Home Page First Sutta Next Vagga
Udànapàëi 3: Nandavaggo
[BJT Page 170] [\x 170/]
[PTS Page 021] [\q 21/]
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu Bhagavato avidåre nisinno hoti, pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya puràõakammavipàkajaü dukkhaü tibbaü
1 kharaü kañukaü vedanaü adhivàsento sato sampajàno aviha¤¤amàno.2. Addasà kho Bhagavà taü bhikkhuü avidåre nisinnaü pallaïkaü àbhåjitvà ujuü kàyaü paõidhàya puràõakammavipàkajaü dukkhaü tibbaü kharaü kañukaü vedanaü adhivàsentaü sataü sampajànaü aviha¤¤amànaü.
3. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßSabbakammajahassa bhikkhuno
dhunamànassa purekataü rajaü,
Amamassa ñhitassa tàdino
attho natthi janaü lapetaveû ti
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà Nando Bhagavato bhàtà màtucchàputto sambahulànaü bhikkhånaü evam-àroceti: ßanabhirato ahaü àvuso brahmacariyaü caràmi, na sakkomi brahmacariyaü sandhàretuü, sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmãû-ti
2. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu Bhagavantaü etad-avoca: ßàyasmà bhante Nando Bhagavato bhàtà màtucchàputto sambahulànaü bhikkhånaü evam-àroceti: ßanabhirato
[PTS Page 022] [\q 22/] ahaü àvuso brahmacariyaü caràmi, na sakkomi brahmacariyaü sandhàretuü, sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmãû-ti.3. Atha kho Bhagavà a¤¤ataraü bhikkhuü àmantesi: ßehi tvaü bhikkhu mama vacanena Nandaü bhikkhuü àmantehi: ßsatthà taü àvuso Nanda àmantetãû-ti. ßEvaü bhanteû ti kho so bhikkhu Bhagavato pañissutvà yenàyasmà Nando tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmantaü Nandaü etad-avoca: ßsatthà taü àvuso Nanda àmantetãû-ti.
[BJT Page 172] [\x 172/]
4. ßEvam-àvusoû ti kho àyasmà Nando tassa bhikkhuno pañissutvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Nandaü Bhagavà etad-avoca: ßsaccaü kira tvaü Nanda sambahulànaü bhikkhånaü evam-àrocesi ßanabhirato ahaü àvuso brahmacariyaü caràmi, na sakkomi brahmacariyaü sandhàretuü, sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmãû-ti. ßEvaü bhanteû ti. ßKissa pana tvaü Nanda anabhirato brahmacariyaü carasi. Na sakkosi brahmacariyaü sandhàretuü sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissasã?"-ti. ßSàkiyànã maü bhante janapadakalyàõã gharà nikkhamantassa upaóóhullikhitebhi
2 kesebhi apaloketvà maü etad-avoca: ßtuvañaü kho ayyaputta àgaccheyyàsãû-ti. So kho ahaü bhante tam-anussaramàno anabhirato brahmacariyaü caràmi, na sakkomi brahmacariyaü sandhàretuü, sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissàmãû-ti.5. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Nandaü bàhàya
3 gahetvà seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya, pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evam-eva Jetavane antarahito devesu Tavatiüsesu pàturahosi.6. Tena kho pana samayena pa¤camattàni accharàsatàni Sakkassa devànam-indassa upaññhànaü àgatàni honti kakuñapàdàni. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Nandaü àmantesi: ßpassasi no tvaü Nanda imàni pa¤ca accharàsatàni kakuñapàdànã?"
