Home Page First Sutta Next Vagga
Udànapàëi 2: Mucalindavaggo
[BJT Page 148] [\x 148/]
[PTS Page 010] [\q 10/]
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Uruvelàyaü viharati najjà Nera¤jaràya tãre Mucalindamåle pañhamàbhisambuddho. Tena kho pana samayena Bhagavà sattàhaü ekapallaïkena nisinno hoti vimuttisukhapañisaüvedã. Tena kho pana samayena mahà akàlamegho udapàdi sattàhavaddalikà sãtavàtaduddinã. Atha kho Mucalindo nàgaràjà sakabhavanà nikkhamitvà Bhagavato kàyaü sattakkhattuü bhogehi parikkhipitvà upari muddhani mahantaü phaõaü vihacca aññhàsi: ßmà Bhagavantaü sãtaü, mà Bhagavantaü uõhaü, mà Bhagavantaü óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassoû ti. Atha kho Bhagavà tassa sattàhassa accayena tamhà samàdhimhà vuññhàsi.
Atha kho Mucalindo nàgaràjà viddhaü vigatavalàhakaü devaü viditvà Bhagavato kàyà bhoge viniveñhetvà sakavaõõaü pañisaüharitvà màõavakavaõõaü abhinimminitvà Bhagavato purato aññhàsi pa¤jaliko Bhagavantaü namassamàno.
Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena sambahulànaü bhikkhånaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü
[PTS Page 011] [\q 11/] upaññhànasàlàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayam-antaràkathà udapàdi:ßKo nu kho àvuso imesaü dvinnaü ràjånaü mahaddhanataro và mahàbhogataro và mahàkosataro và mahàvijitataro và mahàvàhanataro và mahabbalataro và mahiddhikataro và mahànubhàvataro và, ràjà và Màgadho Seniyo Bimbisàro, ràjà và Pasenadi Kosalo?û ti. Aya¤-carahi tesaü bhikkhånaü antaràkathà hoti vippakatà.
Atha kho Bhagavà sàyanhasamayaü pañisallànà vuññhito yenupaññhànasàlà tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: ßkàyanuttha bhikkhave etarahi kathàya sannisinnà sannipatità, kà ca pana vo antaràkathà vippakatà?" ti.
[BJT Page 150] [\x 150/]
Idha bhante amhàkaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü upaññhànasàlàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayam-antaràkathà udapàdi: ßko nu kho àvuso imesaü dvinnaü ràjånaü mahaddhanataro và mahàbhogataro và mahàkosataro và mahàvijitataro và mahàvàhanataro và, mahabbalataro và mahiddhikataro và mahànubhàvataro và, ràjà và Màgadho Seniyo Bimbisàro, ràjà và Pasenadi Kosalo?û ti. Ayaü kho no bhante antaràkathà vippakatà, atha kho Bhagavà anuppatto" ti.
ßNakhvetaü bhikkhave tumhàkaü patiråpaü kulaputtànaü saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajitànaü, yaü tumhe evaråpiü kathaü katheyyàtha. Sannipatitànaü vo bhikkhave dvayaü karaõãyaü dhammã và kathà, ariyo và tuõhã bhàvoû ti.
Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßYa¤-ca kàmasukhaü loke ~ ya¤-cidaü diviyaü sukhaü.
Taõhakkhayasukhassete ~ kalaü nàgghanti soëasinû-ti.
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena sambahulà kumàrakà antarà ca Sàvatthiü antarà ca Jetavanaü ahiü daõóena hananti. Atha kho Bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaram-àdàya Sàvatthiü piõóàya pàvisi. Addasà kho Bhagavà sambahule kumàrake antarà ca Sàvatthiü antarà ca Jetavanaü ahiü daõóena
[PTS Page 012] [\q 12/] hanante.Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßSukhakàmàni bhåtàni ~ yo daõóena vihiüsati,
Attano sukham-esàno ~ pecca so na labhate sukhaü.
Sukhakàmàni bhåtàni ~ yo daõóena na hiüsati.
Attano sukham-esàno ~ pecca so labhate sukhanû-ti.
[BJT Page 152] [\x 152/]
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena Bhagavà sakkato hoti garukato mànito påjito apacito, làbhã cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrànaü; bhikkhusaïgho pi sakkato hoti garukato mànito påjito apacito, làbhã cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrànaü.
