sukkamålena
codito,
Sakyànaü nandijanano ¤àtibandhu
bhavissati.
1060. So pacchà pabbajitvàna sukkamålena
codito,
Sabbàsave pari¤¤àya
nibbàyissata'nàsavo.
1061. Pañisambhidà ca'nuppattaü
katakiccamanàsavaü,
Gotamo lokabandhu so etadagge ñhapessati.
1062. Padhànapahitatto so upasanto niråpadhi,
Udàyi nàma nàmena hessati
satthu sàvako"
1063. Rago doso ca moho ca6- màno makkho
ca dhaüsito,
Sabbàsave pari¤¤àya
viharàmi anàsavo.
1064. Tosayi¤càpi7- sambuddhaü
àtàpi nipako ahaü,
Pamodito ca8- sambuddho etadagge ñhapesi
maü.
1065. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
kàëudàyã thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Kaëudàyittherassàpadànaü
catutthaü. -
1. Pacadumattarassa, [PTS] the se 2. Paripuõõa, the 3. Yaü, maü 4. Adàsi so, se ma 5. Taü, ma 6. Citta¤ca me suvimuttaü, the [PTS] 7. Tosayi tvàpi, the 8. Pàsàdikoca, the
[BJT Page 154] [\x 154/]
[PTS Page 087] [\q 87/]
35. Mogharàjattheràpadànaü
1066. Atthadassi tu bhagavà sayambhu
aparàjito,
Bhikkhusaïghaparibbuëho rathiyaü
pañipajjatha.
1067. Sissehi samparivuto gharamhà abhinikkhamiü,
Nikkhamitvànahaü tattha addasaü
lokanàyakaü.
1068. Abhivàdiya1- sambuddhaü sire
katvàna a¤jaliü,
Sakaü cittaü pasàdetvà
santhaviü lokanàyakaü.
1069. "Yàvatà rupino sattà
aråpi và asa¤¤ino,
Sabbe te tava ¤àõambhi
anto honti samogadhà2-
1070. Sukhumacchikajàlena udakaü
yo parikkhipe,
Ye keci udake pàõà anto
jàle bhavanti te
1071. Yesa¤ca cetanà atthi råpino
ca aråpino,
Sabbe te tava ¤àõambhi
anto honti samogadhà.
1072. Samuddharasi'maü lokaü andhakàrasamàkulaü,
Tava dhammaü suõitvàna kaïkàsotaü
taranti te.
1073. Avijjànivuto loko andhakàrena
otthaño,
Tava ¤àõambhi jotante
andhakàrà padhaüsità.
1074. Tuvaü cakkhu'si sabbesaü mahàtamapanudano,
Tava dhammaü suõitvàna nibbàyati
bahujjano"
1075. Piñharaü3- purayitvàna
madhukhuddaü4- aneëakaü,
Ubhohatthehi paggayha upanesiü mahesino.
1076. Pañigaõhi mahàvãro
sahatthena5- mahàisi,
Bhu¤ajitvà ta¤ca sabba¤¤u
vehàsaü nabhamuggami.
1077. Antalikkhe ñhito satthà
atthadassi naràsabho
Mama cittaü pasàdento imà
gàthà abhàsatha.
1078. "Yeni'daü thavitaü ¤àõaü
buddhaseññho ca thomito,
Tena cittappasàdena duggatiü so
na gacchati.
1079. Catuddasakkhattuü so devajjaü
karissati,
Pathavyà rajjaü6- aññhasataü7-
vasudhaü àvasissati.
1. Abhivàdetvàna, [PTS] 2. Samàhañà, [PTS] 3. Puñakaü, ma te 4. Buddamadhu, the 5. Subhakena, [PTS] se 6. Padesarajja, [PTS] se 7. Davisataü, the
[BJT Page 156] [\x 156/]
[PTS Page 088] [\q 88/]
1080. Atha pa¤casatakkhattuü1- cakkavatti
bhavissati,
Padesarajjamasaïkheyyaü mahiyà
kàrayissati.
1081. Ajjhàyako mantadharo tiõõaü
vedànapàragu,
Gotamassa bhagavato sàsane pabbajissati.
1082. Gambhiraü tipuõaü atthaü
¤àõena vicinissati,
Mogharàjàti nàmena hessati
satthu sàmako.
1083. Tihi vijjàhi sampannaü katakiccaü
anàsavaü2-
Gotamo satthavàhaggo etadagega ñhapessati"
1084. Hitvà mànusakaü yogaü
chetvàna bhavabandhanaü,
Sabbàsave pari¤¤àya
viharàmi anàsavo.
1085. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
mogharàjà thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Mogharàjattherassàpadànaü
pa¤camaü. -
36. Adittattheràpadànaü
1086. Nibbute lokanàthambhi atthadassinaruttame,
Upaññhahiü3- bhikkhusaüghaü
vippasannena cetasà.
1087. Nimantetvà saïgharatanaü
ujubhåtaü samàhitaü,
Ucchunà maõóapaü
katvà bhojesiü saüghamuttamaü.