4-ti. ßEvaü bhanteû ti.7. Taü kiü va¤¤asi Nanda katamà nu kho abhiråpatarà ca dassanãyatarà ca pàsàdikatarà ca, Sàkiyànã và janapadakalyàõã imàni và pa¤ca accharàsatàni kakuñapàdànã?"-ti. ßSeyyathàpi bhante paluññhamakkañã kaõõanàsacchinnà. Evam-eva kho bhante Sàkiyànã janapadakalyàõã imesaü pa¤cannaü accharàsatànaü
[PTS Page 023] [\q 23/] upanidhàya saïkham-pi na upeti, kalam-pi na upeti, kalabhàgam-pi na upeti, 5 upanidhim-pi na upeti. Atha kho imàni pa¤ca accharàsatàni abhiråpataràni ceva dassanãyataràni ca pàsàdikataràni càû-ti.ßAbhirama Nanda abhirama Nanda ahaü te pàñibhogo pa¤cannaü accharàsatànaü pañilàbhàya kakuñapàdànanû-ti. ßSace me bhante Bhagavà pàñibhogo pa¤cannaü accharàsatànaü pañilàbhàya kakuñapàdànaü, abhiramissàm-ahaü bhante Bhagavati brahmacariyeû ti.
[BJT Page 174] [\x 174/]
8. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Nandaü bàhàya gahetvà seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya, pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evam-eva devesu Tàvatiüsesu antarahito Jetavane pàturahosi.
9. Assosuü kho bhikkhå: ßàyasmà kira Nando Bhagavato bhàtà màtucchàputto accharànaü hetu brahmacariyaü carati, Bhagavà kirassa pàñibhogo pa¤cannaü accharàsatànaü pañilàbhàya kakuñapàdànanû-ti. Atha kho àyasmato Nandassa sahàyakà bhikkhå àyasmantaü Nandaü bhatakavàdena ca upakkitakavàdena ca samudàcaranti: ßbhatako kiràyasmà Nando upakkitako kiràyasmà Nando accharànaü hetu brahmacariyaü carati. Bhagavà kirassa pàñibhogo pa¤cannaü accharàsatànaü pañilàbhàya kakuñapàdànanû-ti.
10. Atha kho àyasmà Nando sahàyakànaü bhikkhånaü bhatakavàdena ca upakkitakavàdena ca aññãyamàno haràyamàno jigucchamàno eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammad-eva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tad-anuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi: ßkhãõà jàti, våsitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàû-ti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro ca kho panàyasmà Nando Arahataü ahosi.
11. Atha kho a¤¤atarà devatà abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõà kevalakappaü Jetavanaü obhàsetvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhità kho sà devatà Bhagavantaü etad-avoca: ßàyasmà bhante Nando Bhagavato bhàtà màtucchàputto àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü
[PTS Page 024] [\q 24/] abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharatãû-ti. Bhagavato pi kho ¤àõaü udapàdi: ßNando àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharatãû-ti.12. Atha kho àyasmà Nando tassà rattiyà accayena yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà Nando Bhagavantaü etad-avoca: ßyaü me bhante Bhagavà pàñibhogo, pa¤cannaü accharàsatànaü pañilàbhàya kakuñapàdànaü. Mu¤càm-ahaü bhante Bhagavantaü etasmà pañissavàû-ti. Mayà pi kho te Nanda
6 cetasà ceto paricca vidito: ßNando àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharatãû-ti[BJT Page 176] [\x 176/]
13. Devatà pi me etam-atthaü àrocesi: ßàyasmà bhante Nando Bhagavato bhàtà màtucchàputto àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvumuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharatãû-ti. Yad-eva kho te Nanda anupàdàya àsavehi cittaü vimuttaü,
