Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
Metteyyavaggo
401.Tissametteyyattherassa apadànaü
3891. Pabbhàrakåñaü
nissaya sobhito nàma tàpaso,
Pavattaphalaü bhu¤jitvà
vasani pabbatantare.
3892. Aggiü dàruü àharitvà
ujjàlesiü ahaü tadà,
Uttamatthaü gavesanto brahmalokåpapattiyà.
3893. Padumuttaro lokavidå àhutinaü
pañiggaho,
Mamuddharitukàmo so àgacchi mama
santike
3894. "Kiü karosi mahàpu¤¤a
dehi me aggidàrukaü,
Ahamaggiü parivare tato me suddhi hehiti.
"1
3895. "Subhaddako tvaü manuje devate tvaü
pajànasi,
Tuvamaggiü2 paricara handa te aggidàrukaü.
"
3896. Tato kaññhaü gahetvàna
aggiü ujjàlayã jino,
Na tattha kaññhaü pajjhàyi
pàñihãraü3 mahesino.
3897. "Na te aggi pajjalati àhutã
te na vijjati,
Niratthakaü vataü tuyhaü aggiü
paricarassu me. "
3898. "Kãdiso so4 mahàvãra
aggi tava pavuccati,
Mahampi kathayasse'taü ubho parivaràmase.
"
* Metteyyattheràpadànaü,
sãmu.
1. Bhohiti, machasaü.
2. Tuvaü aggiü, machasaü. 3.
Pàñibheraü, machasaü.
4. Te, syà.
[BJT Page 004] [\x 4/]
3899. "Hetudhamma nirodhàya kilesasamanàya
ca,
Issà macchariyaü hitvà tayo
ete mamà'hunã. "
3900. "Kãdiso tvaü mahàvãra
kathaü gotto'si màrisa,
âcàrapañipatti te bàëahaü
kho mama ruccatã"
3901. "Khattiyamhi [PTS Page 340] [\q 340/]
kule jàto abhi¤¤à pàramiü gato,
Sabbàsavaparikkhiõo natthidàni
punabbhavo. "
3902. "Yadi buddhosi sabba¤¤å
pabhaïkara tamonuda,
Namassissàmi taü deva dukkhassantakaro
tuvaü"
3903. Pattharitvà, jinacammaü nisãdana
madàsahaü,
Nisãda nàtha sabba¤¤u
upaññhissamahaü tuvaü.
3904. Nisãdi bhagavà tattha ajinamhi
suvitthate,
Nimantayitvà sambuddhaü pabbataü
agamàsahaü.
3905. Khàribhàra¤ca påretvà
tindukaphalamàhariü,
Madhunà yojayitvàna phalaü
buddhassa' dàsahaü.
3906. Mama nijjhàyamànassa paribhu¤ji
tadà jino,
Tattha cittaü pasàdesiü pekkhanto
lokanàyakaü.
3907. Padumuttaro lokavidå àhutãnaü
pañiggaho,
Mama'ssame nisãditvà imà
gàthà abhàsatha:
3908. "Yo maü phalena tappesi pasanno sehi
pàõihi,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
3909. Pa¤cavãsatikkhattuü
so devarajjaü karissati,
Sahassakkhattuü ràjà ca
cakkavattã bhavissati.
3910. Tassa saïkappama¤¤àya
pubbakammasamaïgino,
Annaü pàna¤ca vattha¤ca
sayana¤ca anàmayo.
3911. Pu¤¤akammena saüyuttà
nibbattissanti tàvade,
Sadà pamudito càyaü bhavissati
anàmayo.
3912. Upapajjati yaü yoniü devattaü
atha mànusaü,
Sabbattha sukhito hutvà manussattaü
gamissati.
3913. Ajjhàyako mantadharo tiõõaü
vedànapàragu,
Sambuddhamupagantvàna arahà so
bhavissati. "
[BJT Page 6] [\x 6/]
3914. Yato saràmi attànaü
yato pattosmi vi¤¤utaü,
Bhoge me ånatà natthi phaladànassidaü
phalaü.
3915. Varadhammamanuppatto ràgadose samåhaniü,
Sabbàsavaparikkhiõo natthidàni
punabbhavo,
3916. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
3917. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
3918. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà tissametteyyo thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Tissametteyyattherassa apadànaü pañhama.
402. Puõõakattheràpadànaü
3919. Pabbhàrakåñaü
[PTS Page 341] [\q 341/] nissàya sayambhu
aparàjito,
âbàdhiko garu buddho1 vasatã
pabbatantare.
3920. Mama assamasàmantà panàdo
àsi tàvade,
Buddhe nibbàyamànambhi àloko
upapajjatha. 2
3921. Yàvatà vanasaõóasmiü
acchakokataracchakà,
Vyagghà3 ca kesarã sabbe abhigajjiüsu
tàvade.
3922. Uppànaü tamahaü disvà
pabbataü4 agamàsahaü,
Tattha'ddasàsiü sambuddhaü
nibbutaü aparàjitaü.
3923. Suphullaü sàlaràjaüva
sataraüsiüva uggataü,
Vãtaccikaüva aïgàraü
nibbutaü aparàjitaü.
3924. Tiõaü kaññha¤ca
påretvà citakaü tattha'kàsahaü,
Citakaü sukataü katvà sarãraü
jhàpayiü ahaü.
3925. Sarãraü jhàpayitvàna
gandhatoyaü samokiriü,
Antalikkhe ñhito yakkho nàmamaggahi
tàvade.
3926. Yaü påritaü5 tayà
kiccaü sayambhussa mahesino,
Puõõako nàma nàmena
sadà bhohi6 tuvaü mune. 7
1. âbàdhiko ca so buddho, machasaü.
2. âdi tàvade, syà udapajjatha,
machasaü.
3. Vàëà, machasaü.
4. Pabbhàraü, machasaü.
5. Taü puritaü, syà.
6. Yadà hosi, syà.
7. Muni, sãmu.
[BJT Page 8] [\x 8/]
3927. Tamhà kàyà cavitvàna
devalokaü agacchahaü,
Tattha dibbamayo gandho antalikkhe pavàyati1.
3928. Tatràpi nàmadheyyaü
me puõõako'ti ahå tadà,
Devabhåto manusso và saïkappaü
pårayàmahaü.
3929. Idaü pacchimakaü mayhaü
carimo vattatã2 bhagavà,
Idhàpi puõõako nàma
nàmadheyyaü pakàsati.
3930. Tosayitvàna sambuddhaü gotamaü
sakyapuïgavaü,
Sabbàsave pari¤¤àya
viharàmi anàsavo.
3931. Ekanavute ito kappe3 yaü kammamakariü
tadà,
Sabbàsavà nàbhijànàmi
tanukiccassidaü phalaü.
3932. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Sabbàsavà parikkhiõà
viharàmi anàsavo.
3933. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
3934. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà puõõako thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Puõõakattherassa apadànaü dutiyaü.
403. Mettaguttheràpadànaü
3935. Himavantassa [PTS Page 342] [\q 342/]
avidåre4 asoko nàma pabbato,
Tatthà'si assamo mayhaü vissakammena5
màpito.
3936. Sumedho nàma sambuddho aggo kàruõiko
muni,
Nivàsayitvà pubbanhe piõóàya
maü upàgami.
3937. Upàgataü mahàvãraü
sumedhaü lokanàyakaü,
Paggayha sugatappattaü6 sappitelena pårayiü7.
3938. Datvànahaü buddhaseññhe
sumedhe lokanàyake,
A¤jalimpaggahetvàna bhãyo8
hàsaü janesahaü.
3939. "Iminà sappidànena cetanàpaõidhãhi
ca,
Devabhåto manusso và labhàmi
vipulaü sukhaü.