A¤¤atitthiyà pana paribbàjakà asakkatà honti agarukatà amànità apåjità anapacità, na làbhino cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrànaü. Atha kho te a¤¤atitthiyà paribbàjakà Bhagavato sakkàraü asahamànà bhikkhusaïghassa ca, gàme ca ara¤¤e ca bhikkhå disvà asabbhàhi pharusàhi vàcàhi akkosanti paribhàsanti rosenti vihesenti.
Atha kho sambahulà bhikkhå yena Bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad-avocuü:
ßEtarahi bhante Bhagavà sakkato garukato mànito påjito apacito, làbhã cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrànaü, bhikkhusaïgho
3 pi sakkato garukato mànito påjito apacito, làbhã cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrànaü.A¤¤atitthiyà pana paribbàjakà asakkatà agarukatà amànità apåjità anapacità, na làbhino
4 cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrànaü. Atha kho te bhante a¤¤atitthiyà paribbàjakà Bhagavato sakkàraü asahamànà bhikkhusaïghassa ca, gàme ca ara¤¤e ca bhikkhå disvà asabbhàhi pharusàhi vàcàhi akkosanti paribhàsanti rosenti vihesentãû-ti.Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
[BJT Page 154] [\x 154/]
[PTS Page 013] [\q 13/]
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena a¤¤ataro Icchànaõgalako upàsako Sàvatthiü anuppatto hoti kenacid-eva karaõãyena. Atha kho so upàsako Sàvatthiyaü taü karaõãyaü tãretvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho taü upàsakaü Bhagavà etad-avoca: ßcirassaü kho tvaü upàsakaü, imaü pariyàyam-akàsi yadidaü idhàgamanàyàû-ti.
ßCirapañikàhaü bhante Bhagavantaü dassanàya upasaïkamitukàmo, api càhaü kehici kehici kiccakaraõãyehi vyàvaño. Evàhaü nàsakkhiü Bhagavantaü dassanàya upasaïkamitunû-ti.
Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßSukhaü vata tassa na hoti ki¤ci
Saïkhàtadhammassa bahussutassa,
Saki¤canaü passa viha¤¤amànaü
Jano janasmiü pañibaddharåpoû
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena a¤¤atarassa paribbàjakassa daharà màõavikà pajàpatã hoti gabbhinã upavija¤¤à.
Atha kho sà paribbàjikà taü paribbàjakaü etad-avoca: ßgaccha tvaü bràhmaõa, telaü àhàra, yaü me vijàtàya bhavissatãû-ti. Evaü vutte so paribbàjako taü paribbàjikaü etad-avoca: ßkuto panàhaü bhoti telaü àharàmã?û-ti. Dutiyam-pi kho sà paribbàjikà taü paribbàjikaü etad-avoca: ßgaccha tvaü bràhmaõa, telaü àhara, yaü me vijàtàya bhavissatãû-ti. Dutiyam-pi kho so paribbàjako taü paribbàjikaü etad-avoca: ßkuto panàhaü hoti telaü àharàmã?û-ti. Tatiyam-pi kho sà paribbàjikà taü paribbàjakaü etad-avoca: ßgaccha tvaü bràhmaõa, telaü àhara, yaü me vijàtàya bhavissatãû-ti.
[BJT Page 156] [\x 156/]
[PTS Page 014] [\q 14/]
2. Tena kho pana samayena ra¤¤o Pasenadissa Kosalassa koññhàgàre samaõassa và bràhmaõassa và sappissa và telassa và yàvad-atthaü pàtuü diyyati no nãharituü. Atha kho tassa paribbàjakassa etad-ahosi ßra¤¤o kho pana
7 Pasenadissa Kosalassa koññhàgàre samaõassa và bràhmaõassa và sappissa và telassa và yàvad-atthaü pàtuü diyyati no nãharituü. Yannånàhaü ra¤¤o Pasenadissa Kosalassa koññhàgàraü gantvà telassa yàvad-atthaü pivitvà gharaü àgantvà uggiritvàna 8 dadeyyaü, yaü imissà vijàtàya bhavissatãû-ti. Atha kho so paribbàjako ra¤¤o Pasenadissa Kosalassa koññhàgàraü gantvà telassa yàvad-atthaü pivitvà gharaü àgantvà neva sakkoti uddhaü kàtuü, na pana adho. So dukkhàhi tibbàhi kharàhi kañukàhi vedanàhi phuññho àvaññati parivaññati.Atha kho Bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaram-àdàya Sàvatthiü piõóàya pàvisi. Addasà kho Bhagavà taü paribbàjakaü dukkhàhi tibbàhi kharàhi kañukàhi vedanàhi phuññhaü àvaññamànaü parivaññamànaü.
Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßSukhino vata ye aki¤canà ~ vedaguno hi janà aki¤canà,
Saki¤canaü passa viha¤¤amànaü
jano janasmiü pañibaddhacittoû
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena a¤¤atarassa upàsakassa ekaputtako piyo manàpo kàlaïkato hoti. Atha kho sambahulà upàsakà allavatthà allakesà divà divassa yena Bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho te upàsake Bhagavà etad-avoca: ßkinnu kho tumhe upàsakà, allavatthà allakesà idhåpasaïkantà divà divassàû-ti.
Evaü vutte so upàsako Bhagavantaü etad-avoca: ßmayhaü kho bhante ekaputtakosi piyo manàpo kàlaïkato. Tena mayaü allavatthà allakesà idhåpasaïkantà divà divassàû-ti.
[BJT Page 158] [\x 158/]
Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
11 (18)
Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Kuõóiyàyaü
12 viharati Kuõóadhànavane. Tena kho pana samayena Suppavàsà Koliyadhãtà sattavassàni gabbhaü dhàreti sattàhaü måëhagabbhà. Sà dukkhàhi tibbàhi kharàhi kañukàhi vedanàhi phuññhà tãhi vitakkehi adhivàseti: ßSammàsambuddho vata so Bhagavà imassa evaråpassa dukkhassa pahànàya dhammaü deseti, supañipanno vata tassa Bhagavato sàvakasaïgho, yo imassa evaråpassa dukkhassa pahànàya pañipanno. Susukhaü vata taü nibbànaü yatthidaü 13 evaråpaü dukkhaü na saüvijjatãû-tiAtha kho Suppavàsà Koliyadhãtà sàmikaü àmantesi: ßehi tvaü ayyaputta yena Bhagavà tenupasaïkama, upasaïkamitvà mama vacanena Bhagavato pàde sirasà vandàhi. Appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü puccha: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà Bhagavato pàde sirasà vandati. Appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü pucchatãû-ti. Eva¤-ca vadehi: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà sattavassàni gabbhaü dhàreti, sattàhaü måëhagabbhà.
14 Sà dukkhàhi tibbàhi kharàhi kañukàhi vedanàhi phuññhà tãhi vitakkehi adhivàseti: ßSammàsambuddho vata so Bhagavà, yo imassa evaråpassa dukkhassa pahànàya dhammaü deseti. Supañipanno vata tassa Bhagavato sàvakasaïgho, yo imassa evaråpassa dukkhassa pahànàya pañipanno. Susukhaü vata taü nibbànaü, yatthidaü evaråpaü dukkhaü na saüvijjatãûû-ti[BJT Page 160] [\x 160/]
3. Paraman-ti kho so Koliyaputto Suppavàsàya Koliyadhãtàya pañissuõitvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so Koliyaputto Bhagavantaü etad-avoca: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà Bhagavato pàde sirasà vandati, appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü pucchatãû-ti. Eva¤-ca vadeti: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà sattavassàni
[PTS Page 016] [\q 16/] gabbhaü dhàreti sattàhaü måëhagabbhà sà dukkhàhi tibbàhi kharàhi kañukàhi vedanàhi phuññhà tãhi vitakkehi adhivàseti: ßSammàsambuddho vata so Bhagavà, yo imassa evaråpassa dukkhassa pahànàya dhammaü deseti. Supañipanno vata tassa Bhagavato sàvakasaïgho, yo imassa evaråpassa dukkhassa pahànàya pañipanno. Susukhaü vata taü nibbànaü, yatthidaü evaråpaü dukkhaü na saüvijjatãûû-ti.ßSukhinã hotu Suppavàsà Koliyadhãtà arogà, arogaü puttaü vijàyatåû-ti. Saha vacanà ca pana Bhagavato Suppavàsà Koliyadhãtà sukhinã arogà, arogaü puttaü vijàyi. ßEvaü bhanteû ti kho so Koliyaputto Bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà Bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà sakaü gharaü paccàyàsi.