7 athàhaü mutto etasmà pañissavàû-ti.14. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena Yasojapamukhàni pa¤camattàni bhikkhusatàni Sàvatthiü anuppattàni honti, Bhagavantaü dassanàya. Te ca kho
10 àgantukà bhikkhå nevàsikehi bhikkhåhi saddhiü pañisammodamànà senàsanàni pa¤¤àpayamànà pattacãvaràni pañisàmayamànà uccàsaddà mahàsaddà 11 ahesuü. Atha kho Bhagavà àyasmantaü ânandaü àmantesi: ßke panete ânanda uccàsaddà mahàsaddà kevaññà ma¤¤e macchavilope?û ti.ßEtàni bhante Yasojapamukhàni pa¤camattàni bhikkhusatàni Sàvatthiü anuppattàni Bhagavantaü dassanàya. Tete àgantukà bhikkhå nevàsikehi bhikkhåhi saddhiü pañisammodamànà senàsanàni pa¤¤àpayamànà pattacãvaràni pañisàmayamànà uccàsaddà mahàsaddàû ti. ßTena h' ânanda mama vacanena te bhikkhå àmantehi ßsatthà àyasmante àmantetãû-ti. ßEvaü bhanteû ti kho àyasmà ânando Bhagavato pañissutvà yena te bhikkhå
[PTS Page 025] [\q 25/] tenupasaïkami, upasaïkamitvà te bhikkhå etad-avoca: ßsatthà àyasmante àmantetãû-ti. ßEvam-àvusoû ti kho te bhikkhå àyasmato ânandassa pañissutvà yena Bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho te bhikkhå Bhagavà etad-avoca: ßkinnu tumhe bhikkhave uccàsaddà mahàsaddà kevaññà ma¤¤e macchavilope?û ti.[BJT Page 178] [\x 178/]
2. Evaü vutte àyasmà Yasojo Bhagavantaü etad-avoca: ßimàni bhante pa¤camattàni bhikkhusatàni Sàvatthiü anuppattàni Bhagavantaü dassanàya. Teme àgantukà bhikkhå nevàsikehi bhikkhåhi saddhiü pañisammodamànà senàsanàni pa¤¤àpayamànà pattacãvaràni pañisàmayamànà uccàsaddà mahàsaddà" ti. ßGacchatha bhikkhave vo panàmemi. Na vo mama santike vatthabbanû-ti. ßEvaü bhanteû ti kho te bhikkhå Bhagavato pañissutvà uññhàyàsanà Bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà senàsanaü saüsàmetvà pattacãvaram-àdàya yena Vajji, tena càrikaü pakkamiüsu Vajjisu anupubbena càrikaü caramànà yena Vaggumudà nadã tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà Vaggumudàya nadiyà tãre paõõakuñiyo karitvà vassaü upagacchiüsu.
3. Atha kho àyasmà Yasojo vassupagato bhikkhå àmantesi: ßBhagavatà mayaü àvuso paõàmità atthakàmena hitesinà anukampakena anukampaü upàdàya. Handa mayaü àvuso tathà vihàraü kappema, yathà no viharataü Bhagavà attamano assàû-ti. ßEvam-àvusoû ti kho te bhikkhå àyasmato Yasojassa paccassosuü. Atha kho te bhikkhå våpakaññhà appamattà àtàpino pahitattà viharantà tenevantaravassena sabbeva tisso vijjà sacchàkaüsu.
4. Atha kho Bhagavà Sàvatthiyaü yathàbhirantaü viharitvà yena Vesàlã tena càrikaü pakkàmi. Anupubbena càrikaü caramàno yena Vesàlã
12 tad-avasari tatra sudaü Bhagavà Vesàliyaü viharati Mahàvane Kåñàgàrasàlàyaü. Atha kho Bhagavà Vaggumudàtãriyànaü bhikkhånaü cetasà ceto paricca manasikaritvà àyasmantaü ânandaü àmantesi: ßàlokajàtà viya me ânanda esà disà. Obhàsajàtà viya me ânanda esà disà. Yassaü disàyaü Vaggumudàtãriyà bhikkhå viharanti. Gantuü appañikulàsi [PTS Page 026] [\q 26/] me manasikàtuü. Pahiõeyyàsi tvaü ânanda Vaggumudàtãriyànaü bhikkhånaü santike dåtaü, satthà àyasmante àmanteti, satthà àyasmantànaü dassanakàmoû ti.ßEvaü bhanteû ti kho àyasmà ânando Bhagavato pañissutvà yena a¤¤ataro bhikkhu tenupasaïkami, upasaïkamitvà taü bhikkhuü etad-avoca: ßehi tvaü àvuso, yena Vaggumudàtãriyà bhikkhå, tenupasaïkameyyàsi,