3940. Vinipàtaü vivajjetvà
saüsaràmi bhavàbhave,
Tattha cittaü paõidhitvà
labhàmi acalaü padaü. "
1. Antalikkhà pavassati, machasaü.
2. Vattate, machasaü.
3. Ekanavutito kappe, machasaü.
4. Himavattassàvidure, machasaü.
5. Visukammena, sãmu.
6. Sugataü pattaü, sãmu. Subhakaü,
pattaü [PTS.]
7. Sappitelaü apårayiü, machasaü.
8. Bhiyyo, machasaü.
[BJT Page 10] [\x 10/]
3941. "Làbhà tuyhaü suladdhaü
te yaü maü addakkhi bràhmaõaü, 1
Mama dassanamàgamma arahà tvaü
bhavissasi.
3942. Vissattho hohi mà bhiyi adhigantvà
mahàyasaü,
Mamaü hi sappiü datvàna parimokkhasi
jàtiyà
3943. Iminà sappidànena cetanàpaõidhãhi
ca,
Devabhåto manusso và labhase vipulaü
sukhaü.
3944. Iminà sappidànena mettacittavatàya
ca,
Aññhàrase kappasate devaloke
ramissasi
3945. Aññhatiüsatikkhattu¤ca
devaràjà bhavissasi,
Padesarajjaü vipulaü gaõanàto
asaïkhiyaü.
3946. Ekapa¤¤àsakkhattu¤ca
cakkavatti bhavissasi,
Càturanto vijitàvã jambusaõóassa2
issaro.
3947. Mahàsamuddova'kkhobho duddharo
pañhavi yathà,
Evameva ca te bhogà appameyyà
bhavissare. "
3948. Saññhikoñi bhira¤¤assa
cajitvà3 pabbajiü ahaü,
Kiü kusalaü gavesanto bàvariü
upasaïkamiü.
3949. Tattha [PTS Page 343] [\q 343/]
mante adhãyàmi chaëaïgaü nàma lakkhaõaü,
Tamandhakàraü vidhamaü uppajjitvaü
mahàmuni.
3950. Tava dassanakàmohaü àgatomhi
mahàmuni,
Tava dhammaü suõitvàna patto'mhi
acalaü padaü.
3951. Tiüsakappasahassamhi sappiü
buddhassa'dàsahaü,
Etthantare nàbhijàne sappi vi¤¤àpitaü
mayà4,
3952. Mama saïkappama¤¤àya
uppajjati yadicchakaü,
Cittama¤¤àya nibbattaü
sabbe santappayàmahaü.
3953. Aho buddho aho dhammo5 aho no satthusampadà,
Thokaü hi sappiü datvàna appameyyaü
labhàmahaü.
3954. Mahàsamudde udakaü yàvatà
nerupassato,
Mama sappiü upàdàya kalabhàgaü
na phassati6.
1. Bràhmaõa, machasaü.
2. Jambumaõóassa, machasaü.
3. Catvà, na, sãmu datvàna,
syà
4. Sappiü vi¤¤àpitaü
mayà, machasaü.
5. Aho buddhà aho dhammà, machasaü.
6. Na hessati, machasaü. Hissati, syà.
[BJT Page 12] [\x 12/]
3955. Yàmatà cakkavàëassa
kariyantassa1 ràsito,
Mama nibbattavatvatthànaü okàso
so na sammati.
3956. Pabbataràjà himavà
pavaropi siluccayo,
Mamànulittagandhassa upanidhiü2
na hessati.
3957. Vatthaü gandha¤ca sappi¤ca
a¤¤a¤ca diññhadhammikaü,
Asaïkhata¤ca nibbànaü
sappidànassidaü phalaü.
3958. Satipaññhànasayano
samàdhijhànagotaro,
Bojjhaïgabhojano ajja3 sappidànassidaü
phalaü.
3959. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samuhatà,
Sabbàsavà parikkhiõà
viharàmi anàsavo.
3960. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
3961. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àdhismà mettagutthero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Mettaguttherassa apadànaü katiyaü.
404. Dhotakattheràpadànaü
3962. Gaïgà bhàgirathi nàma
himavantà pabhàvità,
Haüsavatiyà dvàrena anusandati
tàvade.
3963. Sobhito nàma àràmo
gaïgàkåle sumàpito,
Tattha padumuttaro buddho vasate lokanàyako.
3964. Tidasehi [PTS Page 344] [\q 344/]
yathà indo manujehi purakkhato,
Nisãdi tattha bhagavà asambhito'va
kesarã.
3965. Nagare haüsavatiyà vasàmi4
bràhmaõo ahaü,
Chaëaïgo nàma nàmena
evannàmo mahàmuni.
3966. Aññhàrasasissasatà
parivàrenti maü tadà,
Tehi sissehi samito gaïgàtãrà
upàgamiü.
3967. Tatthaddasàsiü samaõe
nikkuhe dhotapàpake,
Bhàgãrathiü tarante'haü5
evaü cittesi tàvade.
1. Kàrayantassa, syà. Kayirantassa,
[PTS.]
2. Upanidhaü, simu.
3. Bojjhaïgajanano, syà.
4. Ahosiü, syà.
5. Tarantohaü, syà.
[BJT Page 14] [\x 14/]
3968. "Sàyaü pàtaü tarantà'me
buddhaputtà mahàyasà,
Vihesayanti attànaü tesaü
attà viha¤¤ati.
3969. Sadevakassa lokassa buddho aggo pavuccati.
Natthi me dakkhiõe kàraü
gatimaggavisodhanaü.
3970. Yannåna buddhaseññhassa
setuü gaïgàya kàraye,
Kàràpetvà imaü kammaü
santaràmi imaü bhavaü. "
3971. Satasahassaü datvàna setuü
kàràpayiü ahaü,
Saddahanto "kataü kàràü
vipulaü me bhavissati. "
3972. Kàràpetvàna taü
setuü upesiü lokanàyakaü,
Sirasi a¤jaliü katvà idaü
vacanamabraviü.
3973. "Satasahassassa vayaü katvà1
kàràpito mayà,
Tavatthàya mahàsetu pañigaõha
mahàmuni. "
3974. Padumuttaro lokavidå àhutãnaü
pañiggaho,
Bhikkhusaïghe nisãditvà
imà gàthà abhàsatha:
3975. "Yo me setuü akàresi pasanno sehi pàõihi, tamahaü kittayissàmi suõàtha mama bhàsato.
3976. Darito pabbatàto2và rukkhàto3
patitopa'yaü,
Cutopi lacchati ñhànaü setudànassidaü
phalaü.
3978. Nàssa corà pasahanti nàtima¤¤anti
khattiyà,
Sabbe tarissanàmitte setudànassidaü
phalaü.
3979. Abbhokàsagataü [PTS Page 345]
[\q 345/] santaü kañhinàtapatàpitaü,
Pu¤¤akammena saüyuttaü
na bhavissanti cedanà.
3980. Devaloke manusse và hatthiyànaü
sunimmitaü,
Tassasa saïkappama¤¤àya
nibbattissati tàvade.
3981. Sahassassà vàtajavà
sindhavà sãghavàhanà,
Sàyaü pàtaü upessanti
setudànassidaü phalaü.
3982. âgantvàna manussattaü
sukhito'yaü bhavissati,
Ihàpi4 manujasseva hatthiyànaü
bhavissati.
1. Datvà, machasaü,
2. Pabbatato, machasaü.
3. Rukkhato, machasaü.
4. Vehàsaü, machasaü.
[BJT Page 16] [\x 16/]
3983. Kappasatasahassamhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma nàmena1 satthà
loke bhavissati.
3984. Tassa dhammesu dàyàdo oraso
dhammanimmito,
Sabbàsave pari¤¤àya
nibbàyissata'nàsavo. "
3985. Aho me sukataü kammaü jalajuttamanàmake,
Tattha kàraü karitvàna patto'haü
àsavakkhayaü.