1088. Yaü yaü yo'nupapajjàmi
devattaü atha mànusaü,
Sabbe sate abhibhomi pu¤¤akammassi'daü
phalaü
1089. Aññharase kappasete yaü
dànamadadiü tadà,
Duggatiü nàbhijànami ucchudànassi'daü
phalaü
1090. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
adhimutto thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Adhimuttattherassàpadànaü
chaññhaü. -
[PTS Page 089] [\q 89/]
37. Lasuõadàyakattheràpadànaü
1091. Himavantassa avidåre tàpaso
àsa'haü tadà,
Lasuõaü upajivàmi lasuõaü
mayha bhojanaü.
1092. Khàriyo purayitvàna saüghàràmamagaccha'haü,
Haññho haññhena
cittena saüghassa lasuõaü adaü.
1. Pa¤cave, ma [PTS] 2. Sampanenà katakicco anàsàvo, [PTS] se *theragàthaññhakathàyaü dve therà iminà nàmena dissanti ayaü pana thero soëasaünipàte dassito 3. Nimmantetvà, [PTS]
[BJT Page 158] [\x 158/]
1093. Vipassissa naraggassa sàsane niratassa'haü,
Saüghassa lasuõaü datvà
kappaü saggambhi moda'haü
1094. Ekanavute ito kappe lasuõaü
yama'daü tadà,
Duggatiü nàbhijànàmi
lasuõànaü1- idaü phalaü.
1095. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
lasuõadàyako thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Lasuõadàyakattherassàpadànaü
sattamaü. -
38. âyàgadàyakattheràpadànaü
1096. Nibbute lokanàthambhi sikhimbhi
vadataü vare,
Haññho haññhena
cittena avandiü thåpamuttamaü.
1097. Vaóóhakihi kathàpetvà
mulaü datvàna'haü tadà,
Haññho haññhena
cittena àyàgaü kàrapesa'haü.
1098. Aññha kappàni devesu
abbocchinnaü vasiü ahaü,
Avasesesu kappesu vokiõõaü
saüsariü ahaü.
1099. Kàye visaü na kamati sattàni
na ca hanti me,
Udake'haü na miyyàmi àyàgassa
idaü phalaü.
1100. Yadicchàmi ahaü vassaü
mahàmegho pavassati,
Devàpi me vasaü enti pu¤¤akammassi'daü
phalaü.
1101. Sattaratanasampanenà tiüsakkhattuü
ahosa'haü,
Na maü keca'vajànanti pu¤¤akammassi'daü
phalaü.
[PTS Page 090] [\q 90/]
1102. Ekatiüse ito kappe àyàgaü
yamakàrayiü,
Duggatiü nàbhijànàmi
àyàgassa idaü phalaü.
1103. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
àyàgadàyako thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- âyàgadàyakattherassàpadànaü
aññhamaü. -
39. Dhammacakkikattheràpadànaü
1104. Siddhatthassa bhagavato sihàsanassa
sammukhà,
Dhammacakkaü mayà ñhapitaü
sukataü vi¤¤uvaõõitaü
[BJT Page 160] [\x 160/]
1105. Càruvaõõova sobhàmi
sayoggabalavàhano,
Parivàrenti maü niccaü anuyuttà
bahujjanà.
1106. Saññhituriyasahassehi paricàrema'haü1-
sadà,
Parivàrena sobhàmi pu¤¤akammassi'daü
phalaü.
1107. Catunavute ito kappe yaü cakkaü
ñhapayiü ahaü,
Duggatiü nàbhijànimi dhammacakkassi'daü
phalaü.
1108. Ito ekàdase kappe aññhà'siüsu*
janàdhipà,
Sahassaràjànàmena cakkavatti
mahabbalà.
1109. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
dhammacakkiko thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Dhammacakkikattherassàpadànaü
navamaü. -
40. Kapparukkhiyattheràpadànaü
1110. Siddhatthassa bhagavàto thupaseññhassa
sammukhà,
Vicittadusse laggetvà2- kapparukkhaü
ñhapesa'haü.
1111. Yaü yaü yo'nupapajjàmi
devattaü atha mànusaü,
Sobhayanto mama dvàraü kapparåkkho'patiññhati3-
[PTS Page 091] [\q 91/]
1112. Aha¤ca parisà ceva ye keci
mama nissità, 4-
Tamhà dussaü gahetvàna nivàsema
mayaü sadà.
1113. Catunavute ito kappe yaü rukkhaü
ñhapayiü5- tadà,
Duggatiü nàbhijànàmi
kapparukkhassi'daü phalaü
1114. Ito ca sattamo kappe suceëà
aññha khattiyà,
Sattaratanasampannà cakkavatti mahabbàlà.
1115. Pañisambhidà catasse ca
vimokkhà'pi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü
Itthaü sudaü àyasmà
kapparukkhiyo thero imà gathàyo abhàsitthàti.
- Kapparukkhiyattherassàpadànaü
dasamaü. -
Uddànaü:
Kuõóa - sàgata - kaccànà
udàyã mogharàjako,
Adhimutto lasuõado àyàgi6-
dhammacakkiko,
Kapparukkhi ca dasamo gàthàyo
dvàdasa satanti.
1. Parivàremahaü, [PTS]
2. Laïghitvà, se [PTS]
3. Patiññhahi, ma
4. Vàsikà, se vasasità
ma
5. Capayiü, se
6. âsabha, ma *aññha àsuü?