13 upasaïkamitvà Vaggumudàtãriye bhikkhå evaü vadehi: satthà àyasmante àmanteti, satthà àyasmantànaü dassanakàmoû ti.[BJT Page 180] [\x 180/]
ßEvam-àvusoû ti kho so bhikkhå àyasmato ânandassa pañissutvà seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya,
14 pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya. Evam-eva Mahàvane kuñàgàrasàlàyaü antarahito Vaggumudàya nadiyà tãre tesaü bhikkhånaü purato pàturahosi. Atha kho so bhikkhu Vaggumudàtãriye bhikkhå etad-avoca: ßsatthà àyasmante àmanteti, satthà àsmantànaü dassanakàmoû ti. ßEvam-àvusoû ti kho te bhikkhå tassa bhikkhåno pañissutvà senàsanaü saüsàmetvà pattacãvaram-àdàya seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya, pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya. Evam-eva Vaggumudàya nadiyà tãre antarahità Mahàvane Kåñàgàrasàlàyaü Bhagavato sammukhe pàturahesuü.5. Tena kho pana samayena Bhagavà àne¤jena samàdhinà nisinno hoti. Atha kho tesaü bhikkhånaü etad-ahosi: ßkatamena nu kho Bhagavà vihàrena etarahi viharatãû-ti. Atha kho tesaü bhikkhånaü etad-ahosi: ßàne¤jena kho Bhagavà vihàrena etarahi viharatãû-ti. Sabbeva àne¤jena samàdhinà nisãdiüsu.
6. Atha kho àyasmà ânando abhikkantàya rattiyà nikkhante pañhame yàme uññhàyàsanà ekaüsaü cãvaraü karitvà yena Bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà Bhagavantaü etad-avoca: ßabhikkantà bhante ratti, nikkhanto pañhamo yàmo, ciranisinnà àgantukà bhikkhå, pañisammodatu bhante Bhagavà àgantukehi bhikkhåhãû
15-ti.7. Evaü vutte Bhagavà tuõhã ahosi. Dutiyam-pi kho àyasmà ânando abhikkantàya rattiyà nikkhante majjhime yàme uññhàyàsanà ekaüsaü cãvaraü karitvà yena Bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà
[PTS Page 027] [\q 27/] Bhagavantaü etad-avoca: ßabhikkantà bhante ratti, nikkhanto majjhimo yàmo, ciranisinnà àgantukà bhikkhå, pañisammodatu bhante Bhagavà àgantukehi bhikkhåhãû-ti. Dutiyam-pi kho Bhagavà tuõhã ahosi. Tatiyam-pi kho àyasmà ânando abhikkantàya rattiyà nikkhante pacchime yàme uddhate aruõe nandimukhiyà rattiyà uññhàyàsanà ekaüsaü cãvaraü karitvà yena Bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà Bhagavantaü etad-avoca: ßabhikkantà bhante ratti, nikkhanto pacchimo yàmo uddhato aruõo nandimukhã ratti, ciranisinnà àgantukà bhikkhå, pañisammodatu bhante Bhagavà àgantukehi bhikkhåhãû-ti.Atha kho Bhagavà tamhà samàdhimhà vuññhahitvà àyasmantaü ânandaü àmantesi: ßsace kho tvaü ânanda jàneyyàsi, ettakam-pi te nappañibhàseyya. Aha¤-ca ânanda imàni ca pa¤ca bhikkhusatàni sabbeva àne¤jasamàdhinà nisãdimhàû-ti.
[BJT Page 182] [\x 182/]
8. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßYassa jito kàmakaõñako
Akkoso ca vadho ca bandhana¤-ca,
Pabbato viya so ñhito anejo
Sukhadukkhesu na vedhati sa bhikkhåû ti.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà Sàriputto Bhagavato avidåre nisinno hoti pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. Addasà kho Bhagavà àyasmantaü Sàriputtaü avidåre nisinnaü pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà.
2. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßYathà pi pabbato selo ~ acalo suppatiññhito,
Evaü mohakkhayà bhikkhu ~ pabbato va na vedhatãû-ti
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana
[PTS Page 029] [\q 29/] samayena àyasmà Mahàmoggallàno Bhagavato avidåre nisinno hoti pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya kàyagatàya satiyà ajjhattaü såpaññhitàya. Addasà kho Bhagavà àyasmantaü Mahàmoggallànaü avidåre nisinnaü pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya kàyagatàya satiyà ajjhattaü såpaññhitàya.2. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßSati kàyagatà upaññhità
chasu phassàyatanesu saüvuto.
Satataü bhikkhu samàhito
ja¤¤à nibbàõam-attanoû ti.
[BJT Page 184] [\x 184/]
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena àyasmà Pilindivaccho
16 bhikkhå vasalavàdena samudàcarati. Atha kho sambahulà bhikkhå yena Bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad-avocuü: ßàyasmà bhante Pilindivaccho bhikkhå vasalavàdena samudàcaratãû-ti.2. Atha kho Bhagavà a¤¤ataraü bhikkhuü àmantesi: ßehi tvaü bhikkhu mama vacanena Pilindivacchaü bhikkhuü àmantehi: ßsatthà taü àvuso Pilindivaccha àmantetãû-ti. ßEvaü bhanteû ti kho so bhikkhu Bhagavato pañissutvà yenàyasmà Pilindivaccho tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmantaü Pilindivacchaü etad-avoca: ßsatthà taü àvuso àmantetãû-ti. ßEvam-àvusoû ti kho àyasmà Pilindivaccho tassa bhikkhuno pañissutvà yena Bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Pilindivacchaü Bhagavà etad-avoca: ßsaccaü kira tvaü Vaccha bhikkhå vasalavàdena samudàcarasãû-ti. ßEvaü bhanteû ti.
3. Atha kho Bhagavà àyasmato Pilindivacchassa pubbenivàsaü manasikaritvà bhikkhå àmantesi: ßmà kho tumhe bhikkhave Vacchassa
17 bhikkhuno ujjhàyitvà, na bhikkhave Vaccho dosantaro bhikkhå vasalavàdena samudàcarati. Vacchassa bhikkhave bhikkhuno pa¤ca jàtisatàni abbokiõõàni bràhmaõakule paccàjàtàni. So tassa vasalavàdo [PTS Page 029] [\q 29/] dãgharattaü samudàciõõo. 18 Tenàyaü Vaccho bhikkhå vasalavàdena samudàcaratãû-ti.4. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena àyasmà Mahàkassapo Pipphaliguhàyaü
21 viharati. Sattàhaü ekapallaïkena nisinno hoti a¤¤ataraü samàdhiü samàpajjitvà.[BJT Page 186] [\x 186/]
2. Atha kho àyasmà Mahàkassapo tassa sattàhassa accayena tamhà samàdhimhà vuññhàsi. Atha kho àyasmato Mahàkassapassa tamhà samàdhimhà vuññhitassa etad-ahosi: ßyannånàhaü Ràjagahaü piõóàya paviseyyanû-ti. Tena kho pana samayena pa¤camattàni devatàsatàni ussukkaü àpannàni honti, àyasmato Mahàkassapassa piõóapàtapañilàbhàya. Atha kho àyasmà Mahàkassapo tàni pa¤camattàni devatàsatàni pañikkhipitvà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaram-àdàya Ràjagahaü piõóàya pàvisi.