3986. Padhànapahitattomhi upasanto niråpadhi,
Nàgova bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
3987. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
3989. Pañisambhidà catasso vimokkhapi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà dhotako thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Dhotakattherassa apadànaü catutthaü.
405. Upasivattheràpadànaü
3990. Himavantassa avidåre anomo nàma
pabbato,
Assamo sukato mayhaü paõõasàlà
sumàpità.
3991. Nadã ca sandatã tattha supatthitthà
manoramà,
Anupatitthe jàyantã padumuppalakà
bahu.
3992. Pàñhinà pàvusà
macchà valajà mu¤jarohità,
Macchakacchapasa¤channà nadikà
sandate sadà.
3993. Nimirà pupphinà tattha asokà
khuddamàlakà,
. Punnàgà giripunnàgà
sampavanti mamassamaü.
1. Gottena, machasaü.
[BJT Page 18] [\x 18/]
3994. Kåñajà [PTS Page 346]
[\q 346/] pupphinà tattha tiõasålavanàni
ca,
Sàlà ca salalà tattha
campakà pupphità bahå.
3995. Ajjunà atimuttà ca mahànàmà
ca pupphità,
Asanà madhugandhã ca pupphità
te mamassame.
3996. Uddàlakà pàñalikà
yåthikà ca piyaïgukà,
Bimbijàlakasa¤channà samantà
aóóhayojanaü.
3997. Màtaïgavà1 sattaliyo
pàñalã sinduvàrakà,
Aïkolakà bahå tattha tàlakåñà
ca2 pupphità.
3998. Seleyyakà bahå tattha pupphità
mama assame,
Etesu pupphamànesu3 sobhanti pàdapà
bahu,
Samantà tena gandhena vàyate
mama assamo.
3999. Harãtakà àmalakà
ambà jambu vihãñakà, 4
Kolà bhallàtakà billà
phàrusakaphalàni ca.
4000. Tindukà ca piyàlà
ca madhukà kàsumàriyo, 5
Labujà panasà tattha kadalã
badarãphalà. 6
4001. Ambàñakà bahu tattha
vallikàraphalàni ca,
Bãjapårasapàriyo7 phalità
mama assame.
4002. âëakà isimuggà
ca tato modaphalà bahå,
Avañà pakkabharità pilakakhudumbaràni
ca.
4003. Pipphalã maricà tattha nigrodhà
ca kapitthanà,
Udumbarakà babhavo kaõóapakkà
ca pàriyo. 8
4004. Ete va¤¤e ca babhavo phalità
assame mama,
Puppharukkhàpi babhavo pupphità
mama assame.
4005. âluvà ca kaëambà
ca bilàli takkalàni ca,
âlakà tàlakà ceva
vijjanti assame mama.
4006. Assamassà'vãdure me mahàjàtassaro
ahu,
Acchodako sãtajalo putatittho manoramo.
4007. Padumuppalà bahå tattha puõóarãkasamàyutà,
Mandàlakehi [PTS Page 347] [\q 347/]
sa¤channà nànàgandhasamerità.
1. Màtaggarà, machasaü. Màtakarà,
syà. Màtaïgà và, [PTS.]
2. Tàlakuññhã ca,
machasaü.
3. Pupphajàtesu, machasaü.
4. Ambajambuvihãtakà, machasaü.
5. Kàsumàrayo, machasaü.
6. Candarãphalà, syà.
[PTS.]
7. Cirasaürasapàkà ca, syà.
8. Kaõóupaõõà
ca bhariyo, machasaü.
[BJT Page 20] [\x 20/]
4008. Gabbhaü gaõyahanti padumà
a¤¤e pupphanti kesarã,
Opupphapattà tiññhanti
padumakaõõikà1 bahu.
4009. Madhu bhisambhà savati khãraü
sappã mulàëihi,
Samantà tena gandhena nànà
gandhasamerità.
4010. Kumudà ambagandhã ca nayità
dissare bahå,
Jàtassarassànukålaü
ketakà pupphità bahå.
4011. Suphullà bandhujãvà
ca setacàrã sugandhikà,
Kumbhilà suüsumàrà
ca gahakà tattha jàyare.
4012. Uggàhakà ajagarà
tattha jàtassare bahu,
Pàñhinà pàvusà
macchà valajà2 mu¤jarohità.
4013. Macchakacchapa sa¤channà
atho sampañakehi ca,
Pàrevatà ravihaüsà
kukutthà3 ca nadãcarà.
4014. Dindibhà cakkavàkà
ca campakà jivajãvakà,
Kalandakà ukkusà ca senakà
uddharà bahu.
4015. Koññhakà sukapotà
ca kulãrà4 camarà bahå,
Kàreõiyo5 ca tilakà upajãvanti
taü saraü.
4016. Sãhà vyagghà ca dãpã
ca acchakokataracchakà,
Vànarà kinnarà ceva dissanti
mama assame.
4017. Tàni gandhàõi ghàyanto
bhakkhayanto phalànahaü,
Gandhodakaü pinto ca vasàmi mama
assame.
4018. Eõimigà varàhà
ca pasadà khuddaråpakà,
Aggikà jotikà ceva vasanti mama
assame.
4019. Haüsà ko¤cà
mayårà ca sàëikà pi ca kokilà,
Ma¤jarikà bahå tattha kosikà
poññhasãsakà.
4020. Pisàvà dànavà
ceva kumbhaõóà rakkhayà bahå,
Garuëà pannagà ceva vasanti
mama assame.
1. Padumàkaõõikà,
machasaü. 2. Balajà, machasaü.
3. Kukkutthà syà.
4. Tuliyà, machasaü.
5. Kàseniyà, syà.
Piñuva: 22
4021. Mahànubhàvà isayo
santavittà samàhità, kamaõóaludharà
[PTS Page 348] [\q 348/] sabbe ajinuttaravàsanà,
Te jañàbhàrabharità1
vasanti mama assame.
4022. Yugamatta¤ca pekkhantà nipakà
santavuttino,
Làbhàlàbhena santuññhà
vasanti mama assame.
4023. Vàkacãraü dhunantà
te phoñentà'jinacammakaü,
Sabalehi upatthaddhà gacchanti ambare
sadà. 2
4024. Na te dakaü àharanti kaññhaü
và aggidàrukaü,
Saya¤ca upasampannà pàñihãrassidaü
phalaü.
4025. Lohadoõiü gahetvàna
vanamajjhe vasanti te,
Ku¤jaràva mahànàgà
asambhãtàva kesarã.
4026. A¤¤e gacchanti goyànaü
a¤¤e pubbavãdehakaü, 3
A¤¤e ca uttarakuruü sakaü
balamavassità, 4
Tato piõóaü àharitvà
paribhu¤janti ekato.
4027. Sabbesaü pakkamantànaü
uggatejàna tàdinaü,
Ajinavammasaddena vanaü saddàyate
tadà.
4028. Edisà te mahàvãra
sissà uggatapà mama,
Parivuto ahaü tehi vasàmi mama
assame.
4029. Tosità sakakammena vanãtàpi
samàgatà,
âràdhayiüsu maü ete
sakakammàbhilàsino,
Sãlavanto ca nipakà appama¤¤àsu
kovidà.
4030. Padumuttaro lokavidå àhutãnaü
pañiggaho,
Samayaü saüviditvàna upagacchi
vinàyako.
4031. Upagantvàna sambuddho àtàpã
nipako muni,
Pattaü paggayha sambuddho bhikkhàya
mamupàgami.
4032. Upàgataü mahàvãraü
jalajuttamanàyakaü,
Tiõasantharaü pa¤¤apetvà5
sàlapupphehi okiriü.
4033. Nisãdetvàna6 sambuddhaü
haññho saüviggamànaso,
Khippaü pabbatamàruyha agaruü
aggahiü ahaü.