Addasà kho Koliyaputto Suppavàsaü Koliyadhãtaraü sukhiniü arogaü, arogaü puttaü vijàtaü. Disvànassa etad-ahosi: ßacchariyaü vata bho, abbhåtaü vata bho, Tathàgatassa mahiddhikatà mahànubhàvatà, yatra hinàmàyaü Suppavàsà Koliyadhãtà saha vacanà ca pana Bhagavato sukhinã arogà, arogaü puttaü vijàyissatãû-ti. Attamano pamudito pãtisomanassajàto ahosi.
Atha kho Suppavàsà Koliyadhãtà sàmikaü àmantesi: ßehi tvaü ayyaputta yena Bhagavà tenupasaïkama, upasaïkamitvà mama vacanena Bhagavato pàde sirasà vandàhi, ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà Bhagavato pàde sirasà vandatãû-ti. Eva¤-ca vadehi: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà sattavassàni gabbhaü dhàresi, sattàhaü måëhagabbhà. Sà etarahi sukhinã arogà, arogaü puttaü vijàtà. Sà sattàhaü Buddhapamukhaü bhikkhusaïghaü bhattena nimanteti. Adhivàsetu kira bhante Bhagavà Suppavàsàya Koliyadhãtàya sattabhattàni saddhiü bhikkhusaïghenàû-ti.
[BJT Page 162] [\x 162/]
6. Paraman-ti kho so Koliyaputto Suppavàsàya Koliyadhãtàya pañissuõitvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so Koliyaputto Bhagavantaü etad-avoca: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà Bhagavato pàde sirasà vandati.û Eva¤-ca vadeti: ßSuppavàsà bhante Koliyadhãtà sattavassàni gabbhaü dhàresi. Sattàhaü måëhagabbhà. Sà etarahi sukhinã arogà, arogaü puttaü vijàtà. Sà sattàhaü Buddhapamukhaü bhikkhusaïghaü bhattena nimanteti. Adhivàsetu kira bhante Bhagavà Suppavàsàya Koliyadhãtàya sattabhattàni saddhiü bhikkhusaïghenàû-ti.
7. Tena kho pana samayena a¤¤atarena upàsakena Buddhapamukho bhikkhusaïgho svàtanàya bhattena nimantito hoti. So ca upàsako àyasmato Mahàmoggallànassa upaññhàko hoti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Mahàmoggallànaü àmantesi: ßehi tvaü Moggallàna yena so upàsako tenupasaïkameyyàsi,
15 [PTS Page 017] [\q 17/] upasaïkamitvà taü upàsakaü evaü vadehi: ßSuppavàsà àvuso Koliyadhãtà sattavassàni gabbhaü dhàresi, sattàhaü måëhagabbhà. Sà etarahi sukhinã arogà, arogaü puttaü vijàtà. Sà sattàhaü Buddhapamukhaü bhikkhusaïghaü bhattena nimanteti. Karotu Suppavàsà Koliyadhãtà sattabhattàni, pacchà so karissati, 16 tuyheso upaññhàkoû ti.8.ßEvaü bhanteû ti kho àyasmà Mahàmoggallàno Bhagavato pañissuõitvà yena so upàsako, tenupasaïkami, upasaïkamitvà taü upàsakaü etad-avoca: ßSuppavàsà àvuso Koliyadhãtà sattavassàni gabbhaü dhàresi, sattàhaü måëhagabbhà. Sà etarahi sukhinã arogà, arogaü puttaü vijàtà. Sattàhaü Buddhapamukhaü bhikkhusaïghaü bhattena nimanteti. Karotu Suppavàsà Koliyadhãtà sattabhattàni, pacchà tvaü karissasãû-ti. ßSace me bhante ayyo Mahàmoggallàno tiõõaü dhammànaü pàñibhogo bhogàna¤-ca jãvitassa ca saddhàya ca, karotu Suppavàsà Koliyadhãtà sattabhattàni, pacchà ahaü karissàmãû-ti. ßDvinnaü kho te ahaü àvuso dhammànaü pàñibhogo bhogàna¤-ca, jãvitassa ca, saddhàya pana tvaü yeva pàñibhogoû ti. ßSace me bhante ayyo Mahàmoggallàno dvinnaü dhammànaü pàñibhogo bhogàna¤-ca, jãvitassa ca. Karotu Suppavàsà Koliyadhãtà sattabhattàni, pacchà ahaü karissàmãû-ti.