3. Tena kho pana samayena Sakko devànam-indo àyasmato Mahàkassapassa piõóapàtaü dàtukàmo hoti pesakàravaõõaü abhinimminitvà tantaü vinàti. Sujà
22 asuraka¤¤à tasaraü påreti.4. Atha kho àyasmà Mahàkassapo Ràjagahe sapadànaü piõóàya caramàno yena Sakkassa devànam-indassa nivesanaü tenupasaïkami. Addasà kho Sakko devànam-indo àyasmantaü Mahàkassapaü dårato va àgacchantaü. Disvàna gharà nikkhamitvà paccuggantvà hatthato pattaü gahetvà gharaü pavisitvà ghañiyà odanaü uddharitvà pattaü påretvà àyasmato Mahàkassapassa pàdàsi. So ahosi piõóapàto anekasåpo
23 anekabya¤jano anekasåparasabya¤jano.5. Atha kho àyasmato Mahàkassapassa etad-ahosi: ßko nu kho ayaü satto, yassàyaü
[PTS Page 030] [\q 30/] evaråpo iddhànubhàvoû ti. Atha kho àyasmato Mahàkassapassa etad-ahosi: ßSakko kho ayaü devànam-indoû ti. Iti viditvà Sakkaü devànam-indaü etad-avoca: ßkataü kho te idaü Kosiya, màssu puna pi evaråpam-akàsãû-ti.6. ßAmbhàkam-pi bhante Kassapa pu¤¤ena attho: amhàkam-pi pu¤¤ena karaõãyanû-ti. Atha kho Sakko devànam-indo àyasmantaü Mahàkassapaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà vehàsaü abbhuggantvà àkàse antaëikkhe tikkhattaü udànaü udànesi:
ßAho dànaü paramadànaü ~ Kassape suppatiññhitaü,
Aho dànaü paramadànaü ~ Kassape suppatiññhitanû-ti.
7. Assosi kho Bhagavà dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya
24 Sakkassa devànam-indassa vehàsaü abbhuggantvà àkàse antaëikkhe tikkhattuü udànaü udànentassa:ßAho dànaü paramadànaü ~ Kassape suppatiññhitaü,
Aho dànaü paramadànaü ~ Kassape suppatiññhitanû-ti.
8. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßPiõóapàtikassa bhikkhuno
Attabharassa ana¤¤aposino.
Devà pihayanti tàdino
Upasantassa sadà satãmatoû ti.
[BJT Page 188] [\x 188/]
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena sambahulànaü bhikkhånaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü Karerimaõóalamàle sannisinnànaü sannipatitànaü ayam-antaràkathà udapàdi:
ßPiõóapàtiko àvuso bhikkhu piõóàya caranto labhati, kàlena kàlaü manàpike cakkhunà råpe passituü. Labhati kàlena kàlaü manàpike sotena sadde sotuü. Labhati kàlena kàlaü manàpike ghànena gandhe ghàyituü. Labhati kàlena kàlaü manàpike jivhàya rase sàyituü. Labhati kàlena kàlaü manàpike kàyena phoññhabbe phåsituü. Piõóapàtiko àvuso bhikkhu sakkato garukato mànito påjito apacito piõóàya carati. Handa àvuso mayam-pi piõóapàtikà homa. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike cakkhunà råpe passituü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike sotena sadde sotuü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpiko ghànena gandhe ghàyituü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike jivhàya rase sàyituü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike kàyena phoññhabbe
[PTS Page 031] [\q 31/] phusituü. Mayam-pi sakkatà garukatà mànità påjità apacità piõóàya carissàmàû-ti. Aya¤-carahi tesaü bhikkhånaü antaràkathà hoti vippakatà.2. Atha kho Bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito yena Karerimaõóalamàlo tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: ßkàya nuttha bhikkhave etarahi kathàya sannisinnà kà ca pana vo antaràkathà vippakatàû-ti.
3. Idha bhante amhàkaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü Karerimaõóalamàle sannisinnànaü sannipatitànaü ayam-antaràkathà udapàdi: ßpiõóapàtiko àvuso bhikkhu piõóàya caranto labhati kàlena kàlaü manàpike cakkhunà råpe passituü. Labhati kàlena kàlaü manàpike sotena sadde sotuü. Labhati kàlena kàlaü manàpike ghànena gandhe ghàyituü. Labhati kàlena kàlaü manàpike jivhàya rase sàyituü. Labhati kàlena kàlaü manàpike kàyena poññhabbe phusituü. Piõóapàtiko àvuso bhikkhu sakkato garukato mànito påjito apacito piõóàya carati. Handa àvuso mayam-pi piõóapàtikà homa. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike cakkhunà råpe passituü.
Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike sotena sadde sotuü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpiko ghànena gandhe ghàyituü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike jivhàya rase sàyituü. Mayam-pi lacchàma kàlena kàlaü manàpike kàyena phoññhabbe phusituü. Mayam-pi sakkatà garukatà mànità påjità apacità piõóàya carissàmàû-ti. Ayaü kho no bhante antaràkathà hoti vippakatà. Atha kho Bhagavà 25 anuppattoû ti.4. Nakhvetaü bhikkhave tumhàkaü patiråpaü kulaputtànaü saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajitànaü. Yaü tumhe evaråpiü kathaü katheyyàtha ßsannipatitànaü kho bhikkhave dvayaü karaõãyaü, dhammã
26 và kathà, ariyo ca tuõhãbhàvoû ti.[BJT Page 190] [\x 190/]
5. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
ßPiõóapàtikassa bhikkhuno
Attabharassa ana¤¤aposino,
Devà pihayanti tàdino
No ce saddasilokanissitoû ti.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena sambahulànaü bhikkhånaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü maõóalamàle sannisinnànaü sannipatitànaü ayam-antaràkathà udapàdi: ßko nu kho àvuso sippaü jànàti, ko kiü sippaü sikkhi, kataraü sippaü sippànaü agganû-ti.
2. Tatthekacce evam-àhaüsu. ßHatthisippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßassasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßrathasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßdhanusippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßtharusippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßmuddàsippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßgaõanasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu:
[PTS Page 032] [\q 32/] ßsaïkhànasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßlekhàsippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßkàveyyasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßlokàyatasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßkhattavijjàsippaü sippànaü agganû-ti. Aya¤-carahi tesaü bhikkhånaü antaràkathà hoti vippakatà.3. Atha kho Bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito yena maõóalamàlo tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: ßkàya nuttha bhikkhave etarahi kathàya sannisinnà, kà ca pana vo antaràkathà vippakatàû-ti.
4. ßIdha bhante amhàkaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü maõóalamàle sannisinnànaü sannipatitànaü ayam-antaràkathà udapàdi; ßko nu kho àvuso sippaü jànàti, ko kiü sippaü sikkhi, kataraü sippaü sippànaü agganû-ti. Tatthekacce evam-àhaüsu: ßhatthisippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßassasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßrathasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßdhanusippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßtharusippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßmuddàsippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßgaõanasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu ßsaïkhànasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßlekhàsippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßkàveyyasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßlokàyatasippaü sippànaü agganû-ti. Ekacce evam-àhaüsu: ßkhattavijjàsippaü
27 sippànaü agganû-ti. Ayaü kho no bhante antaràkathà hoti vippakatà. Atha kho Bhagavà 28 anuppattoû ti.[BJT Page 192] [\x 192/]
5. ßNakhvetaü bhikkhave tumhàkaü patiråpaü kulaputtànaü saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajitànaü, yaü tumhe evaråpiü kathaü katheyyàtha. Sannipatitànaü ve bhikkhave dvayaü karaõãyaü, ßdhammã và kathà, ariyo và tuõhãbhàvoû ti.
6. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü Bhagavà Uruvelàyaü viharati najjà Nera¤jaràya tãre
30 bodhirukkhamåle pañhamàbhisambuddho. Tena kho pana samayena Bhagavà sattàhaü ekapallaïkena nisinno hoti vimuttisukhapañisaüvedã.2. Atha kho Bhagavà tassa sattàhassa accayena tamhà samàdhimhà vuññhahitvà Buddhacakkhunà lokaü volokesi. Addasà kho Bhagavà Buddhacakkhunà lokaü volokento satte anekehi santàpehi santappamàne anekehi ca pariëàhehi parióayhamàne ràgajehi pi dosajehi pi mohajehi pã
31 ti.3. Atha kho Bhagavà etam-atthaü viditvà tàyaü velàyaü imaü udànaü udànesi:
32ßAyaü loko santàpajàto phassapareto
Rogaü vadati attato,
Yena yena hi ma¤¤ati
Tato taü hoti a¤¤athà.