1. Jañàbhàrabharitàva,
machasaü jañàbhàrabharità ca, syà.
2. Tadà, machasaü.
3. Pubbavidehakaü, syà [PTS.]
4. Pabamapassità, syà. [PTS.]
5. Pa¤¤àpetvà,
machasaü.
6. Nisàdetvàna, machasaü
nisãditvàna, syà.
[BJT Page 24] [\x 24/]
4034. Kumbhamattaü gahetvàna panasaü
devagandhikaü,
Khandhe àropayitvàna upagacchiü
vinàyakaü.
4035. Phalaü [PTS Page 349] [\q 349/]
buddhassa datvàna agaruü anulimpahaü,
Pasannacitto sumano buddhaseññhaü
avandahaü. 1
4036. Padumuttaro lokavidå àhutãnaü
pañiggaho,
Isimajjhe nisãditvà imà
gàthà abhàsatha.
4037. "Yo me phala¤ca agaruü àsana¤ca
adàsi me,
Tamahaü cittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
4038. Gàme và yadi và'ra¤¤e
pabbhàresu guhàsu và,
Imassa cittama¤¤àya nibbattissati
bhojanaü.
4039. Devaloke manusse và upapanno ayaü
naro,
Bhojanehi ca vatthehi parisaü tappayissati.
4040. Upapajjati yaü yoniü devattaü
atha mànusaü,
Akkhobhabhogo hutvàna saüsarissata'yaü
naro.
4041. Tiüsa kappasahassàni devaloke
ramissati,
Sahassakkhattuü ràjà ca
saüsarissata'yaü taro.
4041. Tiüsa kappasahassàni devaloke
ramissati,
Sahassakkhattuü ràjà ca
cakkavatti bhavissati.
4042. Ekasattatikkhattu¤ca devarajjaü
karissati,
Padesarajjaü vipulaü gaõanàto
asaükhiyaü.
4043. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma nàmena satthà
loke bhavissati.
4044. Tassa dhammesu dàyàdo oraso
dhammanimmito, 2
Sabbàsave pari¤¤àya
viharissata'nàsavo. "
4045. Suladdhalàbho laddho me yo'haü
addakkhiü nàyakaü,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4046. Gàme và yadi và'ra¤¤e
pabbhàresu guhàsu và,
Mama saïkappama¤¤àya
bhojanaü hoti me sadà.
4047. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'ca bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
4048. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4049. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëahi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà upasãvo thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Upasãvattherassa apadànaü pa¤camaü.
1. Avandihaü, machasaü.
2. Upasãvo nàma nàmena
hessati satthusàvako, syà.
[BJT Page 26] [\x 26/]
406. Nandakattheràpadànaü
4050. Migaluddo [PTS Page 350] [\q 350/]
pure àsiü ara¤¤e kànate ahaü,
Pasadaü migamesanto sayambhuü addasaü
jinaü. 1 4051. Anuruddho nàma sambuddho sayambhå aparàjito,
Vivekakàmo so dhãro vanamajjhogahã
tadà.
4052. Catudaõóe gahetvàna
catuññhàne ñhapesahaü,
Maõóapaü sukataü katvà
padamapupphehi chàdayiü.
4053. Maõóapaü chàdayitvàna
sayambhuü abhivàdayiü,
Dhanuü tattheva nikkhippa pabbajiü
anagàriyaü.
4054. Pabbajitassa aciraü2 vyàdhi
me upapajjatha,
Pubbakammaü saritvàna tattha kàlakato
ahaü.
4055. Pubbakammena saüyutto tusitaü
agamàsahaü,
Tattha soõõamayaü vyamhaü
nibbattati yadicchakaü.
4056. Sahassayuttahavàhiü dibbayànamadhiññhito,
âruhitvàna taü yànaü
gacchàmahaü yadicchakaü.
4057. Tato me nãyamànassa devabhåtassa
me sato,
Samantà yojanasataü maõóapo
me dharãyati.
4058. Sayane'haü tuvaññàmi
accantaü3 pupphasanthate,
Antaëikkhà ca padumà vassanti4
niccakàlikaü.
4059. Marãvike phandamàne tappamàne
ca àtape,
Na maü tàpeti àtàpo
maõóassa idaü phalaü.
4060. Duggatiü samatikkanto apàyà
pihità mama,
Maõóape rukkhamåle và
santàpo me na vijjati.
4061. Mahãsa¤¤aü adhiññhàya
loõatoyaü taràmahaü,
Tassa me sukataü kammaü buddhapåjàyidaü
phalaü.
4062. Apathampi5 pathaü katvà gacchàmi
anila¤jase,
Aho me sukataü kammaü buddhapåjàyidaü
phalaü.
4063. Pubbenivàsaü [PTS Page 351]
[\q 351/] jànàmi dibbacakkhu
visodhitaü,
âsavà me parikkhiõà
buddhapåjàyidaü phalaü.
4064. Jahità purimà jàni
buddhassa oraso ahaü,
Dàyàdo'mhi ca saddhamme buddhapåjàyidaü
phalaü.
1. Ahaü, machasaü.
2. Na ciraü pabbajitassa, machasaü.
3. Acchante, machasaü.
4. Vassante, machasaü.
5. Abbhamhi, syà.
[BJT Page 28] [\x 28/]
4065. âràdhito'mhi sugataü
gotamaü sakyapuïgavaü,
Dhammaddhajo dhammadàyàdo buddhapåjàyidaü
phalaü.
4066. Upaññhitvàna sambuddhaü
gotamaü sakyapuïgavaü,
Pàraïgamaniyaü maggaü
apucchiü lokanàyakaü.
4067. Ajjhiññho kathayã
buddho gambhãraü nipuõaü padaü,
Tassàhaü dhammaü sutvàna
pattomhi àsavakkhayaü.
4068. Aho me sukataü kammaü parimuttomhi
jàtiyà,
Sabbàsavaparikkhiõo natthidàni
punabbhavo.
4069. Kilesà jhàpità mayhaü
sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
4070. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4071. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà nandako thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Nandakattherassa apadànaü chaññhaü.
407. Hemakattheràpadànaü
4072. Pabbhàrakåñaü
nissàya anomo nàma tàpayo,
Assamaü sukataü katvà paõõasàle
vasã tadà.
4073. Siddhaü tassa tapokammaü siddhipatto
sake bale,
Sakasàma¤¤avikkanto àtàpã
nipako muni.
4074. Visàrado sasamaye paravàde
ca kovido,
Paññho bhåmantalikkhambhi
uppàtambhi ca kovido.
4075. Vãtasoko niràrambho appàhàro
alolupo,
Làbhàlàbhena santuññho
jhàyã jhànarato muni.
4076. Piyadassã nàma sambuddho
aggo kàriõiko muni,
Satte tàretukàmo so karuõàya
pharã tadà.
4077. Bodhaneyyaü [PTS Page 352] [\q 352/]
janaü disvà piyadassã mahàmuni,
Cakkavàëasahassampi gantvà
ovadate muni.
4078. Mamuddharitukàmo so mamassamamupàgami,
Na diññho me jino pubbe na suto
pi ca kassa ci.
[BJT Page 30] [\x 30/]
4079. Uppàtà supinà mayhaü
lakkhaõà suppakàsità,
Paññho bhåmantalikkhambhi
nakkhattapadakovido.
4080. So'haü buddhassa sutvàna tattha
cittaü pasàdayiü,
Bhu¤janto1 và nisinno và
saràmi niccakàlikaü.
4081. Mayi evaü sarantambhi bhagavàpi
anussari,
Buddhaü anussarantassa pãti me
hoti tàvade.
4082. Kàla¤ca punaràgamma
upesi maü mahàmuni,
Sampattepi na jànàmi ayaü
buddho mahàmuni.