[BJT Page 164] [\x 164/]
Atha kho àyasmà Mahàmoggallàno taü upàsakaü sa¤¤àpetvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü etad-avoca: ßSa¤¤atto bhante so upàsako mayà, karotu Suppavàsà Koliyadhãtà sattabhattàni, pacchà so karissatãû-ti.
9. Atha kho Suppavàsà Koliyadhãtà sattàhaü Buddhapamukhaü bhikhusaïghaü paõãtena khàdanãyena bhojanãyena sahatthà santappesi, sampavàresi. Ta¤-ca dàrakaü Bhagavantaü vandàpesi, sabba¤-ca bhikkhusaïghaü.
10. Atha kho àyasmà Sàriputto taü dàrakaü etad-avoca: ßkacci te dàraka khamanãyaü, kacci yàpanãyaü, kacci na ki¤ci dukkhan?û-ti. ßKuto me bhante Sàriputta khamanãyaü, kuto yàpanãyaü? Sattavassàni me lohitakumhiyaü
17 vutthànãû-ti.11. Atha kho Suppavàsà Koliyadhãtà: ßputto me dhammasenàpatinà saddhiü mantetãû-ti, attamanà pamudità
18 pãtisomanassajàtà ahosi.12. Atha kho Bhagavà Suppavàsaü Koliyadhãtaraü attamanaü pamuditaü
19 pãtisomanassajàtaü disvà 20 Suppavàsaü Koliyadhãtaraü etad-avoca: ßiccheyyàsi tvaü Suppavàse, a¤¤am-pi evaråpaü puttanû-ti. ßIccheyyàmahaü Bhagavà a¤¤àni pi evaråpàni satta puttànãû-ti.[PTS Page 018] [\q 18/]
13. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßAsàtaü sàtaråpena ~ piyaråpena appiyaü,
Dukkhaü sukhassa råpena ~ pamattam-ativattatãû-ti.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Pubbàràme Migàramàtupàsàde. Tena kho pana samayena Visàkhàya Migàramàtuyà kocid-eva attho ra¤¤e Pasenadimhi Kosale pañibaddho hoti. Taü ràjà Pasenadi Kosalo na yathàdhippàyaü tãreti. Atha kho Visàkhà Migàramàtà divà divassa yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho Visàkhaü Migàramàtaraü Bhagavà etad-avoca: ßhanda kuto nu tvaü Visàkhe àgacchasi divà divassà?û-ti.
[BJT Page 166] [\x 166/]
ßIdha me bhante kocid-eva attho ra¤¤e Pasenadimhi Kosale pañibaddho hoti. Taü ràjà Pasenadi Kosalo na yathàdhippàyaü tãretãû-ti.
2. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßSabbaü paravasaü dukkhaü ~ sabbaü issariyaü sukhaü,
Sàdhàraõe viha¤¤anti ~ yogà hi duratikkamàû-ti.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Anupiyàyaü viharati Ambavane. Tena kho pana samayena àyasmà Bhaddiyo Kàëigodhàya putto ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udàneti: ßaho sukhaü, aho sukhanû-ti. Assosuü kho sambahulà bhikkhu àyasmato Bhaddiyassa Kàëigodhàya puttassa ara¤¤agatassa pi rukkhamålagatassa pi su¤¤àgàragatassa pi abhikkhaõaü udànaü udànentassa ßaho sukhaü aho sukhanû-ti. Sutvàna nesaü etad-ahosi: ßnissaüsayaü kho àvuso àyasmà Bhaddiyo Kàëigodhàya putto anabhirato brahmacariyaü carati, yaü sa pubbe agàriyabhåtassa rajjasukhaü, so tam-anussaramàno
[PTS Page 019] [\q 19/] ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udàneti: ßaho sukhaü aho sukhanû-ti.2. Atha kho sambahulà bhikkhå yena Bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad-avocuü: ßàyasmà bhante Bhaddiyo Kàëigodhàya putto ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udàneti: ßaho sukhaü aho sukhanû-ti. Nissaüsayaü kho bhante àyasmà Bhaddiyo Kàëigodhàya putto anabhirato brahmacariyaü carati, yaü sa pubbe agàriyabhåtassa rajjasukhaü, so tam-anussaramàno ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udàneti: ßaho sukhaü aho sukhanû-ti.
3. Atha kho Bhagavà a¤¤ataraü bhikkhuü àmantesi: ßehi tvaü bhikkhu mama vacanena Bhaddiyaü bhikkhuü àmantehi: ßsatthà taü àvuso Bhaddiya àmantetãûû-ti.
