Suttantapiñake khuddakanikàye
Apadànapàëi
Dutiyo bhàgo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
Tiõadàyakavaggo
521. Tiõamuññhidàyakattheràpadànaü
5538. Himavantassa avidåre lambako nàma
pabbato,
Tatthopatisso1 sambuddho abbhokàsambhi
caïkami.
5539. Migaluddo pure àsiü ara¤¤e
kànane ahaü,
Disvàna taü devadevaü tiõamuññhiü
adàsahaü.
5540. Nisãdanatthaü buddhassa datvà
cittaü pasàdayiü,
Sambuddhambhivàdetvà pakkàmiü
uttaràmukho.
5541. Aciraü gatamattaü maü2
migaràjà aheñhayi, 3
Sãhena pàtito4 santo tattha kàlakato5
ahaü.
5542. âsanne me kataü kammaü
buddhaseññha anàsave,
Sumutto saravegova devalokaü agacchahaü.
5543. Yåpo tattha subho àsi pu¤¤akammàbhinimmito,
Sahassakaõóo satabheõóu
dhajàlu haritàmayo.
5544. Pabhà niddhàvate tassa sataraüsãva
uggato,
âkiõõo devaka¤¤àhi
àmodiü kàmakàmahaü. 6
5545. Devalokà [PTS Page 455] [\q 455/]
ito kappe nisãdanamadàsahaü,
Duggatiü nàbhijànàmi
tiõamuññhimbhidaü phalaü. 7
5547. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5548. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5549. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà tiõamuññhidàyako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Tiõamuññhidàyakattherassa apadànaü pañhamaü.
1. Tattheva tisso, machasaü.
2. Aciraügatamattassa, machasaü.
3. Apothayã, machasaü.
4. Pophito, machasaü
5. Kàlaïkato, machasaü.
6. Kàmakàmihaü, machasaü.
7. Tiõamuññhe idaü
phalaü, machasaü.
[BJT Page 272] [\x 272/]
522. Ma¤cadàyakattheràpadànaü
5550. Vipassinona bhagavato lokajeññhassa
tàdino,
Ekama¤caü1 mayà dinnaü
pasannena sapàõinà.
5551. Hatthiyànaü assayànaü
dibbayànaü samajjhagaü,
Tena ma¤cakadànena pattomhi àsavakkhayaü.
5552. Ekanavute ito kappe yaü ma¤cakamadàsahaü,
Duggatiü nàbhijànàmi
ma¤cadànassidaü phalaü.
5553. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5554. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5555. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà ma¤cadàyako2 thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Ma¤cadàyakattherassa apadànaü dutiyaü.
523. Saràõagamaniyattheràpadànaü*
5556. âruhimbha tadà nàvaü
bhikkhu càjãvako ca'haü,
Nàvàya bhijjamànàya
bhikkhu me saraõaü adà.
5557. Ekatiüse ito kappe yaü so me
saraõaü adà,
Duggatiü nàbhijànàmi
saraõagamane phalaü.
5558. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5559. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5560. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà saraõagamaniyo thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Saraõagamaniyattherassa apadànaü tatiyaü.
* Chattiüsatimavaggepi idamapadànamuddiññhaü.
1. Ekaü veccaü, syà. Eka pacchaü
[PTS]
2. Veccakadàyako, syà.
[BJT Page 274] [\x 274/]
524. Ababha¤janadàyakatteràpadànaü
5561. Nagare [PTS Page 456] [\q 456/]
bandhumatiyà ràjuyyàne vasàmahaü,
Cammavàsã tadà àsiü
kamaõóaludharo ahaü.
5562. Addasaü vimalaü buddhaü
sayambhuü aparàjitaü,
Padhànapahitattaü taü1 jhàyiü
jhànarataü vasiü2
5563. Sabbakàmasamiddhaü ca oghatiõõanananamanàsavaü,
Disvà pasanno sumano abbha¤janamadàsahaü.
5564. Ekanavute ito kappe yaü dànamadadiü
tadà,
Duggatiü nàbhijànàmi
abbha¤janassidaü phalaü.