4083. Anukampako kàruõiko piyadassã
mahàmuni,
Sa¤jànàpesi attànaü
ahaü buddho sadevake.
4084. Sa¤jànitvàna sambuddhaü
piyadassiü mahàmuniü
Sakaü cittaü pasàdetvaü
idaü pacanamabraviü:
4085. "A¤¤e2 pãñhe
ca pallaïke àsandãsu nisãdare,
Tuvampi sabbadassàvã nisãdi
ratanàsane"
4086. Sabbaratanamayaü pãñhaü
nimminitvàna tàvade,
Piyadassissa munino adàsiü iddhinimmitaü.
4087. Ratane ca nisinnassa pãñhake
iddhinimmite,
Kumbhamattaü jambuphalaü adàsiü
tàvade ahaü.
4088. Mama hàsaü janetvàna
paribhu¤ji mahàmuni,
Tadà cittaü pasàdetvà
satthàrambhivàdayiü.
4089. Piyadassã tu bhagavà lokajeññho
naràsabho,
Ratanàsanamàsãno imà
gàthà abhàsatha:
4090. "Yo me ratanamayaü pãñhaü
amataü ca phalaü adà,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
4091. Sattasattati kappàni devaloke ramissati,
Pa¤casattatikkhattu¤ca cakkavattã
bhavissati.
4092. Dvattiüsakkhattuü devindo devarajjaü
karissati,
Padesarajjaü vipulaü gaõanàto
asaükhiyaü.
4093. Soõõamayaü [PTS Page
353] [\q 353/] råpimayaü pallaïkaü
sukataü bahuü,
Lohitaïkamayaü3 ceva lacchati ratanàmayaü.
1. Tiññhanto, machasaü.
2. Sabbe, syà.
3. Lohitaïgamayaü, machasaü.
[BJT Page 32] [\x 32/]
4094. Caïkamantampi manujaü pu¤¤akammasamaïginaü,
Pallaïkàni anekàni parivàrissare
tadà.
4095. Kåñàgàrà
ca pàsàdà sayana¤ca mahàrahaü,
Imassa cittama¤¤àya nibbattissanti
tàvade.
4096. Saññhinàgasahassàni
sabbàlaïkàrabhusità,
Suvaõõakacchà màtaïgà
homakappanavàsasà1.
4097. âråëhà gàmaõiyehi
tomaraïkusapàõihi2,
Imaü paricarissanti ratanapãñhassi'daü
phalaü3.
4098. Saññhiassasahassàni
sabbàlaïkàrabhusità,
âjànãyàva jàtiyà
sindhavà sighavàhino.
4099. âråëhà gàmaõiyehi
illiyàvàpadhàrihi4,
Imaü paricarissanti ratanapãñhassi'daü
phalaü3.
4100. Saññhirathasahassàni
sabbàlaïkàrabhåsità,
Dãpà athopi veyyagghà
sannaddhà ussitaddhajà.
4101. âråëhà gàmaõiyehi
càpahatthehi vammihi,
Parivàressanti' maü niccaü
ratanapãñhassidaü phalaü.
4102. Saññhidhenusahassàni
doha¤¤à puïgavåsabhe,
Vacchake janayissanti ratanapãñhassi'daü
phalaü.
4103. Soëasitthisahassàni doha¤¤à
puïgavåsabhe,
Vacchake janayissanti ratanapãñhassi'daü
phalaü.
4104. Aëàrapamhà hasulà
susa¤¤à tanumajjhimà,
Parivàressanti maü niccaü
ratanapãñhassidaü phalaü.
4105. Aññhàrase kappasate
gotamo nàma cakkhumà,
Namandhakàraü vidhametvà5
buddho loke bhavissati.
4106. Tassa dassanamàgamma pabbajissataki¤cano6,
Tosayitvàna satthàraü sàsane'÷iramissati.
4107. Tassa [PTS Page 354] [\q 354/]
dhammaü suõitvàna nilese ghàtayissati,
Sabbàsave pari¤¤àya
nibbàyissatanàsavo.
4108. Viriyaü me dhuradhorayhaü yogakkhemàdhivàhanaü,
Uttamatthaü patthayanto sàsane
viharàmahaü.
4109. Idaü pacchimakaü mayhaü
carimo vattate bhavo,
Sabbàsavaparikkhiõo natthi dàni
punabbhavo.
1. Hemakappanivàsanà, sãmu.
Syà
2. Illiyàcàpadhàrãhi,
machasaü
3. Ratanapiñhassidaü, machasaü.
4. Càpahatthehi cammibhi, sãmu.
5. Vidhamitvà, machasaü.
6. Pabbajissati' ki¤cano, machasaü.
[BJT Page 34] [\x 34/]
4110. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'ca bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
4111. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4112. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà hemako thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Hemakattherassa apadànaü sattamaü.
Sattaraghamaü bhàõavàraü.
408. Todeyyattheràpadànaü
4113. Ràjàsi vijayo1 nàma
ketumatipuruttame,
Såro vikkamasampanno puramajjhàvasã
tadà.
4114. Tassa ra¤¤o pamattassa añaviyo
samuññhahuü,
Otàrà2 tuõóikà
ceva raññhaü viddhaüsayuü tadà.
4115. Paccante kupite khippaü sannipàtesa'rindamo,
Bhañe ceva balatthe ca ariü niggàhayã
tadà.
4116. Hatthàrohà aõikaññhà
sårà ca cammayodhino,
Dhanuggahà ca uggà ca sabbe sannipatuü
tadà
4117. âëàrikà kappakà
ca nahàpakà3 màlakàrakà,
Sårà vijitayaïgàmà
sabbe sannipatuü tadà.
4118. Khaggahatthà ca purisà vàpahatthà
ca cammino,
Luddà vijitasaïgàmà
sabbe sannipatuü tadà.
4119. Tidhà pabhinnà màtaïgà
ku¤jarà saññhihàyanà,
Suvaõõakacchàlaïkàrà
sabbe sannipatuü tadà.
4120. Khamà sãtassa uõhassa
ukkàraharaõassa4 ca,
Yodhàjãvà katakammà
sabbe sannipatuü tadà.
1. Ràjà ajita¤jayo, machasaü.
Ràjà vijitajayo, syà
2. Uttarà, syà ocarà,
[PTS.]
3. Nahàpakà, machasaü.
4. Ukkàruharaõassa, sãmu,
machasaü.
[BJT Page 36] [\x 36/]
4121. Saükhasaddaü [PTS Page 355]
[\q 355/] bherisaddaü atho uddhama1saddakaü,
Etehi te hàsayanto sabbe sannipatuü
tadà.
4122. Tisulakontamantehi kavacehi2 tomarehi3
ca,
Koññayantà4 nipàtentà
sabbe sannipatuü tadà.
4123. Kimevàta'nisàmetvà5
sa ràjà ajitaü jino, 6
Saññhipàõasahassàni
sule uttàsayã tadà.
4124. Saddaü mànusakà'kaüsu
aho ràjà adhammiko,
Niraye paccamànassa kadà anto
bhavissati.
4125. Sayane'haü tuvaññento
sayàmi niraye tadà,
Na supàmi divàrattiü sålena
tajjayanti maü.
4126. Kiü pamàdena rajjena vàhanena
balena ca,
Na te pahonti dhàretuü tàsayanti7
mamaü sadà.
4127. Kiü me puttehi dàrehi rajjena
sakalena ca,
Yannånà pabbajeyyàhaü
gatimaggaü visodhaye.
4128. Saññhinàgasahassàni
sabbàlaïkàrabhåsite,
Suvaõõagacche màtaïge
hemakappanavàsase8.
4129. âruëhe gàmaõiyehi
tomaraïkusapàõihi,
Saïgàmàvacare dhàne9
anapekkho vibhàya'haü,
Sakakammena santatto nikkhamiü anagàriyaü.