[BJT Page 168] [\x 168/]
ßEvaü bhanteû ti kho so bhikkhu Bhagavato pañissutvà yenàyasmà Bhaddiyo Kàëigodhàya putto tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmantaü Bhaddiyaü Kàëigodhàya puttaü etad-avoca ßsatthà taü àvuso Bhaddiya àmantetãû-ti. ßEvam-àvusoû ti kho àyasmà Bhaddiyo Kàëigodhàya putto tassa bhikkhuno pañissutvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Bhaddiyaü Kàëigodhàya puttaü Bhagavà etad-avoca: ßsaccaü kira tvaü Bhaddiya, ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udànesi: ßaho sukhaü aho sukhanû-ti?û ßEvaü bhanteû ti. ßKiü pana tvaü Bhaddiya atthavasaü sampassamàno ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udànesi: ßaho sukhaü aho sukhanû-ti?û
ßPubbe me bhante agàriyabhåtassa rajjaü kàrentassa anto pi antepure rakkhà susaüvihità ahosi, bahi pi antepure rakkhà susaüvihità ahosi. Anto pi nagare rakkhà susaüvihità ahosi, bahi pi nagare rakkhà susaüvihità ahosi. Anto pi janapade rakkhà susaüvihità ahosi, bahi pi janapade rakkhà susaüvihità ahosi. So kho ahaü bhante evaü rakkhitagopito santo bhãto ubbiggo ussaïkã utràsã
21 vihàsiü. Etarahi kho panàhaü bhante ara¤¤agato pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi eko abhãto anubbiggo anussaïkã anutràsã 22 appossukko pannalomo paradavutto 23 migabhåtena cetasà viharàmi. Idaü kho ahaü bhante atthavasaü sampassamàno ara¤¤agato [PTS Page 020] [\q 20/] pi rukkhamålagato pi su¤¤àgàragato pi abhikkhaõaü udànaü udànemi: 24 ßaho sukhaü aho sukhanû-ti.4. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßYassantarato na santi kopà
Iti bhavàbhavata¤-ca vãtivatto,
Taü vigatabhayaü sukhiü asokaü
Devà nànubhavanti dassanàyàû-ti.
Mucalindavaggo dutiyo
Tassuddànaü:
Mucalindo ràjà daõóena, ~ sakkàro upàsakena ca,
Gabbhinã ekaputto ca,
Suppavàsà Visàkhà ca, ~ Kàëãgodhàya Bhaddiyo ti.
End Notes
1 BJT note: Abyàpajjhaü - seen somewhere.
2 BJT note:
Sukho vivekastuùñasya ~÷rutadharmasya pa÷yata:
Avyàbàdhyaü sukhaü ~ loke pàõibhåteùu saüyama:
Sukhà ciràgatà loke ~ pàpànàü samatikrama:
Asmin mànuùyaviùaye ~ etadaiva paramaü sukham (Lalitavistara).
3 Editor's note: BJT, bhikkhåsaïgho - printer's error.
4 BJT note: Alàbhino - palm leaf book.
5 BJT note: Rahetha - seen somewhere.
6 BJT note: Pañibandharåpo - palm leaf book; printed book.
7 BJT note: Ra¤¤o kho - ChS.
8 BJT note: Ucchàditvà - commentary. Ucchaóóhitvàna - ChS.
9 BJT note: Pañibandhacitto - palm leaf book; printed book.
10 BJT note: Piyaråpà sàtagathitàse - palm leaf book.
11 Editor's Note: BJT, Suppàvàsàsuttaü, printer's error.
12 BJT note: Kuõóakàyaü - ChS.
13 BJT note: Yadidaü - ChS.
14 Editor's Note: BJT, muëhagabbhà here, correct above.
15 BJT note: Tenupasaïkama - ChS.
16 BJT note: Pacchà tvaü karissasã-ti sa¤¤àpehi - ChS, here and also below.
17 BJT note: Satta me vassàni lohakumhiyà - ChS.
18 BJT note: Pamodità - ChS.
19 BJT note: Pamoditaü - ChS.
20 BJT note: Viditvà - ChS.
21 BJT note: Utràso - ChS.
22 BJT note: Anutràso - ChS.
23 BJT note: Paravutto - palm leaf book; printed book.
24 BJT note: Udànesi - palm leaf book; printed book.