5565. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5566. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5567. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà abbha¤janadàyako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Abbha¤janadàyakattherassa apadànaü catutthaü.
525. Supañadàyakattheràpadànaü
5568. Divàvihàrà nikkhanto
vipassi lokanàyako,
Lahuü supañakaü3 katvà
kappaü saggamhi modahaü.
5569. Ekanavute ito kappe supañakaü
adàsahaü,
Duggatiü nàbhijànàmi
supañassa idaü phalaü.
5570. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5571. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
1. Padhànaü payitantaü ta,
machasaü.
2. Isiü, syà.
3. Supañikaü, syà suppañaü,
[PTS]
[BJT Page 276] [\x 276/]
5572. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà supañadàyako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Supañadàyattherassa apadànaü pa¤camaü.
526. Daõóadàyakattheràpadànaü
5573. Kànanaü vananemàgayha
veëuü chetvànahaü tadà,
âlambanaü karitvàna saïghassa
adadiü ahaü.
5574. Tena cittappasàdena subbate abhivàdiya,
âlambadaõóaü datvàna
pakkàmiü uttaràmukho.
5575. Catunavute [PTS Page 457] [\q 457/]
ito kappe yaü daõóa madadiü tadà,
Duggatiü nàbhijànàmi
daõóadànassidaü phalaü.
5576. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5577. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5578. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà daõóadàyako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Daõóadàyakattherassa apadànaü chaññhaü.
527. Girinelapåjakattheràpadànaü
5579. Migaluddo pure àsiü vipine
vicaraü ahaü,
Addasaü virajaü buddha sabbadhammànapàraguü.
5580. Tasmiü mahàkàruõike
sabbasathite rate,
Pasannacitto sumano nelapupphamapåjayiü.
5581. Ekatiüse ito kappe yaü pupphamabhipåjayiü,
Duggatiü nàbhijànàmi
buddhapåjàyidaü phalaü.
[BJT Page 278] [\x 278/]
5582. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5583. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5584. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà girinela påjako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Girinesapåjakattherassa apadànaü sattamaü.
528. Bodhisammajjakattheràpadànaü
5585. Ahaü pure bodhipattaü ujjhitaü
vetiyaïgaõe,
Taü gahetvàna chaóóesiü
alabhiü vãsati guõe.
5586. Tassa kammassa tejena saüsaranto
bhavàbhave,
Duve bhave saüsaràmi devatte càpi
mànuse.
5587. Devalokà cavitvàna àgantvà
mànusaü bhavaü,
Duve kule pajàyàmi khattiye càpi
mànuse.
5588. Aïgapaccaïgasampanno àrohapariõahavà,
Abhiråpo suci homi sampuõõaïgo
anånako.
5589. Devaloke manusse và jàto
và yattha katthaci,
Bhave suvaõõavaõõova
uttattakanakåpamo.
5590. Mudukà [PTS Page 459] [\q 459/]
maddavà saniddhà1 sukhumà sukumàrikà,
Chavi me sabbadà hoti bodhipatte suchaóóite.
5591. Yato kutoci gatisu sarãre samudàgate,
Na limpati rajojallaü vipàko pattachaóóane.
2
5592. Uõhe vàtàtape tassa
aggitàpena và puna3,
Gatte sedà na muccanti vipàko
pattachaóóane.
5593. Kuññhaü gaõóo
kilàso ca tilakà piëakà tathà,
Na honti kàye daddå ca vipàko
pattachaóóane.
1. Mudumaddavà siniddhà, syà.
2. Pattachaóóhite, (sabbattha)
machasaü.
3. Pana, machasaü.
[BJT Page 280] [\x 280/]
5594. Aparampi guõaü tassa nibbattati
bhavàbhave,
Rogà na honti kàyasmiü vipàko
pattachaóóane.
5595. Aparampi guõaü tassa nibbattati
bhavàbhave,
Na hoti cittajà pãëà
vipàko pattachaóóane.
5596. Aparampi guõaü tassa nibbattati
bhavàbhave,
Amittà na bhavantassa vipàko
pattachaóóane.