4130. Saññhiassasahassàni
sabbàlaïkàrabhusite,
âjànãye ca jàtiyà
nindhave sãghavàhane.
4131. âråëhe gàmaõiyehi
càpahatthehi vammihi,
Pahàyitvàna 10 te sabbe nikkhamiü
anagàriyaü.
4132. Saññhirathasahassàni
sabbàlaïkàrabhåsite,
Dãpe athopi veyyagghe sannaddhe ussitaddhaje,
Te sabbe parihàretvà11 pabbajiü
anagàriyaü.
4133. Saññhidhenusahassàni
[PTS Page 356] [\q 356/] sabbà kaüsupadhàraõà,
Tàyopi12 chaóóayitvàna
pabbajiü anagàriyaü,
1. Utuja, machasaü uddhaña, syà
uddhava, sãmu.
2. Tisålakontimattehi, machasaü.
3. Kaccatomarehi ca, machasaü.
4. Koññettànaü, sãmu.
5. Kavacànivàsetvà, syà
6. Ajita¤jino, syà. Ajita¤jayo,
machasaü.
7. Tàpayanti, machasaü
8. Hemakappanivàsate, machasaü.
9. òhàne, machasaü
10. Pahàretvàna, machasaü.
11. Parivajjetvà, syà
12. Pàpiyo, syà.
[BJT Page 38] [\x 38/]
4134. Saññhiitthisahassàni
sabbàlaïkàrabhusità,
Vicittavatthàbharaõà àmuttamaõikuõóalà.
4135. Aëàrapamhà hasulà
susa¤¤à tanumajjhimà,
Tà hitvà kandamànàyo
pabbajiü anagàriyaü.
4136. Saññhigàmasahassàni
paripuõõàni sabbaso,
Chaóóayitvàna taü
rajjaü pabbajiü anagàriyaü.
4137. Nagarà nikkhamitvàna himavantamupàgamiü,
Bhàgirathinadãtãre assamaü
màpayiü ahaü.
4138. Paõõasàlaü karitvàna
aggyagàraü akàsahaü,
âraddhaviriyo pahitatto vasàmi
assame ahaü.
4139. Maõóape rukkhamåle
và su¤¤àgàre ca jhàyato,
Na tu vijjati tàso me na passe bhayabheravaü.
4140. Sumedho nàma sumbuddho aggo kàruõiko
muni,
¥àõàlokena jotanto
loke uppajji tàvade.
4141. Mama assamasàmantà yakkho
àsi mahiddhiko,
Buddhaseññhamhi uppanne àrocesi
mamaü tadà.
4142. "Buddho loke samuppanno sumedho nàma
cakkhumà,
Tàreti janataü sabbaü tampi
so tàrayissati.
4143. Yakkhassa vacanaü sutvaü saüviggo
àsi tàvade,
Buddho buddhoti cintento assamaü pañisàmayiü.
4144. Aggidàru¤ca chaóóetvà
saüsàmetvàna santhataü,
Assamaü abhivanditvà nikkhamiü
vipinà ahaü.
4145. Tato vandanamàdàya gàmà
gàmaü purà purà,
Devadevaü gavesanto upagacchiü vinàyakaü.
4146. Bhagavà tambhi samaye sumedho lokanàyako,
Catusaccaü pakàsento bodheti janataü
bahuü.
4147. A¤jalimpaggahetvàna sãse
katvàna vandanaü,
Samubuddhaü abhivàdetvà
imà gàthà abhàsahaü:
4148. "Vassike pupphamànambhi santike
upavàyati,
Tvaü vãra guõagandhena disà
sabbà pavàyasi.
4149. Campake nàgavanike atimuttakaketake,
Sàlesu pupphamànesu anuvàtaü
pavàyati.
[BJT Page 40] [\x 40/]
4150. Tava [PTS Page 357] [\q 357/]
gandhaü suõitvàna himavantà idhàgamiü,
Påjemi taü mahàvãra
lokajeññha mahàyasa.
4151. Varavandanno'nulimpiü sumedhaü
lokanàyakaü,
Sakaü cittaü pasàdetvà
tuõhã aññhàsã tàvade
4152. Sumedho nàma bhagavà lokajeññho
naràsabho,
Bhikkhusaïghe nisãditvà
imà gàthà abhàsatha:
4153. "Yo meguõe pakittesi vandana¤ca
apåjayã,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato
4154. âdeyyavàkyavacano brahmà
uju patàpavà,
Pa¤cavãsatikappàni sappabhàso
bhavissati.
4155. Chabbãsatikappasate devaloke ramissati,
Sahassakkhattuü ràjà ca
cakkavatti bhavissati.
4156. Tettiüsakkhattuü devindo devarajjaü
karissati,
Padesarajjaü vipulaü gaõanàto
asaükhiyaü.
4157. Tato cuto'yaü manujo manussattaü
gamissati,
Pu¤¤akammena saüyutto brahmabandhu
bhavissati.
4158. Ajjhàyako mantadharo tiõõaü
vedàna pàragå,
Tilakkhaõena sampanno bàvarã
nàma bràhmaõo.
4159. Tassa sisso bhavitvàna hessati
mantapàragå,
Upagantvàna sambuddhaü gotamaü
sakyapuïgavaü.
4160. Pucchitvà nipuõe pa¤he
bhàvayitvàna a¤jasaü1.
Sabbàsave pari¤¤àya
nibbàyissata'nàsavo. "
4161. Tividhaggã nibbutà mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Sabbàsave pari¤¤àya
viharàmi anàsavo.
4162. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
4163. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4164. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassasa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà todeyyo thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Todeyyettherassa apadànaü aññhamaü.
1. Mànasaü, syà.
[BJT Page 42] [\x 42/]
409 Jatukaõõittheràpadànaü.
4165. Nagare haüsavatiyà seññhiputto
ahosahaü,
Samappito kàmaguõe parivàremahaü
tadà.
4166. Tayo1 [PTS Page 358] [\q 358/]
pàsàdamàruyha ubbiddhà gehala¤chakà2
Tattha taccehi gãtehi parivàremahaü
tadà.
4167. Turiyà àhatà mayhaü
sammatàlasamàhità,
Naccantà3 itthiyo sabbà haranti
yeva me mano.
4168. Velàpikà làmaõikà
ku¤javàsã timajjhikà4
Laïghikà sokajjhàyã
5ca parivàrenti maü sadà.
4169. Vetàlino kumbhathånã
nañà ca naccakà bahå,
Nañakà nàñakà
ceva parivàrenti maü sadà.
4170. Kappakà nahàpakà
sudà màlàkàrà sumàpakà,
6
Jallà mallàti sabbeva7 parivàrenti
maü sadà.
4171. Etesu kãëamànesu sikkhite
katupàsane,
Rattindivaü na jànàmi indeva
tidasaïgaõe.
4172. Addhikà pathikà sabbe yàcakà
carakà bahå,
Upagacchanti te niccaü bhikkhayantà
mamaü gharaü.
4173. Samaõà bràhmaõà
ceva pu¤¤akkhettà anuttarà,
Vaóóhayantà mamaü
pu¤¤aü àgacchanti mamaü gharaü.
4174. Pañakà lañakà8
sabbe nigaõñhà pupphasàñakà,
Tedaõóikà ekasikhà
àgacchanti mamaü gharaü.
4175. âjãvakà viluttàvã
godhammà devadhammikà,
Rajojalladharà ete àgacchanti
mamaü gharaü.
4176. Parivattakà siddhipattà9
koõóapuggaõikà10 bahå,
Tapassã vanacàrã ca àgacchanti
mamaü gharaü.
4177. Oóóakà damiëà
ceva sàkulà malayàlakà,
Sabarà11 yonakà ceva àgacchanti
mamaü gharaü.