A¤¤athàbhàvi bhavasatto loko bhavapareto
bhavam-evàbhinandati,
[PTS Page 033] [\q 33/]
Yad-abhinandati taü bhayaü
yassa bhàyati taü dukkhaü.
Bhavavippanànàya kho panidaü brahmacariyaü vussati.
[BJT Page 194] [\x 194/]
Ye hi keci samaõà và bràhmaõà và bhavena bhavassa vippamokkham-àhaüsu sabbe te avippamuttà bhavasmà-ti vadàmi. Ye và pana keci samaõà và bràhmaõà và vibhavena bhavassa nissaraõam-àhaüsu sabbe te anissañà bhavasmà-ti vadàmi.
33 pañicca dukkham-idaü sambhoti sabbåpàdànakkhayà natthi dukkhassa sambhavo. Lokam-imaü passa puthå avijjàya paretà bhåtà bhåtaratà bhavà aparimuttà. Ye hi keci bhavà sabbadhi sabbattatàya 34 sabbe te bhavà aniccà dukkhà vipariõàmadhammà.Evam-etaü yathàbhåtaü ~ sammappa¤¤àya passato
Bhavataõhà pahãyati ~ vibhavaü nàbhinandati.
Sabbaso taõhànaü khayà asesaviràganirodho nibbànaü. Tassa nibbutassa bhikkhuno
anupàdànà punabbhavo na hoti
abhibhåto Màro vijitasaïgàmo
Upaccagà sabbabhavàni tàdãû-ti.
Nandavaggo tatiyo
Tassuddànaü:
Kammaü Nando Yasojo ca ~ Sàriputto ca Kolito,
Pilindikassapo piõóo ~ sippaü lokena te dasà-ti.
End Notes
1 BJT note: Tippaü - palm leaf book; here and also below.
2 BJT note: Upaóóhalikhitehi - ChS. Aóóhullikhitehi - palm leaf book.
3 BJT note: Bàhàyaü - ChS.
4 Editor's note: BJT, kakuñapàdànã, printer's error
5 BJT note: Saïkhyam-pi nopeti kalabhàgam-pi nopeti - ChS.
6 BJT note: Mayà pi kho Nanda - ChS.
7 BJT note: Vimucci - ChS.
8 BJT note: Yassa tiõõokàmapaïko - Dhammapada commentary.
9 BJT note: Sukhadukkhe na vedhati - ChS; which is an attempt to regularise the metre.
10 BJT note: Te dha - palm leaf book; printed book
11 BJT note: Uccàsadda mahàsaddà - ChS.
12 Editor's note: BJT, Vesàli, printer's error
13 BJT note: Upasaïkama - ChS.
14 Editor's note: BJT, pàsàreyya, printer's error
15 Editor's note: BJT, bhikkhåhi, printer's error
16 BJT note: Pilindavaccho - ChS.
17 BJT note: âyasmato vacchassa - palm leaf book.
18 BJT note: Ajjhàciõõo - no reference given.
19 BJT note: Vattatã - seen somewhere.
20 BJT note: Paõunnakodho - palm leaf book.
21 BJT note: Simbaliguhàyaü - ChS. Pippaliguhàyaü - seen somewhere.
22 BJT note: Sujàtàti - in many places.
23 Editor's note: BJT, anekasupo - printer's error.
24 BJT note: Mànusakàya - in many places.
25 BJT note: Atha Bhagavà - ChS.
26 Editor's note: BJT, dhammi - printer's error.
27 BJT note: Khettavijjàsippaü - palm leaf book; ChS.
28 BJT note: Atha Bhagavà - ChS.
29 Editor's note: BJT, Asippajivã - which must be a printer's error.
30 Editor's note: BJT, tire - printer's error.
31 BJT: Pi - printer's error.
32 BJT lays out the following udàna as though it were all in verse. However as it appears that most of it is prose, the material as presented here has been re-arranged accordingly.
33 BJT note: Upadhãhi - palm leaf book.
34 BJT note: Sabbatthatàya - palm leaf book.