5597. Aparampi guõaü tassa nibbattati
bhavàbhave,
Anånabhogo bhavati vipàko pattachaóóane.
5598. Aparampi guõaü tassa nibbattati
bhavàbhave,
Aggiràjuhi corehi na hoti udake bhayaü.
5599. Aparampi guõaü tassa nibbattati
bhavàbhave,
Dàsidàsà anuvarà
honti cittànuvattakà.
5600. Yamhi àyuppamàõamhi
jàyate mànuse bhave,
Tato na hàyate àyu tiññhate
yàvatàyukaü.
5601. Abbhantarà bàhirà
ca1 negamà ca saraññhakà,
Anuyuttà2 honti sabbe vuddhikàmà
sukhicchakà.
5602. Bhogavà yasavà homi sirimà
¤àtipakkhavà,
Apetabhayasantàso bhave'haü sabbato
bhave.
5603. Devà manussà asurà
gandhabbà yakkharakkhasà,
Sabbe te parirakkhanti bhave saüsarato
sadà.
5604. Devaloke manusse ca anubhotvà ubho
yase,
Avasànena ca nibbànaü sivaü
patto anuttaraü.
5605. Sambuddhamuddisitvàna bodhiü
và tassa satthuno,
Yo pu¤¤aü pasave poso tassa
kiü nàma dullabhaü.
5606. Magge phale àgame ca jhànàbhi¤¤àguõesu
ca,
A¤¤osaü adhiko hutvà
nibbàyàmi anàsavo.
1. Abbhantarà ca bàhirà,
machasaü.
2. Nuyuttà, machasaü.
[BJT Page 282] [\x 282/]
5607. Pure'haü bodhiyà pattaü
chaóóetvà haññhamànaso,
Imehi vãsataïgehi samaïgi
homi sabbadà.
5608. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5609. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5610. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà bodhisammajjako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Bodhisammajjakattherassa apadànaü aññhamaü.
529. âmaõóaphaladàyakattheràpadànaü
5611. Padumuttaro nàma jino sabbadhammànapàragå,
Vuññhahitvà samàdhimhà
caïkami lokanàyako.
5612. Khàribhàraü gahetvàna
àharanto phalaü tadà,
Addasaü virajaü buddhaü caïkamantaü
mahàmuniü.
5613. Pasannacitto sumano sire katvàna
a¤jaliü,
Sambuddhaü abhivàdetvà àmaõóamadadiü
phalaü.
5614. Satasahasse ito kappe yaü phalaü adadiü tadà, duggatiü nàbhijànàmi àmaõóassa idaü phalaü.
5615. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5616. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5617. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà àmaõóaphaladàyako thero imà gàthàyo abhisitthàti.
âmaõóaphaladàyakattherassa apadànaü navamaü.
[BJT Page 284] [\x 284/]
530. Sugandhatthoràpadànaü
5617. Imamhi bhaddake kappe brahmabandhu mahàyaso,
Kassapo nàma gottena1 uppajji vadataüvaro.
5618. Anuvya¤janasampanno2 battisaüvaralakkhaõo,
Byàmappabhàparivuto raüsujàlasamosaño3.
5619. Assàsetà yathà cando
suriyova pabhaïkaro,
Nibbàpetà yathà megho
sàgaro'va guõàkaro.
5620. Dharaõiriva [PTS Page 460] [\q
460/] sãlena himavà'va samàdhinà,
âkàso viya pa¤¤àya
asaïgo anãlo yathà.
5621. Sa kadàci mahàvãro
parisàsu visàrado,
Saccàni sampakàsesi uddharanto
mahàjanaü.
5622. Tadàhi bàraõasiyaü
seññhiputto mahàyaso,
âsahaü dhanadha¤¤assa
pahutassa pabhu tadà4.
5623. Jaïghàvihàraü
vicaraü migadàyamupeccahaü,
Addasaü virajaü buddhaü desentaü
amataü padaü.
5624. Vissaññhakantavacanaü5
karavãkasamassaraü,
Haüsarudàbhinigghosaü6 vi¤¤àpentaü
mahàjanaü.