4178. Andhakà [PTS Page 359] [\q 359/]
muõóakà sabbe kolakà sànuvindakà,
12
âràvacãnaraññhà
ca àgacchanti mamaü gharaü.
1. Tato, machasaü.
2. Mahàbhoge vala¤jako, machasaü.
3. Ra¤janti, syà.
4. Vàmanikà syà.
5. Ku¤javà sãhivajjhità,
syà.
6. Supàsakà, machasaü.
7. Jallà mallà ca te sabbe, machasaü.
8. Pañagà, machasaü.
9. Parittakà santipattà, machasaü.
10. Koñapugganikà, machasaü.
11. Savarà, machasaü.
12. Hanuvindakà, machasaü.
[BJT Page 44] [\x 44/]
4179. Alasandakà pallavakà babbarà
bhaggakàrusà, 1
Rohità2 cetaputtà ca àgacchanti
mamaü gharaü.
4180. Màdhurakà kosalakà
kàsikà2 hatthiporikà,
Isiõóà makkalà
ceva àgacchanti mamaü gharaü.
4181. Celàvakà arammà ca
okkalà4 meghalà5 bahå,
Khuddakà suddakà ceva àgacchanti
mamaü gharaü.
4182. Rohaõà sindhavà ceva
citakà ekakaõõikà,
Suraññhà aparantà
ca àgacchanti mamaü gharaü.
4183. Suppàrakà kikumàrà6
malayà7 soõõabhåmikà,
Vajjã tàrà8 ca te sabbe
àgacchanti mamaü gharaü.
4184. Naëakàrà pesakàrà
cammakàrà ca tacchakà,
Kammàrà kumbhakàrà
ca àgacchanti mamaü gharaü.
4185. Maõikàrà lohakàrà
soõõakàrà ca dussikà,
Tipukàrà ca sabbe àgacchanti
mamaü gharaü.
4186. Usukàrà bhamakàrà
pesakàrà ca gandhãkà,
Raja kà tunnavàyà ca àgacchanti
mamaü gharaü.
4187. Telikà kaññhahàrà
ca udahàrà ca pessikà,
Supikà suparakkhà ca àgacchanti
mamaü gharaü.
4188. Dovàrikà [PTS Page 360]
[\q 360/] aõikaññhà
vandikà9 pupphachaóóakà,
Hatthàruhà hatthipàlà
àgacchanti mamaü gharaü.
4189. ânandassa mahàra¤¤o10
pamattassa11 adàsahaü,
Sattavaõõena ratanena ånattaü12
pårayàmahaü.
4190. Ye mayà kittità sabbe nànàvaõõà
bahujjanà,
Tesà'haü cittama¤¤àya
tappayiü ratanena'haü.
4191. Vaggåsu bhàsamànàsu
vajjamànàsu bherisu,
Saükhesu dhamayantesu sakagehe ramàmahaü.
1. Dhammaràniggamànusà,
machasaü.
2. Gehikà, machasaü.
3. Kaliïgà, machasaü.
4. ârabbhà, machasaü.
5. Oghulà, machasaü.
6. Kumàrà, machasaü.
7. Malla, machasaü.
8. Taïgà, machasaü.
9. Bandhikà, machasaü. Ganthikà,
syà. Sandikà, [PTS.]
10. ânandassa nàma ra¤¤o,
syà. Arindamanàmara¤¤o, [PTS.]
11. Mamattassa, machasaü samaggassa, syà.
12. ænatthaü, machasaü.
[BJT Page 46] [\x 46/]
4192. Bhagavà tambhi samaye padumuttaranàyako,
Vasãsatasahassehi parikkhãõàsavehi
so.
4193. Bhikkhåhi sahito vãthiü
pañipajjittha cakkhumà,
Obhàsento disà sabbà dãparukkho'va
jotati.
4194. Vajjanti bheriyo sabbà gacchante
lokanàyake,
Pabhà niddhàvate tassa sataraüsãva
uggato.
4195. Kavàñantarikàyàpi
paviññhena ca raüsinà, 1
Antoghare suvipulo àloko àsi
tàvade.
4196. Pabhaü disvàna buddhassa pàrisajje
acocahaü,
Nissaüsayaü buddhaseññho
imaü vãthimupàgato.
4197. Khippaü oruyha pàsàdà
àgamiü antaràpaõaü,
Sambuddhambhivàdetvà idaü
vacanamabraviü:
4198. Anukampatu me sambuddhaü abhinesiü
sakaü gharaü,
Tattha annena pànena santappesiü
mahàmuniü.
4199. Nimantayitvà2 sambuddhaü abhinesiü
sakaü gharaü,
Tattha antena pànena santappesiü
mahàmuniü.
4200. Bhuttàviü kàlama¤¤àya
buddhaseññhassa tàdino,
Sataïgikena turiyena buddhaseññhaü
upaññhahiü.
4201. Padumuttaro lokavidå àhutinaü
pañiggaho,
Antoghare nisãditvà imà
gàthà abhàsatha:
4202. "Yo [PTS Page 361] [\q 361/]
maü turiyehupaññhàsã antapàna¤ca'
dàsi me,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
4203. Pahåtahakkho hutvàna sabhira¤¤o
sabhojano,
Catudãpe ekarajjaü kàrayissata'
yaü naro.
4204. Pa¤casãle samàdàya
dasakammapathe tato,
Samàdàya pavattento parisaü
sikkhapessati3.
4205. Turiyasatasahassàni nàriyo4
samalaïkatà,
Vajjayissanti' maü niccaü upaññhànassasidaü
phalaü.
4206. Tãüsakappasahassàni
devaloke ramissati,
Catusaññhikkhattuü devindo
devarajjaü karissati.
1. Rasaminà, machasaü.
2. Nimantetvàna, machasaü.
3. Sikkhàpayissati, machasaü.
4. Bheriyo, machasaü.
[BJT Page 48] [\x 48/]
4207. Catusaññhikkhattuü
ràjà ca cakkavatti bhavissati,
Padesarajjaü vipulaü gaõanàto
asaükhiyaü.
4208. Kappasatasahassambhi okkàkakulasambhavo,
Gotamo nàma nàmena satthà
loke bhavissati.
4209. Upapajjati yaü yoniü devattaü
atha mànusaü, 1
Anånabhogo hutvàna manussattaü
gamissati.
4210. Ajjhàyako bhavitvàna tiõõaü
vedànapàragå,
Uttamatthaü gavesanto carissati mahiü
imaü.
4211. So pacchà pabbajitvàna
sukkamålena codito,
Gotamassa bhagavato sàsane'bhi ramissati.
4212. âràdhayitvà2 sambuddhaü
gotamaü sakyapuïgavaü,
Kilese jhàpayitvàna arahà'yaü
bhavissati.
4213. Vipine vyaggharàjàva migaràjàva
kesarã,
Abhãto viharàma'jja sakyaputtassa
sàsane.
4214. Devaloke manusse và daëidde
duggatimbhi và,
Nibbattiü me na passàmi upaññhànassidaü
phalaü.
4215. Vivekamanuyuttombhi upasanto niråpadhi,
Nàgova bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
4216. Kilesà jhàpità mayhaü
gavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
4217. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4218. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà jatukaõõithero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Jatukaõõittherassa apadànaü navamaü.
1. Gottena, machasaü.
2. âràdhayitvàna, machasaü.
[BJT Page 50] [\x 50/]
410. Udenattheràpadànaü
4219. Himavantassa [PTS Page 362] [\q 362/]
avidåre padumo nàma pabbato,
Assamo sukato mayhaü paõõasàlà
sumàpità.
4220. Nadiyo sandare supatitthà manoramà,
Acchodakà sãtajalà sundarà1
nadiyo sadà.