5625. Disvà devàtidevaü taü
sutvà ca7 madhuraü giraü,
Pahàyànappake8 bhoge pabbajiü
anagàriyaü.
5626. Evaü pabbajito càhaü
na cirena bahussuto,
Ahosiü dhammakathiko vicittapañibhàõavà.
5627. Mahàparisamajjhehaü haññhacitto
punappunaü,
Vaõõayiü hemavaõõassa
vaõõaü vaõõavisàrado.
5628. Esa khiõàsavo buddho anãgho
chinnasaüsayo,
Sabbakammakkhayaü patto vimuttopadhisaükhaye.
5629. Esa so bhagavà buddho esa sãho
anuttare,
Sadevakassa lokassa brahmacakkappavattako
1. Nàmena, sãmu.
2. Anubya¤janasampanno, machasaü.
3. Raüsijàlasamotthaño,
machasaü.
4. Bahåtadà, machasaü.
5. Visaññhakantavacanaü,
machasaü.
6. Haüsarutehi nigghosaü, machasaü.
Haüsadundubhinigghosaü, syà.
[PTS.]
7. Sutthàva, machasaü
8. Pahàyanappake, machasaü.
[BJT Page 286] [\x 286/]
5630. Danto dametà santo ca sametà
nibbuto isi,
Nibbàpetà ca assattho assàsetà
mahàjanaü.
5631. Vãro suro ca dhãro ca1 pa¤¤o
kàruõiko vasã,
Vijitàvã ca sa jino appagabbho
anàlayo.
5632. Anejo acalo dhãmà amoho
asamo muni,
Dhorayho usabho usabho nàgo sãho
sakko garåsupi.
5633. Viràgo vimalo brahmà vàdasåro
raõana¤jaho,
Akhilo ca visallo ca asamo saüyuto2 suci.
5634. Bràhmaõo [PTS Page 461]
[\q 461/] samaõo nàtho bhisakko
sallakattako,
Yodho buddho suto suto3 acalo muditodito. 4
5635. Dhàtà dhatà ca hantà
ca5 kattà tetà pakàsità,
Sampahaüsità bhettà ca chettà
sotà pasaüsità.
5636. Akhilo ca visallo ca anãgho akathaïkathi,
Anejo virajo khantà6 gantà7 vattà
pakàsità8
5637. Tàretà atthakàretà
kàretà sampadàlità9,
Pàpetà sahità kantà
hantà àtà pã tàpaso10.
1. Vikanto, machasaü.
2. Vusabho, syà, payato, [PTS.]
3. Sutàsuto, machasaü.
4. Sito, machasaü.
5. Santi ca, machasaü.
6. Kattà, machasaü.
7, Gandhà, machasaü.
8. Pasaüsità, machasaü.
9. Samapadàrità, machasaü.
10. Tàpità ca visosità,
syà.
[BJT Page 288] [\x 288/]
5638. Samacitto1 samasamo asahàyo dayàsayo,
2
Accherasatto3 akuho katàvã isisattamo.
5639. Nittiõõakaïkho nimmàno
appameyyo anåpamo,
Sabbavàkyapathànãto sacca¤eyyantagå4
jino.
5640. Sattasàravare5 tasmiü pasàdo
amatàvaho,
Tasmà buddhe ca dhamme ca saüghe
saddhà mahiddhikà. 6
5641. Guõehi evamàdãhi
tilokasaraõuttamaü,
Vaõõento parisàmajjhe
akaü7 dhammakathaü ahaü.
5642. Tato cutohaü8 tuyite anubhetvà
mahàsukhaü,
Tato cuto manussesu jàto bhomi sugandhiko.
5643. Nissàso mukhagandho ca dehagandho
tatheva me,
Sedagandho ca satataü sabbagandhe'tiseti'me.
9
5644. Mukhagandho sadà mayhaü padumuppalacampake10,
âdisanto11 sadà vàti sarãro
ca tatheva me,
5646. Guõaü [PTS Page 462] [\q 462/]
buddhassa vatvàna hitàya janasandhisu14,
Sukhito15 homi sabbattha saradvadhanisamàyuto16
5647. Yasassã sukhito kanto jutimà
piyadassano,
Vattà aparibhuto ca niddoso pa¤¤avà
tathà.
5648. Khãõe àyusi17 nibbànaü
sulabhaü buddhabhattino,
Tesaü hetuü pavakkhàmi taü
suõàtha yathàtathaü.
5649. Santaü yasaü bhagavato vidhinà
abhivàdayaü,
Yattha tatthupapannopi yasassã tena
homahaü.
1. Saccaññhito syà.
2. Dayàlayo, machasaü.
3. Accheramanto, syà
4. Sabbaneyyantiko, syà
5. Sataraüsãvare, syà.
6. Mahatthikà, machasaü.
7. Kathiü syà.
8. Cutàhaü, machasaü.
9. Sabbagandhova hoti me, machasaü.
10. Padåmuppalavampako, machasaü.
11. Parisanto, machasaü atikanto, syà.
Atãsanto, [PTS]
12. Phalantaü, syà.
13. Bhàsitassa, syà.
14. Hitàya ca nasadisaü, machasaü.
15. Sucitto, syà.
16. Saïghebirasamàyuto, machasaü.
17. Pàvusi, syà.
[BJT Page 290] [\x 290/]
5650. Dukkhassantakaraü buddhaü dhammaü
santamasaïkhataü,
Vaõõayaü sukhado àsiü
sattànaü sukhito tato.
5651. Guõaü vadanto buddhassa buddhapãtisamàyuto,
Sakantiü parakanti¤ca janayiü
tena kantimà.
5652. Janoghe1 titthakàkiõõe2
abhibhuyya kutitthiye,
Guõaü vadanto jotesiü nàyakaü
jutimà tato.
5653. Piyakàrã janassàpi
sambuddhassa guõaü vadaü,
Saradova sasaïkohaü tenàsiü3
piyadassano.
5654. Yathàsattivasenàhaü
sabbavàcàhi santhaviü,
Sugataü tena vàgãso vicittapañibhàõavà.
5655. Ye bàlà vimatippattà
paribhonti mahàmuni,
Niggahiü te sadhammena paribhåto
na tenahaü4.
5656. Buddhavaõõena5 sattànaü
kilese apanesahaü,
Nikkilesamano homi tassa kammassa vàhasà.
5657. Sotunaü [PTS Page 463] [\q 463/]
buddhimajaniü6 buddhànussatidesako,
Tenàhamàsiü7 sappa¤¤o
nipuõatthavipassako.
5658. Sabbàsavariparikkhiõo tiõõasaüsàrasàgaro,
Sikhãva anupàdàno pàpuõissàmi
nibbutiü.
5659. Imasmiü yeva kappasmiü yamahaü
santhaviü jinaü,
Duggatiü nàbhijànàmi
buddhavaõõassidaü phalaü.
5660. Kilesà jhàpità mayhaü
bhavà sabbe samåhatà,
Nàgo'va bandhanaü chetvà
viharàmi anàsavo.
5661. Svàgataü vata me àsi
buddhaseññhassa santike,
Tisso vijjà anuppattà kataü
buddhassa sàsanaü.
5662. Pañisambhidà catasso ca
vimokkhàpi ca aññhime,
Chaëabhi¤¤à sacchikatà
kataü buddhassa sàsanaü.
Itthaü sudaü àyasmà sugandho thero imà gàthàyo abhisitthàti.
Sugandhattherassa apadànaü dasamaü.
1. Jino te, machasaü.
2. Titthikàkiõõe, machasaü.
3. Thomesãü, syà.
4. Paribhutena tenahaü, syà.
5. Buddhavaõõehi, sãmu.
6. Vuõóimajaniü, machasaü.
7. Tenàpi càsiü, syà.
[BJT Page 292] [\x 292/]
Uddànaü:
Tiõado ma¤cado ceva saraõabbha¤janappado,
Supaño daõóadàyã
ca nelapåji tatheva ca,
Bodhisammajjakàmeõóo1
sugandho dasamo dijo. 2
Gàthàsataü satevãtaü
cettha sabbaso.
Tiõadàyakavaggo tepa¤¤àsamo.