4221. Pàñhinà pàvusà
macchà valajà mu¤jarohità,
Sobhentà nadiyo ete vasanti nadiyà
sadà.
4222. Ambajambåhi sa¤channà
kareritilakà tathà,
Uddàlakà pàñaliyo
sobhenti mama assamaü.
4223. Aïkolakà bimbijàlà
màyàkàrã ca pupphità,
Gandhena upavàyantà sobhenti
mama assamaü.
4224. Atimuttà sattalikà nàgà
sàlà ca pupphità,
Dibbagandhaü2 sampavantà sobhenti
mama assamaü.
4225. Kosambà salalà nãpà
aññhaïgà ca supupphità,
Dabbagandhaü sampavantà sobhenti
mama assama.
4226. Harãtakà àmalakà
ambajambu vibhãñakà,
Kolà bhallàtakà billà
phalàni bahu assame.
4227. Kalambà kandalã tattha pupphanti
mama assame,
Dibbagandhaü sampavantà sobhenti
mama assamaü.
4228. Asokapiõóã cavarã3
nimbarukkhà ca pupphità,
Dibbagandhaü sampavantà sobhenti
mama assamaü.
4229. Punnàgà giripunnàgà
timirà tattha pupphità,
Dibbagandhaü smapavantà sobhenti
mama assamaü.
4230. Nigguõóã sirinigguõóã
camparukkhettha pupphità,
Dibbagandhaü sampavantà sobhenti
mama assamaü.
4231. Avidåre pokkharaõã
cakkavàkåpakåjità,
Mandalakehi sa¤channà padumuppalakehi
ca.
1. Sandare, machasaü.
2. Dibbagandhà, sãmu.
3. Asokapiõóicàrã
va, machasaü.
[BJT Page 52] [\x 52/]
4232. Acchodakà [PTS Page 363] [\q 363/]
sãtajalà supatitthà manoramà,
Acchà phalikasamànà sobhenti
mama assamaü.
4233. Padumà pupphare tattha puõóarãkà
ca uppalà,
Mandalakehi sa¤channà sobhenti
mama assamaü.
4234. Pàñhinà pàvusà
macchàvalajà mu¤jarohità,
Vicarantà ca te tattha sobhenti mama
assamaü.
4235. Kumbhãlà suüsumàrà
ca kacchapà ca gahà bahå,
Oguhà1 ajagarà ca sobhenti mama
assamaü.
4236. Pàrevatà ravihaüsà
cakkavàkà nadãcarà,
Dindibhà sàlikà cettha
sobhenti mama assamaü.
4237. Nayità ambagandhã ca ketakà
tattha pupphità,
Dibbagandhaü sampavantà sobhenti
mama assamaü.
4238. Sãhà vyagghà ca dãpã
ca acchakokataracchakà,
Anusa¤carantà pavane sobhenti
mama assamaü.
4239. Jañàbhàrena bharità
ajinuttaravàsanà,
Anusa¤carantà pavane sobhenti
mama assamaü.
4240. Ajãnàni dharà ete
nipakà santavuttino,
Appahàrà ca te sabbe sobhenti
mama assamaü.
4241. Khàribhàraü gahetvàna
ajjhogayha vanaü tadà,
Målaphalàni bhu¤jantà
vasanti assame sadà.
4242. Na te dàruü àharanti
udakaü pàdadhovanaü,
Sabbesaü ànubhàvena sayamevàharãyati.
4243. Cullàsãti sahassàni
isayettha samàgatà,
Sabbeva jhàyino ete uttamatthagavesakà.
4244. Tapassãno brahmacàrã
codentà appaõàvate,
Ambaràvacarà sabbe vasanti assame
tadà.
4245. Pa¤càhaü sannãpatanti
ekaggà santavuttino,
A¤¤o¤¤aü abhivàdetvà
pakkamanti disàmukhà.
1. Ogahà, machasaü.
[BJT Page 54] [\x 54/]
4246. Padumuttaro nàma jino sabbadhammànapàragå,
Tamandakàraü1 vidhamaü uppajji
tàvade jino.
4247. Mama [PTS Page 364] [\q 364/]
assamasàmantà yakkho àsi mahiddhiko,
So me saüsittha sambuddhaü jalajuttamanàyakaü.
4248. Esa buddho samuppanno padumuttaro mahàmuni,
Khippaü gantvàna sambuddhaü
payirupàsaya2 màrisa.
4249. Yakkhassa vacanaü sutvà vippasannena
cetasà,
Assamaü saüsàmetvàna
nikkhamiü vipinà tadà.
4250. Ceëeva óayhamànambhi
nikkhamitvàna assamà,
Ekarattiü nivasitvà3 upagacchiü
vinàyakaü.
4251. Padumuttaro lokavidu àhutãnaü
pañiggaho,
Catusaccaü pakàsonto desesi amataü
padaü.
4252. Supullaü padumaü gayha upagantvà
mahesino,
Pasannacitto sumano buddhassa abhiropayiü.
4253. Påjayitvàna sambuddhaü
jalajuttamanàyakaü,
Ekaüsaü ajinaü katvà
santhaviü lokanàyakaü.
4254. Yena ¤àõena sambuddho
vasatãha anàsavo,
Taü ¤àõaü kittayissàmi
suõotha mama bhàsato.
4255. Saüsàrasotaü chinditvà
tàresi sabbapàõino,
Tava dhammaü suõitvàna taõhàsotaü
taranti te.
4256. Tuvaü satthà ca ketu ca dhajo
yåpo ca pàõinaü,
Paràyaõo patiññhà
ca dãpo ca dipaduttama. 4
4257. Yàvatà gaõino loke
satthavàhà pavuccare,
Tuvaü aggosi sabba¤¤u tava
antogadhàva te.
4258. Tava ¤àõena sabba¤¤u
tàresi janataü bahuü,
Tava dassanamàgamma dukkhassantaü
karissare.
4259. Ye keci me gandhajàtà loke
vàyanti cakkhuma,
Tava gandhasamo natthi pu¤¤akkhette
mahàmune.
1. Mahandhakàraü, sãmu.
2. Payirupàsa, machasaü.
3. Nivàsetvà, machasaü.
4. Dvãpaduttama, machasaü.
[BJT Page 56] [\x 56/]
4260. Tiracchànayoniü nirayaü
parimocesi1 cakkhuma,
Asaükhataü padaü santaü
desesi2tvaü mahàmune.
4261. Padumuttaro lokavidå àhutãnaü
pañiggaho,
Bhikkhusaïghe nisãditvà
imà gàthà abhàsatha:
4262. "Yo [PTS Page 365] [\q 365/]
me ¤àõaü apåjesi pasanno sehi pàõihi,
Tamahaü kittayissàmi suõàtha
mama bhàsato.
4263. Tiüsakappasahassàni devaloke
ramissati,
Sahassakkhattuü ràjà ca
cakkavattã bhavissati. "
4264. Suladdhalàbhaü laddhombhi
tosayitvàna subbataü,
Sabbàsave pari¤¤àya
viharàmi anàsavo.
4265. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samuhatà,
Nàgova bandhanaü chetvà
vibharàmi anàsavo.
4266. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
4267. Pañisambhidà catasso vimokkhàpi
ca aññhime,
Chalabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà udeno thero imà gàthàyo abhàsitthàti.
Udenattherassa apadànaü dasamaü.
Uddànaü:
Metteyyo puõõako thero mettagå
dhotako'pi ca,
Upasãvo ca nando ca hemako sattamo tahiü
Todeyyo jatukaõõã ca udeno
ca mahàyaso,
Tãõi gàthàsatànettha
asãti tãõi cuttarãü.
Metteyyavaggo ekacattàëãsatimo. 3
1. Parimocehi, syà.
2. Desehi, syà.
3. Ekacattàëãsamo, sãmu,
machasaü.